Verzoek tot medewerking
aan evacuatie
Goud trok de eerste Australiërs
naar Oostelijk Nieuw Guinea
1 Koopje
ü3
Fins zakenkabinet neemt waar
tot de zomerverkiezingen
Vreemde gang van zaken bij
koop van grond door J.L.V.T.
van de week
jÊiasa
Grieken ontevreden over het
Britse proberen op Cyprus
Drees telegrafeert Djuanda
Van niemandsland tot trust£ebied
Textiel en woninginrichting
t
Orgelconcert door
Feite Asma
7
Democratische partijen konden het niet eens
worden over samenwerking in een regering
Haarlemse rechtbank
Zaak tegen accountant
verdaagd tot 23 december
Ds. F. F. Milatz overleden
ECONOMISCHE POLITIERECHTER
Koloniën gezocht
U itwijzing Nederlanders
Den Haag wacht nog op
Indonesische nota
Kerkelijk Nieuws
SCHORTEN
WOENSDAG 11 DECEMBER 195 7
(Van onze correspondent in Stockholm)
Na een crisis van haast anderhalve
maand heeft Finland eindelijk een nieuwe
regering. Voor het eerst in de Finse ge
schiedenis heeft de oplossing zo lang op
zich laten wachten. Daar zijn verschillen
de redenen voor.
Allereerst kreeg de socialist Tanner op
dracht een meerderheidsregering samen
te stellen. Hij gaf zijn poging evenwel op,
toen de agrariërs hem niet lustten. Valnö
Tanner, die in 1939 en 1940 minister van
Buitenlandse Zaken is geweest, werd in
1946 tot 5Vs jaar gevangenisstraf veroor
deeld omdat hij mede verantwoordelijk
werd geacht voor de oorlog van 1941. En
al koestert men in verschillende partijen
waardering voor deze man, toch werd het
ontactisch geacht hem het schip van staat
te laten besturen. De agrariërs waren wel
bereid onder andere leiding met de socia
listen samen te werken en zo ging de op
dracht naar de afgetreden premier en
woordvoerder der agrariërs Sukselainen.
Daarna openbaarden zich echter spannin
gen binnen de socialistische partij, mede
omdat de aanhangers van het vakverbond
een andere politiek wensten en sterk ge
noeg zijn om zich gehoor te verschaffen.
Toen de sterkste twee partijen niet tot el
kaar konden komen ging een opdracht
naar Eino Saari van de Finse volkspartij,
die een kabinet op de breedst mogelijke
basis zou vormen. Het bleek echter, dat
uiterst rechts en uiterst links niet bij el
kaar pasten. Tenslotte kreeg de president
van de Finse bank, Raine, von Fieandt,
een kans. Hij slaagde' er in vakmannen
ronder politieke bindingen voor de minis-
terstaak te vinden.
Geen program
In strijd met de traditie had hij geen
program opgemaakt, toen hij zich aan het
parlement voorstelde maar hij haalde wel
de beloften van zijn voorgangers aan, dat
de waarde van het geld niet aangetast zou
worden en die tevens de verzekering gaven
voor hogere lonen (wens der socialisten) en
hogere prijzen voor de landbouwproduk-
ten (e's der agrariërs* e "lillen opkomen.
Hoewel deze regering van vaklieden niet
op een meerderheid in het parlement
steunt en dus ieder ogenblik gewipt kan
worden, voorspelt men he kabinet toch
een levensduur van enkele maanden. Deze
zomer worden er namelijk verkiezingen
gehouden en een regerings-crisis in de
winter zou voor alle democratische par
tijen moeilijkheden kunnen opleveren,
omdat 's winters het aantal werklozen
steeds hoger is en deze mensen gemak
kelijk voor communistisch.' beloften ge
wonnen kunnen worden.
Veertig jaren
(ANP) Vorige week vierde Finland
de veertigste verjaardag van zijn onaf
hankelijkheid, die op 6 december 1917, na
dat in Rusland de bolsjewisten aan het be
wind waren gekomen, werd afgekondigd.De
eerste, die de onafhankelijkheid van Fin
land, dat onder het gezag van de Russi
sche tsaar had gestaan, erkende was Le
nin, de nieuwe Russische heerser.
Reeds op 18 juli 1917 had de Finse Land
dag een wet op de onafhankelijkheid aan
genomen waarbij alleen de bevoegdheden
in buitenlandse aangelegenheden en za
ken van defensie in handen van de tsaar
grootvorst werden gelaten. De sociaal
democraten, die bij de verkiezingen in
Viereneenhalf uur heeft de Haarlemse
rechtbank maandag besteed aan de be
handeling van de zaak tegen een vieren-
vijftigjarige accountant uit Haarlem,
verdacht van het doen van onjuiste op
gave voor de inkomstenbelasting en vals
heid in geschrifte, waarna zij de behan
deling verdaagde tot maandagmorgen 23
december, om de verdachte in de gelegen
heid te stellen opnieuw het strafdossier te
bestuderen. ,,De rechtbank wil u het volle
pond geven," aldus de president.
In ons blad van maandag hebben wij
reeds mededelingen gedaan over de och
tendzitting en de verklaringen van de
'-">ofder>ntroleur' der belastingen te Amster
dam, de heer G. de Vries.
Des middags is de tweeën veertig jarige
slager uit Haarlem als getuige verhoord,
voor wie verdachte de boeken heeft bij
gehouden. De slager heeft in 1949 een
aak geopend en de accountant aange
leid als boekhouder. Aanvankelijk gaf de
lager éénmaal in de maand op welke
•ijn inkomsten per week waren. Na enke
le maanden had de verdachte, aldus de
slager, meegedeeld, dat het niet meer no
dig was een opgave te doen van de in
komsten. Die kon hij wel schatten. De
slager maakte hogere winsten dan andere
slagers en het was niet uitgesloten dat
zijn collega's in moeilijkheden zouden ge-
"aken bij de belastingen, aldus had ver
dachte meegedeeld. Ook moest de getui
ge er rekening mee houden dat er slechte
jaren konden volgen.
Voorts deelde de slager mee dat in zijn
boeken leningen van 2.000 tot 24.000
werden genoteerd en afgeboekt, welke
leningen niet waren aangegaan.
Drie dames, die in de afgelopen jaren
op het kantoor van de accountant hadden
gewerkt en belast waren geweest met het
bijhouden van boeken van cliënten, onder
meer van de slager, verklaarden, dat zij
wel juiste opgaven ontvingen van de uit
gaven van de slager, maar niet van de
inkomsten. Deze werden geschat en met
potlood genoteerd.
De rechtbank hield zich enige tijd bezig
met de vraag waar een bedrag van tien
duizend gulden gebleven is, dat als „zwart
geld" ontvangen was bij een verkoop van
een boerderij in Oude Tonge. De ver
dachte behartigde de belangen voor een
familie en bij het vooronderzoek had hij
de namen van enkele familieleden ge
noemd aan wie hij het bedrag of een deel
van het bedrag geschonken had. De ver
klaringen bleken niet juist te zijn en "oor
de rechtbank verklaarde hij in de ver
onderstelling te verkeren het geld aan
een der familieleden van zijn opdracht
gever te hebben ter hand gesteld.
Hierna werd de zitting verdaagd tot 23
december.
1916 een meerderheid in de Landdag had
den gekregen, zagen in een nieuw gekozen
Landdag hun positie verzwakt. Op 28 ja
nuari 1918 werd van links-socialistische
zijde in Helsinki een staatsgreep uitge
voerd, die door Russische bolsjewisten
werd gesteund. Generaal Mannerheim,
die met zijn witte garde tegen de linksen
optrad, slaagde erin met de hulp van een
Duitse expeditie-strijdmacht onder bevel
van graaf Von der Goltz de revolte te be
dwingen. In oktober 1918 koos de Landdag
prins Friedrich Karl van Hessen tot ko
ning. Deze verdween een maand later van
het toneel toen de overwinning van de
geallieerden een feit was.
Willem van der Vlugt
De in juli 1919 uitgeroepen republiek
Finland heeft enkele zware krachtproeven
moeten ondergaan: de economische crisis
na 1928 en de oorlog met de Sovjet-Unie in
1939-1940. Aan het streven der Finnen
naar onafhankelijkheid is de naam ver
bonden van de Leidse hoogleraar Willem
van der Vlugt, die jarenlang zijn inspan
ning op het tot stand brengen van grotere
vrijheid voor de Finnen heeft gericht. De
ze befaamde Nederlandse rechtsgeleerde,
in 1853 te Haarlem geboren en in 1928
overleden, maakte deel uit van een Euro
pese delegatie, die omtrent de eeuwwis
seling vergeefs trachtte tsaar Nicolaas II
een petitie aan te bieden tegen de beknot
ting van de Finse autonomie.
In een redevoering heeft president Urho
Kekkonen gezegd dat de na-oorlogse jaren
een van de beste en vruchtbaarste vreed
zame tijdperken in de Finse geschiedenis
vormen. Het volume van de industriële
produktie is tussen 1948 en vorig jaar ge
stegen met 74 percent. Na 1945 is het cul
tuurgebied met tien percent vergroot en
tussen 1938 en 1956 is het netto nationaal
inkomen gestegen met 38.3 percent. Kek
konen verklaarde dat Finland in staat is
geweest de betrekkingen met de Sovjet-
Unie te baseren op wederzijds vertrouwen
en voor het volk een duurzame vrede te
verzekeren.
Vrijdag crematie in Veisen
In de ouderdom van ruim achtenzeven
tig jaar is te Oegstgeest overleden ds. F.
F. Milatz, emeritus predikant van de Alge
mene Doopsgezinde Sociëteit.
Ds. Milatz studeerde aan de gemeente
lijke universiteit en aan het doopsgezind
seminarium te Amsterdam. Nadat ds.
Milatz in 1903 proponent was geworden
bij de Algemene Doopsgezinde Sociëteit
werd hij op 4 september van het daarop
volgend jaar te Den Hoorn op Texel in het
ambt bevestigd. Daarna stond de thans
overledene verder nog te Den Horn in
Groningen 1905-1910 Monnikendam 1910-
1918; Enkhuizen 1918-1929 en tenslotte nog
ongeveer vijftien jaar in IJmuiden, waar
hem met ingang van 4 september 1944 na
veertig volbrachte dienstjaren op vijfen
zestigjarige leeftijd emeritaat werd ver
leend.
Toen in 1943 IJmuiden op last van de
bezetter moest evacueren woonde ds. Milatz
enige tijd in Staphorst. De crematie zal
vrijdagmiddag geschieden in het cremato
rium te Velsen na aankomst van de trein
van 14.04 uur.
De ministerraad is dinsdag in speciale zit
ting bijeen geweest ter bespreking van de
ontwikkeling in Indonesië. Na afloop van
de vergadering heeft de minister-president
het volgende telegram rechtstreeks aan de
Indonesische minister-president Djuanda
doen verzenden.
Aan de minister-president van de repu
bliek Indonesia. Djakarta.
Hoewel de uitlatingen van Indonesische
regeringspersonen ten aanzien van verblijf
in of vertrek uit Indonesië onduidelijk zjjn
en dikwijls met elkaar in tegenspraak,
staat het vast dat vele Nederlanders Indo
nesië op korte termijn willen verlaten. De
Nederlandse regering wil alles in het werk
stellen om dit mogelijk te maken. Hiertoe
is echter de medewerking van de Indone
sische regering noodzakelijk.
Lezing voor „Fauna Felisenum"
Tijdens de ledenvergadering van de Vel-
sense volièrevereniging „Fauna Felisenum",
die op donderdag 12 december in het
Cultureel Centrum aan het Moerberg-
plantsoen te IJmuiden gehouden zal wor
den, zal de heer J. Dijkshoorn uit Bever
wijk een lezing houden over de vogel
trek.
De Haarlemse economische politierech
ter, mr. J. D. Vink, heeft maandagmiddag
de behandeling voortgezet van de op 23
november geschorste zaak tegen een boer
in ruste uit Britswerd in Friesland die
terecht stond omdat hij de wet op de ver
vreemding van landbouwgronden zou heb
ben overtreden. De verdachte had drie
percelen grond in Akersloot plus een wo
ning en een schuur te koop aangeboden
aan het Intercommunaal Lichaam Ver
vanging Tuinbouwgronden in Beverwijk
voor een bedrag van 35000.-. Na enkele
onderhandelingen werd men het eens
voor 30.000.- maar de grondkamer in
Haarlem bepaalde de prijs op 24.000.-.
De verdachte ging met dit bedrag niet
akkoord maar zowel de directeur van het
I.L.V.T. als de secretaris van dit lichaam
verzekerden de boer dat er dan wel een
andere regeling voor gevonden zou wor
den.
De oplossing was te lezen in het koop
contract, waarin als prijs voor de grond
24.000.- werd vermeld terwijl de eige
naar voorts 6000.- voor ondervonden
economisch nadeel zou ontvangen.
En deze bepaling nu was in strijd met
de wet op de Vervreemding van de land
bouwgronden. Na enkele vragen van de
officier van Justitie, mr. J. Wiarda. werd
duidelijk dat het initiatief tot het opnemen
van deze volgens de officier fictieve
clausule in de akte uitgegaan was van het
secretariaat van de I.L.V.T. Mr. Wiarda
was in zijn requisitoir van mening dat de
tenlastelegging volkomen bewezen was
omdat de betreffende clausule over het
economisch nadeel pas in de akte was op
genomen .nadat de grondkamer bezwaren
had geopperd. Voorts deelde de officier
van Justitie mee dat dit niet de eerste
keer is dat er bij het I.L.V.T. een derge
lijke transactie heeft plaats gehad.
Tegen de verdachte eiste hij tenslotte
een geldboete van vijfduizend gulden, sub
sidiair zes maanden hechtenis.
De boer verdedigde zichzelf door er op
te wijzen dat hij volkomen te goeder
trouw had gehandeld en dat hij geheel
buiten de onderhandelingen van het be
stuur van het I.L.V.T. had gestaan.
De politierechter was mèt de officier
van Justitie van oordeel dat hier een
strafbaar feit was gepleegd omdat de
clausule over de zes mille volkomen niet
tei zake deed. Mr. Vink was echter voorts
in mening dat de verdachte inderdaad
had mo n afgaan op de mededelingen van
de directeur, de secretaris en een ambte
naar van het I.L.V.T. en daarom ontsloeg
hij hem van rechtsvervolging.
(Van een speciale medewerken
Goud dit magische woord heeft een kleine eeuw ge
leden voor het eerst de aandacht van Australië op Nieuw-
Guinea gericht. Op het gerucht van goudvondsten werd in
1876 te Sydney een maatschappij tot kolonisatie van Nieuw-
Guinea opgericht. Maar het gerucht bleek vals en de
onderneming ging niet door. Tien jaren later drongen weer
berichten tot Australië door over de ontdekking van goud
bij de zending,spost Port Moresby. Er ontstond een kleine
„goklrush", maar de gelukzoekers uit Australië keerden on
verrichterzake terug. Het goud, dat er inderdaad was, zou
pas later worden gevonden.
Oostelijk Nieuw-Guinea was toen nog niemandsland. Be
halve de zending en de missie had niemand er belangstel
ling voor getoond, üe eerste blanken, die een deel van
dit niemandsland in bezit namen, waren niet Australiërs of
Engelsen, maar Duitsers.
Het keizerrijk van Wil
helm I bezat tot 1884 nog
geen enkele kolonie. Bis
marck, die tot dusver alleen
belangstelling voor Europa
had getoond, kwam tot een
ander inzicht en de Duitsers
gingen de wereldkaart af
zoeken naar onbezette kus
ten. In 1884 kwamen zij plot
seling op het koloniale toneel
met de bezetting van Oost-
Afrika, Zuidwest-Afrika, To
go en Kameroen, alsmede de
noordkust van oostelijk
Nieuw-Guinea. Het was niet
de Duitse regering, die zich
nier vertoonde, maar een par
ticuliere maatschappij, de
„Deutsche Neu-Guinea Com
pagnie". Zij doopte het ge
bied Kaiser Wilhelmsland en
de voor de kust gelegen ei
landen Bismarck-archipel.
Vijftien jaar lang bleven
Kaiser Wilhelmsland en Bis-
-narckeilanden particulier be
zit, maar in 1899 droeg de
„Neu-Guinea Compagnie"
alle rechten over aan het
keizerrijk, dat in overeen
stemming met de Nederland
se opvatting de 141ste
lengtegraad als grens be-
ichouwde.
Inmiddels was de rest van Oostelijk
Nieuw-Guinea Brits bezit geworden. Zodra
de Duitsers op de noordkust waren ver
schenen, had Engeland zich gehaast de
zuidkust te bezetten. In 1895 werd een
Engels-Nederlands tractaat gesloten, waar
bij de rivier Fly als grens werd vastgesteld.
Van enig daadwerkelijk Nederlands ge
zag op Westelijk Nieuw Guinea was toen
nog geen sprake, al stond dit gebied reeds
lang onder Nederlandse souvereiniteit. In
1828, tijdens het bewind van Du Bus de
Ghisignies in Nederlands-Indië, was offi
ciéél bezit genomen van Nieuw Guinea tot
de 141ste lengtegraad Het zou echter tot
1898 duren alvorens daar de eerste be
stuursposten werden gevestigd (in Mano-
kwari en Fakfak), na herhaalde Britse
klachten over strooptochten van volks
stammen, afkomstig van Nederlands terri
toir, en nadat in 1896 de gouverneur van
het Engelse gebied zelfs een tuchtigings
expeditie aan onze zijde van de grens had
moeten houden.
Papua-Act
In 1905 begon het Australische bewind
over Oostelijk Nieuw-Guinea. In dat jaar
droeg Engeland zijn gebied bij de „Papua
Act" over aan Australië, dat hel als „terri
tory of Papua" in bezit nam. De rest van
Het sluiten van de Nederlandse consu
laten, de maatregelen tegen Nederlandse
schepen, het verhinderen van ordelijke
aankomst en vertrek van gecharterde
vliegtuigen en de moeilijkheden met exit
visa nopen mfj op uwe excellentie een
dringend beroep te doen alle maatregelen
te nemen die een ordelijk vertrek van hen,
die Indonesië wensen te verlaten, mogelijk
maken. Dit houdt onder meer in, dat Ne
derlandse en andere schepen volgens
voorafgaand vastgesteld tijdschema kun
nen vertrekkeij en alle administratieve
faciliteiten worden verleend om Neder
landers in staat te stellen te vertrekken.
Voorts, dat gecharteerde vliegtuigen ver
gunning krijgen om te landen en geboekte
passagiers op te nemen. Ik moge uwe ex
cellentie verzoeken mij omgaand te ant
woorden of de Nederlandse regering op
bovenbedoelde maatregelen kan rekenen.
DREES, minister-president.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het is op het ogenblik uit de aard der
zaak nog niet mogelijk om zich een duide
lijk beeld te vormen van wat er in Indo
nesië gaande is. Mag men uit de jongste
berichten met reden opmaken, dat meer
gematigde elementen, waaraan het daar
ginds zeker niet ontbreekt, er nog in zul
len slagen al te vérgaande maatregelen,
die voor Indonesië zelf tenslotte zeer scha
delijk zouden zijn, te voorkomen? Zie
daar wat men zich in verantwoordelijke
kringen in Den Haag afvraagt zonder dat
men hierop op dit ogenblik een afdoend
antwoord vermag te geven.
Ook staat nog helemaal niet vast wat er
met betrekking tot evacuatie van Neder
landers uit Indonesië zal gebeuren. Het
wachten is in de eerste plaats op een nota
van de zijde van de Indonesische regering.
Onze diplomatieke vertegenwoordiger in
Djakarta, mr. Hasselman, heeft namelijk
van het hoofd van de directie Europa van
het ministerie van Buitenlandse Zaken te
Djakarta aangekondigd gekregen, dat in
de nota uiteen zal worden gezet wat de
Indonesische regering zich voorstelt met
betrekking tot het vraagstuk van de eva
cuatie. Van Nederlandse kant is men on
derwijl bezig met na te gaan of en welke
buitenlandse scheepvaartmaatschappijen
zouden kunnen worden ingeschakeld voor
het vervoer van diegenen, die nu uit In
donesië zouden dienen te vertrekken. In
dit stadium bepaalt men zich tot het inwin
nen van inlichtingen. Dit geld ook ten op
zichte van het internationale Rode Kruis
er is nog geenszins een beroep op die or
ganisatie gedaan, men is alleen bezig met
na te gaan wat er van die zijde wellicht
gedaan zou kunnen worden.
Vanochtend had er een bijeenkomst van
de ministerraad plaats waarin, naar valt
aan te nemen, ongetwijfeld de praktische
problemen die zich met betrekking tot de
hier vermelde vraagstukke voordoen wel
eens onder de ogen zullen worden gezien.
Deze bijeenkomst van de ministerraad is
vooral op vandaag belegd aangezien thans
minister Luns nog in Den Haag vertoeft
Hij vertrekt morgen naar Parijs voor een
reeks internationale besprekingen, die
daar op 12 dezer beginnen en waarvan de
eerste de samenkomst zal zijn van de ver
tegenwoordigers van de Westeuropese
Unie.
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Dedemsvaart' (toez.)
E. C. Burgstede, voorheen zendingspredi
kant, woonachtig te Laren (N.H.). Aange
nomen het beroep der Provinciale Kerk
vergadering van Noordholland als predi
kant voor buitengewone werkzaamheden
A. A. Wildschut te Amsterdam-Sloten.
Geref. Kerken
Beroepen te 's-Gravenhage-Zuid (3de
pred.pl.) J. H. Baas te Hillegersberg-Ter-
bregge; te Uithuizermeeden H. Alting te
Wijckel.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Bedankt voor Homewood (Canada) (Can.
Ref. Church) A. C. Haitsma te Surhuister-
veen-Opende.
Evang. Luth. Kerk
Beroepen te Dordrecht J. J. F. Herrmann
te Alkmaar-De Rijp.
ADVERTENTIE
Dit is een aanbieding voor hen, die
er niet van houden om in de O....
de eerste dag te staan rukken en
trekken aan restanten en enkele
stuks.
Neen; dit is bestemd voor de fijn
proevers, die alleen interesse heb
ben voor betere kwaliteiten en daar
door juist de laagste prijzen betalen.
Moderne effen damesjasschorten
van een fijne „FAVORITE" stof afge
zet met mooie garnering.
Zegt het u iets, nu u deze
die normaal voor f 15,75 in onze
collectie liggen, kunt kopen voor
nog geen TIEN GULDEN
Donderdag om half 9 begint de
verkoop van deze schorten, diverse
kleuren, in de maten 40-48
voor y«y»
Zolang de voorraad strekt
GlltltlJ I
Lange Nieuwstraat
Telefoon 5205
Marktplein
IJmuiden
Het is verheugend te kunnen consta
teren, dat organist Feike Asma periodiek
in de Ichthuskerk velen van zijn muzikale
gaven kan laten genieten. De commissie,
welke deze concerten organiseert, heeft
zelfs plannen hem eens in de vier maan
den voor orgelbespelingen te engageren.
Ook dinsdagavond was wederom geen
plaats onbezet toen Asma met een drietal
bewerkingen van de hand van Jan Zwart
het concert opende. Het orgel van de Ich-
thusburcht, het grootste in de gemeente,
leent zich voor de stijl van Asma's spel
bijzonder goed. Over de stijl hebben reeds
vele pennen strijd gevoerd. Desondanks
heeft deze prominente Nederlandse orga
nist stug doorgezet en wij mogen thans
zeker constateren, dat hij het pleit gewon
nen heeft. Hij brak, en terecht, met vele
muzikale, onartistieke spel- en opvattingsr
-gewoontes, insluipsels uit voerger dagen,
die een nieuwe tijd missen kan.
Van het eerste concert af, dat deze be
gaafde musicus jaren geleden in het gere
formeerde kerkgebouw ter plaatse gaf,
heb ik steeds weer met genoegen naar zijn
recht-op-de-man-af interpreteren geluis
terd. Zo'n overbekend koraalvoorspel van
Bach als „Jesus, joy of man's desiring"
was deze avond een van Asma's beste
voorbeelden, hoe hij zijn taak opvat. Het
was knap van techniek en daarbij in de
eerste plaats boeiend van voordracht en
registratie. Het Tweede orgelconcert in
bes van Handel met zijn kleurrijk allegro
kreeg een majestueuze inzet, waarna het
flonkerende spel van genoemd tweede deel
met het daarop aansluitende adagio het
hoogtepunt van deze uitvoering werd.
Handel's verrukkelijke muziek zette Asma
op zo'n levendige, duidelijke manier in
klanken om, dat dit klassieke werk fris en
geestig tot ons kwam alsof het geen twee
eeuwen maar twee jaren oud was. Jan
Zwart's Fantasietoccatine (wie verzint zo'n
gebakjesnaam?) op psalm 33 kon men, wat
technische vaardigheid betreft, als exa
men-proefwerk beschouwen. Het was
knap gedaan, in het bijzonder in het pas-
sagespel, al nam Asma zo hier en daar wel
eens een loopje met het metrum. Teneinde
aan verlangens van bepaalde bezoekers
tegemoet te komen waren er ook enkele,
meer liefelijke Asma-successen: de zwaar
romantische cantiléne van Rheinberger en
Boëllmann's op bijkans geen orgelconcert
ontbrekende „Gothische Suite".
A. J. van der Weijden
Nu Nederlanders en Australiërs zich
verbonden hebben om. zich toe te leg-
ken op coördinatie van de ontwikkeling
van Oost en West Nieuw Guinea, ver
dient ook het door Australië beheerde
deel van ,,'s werelds op-één-na-groot
ste eiland" onze interesse. Een speciale
medewerker zond ons een artikel
hierover, dat nog door een ander zal
worden gevolgd.
de Eerste Wereldoorlog in 1914 prompt
door Australische troepen bezet. In 1920
verklaarde de Volkenbond het tot man
daatgebied, in 1946 werd het op grond van
het handvest der UNO een „Trustgebied".
Dit impliceert, dat Australië jaarlijks aan
de Algemene Vergadering der UNO verslag
moet uitbrengen over het bestuur van het
ex-Duitse gebied, dat nu „Territory of New
Guinea" heet. Ook over „Papua" moet
trouwens rapport aan de UNO worden
uitgebracht, als zijnde een gebied zonder
zelfbestuur (zoals ook onze regering elk
jaar rapporteert over Nederlands Nieuw-
Guinea).
De beide Australische „territories" wor
den thans op grond van de „Papua and
New Guinea Act" als één administratief
Oostelijk Nieuw Guinea, het Duitse ge-'geheel bestuurd. Aan het hoofd staat een jongste rapporten aan de UNO thans 75
deelte dus, werd bij het uitbreken van „administrator", brigadier D. M. Cleland. tot 80 percent onder bestuur gebracht.
Er is een wetgevende raad van 29 leden,
onder wie drie inheemsen. Dezen worden
door de gouverneur-generaal van Australië
benoemd, evenals alle niet-inheemse leden,
op drie na. Drie leden worden namelijk
gekozen door de Australische ingezetenen,
niet-ambtenaren.
De wetgevende raad komt doorgaans
tweemaal per jaar bijeen. Hij heeft de be
voegdheid verordeningen te maken ten be
hoeve van de rust, orde en goed bestuur,
welke door de „administrator" moeten wor
den goedgekeurd. Voorts is er een uitvoe
rende raad van tenminste negen ambtena
ren, welke de „administrator" ter zijde
staat.
De inschakeling der inheemsen in het
plaatselijk bestuur is een verre van een
voudige zaak, gezien de moeilijke ver
bindingen, de dunne bevolking en het
gebrek aan gemeenschappelijke belangen.
Vele dorpsgemeenschappen staan geheel op
zichzelf en leven onderling op voet van
oorlog, terwijl hot aantal dialecten on
telbaar is. In een en dezelfde locale raad
zijn vaak vier of vijf verschillende taal
groepen vertegenwoordigd.
Van het totale landoppervlak van
Australisch Nieuw-Guinea is volgens de
NEW YORK (Reuter),Groot-Brittan-
nië is bereid met Griekenland en Turkije
over een oplossing voor de kwestie-Cyprus
te spreken, zo heeft Allan Noble, de Brit
se UNO-vertegenwoordiger in de politieke
commissie van de UNO-Assemblee, mee
gedeeld. Hij zei dat Groot-Brittannië elk
voorstel dat zowel de Griekse als Turkse
regering aanvaardbaar lijkt in welwillen
de overweging zal nemen. „Wij hebben
ook strategische verantwoordelijkheden
op Cyprus, die doelmatig beveiligd moe
ten zijn," aldus Noble.
De Griekse minister van Buitenlandse
Zaken, Evangeles Averoff, zei teleurge
steld te zijn over de Britse mededeling.
Hij had verwacht, dat Groot-Brittannië
goed nieuws zou hebben aangekondigd
„Wanhoop leidt tot excessen, die een voor
bode zijn van wat nog komt." Averoff zei
de Britsè stappen, zoals het vervangen
van gouverneur Sir John Harding en het
afschaffen van bepaalde noodmaatrege
len, onvoldoende te achten. Een veran
dering van politiek is nodig. Hij gewaagde
met dankbaarheid van de houding der
Britse Labourpartij, blijkens haar resolu
tie over het Cyprische probleem.
De Turk Selim Sarper verklaarde dat
het feit, dat Griekenland de UNO-voor-
stellen tot het voeren van onderhandelin
gen heeft verworpen, de enige factor is
waardoor de oplossing van het vraagstuk
wordt uitgesteld. Pogingen om een een
zijdige oplossing te forceren met behulp
van een tactiek, gebaseerd op terrorisme,
propaganda tn verdraaiing van de feiten,
kunnen niet met succes bekroond worden
Volgens Sarper is het tijd de kwestie-Cy
prus tot haar werkelijke proporties terug
te brengen.
De Rus Peive beschuldigde de Britten
van het onderdrukken van de Cyprische
bevolking. Volgens hem onthult de ver
banning van aartsbisschop Makarios de
werkelijke bedoeling van de Britten, na
melijk het handhaven van het koloniale
bewind tegen elke prijs.
Relletjes en arrestaties
NICOSIA (Reuter) Op Cyprus heb
ben zich maandag de dag waarop het
debat over Cyprus in de UNO-Assemblee
begon ernstige ongeregeldheden voor
gedaan. Ten minste 84 mensen, onder
wie achttien leden van de Britse veilig-
beidsstrijdkrachten, werden gewond; 133
Cyprioten zijn gearresteerd. In vele
plaatsen werden betogingen gehouden en
moest de politie relletjes de kop in druk
ken. Opvallend was dat er vele meisjes
aan de demonstraties deelnamen. De
Britse soldaten moesten van hun vuur
wapens gebruik maken om zich te kunnen
onttrekken aan de aanvallen van mannen
en vrouwen van alle leeftijden. In de
hoofdstad Nicosia heerste een gespannen
toestand, maar er kwamen geen
ernstige incidenten voor. Wel lag het werk
stil, omdat de EOKA de Cyprische ver
zetsorganisatie een staking van 24 uur
had uitgeroepen. Er verschenen alleen
Turkse kranten.
Onder toezicht
In Athene was een sterke politiemacht,
gesteund door soldaten, op de been om
betogingen van studenten te voorkomen.
De politie verbood ee^ massabetoging te
houden, maar stona toe dat de studenten
onder politietoezicht bijeenkwamen in een
theater. De wachten voor de Britse en
Turkse ambassades en consulaten waren
versterkt.