Nieuwe fabriek van wonderlijk
produkt vanmorgen geopend
MEDINOS
STEENBOK IN DE STEENWOL
tandenborstel
De vulkanen maakten al eeuwenwat
de mens thans uit steen vervaardigt
Grote zwendel in oude
meesters op het spoor
®<n>unnD
DINSDAG 17 DECEMBER 1957
Betaling
abonnementsgeld
Acteur Pierre Myin zondag
vijfenzestig jaar
Kerkelijk Nieuws
WESTELIJKE RANDWEG
IN WORDING
Nieuwe startbaan
voor Schiphol
Meer propaganda voor
bloembollen gewenst
per giro
Nieuwe grammofoonplaat
van Johannes de Heer
Organist Willem Mudde
keert terug uit V.S.
Verduistering van
autobanden
Burgemeester Van Hall
ere-ambassadeur
van Oregon
Nederlandse zendelingen
verzocht te blijven
G.P.N.-vergadering over
Nieuw Guinea
Duizend gerepatrieerden in
contractpensions
Wim Kan en Gorry Vonk
hersteld
of
voor een goed
geschenk
J. G, Jansonius, mede
oprichter der S.D.A.P.,
overleden
microfijne haarzetting
afgeronde haartoppen
sterke, soepele haren
in hygiënische f N
plastic huls B SO
Zondag 22 december hoopt de acteur
Pierre Myin zijn vijfenzestigste verjaar
dag te vieren, hij is dan tevens vijfen
veertig jaar toneelspeler. De jubilaris heeft
deel uitgemaakt van „Het Nederlandsch-
Indisch Toneel", van het gezelschap Rooy-
aards, bij „Het Vrolijk Toneel", „Het Cen
traal Toneel" en treedt thans op bij de
Nederlandse Comedie.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Leerbroek (toez.): J. Spelt
te Dinteloord.
Bedankt voor Markelo (toez.) H. L.
Boonstra te Wissekerke.
Geref. Kerken
Aangenomen naar 's-Gravenhage-Oost
(vac. Wijlen J. Attema) P. de Bruijn te
Woerden.
Beroepen te 's-Hertogenbosch (2de
maal) mr. C. Brouwer te Luttelgeest (N.O.
P.), die dit beroep ook aannam.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Meppel J. H. Carlier te Zut-
phen en D. Coppoolse te Kornhorn.
Tweetal te Amersfoort H. W. Eerland
te Lisse en L. Floor jr. te Almelo.
Beroepen te Enschedé-West Th. Rutters
te Wildervank.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Tweetal te Schiebroek-Hillegersberg H.
Bouma te Assen en J. Faber te Deventer,
De werkzaamheden aan het eerste
gedeelte van de westelijke randweg,
tussen Wagenweg en Zijlweg in Haar
lem, vorderen gestaag. Voor de brug
over de Leidsevaart zijn reeds de be
tonnen wanden aangebracht. Spoedig
zullen de pijlers uit het water oprijzen.
Als de weersomstandigheden het werk
niet te veel belemmeren, zal de brug
ongeveer half maart gereed zijn.
(Foto boven)
Van de 180.000 kubieke meter zand, die
voor het eerste gedeelte van de weste
lijke randweg nodig waren, was een
grote hoeveelheid bestemd voor het
dempen en opleggen van een deel der
HoutvaartDat is thans gebeurd. Met
grijpers en bulldozers zijn arbeiders op
de aangelegde zandbaan aan het werk
om deze gelijk te krijgen. Naast de
verlegde Houtvaart komt de randweg
te liggen, aan de nivellering en verhar
ding waarvan dag na dag wordt
gewerkt. (Foto links).
De vaste commissie voor Verkeer en
Waterstaat uit de Tweede Kamer, die
verslag heeft uitgebracht over het wets
ontwerp tot het beschikbaar stellen van
gelden voor de uitbreiding van Schiphol,
is ervan overtuigd, dat de aanleg van een
nieuwe startbaan op het vliegveld Schip
hol, ter lengte van ruim 2'/2 kilometer,
onvermijdelijk is met het oog op het toe
komstige intercontinentale verkeer. Zij
zou echter gaarne vernemen of het in de
bedoeling ligt deze nieuwe baan zo aan te
leggen, dat het aanvliegen over de stad
Amsterdam kan worden vermeden. De
aanleg van de baan zal naar raming 26.5
miljoen kosten. De commissie vraagt,
waarom 30 miljoen is uitgegrokken.
Vergadering „Bloembollencultuur"
In de maandag in het Haarlemse Con
certgebouw gehouden vergadering van de
Koninklijke Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur is bij de rondvraag
critiek geleverd op de houding van het
Centraal Bloembollencomité, dat onvol
doende propaganda zou maken. Een afge
vaardigde van de afdeling Noordwijker-
hout vroeg zich af, waarom het Centraal
Bloembollencomité geen gelden meer be
schikbaar stelt voor tentoonstellingen in
het buitenland.
De voorzitter, jhr. mr. dr. O. F. A. H.
van Nispen tot Pannerden, vond, dat men
de reclamewaarde van dergelijke tentoon
stellingen niet moet overschatten. Daaren
tegen werd aangevoerd, dat de als proef in
Keulen gehouden tentoonstelling een uit
stekende indruk heeft gemaakt. Het be
zoek was zeer groot. Van belang was, dat
het buitenlandse publiek zich op de hoogte
kon stellen van de nieuwe variëteiten.
De heer D. Lefeber voerde aan, dat ter
gelegenheid van de Keulse expositie alleen
al dank zij de redactionele artikelen meer
propaganda voor de bloembollen is ge
maakt, dan het Centraal Bloembollenco
mité in een jaar zou kunnen betalen. Hij
deed een krachtige aanval op het C.B.C.,
dat naar zijn mening had moeten deelne
men aan de in Essen te organiseren bloe
mententoonstelling. Thans zal Nederland
op deze expositie slechts door een drietal
firma's zijn vertegenwoordigd. De voorzit
ter zegde toe, dat met het C.B.C. weer
over het houden van tentoonstellingen in
het buitenland zal worden gesproken.
In de vacature, ontstaan door het aftre
den van de heer Jac. B. H. Roozen, werd
de heer Th. J. M. Roozen in Heemstede ge
kozen.
U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no. 273107 ten
name van Haarlems Dagblad. U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.
Het te gireren bedrag is f7.65, post-
abonnés f8.15.
U kunt het ons gemakkelijk maken
door uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand. Wij
behoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.
Voor automatische girobetalingen
'het allergemakkelijkste) zijn formu
lieren op aanvraag gaarne ter be
schikking. In dit geval dient men
wel voor voldoende saldo op de
gij-o-rekening, zorg te dragen.
DE ADMINISTRATIE
Van een heropname van een vooroor
logse grammofoonplaat, waarop een vier
tal liederen van de nu 91-jarige evangelist
Johannes de Heer in Driebergen zijn opge-
noemn, zijn binnen een periode van tien
dagen tweehonderd vijf tig exemplaren ver
kocht in dezelfde zaak, die in 1898 door
Johannes de Heer in Rotterdam werd op
gericht. Het merkwaardige record van
deze nieuwe plaat is niet zo buitengewoon
als men weet, dat de zangbundel van de
hoogbejaarde evangelist nog steeds de
meest verkochte in ons land is. Johannes
de Heer, die als de oprichter van de
N.C.R.V. kan worden beschouwd, was de
eerste, die voor de radio een geestelijke
toespraak hield.
ADVERTENTIE
DE FORSE STEENBOK „LAPINUS", die het vanochtend geopende bedrijf van
de n.v. Nederlandse Steenwolfabriek op het IJmuidense Hoogoventerrein met veel
zeggende kracht bekroont, is eigenlijk een paar dagen te vroeg aange
bracht. Want zjjn soortgenoot uit de Dierenriem ontplooit pas op de
21e december zijn grootste kracht: dan immers is de zon de Steenbokskeerkring ge
naderd en keert zij tot de evenaar terug. Nu heeft men bij het vervaardigen van
Lapinus-steenwol, waartoe deze steenbok zijn kop en geheven hoorn leende, de
échte zon niet meer van node, want de mens heeft zich inmiddels vele kunstmatige
warmtebronnen aangemeten om de oerkrachten, die vroeger voor steenwol zorgden,
te vervangen en bovendien was de nieuwe fabriek nu eenmaal vandaag geheel klaar
maar de symboliek zat er even dubbel in. In elk geval heeft de directeur, de heer
J. A. Hooykaas, zijn vreugde er in het bijzijn van talloze genodigden over uitge
sproken, dat de nieuwe fabriek er was, een nieuwe fabriek, die de opvolgster is van
de oude. Deze werd in 1949 na langdurige studies, in samenwerking met de Hoog
ovens in gebruik genomen, maar de afzet bewoog zich zo gunstig, dat men een geheel
nieuw bedrijf, weer bij de Hoogovens in de buurt, moest bouwen.
straal en dat de band-zonder-eind het pro
dukt kon gaan opvangen.
Namens het personeel werd een in de
gang aangebrachte draadplastiek, voorstel
lende een geheven hand, die zowel de
koude als de warmte weert, aan het begin
van de plechtigheid onthuld.
De nieuwe fabriek, die met haar opper
vlakte van 3000 vierkante meter drie keer
zo groot is als het oude bedrijf en waarin
een stikmachine de wollen deken van de
band „doorstikt", zodat er een hecht en
oprolbaar geheel ontstaat, is daarna be
zichtigd en wie daarna gedacht had, dat
het maken van steenwol in wezen een
doodeenvoudige zaak is, heeft zowel groot
gelijk als het grootste ongelijk: deze fabri
cage is een zeer ingewikkelde materie,
waarover het laatste woord nog niet ge
sproken is, temeer omdat de toepassings
mogelijkheden door de vele voordelen nog
lang niet zijn uitgeput.
Het buitenland, dat in dit opzicht Neder
land voor is met de erkenning der voor
delen, vraagt dan ook al een 30°/o van de
productie van de nieuwe fabriek. Waarbij
de scheepsbouw een belangrijke klant is
De lutherse cantor-organist Willem
Mudde zal op 20 december met de Willem
Ruys in Rotterdam aankomen. De heer
Mudde is enige tijd aan de universiteit van
Valparaiso in de Amerikaanse staat In
diana als docent verbonden geweest om
er college te geven in orgelspel en moder
ne koorzang.
De chef van het bandendepot van een
grote rubberfabriek in Den Haag wordt
ervan verdacht een groot aantal autoban
den ter waarde van ongeveer 27.000 gulden
te hebben verduisterd. Uit een kas, die hij
beheerde zou hij bovendien 5000 gulden
hebben ontvreemd. Hij was belast met de
verkoop van rubberafval, gebruikte en
afgekeurde banden. Hij zou echter ook
goede banden hebben opgeruimd. De zaak
kwam aan het licht, doordat er banden
van de fabriek op de markt verschenen
tegen onwaarschijnlijk lage prijzen. De
depotchef zou voor de verduisterde banden
nog niet de helft van de waarde hebben
gekregen. Hij moest voor elke band die
uit zijn depot verdween een bon in vier
voud uitschrijven. Dit deed hij ook, maar
drie exemplaren vernietigde hij. De vierde
bon ging naar de voorraadadministratie,
zodat de voorraad ogenschijnlijk in over
eenstemming met de boeken bleef.
De schilderspatroon H. Schouten, die
vroeger in Delft woonde, doch in 1951 naar
Oregon in de Verenigde Staten emigreer
de, heeft van de gouverneur van de staat
Oregon een oorkonde meegekregen voor
de burgemeester van Amsterdam, mr.
Van Hall. Blijkens deze oorkonde, die de
heer Schouten ten stadhuize aan de bur
gemeester heeft overhandigd, is mr. Van
Hall benoemd tot ere-ambassadeur van
Oregon. De burgemeester is tevens uitge
nodigd het feest mee te maken, dat Ore
gon in 1959 gaat vieren ter gelegenheid
van het feit, dat deze staat honderd jaar
geleden werd toegevoegd aan de Verenig
de Staten van Noord-Amerika.
De heer Schouten, die met zijn vrouw
en zijn tweejarig dochtertje met vakantie
naar Nederland was gekomen, kreeg van
mr. Van Hall een fotoboek over Amster
dam, met het verzoek dit na zijn terug
keer aan de gouverneur te overhandigen.
Het Zendingscentrum te Baarn heeft te
lefonisch contact gehad met enkele zen
dingsarbeiders van de Gereformeerde
Kerken in Djakarta. Uit dit gesprek is ge
bleken, dat men het goed maakt. Men
bleek er echter onvoldoende te zijn inge
licht over de situatie van de kerken op
Midden-Java en Soemba.
In Djakarta hebben dr. Verkuyl en ds.
De Bruin besloten, hun gezinnen binnen
kort naar Nederland te zenden. Zij blij
ven op hun post.
De Raad van Kerken waarbij bijna alle
Indonesische protestantse kerken zijn
aangesloten heeft aan de Nederlandse zen
dingsarbeiders in Indonesië verzocht, hun
werk voort te zetten. De raad kon dit
doen, nadat hij de Indonesische regering'
hierover had geraadpleegd.
De Communistische Partij Nederland
heeft in Amsterdam een openbare verga
dering gehouden, waarin mevrouw A.
Averink, lid van de Eerste Kamer en de
heer M. Bakker, lid van de Tweede Ka
mer, gesproken hebben over Nieuw Gui
nea.
„Het gevaar dreigt opnieuw dat Neder
landse jongeren op het koloniale altaar
zullen worden geofferd," zei mevrouw
Averink. „Door de gemeenschappelijke
verklaring van Nederland en Australië
heeft Nederland zich verzekerd van mili
taire steun."
De heer Bakker zei, dat Indonesië recht
heeft op Nieuw Guinea. „Tientallen mil
joenen worden daar besteed om er een
roofslot van te maken tegen de ontwaken
de Aziatische volken. Er ontbreekt nog
één kracht in Nederland om het roer om
te wenden en dat is de partij van de ar
beid."
Sprekende over het uittreden van twee
leden uit het partijbestuur der C.P.N. zei
de heer Bakker: „Onze tegenstanders
juichten bij het geschil in de C.P.N. La
ten zij zich niet vergissen, onze partij is
eens zo sterk."
Er werd een motie aangenomen, die be
halve aan de Tweede Kamer ook ter ken
nis zal worden gebracht aan het bestuur
van de Indonesische communistische par
tij. In deze motie wordt gezegd, dat de
politiek der Nederlandse regering is ge
richt tegen de souvereiniteit van Indone
sië, een groot gevaar oplevert voor de
wereldvrede en de betrekkingen tussen
beide landen schaadt. Verlangd wordt
„onmiddellijke opening der besprekingen
over de overdracht van Nieuw Guinea".
geworden, want sinds men aan boord de
brandbare isolatiematerialen ging vervan
gen door onbrandbare en steen brandt
zelfs niet met een zweep ernaast zijn
vele schepen al uitgerust met Nederlandse
steenwol, dat een temperatuur van dui
zend graden Celsius doorstaat zonder de
isolatie geweld aan te doen. Terwijl voor
dakisolatie en geluiddemping de steenwol-
platen al op vele, meest onzichtbare plaat
sen, onbetaalbare diensten verrichten.
Warmer en stiller
Isolatie wordt een steeds ingewikkelder
probleem zowel in de geluids- als de
warmtetechniek. Langzamerhand raakt
men er ook in Nederland van doordrongen,
dat het economisch rendement van warmte-
isolatie en het „geluksrendement" van
lawaai-werende voorzieningen zeer hoog
ligt. De nieuwe steenwolfabriek op het
Hoogoventerrein speelt in deze strijd om
warmere, stillere woningen, fabrieken,
schepen en industriële installaties reeds nu
1 een belangrijke rol. Deze zal allengs toe-
I nemen naarmate het belang ervan duide
lijker wordt ingezien.
De politie van Iserlohn in West-Duits-
land is erin geslaagd twee leden te arres
teren van een internationale bende, die
reprodukties van oude meesters voor echt
Het ministerie van Maatschappelijk
Werk deelt mede, dat van de ruim 1100
uit Indonesië gerepatrieerden, die donder
dag te Amsterdam van de „Johan van
Oldenbarnevelt" debarkeerden, er door be
middeling van het ministerie 976 onder
gebracht zijn in contractpensions en 83
in ziekenhuizen en andere inrichtingen.
Aan boord is voor xOO.OOO aan kleding
verstrekt, die uiteraard slechts het aller-
nodigste omvatte om de repatriërenden
tegen ons klimaat te beschermen, en die
in contractpensions verder zal worden
aangevuld.
Uitsluitend verkrijgbaar bij H.H. apothekers,
drogisten, kappers en de speciaal branche
En daar keert de mens terug tot een van
de oudste technieken, die de natuur zich in
haar vele grillen veroorlooft terug na
melijk tot het vulcanische procédé, dat
al sinds het verstenen van de aardkorst
steenwol heeft opgeleverd, maar dan niet
als isolatiemateriaal of geluiddempende
stof, maar als een klein geschenk van de
vuurspuwende berg aan de verbaasde
mens op zijn hellingen.
Tijdens uitbarstingen van de vulkaan
„Kilaue" op de Hawaii-eilanden is daar
eeuwen en eeuwen geleden namelijk al
natuurlijke steenwol gevormd als gevolg
van de hitte, waaraan gesmolten gesteente
uit de ingewanden der aarde werd bloot
gesteld, waardoor een wollige stof ont
stond, die de primitieve mens achteloos
terzijde heeft gelegd, of ten hoogste heeft
meegenomen naar zijn hut om er de kin
deren mee te laten spelen.
De wind moet in deze allereerste fabri-
kage van steenwol een handje hebben
meegeblazen en steenwol ontstond dan ook
lang niet altijd.
In de nieuwe fabriek ontstaat het wél
altijd: uit materialen, die vrijwel uitslui
tend van Nederlandse bodem komen, met
stoom, die in de fabriek zelf wordt opge
wekt en het belandt dan als een vlokkige
witte massa op een eindeloze band, die
door de .wolkamer" loopt en het produkt
naar zijn eindbewerking voert.
Want van steenwol is van alles te maken
los isolatiemateriaal van een hoge-
isolerende werking, platen voor hetzelfde
doel en zelfs schalen om rondleidingen, die
op een bepaalde temperatuur moeten blij
ven, te vlijen.
Nieuwe mogelijkheden
Hadden de bewoners der eilanden in de
Stille Zuidzee de wereldprimeur van steen
wol, de Engelsen komt de eer toe, de eer
ste steenwol langs industriële weg te heb
ben zien ontstaan en al was dit artikel
uit de negentiende eeuw nog geen best
seller op de markt, naarmate de eeuw der
techniek vorderde en men ook in Amerika
succesvolle pogingen ondernam om dit
ADVERTENTIE
wonderlijke goedje te vervaardigen, namen
zowel de fabrieken als de toepassings
mogelijkheden toe.
En in deze keten is het nieuwe IJmui
dense bedrijf eveneens een schakel, want
steenwol is één van die voortbrengselen,
waarmee steeds verder geëxperimenteerd
wordt en waar telkens nieuwe vondsten
uit te voorschijn komen.
Steenwol maken is een kunst geworden.
De mens heeft er zelfs al meer dan één
methode voor gevonden, want hij kan niet
alleen steenwol maken door gesmolten
mineralen in een hoge-drukstoomstraal te
verblazen, maar het lukt ook, steenwol te
„slingeren".
Drie keer zo groot
Vanmorgen heeft ir. A. H. Ingen Housz
in zijn kwaliteit van president-directeur
der K.N.H.S. en president-commissaris van
de nieuwe fabriek door een druk op een
knop en na een korte redevoering het
mechanisme in de fabriek in werking ge
steld een licht, dat van rood op groen
sprong en een loeiende sirene werden de
tekens, dat de gloeiende steen zich een uit
weg ging zoeken naar de blazende stoom-
verkocht.
De twee, de 49-jarige Emanuel de Nieu
we, alias Pimentel, een statenloze, en de
50-jarige Friedrich Kohn uit Stuttgart
werden gearresteerd terwijl zij een col
lectie van veertien „oude meesters" wil
den' verkopen aan een fabrikant in Iser
lohn. Volgens de politie zocht de Interpol
al jaren naar deze bende.
Pimentel, die zich uitgaf voor een Bra
ziliaanse fabrikant met zeventienhon
derd werknemers in dienst, bood de fabri
kant in Iserlohn de collectie aan voor
honderdduizend Marken. De schilderijen
waren in werkelijkheid achthonderddui
zend Marken waard, zei hij, maar hij bood
hen voor deze prijs aan, omdat zij het
eigendom waren van een graaf, die in fi-
nancië" moèilijkheden was. Hij had al
een bod gehad van achthonderdduizend,
zei hij, maar had dat niet kunnen aan
vaarde^ omdat het geld niet voor januari
beschikbaar zou zijn, terwijl de graaf het
geld onmiddellijk nodig had.
De fabrikant werd achterdochtig en bel
de de politie op. Het hoofd van de afdeling
criminaliteit kwam de handel bijwonen
als „deskundige op het gebied van schil
derkunst", en herkende Pimentel als de
man, die al jaren door de Interpol werd
gezocht. De „handel" ging nog een half
uur door, terwijl de zoon van de fabrikant
het gesprek in de aangrenzende kamer
vastlegde op een bandrecorder. Toen had
de politie voldoende bewijsmateriaal om
Pimentel te arresteren. De medeplichti
ge Kohn werd gearresteerd in het hotel,
waar hij de uitslag van Pimentel's han
del afwachtte. Volgens de politie hebben
de twee mannen in zes jaar tijds al een
zes miljoen Duitse Marken verdiend aan
zulke schilderijenzwendel.
Naar wij vernemen zullen Corry Vonk
en Wim Kan, hersteld van de griep die
hen beiden noopte tot een gedwongen lan
ger verblijf in Zwitserland, morgen in ons
land terugkeren. Het ligt in de bedoeling,
dat donderdag het ABC-cabaret „Engelen
en Spoken" repeteert en dat het vrijdag
aanstaande voor het eerst weer zal optre
den, en wel in de Stadsschouwburg te
Groningen, waar het ook zaterdag en zon
dag voorstellingen zal geven.
Vraag deskundig advies
aan de juwelier-horlogee.
In huizè Avondlicht te Haren is in de
ouderdom van 87 jaar overleden de heer
J G. Jansonius, die achttien jaar burge
meester van Leeuwarderadeel is geweest.
De heer Jansonius werd op 30 november
1370 te Drachten geboren. Met hem is de
'natste van de oprichters der S.D.A.P.
heengegaan. Hij was het eerste sociaal
democratische statenlid in ons land. In
1918 werd hij benoemd tot burgemeester
van Leeuwarderadeel, welke ambt hij tot
1936 heeft bekleed. Hij was de tweede
socialistische burgemeester in ons land. Hij
'•ras ridder in de orde van de Nederlandse
eeuw en officier in de orde van Oranje
Nassau.
De begrafenis geschiedt morgen te Hui-
zum bij Leeuwarden, waar hij zovele jaren
heeft gewoond.
