TINTAGEL De eeuwige jeugd in een eierschaal? VAN DE DUBBELE ADELAAR naar sikkel en hamer Grote kredieten voor onderwijs m Belg ië De romantische landstreek van DE veertigste herdenking van de Grote Socialistische Oktober-revo- lutie wordt tot de grote roemrijke feestdag van de volken van ons vaderland. Miljoenen werkers van alle landen ter wereld maken ilch op om samen met de Sovjet-bur- gers dit grote feest te vieren. Het internationale gezag van onze staat is enorm. Dit gezag heeft onze staat verworven, dank zij de ongekende successen van het Sovjet-volk op alle gebieden van het economische, wetenschap pelijke en culturele leven. De Sov jet mensen hebben de hele we reld laten zien, wat een volk tot stand kan brengen, dat bevrijd is van onderdrukkers en uitbuiters. De gehele vooruitstrevende mensheid heeft een grote verering voor onze staat, omdat de Sovjet-Unie een onbuigzame vredespolitiek voert. Het voornaamste kenmerk van het huidige tijdperk is, dat het so cialisme tot een wereldstelsel is uitgegroeid. Meer dan een derde van de wereldbevolking behoort tot de socialistische landen. In deze dagen zijn het vooral de successen van onze vrienden, die met ons verbonden zijn in het socialistische kamp, die ons tot vreugde stem men. Onze grote oostelijke broe der, de Chinese Volksrepubliek, beëindigt met succes zijn eerste vijfjarenplan. De werkers in de volksdemocratische landen over treffen de plantaken en bouwen een nieuw leven op. De internationale communistische beweging heeft overwonnen en zal ook in de toekomst overwinnen door de trouw aan het Marxisme- Leninisme, door trouw te blijven aan het grote revolutionaire devies: „Proletariërs aller landen, verenigt u!" De werkers van de gehele aardbol versterken de eenheid in hun gelederen. De samenwerking tussen communisten, socialisten en alle progressieve krachten in de Deze prachtige foto van Land's End (Cornwall) in het uiterste zuidwesten van Engeland, vanwaar men bij helder weer de Scilly-eilanden kan zien liggen, hebben wij uit „Coming Events in Britain" overgenomen. Om dit indrukwekkende rustpunt tussen rotsen en golven te bereiken kan men uit Londen de trein naar de nabijgelegen steden Penzance of St. Ives nemen. Misschien iets voor een volgende vakantie? strijd voor de vrede breidt zich voortdurend uit. Een Russische prent: arbeiders vieren de verjaardag der revolutie. den dubbelen adelaar naar het roode vaandel". De auteur, wijlen Piotr Niko- lajewitsj Krasnow, schreef deze drie boe ken De Tsaar, Wereldoorlog 1914-1918 en Revolutie en communisme uit eigen ervaring en de vertaler heeft volgens de uitgever de revolutie en het begin van het bolsjewistisch bewind in Rusland beleefd. Generaal Krasnow is een man van de oude stempel: tsaar getrouw en Godvre zend, maar zijn belijden van die beide hoedanigheden is traditioneel. Een princi piële grondslag van de monarchie vermag deze generaal niet te geven en verder dan de uitspraak dat het gezag van de tsaar van God gegeven is, komt hij niet. Het absolutistisch karakter van de Russische monarchie lijkt elk democratisch besef te hebben verstikt, al geeft de hoofdpersoon, generaal Sablien er dan ook blijk van het volk en zijn soldaten te willen verstaan in hun verlangens. De elite, die het volk regeert, ontleent voor hem haar bestaans recht aan de schoonheid die zij schept in het algemeen belang. Diepe gedachten over het wezen van 'staat, recht en maatschappij behoeft men van generaal Krasnov niet te verwachten, wel levendige beschrijvingen van het le ven aan het hof en in de militaire dienst, en van revoluties en veldslagen. Men kan zeggen dat generaal Krasnow, zoals hij zich in dit boek doet kennen, medeschul dig is geweest aan het uitbreken van de revolutie en de ondergang van het Huis Romanow. Het tsarenregime steunde op de adel, die de leiders leverde voor de beide steunpilaren van de monarchie, het leger en het gouvernement, welke beiden de noden van het volk negeerden, min achting voor de burger en van de meer dere voor de mindere met de paplepel in gegoten kregen en met harde hand in praktijk brachten. Zo werden zij de weg bereiders voor de revoluties van 1917, de burgerlijk-radicale voorjaarsrevolutie, die, door hun onmacht, via het sociaal-revo lutionair tussenstadium onder Kerenski, uitliep op de proletarisch-communistische omwenteling van Lenin in het najaar. IN ZEKERE ZIN is deze trilogie een zelfbeschuldiging van een elite, die een onvervangbare erfenis met zoveel wanbe grip beheerde, dat zij in handen viel van een kleine, maar doelbewuste groep, die er zich zonder scrupules meester van maakte. De elite gaf toe aan eisen, die namens het volk gesteld werden, zonder zich ervan te vergewissen of die eisen on der het volk leefden, zij weigerde ver langens in te willigen, zonder na te gaan of die rechtmatig waren en bovenal miste zij de intuïtie om de bewerkers van de anarchie onschadelijk te maken en de her vormingszin in goede banen te leiden. De historie in dit boek is kunstig ver vlochten met het verhaal van generaal Sablien, die ondanks zijn feilen een goed mens probeert te zijn en wiens trouw aan het vorstenhuis tot een heroische hoogte stijgt. Hij leert echter vrijwel niets van zijn prille contact met de radicale groepen, al boeien hem de denkbeelden wel. Zijn militaire opvoeding maakt hem blind voor hun streven en een armzalige liefdesge schiedenis met een meisje uit dat milieu versterkt hem, en ook haar, slechts in de overtuiging, dat de van God gewilde orde de beste is. Zij sterft, maar zijn kind wordt in Zwitserland in een bolsjewistisch mi lieu opgevoed tot de verpersoonlijking •van al het boze, dat de uitbarsting van de revolutie kenmerkte. Het kind wordt de gewetenloze wreker van al het onrecht en pleegt tenslotte een weerzinwekkende moord op zijn goedwillende vader, die niettemin een mede-schuldige was. Ab Boerma UIT DE IJLE ochtendnevel doemen de contouren van een kasteelruïne, ergens aan de rotsige westkust van Cornwall, voor me op. Door een scheefgezakt poortje treed ik de vroegere hal binnen, die overi gens geen dak meer heeft. Enkele muren staan nog overeind. Lage stenen walletjes geven aan hoe de muren, die reeds inge stort waren, vroeger gelopen hebben. Op pervlakkig beschouwd onderscheidt deze ruïne zich niet van de vele bouwvallen, die ik eerder heb bezocht. Slechts weinig plaatsen in dit oude land zijn echter ster ker omgeven met een waas van geheim zinnigheid, dan deze. Ill (Van onze correspondent in Brussel) UIT DE begroting van 1958 komt naar voren, dat de Belgische regering -zich een grote inspanning wil getroosten op het gebied van het onderwijs. Het totaal be drag van de budgetaire uitgaven zal over 1958 de elf miljard frank (achthonderd veertig miljoen gulden) benaderen, wat ten opzichte van het oorspronkelijk bud get 1957, dat intussen ook reeds werd verhoogd, een verhoging van uitgaven betekent van een miljard frank (zesenze ventig miljoen gulden). Een van de directe oorzaken van de steeds stijgende budgetten voor onder wijs is de aanwerving van leraren en onderwijzers. België is waarschijnlijk een van de weinige landen in West-Europa, waar de aanwerving van nieuw pedago gisch personeel zonder al te grote moei lijkheden kan gebeuren. Over 1957 werden bij de openbare scholen 1568 onderwijzers en leraren aangesteld. Op het gebied van de diploma's behoefde de staat geen en kele concessie te doen. De nieuwe leer krachten zijn dus volledig bevoegd. De inspanning van de regering is uiteraard gericht op de bevordering van het open baar onderwijs, echter voornamelijk op het middelbaar onderwijs, waar ten op zichte van het r.k.-onderwijs, een achter stand bestaat, ondanks het feit, dat er tussen 1949 en eind 1957 niet minder dan tweeënvijftig nieuwe rijksmiddelabere scholen en zogenaamde athenea zijn op gericht, waardoor het totaal aantal rijks middelbare scholen, die direct van het de partement van onderwijs, of in sommige gevallen van de stedelijke besturen af hankelijk zijn op driehonderdtwintig kon worden gebracht. Ook de kweekscholen voor onderwijzers in België normaal scholen genoemd worden uitgebreid of gemoderniseerd. Een zware post op het budget van het onderwijs is het feit, dat de salarissen van alle Belgisch eleraren en onderwij zers gekoppeld zijn aan de glijdende loon schaal. Zij stijgen of dalen in België met 2,5 percent naar gelang de index van de kleinhandelsprijzen met een aantal punten stijgt of daalt, over een periode van twee maanden. Men kan zich moeilijk voorstellen, dat de weinige brokkelige muren en trappen deel uitmaakten van het eens zo trotse slot Tintagel, dat naar men zegt, de geboorte plaats van Koning Arthur was. Toch heeft er eens, vele eeuwen geleden, een kasteel gestaan met ranke torens, zware eiken poorten en een grote ophaalbrug, die het op het vasteland staande gedeelte verbond met het eigenlijke slot, dat op een schier eiland lag en daar op de rotsen, hoog boven het water, een bijna onneembare vesting vormde voor de vele vijanden, die kasteelbewoners in die oude tijden nu een maal hadden. DIT SCHIEREILAND, dat eigenlijk niet anders is dan een gigantische, met wat gras en struiken begroeide steenkolos, die steil uit zee oprijst, is de woonplaats van ontelbare meeuwen, die er in het voorjaar nestelen in de vele rotsspleten. Maar ook gedurende de rest van het jaar beschouwen ze het als hun onvervreemdbaar bezit en jagen de argeloze bezoeker, die zich buiten het terrein der ruïnes waagt, schrik aan, door met een onheilspellend, zoevend ge luid laag over-het hoofd van de-indringer te scheren, niet één, maar wel tien of twin tig* kee^. Telkens keren ze na een korte bocht gemaakt te hebben terug en blijven hun schijnaanvallen uitvoeren, totdat men het raadzamer acht zich terug te trekken in dat deel van het eiland waar de ruïnes liggen. Daar wordt men dan verder als ongevaarlijk beschouwd en de meeuwen houden op agressief te zijn en zweven sta tig weg over de zee. MEN KAN dwalen tussen de grauwe muurbrokken op de rotsen of afdalen in de onder het kasteel gelegen grot Merlin's Cove, maar ook kan men de blik laten zwerven over het wijde, diepblauwe water van de Atlantische Oceaan, dat met zijn eeuwige golfslag een intens geruis doet ontstaan, een geruis waarvan men weet dat het ook in Koning Arthur's tijd ge klonken moet hebben en dat samen met het krijsen van de zeevogels en,de aanblik DUIZENDEN West-Duitsers op leeftijd verslinden tegenwoordig dagelijks met de moed der wan hoop rauwe, bebroede kippen eieren in de hoop dat hen daar door een bloeiende tweede jeugd deelachtig zal worden. Een paar maanden geleden verscheen er in een der beruchte Duitse geïllu streerde bladen een redactioneel artikel, waarin deze onsmakelijke kuur werd aangeprezen als een onfeilbaar middel tegen alle ouderdomskwalen en dito klach ten. Wie dertig dagen lang elke ochtend een bebroed ei inslikfe, die zou, uiterlijk en innerlijk, de veerkracht der jeugd herwinnen, zo heette het en bovendien zijn levensduur verlengen. Andere sensatiebladen en zelfs de radio namen de stunt over en het publiek vloog erin. Weinige weken later kwamen de kippen- fokkers en de vermeerderingsbe- drijven al handen tekort om aan de waanzinnig gestegen vraag naar de (precies negen dagen) be broede eieren te kunnen voldoen. De prijs steeg tot driemaal de normale. Overal verrezen depots waar men de nieuwe wonder- medicijn kon betrekken. De rage duurt nu nog onverminderd voort en er zijn tekenen die erop wij zen, dat zij binnenkort ook wel naar ons land zal overwaaien. Toch moet er enig voorbehoud worden gemaakt, want misschien is het niet allemaal oplichterij en boerenbedrog. De cellentherapie van de Zwitserse medicus dr. Paul Niehaus, wiens opzienbaren de genezingen door middel van injecties met levende cellen uit de organen van ongeboren zoog dieren wij onlangs bespraken, gaat bijvoorbeeld van precies de zelfde gedachte uit de ge dachte namelijk, dat de oerkrach ten die in de cellen van het em bryo besloten liggen, ook de fa lende organen van zieke of hoog bejaarde mensen tot nieuwe ac tiviteit zouden kunnen opwekken. BIJ DE EIERKUUR gaat het klaarblijkelijk in hoofdzaak om bepaalde groeistoffen, de zoge naamde trepHonen, die de groei van epitheel en bindweefselcellen zouden bevorderen en die ook de stofwisseling activeren. Afbraak- produkten in het menselijk orga nisme, die zich als gevolg van de verminderde vochtcirculatie bij oudere mensen ophopen en dan verstijving van de weefsels ver oorzaken, zouden nu sneller en doeltreffender afgevoerd kunnen worden, met het gevolg dat het bindweefsel zijn vroegere elastici teit herkrijgt, aldus de voorstan ders van de eierkuur. Het kui kenembryo, negen dagen bebroed, zou om deze reden als een soort universeel verjongingsmiddel be schouwd moeten worden, dat grijze haren weer kleurstof toe voert, reumatische pijnen en hart klachten zou doen verdwijnen en ook op het geestelijk welzijn van de patiënt gunstig zou uitwerken. Tot nog toe heeft de medische wetenschap zich zorgvuldig ont houden van een oordeel over de „kippenkuur". Overigens houden verscheidene geleerden van naam zich al met het onderzoek van de resultaten bezig. Men wijst daar bij ook op het feit, dat de Chi nezen reeds vierduizend jaar ge leden hun keizers en hun voor naamste vroede vaderen van tijd tot tijd bebroede eieren van kip pen, hagedissen en slangen te eten gaven teneinde (zoals 't in de oude Chinese kronieken genoemd wordt) „zolang mogelijk van hun eminente wijsheid te kunnen pro fiteren". Ook de Indianen uit het Amazonegebied gaven hun ern stige zieken hagedisseneieren in diverse ontwikkelingsstadia als magische medicijn, hetgeen ge paard ging met veel geheimzinnig ritueel, waaraan de gehele stam placht deel te nemen. Het is blijkbaar datzelfde magische ele ment, dat nu de massa betovert en haar doet schreeuwen om be broede kippe-eieren om de eeuwige jeugd in een eierschaal. Vier weken lang verslindt zij kokhalzend kippenembryo's a rai- son van één tot anderhalve mark per stuk. Geen goedkope liefheb berij en allerminst een smake lijke. Maar wat doet men als aan het einde van de martelgang dit hoopvolle perspectief lokt: de oude grijsaard, die als bij tover slag veranderd is in een blozende jeune premier H. Croesen van de kale grijze rotsen rond de ruïne een atmosfeer doet ontstaan, waarbij men gemakkelijk wegzinkt in de tijd en zich verliest in fantasieën over Koning Arthur met zijn staf van Graalridders en de grijze Merlin, die Arthur altijd gesteund heeft met zijn raad. Nooit is men het er geheel over eens geweest of Koning Arthur ooit geleefd heeft, of de verhalen over deze geromantiseerde figuur een historische kern hadden. Nu neemt men algemeen aan, dat er werkelijk een Arthur bestaan heeft, die weliswaar geen koning was, maar generaal. Deze duistere historische figuur is echter het middelpunt geworden van een groot aantal sagen en legenden. Eigenlijk houdt dit weer verband met een andere geschiedenis, die op een plaats nabij het bekende Lands End begon. Maar daarvoor moeten we enige tientallen mijlen in zuid westelijke richting gaan, tot aan het stenige strand van Marazion. EEN GROEN eiland, St. Michael's Mount, rijst sprookjesachtig uit zee op, vlak voor de kust. Een dam verbindt het met de vaste wal, met Marazion - marktplaats der Joden - dat schilderachtig tegen de glooien de kust ligt gevleid. In vroeger tijden kwa men hier de Phoeniciërs handel drijven in tin, met de ruwe bewoners :van Cornwall, die dat mineraal ruilden tegen schepen, en voor kostbare zijde, waarmee ze wat kleur en beschaving brachten in hun eenvoudige lemen hutten. Historisch gezien is het een feit, dat er nauwe handelsbetrekkingen be stonden tussen het oude Palestina en Corn wall en dat een der kooplieden Jozef van Arimathea heette, de man die volgens de bijbel de tombe afstond waarin Christus na de kruisiging werd gelegd. Hier heeft de legende weer een aanknopingspunt ge vonden en vertelt, dat hij de schaal waarin hij het bloed van de gekruisigde Christus opgevangen had, van Palestina naar St. Michael's Mount heeft gebracht. Dit was de heilige Graal. Van dat moment af werd hij gedragen over de uitgestrekte heidevelden en gle donkere moerassen van Cornwall, naar Tintagel en vandaar tenslotte oost waarts, naar Glastonbury, de plaats waar, alweer volgens de legende, Jozef van Ari mathea, de eerste christelijke kerk in Europa stichtte. Dat was in de tijd, dat de christenen van Rome hun godsdienstoefe ningen in de catacomben hielden. Jozef bouwde zijn kerk van hout en klei en op de plaats waar hij, voordat hij aan de bouw begon, op zijn staf rustte en zich bezon op zijn taak, ontsproot een jonge boom getooid met witte bloemen. De Heilige Doorn van Glastonbury, die een stek van deze, op zulk een wonderbaar lijke wijze gegroeide boom zou zijn, is nu nog te zien op deze plaats, waar men ter- wille van de pelgrims een abdij gebouwd heeft. De oorspronkelijke kerk is natuur lijk reeds lang verdwenen. DE DUISTERE eeuwen, die Engeland ruim vierhonderd jaar - 500—900 na Chris tus - gevangen hielden, vernietigden alle geschreven mededelingen over het verleden van Cornwall. Toch is het bekend dat de oude Britten, waarvan de bewoners van Cornwall de laatste afstammelingen waren, een heldhaftige strijd leverden tegen de Saksische indringers en dat hun aanvoer der Arthur een geëerde en ridderlijke lei der was. Het was welhaast onvermijdelijk, dat, toen deze gebeurtenissen tot het ver leden gingen behoren, de troubadours hun liederen gingen dichten over Koning Ar thur, die zijn uitverkorenen Lancelot en Galahad uitzond om de Graal te gaan zoe ken, die in wezen een symbool was voor het edelste en het schoonste waarnaar ge zocht kon worden. De romantische ver halen over Koning Arthur en zijn ridders, waarvan de meeste zich afspeelden in het land rond Tintagel, hebben deze streek zo beroemd gemaakt, dat geen enkele andere landstreek op de Britse eilanden daarmee wedijveren kan. Ook de schoonheid van het landschap en wel speciaal die van de ruige kustlijn, bezit een grote aantrekke lijkheid. Uren kan men daar dwalen langs de paden die in de vaak steil aflopende bergwanden zijn uitgehakt, of over de smalle strandjes onder aan deze hellingen en steeds wordt men weer geboeid door de onvergelijkelijke vergezichten over de At lantische Oceaan. Als het helder weer is kan men het eiland Lundy zien, dat enige tientallen mijlen uit de kust ligt, voor de monding van het Kanaal van Bristol en dat een goede weervoorspeller is volgens de plaatselijke bevolking, gezien de regels, die in vrije vertaling aldus luiden: Ligt Lundy hoog, dan wordt het droog Ligt Lundy plat, dan wordt het nat Ligt Lundy laag, dan sneeuwt het graag. Hans Hogetidijk ALDUS een proclomatie in de „Sovjet- skaja Rossia" van 17 oktober over de her denking van de revolutie van 7 november 1917, die volgens de oude tijdrekening op 25 oktober viel. Op die datum bestormden de bolsjewisten en hun meelopers het Winterpaleis der tsaren in Petrograd, brachten de regering-Kerenski ten val en eigenden zich een gedesorganiseerde staat, een verwoeste economie en een deser terend leger toe. De toestand van volslagen anarchie, die zij zelf in het leven hadden geroepen, werd nog versterkt door de Duitse legers, waaraan het bolsjewistische bewind op genade en ongenade was over geleverd en waarmee het tenslotte de na delige vrede van Brest-Litovsk sloot om met de binnenlandse oppositie te kunnen afrekenen. Het verhaal gaat dat Lenin zich op de verjaardag van de bloedig on derdrukte Commune van Parijs in 1871, het enige voorbeeld en de enige leerschool voor de bolsjewisten, uitriep: „Wij hebben de Commune met één dag overleefd". Het expansionisme van het hedendaagse Sovjetrijk stelt vrijwel alle Westerse we reldrijken uit de geschiedenis in de scha duw. Een derde deel van de wereld is onder communistisch bewind gekomen, de Russische invloed reikt tot diep in Azië en Europa en is in het Nabije Oosten en Afrika merkbaar. In 1939 waren er 175 miljoen mensen onder communistisch be wind, hoofdzakelijk, in de Sovjet-Unie, thans omvat het communistisch blok 950 miljoen van de 2,6 miljard mensen ter wereld. In 1940 lijfde de Sovjet-Unie de drie Baltische staten en na 1945 delen van Polen, Roemenië en Oost-Pruisen in. Daar enboven omringde zij zich met een aantal satellietstaten in Oost-Europa, met als laatste opzienbarende aanwinst Tsjecho slo wakije, na de omwenteling van 1948. De poging om Griekenland te overmees teren faalde en die in Joegoslavië mis lukte gedeeltelijk, maar in Azië kwam Buiten-Mongolië onder Sovjet-invloed en kreeg China een communistisch bewind. Zuid-Korea en Zuid-Vietnam ontsprongen de dans, maar de noordelijke streken van deze landen kwamen eveneens onder com munistisch regime. Thans wint het com munisme veld in het Nabije Oosten en in de onderontwikkelde gebieden van Azië en Afrika door „belangeloos" wapens en economische hulp aan te bieden, HET RAADSEL van elke geslaagde re volutie is hoe een gevestigde staat tot anarchie wordt gebracht en hoe uit deze chaos een nieuwe staat wordt gebouwd. Dat proces is zo alomvattend en ingrij pend, dat in alle beschrijvingen het kern proces, het vernielen van alle gezagsver houdingen en het scheppen van nieuwe gezagsbindingen, een geheim blijft. In Rusland is de sleutel van het raadsel on getwijfeld de persoon van Lenin en zijn gedisciplineerde aanhang, maar het blijft een wonder dat hun revolutie is geslaagd. De verklaring daarvoor is de volslagen onmacht van de oude leiders om de om wenteling tot staan te brengen. In feite hebben zij haar verhaast door hun toe vlucht te nemen tot militaire machtsmid delen, die impopulair waren, toen het volk in een vredesroes was gebracht door de vrede van Brest-Litovsk. Er volgden drie jaren van bloedige burgerkrijg van roden tegen witten, van militaire interventie door veertien landen, van ongekende hon gersnood, vreselijke epidemieën. Na de burgeroorlog bleef de hongers nood, ontstonden er scheuringen in de partij der bolsjewisten, waarin de ene bloedige zuivering op de andere volgde, vele leiders werden terechtgesteld of ver bannen. Nochtans zegevierde Lemn. Aan de voorgeschiedenis van deze om wenteling is de trilogie: Het Russische voorspel, Van de dubbele adelaar naar sikkel en hamer gewijd, geschreven door generaal P. Krasnow, opnieuw uit 't Rus sisch bewerkt door J. C. van den Muyzen- berg, uitgegeven door L. Stafleu te Leiden. De eerste druk van het werk verscheen in 1928 bij Sijthoff onder de titel: „Van

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1957 | | pagina 13