KAAS
EEN WOELIGE TIJD
f
BUMBEL EN DE WENSH00RN
Agenda voor
Haarlem
Kerkrade bereidt zich voor op het
derde Wereldmuziekconcours
SINATRAN
Kort en bondig
radio televisie
NABESCHOUWINGEN
Parate kennis
Perfectionisme
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogramma
Heringa Wathrich
Landelijk koor van „Jeugd
en Muziek" in wording
Uitspraak kort geding
tussen twee uitgevers
Nieuwe subsidieregeling
voor gezinsverzorging
Geen veemarkt in Kralingse
Bos te Rotterdam
Dr. Jane de Iongh neemt
afscheid van O.K. en W.
Surinamers vierden in
Amsterdam nieuwjaar
Gelukkig Nieuwjaar
doe meer met
Indonesische zendelingen
doen beroep op hun land
Nederlandse tekeningen
in Japan bekroond
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
.J
-iANDAü 30 DECEMBER 1957
4
Dat zelfs specialisten moeite kunnen
hebben met het op commando spuien van
hun ongetwijfeld voorradige parate ken
nis, is zaterdagavond tijdens de quiz
„Weet wat je waagt" gebleken, waarbij
een vijftal journalisten door Theo Eerd-
mans aan de tand werd gevoeld. Geen van
vijven bracht het er schitterend af, of
schoon de vrouwelijke sectie vertegen
woordigd door mej. mr. Th. Lemaire
toch nog het beste figuur sloeg, maar dat
dankte zij aan haar Kamerlidmaatschap.
Tevoren was in „Pension Hommeles"
weer het een en ander gebeurd, dat ple
zierige consternatie gaf. Deze serie over
doorsnee-pensiongasten onderscheidt zich
steeds meer door een weloverwogen be
heersing van het overvloedige kluchtele
ment, dat in de verwikkelingen verweven
is. De acteurs wij behoeven hen niet
meer op te sommen, want ook de als gast
meewerkende Kees Brusse is een oude be
kende doen daar op lofwaardige wijze
hun uiterste best voor.
Zondagavond zagen we de door de N.T.S.
gerelayeerde Duitse opvoering van „Don
Giovanni" van Mozart, die aanvankelijk
op eerste kerstdag zou zijn uitgezonden,
maar bij nader inzien door de program
maleiding werd uitgesteld, hoofdzakelijk
omdat deze opera te weinig passend
werd geacht in de kerstsfeer. Bij deze op
voering heeft men via de Nederlandse t.v.
gedurende ruim drie en een half uur ken
nis kunnen maken met het zogenaamde
„playback"-systeem, een uitvinding van
perfectionisten, die naar wij aannemen
door meer dan één overtuigde operalief
hebber wordt geminacht zonder meer.
Leo Riemens, een geacht kenner op opera-
gebied in ons land, keurde dit systeem in
een artikel naar aanleiding van deze op
voering via de N.T.S. in een der ochtend
bladen van afgelopen zaterdag grondig af.
„Playback" betekent, kort gezegd, dat de
vocale partijen in de opera niet worden
verzorgd door degenen, die de dramati
sche handeling erin spelen. Het muzikale
gedeelte van de „Don Giovanni" die we
zondagavond zagen, werd eerst afzonder
lijk op de band vastgelegd. Daarna kon
de Beierse radio-omroep, die de opvoering
oorspronkelijk in haar televisie-program
ma opnam, willekeurige (dat wil zeg
gen: de beste) acteurs en actrices het the
atrale gedeelte laten vertolken. Zij hoef
den niet over zangstemmen te beschikken,
maar moesten slechts kunnen spelen
„alsof". De montage deed de rest. Het
doel ervan is een perfecte uitvoering te
laten zien, zowel vocaal als wat toneel aan
gaat
De opvoering van gisteravond heeft
bij ons inderdaad een vrijwel perfecte in
druk nagelaten. Alle partijen waren uit
stekend bezet, maar dat mag men eisen
bij een „playback"-uitvoering. Zodra
men zich dat echter bewust is, neemt de
eerste bewondering voor de perfectie af,
want „playback" blijft montage, hoe ge
raffineerd zij ook wordt bedreven. Men
merkt niet vaak, maar nog te vaak, dat
de stemmen in het vocale gedeelte „van
achter de schermen" komen, dat ze niet
horen bij degenen, die het tegendeel moe
ten suggereren. Dan heeft de opera door
hen, voor wie ze nog iets betekent, toch
al op grotere afstand van de werkelijkheid
beleefd dan in de vorige eeuwen aan
echtheid ingeboet. Wie de opera meer dan
elke andere kunstvorm ter harte gaat, zal
het „playback"-systeem op principiële
gronden verwerpen, voor de overigen zal
„playback" in meer of mindere mate
perfectionering zijn van decor, anders ge
zegd, een nog rijkere aankleding van een
kunstvorm, die oorspronkelijk al een te
nette jas draagt.
tr
Beeldschermer
HILVERSUM I 402 M. 7.00 KRO. 0.30—2.30 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgenge
bed en liturg, kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15
Gram. 8.50 Voor de vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40
Gram. 9.45 Lichtbaken, caus. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.15 Gram. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Gram.
11.50 Als de ziele luistert. 12.00 Middagklok -
noodklok. 12.03 Metropole-orkest en solist. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00, Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Pla-
tennieuws. 13.30 Gram. 14.00 Idem. 14.30 Voor de
plattelandsvrouwen. 14.40 Gevar. progr. 16.00 Voor
de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regerings-
uitz.: Rijksdelen Overzee: Zijne Excellentie mr.
G. Ph. Helders: De Rijksdelen Overzee in 1957.
18.00 Lichte muz. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Lichte
muz. 18.50 Tussen Oud en Nieuw, causerie. 19.00
Nieuws. 19.10 Comm. 19.15 Lichte muz. 19.35 Gram.
20.20 Jaaroverz. 21.00 Gram. 22.00 Lichte muziek.
23.00 Nieuws. 23.15 Het zal mij benieuwen. 23.45
Te Deum en gebed. 23.55 Klokgelui. 0.03 Nieuw-
jaarstoespr. 0.07 Gram. en S.U.S.-actie 1958. NCRV
0.30 Nieuwjaarswens. 0.33 Vocaal ens., kamer
koor, vocale en instrum. sol. 0.45 Gram. 1.002.30
Stemmen van Overzee en gram.
HILVERSUM II 298 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00 AVRO. 19.30 VPRO. 20.30 AVRO.
0.30—2.00 VARA.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 Mil. ork. 11.30 Piano
recital. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en tuinb.
meded. 12.33 Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15
Meded. of gram. 13.20 Lichte muz. 13.55 Beursber.
14.00 Gram. 14.40 Voor de kinderen. 15.00 Sopraan
en piano. 15.30 Voor de zieken. 16.30 Voor de
jeugd. 17.20 De dierenwereld en wij, caus. 17.40
Lichte muz. 18.00 Nieuws. 18.15 Act. 18.30 Ama-
teursprogr. 18.55 Paris vous parle. 19.00 Voor de
kind. 19.05 Gitaar en flamenco-zang. VPRO: 19.30
Oudejaarsavonddienst. AVRO: 20.30 Nieuws. 20.35
Gevar. progr. 23.25 Nieuws. 23.35 Jaarafsluiting.
23.59 Klokkenspel. 0.03 Gram. VARA: 0.302.00
Gevar. muziek.
BRUSSEL 324 M
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00
Nieuws. 13.11 Gram. 14.00 14.30, 15.00 en 16.00
Idem. 16.30 Orkestmuz. 17.00 Nieuws. 17.10 Koor
zang. 17.45 Boekbespr. 18.00 Gram. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 20.00 Terug
blik 1957. 20.15 Studentenallerlei. 21.00 Gram. 22.00
Nieuws en nieuwjaarswensen. 22.15 Gram. 23.00
Nieuws. 23.05—1.00 Gram.
VOOR DINSDAG
NTS" 17 0017.30 Voor de kinderen. 21.00 Oude-
jaarsavondprogr. 22.30—23.45 Eurovisie: Rond
Europa in 75 minuten, amus.progr. 23.45 - 24.00
Vierhandig pianospel.
Met nieuwjaar in het vooruitzicht heeft
het stichtingsbestuur van het Wereld-
muziekconcours 1958 in Kerkrade een be
langrijk deel van het programma voor 1958
bekendgemaakt. Het derde Wereldmuziek
concours zal de hele maand augustus
duren. Op 1 augustus zal mr. R. G. A. Höp-
pener, staatssecretaris van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, de officiële
opening verrichten, welke feestelijk zal
worden omlijst door het optreden van de
beroemde „Garde Républicain" uit de
Franse hoofdstad. Het staat thans vast dat
tweehonderd geselecteerde muziekkorpsen,
afkomstig uit vier verschillende wereld
delen, aan het Kerkraadse festival deel
nemen. Deze korpsen tellen in totaal vijf
duizend muzikanten, die allen in de Kerk
raadse gezinnen een gastvrij en gratis
onderdak zullen krijgen. Ruim tachtig per
cent der deelnemers komt uit Europa, met
Duitsland, Italië, Frankrijk en Oostenrijk
als exponenten. De Scandinavische landen
laten deze keer verstek gaan. Daar staat
tegenover, dat landen als Portugal en Joe
goslavië in 1958 wel van de partij zullen
zijn. Evenals in 1951 en in 1954 zal ook bij
het derde concours de nadruk liggen op de
mars- en concertwedstrijden, waaraan al
leen door amateurgezelschappen kan wor
den deelgenomen. Spectaculair wordt het
optreden van de beroemde Royal Horse
Guards uit Engeland, die met bijzondere
toestemming van Koningin Elisabeth voor
het eerst in Nederland optreden. Uit En
geland komt ook de Royal Air Force Band,
die in Kerkrade een ereconcert zal geven.
Tot de korpsen die wel het meeste zullen
opvallen, behoren de keizerlijke lijfkapel
van Haile Selassi uit Ethiopië en de in
rode mantels en wijde boernoezen gehulde
„Armoni Muzikasi", een militaire kapel uit
de Turkse hoofdstad Ankara.
Tot de omlijsting van de muziekwedstrij-
den behoren ook acht orgelconcerten,waar
aan onder andere zal worden deelgenomen
door de Haarlemse stadsorganist Albert de
Klerk. Een der hoogtepunten van het con
cours wordt de uitvoering van Beethoven's
„Missa Solemnis" door de koorverenigingen
van Berlijn, Hamburg, Keulen en Triër,
gezamenlijk bijna vijfhonderd zangers, be
geleid door de „Bamberger Philharmoni-
ker" met Duitslands beroemdste tenor Ru-
dolf Schock als solist. De Duitse bonds
regering heeft voor de voorbereiding van
dit concert 20.000 Duitse marken beschik
baar gesteld.
De bevolking van de mijnstad Kerkrade
is reeds enkele maanden bezig met het
studeren van verschillende talen. De orga-
ADVERTENT1E
HAARLEM
KLEUTRISCH* INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
De stichting „Jeugd en Muziek" kondigt
officieel de oprichting van haar Nationaal
Jeugd Koor aan als tfgenhgpgpr, yaijj bÉt
'Nationaal Jeugd Orkest, dat in een half
jaar tijd tot een volledig symfonie-orkest
is uitgegroeid en waarvoor belangrijke
vooruitzichten werden geopend. „Jeugd en
muziek" verwacht, dat ook het koor spoe
dig zijn bestaansrecht kan bewijzen. Wat
door haar plaatselijke koren aan enthou
siasme, toewijding en muzikale prestatie
is opgebracht rechtvaardigt naar haar me
ning een uitbreiding tot landelijke omvang
al zonder meer. Vier plaatselijke koren
die van Amsterdam, Den Haag, Zaandam
en Zetten zullen er de kern van vor
men. Zij studeren afzonderlijk thans een
aantal liederen in, die in de Paasvakantie
onder leiding van de vaste dirigent Dick
van den Berg in Amsterdam gezamenlijk
zullen worden gerepeteerd. Bij de viering
van het tienjarig bestaan van „Jeugd en
Muziek" maakt het landelijk koor op
12 april dan in het Amsterdams Concert
gebouw zijn debuut. Het is niet de bedoe
ling de deelneming aan het koor beperkt
te houden tot de afdelingen, die zich al
hebben opgegeven. In principe kan ieder
in de leeftijd tussen veertien en vijfen
twintig jaar deelgenoot worden. De stich
ting stelt zich voor het koor één keer per
jaar bijeen te laten komen en de af
delingen apart gedurende enkele dagen
van de vakanties langzamerhand een re
pertoire te laten opbouwen, waarmee in
ons land en wellicht op den duur ook in
het buitenland kan worden opgetreden.
nisatie is in particuliere handen en zal een
legertje van tolken, gidsen en ordecommis
sarissen tellen. In de stad zijn de voor
bereidingen al goed merkbaar, winkels
worden verbouwd en straten en pleinen
gemoderniseerd. In 1954 werd het festival
door 250.000 personen bezocht; in 1958
rekent men op ruim 300.000 betalende be
zoekers.
De Utrechtse rechtbank heeft uitspraak
gedaan in het kort geding tussen de n.v.
Kok, uitgever in Kampen, en de uitgeve
rij Den Hertog in Utrecht, met betrekking
tot de door de firma Kok gestelde vraag,
of het geoorloofd is fotokopieën te maken
voor het uitgeven van op zichzelf onbe
schermde teksten. Het betrof hier een
door Den Hertog uitgegeven bijbel, die let
terlijk een heruitgave van de jubileumedi
tie van Kok blijkt te zijn. De president
van de Utrechtse rechtbank heeft de ver
veelvoudiging van de bijbel op grond van
schending van het auteursrecht verboden,
waarmee de eis van de firma Kok is toege
wezen. De uitgave van Kok geniet bescher
ming omdat het een bewerking is in de zin
van artikel tien van .de auteurswet. Niet
alleen fotokopie maar ook letterlijk over
nemen in de zin van gelijke opmaak is ver
boden. De firma Kok had van Den Hertog
een dwangsom van vijftigduizend gulden
geëist voor ieder exemplaar, dat in om
loop zou worden gebracht. De president
bepaalde een dwangsom van duizend gul
den voor iedere behandeling, die in strijd
is met het verbod. Inmiddels heeft uitge
ver Den Hertog de eerste van de drie de
len van zijn uitgave in omloop gebracht.
De andere twee zullen dus niet mogen ver
schijnen. Deze kwestie had een precedent
in 'n uitspraak van het hof in Amsterdam
dat destijds een gelijksoortige uitspraak
heeft gedaan ten aanzien van een rooms-
katholiek missaal.
Het ministerie van Maatschappelijk
Werk heeft aan de van rijkswege gesubsi
dieerde instellingen voor gezinsverzorging
een subsidieregeling doen toekomen, welke
met ingang van 1 januari in werking
treedt en de sinds 1955 geldende regeling
zal vervangen. Eén der belangrijkste wij
zigingen in deze nieuwe subsidieregeling
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben hun goedkeuring onthouden aan
het door de gemeenteraad van Rotterdam
vastgestelde plan voor het stichten van
een nieuwe veemarkt in het Kralingse
Bos. Tegen die plaats hebben Gedeputeerde
Staten zeer ernstige bezwaren.
Het college zegt dat door het onder
brengen van de veemarkt in het Kralingse
Bos twaalf hectare in de directe omgeving
van een zeer dicht bevolkte woonwijk ge
legen bijzonder waardevol recreatieterrein
aan zijn bestemming wordt onttrokken.
Een veemarkt op die plaats zal voorts
een zeer ongewenste barrière gaan vormen
tussen deze woonwijk en het resterende
gedeelte van het Kralingse Bos. Voorts
zijn Gedeputeerde Staten van mening dat
de aanwezigheid van een veemarkt de
recreatieve waarde van de omliggende
ontspanningsgebieden ernstig zal aantas
ten. In het bijzonder zal het in de naaste
omgeving gelegen strandbad, dat gedu
rende het zomerseizoen zeer druk-pleegt
te worden bezocht, er zeer veel hinder van
ondervinden.
Dit is ook al weer héél wat jaartjes geleden gebeurd, toen er nog lang geen trams,
vliegtuigen of auto's waren
Bumbel was een jongen, die als boerenknechtje werkte bij een boer. Elke morgen,
heel vroeg al, stapte hij met 'n schop of een riek naar de akker; en'daar werkte hij
dan, tot het etenstijd was en de boer hem riep.
Nee bang om zijn handen te gebruiken was Bumbel niet. 2-3
ADVERTENTIE
Ge«»n<i»riseer<l' heerlijke 5'
^„^"be-vende devium."'
rB^- C en O,
N V HANDELSVER. A. J. TEN DOESSCHATE ZWOLLE
Mejuffrouw dr. Jane de long, als atta
ché voor Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, verbonden aan de Nederlandse
ambassade in Londen, heeft aan de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen verzocht, met ingang van 1 ja
nuari 1958 van haar functie te worden ont
heven. De minister heeft dit verzoek inge-
Enkele honderden Surinamers hebben
zaterdagavond in het Minervapaviljoen te
Amsterdam, in aanwezigheid van de ge
volmachtigde minister van Suriname, mr.
dr. R. H. Pos en de voorzitter van de
Eerste Kamer, mr. J. A. Jonkman, de
willigd. In een vrijdag gehouden bijeen- i jaarwisseling gevierd. Hiervoor was een
komst ten departemente heeft dr. Jane de
long afscheid genomen. Zij werd namens
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen toegesproken door de
directeur-generaal voor de Kunsten en
voor de buitenlandse culturele betrekkin
gen, mr. H. J. Reinink. In zijn toespraak
maakte deze met erkentelijkheid gewag
niet alleen van de nimmer verflauwende
ijver waarmee mejuffrouw dr. De Iongh
zich gedurende meer dan tien jaar heeft
ingezet voor de ontwikkeling en uitbrei
ding van de betrekkingen op cultureel ge
bied tussen Engeland en Nederland, maar
ook van haar grote persoonlijke kwalitei
ten, die in hoge mate hebben bijgedra^
gen tot een bijzonder succesrijke vervul-
wordt gevormd door de mogelijkheid tot i i;ng van haar moeilijke en dikwijls weinig
het verlenen van gezinsverzorging en ge
zinshulp aan bejaarden en chronische
zieken.
In deze nieuwe bepalingen is de moge
lijkheid opgenomen, het werk van krach
ten, die geen gehele dag of slechts enkele
uren per week in dienst zijn van de instel
ling, voor subsidie in aanmerking te doen
komen.
dankbare taak. Onder andere deze woor
den liet hij vergezeld gaan van een boek
werk als afscheidsgeschenk. In haar dank
woord memoreerde dr. De Iongh hoe zij
zonder enige ambtelijke ervaring haar
taak als cultureel attaché in Londen be
gon. Zij herinnerde ook aan de prettige
samenwerking met de Nederlandse amb
tenaren, die steeds met grote bereidwillig
heid hebben geholpen de moeilijkheden op
te lossen.
ADVERTENTIE
Dc klok heeft twaalf keer geslagen.
Pa heft zijn glas, ma heft haar glas en ze klinken
elkaar toe: Gelukkig Nieuwjaar! Ze nemen beiden
een hapje kaas, een hapje hartige Hollandse kaas.
Een gelukkig begin van een nieuw jaar, van een
gelukkig kaas-jaar, naar wij hopen.
Als eerste goede voornemen
van het jaar: het Kaasrecepten-
boekjemet een schat aan recepten. Vraag
het Uw winkelier (25 ct) of
schriftelijk (25 ct postzegel bijsluiten
aan Het Nederlands uivelbureau
Cort van der Lindenstraat 7,
Rijswijk zj.H.j.
A^m
cultureel programma samengesteld waar
op onder andere Indonesische en Hin-
doestaanse dansen werden uitgevoerd.
Het ensemble van Max Woiski bracht Su
rinaamse muziek ten gehore. Voor deze
manifestatie, die voor het eerst in deze
vorm werd gehouden, waren Surinamers
uit alle delen van het land naar de hoofd
stad gekomen. Mr. dr. Pos en de oud
minister van Suriname W. E. Juglall
spraken nieuwjaarswensen uit. Tenslotte
werd uit 13 kandidaten het charmantste
Surinaamse meisje gekozen. De 17-jarige
Letitia Douglas uit Amsterdam won de
eerste prijs: een retourvlucht naar Parijs
met een driedaagsverblijf in deze stad.
ACCRA (Ghana) (Reuter) Indonesi
sche afgevaardigden hebben zaterdag op
de openingsbijeenkomst van de vijfde
conferentie van de Internationale Zende-
lingenraad te Accra in Ghana, een beroep
op alle Indonesiërs gedaan iedere nega
tieve en vijandige houding tegenover de
Nederlanders op te geven.
In een verklaring, die na de bijeenkomst
werd uitgegeven, werd het Indonesische
volk verzocht mee te werken aan verzoe
ningspogingen, De jongste gebeurtenissen
in Indonesië moeten worden gezien, tegen
de achtergrond van de Onontwikkelde toe
stand van het land en zijn strijd tegen het
kolonialisme, zo wordt gezegd.
Aan de „Nederlandse bloeders" wordt
verzocht bereid te zijn „naast ons in In
donesië te blijven werken in een geest van
samenwerking en goede wil, gebaseerd op
een gemeenschappelijk belang".
Er zijn ook Nederlandse afgevaardigden
op d- conferentie, die di ir 200 gedelegeer
den uit meer dan tien landen wordt bijge
woond.
Bij de op Moederdag 1957 in Japan ge
houden wedstrijd van ingezonden kinder
tekeningen behaalden zes jongens en meis
jes in Nederland elk één van de honderd
dertig prijzen, die over de hele wereld wer
den toegekend. De prijswinnaars zn:
W. Smits in Tilburg, G. Meij in Bussum,
J. P. van Hee in Oostburg, A. Prins in
Amsterdam, R. Cramer in Rotterdam en
Luuc Mous in Breda. Volgens de
wedstrijdvoorwaarden mochten van de
totale Nederlandse inzending slechts hon
derd tekeningen naar Japan worden ge
zonden. Er ging een collectie van vijftig
tekeningen naar Mexico, waar deze op
Moederdag 1957 per televisie-uitzending
aan de Mexicaanse jeugd zijn getoond.
35. Toen ze tenslotte de kamer van Salomon binnentra
den, stond de grote man niet op uit zijn stoel. Hij
knikte hen afwezig toe en informeerde niet, hoe de
reis was geweest. Hij zei slechts: „Zo, daar zijn jullie
dan!" Aron Hirsch een wenk gevende, om naast hem
te komen staan, vervolgde hij: „M'n béste Samson,
ik heb gehoord, dat je zaak in Düsseldorf er zeer
slecht voor staat. Dat is betreurenswaardig."
Samson Heine, ontmoedigd door de kille ontvangst,
stamelde: „Ik heb slechts wat krediet nodig, het be
hoeft niet veel te zijn
Salomon onderbrak hem met een handbeweging.
„Hoeveel krediet heb je tot dusver al gehad?" En
toen Samson schuldbewust niet antwoordde,
wendde hij zich tot Hirsch: „Meneer Hirsch, hoeveel
geld hebben we mijn broer al geleend?"
Aron Hirsch bladerde ijverig in enige papieren.
„11.327 Taler", antwoordde hij.
Samson Heine keek op. „Dat klopt niet! 't Moet
zijn 11.300!" verbeterde hij.
Er kwam een kleur van ergernis op Salomons ge
zicht. „Mijn cijfers zijn altijd in orde", zei hij met
nadruk. „Meneer Hirsch zal je naderhand de getallen
voorleggen. Ik zou je thans echter willen vragen:
wanneer begin je me eindelijk eens iets terug te be
talen? Mijn geduld is op en ik heb het geld nodig.'
Harry voelde een blos op zijn wangen komen. Hij
wierp een blik op zijn moeder die onbewogen leek
„11.327 Taler," herhaalde Salomon langzaam.
Opeens stond Betty Heine op.
„Goed, Salomon!" zei ze op felle, doch beheerste
toon, „we zullen je kantoor verlaten. We zullen onze
zaak in Düsseldorf sluiten en mijn zoon zal zijn zaak
in Hamburg sluiten. Samson en ik zullen de gemeen
te Düsseldorf om ondersteuning vragen, en we zullen
ons er wel doorheen slaan. We zullen erbij vertellen,
dat Salomon Heine, uit Hamburg, zijn zieke broer
want Samson is inderdaad niet meer de oude van
de deur wees vanwege een oude schuld van 11.327
Taler. Ik ben er zeker van, dat we ondersteuning
zullen krijgen. Samson staat goed bekend.
„Goed bekend!" Salomon Heine was thans ook op
gestaan en zijn stem trilde van verontwaardiging.
„Ik weet natuurlijk niet, hoe 't nu staat, maar 20
jaar geleden was 't in ieder geval stellig niet zo! 20
jaar geleden stelden de rabbi's van Düsseldorf alles
in het werk om te verhinderen, dat Betty van Gel-
dern met SamsonHeine zou trouwen. Ze trachtten te
verhinderen, dat hij een vestigingsrecht kreeg. Ze
scholden hem uit voor een arme, berooide nietsnut,
een vrouwenjager. Hij liep achter iedere vrouwenrok
aan. En jij bent daar ook het slachtoffer van gewor
den!" En op Harry wijzend, voegde hij eraan toe: „Jij
weet daar alles van, daar staat het levende bewijs..!"
Harry volgde het gesprek, zonder het te begrijpen.
Het was alsof hij naar een vreemd toneelspel luis
terde.
Betty Heine was thans doodsbleek geworden.
Stuur hém de kamer uit!" zei ze kortaf met een ge
baar in de richting van Aron Hirsch. Salomon keek
haar even verwonderd aan, maar dan knikte hij en
beval: „Laat ons alleen, Hirsch!"
Hirsch pakte zijn paperassen bijeen en verliet het
vertrek.
„Ziezo", zei Betty Heine, „wat wij elkaar te zeg
gen hebben, Salomon, is niet voor vreemde oren be
stemd. Ik houd van je broer Samson, en dat wéét je.
Misschien heeft hij een lichtzinnige inslag.." ze
sprak met haar zwager, alsof alleen zij beiden in het
vertrek aanwezig waren „maar 't was stellig niet
zijn lichtzinnige kant, die me aantrok. Ik werd vooral
aangetrokken door zijn grote eerlijkheid. Hij heeft een
eerlijk gezicht en een eerlijk hart. Daarom ging hij
failliet, want een succesvol koopman kan niet hele
maal eerlijk zijn. En met mijn zoon Harry ging het
precies zo, om precies de zelfde reden. Maar juist
om die grote eerlijkheid houd ik zoveel van hen bei
den."
„En ik zou dus niét eerlijk zijn?" riep Salomon
verontwaardigd uit. „Ik niet? Ik, die mijn familie
leden steeds weer opnieuw van geld voorzie, ik, die
mijn kinderen eerlijk ter wereld kon doen komen en
die als een goed vader voor hen zorg?"
Er was een glimlach op het gezicht van Harry's
moeder gekomen. Haar zoon keek haar vol bewon
dering aan. Langzaam, als overlegde ze de keuze van
haar woorden, zei ze: „Behoud je geld, Salomon. Wij
behouden graag ons eerlijke hart, ook al zullen we
er uiteindelijk misschien aan ten gronde gaan." Haar
man aankijkend, voegde ze eraan toe: „Kom mee,
liefste, we gaan hier weg."
Op bitse toon kwam Salomon tussenbeide. „Jullie
gaan niét weg!" „Wat?" riep ze uit. „Ga je ons nu
ook nog bevelen geven, Salomon? Denk je, dat ik me
hier door jou wens te laten beschimpen? En dat in
bijzijn van mijn zoon! Wat kan Harry eraan doen, dat
hij geboren werd, voordat we getrouwd waren? Al
het geluk, dat ik in mijn leven heb gekend, heb ik aan
Samson te danken. Jij weet heel goed, hoe 't des
tijds allemaal was. Je weet heel goed, dat men Sam
son geen woning wilde toewijzen, omdat hij arm
was. O, hoe hebben ze me geplaagd en aan het hoofd
gezeurd, terwijl ik nog diep in de rouw was over mijn
vader's dood. Tenslotte heb ik me tot de Franse auto
riteiten gewend, en daar heb ik 't voor elkaar ge
kregen. Maar de rabbi's wilden zelfs toen nog niet
meewerken. Weet je wat ze zeiden: als jij als bruid
sterft, dan woont Samson Heine in Düsseldorf, en hij
zal een schandvlek voor onze gemeente zijn. Salo
mon, wat zou jouw vrouw in mijn positie verkeren
de hebben gedaan? Zou ze je als een hond terug
naar Hannover hebben gestuurd? Ik weet niet, hoe
veel zij van jou houdt, maar in ieder geval hield ik te
veel van Samson om hem terug te laten gaan
Betty Heine had zich niet laten onderbreken. Sam
son zweeg en zat als verslagen in zijn stoel. Op Har
ry's wangen brandde een vuurrode blos.
Hoeveel werd in deze enkele minuten opeens dui
delijk..! Een warme, intense liefde voelde hij op dat
ogenblik voor zijn dappere moeder. Hij liet echter
niets merken. Hij wilde zijn gevoelens niet bloot geven
in aanwezigheid van Salomon Heine.
Salomon Heine scheen vol spanning naar de harts
tochtelijke ontboezeming van zijn schoonzuster ge
luisterd te hebben. Zijn handen bewogen zich ner
veus. Misschien drong het tot hem door, dat een der
gelijk soort liefde, een dergelijke warme hartstocht,
hem nooit ten deel was gevallen
Met een vreemde, heel anders klinkende, stem
merkte hij tenslotte op: „Het heeft nu eenmaal geen
zin, om Harry in zaken te steken. Hij heeft 't niet in
zich. Ik heb hem een behoorlijke kans gegeven, maar
't gaat niet. Nee, voor koopman, voor bankier, deugt
hij stellig niet." (Wordt vervolgd)
Oriëntatievlucht. Mevrouw mr. J. M.
StoffelsVan Haaften uit Haarlem, lid
van de Tweede Kamer, heeft met een
vliegtuig van de Surinaamse Luchtvaart
maatschappij een tocht boven Brokopondo
gemaakt om zich te oriënteren over de uit
voering van het Brokopondo-plan.
J. J. M. de Waal overleden. Op 77-
jarige leeftijd is in Den Haag overleden de
kolonel-titulair der huzaren b.d. J. J. M.
de Waal. Kolonel De Waal Was erevoorzit
ter van de bond van oud-onderofficieren.
Hij is hoofdbestuurslid geweest van de ge
zamenlijke militaire fondsen en van de
Vereniging voor Steun aan Miliciens, pen
ningmeester van het Nederlandse Rode
Kruis en voqrzitter van de Bond voor het
Nijverheidsonderwijs.
Benoemingsrecht. De gemeenteraad
van Bergen op Zoom heeft met op 1 na al
gemene stemmen besloten het in 1951 aan
B. en W. gedelegeerde benoemingsrecht
van de adjunct-directeuren van gemeente
bedrijven en gemeentewerken terug te ne
men. In de praktijk is gebleken dat adjunct
directeuren later de directeuren opvolgen.
De raad vond het daarom gewenst mede
zeggenschap te hebben in de benoeming
van adjunct-directeuren.
E. H. Bos overleden. Op 66-jarige leef
tijd is in Den Haag overleden de heer E.
H. Bos', oud-hoofdinspecteur van het L.O.
in de tweede hoofdinspectie. De heer Bos
is voorzitter geweest van het Algemeen
Nederlands Verbond en redacteur van
„Neerlandia", het orgaan van dit verbond.
In de badcel gestikt. Een zestienjarig
meisje is zaterdagmiddag in de badcel in
haar ouderlijk huis te Veenendaal overle
den tengevolge van gasverstikking door
het niet goed functioneren van de geyser.
Gevaarlijk spel. Een tienjarige jongen
uit Amsterdam is zaterdag vrij ernstig ge
wond, toen hij een lucifer bij een oud teer-
vat hield, dat daarop plotseling explo
deerde. Hij had het vat uit de Cornelis van
der Lindengracht opgevist. Het bleek nog
resten van benzine te bevatten. De jongen
is met verwondingen aan het gezicht en de
rechterarm in het Wilhelminagasthuis te
Amsterdam opgenomen.
Mr. D. B. A- Franken Vrijdagavond
is in Den Haag op 67-jarige leeftijd over
leden de kapitein-ter-zee van administratie
b.d. mr. D. B. A. Franken, die sedert 1
April 1946 president van de zeekrijgsraad
in Nederland was. De overledene was of
ficier in de orde van Oranje Nassau. De
begrafenis zal plaats hebben op 31 dec.
des middags om 12 uur op de algemene
begraafplaats te Bergen-Binnen.
Gift van Prinses. Prinses Beatrix heeft
door storting op giro 777 van het Ned.
Rode Kruis voor de actie ten bate van Ne-
delanders, die als gevolg van de gebeur
tenissen in Indonesië in hoge mate hulp
nodig hebben, een belangrijke gift ge
schonken.
Mjjn en dijn. De rechtbank te Maas
tricht heeft een 47-jarige mijnwerker uit
Schinveld veroordeeld tot twee jaar ge
vangenisstraf wegens diefstal van een
grote hoeveelheid koperdraad, hout, verf
en gereedschappen ter waarde van bijna
f 36.000 ten nadele van de staatsmijnen.
MAANDAG 30 DECEMBER
Stadsschouwburg: Nieuw Nederlands
Toneelgezelschap met „Hedda Gabler", 20
uur. Concertgebouw: Extra concert door
het Noordhollands Philharmonisch Orkest,
20.15 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De Familie Trapp", a.l.,
19 en 21.15 u. Frans Halstheater: „Geintjes
met geesten", a.l., 19 en 21.15 uur. Li'do
Theater: „Een koning in New York", a.l.,
19 en 21.15 uur. Luxor Theater: „De twaalf
gezworenen", 14 jr., 19 en 21.15 uur. Miner
va Theater: „Piloot Quax in Afrika" 20.15
uur. Rembrandt Theater: „Een echte Pari-
sienne", 18 jr., 19 en 21.15 uur. Roxy The
ater: „The tall T", 14 jr., 19 en 21.15 uur.
Studio Theater: „Bundie of joy", 14 jr., 19
en 21.15 uur.
DIVERSEN
Begijnhofkapel: Ds. W. Glashouwer
spreekt voor Interkerkelijk Evangelisatie
comité over „Uren, dagen, maanden, jaren",
20 uur. Zang en Vriendschap: Een gene
zingsdienst voor het Geestelijk Centrum:
„De grotere wereld", 20 u. Gebouw Raam-
singel: Haarlemse Jazz-club geeft jazz
avond, 20 uur.
DINSDAG 31 DECEMBER
Rembrandt Theater: Veertig minuten
oudejaar, 12.40—13.20 (Pauze-theater).
TENTOONSTELLINGEN
Huis Van Looy: Tentoonstelling van
werken van leden van het genootschap
„Kunst zij ons doel", 10—12.30 en 13 30—17
uur. Galerie Espace: Expositie van schil
derijen en gouaches van André Balint,
1117 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De Familie Trapp",, a.l.,
14, 16.15 en 19 uur. Frans Halstheater:
„Geintjes met geesten", a.l., 14.30 uur. Lido
Theater: „Een koning in New York", a.l.,
14, 16.15 en 19 uur. Luxor Theater: „De
twaalf gezworenen", 14 jr., 14 uur. Rem
brandt Theater. „Een echte Parisienne"
18 jr., 14, 16.15 en 19 uur. Roxy Theater:
„The tall T", 14 jr., 14.30 en 19 uur. Studio
Theater: „Bundie of joy", a.l., 14.15 en 19 u.
