Horen en zien
EEN WOELIGE TIJD
„Bloembollencultuur" Heemstede is
tegen bouw van nieuwe beurs
Aan sanering van het „bijgoed"
wordt hard gewerkt
ering
Agenda voor
Haarlem
Afdeling tegen extra vakheffing;
Krelagehuis kan worden opgeknapt
r~
Kort en bondig
WOENSDAG 4 DECEMBER 1957
4
radio televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
U it gesteld
Huisbioscoop
Intieme brieven
H. 1. MAERTENS N.V.
De radio geeft donderdag
T elevisie pro gramma
Heringa Wrthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
Werken van Constant
Permeke in Boymans
Nederlandse klokken
voor het buitenland
Daling tarieven van
het P.E.N.
Chinese zangeres treedt
op in de hoofdstad
Kunstprijzen van
Amsterdam
Nederlandse koffie uit
Brazilië
9
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
.J
Vele kijkers zullen gisteravond bij het
journaal vergeefs hebben uitgezien naar
de opnamen van Sinterklaas-op-het-dak,
een attractie die afgelopen zaterdag in de
Jan van Goyenstraat in Heemstede voor
de zesde keer duizenden bezoekers heeft
getrokken en welke weer werd georgani
seerd door het bestuur van de Jan van
Goyenstraatvereniging. In ons blad van
maandag hebben wij in het verslag hier
van aangekondigd, dat de N.T.S. de daar
gemaakte opnamen in het journaal van
dinsdag zou uitzenden. Dit was het plan,
maar van de zijde der N.T.S. vernemen
wij, dat de opnamen zo goed zijn geslaagd,
dat zij geschikt zijn om op de verjaardag
van de Sint, donderdag dus, in het pro
gramma op te nemen.
Het N.T.S.-journaal bracht 's avonds
reeds de Nederlandse helikopter „Kolibri"
op het scherm, die enkele uren tevoren
boven het vliegveld Soesterberg voor mili
taire autoriteiten was gedemonstreerd.
Prins Bernhard, die eveneens zijn belang
stelling voor dit produkt van vaderlandse
bodem liet blijken, zag men even daarna
in Utrecht, waar 'hij de aanbieding van
gala-uniformen aan het studenten-weer
baarheidskorps bijwoonde.
In de reeks „Kleine steden in Europa"
was er dit keer een uitstekende Italiaanse
bijdrage, een ook in fotografisch opzicht
voortreffelijk filmpje over het Toscaanse
stadje Monte Pulciano, prettig gecommen
tarieerd door Guus van der Steen.
Met de Amerikaanse film „Het zout der
aarde" had men een goede keus gedaan.
De kijkers werden geconfronteerd met een
sociaal conflict, dat zich in het begin van
deze eeuw in ën om een zinkmijn in New
Mexico heeft voorgedaan. Herbert J.
Biberman baseerde dit filmverhaal op
historische gegevens, waaruit hij blijkbaar
wel een wat eenzijdige keus heeft gedaan.
Beeldschermer
De Boheemse componist Leos Janatsjek
heeft na zijn strijkkwartet, dat geïnspi
reerd werd door de novelle „De Kreuzer-
sonate" van Leo Tolstoi, nog een tweede
strijkkwartet geschreven. Het eerste kwar
tet werd op 22 november door de Neder
landse omroep uitgezonden, het tweede
werd dinsdagavond door de AVRO voor
de microfoon gebracht.
De muziek van het tweede strijdkwartet
heeft als die van het eerste een bedoeling.
De ondertitel „intieme brieven" laat hier
over geen twijfel bestaan. Wat Janatsjek
met deze bijzondere correspondentie tot
uitdrukking heeft willen brengen is echter
een mysterie gebleven. Eerst heeft men ge
dacht, dat deze klankbrieven de muzikale
reflex waren van de platonische liefde van
de componist voor een leerlinge. Later is
door vrienden van Janatsjek gezegd, dat
het kwartet een autobiografie in klank
was. Dan zou Janatsjek het voorbeeld van
zijn landgenoot Smetana, die een strijk
kwartet „Uit mijn leven" heeft geschreven,
hebben nagevolgd.
De uitvoering door het Vlachkwartet
heeft ons echter doen veronderstellen, dat
de muziek meer een zelf-analyse is dan
een op realismen berustende levensbe
schrijving in klank. De muziek draagt in
zich de bewogenheid, de benauwende span
ningen van een innerlijk evenwicht mis
sende geest. Ogenblikken van rust komen
er wannéér de componist teruggrijpt naar
de muzikale folklore van zijn land en in
karakteristieke melodieën en ritmen ze
kerheid vindt. Het kwartet is door deze
onrust brengende afwisseling van vergeefs
ADVERTENTIE
PHILIPS RADIO - TELEVISIE
Nassaustraat 5 - Haarlem
Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem
Tel. 15220
Tel. 15229
HILVERSUM I 402 M. 7.00 KRO. 10.00 NCRV.
11.00 KRO. 14.00—24.00 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed
en lit. kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.35 Waterst. 9.40 School
radio. NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst.
KRO: 11.00 Voor de zieken. 12.00 Angelus. 12.03
Instr. octet. 12.25 Voor de boeren. 12.35 Land- en
tuinb.meded. 12.38 Dansmuz. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Operettemuz.
13.40 Lichte muz. NCRV: 14.00 Gram. 14.45 Voor
de vrouw. 15.15 Omr.ork. en solist. 16.00 Bijbel
overdenking. 16.30 Strijkkwartet. 17.00 Voor de
jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Frome-
nade-ork. en sol. en klein koor. 18.20 Kamermuz.
18 45 Gram. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Op de
man af, caus. 19.15 Gram. 19.20 Sociaal perspec
tief 19.30 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevar.
progr 21.45 Gram. 22.00 Periodiekenparade. 22.10
Orgelconc. 22.40 Gram. 23.00 Nieuws. 23.15 Zaal-
sportuitsl. 23.20—24.00 Japanse muz.
HILVERSUM II 298 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 Voor de
vrouw 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram.
10.50 Voor de kleuters. 11.10 Caus. over Canada.
11.25 Gevar. muz. 11.45 Kindervragen, caus. 12.00
Piano en orgel. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Pianospel. 12.50 Uit het bedrijfsleven, caus. 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. of gram. 13.20 Lichte muz.
13 55 Beursber. 14.00 Strijkkwart. 14.30 Met naald
en schaar. 15.00 Theaterork. 15.35 Gram. 15.45 Van
de man, die vermagerde, caus. 16.00 Gram. 16.30
Zang en orgel. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Rege-
ringsuitz.: Nederland en de wereld: Het maande
lijks overzicht van de werkzaamheden der Ver.
Naties, door mr. C. W. A. Schürmann, Nederlands
permanent vertegenwoordiger bij de Ver. Naties.
18 00 Nieuws. 18.15 Bon appétit. 18.45 Sportpro-
blemen. 18.55 Gesproken brief uit Londen. 19.00
Voor de kinderen. 20.00 Nieuws. 20.05 Muziek-
cadeautjes. 21.00 Koek en ei, hoorsp. 21.25 Radio-
Filh. ork. en solist. 22.40 Act. 22.50 Sportact. 23.00
Nieuws. 23.15 Koersen v. New York. 23.16 Act. of
gram. 23.25—24.00 Discotaria.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Amus.muziek. 12.30 Weerber. 12.34 Gram.
13.00 Nieuws. 13.11 Orgelspel. 14.00 Engelse les
14 15 Gram. 14.30 Franse les. 14.45 Gram. 15.00
Schoolradio. 15.30 Gram. 15.45 Duitse les. 16.00
Koersen. 16.02 Kamermuz. 17.00 Nieuws. 17.10
Gram. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Vlaamse lie
deren 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Gram. 19.50 Pol. caus. 20.00 Reportage. 21.00 Klass.
muz. 22.00 Nieuws. 22.11 Radio-Universiteit. 22.30
Moderne muziek. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR DONDERDAG
NTS' 17.00—17.45 Voor de kinderen. KRO: 20.15
Proloog. 20.25 Televitrine. 20.40 Kookpraatje. 20.50
—22.50 Cabaret.
De afdeling van de Koninklijke Alge-
meene Vereeniging voor Bloembollencul
tuur heeft zich op een dinsdagavond in
het verversingshuis van „Groenendaal"
gehouden vergadering gekant tegen de
plannen van het hoofdbestuur tot stichting
van een nieuw beursgebouw in het Frede-
rikspark te Haarlem. Ook het voorstel om
de bouw van de nieuwere beurs te finan
cieren met een extra vakheffing van een
half percent werd verworpen. Met alge
mene stemmen werd besloten bij het
hoofdbestuur een motie in te dienen, waar
in wordt verzocht een onderzoek in te stel
len naar de mogelijkheden tot verbetering
van het bestaande Krelagehuis.
Voorts wordt in de motie gesteld, dat
de financiering van de eventuele, restau
ratie niet mag geschieden door middel van
een vakheffing. De afdeling verzoekt het
hoofdbestuur zich te beraden over andere
middelen om te komen tot een voldoende
representatief gebouw. Misschien kunnen
de resultaten van dit onderzoek op de vol
gende algemene vergadering ter tafel
worden gebracht.
Het hoofdbestuurslid de heer Jac. Roo-
zen, verdedigde de plannen van het hoofd
bestuur. Hij herinnerde aan de vele klach
ten over het huidige beursgebouw: het ge
bouw is niet representatief genoeg, het
restaurant is te klein de de keurzaal biedt
onvoldoende accommodatie. Het hoofdbe
stuur heeft bij de onderhandelingen met
de gemeente Haarlem het „koninklijke aan
bod" ontvangen van een terrein in het
Frederikspark dat ideaal is gelegen. Het
benodigde kapitaal wordt geraamd op acht
a tien miljoen gulden, een bedrag dat per
jaar voor de vereniging een financiële last
van ongeveer acht ton betekent. Deze last
zou te zwaar drukken, zodat geen ander
middel overblijft dan het verhogen van
de vakheffing met een half percent. Hier
door zou per jaar een miljoen gulden voor
de nieuwe bouw kunnen worden gereser
veerd. Zonder het bedrag te bagatellise
ren achtte spreker de heffing gewettigd
en niet onoverkomelijk, omdat deze som
tenslotte toch door het buitenland zal wor
den opgebracht.
Geen bijval
De vergadering was voor al deze plan
nen echter weinig enthousiast; zoals bleek
uit de bijval die één der leden ontving
na zijn voorstel het Krelagehuis te res
taureren, in plaats van een nieuw gebouw
te stichten. Het moest immers mogelijk
zijn met ongeveer twee miljoen gulden het
Krelagehuis eveneens voldoende represen
tatief te maken.
De voorzitter, de heer A. J. Braam, was
dezelfde mening toegedaan en daarbij van
oordeel dat het hoofdbestuur te hoog heeft
gegrepen. Bovendien kon hij het aanbod
van de gemeente Haarlem 'et zo „konink
lijk" noemen, omdat tw? gebouw voor
deze stad ongetwijfeld een belangrijke
aanwinst betekent en dan zes keer per
week voor andere doeleinden dan een beurs
kan worden benut. Ook hij zou het een
verstandiger beleid achten, wanneer het
Krelagehuis wordt gerestaureerd; waar-
ADVERTENT1E
Haarlem
zoeken en bevrijdend vinden een uiterst
subjectief werk geworden. Dit betreft
eveneens de componeer-techniek en de
stijl, welke het zelfs noodzakelijk deden
worden, dat de componist met het Tsje
chische strijkkwartet, dat met de eerste uit
voering was belast, maat voor maat ging
behandelen.
Zo subjectief als het werk zelve zal de
reactie van de luisteraars naar de uit
zending geweest zijn. Maar als algemene
indruk zal in de herinnering bewaard
blijven, dat Janatsjek zich ook in dit
kwartet heeft doen kennen als een per
soonlijkheid, die zichzelf durfde te zijn, als
een componist, die zijn vak verbluffend
knap beheerste en die, bij alle behoefte om
zijn emoties te uiten, open stond voor het
wezen van pure muziek.
Golfbreker
voor de financiën dan bijvoorbeeld door
middel van een obligatielening kunnen
worden verkregen.
Deze woorden resulteerden ten slotte in
de reeds boven vermelde motie, die met
algemene stemmen werd aangenomen.
Bij de ingekomen stukken was een brief
van de afdeling Hillegom, waarin men zich
wel akkoord verklaarde met de plannen
voor het beursgebouw, doch niet met de
manier waarop het hoofdbestuur de fi
nanciering voorstelt. Men wilde zich hier
namelijk niet voor acht of tien jaar bin
den aan een verhoogde vakheffing, maar
deze voor ieder jaar opnieuw door de le
den laten vaststellen. Dit voorstel vond
in Heemstede geen enkele bijval. Een der
leden vermoedde zelfs dat de bedoeling
van het voorstel was over één of twee
jaar de beurs in Hillegom te kunnen ves
tigen.
De voorzitter bracht in zijn openings
woord de verhoogde vakheffing voor de
onpersoonlijke reclame ter sprake. De
heer Braam verklaarde van mening te
zijn, dat het op de weg ligt van de ex
porteurs naar Amerika een grotere bijdra
ge te leveren, omdat zij van deze reclame
ongetwijfeld de meeste voordelen genie
ten. Ten slotte bepleitte spreker meer lijn
in het prijzensysteem.
De begroting werd met algemene stem
men goedgekeurd. De heer A. J. Braam
werd als voorzitter herkozen. Ten slotte
benoemde men de heren Jan Dix en Koen
Roozen tot afgevaardigden naar de alge
mene vergadering, waar definitief over
het nieuwe beursgebouw zal worden be
slist.
In het museum Boymans in Rotterdam
zal van 24 december tot 9 februari een
tentoonstelling worden gehouden van
schilderijen, tekeningen en beeldhouw
werken van de Belgische kunstenaar Con
stant Permeke. Ze wordt georganiseerd in
verband met het Belgisch-Nederlands Cul
tureel Akkoord. De samenstelling van
de expositie is in hoofdzaak gelijk aan een
Permeketentoonstelling, die nu in de
„Tate Gallery" in Londen wordt gehou
den. Dank zij de medewerking van het
ministerie van Openbaar Onderwijs in
Brussel zal het museum Boymans echter
kunnen beschikken over een aanvulling.
Uit enige belangrijke Belgische particu
liere en openbare verzamelingen en uit
het atelier van de kunstenaar in Jabbeke
zal een aantal tekeningen en sculptures in
bruikleen worden afgestaan, dat niet in
Londen geëxposeerd is geweest.
Een Nederlandse klokkengieterij te
Aarle-Rixel heeft thans vier opdrachten
in Uitvoering voor levering van carillons
aan steden in het buitenland. Naar Sao
Paolo in Brazilië gaat een carillon van 59
klokken, totaal 50 ton wegende, bestemd
voor de kathedraal van Sao Paolo. Bij
deze kathedraal worden thans twee grote
torens gebouwd. In de linker toren die
ongeveer 110 meter hoog is, komt het ca
rillon met 5 luidklokken. Het geheel zal
voor Kerstmis 1958 met een groot feest in
gebruik genomen worden. Eèn Nederlandse
beiaardier zal dan het carillon bespelen.
Dit carillon is het grootste van Zuid-Ame-
rika en een der grootste ter wereld.
Een tweede klokkenspel van 49 klokken
met een totaal gewicht van 20 ton is be
stemd voor een nieuwe katholieke kerk
te Havanna. Voorts gaan 12 klokken naar
de kathedraal te Ontario in Canada. Ook
hier worden bij de reeds 50 jaar bestaan
de kathedraal twee torens gebouwd en van
klokken voorzien. Tenslotte heeft de stad
Leon in Nicaragua een spel van 25 klok
ken besteld. Dit is een geschenk van de
president van Nicaragua aan zijn geboorte
stad Leon.
Het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf van
Noordholland deelt mede dat voor de pe
riode december/januari 1958, uitsluitend
als gevolg van een daling van de brand
stofprijzen, de elektriciteitstarieven als
volgt worden gewijzigd: 11 in 10,8 cent;
kooktarief van 9 in 8,8 cent; nachttarief
van 5,3 in 5,1 cent en krachttarief van 17
in 16,8 cent.
Op 8 december zal in het Koninklijk In
stituut voor de Tropen in Amsterdam een
Chinese zangeres kunnen worden gehoord,
namelijk Tscheng Hsin Ting. Dit wordt
haar eerste optreden in Nederland. Zij is
uit Shanghai afkomstig, waar zij studeerde
aan het nationale conservatorium. Haar
optreden in ons land staat onder auspiciën
van het Koninklijk Instituut voor de Tro
pen en van het Nederlands Instituut voor
Internationale Culturele Betrekkingen.
Nee, dat was allemaal niets gedaan. Wat men ook verzon, het prinsje was eenvoudig
niet aan het lachen te brengen. Koning Barbowar zuchtte, beloonde de circusmensen
en liet ze vertrekken.
Dokter Vliegevalius dacht zich het hoofd suf, wat er nu nog kon gedaan worden, om
het prinsje van zijn vreemde kwaal af te helpen. En toen zei hij, dat er nog één man
ter wereld was. die misschien helpen kon24-25
(Van onze medewerker voor
bloembollencultuur)
Onder leiding van hun bedrijvige voor
zitter, de heer J. J. Bos uit Lisse, zijn
de kwekers van andere bol- en knolgewas
sen dan bloembollen, het zgn. bijgoed,
bezig in hun zeer jonge vereniging een or
ganisatie te scheppen, die zich ten doel
stelt de kwaliteit van de vele produkten
te verbeteren. Men is een paar jaar gele
den op tijd hiermee begonnen, want in het
buitenland vraagt men meer en meer naar
gezonde gewassen.
In de vergadering, die maandagmiddag
in het Krelagehuis in Haarlem werd ge
houden, kwam dit sterk tot uiting. In zijn
openingsrede gaf de heer Bos een over
zicht van de resultaten van het afgelopen
jaar. De oogst was bevredigend tot zeer
goed, maar de prijzen van krokussen, mus-
cari, scilla en nog enkele ge wasjes bleven
beneden de produktiekosten. In enkele an
dere gewassen waren ze beter. De voor
zitter waarschuwde de kwekers nu niet te
snel uit te breiden, want men kweekt snel
ler een grote partij dan een grote export.
Er wordt ijverig geselecteerd en waar
schijnlijk komen er weinig klachten uit
het buitenland. Men heeft kunnen berei
ken dat roest in krokussen onder de bloem-
bollenziektenwet 1937 valt, waardoor de
Dinsdag 17 december zullen in de aula
van het Stedelijk Museum te Amsterdam
op een buitengewone vergadering van de
Amsterdamse Kunstraad de oorkonden
worden uitgereikt, die behoren bij de prij
zen en opdrachten, die de gemeente Am
sterdam in 1956 heeft toegekend en ver
strekt op het gebied van de litteratuur, het
toneel, de muziek, de typografie, de cho
reografie en de film. Na de uitreiking zal
de door Max de Haas in opdracht van de
gemeente vervaardigde film „Amsterdam
stad van het water" worden vertoond. De
gemeente verleende voor het maken van
deze film een subsidie van vijfendertigdui
zend gulden.
SINGER MEMORIAL FOUNDATION
In een overzicht van de activiteiten van
het Algemeen Cultureel Centrum, Singer
Memorial Foundation, in Laren, staat
voor zondag 22 december in de La-
rense concertzaal een uitvoering op
het programma door het knapen- en man
nenkoor der Haarlemse koorschool van
de kathedrale basiliek St. Bavo onder lei
ding van dr. A. J. M. Kat. Het programma
vermeldt oude en nieuwe kerstliederen.
Op tweede kerstdag zal de Heemsteedse
pianiste Miep van Luin eveneens in de
concertzaal aldaar medewerking verlenen
aan een uitvoering van kamermuziek door
het trio Arte Fiato met composities van
Bach, Beethoven, Wolf, Poulenc, Hert en
Jolivet.
ziekte wettelijk kan worden bestreden. De
Engelsen hadden klachten over virus. Het
percentage virus was echter zeer laag, hoe
wel nog iets te groot, omdat het zich in
enkele delen *'an Engeland enorm ver
breidt door een uitermate gunstig millieu.
Men moet nu anemonen en ranonkels op
minstens twaalf meter van elkaar telen.
De fresia's zullen door de NAK-S worden
gekeurd. De heer Bos wekte op, de kwa
liteit van alle gewassen door selectie te
verbeteren.
Het jaarverslag gaf een goed overzicht
van de vele activiteiten die het bestuur
heeft moeten verrichten in verband met
de gezondmaking van de cultuur, de re
clame en de prijszetting voor de export.
De heren Th. Hoog, Haarlem, en J. J.
v.d. Berg Winnubst werden in het bestuur
herkozen.
Nadat de heer Limburg uitvoerig had
uiteengezet .net welke moeilijkheden men
te kampen had bij de keuring van 285.000
r.r. krokussen bij 3326 kwekers, maar ook
had medegedeeld, dat de kwekers veel
medewerking verleenden, antwoordde de
voorzitter op een desbetreffende vraag, dat
in het aanstaande jaar nog strenger zal
worden gekeurd. Er mag geen enkele niet
geheel zuivere bol meer naar het buiten
land.
In de rondvraag vernam de vergadering
van de heer H. J. Voors, de secretaris
van de vereniging, dat er in samenwer
king met de Nederlandse Bloemisterij een
poging wordt gedaan om in de ontvangst
hal van het Nederlandse Paviljoen van
de Wereldtentoonstelling in Brussel pro
dukten van de bijgoedkwekers te tonen.
Men moet nog overleg plegen over een
wijziging in de bouw van het paviljoen.
De heer J. Bijl vroeg tenslotte een betere
voorlichting door middel van een brochure
aan de exporteurs, die noga] eens fouten
maken bij de bewaring.
In Amsterdam zijn uit het m.s.„Zaan-
land" van de Koninklijke Hollandse Lloyd
250 balen koffie - totaal 15.000 kg.- gelost,
afkomstig van de coöperatie „Holambra",
opgericht door in rd48 geëmigreerde Ne
derlanders die de kolonie Ribeirao nabij
Campinas in de provincie Sao Paulo in
Brazilië hebben gesticht. Drie jaar gele
den zijn 130 Nederlandse boeren in deze
kolonie op hun gemengde bedrijven de kof
fie gaan verbouwen.
De kolonie bestaat thans uit 750 geëmi
greerde Nederlanders en 300 Brazilianen.
Zij hebben reeds 3000 ha. grond in cultuur
gebracht met als hoofdprodukten maïs,
mandioca, rijs, katoen, soyabonen, tarwe,
gerst, fruit en als een der bijprodukten kof
fie. Voorts houdt de kolonie zich bezig met
het fokken van rundvee, varkens en kip
pen.
In de loop van 1958 hoopt men nog 1800
ha te ontginnen grond te kunnen bezetten
met 60 emigrantengezinnen uit Nederland.
ADVERTENTIE
,-ly v .V
m
aistieveN-
V.
15. Op Amalie duidend, merkte Peter Ahrens op: „Een
klein nest, maar geestig en betoverend! In vertrou
wen gezegd: ik zou haar graag zonder uitstel ten hu
welijk willen vragen. Ik zou hier, in aanwezigheid van
al deze mensen voor haar op de knieën willen vallen,
wanneer ik zeker wist, dat ze me zou accepteren."
Hij lachte even. „Wie weet, wordt mijn uithoudings
vermogen ééns beloond!"
Peter Ahrens sprak verder over allerlei mensen,
die hij Harry aanwees. Deze prentte de namen en ge
zichten goed in zijn geheugen. Hij ontwaarde Salomon
Heine in druk gesprek met een kleine gezette man.
„Wie is die kleine man, met wie mijn oom staat te
praten?" vroeg hij.
„Kent u hem niet? Dat is de bankier Gumpel,
als ik hem zo noemen mag de belangrijkste con
current van uw oom." Hij pakte Harry onder de arm.
„Kom mee, iedereen is nieuwsgierig u te leren ken
nen. Ik zal u aan enkele mensen voorstellen."
Harry Heine knikte. Alle verlegenheid was verdwe
nen. Hij scheen zich opeens huis te voelen in al deze
pracht en praal. Hij merkte, dat Amalie hem pein
zend met haar blikken volgde...
Op dat ogenblik kwam een kleine man op hen toe
lopen. Hij pakte Peter Ahrens bij een arm en ver
zocht hem aan Harry voor te stellen.
„Hier hebt u iemand", zei Ahrens tegen Harry,
„die u allerlei intieme details over de rijke Gumpel
kan vertellen. Dit is de heer Meyer, van beroep to
neel-criticus."
Meyer boog en schudde Harry de hand. Hij maakte
een ietwat potsierlijke indruk.
„Meyer kan u alles over Hamburg vertellen", zei
Peter Ahrens.
Meyer knikte. Met een gebaar in de richting van
het gezelschap, merkte hij op: „Ook dit is toneelspel.
En zelfs heel goed toneel! Men weet echter nooit,
wat er zich eigenlijk afspeelt: een tragedie of een
komedie. Dit is de grote wereldmarkt. Dochters wor
den verkocht, zonen worden als partners in zaken
opgenomen, er worden besluiten genomen over kre
dieten en maitressen De politiek wordt niet meer
door de politici bedreven, maar door de bankiers.
Enfin, dat wéét u natuurlijk! Het is een wereldom
vattend beroep! Alles hangt heden ten dage af van
de bankiers."
Hij haalde even zijn schouders op. „Ik kan er best
bij in leven blijven, maar schrijvers en dichters., nee,
dat zijn beroepen, die ik niet zou aanraden. Bovendien
zijn het levensgevaarlijke beroepen, d.w.z. voorzover
ze zich bezig houden met misstanden en hervormingen
prediken, en zich niét aan de middeleeuwen wijden.
Die middeleeuwen zijn ongevaarlijk, allemaal onver
schrokken ridders en schone jonkvrouwen.. Dan be
hoeft de overheid zich geen zorgen te maken." Hij
lachte. „Ik vertel u daar allerlei over toneel, en
en schrijvers en dichters, nu moet u mij echter eens
vertellen over het bankvak."
Harry Heine lachte ook. „Een amusante figuur",
dacht hij, „een soort clown of steekt er meer ach
ter.
Hij merkte dat zijn oom hem wenkte en haastig
nam hij afscheid van Meyer.
Hoewel zijn oom hem had gewenkt, scheen hij Har
ry niet op te merken, toen deze naderbij kwam. Hij
bleef druk doorpraten met de bankier Gumpel en
graaf Blücher.
Harry hoorde zijn oom zeggen: „De graaf wil een
kindertehuis stichten in Altona. Ik vestigde er zijn
aandacht op, dat het ziekenhuis nog niet helemaal
klaar is."
Graaf Blücher zei op koele toon: „Het gaat hier niet
om zieke kinderen. Het gaat hier om wezen. Wat
heeft het ziekenhuis hier dus mee te maken?'
Salomon Heine haalde even zijn schouders op.
„Natuurlijk niets, graaf Blücher. Alleen stelt u van
zelfsprekend prijs op royale bijdragen van goedgeefse
burgers nietwaar?"
„Zonder die bijdragen zou een dergelijk tehuis in
derdaad niet opgericht kunnen worden," antwoordde
de graaf.
Gumpel, die op zijn hakken heen en weer wipte,
straalde van welwillendheid. „U doet heel veel voor
goede werken, graaf Blücher! Eerst het ziekenhuis,
en thans weer een kindertehuis.."
De graaf trachtte kalm te blijven, doch er kwam
een hoogrode kleur op zijn wangen. „Als ik 't goed
begrijp, voelen de heren er niet voor om aan mijn
plan deel te nemen.?"
Gumpel lachte. „Ik voel altijd voor uw plannen,
graaf Blücher! Maar voor een kindertehuis, zoals u
thans voorstelt, voél ik op dit moment eigenlijk niet
veel. Er moet iets voor de cultuur gedaan worden,
voor het theater misschien of.
De graaf ging hier onmiddellijk op in. „Dat was dan
ook mijn volgende plan, meneer Gumpel! Ik vind 't
heel prettig, dat u mij vóór bent. U zult ongetwijfeld
de lijst van bijdragen willen openen op een wijze,
zoals men dat van u de kunst-maecenas gewend
is. Maar intussen blijf ik vasthouden aan mijn idee
inzake dat kindertehuis
Harry Heine, die het drietal gadesloeg, volgde vol
spanning de conversatie. Hij begreep heel goed, dat
de twee bankiers een spelletje speelden met de graaf.
In gedachten hadden ze natuurlijk al lang de bijdra
gen genoteerd, welke voor het kindertehuis zouden
worden gegeven, maar de graaf moest goed begrij
pen, dat ze het geld niet zó, zonder meer beschik
baar konden stellen.Als de graaf het spelletje wat
handiger had gespeeld, was de zaak waarschijnlijk in
een oogwenk geregeld geweest.
Salomon Heine werd opeens zijn neef gewaar, die
vlak bij hem stond. De gelegenheid als een welkome
afleiding aangrijpend, stelde hij Harry voor. „Mag ik
u mijn neef, Harry Heine, uit Düsseldorf, voorstel
len, die bij mij het bankiersvak aan het leren is?"
Gumpel schudde de jongeman op hartelijke wijze
de hand, de graaf knikte slechts.
Salomon merkte glimlachend op: „Wat zouden de
heren ervan zeggen, als we mijn neef eens lieten be
slissen, voor welk doel de bankiers hun geld beschik
baar moeten stellen?'
Voordat Gumpel gelegenheid had om zijn bijval te
betuigen, had Harry, zonder verder te overleggen, zijn
antwoord al gegeven.
„Voor een Blücher-monument in Altona."
Drie paar ogen staarden hem verwonderd aan. Zó
verwonderd, dat Harry even verschrikt zijn adem in
hield. Graaf Blücher had zich het eerst hersteld en
merkte op: „Jongeman, dat zou al te veel eer zijn!"
Thans was 't Harry's beurt om de graaf aan te
staren. „Allemensen, hij denkt aan een monument
voor zichzelf, omdat hij toevallig ook Blücher heet.."
(Wordt vervolgd)
Meineed. De rechtbank te Arnhem
heeft een 34-jarige bakker, lid van de ge
meenteraad van Druten, wegens meineed
en het plegen van zedenmisdrijven veroor
deeld tot een jaar en zes maanden gevan
genisstraf. De 33-jarige compagnon werd
wegens meneed veroordeeld tot vijf maan
den gevangenisstraf. In een arbeidsgeschil
hadden de compagnons uitdrukkelijk ver
klaard, dat hun personeel nimmer werk
buiten de vastgestelde uren had verricht.
Een gewezen werknemer verklaarde echter
te hebben overgewerkt.
Betrapt. Een 42-jarige Haagse kelner
en zijn 40-jarige echtgenote zijn door het
personeel van een warenhuis in Den Haag
betrapt op diefstal. Bij een huiszoeking
bleek, dat beiden voor f 300 hadden ont
vreemd aan textiel, kleding en speelgoe
deren. Verschillende goederen stonden
reeds ing'epakt*om als Sinterklaassurprises
te worden verzonden.
Bijzonder hoogleraar. Tot bijzonder
hoogleraar aan de universiteit te Utrecht,
om onderwijs te geven in de geschiedenis
van- de Unitas Fratum (Evangelische Broe
dergemeente) en in de kerkgeschiedenis
van het Caraïbïsch gebied bij de faculteit
der godgeleerdheid, is benoemd dr. J. M.
van der Linde te Zeist.
Dr. Van der Linde was reeds enkele ja
ren in Suriname belast met de opleiding
van de inheemse predikanten bij de Broe
dergemeente aldaar. Na zijn repatriëring
werd hij algemeen secretaris van het Zeis
ter Zendingsgenootschap. Hij leidde tevens
in Zeist het seminarie voor de Surinaamse
studenten. Dit seminarie wordt nu perma
nent.
Tehuis. De Nederlandse regering
heeft 650.000 Noorse kronen beschikbaar
gesteld voor de bouw van een Nederlands
tehuis in Kjeller nabij Oslo. Daar werkt
een groot aantal Nederlandse geleerden en
studenten aan het Nederlands-Noorse in
stituut voor kernonderzoek.
Vrijgesproken. Een 41-jarige Haagse
koopman en amateur-kunsthandelaar, die
onlangs voor de Haagse rechtbank moest
terechtstaan, verdacht van diefstal van een
zestal schilderijen ten nadele van een vorig
jaar overleden Haagse kunstschillder Van
Welie en van het plegen van valsheid in
geschrifte in schuldbekentenissen, die door
de kunstschilder waren ondertekend, is
door de rechtbank vrijgesproken wegens
gebrek aan bewijs.
Uitgebrand. In Schiedam zijn de bo
venverdiepingen van twee pakhuizen aan
de Schie uitgebrand. In het ene was een
meubelfabriek gevestigd, het andere diende
als opslagplaats voor meubelen. Ook wa
ren er voorraden kurken van een kurken-
fabriek opgeslagen. De brand is ontstaan
toen in de fakspuiterij van de meubelfa
briek een kachel werd aangemaakt.
Gasverstikking. Een 75-jarige weduwe
is in haar woning in de Leliestraat te
Utrecht door gasverstikking om het leven
gekomen. De kraan van een gasstel in de
keuken was versleten en ging reeds door
een lichte aanraking open. Vermoed wordt,
dat de vrouw dicht langs het gasstel is ge
lopen, met haar kleding de kraan heeft ge
opend en daarna door het uitstromende
gas is bedwelmd.
Parkeren. Uit een in Den Haag ge
houden onderzoek is gebleken, dat er
's nachts bijna 18.000 auto's op straat ge
parkeerd staan. Dit is ruim viermaal zo
veel als in 1952. Het Haagse autopark is
in de laatste vijf jaar verdubbeld. Totaal
zijn er in Den Haag 28.000 personenauto's
en 6500 bestelauto's, vrachtauto's en bus
sen.
„Evertsen" naar Nieuw-Guinea. De
torpedobootjager „Evertsen" zal 10 decem
ber via het Panamakanaal naar Nieuw-
Guinea vertrekken voor enigszins ver
vroegde aflossing van het fregat „Johan
Maurits van Nassau".
WOENSDAG 4 DECEMBER
Stadsschouwburg: De Nederlandse Co-
medie met: „De grote liefde", 20 uur.
Minerva Theater: Toneelavond van Chris
telijke Lyceum-Vereniging, 19.30.
FILMS:
Cinema Palace: „Heerser zonder kroon",
14 jr., 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater:
„The true story of Jesse James", 14 jr., 19
en 21.15 uur. Lido Theater: „De woeste
ling", 18 jr., 19 en
ter: „De wolvinnen, 18 jr., 19 en 21.15 uur.
Rembrandt Theater: „Monpti", 18 jr., 19
en 21.15 uur. Roxy Theater: „Johnny Gui
tar", 18 jr., 19 en 21.15 uur. Studio Theater:
„De halfbloed van Saigon", 19 en 21.15 uur.
DONDERDAG 5 DECEMBER
Muziekzaal Brinkmann: Grammofoon-
platenconcert door Pauzetheater-club, 12-
14 uur. Frans Halsmuseum: Tentoonstel
lingen. Huis Van Looy: Reprodukties naar
werken van klassieke moderne meesters,
10-12 en 13.30-17 uur. Galerie Espaee:
Schilderijen en gouaches van Jules Cha-
pon, 11-17 uur.
FILMS:
Cinema Palace: „Heerser zonder kroon",
14 jr., 14, 16.15 en 19 uur. Lido Theater:
„De woesteling", 18 jr., 14, 16.15 en 19 uur.
Luxor Theater: „De wolvinnen", 18 jr.,
14 uur. Rembrandt Theater: „Monpti", 18
jr., 14, 16.15 en 19 uur. Roxy Theater:
„Johnny Guitar", 18 jr., 14.30 en 19 uur.
Studio Theater: „De halfbloed van Saigon"
18 jr., 14.15 en 19 uur.