KLINGDECOR
N.V. DE HOUTWERF
SPION IN BERLIJN
HOE WERKT DE BEURS?
Ouwe Job vertelt zijn avonturen
Agenda voor
Haarlem
NAAIMACHINES
bondig
De beurs in tijden van oorlog en daarna
Kort
en
Agrarische reorganisatie in
Frankrijk voorgenomen
Veeteelt gewenster dan
verbouw van granen
Toewijzing van
schatkistpapier
Belgische lening in de V.S.
zonder moeite voltekend
Belgische deelneming is
aanzienlijk geweest
Syrië wenst groter aandeel
in de Tapline-royalties
Irak verlangt hogere
royalties van IPC
Brits EBU-tekort gestegen
Agrarische produktie in de
wereld met 3% gestegen
Onderontwikkelde volken
breiden te snel uit
Sovjet-Unie wil meerjarig
handelsverdrag met Japan
Eigen Rijnrederij voor
Amsterdam?
Japan en Thailand lenen
van de Wereldbank
Washington verwacht geen
revaluatie in Europa
Nieuwe Eurostudie van de
vrijhandelszone
Wordt u gekweld
^UAG 17 SEPTEMBER 1957
Tot aan het uitbreken van de Eerste
Wereldoorlog werkte de Vereeniging voor
den Effectenhandel geheel particulier; zij
was dus niet gebonden aan enig overheids
voorschrift. Toen echter in 1914 tengevolge
van de oorlogsdreiging een scherpe koers
daling intrad en ingrijpen geboden was,
werd de beurs op 29 juli gesloten en kwam
de Beurswet 1914 tot stand, waarbij de Mi
nister van Financiën de bevoegdheid ver
kreeg te beslissen over openen en sluiten
van de beurs, noteringswijze en wijze van
handel, afwikkeling van prolongatie-affai
res, terwijl ook de aanwijzing van te note
ren fondsen in handen der regering kwam.
Hoewel de maatregel als tijdelijk bedoeld
was en aanvankelijk ten doel had „slach
tingen"', welke onvermijdelijk zouden
voortkomen uit overhaaste en gedwongen
afwikkeling van credietposities te voorko
men en tevens langzaamaan de beurshandel
weer op gang moest worden gebracht de
beurs werd op 9 februari 1915 heropend
is de Beurswet 1914 nog altijd van kracht.
Pogingen, in 1919 en 1925 gedaan, om een
nieuwe beurswet tot stand te brengen, faal
den, zodat het ondermeer nog altijd tot de
bevoegdheid van de Minister van Financiën
behoort te beslissen over het sluiten en
openen van de beurs men merkt dat nog
bij het vaststellen van beursvakantiedagen
en over de opneming van nieuwe fond
sen in de notering. In de praktijk is dit
echter althans in normale tijden slechts een
formaliteit.
In de Tweede Wereldoorlog was de beurs
gesloten van 10 mei tot 15 juli 1940. Zij
werd op 5 september 1944 opnieuw geslo
ten, om pas op 7 januari 1946 te worden
heropend met een op zeer bescheiden leest
geschoeide handel.Men zal zich uit die tijd
herinneren de geldzuivering, nodig om de
zeer grote bedragen aan chartaal geld
(bankpapier en muntbiljetten) die in om
loop waren en de sterk opgelopen tegoeden
bij banken, girodiensten enzovoorts, de zo
genaamde girale gelden, tot een normaal
peil terug te brengen. Omstreeks diezelfde
tijd werden ook de maatregelen getroffen
tot de effectenregistratie, nodig in verband
met de door de bezetter veroorzaakte wan
orde en ongeoorloofde verschuiving van
vermogens. Men denke slechts aan de dief
stal van Joodse vermogens.
Het zou ons te ver voeren hier alle maat
regelen te releveren, welke tijdens en na de
oorlog zijn genomen. De onderpands-
koersen, de stopkoersen, de fluisterkoersen
behoren gelukkig weer tot het verleden,
evenals de roemruchte Vermogensaanwas-
belasting en de Heffing ineens. Gaandeweg
kon na de oorlog de beurshandel ruimer
worden en thans is het zover dat de meeste
beperkende bepalingen zijn weggevallen.
De nog geldende liggen voornamelijk op
deviezengebied.
Geldend is evenwel nog de bepaling uit
de Beschikking Beursverkeer 1947 dat de
aan- en verkoop van effecten niet toege
staan is anders dan door tussenkomst van
een lid der Vereeniging voor den Effecten
handel, tenzij met toestemming van de Mi-
ADVERTENT1E
De PLASTICBEKLEDINGSPLAAT
voor toonbanken, tafels, bars enz. enz.
Kampersingel 20-24 TeL 0 2500-11932
PARIJS (AFP) De Franse minister
raad heeft een agrarisch plan op lange
termijn aangenomen, dat, uitgaande van
de Franse overproduktie van granen en
onderproduktie van vlees, beoogt hierin
verandering te brengen. De Franse graan-
produktie overtreft de binnenlandse be
hoeften aanzienlijk en het overschot moet
worden verkocht in het buitenland, waar
slechts prijzen kunnen worden bedongen,
die aanzienlijk lager zijn dan die welke
de Franse landbouwers ontvangen. De
Franse staat koopt tarwe duur van de
boeren en verkoopt in het buitenland te
gen lage prijzen. Dit kost de schatkist
jaarlijks ongeveer tien miljard frank.
Daarentegen moet jaarlijks vijf tot zes
miljard frank in harde deviezen worden
uitgegeven voor de voorziening in de
Franse vleesbehoeften.
Het plan der regering heeft ten doel de
boeren er toe te bewegen minder graan te
verbouwen en zich toe te leggen op de
veeteelt, in het bijzonder de runderteelt.
Om dit te bereiken stelt de minister van
Financiën, Gaillard, voor de veeprijzen
geleidelijk te doen stijgen en de graanprij
zen geleidelijk te doen dalen. Men hoopt,
dat door de uitvoering van het plan de
vleesproduktie in 1961 voldoende zal zijn
om de binnenlandse behoefte te dekken.
Ook de produktie van zuivel zal worden
gerationaliseerd.
Basisprijzen
(Reuter) Naar verluidt houdt het plan
in, dat de basisprijs van tarwe, die thans
3.350 frank bedraagt, zal worden verlaagd
tot 2.800 frank per honderd kg, welke
prijs dan voor de eerstkomende vier jaar
zal gelden. Bovendien zal er aan de tar-
weproducenten, die minder dan twee
honderd kwintalen tarwe produceren, een
premie worden uitgekeerd, die in 1958
400 frank zal bedragen, in 1959 300 frank,
in 1960 200 frank en in 1961 100 frank per
honderd kg.
De gemiddelde prijs voor vlees zal wor
den bepaald op 360 frank per kg levend
gewicht, welke prijs in de komende vier
jaren elk jaar met vier percent zal wor
den verhoogd. Ook zal er gestreefd wor
den naar verlaging van de maisprijs en
naar verhoging van de prijs van suiker
bieten. Voor aardappelen zal een garantie
prijs worden ingevoerd.
Het ministerie van Financiën deelt mede,
dat vrijdag is ingeschreven op eenmaands
promessen 20,7 miljoen en op driemaands
promessen 17,3 miljoen, welke bedragen
ten volle worden toegewezen.
nister van Financiën. Dit is dan de commis-
sionnairsdwang, aanvankelijk bedoeld om
controle te kunnen uitoefenen op effecten
zaken, in veTband met geldzuivering, effec
tenregistratie en blokkering van gelden en
wat dies meer zij, maar thans niet meer
noodzakelijk. Toch bleef zij tot dusver be
staan, met bepaalde uitzonderingen (bij
voorbeeld bij emissies), zodat men bij het
verhandelen van effecten praktisch altijd
een tussenpersoon nodig heeft. Dat de
beurshandel als zodanig hiermee gediend
is, is wel duidelijk en er bestaat dan ook
weinig aandrang om de bepaling te wijzi
gen.
Een andere maatregel, genomen bij de
Beschikking Beursverkeer 1947, betreft die
van het verbod van prolongatie. Aankoop
van effecten anders dan met eigen geld,
werd bij deze Beschikking verboden.
Slechts met toestemming van de minister
van Financiën mag daarvan worden afge
weken. Wij zullen nog wel in de gelegen
heid zijn tezijnertijd op de zogenaamde
prolongatie-affaires terug te komen.
(Van onze correspondent in Brussel)
De Belgischee lening van dertig mil
joen dollar in de Verenigde Staten, waar
voor de inschrijving op 11 september was
geopend, was in twee uur tijds voltekend.
In een mededeling van het ministerie van
Financiën wordt gezegd dat er op het ein
de van de eerste inschrijvingsdag op de
markt belangrijke aanbiedingen beston
den, met een lichte premie in verhouding
tot de koers van de uitgifte. Deze bedroeg
97,5 en de premie Volgens het officiële
communiqué verheugde men er zich in
New York over, dat België is geslaagd in
een uitgifte op de Amerikaanse markt, in
een periode van kapitaalbeperking.
Het rooms-katholieke blad „La Libre
Belgique" merkt op, dat men deze mede
deling met een korreltje zout moet nemen,
omdat de lening voor een flink deel is
gedekt door Belgisch kapitaal, dat de weg
via New York heeft genomen met het oog
op de voordelen, die aan deze lening zijn
verbonden: de voordelige koers van uit
gifte en garantie in dollars. Minister Li-
baert heeft met deze handelwijze de uit
gifte van een lening in België nog moei
lijker gemaakt.
BEIROET (Reuter) Syrische ministers
hebben besprekingen met ministers van
Libanon en de Trans-Arabian Pipeline
Company (Tapline) geprotesteerd dat aan
Saoedi-Arabië een te groot aandeel is aan
geboden in de royalties, die de Tapline be
taalt voor het vervoer van olie uit Saoedi-
Arabië door de buisleidingen naar de
Middellandse Zee, zo verluidt te Beiroet.
De Tapline had verleden jaar aangeboden
de helft van de winst op het vervoer van
de olie uit te keren aan Saoedi-Arabië,
Jordanië, Libanon en Syrië, die dan zelf de
royalties zouden moeten verdelen. De vier
landen konden het echter niet eens wor
den, waarop de Tapline voorstelde 63 per
cent van de helft van de winst op het ver
voer van de olie te betalen aan Saoedi-
Arabië en de rest te verdelen onder Syrië,
Libanon en Jordanië.
Bij de jongste besprekingen, waaraan
niet werd deelgenomen door Saoedi-Arabië
en waarbij Jordanië werd vertegenwoor
digd door Libanon, zijn Syrië en Libanon
tenslotte overeengekomen aan Saoedi-
Arabië te verzoeken een deel van de dit
land toegedachte 63 percent af te staan
aan andere landen.
Na afloop van de besprekingen deelde de
Libanese minister van Economische Zaken,
Sayed Kazam el Khalil, aan de pers mede,
dat Libanon waarschijnlijk onderhandelin
gen met de Iraq Petroleum Company (IPC)
zal openen over een verhoging van de
buisleiding royalties, nadat de onderhande
lingen over de royalties van de Tapline
geëindigd zullen zijn.
LONDEN (UP) Het tekort van Groot-
Brittannië bij de Europese Betalingsunie
(E.B.U.) bedroeg in augustus 63.516.786
pond, zo heeft het Britse ministerie van
Financiën bekend gemaakt. Groot-Brit-
tanië heeft driekwart van dit tekort met
goud gedekt en kreeg krediet van de
E.B.U. voor de rest. Voorts deed Groot-
Brittannië betalingen aan andere Euro
pese landen, om zijn schuld bij de E.B.U.
te verminderen. Aan België werd 438.928
pond betaald, aan Nederland 327.143, aan
Zweden 152.857 en aan Zwitserland
226.786. De totale Britse schuld bij de
E.B.U., die 111.716.071 pond had bedragen,
steeg tot 126.449.286 pond.
Blijkens een rapport van de voedsel- en
landbouworganisatie van de UNO (F.A.O.)
is de agrarische wereldproduktie in 1956/
57 met ongeveer drie percent gestegen, iets
meer dan de groei van de wereldbevolking,
die geraamd wordt op 1,6 percent per jaar.
Sedert de periode 1948/52 is de productie
stijging in alle minder ontwikkelde gebie
den iets groter dan de gemiddelde stijging
van de wereldproduktie. In de meer ont
wikkelde gebieden voltrekt de stijging zich
over het algemeen in een langzamer tempo.
Het effect van de grotere produktiestijging
in de minder ontwikkelde gebieden wordt
echter grotendeels teniet gedaan door een
snellere bevolkingsgroei. Meer dan de helft
van de wereldbevolking wordt nog steeds
onvoldoende gevoed, al is de dreiging van
hongersnood kleiner geworden.
Meer produktie
De uitvoer van tarwe en tarwemeel was
in 1956/57 groter dan ooit tevoren met on
geveer dertig miljoen ton. Voor rijst was
1956/57 een goed jaar, waarin de produktie
zowel als het verbruik een stijging te zien
gaven. Vooral in Azië werd de produktie
uitgebreid. Ten aanzien van suiker deden
zich in 1956/57 opmerkelijke wijzigingen
voor. Het verbruik overtrof de produktie,
waardoor de voorraden verminderden, ter
wijl de wereldprijs zich bijna verdubbelde.
Naar raming was het verbruik van suiker
in 1956 tien miljoen metrieke ton groter
dan vijf jaar tevoren. Deze stijging gebeur
de hoofdzakelijk in de minder ontwikkel
de gebieden. De vleeesproduktie was in
1956 groter dan ooit tevoren, voornamelijk
als resultaat van aanzienlijke produktie-
stijgingen in de Verenigde Staten en Ar
gentinië. In het lopende jaar zal de pro
duktiestijging vermoedelijk minder groot
zijn. De produktie van zuivelprodukten
gaf een stijging te zien, die meer het gevolg
was van een grotere opbrengst dan van
grotere kudden. De wereldproduktie van
wol bereikte in 1956 de recordomvang van
1,28 miljoen ton. Ondanks het toenemende
verbruik van kunstrubber overtrof het
verbruik van natuurrubber de pro
duktie.
Over het algemeen ontvingen de agra
rische producenten in 1956 en 1957 iets
hogere prijzen, hetgeen in sommige geval
len het resultaat was van een verhoging
der garantieprijzen.
Sedert 1954 is de groei van de wereld
voorraden van agrarische produkten aan
zienlijk minder snel geworden en in 1956/
57 deed zich slechts een kleine stijging
voor.
TOKIO (AFP) De Sovjet-Unie heeft Ja
pan voorgesteld een handels- en scheep
vaartverdrag op grote schaal te sluiten,
in plaats van de eenvoudige handels- en
betalingsovereenkomst, die de Japanners
wensen, zo verluidt in Tokio, waar Ja
pans-Russische besprekingen zijn begon
nen. Japan wenst een overeenkomst voor
de tijd van een jaar, maar de Sovjet-Unie
zou trachten een verdrag te sluiten, dat
drie jaar geldig zal blijven en dat ook
betrekking zou hebben op de vestiging
te Tokio bij de ambassade van een perma
nente Russische handelsdelegatie.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Voor de afvoer van kolen en erts via
Amsterdam is het vaak moeilik te rechter
tjjd voldoende binnenvaart en vooral Rijn
vaart-tonnage aan te trekken. Hiervoor
moeten weerstanden bjj de in Rotterdam
gevestigde Rijnreders worden overwonnen,
die remmend werken en op den duur zeer
irriterend zijn. Indien In deze ongewenste
toestand geen verbetering komt, moet Am
sterdam een eigen grote Rijnrederij voor
het vervoer van massagoederen in het
leven roepen, die ln de eerste plaats Am
sterdamse belangen bij het massavervoer
behartigt.
Dit staat te lezen in het verslag over
1956 van de vereniging „De Amsterdamse
Haven", dat voorts vermeldt dat 1956 voor
de Amsterdamse haven een goed jaar is
geweest. Het scheepvaartverkeer, zowel
zee- als binnenschepen, nam sterk toe:
6837 zeeschepen met ruim 8,2 miljoen nrt.
kwamen de haven binnen (in 1955: 6187
met ruim 7,3 miljoen nrt.).
Het rechtstreekse Rijnverkeer van en
naar Amsterdam bedroeg in 1956 5907
schepen met meer dan 4,4 miljoen ton in
houd (in 1955 1424 schepen met ongeveer
1,5 miljoen ton).
Het internationale goederenverkeer langs
rivieren en kanalen steeg met circa 9,3
percent van 3.417.000 ton in 1955 tot
3.733.000 ton in 1956.
Het goederenvervoer ter zee steeg met
bijna 2 miljoen ton en bereikte met ruim
9,7 miljoen ton een recordhoogte. Deze
vooruitgang is voor het grootste deel te
danken aan de vergrote verscheping van
steenkool, erts en minerale olie via Am
sterdam.
De overslagbedrijven stelden de haven
in staat haar deel aan de vergrote aanvoer
van steenkolen, erts en minerale olie naar
West-Europa te krijgen. Totaal staat in de
petroleumhaven en Jan van Riebeeckhaven
thans meer dan 450.000 kubieke meter
tankopslagruimte ter beschikking. De snel
varende binnenvaart-tankers van 1000 ton
en meer dragen in ruime mate bij tot het
drukke scheepvaartverkeer op het Amster
dam-Rijnkanaal.
De toenemende industrialisatie van de
IJmond is eveneens reden voor de stijging
van het verkeer met binnenschepen. Zeer
veel produkten van de hoogovens met che
mische industrie worden met binnensche
pen naar het achterland gevoerd.
De omvang van het graanvervoer via
de Amsterdamse haven, niettegenstaande
deze de natuurlijke en goedkoopste voor
een zeer groot verzorgingsgebied voor
brood- en voedergranen is, stemt nog niet
tot tevredenheid, aldus het verslag.
Obstakel Hembrug
Bij alle vreugde over de voorspoedige
groei van de haven is er nog een zaak, die
de vereniging „De Amsterdamse Haven"
zeer verontrust. Door de snelle groei van
de tankers roept de Hembrug een halt toe
aan de nieuwbouw- en reparatiewerven
van Amsterdam om deel te nemen aan de
bouw en reparatie van de grote tankers
(nieuwbouw boven 65.000 ton en reparatie
boven 45.000 ton). Een tanker van 65.000
ton kan met grote voorzichtigheid en onder
zeer gunstige omstandigheden voor zijn
proeftocht nog wel een keer zonder risico
de brug passeren. Een schip dat gerepa
reerd moet worden en de keuze heeft tus
sen een haven met of een zonder brug,
neemt de risico's, die bij schepen met
45.000 ton beginnen, niet en blijft weg. Op
grond van de jongste ontwikkeling maakt
men zich in de haven var Amsterdam zor
gen over de gang van zaken met betrek
king tot de oeververbindingen.
TOKIO (Reuter) De Japanse regering
zal trachten een lening van de Wereldbank
te krijgen van 314.990.000 Amerikaanse
dollar. Van dit bedrag wil Japan 166 mil
joen dollar gebruiken voor de elektrici-
teitsproduktie, 70 miljoen dollar voor de
ijzer- en staalindustrie en 17 miljoen voor
de aanleg van wegen.
PARIJS (ANP) De Wereldbank heeft
aan Thailand een lening verstrekt van 66
miljoen dollar voor de financiering van
een omvangrijk project voor de opwekking
van elektrische stroom door middel van
waterkracht en voor bevloeiingswerkzaam-
heden. De lening wordt verstrekt tegen een
rente van 5 3/4 percent, met inbegrip van
de gebruikelijke commissie van een per
cent. De looptijd der lening bedraagt 25
jaar. De aflossing zal in 1963 beginnen. De
leningsovereenkomst, welke werd gesloten
met het gezagsorgaan voor het Yanhee
elektriciteitsproject wordt gegarandeerd
door het koninkrijk Thailand.
De inboorling verdween, maar even later kwamen er 'n stuk of wat van die bruine
knapen de hut in. Ze keken ons niet kwaad aanintegendeel, ze lachten en klop
ten me vriendschappelijk op m'n schouder. Ze grijnsden en wezen opgetogen op
mijn fluit.
Toent namen ze me mee de hut uit, zetten me op een verhoging en wezen, dat ik
spelen moest. Toen ik begreep, wat ze wilden, ging ik verder met het spelen van
allerlei liedjes. 76-77
WASHINGTON (UP) Naar verluidt
zal het Internationale Monetaire Fonds,
dat op 23 september in jaarvergadering
bijeenkomt, geen aanbeveling doen uit
gaan de Europese valuta te revalueren.
Het Amerikaanse departement van Fi
nanciën verwacht niet dat op de jaarver
gadering, die drie dagen zal duren, in
grijpende beslissingen zullen worden
genomen. In Fondskringen is men van
oordeel dat een revaluatie niet noodzake
lijk is wanneer Frankrijk en Groot-Brit-
tannië bij hun tot op heden gevolgde fi
nanciële politiek blijven. Een openbare
verklaring daar omtrent zou echter een
eind kunnen maken aan de kapitaalvlucht
uit Groot-Brittannië en Nederland, in het
bijzonder naar West-Duitsland. De West-
duitse herbewapening zal waarschijnlijk
in versneld tempo worden voortgezet en
wegens de grote uitgaven die daaraan zijn
verbonden zou een revaluatie van de
mark weinig waarschijnlijk worden.
Franse financiële deskundigen zijn echter
van mening dat een revaluatie van de
mark de inflatoire druk op de frank, het
pond sterling en de gulden zou verlichten.
BRUSSEL (Belga) Het voorlopig co
mité voor de Euromarkt en Euratoom
heeft zijn werkzaamheden in Brussel
besloten. Gedurende twee dagen heeft het
comité hoofdzakelijk aandacht geschonken
aan de problemen inzake de oprichting
van een vrijhandelszone. De leiders van
de delegatie hebben hun deskundigen op
dracht gegeven een nieuw verslag uit te
brengen. Tot dusver had het comité de
studie van de vrijhandelszone uit een zeer
algemeen standpunt aangevat. Het heeft
de deskundigen nu verzocht een ontwerp
voor te leggen, waarin de moeilijkheden
die zich op de verschillende gebieden van
de landbouw, de kapitaalbeweging, de
diensten en de tariefproblemen voordoen,
meer in bijzonderheden worden behandeld.
Het verslag van de deskundigen zal be
trekking hebben op dé wijze waarop de
delegatieleiders later deze verschillende
problemen zullen onderzoeken, terwijl het
de houding van de zes delegaties zal aan
geven, ten aanzien van de pogingen om de
nog bestaande meningsverschillen uit de
weg te ruimen. De zes landen zullen op de
aanstaande zitting van de O.E.E.S. in staat
zijn een eensluidend verslag aan te bieden.
Het voorlopig comité nam eveneens ken
nis van een verslag der douanedeskundi
gen over de gemeenschappelijke benamin
gen en de berekening van de bedragen der
rechten van het toekomstige gemeenschap
pelijke tarief, dat het comité in oktober
aan de G.A.T.T. zal mededelen. Het comi
té nam tenslotte kennis van verschillende
informatieverslagen over de oprichting
van een kernagentschap binnen de O.E.E.S.
ADVERTENTIE
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan uw toevlucht tot
Togal. Het middel dat baat, waar andere
falen. Laat u dus niet langer kwellen, maar
gebruik Togal. Togal zuivert de nieren en
is onschadelijk voor hart en maag. Bij
apotheek en drogist 0.95, f 2.40 en 8.88.
6. De F.B.I. in Berlijn had een zeer imposant gebouw
in gebruik, maar geen van de agenten ging er ooit
heen. Smith had talrijke plekjes uitgezocht, waar je vol
komen anoniem een afspraak kon maken. Zijn organi
satie, die zo zorgvuldig was opgebouwd, kon in geen
geval de aandacht trekken.
Wie bijvoorbeeld, zou er zich over verbazen, dat een
officier zijn wasserij opbelt en naar zijn was informeert?
Wie zou het opvallen dat een officier bij de uitgang
opzij gaat voor een charmante vrouw?
Ik neem een pakje sigaretten uit mijn zak en steek
er een op en weldra kringelt de rook om mijn gezicht.
Ik ben nu al meer dan een half uur in Gloria Palast en
ik heb verscheidene meisjes ten dans gevraagd. De ver
rukkelijk mooie vrouw, die bij de wasserij zo beleefd
tegen me was, is ook in de zaal. Van tijd tot tijd danst
zij met een officier of met een burger. Wij weten allebei
dat het onverstandig zou zijn met elkaar in kennis te
komen. Eerst kijken wij de kat uit de boom om te zien
welke figuren zich in de buurt van de partner ophou
den. Ik kijk met belangstelling wie er belangstelling
voor Pola aan de dag legt.
Ik geloof dat alles rustig is. Er zijn wel een paar fi
guren met een verdacht uiterlijk, maar zij horen niet
bij het vijandelijke kamp lijkt me. Mocht de vijand toch
aanwezig zijn, dan heeft hij een even geslaagd alibi als
ik. De tijd waarin een geheim agent zich ging schminken,
een snor ging opplakken, enz, is voorbij. Ook de spionage
wordt met moderner middelen bedreven.
Ik vind dat ik nu maar eens in actie moet komen en
maak mijn sigaret uit. Ik sta langzaam op en loop naar
de bar. Waarom die kant op? Omdat ik weet dat ik Pola
ergens midden in de zaal zal tegenkomen.
Het onvermijdelijke geschiedt. Hoewel zij niet strui
kelt, valt Pola pardoes in mijn armen. Ik trek mijn voet
terug, die ik met opzet had uitgestoken.
Neem me niet kwalijk, juffrouw.
Het is niet erg, luitenant.
Hebt u zich pijn gedaan?
No, not at all.
Oh, praat u ook Engels?
Ja, een beetje.
Prachtigmag ik misschien deze dans van u?
Zij kijkt me lange tijd aan, zoals elke andere vrouw ge
daan zou hebben, en zegt dan glimlachend „ja".
Tijdens de wals ontpopt Pola zich als een bijzonder ge-
ROMAN VAN SLIM HARRISON
(vertaald uit het Frans)
slaagde danspartner. De Duitsers kijken met een tikkeltje
bewondering onze kant uit, en dat zegt wat, want de
meesten van hen dansen zelf uitstekend.
Wat is die muziek van Strauss toch heerlijk! Bijna
vind ik het jammer dat Pola geen avondjurk draagt.
Niet dat haar cocktailjurk niet charmant is, maar een
avondjurk zou toch nog vrolijker hebben gestaan. Ik
word er bijna sentimenteel van.
Ik heet Holden, en u?
Pola Kautner.
Mag ik u misschien iets aanbieden, juffrouw Kaut
ner?
Ik weet niet of ik dat wel mag aannemen.
Het zou heel onaardig zijn als u het niet deed.
Goed dan graag!
Wij dansen de wals uit, lopen dan naar de bar,
waar men ons twee glazen cognac inschenkt. Het
gesprek is nu wat minder algemeen. Maar Pola's ge
zicht verraadt niets. Wat een verrukkelijke komedian
te! Onze buurman aan de bar zou geen moment kun
nen vermoeden dat wij in gedachten met een moeilijk
geval bezig zijn. Hij ziet een officier een jonge vrouw
het hof maken, die na nog een dansje erin toestemt
met hem het Gloria Palast te verlaten.
Mijn Ford wordt nog steeds bewaakt door de por
tier in livrei. Hij buigt en maakt het portier voor ons
open. Ik geef hem een flinke fooi.
Pola Kautner, die naast mij op de voorbank gaat
zitten, boeit mij. Helaas zijn wij beiden onderdelen
van een mechanisme waarin alles tevoren is geregeld.
Toch vind ik dat ik de toekijkende portier wel iets
mag gunnen: ik geef Pola een kus, die zij erg welwil
lend beantwoordt. Zo, nu zit alles goed. De portier
heeft het begrepen en draait zich om. Mocht iemand
hem ooit om inlichtingen vragen over het gedrag van
die officier met Pola Kautner, dan hoef je niet te twij
felen hoe hij zich zal uitlaten.
De afstand KurfiirstendammGrunewaldstrasse, waar
mijn flat zich bevindt, is gauw afgelegd. Toch heb ik in
die korte tijd wel twee lichtbundels in mijn spiegeltje
waargenomen, die ons volgen als de ogen van een bos
kat. Nu al? Dat had ik niet durven hopen! Pola heeft
mijn blikken gevolgd en glimlacht geamuseerd. Die
glimlach maakt mij een beetje ongerust, gelukkig zal
zij weldra alles kunnen uitleggen. De ford staat stil, ik
stap uit, zet de motor af en help mijn passagiere met
uitstappen. Zij kijkt omhoog naar de vele verdiepingen
van het flatgebouw en haar ogen schijnen te vragen
hoeveel trappen 'ze moet opklimmen. Ijskoud zeg ik:
Het is op de tweede. Er is een lift.
Laten we gaan....
Zij geeft mij een arm en samen lopen wij naar de
deur. Als wij de drempel overschrijden, zie ik in de
ruiten het beeld van een andere auto, die een twintig
meter verder stilhoudt. De boskat volgt mijn spoor. Nou
ja, in zeker opzicht is dat des te beter.
We zitten thuis. De lamp straalt brutaal omlaag en
verlicht een modern, maar eenvoudig meubilair.
Het eerste dat Pola doet is naar het raam lopen en
over de Gruneweldstrasse uitkijken. Ik kom bij haar
staan en even later laten we Berlijn bij nacht tot ons
doordringen. Overal prikken neonlichten de hemel in.
Auto's rijden af en aan, met zoemende geluiden van hun
banden.
Tegenover ons zit de flat vol met jonge echtparen, die
nog maar kort in het nieuwe gebouw wonen. In de
schaduw van een openstaand raam zien wij hoe een
man en vrouw elkaar omhelzen. Pola doet hen onmid
dellijk na, werpt zich in mijn armen. Zij legt haar hoofd
tegen mijn wang, ik voel hoe haar mond langzaam naar
mijn oor kruipt en zegt: Beneden op het trottoir, bij
de lantaarn.
Ik kijk onmiddellijk die kant uit en zie de omtrek
ken van een schaduw, met in het midden een rood
puntje kennelijk iemand die een sigaret staat te
roken.
We zullen hem iets aardigs laten zien....
Ik loop naar de radio, die ik aandraai om de gram
mofoon te kunnen laten spelen. De muziek stroomt door
de kamer. Ik pak Pola beet, die zich laat meevoeren. Na
de tango klinkt er een wals. Onze lichamen, dicht aan
een dansend, werpen vreemde schaduwen op de mu
ren, die vanuit de straat heel goed te zien moeten
zijn. Dan heeft die sigarettenroker ook iets.
Maar nu staan er ernstiger dingen te wachten.
Heb je de foto, Morgan?
Wordt vervolgd
Minister Algera terug. De minister
van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera,
die de openingsvlucht van de nieuwe
K.L.M.-lijn op Houston heeft meegemaakt
en daarna een kort bezoek heeft ge
bracht aan de Nederlandse Antillen, is za
terdagavond op Schiphol teruggekeerd. Hij
vertelde op de Antillen besprekingen te
hebben gevoerd over waterstaatkundige-,
luchtvaart- en scheepvaartproblemen.
Gedupeerde fruitkwekers. Het Land
bouwschap heeft onlangs aan de minister
van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening bijzondere kredietfaciliteiten ge
vraagd voor de fruittelers die door de
ernstige nachtvorst van dit voorjaar finan
cieel zijn getroffen. De minister zegt nu
dat het gezien de positie van de overheids
financiën onmogelijk was geld uit te trek
ken voor zulke bedrijfskredieten tegen een
lage rente. Wel zal het de minister aange
naam zijn als het Borgstellingsfonds voor
de landbouw op zo soepel mogelijke wijze
aanvragen van getroffen fruittelers zal be
handelen, met name wat de aflossingsrege
ling betreft.
E.V.C.-actie. De hoofdbesturen van
de bonden, aangesloten bij de „Eenheids
vakcentrale" (E.V.C.) hebben in Amster
dam besloten een actie tot loonsverhoging
te gaan voeren. E.V.C.-voorzitter F. Reuter
beschuldigde ondernemingen ervan, ar
beiders te ontslaan uit vrees voor een ko
mende inflatie.
Luisteraars en kijkers. Op 1 septem
ber 1957 bedroeg het aantal aangegeven
radio-toestellen 2.319.809 tegen 2.309.041
op 1 augustus 1957.
Op 1 september waren er 531.065 aange
slotenen op het draadomroepnet tegen
532.241 op 1 augustus
Het aantal geregistreerde televisietoestel
len steeg in het zelfde tijdvak van 168.762
tot 177.685.
Veerboot aangevaren. Op de nieuwe
Maas bij Rotterdam is de veerboot „Heen
en weer XII", aangevaren door een Zwit
sers tankmotorschip. Hoewel de voorste
ven zich in de flank van de veerboot boor
de, kwamen de vele passagiers bijna allen
met de schrik vrij. Vier hunner werden
licht gewond. Een Noorse zeeman sprong
van schrik over boord, maar kon even
later door een sleepboot worden opgepikt.
Het Zwitserse schip kwam er zonder noe
menswaardige schade af.
HOE WU HANDEL DREVEN
INVOER GEDEKT DOOR UITV0E:R(in%)
*>1950 '51 52 '53 '54 '55 'SB'57
fagafehj.
DINSDAG 17 SEPTEMBER
Minerva: „Grote manoeuvres", 14 jaar,
20.15 uur. Roxy: „Het grote spel", 18 jaar,
19 en 21.15 uur. Cinema Palace: „Voor wie
de klok luidt", 18 jaar, 19.30 uur. Studio:
„East of Eden", 14 jaar, 19 en 21.15 uur.
Frans Hals: „Bloed op de weg", 14 jaar,
20 uur. Luxor: „Attack", 18 jaar, 19 en
21.15 uur: Lido: „Der Zarewitsch", alle
leeftijden, 19 en 21.15 uur. Rembrandt:
„Geen plaats voor wilde dieren", alle leef
tijden, 19 en 21.15 uur.
WOENSDAG 18 SEPTEMBER
Concertgebouw: Emigratie-voorlichtings
avond over Nieuw-Zeeland, 20 uur. Lin-
naeushof: Zomertuin, dagelijks geopend.
Roxy: „Het grote spel", 18 jaar, 14.30, 1.9
en 21.15 uur. Cinema Palace: „Voor wie de
klok luidt", 18 jaar, 14 en 19.30 uur. Stu
dio: „East of Eden", 14 jaar, 14.15, 19 en
21.15 uur. Frans Hals: „Bloed op de weg",
14 jaar, 14.30, 19 en 21.15 uur. Luxor: „At
tack", 18 jaar, 14. 19 en 21.15 uur. Lido:
„Der Zarewitsch", alle leeftijden, 14, 16.15,
19 en 21.15 uur. Rembrandt: „Geen plaats
voor wilde dieren", alle leeftijden, 14, 16.15,
19 en 21.15 uur.