Staat de geneeskunde in ons land
ten achter bii de
Ierland heeft
ruim plaats voor
de Nederlandse
industrie
ONZE NAMEN
Onze (kruiswoord)puzzel
Jongste generatie in Nederland
heeft langste levenskans
IDan nog. Cieoecechte,
I Zijn de Nederlanders
wel van vreemde
smetten vrij
ZATERDAG 14 DECEMBER 1957
Erbij
PAGINA DK.
De vaderen I
Rode soldaat
HET IS nog slechts enkele jaren geleden,
dat wij het voorrecht hadden de toenma
lige Ierse gezant, de heer Timothy O'Dris-
coll, eens voorzichtig aan de diplomatieke
tand te mogen voelen inzake de toestan
den in Ierland en de aard der relaties tus
sen ons land en het zijne. Geen kwestie
van „politiek" natuurlijk. De enige vorm
van politieke activiteit tussen Ierland en
Nederland ligt op economisch terrein en is
geschoeid op een leest van de meest wel
willende en succesrijke samenwerking en
begrip voor eikaars mogelijkheden en be
hoeften.
Nu hadden we andermaal het genoegen en
de eer een uurtje te mogen praten met de
man aan wie de Ierse belangen in Ne
derland zijn toevertrouwd. Zijne Excellen
tie B. Gallagher, voorheen gezant in Zwe
den, die daar opgevolgd werd door me
vrouw O'Neill, die als Ierse gezante in Ne
derland zo bijzonder populair is geweest.
Mevrouw O'Neill is intussen overgeplaatst
naar Zwitserland.
IN ZIJN prettige werkkamer, aan de dr.
A. Kuyperstraat in Den Haag, zaten wij
tegenover een typische Ier, een jonge vijf
tiger, gemoedelijk, pittig, energiek, een
voudig. Zo op het oog helemaal niet de
klassieke diplomaat, veel eerder de ver
persoonlijking van de rustige studiosus
met een sterk filosofische inslag en toch
zeker niet onzakelijk. Een man zonder
complexen, die wars is van alle „show".
Een gezant, die hartstochtelijk graag
fietst ..knijper op de broeksband! Zono
dig trekt hij er op de fiets van een van z'n
dochters op uit. In Zweden signaleerde
men hem glijdend op ski's naar het ge
zantschap. Groter en gunstiger tegenstel
ling met een zeker soort van diplomaten,
zoals wij die hier en in het buitenland zo
menigmaal hebben ontmoet, is moeilijk
denkbaar.
Eerst even het „verleden" onder de loep
genomen. Het verwonderd ons niet, dat
de heer Gallagher afgestudeerd classicus
is. Hij heeft Latijn en Grieks aan de uni
versiteit van Glasgow in Schotland gestu
deerd. Hoe hij in de diplomatie verzeild
is geraakt?
„Na Glasgow en Oxford kwam ik op Bin
nenlandse Zaken in Dublin terecht. Daar
bleef ik negen jaar. Toen vroeg ik over
plaatsing aan naar Buitenlandse Zaken,
welk verzoek werd ingewilligdEen
post als gezantschapssecretaris heeft de
heer Gallagher niet bekleed. Hij werd me
teen benoemd tot gezant in Zweden en is
daar met zijn gezin heen getrokken. Een
tamelijk groot gezin: vij. kinderen, twee
jongens en drie meisjes. De jongens en
twee van de meisjes zijn in Ierland op
school. Zijn hobby's zijn: fietsen, golf spe
len, kleurenfotografie.
Het volgende kregen wij te horen op onze
vraag hoe hij zich in Holland thuis voel
de. „Voor mijn Ierse ogen is het land
schap wel wat erg vlak, natuurlijk, maar
mijn vrouw en ik zijn hier graag. Holland
is kraakzindelijk en vooruitstrevend, staat
op zovele punten aan de spits. De mensen
zijn vriendelijk en fris. En ze werken
hard. They're easy to get on with really.
Ze staan met beide benen op de grond en
ze lijden niet aan een meerwaardigheids-
complex. Dat harde werken hier en de
degelijke produktiemethoden van de Hol
landers zijn dan ook de reden waarom wij
er in Ierland zo op gesteld zijn, dat Ne
derlandse fabriekconcerns dochteronder
nemingen in Ierland oprichten. Wij moe
digen dit zoveel mogelijk aan. Philips
heeft al enige jaren een fabriek in Ierland
en er zijn nog enkele firma's die daar
ginds begonnen zijn. Ook zijn er thans on
derhandelingen gaande met een stuk of
drie andere firma's, die plannen in die
richting hebben. De reden waarom wij
graag buitenlandse industrieën aantrek
ken is, dat Ierland niet heeft kunnen mee
komen in de wedloop naar industrialisatie
die de jaren na de oorlog te zien gaven.
Er zijn verschillende factoren, die daarin
een rol hebben gespeeld. Toen wij einde
lijk zelfstandig werden, moest er zo ont
zaglijk veel worden opgeknapt. En dan:
primair zijn we een agrarisch land, niet
waar? En nu we dan bezig zijn te in
dustrialiseren, moéten we wel buiten
landse industrieën naar Ierland halen. Er
is namelijk geen gebrek aan arbeidskrach
ten, maar aan wérk!"
Als wij de daling van het bevolkingscij
fer in Ierland ter sprake brengen, ver
zucht onze gastheer: „De emigratie gaat
nog steeds door en zal dat blijven doen,
totdat er voldoende werk is. In de primai
re industrieën gaat het goed. Dat deed het
trouwens altijd al. Uitvoer van vlees, sui
ker, wol... whiskey, bier, linnen, tweed,
katoen enzovoorts. Maar dat is bij lange
na niet genoeg. We moeten fabrieken heb
ben. En we zullen ze krijgen ook!"
„Welke voordelen biedt Ierland de fa
brikant die daar een dochteronderneming
wil vormen?"
„Vele! De geografische ligging maakt,
dat Ierland in de directe lijn ligt van het
transatlantische verkeer ter zee en in de
lucht. Er zijn voldoende Engelssprekende
arbeidskrachten, intelligent genoeg en in
staat zich snel aan te passen. Communis
me bestaat bij ons niet... Marxistische
ideeën hebben er evenmin ooit ingang ge
vonden. De emigratie haalt wel vele men
sen weg, maar dit wordt gecompenseerd
door een hoog geboortecijfer., eenentwin
tig per duizend. Verder is het in Ierland niet
duur. De lonen zijn heel redelijk te noe
men, redelijk voor beide partijen, werk
nemer en werkgever. Ierland bezit even
wel weinig kolenmijnen, maar daar tegen
over staat dat we plenty krachtstations
in het land hebben: de rivieren leveren
de nodige stroom. We hebben bijzonder
goede havens rond de gehele kust en een
utstekend wegennet. Ook de spoorweg
verbindingen laten niets te wensen. Dit
zijn toch allemaal zeer gunstige facto-
iGn
„Inderdaad. Het is te hopen dat menige
Nederlandse fabrikant er gebruik van zal
maken. Maar welke directe „hulp" zo
zou men het dthans kunnen noemen
biedt de Ierse regering de fabrikanten of
Twee van de vele medische
curiosa, die op de dinsdag
in het Tropenmuseum in
Amsterdam geopende ex
positie „Arts en medicijn
man" te zien zijn. Het bo
venste is een strijkbeeldje
van de bakuba's, uit Bel
gisch Kongo afkomstig.
Onder het noemen van een
aantal ziekten strijkt de
tovenaar-arts over het
voorwerp. De naam waarin
hij blijft steken, is de
kwaal waaraan de patiënt
lijdt: de diagnose is gesteld.
De onderste foto toont in
strumenten die in de acht
tiende eeuw in gebruik
waren voor het verrich
ten van schedeloperaties.
Rechts vooraan een trepa-
natieboor, met barokke or
namenten. Daarachter: en
kele met dergelijke instru
menten bewerkte schedels,
ivaaronder een bijzonder
fraai voorbeeld van het
alomvermaarde punthoofd.
Expositie tot 1 mei 1958.
im
de concerns, die in Ierland een dochteron
derneming willen beginnen?"
„Vrijwat, meen ik wel te mogen zeggen.
In bepaalde gevallen worden voorschotten
en leningen verstrekt. Ook wordt geduren
de vijf jaren een korting gegeven op de
belasting, die men verschuldigd is op uit
export gemaakte winst. Alle politieke par
tijen, Labour inbegrepen, zijn het er over
eens, dat persoonlijk initiatief en onderne
mingsgeest de stevigste basis vormen voor
een gezonde nationale economische posi
tie. En daarom werkt de regering dat dan
ook zoveel mogelijk in de hand."
Tenslotte spreken wij nog even over het
toerisme. De gezant is er tevreden over,
maar het kan nog beter. Er wordt hard
aan gewerkt. Het is voor velen een be
zwaar, dat de reis naar Ierland nogal duur
is en menigeen wil dan ook nog graag zijn
auto meenemen. Ik zou diegenen willen
adviseren hun wagen thuis te laten en
daarginds een auto te huren, die zij zelf
besturen. Het is veel gemakkelijker en
minder kostbaar ook. Ierland heeft de toe
rist héél wat te bieden..."
Ja, dat weten we uit eigen ervaring.
Maar wat we nu óók wel uit eigen erva
ring weten, is dat het schone Groene
Eiland, met zijn tragische gang door de
eeuwen, nu toch wel op weg is naar een
betere toekomst èn dat men er blijkbaar
terdege de kunst verstaat althans wat
de gezanten betreft „de rechte man op
de rechte plaats" te zetten. Op onze jour
nalistieke wegen ontmoetten wij véle ge
zanten, maar hoè zelden kwamen wij een
Excellentie tegen, die 's morgens het eerst
van allen aanwezig is op z'n bureau en
's avonds het laatst naar huis gaat! Wat
met deze Excellentie toch heus het ge
val is....
B. S. Dijstra
(Van een medische medewerker)
PRINS ALEXANDER van België
heeft zich kort geleden in Boston in
Amerika onderworpen aan een hart
operatie. De oud-minister-president van
Engeland, Sir Anthony Eden, ging even
eens naar Amerika om zich te laten
operéren. Van tijd tot tijd léést mén dat
geld wordt ingezameld om een kind uit
Nederland naar Zweden te sturen voor
een hersenoperatie. Dit doet de vraag
opkomen of de artsen in België, Enge
land of ons land minder knap zijn dan
hun collega's in Amerika of Zweden zijn.
Is dat zoP Zijn de artsen in ons land ten
achter, met de doktoren in Amerika ver
geleken? Is de stand van de geneeskunde
in het buitenland verder voortgeschre
den dan in ons land?
DE WAARDE en de kwaliteit van de
geneeskundige verzorging van de gehele
.bevolking van een land kunnen we probe
ren tot uitdrukking te brengen door de
sterftecijfers van de verschillende landen
met elkaar te vergelijken. Oppervlakkig
gezien zou men concluderen, dat een land
met het laagste sterftecijfer wel de beste
geneeskundige verzorging van zijn bevol
king moet hebben. Sinds enkele jaren wed
ijvert Nederland met landen als Öene-
marken, Nieuw Zeeland en Israel om de
eretitel van het land met het laagste sterf
tecijfer ter wereld. Men moet echter beden
ken, dat het sterftecijfer alleen niet een
geheel juist beeld geeft. Immers, omvat
de bevolking van een land naar verhou
ding veel oude mensen, zoals bijvoorbeeld
in ons land het geval is, da;i zal het sterf
tecijfer van dit land daardoor reeds hoger
komen te liggen dan bij een land, waar
de bevolking naar verhouding meer uit
jonge mensen bestaat. Welnu, ondanks het
feit, dat Nederland percentueel veel oude
mensen telt, is ons sterftecijfer bijzonder
HOFFELIJKHEID jegens de uitgever
Daamen noopt ons enige woorden te wij
den aan twee van zijn publikaties, name
lijk het zoveelste boekje van de oud-com
missaris H. Voordewind in de Ooievaar
serie, dat „Peter Kürten, vrouwenmoorde
naar" heet, benevens een omvangrijker
werk van de inmiddels overleden oud
commissaris der Amsterdamse zedenpoli
tie, J. Fremery Kalff, getiteld „Met ge
sloten deuren".
Wanneer men zo al wat boekjes van
Voordewind of zijn trouwe adjudant
Groen heeft versleten, weet men zo lang
zamerhand wel wat hij te vertellen heeft.
Steeds meer komt men tot de overtuiging,
dat misdaad niet alleen „niet betaalt"
maar dat zij bovendien nauwelijks inte
ressant is, omdat het in de droge opsom
mingen der verbaliserende vertellers
steeds weer gaat om eindeloze herhalingen
in verscheidene variaties van een paar
eendere grondpatronen. Wat ons nu juist
wel belang kan inboezemen, zijn het ka
rakter en de motieven van de bedrijvers
van al dat kwaads in de seksuele sfeer,
want voor vermogensdelicten en derge
lijke niet zulke zinnenprikkelende onder
werpen blijken schrijvers en uitgevers
minder belangstelling te hebben of te ver
onderstellen. De menselijke ziel blijft ech
ter voor de heer Voordewind als regel een
gesloten boek. Veel moeite om psycholo
gische drijfveren te ontwarren geeft hij
zich niet. De figuur van de vrouwenmoor
denaar Kürten we hebben sinds 1929
Duitsers anders wel op groter schaal en
nog veel gemener zien moorden dan dat
ons deze historie nog veel belang inboe
zemt zal uiteraard niemand bijster
sympathiek zijn, maar Voordewind be
stempelt in zijn primitieve verontwaardi
ging hem achtereenvolgens als monster
van Dusseldorp, creatuur, krankzinnig in
dividu en dergelijke omschrijvingen,
waartegenover de slachtoffers steeds
„stumperds" en „stakkerds" worden ge
noemd. Bij de berechting kwamen er ook
psychologen aan te pas, maar de zegsman
van de heer Voordewind, de Dusseldorper
politieman die het onderzoek leidde, had
zich bij hun uiteenzettingen „urenlang zit
ten vervelen".
De Nederlandse verder-verteller kon
daar natuurlijk best inkomen. Nu zouden
we dit boekje, dat natuurlijk wordt aan
gevuld met een paar sterke staaltjes uit
de eigen praktijk van de schrijfzame com
missaris, als treinlectuur best kunnen
aanvaarden, ware het niet dat de man zich
nu ook werkelijk over alles en nog wat
een uiteraard drastisch oordeel aanmatigt
Dat hij na jaren zijn banvloek slingert
over de Bijzondere Rechtspleging en haar
dienaren bezoedelt, achten wij voor een
oud-politie-ambtenaar zeer bedenkelijk.
Het boek van Voordewinds collega Fre
mery Kalff die ook wat meer begaan
lijkt met zijn lichte meisjes en zware
jongens is wat degelijker van opzet, dat
wil zeggen: het laat het bij wijze van
spreken „aanschouwelijk onderricht" in
de verscheidene vormen der perversiteit
voorafgaan door een korte inleiding om
trent de juridische consequenties der be
handelde verschijnselen. Natuurlijk niet
zo uitvoerig, dat de begerige lezer erdoor
wordt afgeschrikt en de indruk van „vak
litteratuur" wordt gewekt, maar juist vol
doende om er in gezelschap vrijmoedig
over te kunnen praten: men heeft immers
met een serieus werkje te doen? Nu, geef
ons dan maar échte pornografie: die liegt
er tenminste niet om.
J. H. Bartman
laag, zelfs lager dan landen als Amerika,
Canada, Zweden en België.
De zuigelingensterfte geeft echter ook
een bijzonder juist beeld van de waarde,
die men aan de geneeskundige verzorging
aan een land mag toekennen. Nederland
is sinds lang bekend (en benijd) als een
van de landen met de laagste zuigelingen
sterfte. Het cijfer is nu gedaald tot onge
veer twintig sterfgevallen per dujzend,
DE BABY'S, die in ons land geboren
worden, hebben een langer leven in het
vooruitzicht, dan de baby's waar ook el
ders ter wereld. Een meisje, dat in Ne
derland geboren wordt, heeft een gemid
delde levensverwachting van 72,9 jaar. Dit
betekent een wereldrecord. Een Neder
landse jongen mag thans rekenen dat hij
70,6 jaar zal worden. Vergeleken met de
levensverwachtingen van andere ver ont
wikkelde landen, zoals Zweden en Ameri
ka, is de levensverwachting in Nederland
hoger dan in deze landen.
Dat men in het buitenland, ook in Ame
rika, de opleiding van artsen aan de Ne
derlandse universiteiten op hoge waarde
schat, moge blijken uit een rapport dat
kortgeleden gepubliceerd werd over de
waarde van het medisch hoger onderwijs
in de Verenigde Staten vergeleken met dat
van andere landen. De afgestudeerden
van de universiteiten van Amsterdam,
Groningen, Utrecht en Leiden worden vol
gens dit Amerikaanse rapport gelijk ge
acht in kennis met diegenen, die aan een
erkende Amerikaanse medische hogeschool
zijn opgeleid.
DE NEDERLANDSE artsenstand is
nogal bescheiden. De artsen mogen geen
reclame maken voor zichzelf of voor hun
technieken. Daarom hoort het grote pu
bliek veel minder dan in Amerika het ge
val is van de diverse successen, die in ons
land door doktoren behaald worden. Dat
men in buitenlandse medische kringen de
prestaties van diverse Nederlandse artsen
echter op de juiste waarde weet te schat
ten, blijkt wel daaruit, dat regelmatig pa
tiënten uit alle mogelijke landen door hun
behandelende geneesheren naar ons land
worden gezonden om hier een bepaalde be
handeling te ondergaan. Bijzondere hart
operaties worden in Amsterdam in het
Wilhelmina Gasthuis uitgevoerd. Ook uit
het buitenland worden patiënten naar Am
sterdam gestuurd om deze operaties te
ondergaan. In Utrecht worden talrijke pa-
tienten met longaandoeningen, zoals long
kanker, met groot succes behandeld. Dit
is ook in het buitenland in medische krin
gen algemeen bekend. Daarom sturen
artsen uit de gehele wereld dergelijke pa
tiënten wel naar Utrecht, als zijzelf de
operatie niet meer aandurven. Herhaal
delijk worden., artsen uit ons land ge
vraagd om in het buitenland colleges te ge
ven of cursussen te leiden'en herhaaldelijk
worden Nederlandse artsen in het buiten
land tot hoogleraar benoemd.
De opleiding van Ce verpleegsters in
ons land staat ook op een hoog peil. Het
Nederlandse verpleegstersdiploma geldt
als een bewijs van een van de beste op-
ledingen, die een verpleegster kan krij
gen. Het is dank zij het werk van artsen
en verplegend personeel, dat de gunstige
resultaten op het gebied van de gezond
heidszorg in ons land worden bereikt.
UITERAARD begint ergens een be
paalde onderzoeker met een nieuwe tech
niek of behandeling. Het is duidelijk, dat
een arts in Amerika, die een nieuwe ope
ratiemethode bedenkt en toepast, daarin
ook aanvankelijk de grootste ervaring zal
hebben, maar weldra komen artsen uit de
gehele wereld bij i.em om zijn operatie
methode te leren. Betreft het echter zeer
zeldzaam voorkomende gevallen dan zal
de man, die het eerste deze gevallen be
studeerd heeft, daarvan ook de meeste er
varing opdoen. Het is dus duidelijk dat in
deze gevallen sommige personen zich tot
hem zullen wenden.
In de medische bladen worden alle mo
gelijke ontdekkingen uitvoerig beschreven,
dat wil zeggen: de artsen in alle landen
kunnen er kennis van nemen en ze gaan
toepassen. Een nieuwe ontdekking, waar
ter wereld ook gedaan, is korte tijd later
reeds in ons land bekend en wordt dan ook
toegepast als men er aanleiding toe vindt
en als men de risico's, die de nieuwe tech
niek kan betekenen, niet te groot acht.
Want men dient wel te bedenken, dat el
ke medische ingreep een zeker risico met
zich meebrengt, zodat de Nederlandse art
sen niet allen dadelijk even enthousiast
zullen zijn voor een nieuwe ontdekking,
waarvan in het buitenland successen wor
den gemeld.
IN HET JAAR 1815 werd een prijs-
vraag uitgeschreven voor een volkslied,
dat het oude Wilhelmus moest vervan-
gen. Het initiatief daartoe nam de ad-
miraal Jan Hendrik van Kinsbergen
(17351819). Prijswinnaar werd de
Rotterdamse verfhandelaar Tollens. Al
S wordt het bekroonde rijmstuk niet meer
dagelijks gezongen, de lezer kent stel-
lig de beginregels. „Wien Neerlands
bloed door d'adren vloeit, van vreemde
smetten vrij", werd door de poëet uit-
genodigd „met onbeklemde borst" een
feestlied in te stellen „op Vaderland en
Vorst".
jj NU KON admiraal Van Kinsbergen
ongetwijfeld als een goede vaderlander
gelden. Reeds op negenjarige leeftijd j
droeg hij het Nederlandse uniform en
vocht hij in de compagnie van zijn
vader tegen de troepen van Lodewijk S
de Vijftiende. Na zijn overgang naar
de zeedienst heeft hij meermalen onze
i vlag verdedigd, met bijzonder veel be-
leid deed hjj dat tijdens de slag bij Dog-
gersbank in 1781. Hij gaf krachtig steun
aan instellingen als de „Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen" en de zee-
vaartscholen in Feyenoord en Amster-
dam. Ook het „Instituut Kinsbergen" te
Elburg en de „Van Kinsbergenschool" 5
in Apeldoorn hadden in de admiraal
een vrijgevige beschermer. Met zijn
j liefde voor ons scheepsvolk haalde hij
zich zelfs de woede van Napoleon op de
hals. Want toen de keizer in 1812 de
reeds door hem tot graaf verheven Van
Kinsbergen tot senator benoemde, ver-
zocht deze het aan dit ambt verbonden
jaargeld van achttienduizend gulden
j „tot weldadigheid jegens de marine"
van Holland aan te wenden. Beledigd
vroeg Napoleon of die trotse zeeman
j hen soms tot de verdeler van zijn aal-
moezen wilde maken.
2
DAT WAS dan Van Kinsbergen, de i
i vaderlander, die ons het „Wien Neer-
lands bloed" bezorgde. De admiraal zal
dit lied uitermate fraai gevonden heb-
j ben. Heeft hij het ook gezongen? Met j
onbeklemde borst kon hij dat stellig niet
doen. Volgens de denkwijze van Tollens
j was zijn bloed allerminst „van vreemde
smetten vrij". Want zijn vader droeg de
naam Johann Heinrich Ginsberg, en
was in 1706 in Salchendorff in Sieger-
land geboren. De geslachtsnaam was
dus in de Nederlanden een weinig aan-
j gepast. Van Tollens dient getuigd te
worden, dat hij van ouder op ouder een
j Nederlander was. Anders stond het met
Jan Pieter Heye, de dichter van „O
i schitterende kleuren van Nederlands
vlag" en andere vaderlandse poëzie.
Hoewel deze Leidse Jager van 1830 „de
I leus van onze vaderen" nogal eens be-
j zong daar bedoelde hij mannen als
De Ruyter en Tromp mee woonden
zijn eigen vaderen in Hannover, waar
I zijn grootvader nog geboren werd.
j Waaruit te zien valt dat enige voor- S
j zichtigheid betracht moet worden als
men het van vreemde smetten vrye r
bloed bij de landsgrenzen wil doen op-
houden.
ZELFS EEN blik in onze telefoon- en
adresboeken kan leren, dat vele goede
vaderlanders namen dragen, die hun
uitheemse herkomst niet verloochenen.
Hoorden wij niet vorige week in een
radio-uitzending, dat onze zwemster
Nida Senff haar Duitse naam voor een
Franse verruild heeft door met een J
Nederlander, die Couturier heet, te
huwen? Dat vele Zeeuwen Franse
namen dragen kwam reeds ter sprake.
In werkelijkheid is het aantal afstam- j
melingen van Franse en Waalse immi-
granten in Zeeland nog veel groter dan
de namen doen uitkomen. Want ook
daar kregen vele vreemde namen een
inheems tintje. Zo werd de naam De
Moucheron tot Moeskroen en schuilt
achter de naam Geschiere de Franse
voornaam Ghesquière. De familienaam
Le Quoy werd in Zeeuws-Vlaanderen
Lako. Ook zou men niet makkelijk
raden dat de naam van de wijd ver-
takte familie Risseeuw iets met de
haarkleur van de stamvader te doen
heeft. Deze lag anno 1659 als soldaat
in garnizoen in Retrachcment onder de
naam Rossieu, die evenals Rousseau
met onze familienaam De Rode over-
eenkomt.
J. G. de Boer van der Ley
Horizontaal: 1. priem
4. manier, 9. smalle
weg, 12. letter van
het Griekse alfabet,
14. deel van het
hoofd, 15. wapen, 17.
groet, 18. uitbouw,
20. meisjesnaam, 21.
jongensnaam (afk.),
22. grondtoon, 23.
voorzetsel, 24. mu
zieknoot, 25. meisjes
naam, 27. begin, 32.
deel van de mast. 34.
Europeaan, 36. aan
zien, 37. mnl. dier, 39.
jong dier, 41. voeg
woord, 43. uitroep,
44. moed, 46 tam, 47.
aanzien, 48. sportge-
reedschap, 49. tijd
rekening, 50. vreem
de munt, 51. water in
N.-Br., 53. grondtoon
in de muziek, 54. ge
lofte, 55 opstootje, 57.
Myth, figuur, 59. be
jaard, 61. vaartuig
(afk.), 63. hoofd van
een klooster, 65.
vreemde munt (afk.),
66. voorzetsel, 68. Egypt, zonnegod, 69. bij
woord, 70. deel van de mast, 71. vlek, 73.
prijzen, 77. Ind. rijtuig, 79. muziektempel,
81 oud (Eng.), 82. bloem, 83. wapen, 84.
overeenkomst, 85. bevel.
Verticaal: 1. echtgenoot, 2. vullen, 3. be
roep, 4. familielid, 5. insect, 6. verblijf
plaats voor dieren, 7. vreemde munt, 8.
boom, 9. dierenhuid, 10. God der zee, 11.
spoedig, 13. pers. vnw., 16. rivier in Italië,
18. wandversiering, 19. bedorven, 25. lief
degift, 26. lidwoord, 28. voorzetsel, 29.
vaartuig, 30. muzieknoot, 31. onderwijs
(afk.), 33. Mythologisch figuur, 35. werke
lijk, 37. inclusief verpakking etc., 38. vloer
bedekking, 40. groeiwijze, 42. ontkenning,
43. zat, 45. aanzien, 52. prul, 56. maat, 57.
getij, 58. muzieknoot, 60. klein kind, 62.
tractement voor militairen, 63. vis, 64.
vreemde munt, 65. klein broodje, 67. ge
malen graan, 70. soldatenkost, 71. speel
goed, 72. sportterm (afk.), 74. eveneens, 75.
insect, 76. voetbalclub (uit Haarlem), 77.
vaartuig (afk.), 78. bid (Lat.), 80. voorzet
sel, 82. in het jaar onzes Heren (Lat. afk.).
Om in aanmerking te komen voor een
van de drie geldprijzen ad 7,50, 5,— en
2,50 dient men uiterlijk dinsdag 17 uur
de oplossing per briefkaart in te zenden
aan een van onze bureaus in Haarlem:
Grote Houtstraat 93 en Soendaplein; in
IJmuiden: Lange Nieuwstraat 427.
Oplossing vorige puzzel:
Horizontaal: 1. Nieuw Lekkerland, 13.
Trees, 14. oneer, 15. snep, 17. idee, 18. m.g
20. ereburger, 23. n.b., 24. Aar, 26. linie, 27.
reu, 28. aleer, 31. git, 32. stoer, 34. laster,
36. streng, 37. tanig, 38. klaar, 39. klagen,
42. anders, 45. lunet, 46. aak, 48. genet, 49.
Est, 50. vlaag, 52. die, 53. ut, 54. hoeksteen,
58 nl., 59. aalt, 60. slag, 62. Basel, 64. staar,
65. Geertruidenberg.
Verticaal: 1. normaal, 2. ets, 3. urne, 4.
weer, 5. lepel, 6. es, 7. k.o., 8. enige, 9. rede,
10. leer, 11. are, 12. Domburg, 16. Tunis, 19.
gala, 21. big, 22. rit, 23. neen, 25. restant,
27. roerend, 29. etage, 30. renet, 32. stang
33. trade, 35. rin, 36. sla, 39. kleurig, 40.
lust, 41. haast, 43. rein, 44. stellig, 46. alk,
47. kat, 50. veter, 51. geste, 54. haar, 55^
Olst, 56. elan, 57. Naab, 59. Abe, 61. Gré
63. Lu, 64 s.d.
Prijswinnaars zijn: 7,50 J. Bouwman,
Clivialaan 20, Heemstede; 5,R. Ver-
wayen, Hofstedestraat 6, IJmuiden; 2,50
mevrouw Schol, Stuyvesantstraat 91 rood,
Haarlem.
„Vroede Vaderen" In het museum
Willet-Holthuysen te Amsterdam wordt
onder de titel „Vroede Vaderen" van 17
december tot 10 februari een tentoonstel
ling gehouden van bezittingen uit het
familiefonds Boreel.
