Duitsers hebben onbegrensd
vertrouwen in hun mark
anda en de Yo^Yo^jager
TIP VAN BOOTZ
Export Financierings Mij. gaat weer
langzaam tot nieuwe zaken over
Een HORLOGE van KAN
Aanhoudend regenachtig
J
M. José Carré
Geslaagd
Wereldnieuws
och ió liet zo
DONDERDAG 26 JUNI 1958
2
Vermaan tot grote voorzichtigheid
E.G.K.S.-lening in V.S.
sterk overtekend
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Verlaging met tien percent
van OEES-invoerrechten
Bosschen Verzekering Mij.
IJT A TVT Juwelier BARTEIJORISSTRAAT 2,
9 JlVxA-In! Horloger HAARIEM, Telef. 15004
Sb
Lagere omzetten bij
Gerritsen en Van Kempen
Nederland gebruikt het
matigst alcohol
Unilever neemt Vita over
Voor al uw
Zomersportartikelen
SPORTHUIS SCHOLTE
Algerijnse
zeeroverij
vJ
(Van onze correspondent in Bonn)
HET FEEST BIJ HET TIENJARIG BESTAAN van de Deutsche mark zit er in
West-Duitsland weer op. Men heeft er fiks op geklonken, men heeft er nog fikser
over gesproken en met welbehagen op het tienjarig verleden teruggeblikt. Thans is
men weer overgegaan tot de orde van de dag. Erhard, Etzel, Blessing de grote
mannen van het financiële front in dit land hebben olie gegooid op de golven van
geestdrift en tot bescheidenheid gemaand. Het leek of een man als prof. Erhard, de
Westduitse minister van Economische Zaken, zelf geschrokken was bij het opmaken
van de balans, zo goed ziet die er uit! Ook hij, de voorvechter van de bestrijding van
conjuncturele onlustgevoelens met woorden vol optimisme ook hij maande tot
kalmte. Er heerst op het ogenblik in West-Duitsland bij het publiek een bijna onbe
grensd vertrouwen in de D-mark, evenals in de economische ontwikkeling. Men kan
dat vertrouwen aflezen uit de zeer hoge spaarbedragen, die de afgelopen maanden bij
de spaarbanken zijn binnengekomen. In de periode januariapril stegen de spaar-
inleggingen met bijna 45 percent tot het kolossale bedrag van twintig miljard, ver
deeld over 24 miljoen spaarbankboekjes. In de periode januarimei werd er alleen
al 1,7 miljard DM gespaard, tegenover nog geen miljard in dezelfde periode van 1957.
Dit zijn hoogtepunten, zoals men in Duitsland nog nooit heeft gekend.
Het vertrouwen kreeg nog een flinke
ruggesteun door de aanneming in de
bondsdag van de nieuwe belastingwetten
van de minister van Financiën Etzel. Deze
wetten beogen de kapitaal en spaargeld-
vorming in het land te bevorderen en te
verleggen van de kant van de staat naar
die van de particulier. Al dat spaargeld
wil Etzel naar de effeetenmarkten leiden
tot heil van de investeringen, de werkge-
gelegenheid, de prijzen (die dan niet meer
onder druk zullen komen van het gebrek
aan kapitaal) en de solide aandelen. Rond
komt men er te Bonn voor uit dat men
het aantal lieden met een flink particulier
vermogen wil verhogen, want alleen zij
zullen de kapitaalmarkt kunnen helpen.
Maar voor dit alles moet gespaard worden
en daartoe geven Etzels belastingwetten
(en wat er nog komt) alle gelegenheid.
Voor dat doel wenste Etzel af te zien van
DM 800 miljoen belastinggeld. Voor dat
doel ook wil Etzel met zijn begroting dan
sen op de rand van het begrotingstekort,
omdat hij geen geld wil oppotten door de
staat ten koste van de spaarder.
Advertentie
is na een buitenlands
verblijf te Biarritz, Cöte
d'Azur en Sport d'Hiver,
Suisse, teruggekeerd.
M. losé Carré toont U
gaarne (zonder enige
verplichting) zijn
simpele gedistingeerde
coiffures
Wagenweg 29, Haarlem
Tel. 20518
Institute de Beauté
Haute Coiffure
De inschrfjvingsmogeiykheid voor de 35
miljoen dollar aan 5 percent obligaties
1978 en 15 miljoen dollar 4Vz percent serie
biljetten 1961/1963 van de Hoge Autoriteit
der Europese Gemeenschap voor Kolen en
Staal (E.G.K.S.), welke te New York werd
opengesteld, is wegens overtekening geslo
ten.
Het is de bedoeling dat deze gelden op zo
kort mogelijke termijn opnieuw zullen
worden uitgeleend aan die ondernemingen
van de gemeenschap, waar de investerin
gen het gunstigst effect hebben voor de
gehele gemeenschap. Over ongeveer een
maand zal men een lijst van deze onderne
mingen publiceren.
Gouden munten
De Staatscourant bevat een algemene vergun
ning waarin aan alle ingezetenen vrijheid wordt
verleend zowel om gouden munten onderling te
verhandelen als bijvoorbeeld om deze aan andere
ingezetenen te schenken. De bepalingen ten aan
zien van het kopen van gouden munten van niet-
ingezetenen alsmede ten aanzien van het schenken
van zodanige munten aan niet-ingezetenen zijn
ongewijzigd gebleven.
Amerikaans landbouwbureau
De vice-president van het landbouwbureau in
North Carolina Alonzo C. Edwards, heeft vrijdag
de oprichting van een Amerikaans landbouwbu
reau in Nederland toegejuicht. De „American
Farm Bureau Federation" kondigde deze week
aan dat zij in Rotterdam een handelskantoor wil
openen. Volgens de plannen zou de opening in
oktober plaats vinden. (UPI)
Nederlander bij GATT
Het secretariaat van de Organisatie der Alge
mene Overeenkomst voor Tarieven en Handel
(GATT), dat te Genève is gevestigd; heeft be
kendgemaakt dat de Nederlander H. Ph. Sobels
benoemd is tot leider van de administratieve en
financiële diensten. De heer Sobels was tot dus
verre in leidende functie verbonden aan het In
ternationale Arbeidsbureau.
Illegaal Frans kapitaal
Het Franse ministerie van Financiën heeft in
een communiqué, medegedeeld dat het binnenkort
de mogelijkheid open zal stellen om het illegale
bezit aan buitenlandse betaalmiddelen in Franse
frank om te zetten, zonder dat daarbij de nor
male boete van 25 percent zal worden opgelegd.
Men ziet in deze maatregel een poging om de
geldmiddelen, die als dekking tegen de waarde
vermindering van de frank in buitenlandse valu
ta worden aangehouden, in de Franse staatskas
te krijgen.
NederlandLiberia
De minister van Openbare Werken van Liberia
de heer Thomas Buchanan is uit Londen op
Schiphol aangekomen. Hij zal een week in ons
land doorbrengen voor besprekingen met ambte
lijke instanties over gemeenschappelijke belangen
van Liberia en Nederland en over de ontwikke
ling van zijn land. De minister brengt niet alleen
een bezoek aan Nederland maar is reeds in Ame
rika en Engeland geweest. Bovendien zal hij na
de komende week nog naar West-Duitsland gaan.
Groot baggerwerk
De Hollandse Aannemingsmaatschappij te
's-Gravenhage heeft met de Zuldafrikaanse
spoorweg- en havenautoriteiten een contract van
bijna 600.000 pond sterling gesloten voor het bag
gerwerk, nodig voor de uitbreiding van de ha
venaccommodatie te Walvisbaai. Twee jaar lang
zullen ongeveer zestig man, van wie ongeveer 24
Nederlanders in leidende functies, met dit werk
bezig zijn.
Het kleine, sterke koor van de voorzich
tige, maar hardnekkige optimisten in
West-Duitsland, gevormd door Erhard,
Etzel en Blessing, heeft in laatstgenoem
de een man, die zowel bankier als een
groot ondernemer is geweest en wiens po
sitie als president van de centrale bank
van West-Duitsland, de Bundesbank te
Frankfort, door deze ervaring bijzonder
sterk genoemd kan worden. Blessing heeft
onlangs op de spaarbankdag te Keulen
van zijn geloof in de huidige conjuncturele
ontwikkeling getuigd, maar ook opnieuw
gezegd, dat men de nodige monetaire dis
cipline niet kan loslaten. En opnieuw ook
zei hij dat volle werkgelegenheid-tot-iede-
re-prijs een onding is. Er moet zoveel
werkgelegenheid zijn als mogelijk, maaf
steeds met het oog gericht op een stabiele
geldwaarde.
Ondernemersdiscipline op het stuk der
prijzen en werknemersdiscipline inzake
de lonen zullen de volle werkgelegenheid
dienen, zei Blessing. Zijn optimisme en
zijn vermaning tot voorzichtigheid kregen
diepte door zijn oproep om de prijzen ver
der te verlagen. Deze drie elementen van
Blessings (en ook van Erhards) uitlatin
gen dragen thans bij tot het groeiend ver
trouwen van het Westduitse publiek in de
D-mark en de algemene economische ont
wikkeling. Blessings woorden te Keulen
dat er niets is dat West-Duitsland kan
dwingen om gelijk andere landen, inflatie
te importeren brengt voorts bepaaldelijk
rust in de hoofden dier Duitsers, die nog
altijd bang zijn voor nieuwe inflatiegolven
en die toch nog maar liever vluchten in
goederen. Het is dan ook zeker geen goed
kope uitroep van Blessing geweest op de
spaarbankdag te Keulen: „Wie in D.M.
spaart, spaart in een van de beste valuta's
ter wereld".
Dit alles druppelt uiteraard ook naar
het buitenland. De onontwikkelde landen
profiteren in zekere zin van de welvaart
der Westduitsers, maar ook de Britten met
hun stationeringskosten en straks mis
schien de Fransen voor hetzelfde doel. De
Spaanse minister van Handel, Ullastres,
ging na vruchtbare onderhandelingen te
Bonn naar huis met toezeggingen voor
kredieten die niet mis moeten zijn. Ten
slotte wordt de kapitaalinvoer per 1 juli
zo goed als vrij
Men verwondert zich, wanneer men dit
alles overweegt, zo hard en onrechtvaar
dig, soms bepaald onvriendelijk wordt ge
weigerd om bepaalde Nederlandse ver
langens in te willigen. De huidige West-
Duitse financiële en economische positie
dat blijkt toch zonneklaar uit het bo
venstaande, uit de vriendelijkheden tegen
over Spanje, de Verenigde Arabische Re
publiek, Polen en dergelijke goede con
necties is er toch bepaald niet naar om
kwesties als de schadevergoeding aan
20.000 Nederlandse Nazi-slachtoffers of
de vergoeding voor de Auslandsbonds tot
een bedrag van bijvoorbeeld 135 mil
joen, nog langer onopgelost te laten. Het
prestige van een man als minister Von
Brentano zal bepaald niet dalen door een
breed gebaar op korte termijn naar de
NAVO-partner Nederland.
Dat dergelijke problemen, volgens een
overeenkomst, gebonden zijn aan kwes
ties als de Eems, Elten, de tractaatlande-
rijen en de Rijnvaart dient aan de snelle
oplosbaarheid ervan niets af te doen, nog
te meer daar ten aanzien van Nederland
zeker naast politieke ook morele overwe
gingen een rol moeten spelen.
SCHUURSCHIJVEN
Duits-Engels gesprek
(Van onze correspondent in Bonn)
De Britse minister voor de onderhan
delingen over het Vrijhandelsgebied,
Maudling, is woensdag te Bonn bespre
kingen begonnen met de Westduitse minis
ter van Economische Zaken, prof. Er
hard. Men neemt aan dat het gevecht om
de Vrijhandelszone met dit gesprek in een
beslissend stadium is gekomen. Vandaag
worden de besprekingen voortgezet.
Te Bonn is men bepaald voorstander van
de Britse voorstellen om de Vrijhandelszo
ne zo snel mogelijk te realiseren. De on
duidelijke Franse houding maakt specula
ties over de toekomst echter onmogelijk.
Van Westduitse zijde is woensdag dan ook
verklaard, dat het niet mogelijk zal zijn
om een verdrag over de Vrijhandelszone
reeds voor 1 januari aanstaande te ratifi
ceren, zoals de Britten willen. Om deze
reden wil Erhard aan de vergadering van
de O.E.E.S. (Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking), welke 1 ju
li aanstaande te Brussel begint en welke
onder zijn leiding staat, voorstellen om
een verlaging van de invoerrechten met
tien percent tot stand te brengen voor alle
zeventien O.E.E.S.-landen, dus niet slechts
voor de zes van de Europese Gemeen
schappelijke Markt.
Dit alles duidt erop, dat er nog steeds
geen gemeenschappelijk standpunt inzake
de Vrijhandelszone is bereikt. De Duitsers
zijn er van overtuigd, dat hun tien per
cent-voorstel de onderhandelingen over de
Vrijhandelszone enig respijt zal geven,
waardoor makkelijker een overeenstem
ming, zij het na 1 januari 1959, zal kun
nen worden bereikt. In dit geval is het
ook van belang, dat Erhard en Maudling
zullen spreken over bijzondere verdragen
of clausules voor zekere branches, die bin
nen de Vrijhandelszone ongelijke concur
rentie, voorwaarden of eenzijdige voorde
len tonen. Het gaat hierbij onder meer om
auto's, chemische produkten, aluminium
en hout.
In 1957 is het verzekerd kapitaal bij de
Onderlinge Bosschenverzekering Maat
schappij Arnhem blijkens het jaarverslag
wederom, zeer sterk gestegen, namelijk
met 8.065.808 (vorig jaar 5.784.370) tot
69.262.277. De premies namen in 1957 toe
met 13.775 (v.j. 8.247) en stegen daar
door tot 113.877. Aan schadevergoedingen
werd 11.057 uitgekeerd. Het voordelig
saldo over 1957 bedraagt 20.955.
Advertentie
Als zeeman kom ik in vele landen
En ook daar zijn dranken voorhanden.
Voor mij blijft „BOOTZ TIP"
Beslist een begrip.
Je zou er je hart aan verpanden.
Nieuwe limericks inz. aan H. BOOTZ, A'dam.
Inz. Hr. H. V., Rotterdam ontv. 1 fl. TIP 1 Lfl. Bootz' Oude Genever.
BLIJKENS HET JAARVERSLAG over 1957 bedroeg de kredietportefeuille der n.v.
Export Financierings Maatschappij te Den Haag aan het einde van 1957 573 miljoen
in hoofdsom. Vergeleken bij 1956 betekent dit een vermindering van 16 miljoen,
welke vermindering is ontstaan door algehele aflossing van een zestal kredieten.
Gedurende 1957 is er in hoofdsom op de verleende kredieten 97 miljoen opgenomen
en 27 miljoen afgelost, zodat het op debiteuren uitstaande bedrag in hoofdsom is
vermeerderd met 70 miljoen. Evenals in vorige jaren was er geen achterstand in de
betaling van rente en aflossingen door debiteuren. Evenals vorig jaar hebben aandeel
houders weer een rekeningcourant krediet van 40 miljoen ter beschikking gesteld.,
In de loop van 1957 zijn voorts nog onderhandse leningen afgesloten voor een bedrag
van 1.100.000, waardoor het totale bedrag der afgesloten onderhandse leningen steeg
tot 64.400.000. Van deze leningen is per 31 december 1957 ongeveer 32.800.000
opgenomen; het resterende bedrag wordt in 1958 opgenomen.
Het voornemen om in de toekomst naar
gelang van behoefte tot publieke of onder
handse uitgifte van leningen over te gaan,
heeft in juli 1957 geleid tot publieke uit
gifte van een 15-jarige obligatielening ad
25.000.000 nominaal; daarna zijn inmid
dels nog twee 15-jarige obligatieleningen,
elk groot f 25.000.000 nominaal geplaatst.
Uit de winst ad 1.398.015 (v.j. 1.521.820))
wordt na reservering van 1.163.002 (v.j.
1.369.820) een onveranderd dividend van
5 percent voorgesteld.
Meer en meer werd op de maatschappij
door de Nederlandse industrie ten behoeve
van de export een beroep gedaan. De
spanningen op de kapitaalmarkt hebben
het voor het bestuur van de E.F.M. niet
eenvoudig gemaakt in het verslagjaar de
middelen aan te trekken, nodig om de eer
tijds gedane financieringstoezeggingen te
dekken. Thans kan worden gezegd, dat de
financieringsbehoeften goeddeels zijn op'
gevangen, die uit aangegane leningsoven
eenkomsten zijn ontstaan, ook voor zover
deze overeenkomsten betrekking hebben op
eertijds geboekte exportorders, aan de af
werking waarvan Nederlandse export
industrieën thans nog deelhebben.
Over de dekking van de financierings
behoeften van de bestaande portefeuille en
Advertentie
en dan.
f
De depressie, die gisteren ten zuiden
van Ierland lag, trok naar de Ierse Zee
en bracht vooral in Ierland veel regen.
In Dublin viel bijna 50 mm. in 24 uur.
Het bijbehorende frontensysteem veroor
zaakte vooral in Portugal zware regens.
In Oporto viel bijna 90 mm. in 24 uur.
Het front bereikte in de afgelopen nacht
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenlandheden
7 uur. Neerslag; laatste
24 uur.
TJ i
S-o
a
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
ons land en veroorzaakte ook hier overal Twente
regen. Terwijl de Ierse depressie langzaam De Bilt
naar Schotland trekt, koerst een nieuwe Eindhoven
actieve storing over de Golf van Biscaye Vlv- Z--Limb. geheel bew. z
naar West-Frankrijk. Deze storing zal Helsinki licht bew. windst. 22
waarschijnlijk dicht langs ons land trek- Stockholm zwaar bew. windst. 21
lichte regen zo
geheel bew. zzw
zwaar bew. zw
regen ozo
lichte regen ozo
lichte regen z
geheel bew. zzo
ken en opnieuw regen brengen, gepaard
Oslo
zwaar bew. o
met een toeneming van de wind. Het Aberdeen
weer blijft dus onbestendig. In de tempe- Londen
Kopenhagen onbewolkt
ratuur komt niet veel verandering.
Vrijdag 27 juni
Zon op 4.21 uur, onder 21.04 uur.
Maan op 16.52 uur, onder 1.37 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 27 juni
Hoog water 12.06 en uur.
Laag water 7.26 en 20.08 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Madrid
Mallorca
Algiers
20
zo 18
regen ono 17
zwaar bew. zzw 16
regen z 19
geheel bew. zzw 18
regen z 17
motregen z 18
regen zzo 27
regen zzo 24
zwaar bew. nnw 22
zwaar bew. ozo 18
regen no 19
zwaar bew. windst. 18
regen zzo 22
regen w 22
regen o 24
licht bew. ozo 20
zwaar beiy. w 24
onbewolkt windst. 27
zwaar bew. no 26
regen wzw 29
zwaar bew. windst. 29
half bew. zw 29
5
6
6
2
4
12
7
5
0,2
0
0
1
0,1
3
8
4
4
4
12
3
0
3
0,3
0
0,1
3
6
0
0
0
0
4
0
0
22. Hoewel Panda het niet goed kon heb
ben, dat kolonel Pulver hem steeds op zijn
hoofd sloeg, nam hij toch maar liever geen
ontslag en trachtte zo goed mogelijk hei
slechte humeur van zijn werkgever te ver
dragen. Het was nog altijd beter om met
de kolonel mee te gaan, in in handen te
vallen van de Grootduivel van Tipu. Dus
rende hij achter Pat en de kolonel aan
naar het vliegtuig, waarmee zij hoopten
te ontsnappen. Maar nu wachtte hen een
nieuwe schrik: het toestel was omringd
door een aantal nieuwsgriege Tiputanen!
„Bekorrah!" riep Pat O'Nozel, „met al die
Tiputanens in de buurt komen we er nooit
onopgemerkt bij". „Hm", bromde de kolo
nel, terwijl hij met een r:herpe krijgs-
mansblik de toestand in zich opnam,
terugtocht afgesneden, naderende vijand
in de rug we moeten ons camoufleren".
Camouflerenherhaalde Panda, „wat is
dat?" Zonder te antwoorden wierp de ko
lonel een drietal beelden van een mUurtje
en beduidde de anderen, om de plaatsen
ervan in te nemen. En toen het volgend
ogenblik hun achtervolgers kwamen aan
stormen, hadden die niet in de gaten, dat
drie beelden op het muurtje gespannen
naar hen keken.
de voorziening in de financiering voor toe
komstige transacties, zijn besprekingen ge
voerd met zowel de overheid en de Neder-
landsche Bank als met institutionele beleg-'
gers en banken. In deze besprekingen zijn
over het algemeen bevredigende resultaten
bereikt, al is de omvang van het probleem
dusdanig, dat niet anders dan zeer gelei
delijk weder tot nieuwe zaken zal kunnen
worden overgegaan, waarbij de in de afge
lopen periode opgedane ervaring bij de
financiële opzet van deze transacties van
groot nut zal kunnen zijn. De directie heeft
goede hoop dat zij binnen afzienbare tijd
ook voor financieringsarrangementen ten
behoeve van nieuwe exporttransacties zal
open staan.
De omzetten van de n.v. Koninklijke Ne-
derlandsche fabriek van gouden en zilve
ren werken Gerritsen en Van Kempen te
Zeist zijn in het eerste kwartaal van 1958
lager geweest dan in de overeenkomstige
periode van 1957. Over het tweede kwar
taal zijn de gegevens nog niet bekend. Op
het ogenblik zijn er tekenen die wijzen op
een langzaam herstel.
De resultaten van de Anglo Dutch Gold
and Silver Manufacturing Company Dix,
Blott and Van Kempen te Londen, waarin
de vennootschap met anderen deelneemt,
zijn beneden de verwachtingen gebleven.
Het bestuur acht deze deelneming een
verliespost en heeft het verstandig geoor
deeld deze af te schrijven.
Het Centraal Gedistilleerd Bureau te
Schiedam heeft een overzicht samenge
steld van de consumptie van alcoholhou
dende dranken in het jaar 1956 in 22 wes
telijke landen, althans voor zover gegevens
ter beschikking zjjn. Hieruit blijkt volgens
het bureau dat Nederland in 1956 met een
totale consumptie van alcoholica per hoofd
der bevolking van 4.71 liter ad 50 percent
het matigste land is van deze westelijke
landen.
In Frankrijk wordt met een alcoholge
bruik van ruim 33 liter ad 50 percent het
meest gedronken. Voorts wijzen de „wijn-
landen" over het algemeen het hoogste to
taal-alcoholgebruik aan. De landen met
hoofdzakelijk een consumptie van gedistil
leerd slechts drie landen, waarbij Ne
derland, en tot op zekere hoogte ook nog
Noorwegen (45.9 percent) en Finland (43.3
percent) hebben in het algemeen daar
entegen he tlaagste totaal-alcoholgebruik.
In aansluiting op het bericht, dat de
Vita n.v. (fabrikante van diepvriesproduk-
ten zoals groenten, fruit, vis, enz.) onder
handelingen had aangeknoopt met Uni
lever n.v., kan thans worden gemeld, dat
deze besprekingen hebben geresulteerd in
de overneming van Vita n.v. De door Vita
geleide zaken zullen op dezelfde voet wor
den voortgezet.
(Voor de beurs zie pag. 13)
Europese gedachte. De Raad van Europa
zal het volgende jaar toelagen beschik
baar stellen voor studiereizen van ar
beiders om een „beter wederzijds be
grip onder de volken van Europa" te
bevorderen. De commissie van cultu
rele deskundigen, die hiertoe besloot,
nam voorts het besluit dat de Europese
gedachte in 1959 speciaal door Oosten
rijk zal worden gepropageerd en in 1960
door Nederland en België gemeen-
schappelijk.
Ondergrondse activiteit. Zeshonderd mijn
werkers van de kolenmijn Kessales te
Jemeppe-sur-Meuse, zijn na een verblijf
van zes dagen onder de grond naar bo
ven gekomen. Afgevaardigden van de
mijnwerkerscentrale van Luik hebben
besloten de staking voort te zetten.
Staaklustig. Het Britse ministerie van
Arbeid heeft bekend gemaakt dat ge
durende de maand mei de stakingen in
Groot-Brittannië in totaal 1.451.000 ar
beidsdagen hebben gekost. In Groot-
Brittannië zijn deze maand 106.400 ar
beiders betrokken geweest bij 247 sta
kingen, waarvan er twintig reeds eer
der waren begonnen.
Gezag. President Iskander Mirza van Pa
kistan heeft een presidentieel gezag
voor Oost-Pakistan afgekondigd, om
dat het gebiedsdeel niet in overeen
stemming met de grondwet kan worden
geregeerd. In de laatste tijd is tweemaal
een Oostpakistaanse regering wegge
stemd.
Afgelopen. Na een oproep van minister
president Nehroe is de staking van Indi
sche havenarbeiders, die tien dagen
heeft geduurd, afgelast. Aan de staking
werd door ruim honderdduizend haven
arbeiders in alle grote havens deelge
nomen. De stakers eisten betere ar
beidsvoorwaarden en loonsverhoging.
Ontploffing. Het aantal slachtoffers van
een ontploffing die zich dezer dagen in
twee vuurwerkwinkels te Santo Amaro
da Purificao in de Braziliaanse staat
Minas Gerais heeft voorgedaan, is tot
110 gestegen; 68 personen waren op slag
dood en 32 anderen, die zich in de na-
bijzijnde rivier hadden gestort om aan
de vlammen te ontkomen, zijn verdron
ken.
Doodvonnis. Het beroep van de 32-jarige
Peter Manuel, die door een Britse
rechtbank is veroordeeld wegens
moord is van de hand gewezen. De pre
sident van het gerechtshof voor straf
zaken te Edinburgh heeft de terecht
stelling vastgesteld op 11 juli. In de
overwegingen van het gerechtshof
wordt gezegd, dat naar het oordeel van
de raadsheren Manuel zich er volledig
van bewust was wat hij deed, toen hij
de zeven misdaden pleegde.
Cholera. Het aantal slachtoffers van de
cholera-epidemie in Thailand is geste
gen tot meer dan negenhonderd. Vol
gens de laatste telling bedraagt het
aantal 912. Er zijn ruim zesduizend ge
vallen van de gevreesde ziekte gemeld.
Overleden. De Oostduitse minister van Op
bouw, de 48-jarige christen-demodraat
Winkler, is aan de gevolgen van een
ongeluk overleden. Volgens het Oost
duitse persbureau ADN, had minister
Winkler tijdens een vakantie in Bulga
rije hoofdwonden opgelopen bij een
duik in de Zwarte Zée. Hij werd met
een speciaal vliegtuig naar Oost-Duits-
land teruggebracht.
Hervat. Het grondpersoneel van de Ita
liaanse luchtvaartmaatschappij „Ali
talia", dat drie dagen geleden in staking
ging, heeft het werk hervat.
Waardeloos. Lord Selkirk, de Britse mi
nister van Marine, heeft medegedeeld,
dat zes Britse vliegdekschepen overbo
dig zijn geworden en van de hand ge
daan of gesloopt zullen worden. Het zijn
de Unicorn (14.7500 ton), Perseus (12.215
ton) en de Theseus, Ocean, Warrior
en Glory (alle 13.190 ton). Volgens de
minister zijn vliegdekschepen waarde
loos als zij niet aangepast kunnen wor
den aan de snelle ontwikkeling van het
vliegtuig.
Typisch. In Oost-Duitsland zijn in 1957 bij
na twaalfduizend personen meer veroor
deeld dan in het voorafgaande jaar, zo
wordt in het orgaan van het Oostduitse
ministerie van Justitie „Neue Justiz"
verklaard. In 1957 waren tegen de 62.000
mensen gevonnist. Volgens het blad is
criminaliteit „een typisch kapitalis
tisch verschijnsel, dat aan het karak
ter van het socialisme vreemd is". Dat
het aantal veroordelingen weer stijgt,
wordt ook geweten aan de „meer of min
der open grens tot het NAVO-gebied".
Advertentie
GIERSTRAAT 59 - TEL. 21346 - HAARLEM
In de vijftiende en zestiende eeuw was
er tussen koopvaarders, kapers en zee
rovers niet zo'n erg groot verschil. In een
tijd dat vele landen met elkaar in oorlog
waren en alle landen elkaar de heerschap
pij op zee betwistten, behoefde er maar
een kleinigheid te gebeuren, of een eer
zaam koopvaardijschipper ging op last van
zijn reders, of van zijn overheid, de kaap
vaart uitoefenen. En dan werd het moei
lijk een scherp onderscheid te
maken tussen kapers en zee
rovers. De benaming die deze
kapiteins gegeven werd, hing
voor het grootste deel af van
de partij waartoe men behoor
de, van de rechtsgeldigheid
der kaapbrieven en van de
bestemming der gestolen goe
deren. In het laatste geval was het dus
uitsluitend en alleen een administratief
verschil. Het kan moeilijk worden ontkend
dat de watergeuzen, door wie de grondslag
werd gelegd voor de succesvolle strijd te
gen de Spanjaarden, rasechte zeerovers
warenHiertegen kan worden aangevoerd,
dat zij van Willem van Oranje „commissie-
brieven" hadden gekregen, maar Oranje
kan - zeker vóór 1581 - niet beschouwd
worden als de landvoogd die de regerende
vorst (Filips II) vertegenwoordigde, zodat
hij niet het recht had kaperbrieven af te
geven. Maar ook al zien we af van de
rechtsgeldigheid en motiveren we de ka
perbrieven door te wijzen op een volk dat,
in opstand gekomen tegen de wettige vorst,
alle middelen mag aangrijpen die de oor
logsvoering van die dagen toestond (wat
m.i. een sterk argument is) dan doet dat
aan de zeeroverskwaliteiten van de veel
f
geroemde en bezongen watergeuzen toch
niets af. Want het moge dan de bedoeling
zijn geweest de Spanjaarden door middel
van de kaapvaart zo veel mogelijk nadeel
te berokkenen - wat ook inderdaad ge
lukt is - het bleek al spoedig dat de activi
teit der watergeuzen gericht was tegen al
les wat de zee bevoer, om het even of het
Spanjaarden, Portugezen, Engelsen, Fran
sen of Nederlanders waren. Verwonderlijk
is dat niet, want de zeeroverij
heeft van oudsher in onze
streken gebloeid en de om
standigheden, die zich na het
uitbreken der vijandelijkheden
tegen Spanje voordeden, wa
ren uitzonderlijk gunstig om
er een nationale sport van te
maken. Dit is nooit de bedoe
ling van Willem van Oranje geweest,
die al het mogelijke heeft gedaan
het roven en moorden van het scheepsvolk
te beteugelen, zodat uit de ordeloze troep
bandieten op den duur een zeemacht kon
worden gevormd die zich tenminste aan
de regel hield dat geen schepen van de
eigen partij mochten worden geroofd en
geplunderd. Inmiddels was echter een ge
slacht van zeevaarders opgegroeid dat
nooit vrede had gekend en dat de kaap
vaart als normaal bedrijf beschouwde, mits
de roverijen behoorlijk door administra-
teve bescheiden werden gedekt. Uit dit
geslacht kwam de man voort die de rovers
op de Noordafrikaanse kust de knepen van
het vak heeft geleerd: Simon de Danser
uit Dordrecht!
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
H. Pétillnn
