Aanslag op overgelopen
Sovjet-agent in Frankfurt
lien oir maakt Hélenè onsterfelijk
GRIEP?
r
dag j
AKKERTJES
Van dag tot
Sluipmoordenaars in actie
Slachtoffer - meer dood dan levend -
wordt op geheime plaats verpleegd
r IS DAT
AZIATISCHS
ftioe is het ontstaan?^
WOENSDAG 2 OKTOBER 1957
Burgeroorlogje dreigt in
operetterepubliek
Rode jeugd van San Marino
bewapend met musketten
Rooms-kathoüek wereld
persbureau voorgesteld
Politika" verdeckVt proces
tegen Miïovan D iilas
Tirade tegen wanbegrip
van Laboursecretaris
Treinramp bij Stuttgart
Onvrijwillige wereldburger
verloor zijn paspoort
Kremlin laat geschiedenis
van de oorlog schrijven
Thema van alle vijf delen:
Sovjet-superioriteit
Op de
^Praatótoel
helpen direct
Venezuela waarschuwt
UNO in zake N.-Guinea
Dit woord:
TIERLANTIJNEN
Zoals te verwachten viel zijn reacties op
het willekeurige besluit van de regering,
een parlementair verslaggever van de
Volkskrant voor een jaar uit te sluiten
van departementale informaties en toegang
tot de ministeries en regeringsbureaus, niet
uitgebleven. De Federatie van Neder'andse
Journalisten heeft een telegram aan de
regering gezonden, waarin genoemde be
slissing wordt afgekeurd om verschillen
de redenen. Het P.v.d.A.-Kamerlid Vrolijk
heeft vragen aan de minister-president ge
steld, uit welke formulering duidelijk
blijkt dat de vragensteller de gatig van
zaken in deze aangelegenheid allerminst
kan waarderen.
Er zijn in deze reacties twee argumenten
te beluisteren, die waard zijn nadrukke
lijk te worden herhaald. Het eerste is: de
volkomen negatie door de regering van
het journalistiek-juridische lichaam der
Federatie van Nederlandse Journalisten,
de Raad van Tucht, die is ingesteld om
klachten in ontvangst te nemen, te beoor
delen en een uitspraak te doen over het
al of niet oirbare in het gedrag van de
journalist, wie de klacht betreft.
Het tweede argument slaat op een even
bedenkelijk verschijnsel, namelijk dat de
regering nagelaten heeft haar beslissing
duidelijk omschreven te motiveren, zodat
de indruk ontstaat dat zij het niet nodig
acht, verantwoording af te leggen over
maatregelen tegenover de burger en de
pers, die sterk ingrijpen in beider vrijheid.
Het is te hopen dat de regering voor deze
argumenten vatbaar blijkt en, door alsnog
de juiste weg via de Raad van Tucht te
bewandelen en haar klacht uitgebreid te
motiveren, op de dwalingen haars weegs
terugkeert. Want deze aangelegenheid is
bij uitstek geschikt om de goede verstand
houding te verstoren, die tussen overheid
en pers bestaat en die niet in de laatste
plaats de regering zelf meermalen tot
voordeel strekt.
Daarmede is echter niet het laatste
woord gezegd. Want deze kwestie heeft
twee kanten. Het zou onbillijk zijn, wan
neer in deze zaak de regering uitsluitend
als zondebok en de betrokken journalist
uitsluitend als de verdrukte onschuld zou
den worden beschouwd. Het is namelijk
een betreurenswaardig verschijnsel dat er
steeds weer persorganen zijn die de rede
nen van het strikte embargo, dat op de
Troonrede en de Miljoenennota ligt, niet
wensen te erkennen en voortijdige publi-
katies doen, zij het dan onder vrome aan
duidingen van „deductie, combinatie en
speculatie".
De redenen van het embargo moeten
worden geëerbiedigd. Voortijdige publi-
katies kunnen het algemeen belang scha
den. De manier waarop voortijdige inlich
tingen worden verkregen buiten be
schouwing latend, moet men een redactio
neel beleid afkeuren dat gericht is op een
willekeurige openbaarmaking van nog niet
tot publikatie geschikte feiten.
REPUBLIEK SAN MARINO (UP) De
twee communistische „kapitein-regenten"
van San Marino die de macht weigeren
neer te leggen hoewel hun ambtstermijn
dinsdag was afgelopen, hebben per pro
clamatie een vrijwilligersmilitie ter ver
dediging van de republiek opgericht.
Onmiddellijk na de uitvaardiging van
dit decreet, verscheen een geheimzinnige
bebaarde nan aan de ingang van het re
geringspaleis, die jonge communisten op
het plein wenkte, het paleis binnen te
komen en dienst te nemen. Binnen het uur
hadden ruim honderd jongelieden zieh als
vrijwilligers gemeld, waardoor het repu-
bliekje dichter bij burgeroorlog kwam dan
op enig tijdstip in zijn geschiedenis van
zestien eeuwen.
De vijwilligers, die de naam „arbeiders
militie" kregen, werden gewapend met
musketten en pistolen en in groepjes bii
strategische belangrijke gebouwen ge
posteerd.
Daar gluren zij thans met verbeten ge
zichten naar de politie en de gendarmerie
wier loyaliteit aan de communistische zaak
twijfelachtig is geworden sinds de in
Italië geboren politiechef Sozzi d'nsdag-
ochtend verklaarde de anti-communis
tische tegenregering te zullen steunen.
Verzoeningspoging
Deze voorlopige tegenregering gaf een
decreet uit, waarin gehoorzaamheid van
alle ambtenaren, inclusief de politie, ge-
eist werd. Maar de leden van de voorlopige
regering waagden het niet, hun neuzen
buiten de deur van een in aanbouw zijnde
fabriek te steken, die op slechts 50 meter
afstand van de Italiaanse grens staat
In de algehele verwarring kan alleen de
politiechef Sozzi wellicht het beslissende
woord spreken. Alvorens de loyaliteit van
zijn politie te toetsen, probeert hij thans
overeenstemming tussen de twistende par
tijen tot stand te brengen.
Beide „regeringen" beweren momenteel
dat de concurrent illegaal is, doch zolang
de communistische leiders in het rege
ringspaleis zitten, trekken zij aan de touw
tjes.
Intussen blijven Italiaanse politie en
troepen nog altijd de grenzen van het re-
publiekje bewaken.
Aan de andere kant van de grens staan
communisten de barricade op de hoofd
verkeersweg te bewaken. Hun comman
dant is Ercolino Capuchiono, „klein her
cules", die waarschuwde dat, „de geweren
zullen afgaan zodra iemand een onver
wachte beweging maakt".
(Van onze correspondent inW est-Duitsland)
De Russische machthebbers deinzen,
wanneer het er om gaat een afvallige te
straffen, niet voor methodes terug, die
normale mensen met afschuw vervullen.
Dat hebben wij thans in West-Duitsland
kunnen zien.
In Frankfurt aan de Main werd een ge
wezen officier van de Sovjetrussische ge
heime dienst vergiftigd. Hij heet Nicolai
Koklov en hij is 34 jaar. Drieënhalf jaar
geleden, in februari 1954, was hij door zijn
superieuren met nog twee geheime agen
ten naar West-Duitsland gestuurd met de
opdracht, daar de voorzitter van het uit
voerende comité van de Russische emi
granten- en verzetsbeweging, Georgi
Okolovitsch, te vermoorden. Koklov voer
de dit bevel niet uit. Hij had zijn vrouw,
die hij in de Sovjet-Unie achterliet, be
loofd, geen moordenaar te zullen worden.
Inplaats daarvan stelde hij zelf Okolovitsch
op de hoogte. Daarna meldden Koklov en
zijn twee mede-agenten zich bij de Ame
rikanen. Er werd veel ophef van het geval
gemaakt.
Vergiftigde kogels
Bijzondere indruk maakte indertijd de
miniatuur-revolver, waarmee Koklov
Okolovitsch had moeten vermoorden. Dit
gevaarlijke wapen, dat op een persconfe
rentie werd getoond, had de vorm van een
sigaretten-étui. De kogels, die het bevatte,
waren slechts klein, maar zij waren ver
giftigd en zouden hun slachtoffer onmid
dellijk hebben gedood. Men vreesde, dat
de woedende Russen Koklov's verrraad
zouden willen wreken en dat zij van plan
waren hem te vermoorden. De man werd
daarom naar de V.S. gebracht. Sedertdien
leefde hij daar onder een valse naam. Men
heeft ook nog getracht, zijn vrouw en zijn
vijfjarig zoontje uit Moskou naar het
westen te brengen, maar het was reeds te
laat. Zij waren al naar Siberië gedepor
teerd.
In de V.S. werd Koklov voortdurend
streng bewaakt en zijn verblijfplaats
Wenen, (AFP) Francisco de Luis y
Diaz, hoofdredacteur van het Madrileense
blad „Ya" en voorzitter van de Spaanse
journalisten vereniging, heeft op het con
gres van de rooms-katholieke pers te We
nen de oprichting te Rome voorgesteld van
een wereldpersbureau, dat aan de rooms-
katholieke pers in de gehele wereld de tekst
zou verstrekken van de toespraken en
boodschappen van de Paus>.zowel -als al het
andere nieuws uit Rome over het kerke
lijk leven. Radio-Vatikaan zou hierbij voor
het doorzenden van het nieuws moeten zor
gen.
(Reuter) „Het is de heilige plicht van
de katholieke pers alle toelaatbare midde
len te gebruiken ter vergroting van het
aantal lezers", aldus de Spanjaard.
(AFP) Voorzitter van het nieuwe be
stuur is de directeur van de Osservatore
Romano, secretaris-generaal de hoofdre
dacteur van het persbureau „Kathpress"
in Wenen, Barta.
Lord Pakenham, Brits oud-minister van
Luchtvaart, behandelde het onderwerp: „De
rooms-katholieke pers en haar rol in de
strijd tussen het geloof en het atheïsme".
Lord Pakenham, die lid is van de Britse
Labourpartij, zei, dat rooms-katholieken
het recht hebben strijd te voeren zowel in
een conservatieve als in een socialistische
beweging,mits zij de politieke leer die zij
hebben gekozen, in het licht van de chris
telijke beginselen zien.
nauwkeurig geheim gehouden. Toch moe
ten communistische agenten er achter zijn
gekomen, dat men hem kortgeleden naar
West-Duitsland heeft laten gaan om in
Frankfurt aan een vergadering van de
verzetsbeweging van Okolovitsch deel te
nemen. Hij had beter in Amerika kunnen
blijven. In de Palmengarten, een groot
congresgebouw in Frankfort, heeft men
temidden van een menigte van ongeveer
zeshonderd mensen getracht hem te ver
moorden. Koklov had daar een kop koffie
besteld. Toen men hem die bracht, werd
hij plotseling door iemand aangesproken
met „gospodin" (mijnheer). Terwijl hij
zich omdraaide moet iemand vergift in
zijn koffie gedaan hebben. Met hevige
maagkrampen werd hij terstond per auto
naar een universiteitskliniek gereden. De
man, die hem erheen bracht, was Okolo
vitsch, die in 1954 Koklov's slachtoffer had
moeten worden.
De vergiftigingspoging van Koklov heeft
al op 16 sepetmber plaatsgehad, maar
men heeft overigens tevergeefs ge
tracht dit geheim te houden. Prof. Schrade,
een chemicus van de universiteitskliniek
heeft thans onthuld, dat het vergift diverse
chemische stoffen had bevat. Een ervan
was thallium. Koklov's lippen zwollen op,
zijn haar viel uit en hij kreeg overal op
zijn lichaam donkere vlekken. Men hoopt
echter zijn leven alsnog te kunnen redden.
Toen zondagavond gebleken was, dat zijn
verblijf in een der bijgebouwen van de
kliniek bekend was geworden, heeft men
hem onmiddellijk naar een andere schuil
plaats overgebracht.
BELGRADO (UP) Her Joegoslavische
blad „Politika" heeft critiek geleverd op
hetgeen Morgan Philips, secretaris van de
Britse Labourpartij, geschreven heeft over
het derde rechtsgeding tegen de voorma
lige vice-president van Joegoslavië, Miïo
van Djilas. „Wij zijn erg gevoelig" aldus
het blad", voor zelfs de get mgste poging
van buitenaf ons denkbeelden over bin
nenlands beleid op te dringen die ons
vreemd zijn en onaanvaardbaar. Ons volk
weet, dat Philips de Djilas affaire, de proef
op de som achtte voor de vraag in hoeverre
de Joegoslaven gevorderd ziin op de weg
naar echte socialistische democratie. Ons
volk weet echter heel goed, waarom Djilas
werd veroordeeld. In ons land heeft dat
gene waarvoor hij veroordeeld werd een
speciale naam en dat is niet „democratie",,
noch „democratische s'anclï unten" of „vrije
uitdrukking van denkbeelden".
Als alle goedkope demagogie, aldus het
blad uit het artikel van Philips verwijderd
is, dan blijft er alleen een oproep over tot
„de mensen van goede wil uit alle sociale
lagen" niet mee te werken aan de formatie
van communistische regeringen, en zich te
spiegelen aan Djilas. ,Is er nu nog enig
verder bewijs nodig om te kunnen stellen,
dat Philips zich mengt in onze binnenland
se aangelegenheden?" zo vraagt Politika.
Het blad waarschuwt dat deze bemoeiïe-
nissen ertoe bij zou kunnen dragen, dat de
spanning in de wereld blijft bestaan en
zelfs nog toe zal nemen.
Men verwacht in Belgrado, dat het pro
ces, dat vrijdag begint, achter gesloten deu
ren zal worden gevoerd, en dat het von
nis zwaarder zal zijn dan de drie jaar die
Djilas nu uitzit voor dezelfde „misdaad",
namelijk het verspreiden van vijandige
propaganda.
Een beeld van de ravage die ontstond
op een station van Bad Canstatt bij
Stuttgart toen daar gisterochtend een
sneltrein op een stilstaande lokaaltrein
inreed. Tien inzittenden van de lokaal-
trein vonden hierbij de dood, dertig
anderen werden min of meer ernstig
gewond. Het ongeluk is te wijten aan
een fout van een wisselbedieningspost.
Het hoofd van de post is gearresteerd,
alsook twee man van het stationsper-
soneel, die ervan verdacht worden de
verantwoordelijkheid voor het ongeluk
te willen dekken.
PARIJS (UP) De Amerikaanse consu
laire autoriteiten in Parijs breken zich het
hoofd over de vraag hoe een tweeëndertig
jarige landgenoot, Richard Rogg, een pas
poort te verschaffen. Deze beweert op een
wereldreis zijn paspoort te hebben ver
loren. In Singapore waar hij per schip
uit New York arriveerde leverde hem
dit geen moeilijkheden op, evenmin als
in Indonesië, Thailand, India en Pakistan,
waar hij te voet, liftend of per muilezel
door trok. Maar in Genève, waar hij per
vliegtuig aankwam, begonnen de moeilijk
heden. De autoriteiten zonden hem per
vliegtuig naar Rome, doch daar zette men
hem prompt op een toestel naar Parijs.
De Franse douaniers waren evenmin bij
zonder verheugd over zijn komst en zon
den hem door naar Amsterdam. Op Schip
hol stuurde men Rogg terug naar Parijs,
waar het Amerikaanse consulaat hem ten
einde raad onder zijn hoede heeft genomen.
MOSKOU (UP) Het centrale comité
van de communistische partij der Sovjet-
Unie heeft opdracht gegeven tot het be
schrijven van de rol van Rusland in de
tweede wereldoorlog. In viif delen, onder
redactie van 23 man, met Peter Pospelov,
lid van het presidium, aan het hoofd. De
redactiecommissie bestaat uit partij-theo
retici, beroeps-historici en militaire leiders.
Enigen van hen zijn: de chef van de gene
rale staf, maarschalk Vasili Sokolovski,
het hoofd van de voorlichtingsdienst van
het ministerie van Buitenlandse Zaken,
Leonid Ilijtsjev en de historicus Isaac
Mintz.
Deze opdracht is een uitvloeisel van een
resolutie van het twintigste nartijcongres,
voorgesteld door partijsecretaris Kroesj-
tsjev, die de geschiedenis objectiever en
accurater dan tot duverre wil laten op
tekenen. Eén doel was de „fouten" te her
stellen die gemaakt zijn onder Stalin, die
de eer voor overwinningen kreeg en an
deren de blaam voor nederlagen bezorgde.
De redactiecommissie moet volledig recht
doen wedervaren aan het aandeel van de
partij en van het volk in de oorlogsinspan
ning. De „superioriteit van het socialis
tisch economisch, politiek en sociaal
systeem", de „macht van het Sovjet-
natriottisme" en de „superioriteit van de
hinnenlandse en buitenlandse politiek der
Sovjets", moeten aangetoond worden,
i Het centrale comité gaf verder opdracht
tot publikatie van vijf delen met Officiële
oorlogsdocumenten en van een verkorte,
I volksuitgave van de, oorlogsgeschiedenis
in één deel.
jjliiioiHiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii
Hélène Garache is tweemaal
in haar leven in Parijs ge
weest. Tweemaal heeft zij de
duizend kilometer, die haar
woonplaats Cagnes-sur-Mer
van de Franse hoofdstad schei
den, in de trein afgelegd en
beide keren heeft zij zich van
het station te voet naar het
Louvre begeven. Ze wilde dan
nog eens zien hoe ze er vroe
ger uitzag, in 1909, toen ze
voor Renoir poseerde.
Dat was het enige doel van
haar tocht. Ze wist waar ze
hing en stapte er rechtstreeks
op af, zonder zich te laten op
houden door La Gioconda,
zonder de Venus van Milo een
blik te gunner. Dan stond ze
enige tijd voor het wereldbe
roemde doek, dat in catalogi
en boeken over schilderkunst
als „Gabrielle" bekend stond.
In sommige publicaties ook als
„Jeune fille assise", maar
meestal toch als „Gabrielle"
en niet als Hélène. Dat was de
enige bittere gedachte bij het
aanschouwen van het meisjes
portret: het droeg haar naam
niet. De jeugd van een andere
vrouw was aan het doek ver
bonden, niet de hare.
Claude Renoir, de jongste
der drie zoons van de schil
der, heeft mij het verhaal van
het schilderij verteld. Hij
woont nog steeds in de villa
Les Collettes, waar Auguste
Renoir een groot deel van zijn
leven heeft doorgebracht en
die momenteel een klein mu
seum van zijn werken is. Clau
de is pottenbakker en hij heeft
zijn studio aan huis.
Het is moeilijk in hem de
„Coco" te herkennen, zoals zijn
vader hem op tal van doeken
en ook in brons heeft ver
eeuwigd. Maar hij lijkt ver
rassend jong voor zijn jaren
en zijn blauwe ogen hebben
nog een jeugdige sprankeling
in zich.
In Cagnes-sur-Mer, aan de Franse Rivièra, woont en werkt
Coco Renoir, de zoon van de wereldberoemde schilder. Daar
vinden we ook de eertijds schone Hélène, een van Renoir's
modellen, thans een gemoedelijke matrone.
Op de veranda keken wij
uit over de grotesk verwron
gen olijfbomen, die Renoir zo
dikwijls heeft afgebeeld. „En
kele ervan zijn duizend jaar
oud", zei Claude. „Zonder die
bomen zou dit huis misschien
nooit zijn gebouwd. Mijn va
der kwam hier dikwijls schil
deren. Op een kwade dag
hoorde mijn moeder, dat een
houthandelaar pogingen deed
het perceel grond te kopen,
met de bedoeling de bomen te
vellen. Ze is foen onmiddellijk
naar de eigenaar gegaan en
het lukte haar de grond in
eigendom te krijgen voordat
de handelaar had beslist. De
man was woedend en probeer
de haar nog te overreden de
bomen voor dezelfde prijs als
het hele perceel van de hand
te doen zij zou dan de grond
mogen houden. Maar daar ging
ze niet op in. Hij heeft nooit
kunnen begrijpen, dat iemand
zo dwaas kon zijn een aan
zienlijk bedrag uit te geven
voor hout, dat je toch niet ge
bruikte."
„U bent toch de Coco van de
portretten?" vroeg ik voor
zichtig.
Hij bevestigde dit lachend.
„Ik ben de enige niet in Cag-
nes, die als model voor mijn
vader heeft di nst gedaan. Hé
lène Garache woont hier ook
nog. Kent u de geschiedenis
van de verkeerde naam, die
aan een schilderij is gegeven?"
En toen kwam het verhaal.
In Cagnes-sur-Mer bezorgde,
ongeveer een halve eeuw ge
leden, de postbode Garache de
brieven bij de schilder Renoir.
Garache was getrouwd met
een knappe vrouw een
meisje eigenlijk van nauwe
lijks achttien jaar. Cagnes is
maar een klein plaatsje en Re
noir had zijn schiidersogen
nooit in zijn zak. Hij kende
Hélène Garache en zag in ge
dachten al hoe hij haar zou
uitbeelden. Haar zwarte haren
een beetje wanordelijk, een
mijmerende uitdrukking in de
diepe, donkere ogen, een kan
ten witte blouse met de wijd
uitlopende mouwen tot even
onder de elleboog. De schilder,
vermaard om zijn meisjespor
tretten, leed al vijftien jaar
aan de jicht, maar zijn schep
pingsdrift was nog onver
minderd.
Garache was gevleid, Hélène
verrukt door het voorstel van
Renoir. En het poseren begon
en zo ontstond moeizaam
want de schilder leed soms bij
na ondraaglijke pijnen het
portret, een van de vierdui
zend doeken, die aan de grote
impressionist worden toege
schreven.
Welke omzwervingen het
schilderij heeft gemaakt, voor
dat het in het Louvre een ere
plaats kreeg, weet ik niet en
Coco kon mij er ook geen bij
zonderheden over vertellen.
Het was ook zijn vader noch
hem bekend, dat de een of
ander het een naam had ge
geven, Gabrielle, in de ver
onderstelling, dat het keuken
meisje van de Renoirs, dat
deze naam droeg, er als jong
meisje voor had geposeerd.
Hélène Garache ontdekte het,
toen zij tientallen jaren later
Parijs en het Louvre bezocht,
maar zij zweeg. Ze was teleur
gesteld, natuurlijk, doch wat
kon zij, eenvoudige vrouw, er
tegen doen?
Eerst korte tijd geleden
werd het onrecht hersteld. De
echte Gabrielle, intussen naar
Amerika verhuisd, keerde in
1954 voor enige maanden naar
haar geboorteland terug en be
zichtigde ook de kunstschatten
van het Louvre. Staande voor
het schilderij en opmerkend,
dat het meesterwerk haar
naam droeg, riep ze verbaasd
uit: „Maar dat ben ik niet, dat
is Hélène!"
Het was dus een kwestie
van billijkheid Renoir's schep
ping voortaan Hélène te noe
men en dat is dan ook inmid
dels gebeurd. Maar voor al
tijd zal er een klein stukje
menselijke "ragiek aan het
doek verbonden blijven. Meer
dan veertig jaar heeft het
thans zestigjarige model in het
verborgene geleefd. Haar jeug
dige schoonheid had Renoir
geïnspireerd en het moet een
beetje bitter voor deze vrouw
zijn geweest, 'at de hele we
reld het eindprodukt als Ga
brielle bewonderde.
Er mogen dagelijks erger
dingen gebeuren, maar ik kon
me onder het verhaal van
Claude Renoir levendig voor
stellen, dat er gedurende het
leven van Hélène Garache tel
kens weer momenten moeten
zijn geweest van diepe onvol
daanheid. En toch zweeg ze.
Misplaatste trots? Of was ze
bevreesd of te verlegen om
onder de schijnwerpers van de
publieke belangstelling te
staan?
„Ze is tenslotte toch nog een
beetje schadeloos gesteld voor
het verdriet van de verloren
jaren", kwam weer de stem
van mijn gastheer. „Het Me
tropolitan Museum of Art in
New York, dat een schets be
zit van het schilderij, heeft
haar een paar maanden ge
leden een zeer goede foto er
van gestuurd. Ze is er zo blij
mee als een kind; iedereen laat
ze hem zien."
Hélène Garache zal onge
twijfeld nog dikwijls de foto
te voorschijn halen en dan zal
ze zich laten meevoeren door
een vloed van herinneringen.
De jonge, stralende vrouw van
toen is een gemoedelijke, dikke
matrone geworden, in wier
ogen nog iets schittert van de
vroegere levendigheid. Haar
gedachten zullen teruggaan
naar de zieke schilder, die zij
in later jaren, even voor de
eerste wereldoorlog, heeft ge
kend als een hulpeloze man,
in wie de vonk van het genie
niet kon worden gedoofd. Ze
heeft hem in zijn atelier bezig
gezien, terwijl zijn gezicht ver
trokken was van pijn. In die
dagen vroeg ze zich wel eens
af wat deze kunstenaar dreef.
Hij had immers al alles be
reikt wat menselijk mogelijk
was!
Claude Renoir beantwoord
de die vraag.
„Wat wij volmaakt vinden,
was hem nog niet goed ge
noeg. Toen hij zijn arm niet
meer kon bewegen, zelfs zijn
vingers niet, liet hij zich een
penseel aan de hand vastbin
den en dan zetten wij het doek
vlak voor hem neer. Hij schil
derde door zijn lichaam te be
wegen en als een bepaald
vakje klaar was, schoven wij
het linnen een eindje ver
der.
F. Remming g
Trucjes voor wijsheid-
Wie de mensen wil leren kennen, moet
in zichzelf zoeken; wie zichzelf wil leren
kennen, moet zich in anderen verdiepen.
Of iets dergelijks. Grote onzin, natuurlijk,
maar lijkt het niet tamelijk diep?
't Is echter wartaal, zoals de meeste taal.
Men kan zo'n zin net zo goed omdraaien
als onderste boven houden als tegenspre
ken en heeft dan altijd evenveel gelijk -
of ongelijk. Maar de paradoxale vorm ver
leidt menig lezer tot het geven van extra
aandacht.
Daarom doen zij, die de aandacht willen
trekken met hun wijsheid, er echt goed
aan als ze zich op paradoxale taal toeleg
gen en dan daarmee zo ver gaan dat het
nog nèt niet in de gaten loopt. Het trucje
is eenvoudig zelfs voor wie het slechts
korte tijd geprobeerd heeft. „Vrienden, de
Mens is klein... maar hij is groot". „Het
mensenleven duurt lang, doch o, zo kort.
Luchtreizen daarentegen duren thans kort,
maar o zo lang". Zulke uitlatingen zeggen
niets, - maar ze zeggen veel.
Wie niets paradoxaals meer bedenken
kan, kan nog goede resultaten boeken met
een ander trucje: het omdraaien van be
kende formules. Vrienden: begint eer ge
bezint. Bemint eer ge bezint. Wartaal -
maar wie wil er niet even stil bij staan,
bij zulk intelligent proza?
Reeds vroeg in het leven begrijpt iedere
schrijver, die niet al te dreunend op het
achterhoofd gevallen of te lang geanaly
seerd is, dat op de duur sprakeloosheid
tegenover de gebeurtenissen de meest in
telligente houding is. „Zij die Tao kennen,
spreken er niet over; zij die over Tao spre
ken, kennen het niet". Maar met sprake
loosheid kan nu eenmaal geen naam ge
maakt worden, noch als schrijver, noch als
dominee, noch als politicus, noch als café
bezoeker. Men trooste zich met trucjes, al
weet men zelf ook nog zo goed, dat spreken
of zelfs denken in woorden zo iets als
zeepbellen-blazen is. Ik voor mij denk
praktisch dan ook nooit meer op eigen
initiatief, maar terwille van het spel lees
ik nog wel eens, wat een ander nu weer
gedacht heeft, denk dan behendig snel het
zelfde of het tegendeel, en publiceer dat
dan als ik de kans krijg.
Zo las ik nu onlangs weer in een week
blad, dat Socrates de Verwondering het
begin van alle wijsheid genoemd heeft.
Meteen dacht ik - laat ik nu eens gaan
schrijven, dat de Verwondering ook het
eind van alle wijsheid is. Maar misselijk
van de truc, schreef ik toen alleen maar
dit stukje.
A. Viruly
ADVERTENTIE
Dat gloeiende, bonzende
hoofd, die koude rillingen
kan niemand misverstaan.
Het Griepduiveltje heeft
U stevig te pakken. Kruip
vlug onder de wol met
een warme drank en één
of twee "AKKERTJES".
Die bevorderen het tran
spireren, bestrijden de
infectie en verdrijven de
koorts. Tien tegen één
dat U zich morgen beter
zult voelen. Ja waarlijk, i
NEW YORK (UP) In de UNO-Assem
blee heeft de Venezolaanse minister van
Buitenlandse Zaken Jose Loreto Arismen-
di gewaarschuwd tegen de inmenging in
binnenlandse aangelegenheden, zoals in de
kwestie Nieuw-Guinea.
„De tendens, problemen te behandelen
zoals Cyprus, Algerije of West-Nieuw
Guinea waartegen een der betrokken
partijen zich verzet als 'n inmenging in de
binnenlandse aangelegenheden zal, in
dien niet binnen bepaalde perken gehou
den, het bestaan van de UNO in gevaar
brengen", aldus Arismendi.
Internationale lichamen worden opge
richt door soevereine staten, zo zeide hij.
„Dit moeten wij voor ogen houdenWij
moeten niet het risico lopen dat leden-
staten, die zich het gevaar voor hun auto
nomie, vrijheid en onafhankelijkheid be
wust worden, uittreden", aldus de Venezo
laanse minister.
Als eerste land heeft Venezuela zich, bij
monde van Arismendi bereid verklaard
fondsen beschikbaar te stellen voor het
speciale fonds ter ontwikkeling van ach
tergebleven gebieden (SUNFED). De
minister zei dat zijn land „naar vermogen"
wil bijdragen aan de SUNFED-projecten.
Voor de verklaring van dit woord
moet men uitgaan van Tyrus, een in de
oudheid befaamde havenplaats in Phoe-
nicië. In het oudfrans betekent tire:
stof uit Tyrus. Van tire is afgeleid:
tiretaine, een woord dat als tieretein In
het Nederlands is overgenomen voor:
stof, geweven van wol en linnen of ga
ren. Er is evenwel ook een Frans klank
nabootsend woord tirelintin dat geklin
gel van klokjes of belletjes betekende.
Dit is het directe stamwoord van ons
tierelantijn. De betekennissen der twee
woorden hebben invloed op elkaar uit
geoefend en daarvoor is ons woord tie
relantijn gaan betekenen: stukje op-
^schik, nietig versierseltje.
