IJmuider Courant | 1959 | 23 februari 1959 | pagina 11

Nasser meldt herstel van de
verbondenheid met Moskou

Spoedberaad in Brussel
over de mijner is is

Treffende voorstelling van
„Twaalf gezworenen"

Fusie van Beijnes met V.M.F.

Op verjaardag van de V.A.R.

Rede tot half miljoen
Arabieren

Zwaarwegende wensen voorgelegd
aan Hoge Autoriteit van de EGKS

Omwisselingsvoorstel reeds door 95pet
der Beijnes-aandeelhouders aanvaard

Gevangenen vrijgelaten op
Cyprus: feest in Nicosia

Twee Britse bataljons
gaan voorgoed weg

Black bemiddelt weer
tussen VAR en Engeland

Bonn weet geen raad met de
zigeuners uit Polen

Het hele gezelschap is
verspreid in het land

Perzië in het vuur

Akkoord met V.S. houdt
geen bases in, zegt sjah

Hans Brandts Buys
onverwacht overleden

NEDERLANDSE COMEDIE

Dulles blijft op de hoogte

van het wereldgebeuren

Er gaan stemmen tegen
zijn aanblijven op

Studenten spelen
„Le chandelier"

i A AND AG 23 FEBRUARI 1959

CAïRO (UPI) In een redevoering, die
president Nasser zaterdag gehouden heeft
op een massale bijeenkomst op het plein
ven de republiek in Cairo, welke gehouden
werd ter gelegenheid van de eerste ver
jaardag van de Verenigde Arabische Re
publiek, werd verteld dat een brief is ont
vangen van premier Kroesjtsjev van Rus
land, waarin blijvende steun aan de V.A.R.
beloofd werd. ondanks verschil in ideolo
gische opvatting. „Rusland zal de V.A.R.
in alle oprechtheid blijven steunen, in haar
strijd voor onafhankelijkheid en voor ver
wezenlijking van haar gewettigde aspira
ties", aldus Nasser.

Maarschalk Tito van Joegoslavië, die
vrijdag gearriveerd is voor een officieel
bezoek, zat achter Nasser op het podium.
Er bevond zich naar schatting een half
miljoen personen op het door schijnwer
pers verlichte plein, dat met vlaggen van
de V.A.R. en van Joegoslavië gedecoreerd
was.

Nasser betoogde, dat het imperialisme
poogt een wig tussen de V.A.R. en de Sov
jet-Unie te drijven, door de misprijzende
opmerkingen van Kroesjtsjev over het op
treden van de V.A.R. tegen communisten
uit te buiten. Ook zeide hij, dat berichten
volgens welke de V.A.R. naar het westen
begint over te hellen en Kroesjtsjev wil
proberen hem, Nasser uit het zadel te lich
ten, verdichtsels zijn.

Nasser vertelde, dat hij kort na de rede
voering van Kroesjtsjev op het 21ste partij
congres, waarin de Rus critiek op de V.A.R.
had laten horen, een brief aan Kroesjtsjev
had gestuurd, waarin de premier verzocht
werd zijn positie toe te lichten. Met name
vroeg Nasser of de Sovjet-Unie van plan
was van houding te veranderen in de be
trekkingen met de V.A.R.

Hij had voorts aan Kroesjtsjev gevraagd
iedere poging van de vijand te verijdelen
cm tweedracht tussen de V.A.R en Rusland
te zaaien.

Tito sprak maar kort. Hij wenste de
V.A.R. geluk met haar eerste verjaardag
en beloofde steun van zijn land aan de
V.A.R. en andere Afro-Aziatische naties.

Nasser wees ook op de toenemende im
migratie in Israel en zeide dat als de be
volking van Israel blijft groeien, dit land
geen alternatief zal hebben dan het te zoe
ken in expansie ten koste van Syrië, Jor
danië, Egypte en Irak.

De president verklaarde, dat zijn land
een neutrale koers zal blijven volgen tus
sen oost en west. „Nooit zullen wij bevelen
accepteren van Londen, Parijs, Washington
of Moskou". Hij viel de „imperialistische
mogendheden" aan wegens pogingen de
Arabische wereld te verdelen en een scheu
ring tussen de V.A.R. en Irak teweeg te
brengen. Hij zeide te geloven, dat volledige
Arabische eenheid uiteindelijk zal komen,
misschien binnen een jaar, misschien bin
nen tien jaar.

Voorts liet Nasser de prestaties van de
V.A.R. de revue passeren, waarbij hij de
klemtoon legde op de economische ontwik
keling. Hij onthulde, dat in drie streken
van Syrië grote ijzerertslagen ontdekt zijn,
waarvan de exploitatie spoedig zal begin
nen. Wat de landhervorming betreft, ver
telde hij, dat deze week bijna 800.00 hec
taren grond verdeeld zullen worden onder
boeren, die geen eigen grond hebben in
Syrië.

Belofte voor Aden

Geheel onverwacht kwam zondag met
Nasser en Tito ook de premier van Jemen,
kroonprins El Badr, in Damascus aan. De
staatslieden werden op het vliegveld door
een grote mensenmenigte begroet.

NICOSIA (UPI) De Griekse wijk van
Nicosia was zondagavond overgenomen
door jongemensen die de vrijlating van
oolitieke gevangenen en de sluiting van
de laatste drie detentiekampen op Cyprus
vierden. Urenlang reden vrachtauto's vol
met jongelui en bedekt met de blauw-wit-
te Griekse vlag in het centrum rorL Het
concert der claxons was oorverdovend. De
vrijlating van ongeveer 950 gevangenen
was zaterdagavond bekend gemaakt. De
Britse veiligheidstroepen op het eiland
mochten hun kampen niet verlaten.

Juichend werd om aartsbisschop Maka-
riös en EOKA-leider George Grivas geroe
pen. Makarios blijft nog in Londen. Zijn
verbanning is nog niet officieel opgeheven.
Grivas bevindt zich in de heuvels. Er wa
ren vreemde tonelen. Men zag een vrij
gelaten Griekse priester een Turks-Cypri
sche politieman omarmen. Leden van de
EOKA, op wier hoofd de Britten een prijs
hadden gezet, liepen op straat. Er waren
ook een paar incidenten. Britse soldaten
wierpen met stenen naar vrachtauto's
waaruit vrijgelaten gevangenen hen zou
den hebben bekogeld. Ook vlogen stenen
door de lucht toen een bus met gevange
nen door een Grieks dorp reed. Een steen
vloog ook door de ruit van een groot ho
tel dat voor Britse militairen geopend was.

Het Britse ministerie van Koloniën heeft
medegedeeld dat spoedig een onderzoek
zal worden ingesteld naar het lot van 32
Griekse Cyprioten die in Britse gevange
nissen straffen van tien jaar tot levens
lang uitzitten.

(Reuter-AFP) In Nicosia is officieel
meegedeeld, dat twee Britse bataljons die
mgeveer 2000 man omvatten, in de komen
de dagen Cyprus zullen verlaten.

Vrije overtocht

Volgens berichten uit Athene is de Griek-
e scheepsmagnaat Onassis van plan om
"trieken die naar Cyprus willen om de
-estelijke ontvangst van Makarios bij te
•onen, vrij vervoer per schip aan te bie-
'en.

Turkse dank

ISTANBOEL (AFP) De gemeente
raad van Istanboel heeft besloten de Brit
se landbouwersfamilie die premier Men-
deres na het vliegtuigongeluk te hulp was
gesneld, uit te nodigen voor een bezoek
aan Turkije.

Kroonprins El Badr voorspelde, dat de
door Engeland beschermde sjeikdommen
rondom Aden weggevaagd zullen worden.

In de ambassade van de Verenigde Ara
bische Republiek in Den Haag is zaterdag
avond een ontvangst gehouden ter gelegen
heid van de eerste verjaardag van de re
publiek.

In afwezigheid van de ambassadeur en
zijn vrouw trad op als gastheer de chargé
d'affaires de heer Akil Selim Abdou, eer
ste secretaris. Onder de vele gasten bevon
den zich de minister van Buitenlandse Za
ken en mevrouw Luns, de voorzitter van de
Eerste Kamer, mr. J. A. Jonkman, hoge
ambtenaren van de ministeries van Bui
tenlandse Zaken, van Economische Zaken
en van Oorlog en vertegenwoordigers van
het Koninklijk Huis, waaronder de hof
maarschalk van de Koningin, dr. R. J. E.
M. van Zinnicq Bergmann.

BEIROET (Reuter/AFP) Een treffen
tussen aanhangers en tegenstanders van
Nasser heeft zondag nieuwe spanning in
de Libanese hoofdstad, Beiroet, veroor
zaakt. Twee trams werden zwaar bescha
digd, maar er deden zich geen persoonlijke
ongelukken voor.

Troepen bewaken de binnenstad.

Beiroets vroegere opstandelingenwijk
was versierd met honderden portretten van
Nasser ter gelegenheid van de eerste ver
jaardag der Verenigde Arabische Repu
bliek.

CAIRO (UPI) De president van de
Wereldbank, Eugene Black, is zondagavond
per vliegtuig uit New York in Cairo gear
riveerd, om te bemiddelen in de in een im
passe geraakte Anglo-Egyptische onder
handelingen.

(Van onze correspondent in Bonn)

In het begin van de vorige week kwam
te Büchen aan de West-Oostduitse grens
in Sleeswijk-Holstein een trein met meer
dan negen honderd mensen uit voorma
lig Duits gebied in Polen aan, onder wie
327 zigeuners, die door de Poolse autori
teiten op slinkse wijze naar de bondsrepu
bliek waren toegeschoven. Om die zigeu
ners wordt op het bureaucratische front
een hevige strijd geleverd. Zij behoren tot
de stammen van de beroemde koningen
Kwieck en Gomann. Het merendeel van
de mannen is kopersmid.

De regering te Bonn wist evenmin raad
met het bijzondere gezelschap als de re
gering van de deelstaat Sleeswijk-Hol
stein. Intussen zijn reeksen zigeuners, on
der wie „koning" Kwieck zelf, uit West-
Duitsland naar het noorden gekomen. De
meesten van het wonen bij Gelsenkir-
chen in Noordrijn-Westfalen. Met behulp
van deze stamgenoten konden de „illega
le" grensoverschrijders de vlucht nemen.
Zondag waren de laatste dertig verdwe
nen.

De strijd om het lot van deze mensen is
echter nog altijd aan de gang. Het zijn be
slist geen Duitsers. Zij bezitten geen nor
male paspoorten en het staat vast dat de
Polen hen handig gekoppeld hebben aan
een transport normale Duitse vluchtelin
gen. Bonn wil pogen het gehele gezelschap
weer bij elkaar te krijgen en het terug te
sturen naar Polen. Het Sleeswijkholstein-
se ministerie van Justitie te Kiel heeft ech
ter al verblijfsvergunningen verstrekt aan
diverse zigeuners.... Het Westduitse mi
nisterie van Binnenlandse Zaken zou brie
ven hebben gekregen met het verzoek de
zigeuners terug te sturen

De regering te Bonn staat voor een di
lemma. De zigeuners zijn door de nazi's op
even verschrikkelijke wijze als de Joden
behandeld en iedere onvriendelijke behan
deling van zigeuners thans wekt herin
neringen aan die tijd. Aan de andere kant
dreigt het gevaar dat de Polen er nog
meer zullen sturen.

(Van onze correspondent in Brussel)

De besprekingen om de staking in de
Waalse kolenbekkens te doen beëindigen
de mijnwerkers van de Kempen weige
ren te staken zijn zaterdagavond voort
gezet. De partijen zijn onder bet voor
zitterschap van premier Eyskens tot een
overeenkomst gekomen, welke overeen
komst vanochtend in overleg met de
Hoge Autoriteit van de Ë.C.K.S. zou
worden bevestigd. Vanochtend zouden
de vertegenwoordigers van het Verbond
der Belgische nijverheid, de Belgische
regering, de rooms-katholieke en socia
listische vakbonden opnieuw bijeen
komen, samen met de president van de
Hoge Autoriteit, Finet en de vice-presi-
denten professor Coppé en Spierenburg.
De overeenkomst zou hierin bestaan, dat
het saneringsplan voor de Borinage inte
graal wordt uitgevoerd, maar dat geen
enkele schacht wordt gesloten voor 1
januari 1960. Wanneer de Hoge Autori
teit die voorwaarde aanvaardt, zou het
werk in de Borinage deze week worden
hervat.

De positie van de Belgische regering is
delicaat. Zij is de vragende partij over de
gehele ly'n. In de eerste plaats vragen de
Belgen de afkondiging var de toestand van
ernstige crisis, waardoor de Hoge Autori
teit de bevoegdheid krijgt om in ieder bek
ken produktiequota vast te stellen, invoer
van kolen uit derde landen te verminderen
en andere maatregelen te nemen om de
onverkochte kolenvoorraden in de zes lan
den der gemeenschap te beperken. Verder
vragen de Belgische regering, de mijn-
directies en de mijnwerkersbonden, dat de
wederaanpassingsvergoeding, welke door
de Hoge Autoriteit wordt uitgekeerd ook
na 1 februari 1960 aan de werkloze mijn
werkers zal worden uitgekeerd. De Hoge
Autoriteit zou tenslotte een aanzienlijk be
drag moeten storten voor de vestiging van
nieuwe industrieën in de Borinage.

Tegenover die zwaarwegende wensen
kan de Belgische regering niets anders
stellen dan de formele belofte, dat men
met de sluiting van de zeven of acht mar
ginale kolenputten van de Borinage tegen
het eind van dit jaar zal beginnen en dat
de voltooiing hiervan binnen drie jaar tot
stand zal zijn gebracht.

Wanneer vanochtend op deze basis een
formele overeenkomst tot stand zou komen
zouden de Waalse socialistische vakbonds
leiders, evenals de Hoge Autoriteit, inder
daad gebonden en zou een weg terug on
denkbaar zijn. Het ziet er dus naar uit, dat
de Hoge Autoriteit in een positie is ge
plaatst, waarin zij dit voorstel moeilijk
zou kunnen weigeren. De Hoge Autoriteit
kan het bezwaar naar voren brengen dat
de ministerraad van de Kolen- en Staal-
gemenschap dit gebrekkige vergelijk zal
afwijzen.maar kan de Hoge Autoriteit,
die reeds haar toestemming gaf aan de
beslissing om in de Borinage in geen geval
putten te sluiten voor 31 mei, nu een bij
komend uitstel van zeven maanden wei
geren? Het essentiële resultaat van de con-
lerentie van zaterdag was immers, dat de
socialistische vakbonden hun verzet tegen
het saneringsplan van de Belgische natio
nale kolenraad, dat met de steun van de
Belgische regering en van de Hoge Auto
riteit moet worden uitgevoerd, hebben
laten varen, en dat zij zich akkoord ver
klaard hebben met de geleidelijke sluiting
der putten.

Intussen heeft de regering te Brussel in
haar begroting een aantal werken voor
zien om de infra-structuur van de Borinage
te verbeteren. In de loop van dit jaar zal
355 miljoen frank aan de verbreding van
de kanalen, 138 miljoen frank aan de we
gen en 40 miljoen frank voor de oprich
ting van openbare gebouwen worden be
steed. In totaal ongeveer 41 miljoen gul

den. Anderzijds heeft de commissie van de
binnenlandse markt van het Europese par
lement zich te Luxemburg in een verga
dering uitgesproken voor de afkondiging
van de crisistoestand in de gemeenschap.
Professor Coppe, vice-president van de
Hoge Autoriteit, verklaarde, dat wanneer
geen enkele maatregel wordt getroffen,
de voorraad van de gemeenschap in de loop
van dit jaar met noginggis ?even j^jljpen
ton zal toenemen. De beperking- van de
invoer. ui.t derde landen en de beperking
van de produktie zouden de toestand kun
nen verbeteren, terwijl het niet noodzake
lijk zou zijn alle invoer van Amerikaanse
kolen stop te zetten. De leden van de com
missie verzochten de Hoge Autoriteit alle
maatregelen te publiceren, welke zij heeft
genomen om de kolencrisis te verhelpen.
Deze openbaarmaking zou de afkondiging
van de crisistoestand rechtvaardigen. De
crisistoestand zou anderszijds nog mee
brengen, dat de werkloosheidsdagen die
thans voornamelijk de -Belgische en Duitse
kolenbekkens treffen, over alle bekkens
van de gemeenschap worden verspreid. Het
loonverlies dat de mijnwerkers lijden zou
door het sociaal fonds van de EGKS wor
den gecompenseerd door een loonbijslag,
berekend op de lonen, die in de periode
van hoogconjunctuur werden betaald. De
Hoge Autoriteit zou reeds zijn begonnen
met de studie van de modaliteiten en de
grootte van deze sociale subsidies aan alle
mijnwerkers van de landen der gemeen
schap.

De regeringen der zes landen reageren
echter op zeer verschillende manier.
Frankrijk, dat de invoer van Amerikaanse
kolen al lang heeft stopgezet, heeft niet
veel belang bij de crisistoestand, de Ne
derlandse kolenraad heeft zich tegen de
afkondiging van de crisistoestand verzet,
daar hierdoor de activiteit van de Neder
landse havens zwaar zal worden getroffen.
Italië zal geen bezwaar hebben tegen de
crisistoestand, mits het land voldoende
tonnage Amerikaanse kolen kan importe
ren. Het is echter mogelijk dat de gebeur
tenissen in de Borinage de regeringen doen
nadenken en dat de afkondiging van de
crisistoestand inderdaad op de bijeenkomst
van de ministerraad van 2 maart te Brus
sel een feit wordt. Een Westduits blad
heeft geschreven, dat de crisistoestand de
Belgische mijnen niet zoveel zal helpen,
als men algemeen wel meent te denken en
dat een speciale kapitaalbijdrage van de
gemeenschap voor de sanering van de Bo
rinage waarschijnlijk de beste oplossing is.

TEHERAN, (AFP-Reuter) De sjah
van Perzië heeft op een persconferentie
gezegd, dat Perzië uit voorzorg een bilate
rale overeenkomst met de V.S. zou aan
gaan. „Wij zullen echter geen toestem
ming geven voor het verschaffen van pro
jectielen of de vestiging van buitenlandse
bases op ons grondgebied. Ons is trouwens
geen verzoek daartoe gedaan".

De bilaterale overeenkomst inzake de
verdediging van Perzië zou alleen betrek
king hebben op het geval dat Perzië het
doelwit van agressie zou zijn.

De sjah deelde voorts mede, dat geen
wijziging was gekomen in de buitenlandse
politiek van het land.

(UPI) De Sovjetambassadeur in Tehe
ran, Nikolai Pegov, heeft tegenover een
verslaggever van United Press Internatio
nal verklaard dat „Perzië onze vijand
wordt, wanneer het een bilaterale militai
re overeenkomst met de Verenigde Sta
ten sluit".

Pegov noemde het een „openlijke bele
diging van premier Kroesjtsjev en het Sov-
jesvol" een delegatie naar Teheran
uit te nodigen om te spreken over een
vriendschaps- en niet-aanvalsverdrag, er.
vervolgens te weigeren een dergelijk ver
drag te sluiten.

Zaterdag is onverwacht overleden de be
kende toonkunstenaar Hans Brandts Buys
directeur van net Goois Muzieklyceum in
Hilversum en dirigent van de toonkunstko
ren in Hilversum en Arnhem. Tijdens een
jubileumconcert van het muzieklyceum
voelde hij zich onwel worden en korte tijd
later is hij in zijn woning gestorven. Hans
Brandt Buys, werd in 1905 in Warnsveld
geboren als zoon van de musicus Marius
Brandts Buys, die hij later als directeur
van de Toonkunstmuziekschool in Arnhem
zou opvolgen. Hij kreeg compositieles van
Dresden en Wagenaar, pianoles van Ste
ven Bergmann en clavecimbelles van
Elers. Vooral als clavecimbelspeler heeft
hij zich een grote naam verworven. Ook
was de heer Brandts Buys een groot Bach-
kenner, die een biografie over deze compo
nist schreef en over de passiemuziek. Na
de bevrijding richtte hij in Hilversum een
cantatevereniging op, die uitsluitend Bach-
cantates uitvoerde. Voorts was hij de laat
ste veertien jaar dirigent van het Utrechts
Studentenkoor en-orkest en besteedde als
zodanig vooral aandacht aan moderne or
kest- en koorwerken. Vroeger heeft hij ook
het Leids Studentenorkest geleid en hij
heeft deel uitgemaakt van het ensemble
„Musica Antiqua". Als cteur van het
Goois Muzieklyceum 1 i zich kennen
als een voortreffelijk j. goog, die zeer
veel heeft gedaan voor het muziekonder-
richt aan de jeugd. De overledene was be
zitter van de universiteitstegel der
Utrechtse Rijksuniversiteit en van de gou
den legpenning van Toonkiinst.

Dankzij een reeks opvoeringen voor
abonnementhouders in Hilversum kon de
Nederlandse Comedie zaterdagavond in
de Amsterdamse Stadsschouwburg bij de
openbare première van „Twaalf gezwo
renen" door Reginald Rose een terdege
ingespeeld stuk laten zien. Het is verstan
dig dat men een dergelijke voorzorgs
maatregel heeft genomen, want men had
de concurrentie te doorstaan met veler her
innering aan de perfect gemaakte film,
met Henry Fonda en Lee Cobb in de voor
naamste rollen, die op haar beurt was
vervaardigd naar een succesrijk televi
siespel.

Die film is destijds zo druk besproken,
dat het nauwelijks nodig lijkt het onder
werp uitvoerig uiteen te zetten. Men wordt
verplaatst naar de jurykamer in een ge
rechtshof, waar twaalf mannen uit aller
lei sociale milieus de zaak hebben te be
oordelen van een opgeschoten jongen, ver
dacht van moord op zijn vader. Volgens
het Amerikaanse wetboek moet de uit
spraak eenstemmig zijn. In dit geval zijn
elf der gezworenen door de loop van het

Zittend van links naar rechts Frans
't Hoen, Joan Remmlets en Eli Blom,
staande Philippe la Chapelle, Jan Ver
koren, Jurg Molenaar, Louis Borel,
Han Bentz van den Berg en André van
den Heuvel in „Twaalf gezworenen"
van Reginald Rose door de Nederlandse
Comedie.

TIJDENS DE HEDENMORGEN TE HAARLEM gehouden buitengewone
aandeelhoudersvergadering van de Koninklijke Fabriek van Rijtuigen en Spoor
wagens J. J. Beijnes n.v. te Beverwijk heeft de voorzitter, dr. L. G. Kortenhorst,
meegedeeld dat reeds ruim 95 percent van de aandeelhouders op het voorstel is
ingegaan om aandelen Beijnes om te wisselen in aandelen Verenigde Machine
fabrieken n.v. (Stork-Werkspoor). Het voorstel houdt in dat gewone aandelen
en preferente aandelen A van Beijnes (voorzien van dividendbewijs no. 17 e.v.)
omgewisseld kunnen worden tegen een gelijk nominaal bedrag aan aandelen
V.M.F. cum. dividend 1958. Ter vergadering waren 805 aandeelhoudeis ver
tegenwoordigd met een gezamenlijk aandelenkapitaal van 1.634.000. recht
gevend op 42 sternen. Met algemene stemmen werd het enige agendapunt aan
genomen dat een statutenwijziging inhield, volgens welk voortaan elk aandeel
van 500 recht geeft op één stem. Totnutoe kon een aandeelhouder, ongeacht
het kapitaal dat hij had, maximaal slechts zes stemmen hebben. Deze statuten
wijziging was nodig door de fusie met de V.M.F. In een eveneens hedenmorgen
gehouden besloten vergadering gingen de houders van preferente aandelen B
akkoord met de statutenwijziging.

De voorzitter, dr L. G. Kortenhorst, ging
in het kort de geschiedenis van het thans
120-jarige concern na en de redenen die er
toe geleid hebben dat directie en commis
sarissen voorstelden het bedrijf in de
V.M.F. te doen opgaan. Beijnes is een zeer
conjunctuurgevoelige onderneming; op de
gehele wereld is er een overcapaciteit voor
produktie van spoormaterieel; véle voor-

WASHINGTON (Reuter-AFP) De
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Dulles, heeft zondag in het hospitaal
de kwestie-Berlijn met vice-president
Nixon besproken. Deze mededeling van het
State Department vat men te Washington
op als een teken van Dulles' vaste wil om
van de toestand in de wereld althans op
de hoogte blijven Vervolgens confereerde
Dulles met zijn broer Allen, die directeur is
van de Amerikaanse geheime dienst. Zowel
Nixon als Allen Dulles is lid van de natio
nale Veiligheidsraad, die de Amerikaanse
politiek opstelt. President Eisenhower heeft
zaterdag na terugkomst van zijn bezoek
aan Mexico een bezoek aan Dulles gebracht.

De nationale raad van het „Amerikaanse
veteranencomité", een oudstrijdersorgani-
satie, heeft een beroep op Eisenhower ge
daan een opvolger van Dulles te benoemen.

Volgens een resolutie van de raad stelt de
machtigste staat van de vrije wereld zijn
eigen veiligheid en die van zijn bondgeno
ten in de waagschaal, als zij hun buiten
landse aangelegenheden laten behartigen
door een president die zelf fysiek gehandi
capt is en bovendien steunt op een ernstig
zieke minister van Buitenlandse Zaken.

LONDEN (Reuter-AFP) Het onafhan
kelijke Britse zondagsblad „Observer" be
twijfelt of Eisenhower en Dulles nog wel in
staat zijn de Verenigde Staten te leiden.

Het argument dat een ernstige ziekte geen
invloed zou hebben op de geestelijke ver
mogens van de patiënt, noemt het blad
„absurd", evenals de uitspraak dat er geen
geschikte opvolger zou zijn te vinden, resultaten van 1958.

malige afnemende landen hebben door in
dustrialisatie de onderhavige produktie in
eigen hand gebracht; de Euromarkt is er
oorzaak van dat het bestaan van kleine
ondernemingen zeer moeilijk zal worden.
Dit waren de vier redenen die voor de
Beijnes-directie doorslaggevend zijn ge
weest. De voorzitter wees er op dat onder
andere uit vergelijking van de beursnote
ringen van V.M.F. en Beijnes kan blijken
dat de Beünes-aandeelhouders door de
fusie niet zijn gedupeerd.

De dividendhistorie van Beijnes opsom
mend, kwam de voorzitter tot de onclusie
dat in de tien-na-oorlogse jaren een ge
middeld dividend van 7 A percent is uit
gekeerd op de gewone aandelen en van
7.9 percent op de preferente aanoelen A.
Ook uit het gemiddeld aantal arbeiders
blijkt een fors herstel na de oorlog. De
laatste tien jaren zijn voor Beijnes gunstig
geweest, aldus de voorzitter, die de vesti
ging van de nieuwe fabriek te Beverwijk
dan ook alleszins gerechtvaardigd achtte
„omdat de directie van Beijnes ten volle de
na-oorlogse situatie heeft benut, waarin al
om de bedrijven er weer op uit waren hun
wagenpark te vernieuwen." „Het is dan
ook aan het beleid van de directie en het
gehele personeel te danken" zei dr.
Kortenhorst als president van de raad van
commissarissen „dat de oude traditie
van Beijnes gehonoreerd kon worden dat
Beijnes thans in de fusie een waardevolle
partner is." Mede op grond van deze positie
is er sterke hoop dat Beijnes kan blijven
bestaan en „dat dit levend organisme nog
een toekomst heeft". „Het personeel van
Beijnes kan er zich van overtuigd houden"
zei de voorzitter „dat de V M.F. een
door en door loyale partner is. Het Beijnes-
bestuur is overtuigd van dit goed fatsoen
van een n.v., die ook in de oude contacten
al buitengewoon loyaal is gebleken." „De
V.M.F. is zich bewust van de grote verant
woordelijkheid om het wel en wee van
Beijnes goed te behartigen."

De voorzitter deelde vervolgens mee dat
het geplaatst kapitaal van Beijnes thans
2.261.250 bedraagt, als volgt verdeeld;
1000 preferente aandelen A van 750; 15
aandelen B van 750 en 3000 gewone aan
delen van 500. De vergadering nam ver
volgens met algemene stemmen de sta
tutenwijziging aan. De voorzitter ging er
nog niet toe over afscheid van de aandeel
houders te nemen, aangezien er nog een
jaarvergadering zal plaats hebben over de

proces, speciaal door de verklaringen van
ooggetuigen, direct bereid het „schuldig"
uit te spreken. Maar één van hen, met een
genuanceerder gevoelsleven en zich ster
ker bewust van zijn verantwoordelijkheid
koestert twijfel. Deze man, een architect,
stelt voor de bewijskracht der gebruikte
argumenten aan een nader onderzoek te
onderwerpen. Bijna twee uur lang duurt
de discussie. Uit de verstandelijke analy
ses en emotionele uitbarstingen resulteert
tenslotte de unanieme zekerheid der on
zekerheid.

Bij de verschijning van de film heeft
men destijds het is nog maar een paar
jaar geleden onevenredig veel aan
dacht besteed aan de beperking der re
gistratiemogelijkheden binnen de vier mu
ren van één kamer. Sommigen gingen
zelfs zo ver daaruit het „meesterlijke"
van de geleverde prestatie te verklaren.
Een dergelijke eigenaardige overschat
ting van de werking der gespecialiseerde
techniek is bij een jonge kunstvorm niets
ongewoons. Inderdaad werd door de con
centratie op het onderzoek naar eer en
geweten een broeierige verdichting be
reikt, nog versterkt door de wat goedko
pe symboliek van hittegolf en regenbui
om ook door uiterlijke middelen de druk
en opluchting te doen beseffen, waardoor
innerlijke beweegredenen zich meer en
meer kenbaar maakten. Maar precies de
zelfde suggestie van verlenging der reali
teit naar binnen ontstaat op het toneel,
^aar de in acht genomen eenheden van
tijd, plaats en handeling al sinds eeuwen
de herhaaldelijk aangevochten, legendari
sche reputatie van wetmatigheid genie
ten. In de kunstbeschouwing zijn wezen en
techniek tweelingbegrippen. Daarvan is
de techniek het vervangbare element.

Doch dit terzijde, al moet er nog aan
worden toegevoegd dat de toneelspelers,
hoezeer ook de film als voorbeeld gediend
mag hebben, andere middelen hebben
moeten inschakelen dan hun collega's van
het witte doek om gelijksoortige effecten
te bewerkstelligen. Door de weloverwogen
zeer vakkundige regie van Henk Rigters
werd op beslissende momenten telkens
uiterst suggestief de lens van de toe
schouwer op het brandpunt der actie ge
richt. Overigens was er een directer con
tact dan in de bioscoop. Duidelijk opval
lender werd het publiek door „Twelve
angry men" (zoals de oorspronkelijke ti
tel luidt) geboeid en bewogen. Reginald
Rose heeft daartoe een bijzonder vernuf
tige kunstgreep toegepast. De juryleden
zijn betrekkelijk willekeurige vertegen
woordigers van de bevolking, varianten
van „de gewone mens". Door fyun bemid
delende aanwezigheid brengen zij meer tot
stand dan de oplossing van „een geval".
Zij versterken namelijk de illusie, dat het
mogelijk is iets te veranderen aan een on
afwendbaar lijkend lot.

De typen zijn goed gekozen. Er zijn
juryleden bij, die zich aan hun verant
woordelijkheid proberen te onttrekken,
die hun futiele belangen willen laten voor
gaan, die niet in hun zelfvoldane gemoeds
rust gestoord wensen te worden. Er ge
schieden ook de nodige ontmaskeringen
van lieden, die hun innerlijke zwakte ver
bergen achter een robuuste vooringeno
menheid. Twee figuren doen zich gelden
als representanten van de hedendaagse
weidenkenden. In de eerste plaats de
reeds genoemde architect, die geleerd
heeft niet op zijn instinct te vertrouwen
en dus zijn vage gevoelens door redelijk
onderzoek en overleg wil bewijzen. Han
Bentz van den Berg legde misschien iets
teveel bescheidenheid in de integriteit van
deze man. Men kan zich iets scherpere
kanten voorstellen. En naast hem moet
dan de eerlijke, koel redenerende zaken
man worden genoemd, die alleen kan af
gaan op onweerlegbare feiten, terecht
fungerend als de laatste schakel met de
zaalbevolking. Deze makelaar werd door
Joan Remmelts in een sublieme rol met
fijnzinnige beheersing uitgebeeld.

Zo strijden onverschilligheid en harts
tocht, intuïtie en oordeel in wat opper
vlakkig een praatstuk lijkt. De dood van
een betrekkelijk onbekende op de achter
grond is niet zo belangrijk. Het gaat om
iets geheel anders. Het voornaamste is de
treffende illustratie van de particuliere
betrokkenheid bij de werking van onper
soonlijke machten. In dit „geval" triom
feert het geleidelijk doorbrekende inzicht
over de verblinding van Vrouwe Justitia
voor het te laat is. Men voelt zich gesterkt
in zijn besef dat de rechten van de mens
door vervulling van zijn plichten gewaar
borgd kunnen worden. Misschien is dat
een romantische illusie. Op de behoefte
daaraan speculeert dit werk met dezelfde
eerlijke middelen waarmee het werd op
gevoerd.

Twee rollen besprak ik reeds. In een vrij
wel volmaakt reagerend ensemble, waar
in alleen de iets te grote luidruchtigheid
van de overigens voortreffelijke Paul Huf
soms detoneerde, wisten nog enige ande
ren hun kansen tot uitblinkende presta
ties waar te nemen. Johan Fiolet di-oeg
een grandioze creatie bij als de cynische
bruut, die zich onbewust wil wreken voor
de teleurstelling in zijn zoon, voldoende
ruimte latend in verbittering om met tref
fend sentiment de hartekreet te kunnen
doorlaten. André van den Heuvel was ook
plastisch voor zijn taak berekend, als de
volgens sportieve spelregels optredende
voorzitter. Prima lanceerde Louis Borel
de populaire slagzinnen van de man uit
het reclamevak, tot een ontroerend mo
ment maakte Eli Blom de terugslag van
de geraakte achterbuurtbewoner. Een
mooi nummer presenteerde Bert van dei-
Linden als de baseball-liefhebber die van
opschieten houdt, omdat hij bij gebrek
aan geestelijke volwassenheid de kunst
matige spanning van het spel boven de
veeleisende werkelijkheid verkiest. Phi
lippe la Chapelle, Frans 't. Hoen, Jurg
Molenaar en Jan Verkoren hebben de an
dere facetten doeltreffend belicht.

Terecht werd dit stuk zonder pauze ver
toond om de spanning niet te breken. Dat
zal in andere theaters wel niet mogelijk
zijn, jammer genoeg. Niet onvermeld mag
blijven, dat Cees Nooteboom de vertaling
voor zijn rekening nam, van welke taak
hij zich prima heeft gekweten.

David Koniria

De Amsterdamse studenten toneelver
eniging zal woensdag 25 februari in Am
sterdam onder regie van Ferd. Sterneberg
de Nederlandse première van Le chande
lier van Alfred de Musset geven.