Adenauer en Macmillan
akkoord over „zone"
IIP
■09
Koningin ontvangt adviseurs
Amerikaanse leger sluit
landoorlog niet uit
HET WEER
Ontwapeningsplan van 1957 afgestoft
om elkaar te kunnen vinden
Kamerfracties beraden zich over de
moeilijke politieke situatie
Deel van Maladiven
scheidt zich af
CITROËN 2 C.V.
Een divisie is gereed voor eventueel
vertrek, drie andere in reserve
WÊÊWé
Ooievaar weer op het
nest in Oudewater
Maart roert zijn staart
nog niet
Droog weer
DE KABINETSFORMATIE
Spelen op straat
Drie kleuters omgekomen
bij aanrijdingen
Mr. K. T. M. van Rijcke
vorsel op voorkeurstemmen
in Tweede Kamer
De „Willem Barendsz
voor Walvisvaart acht
Noors bod onaanvaardbaar
Het woord is aan
v.a. 3.987.
VAN LÖÖN's Automobielbedrijf
Bollenstreek begint al
kleur te bekennen
zakdoeken!
Michail Soeslov in Londen
44e JAARGANG NUMiM ER 111
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging na 5 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
ZATERDAG 14 MAART 1959
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nummers 12 c.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
pi
im
'i
(Van onze correspondent in Bonn)
Na zeven uren onderhandelen, waarvan
verscheidene onder vier ogen, zijn de Brit
se eerste-minister Macmillan en de West-
duitse bondskanselier Adenauer tot „vol
ledige ovéreenstemming" gekomen over
het Duitse probleem, de kwestie-Berlijn en
de Europese veiligheidsproblematiek, zo is
officieel te Bonn meegedeeld. Over het be
langrijkste onderwerp de militair ver
dunde zone in Europa werd een com
promis bereikt, waarvan men kan aanne
men, dat het niet veel indruk op de Rus
sen zal maken.Adenauer en Macmillan,
die gistermiddag terugvloog naar Londen,
zijn het er over eens wat er in de komen
de weken zal moeten gebeuren. Met na
druk werd er tijdens een persconferentie
van Britse en Westduitse zijde op gewe
zen, dat Bonn slechts een etappe was op
de weg, die Macmillan van Londen naar
Moskou, Parijs en Bonn en volgende week
naar Ottawa en Washington aan het afleg
gen is. Een lange reis, die naar men van
Britse zijde hoopt, resultaten zal hebben,
die op de NAVO-ministersconferentie van
2 april te Washington besproken zullen
worden.
Men kan de belangrijkste resultaten van
het gesprek Adenauer-Macmillan in drie
punten samenvatten:
1. De Britse eerste-minister heeft er op
gewezen, dat Groot-Brittannië in de afge
lopen vijftig jaar tot twee maal toe voor
zijn bestaan en de vrijheid van het Wes
ten heeft moeten vechten en ook thans is
het daartoe bereid. Het zal zijn positie in
West-Berlijn niet opgeven. De Britse re
gering denkt er ook niet aan over te gaan
tot een de facto erkenning van Oost-Duits-
land. zulks ter geruststelling van Bonn.
2. De Britse regering blijft bereid tot on
derhandelen met de Russen, gelijk ook
Bonn dat noodzakelijk acht. Het nut van
een topconferentie wordt in het licht
van Kroesjtsjev's overheersende positie
>n het Kremlin in het centrum geplaatst,
maar eerst dient op een ministersconfe
rentie met de Russen een goede basis te
worden gelegd.
In Oudewater weet men sinds kort
zeker dat de lente in aantocht is.
Enige dagen geleden is de ooievaar
van Oudewater uit het warme zuiden
teruggekeerd op het nest boven op het
oude stadhuisje.
Advertentie
FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN
(Van onze weerkundige medewerker)
„Maart roert zijn staart", zegt de volks
mond. Wat de eerste helft van maart be
treft mogen wij het weer in alle opzichten
bijzonder gunstig noemen.
De gemiddelde etmaaltemperatuur ligt
nog vier graden boven normaal. Wanneer
dat zo zou blijven zou deze lentemaand
zeker tot de zachtste van de laatste eeuw
gaan behoren. Maar het is niet onwaar
schijnlijk dat er nog een aantal koudere
dagen volgt. Op de verkiezingsdag, donder
dag, was dit in het noorden van ons land
al het geval, ivaar natte sneeuw viel bij
drie graden C. tegen tien graden C. in het
westen. Ook over het aantal'uren zon, dat
al ongeveer 65 uren bedraagt, hebben wij
niet te klagen. Men kan zich bijna niet in
denken dat enkele lange winters, zoals die
van 1947 en 1942, pas omstreeks 15 maart
gingen verdwijnen.
Toen waren tijdens de tweede week van
maart alle grote rivieren nog met ijs en het
land met sneeuw bedekt terwijl nu de
sneeuwklokjes en de krokusjes al geruime
tijd melding maken van het naderende
voorjaar. De barometer steeg vrijdag al
weer flink en de wolken werden in zuide
lijke righting verdreven.
Wanneer maart op deze wijze zijn „voor-
jaars"-staart wil roeren dan kunnen wij
daar geen enkel bezwaar tegen hebben. Wij
hebben vergeleken met verleden jaar zeker
al een voorsprong van ongeveer 10 a
12 dagen. Het vroege eerste kievitsei was
daar een van de eerste bewijzen van.
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met plaatselijk op
klaringen, maar ook hier en daar
wolkenvelden. Zwakke tot ma
tige wind in hoofdzaak tussen
oost en zuid. Ongeveer dezelfde
temperaturen met vannacht
weer plaatselijk nachtvorst.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ,
Gistermiddag heeft de Koningin voor
een conferentie ten paleize Soestdijk ach
tereenvolgens ontvangen mr. J. A. Jonk
man, voorzitter van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal, en mr. L. G. Korten-
horst, voorzitter van de Tweede Kamer.
De Koningin ontving gisteravond, even
eens ten paleize Soestdijk, dr. A. A. L.
Rutgers, vice-president van de Raad van
State.
De Kamerfracties van de politieke par
tijen hebben zich reeds gisteren beraden
op de nieuwe situatie na de verkiezingen.
Uit velerlei gesprekken kon men daarna
de conclusie trekken, dat de formatie van
een kabinet zeer moeilijk zal zijn. Een
parlementair kabinet, steunend dus op
een meerderheid in het parlement, lijkt in
de huidige omstandigheden onmogelijk.
Indien er een poging zou worden gedaan
de brede basis te herstellen (K.V.P.,
P.v.d.A. ,A.R., C.H.U.) dan doet de A.R.
niet mee. In de C.H.U. zijn de meningen
verdeeld. Een deel is tegen herstel van de
brede basis.
Voor een „rechts" kabinet (K.V.P., A.R.,
C.H.U.) is er geen meerderheid in het
parlement. Een minderheidskabinet met
stilzwijgende steun van de V.V.D. durven
deze partijen niet aan, omdat de V.V.D.
dan toch in de oppositie zou blijven met
daardoor kans op winst bij volgende ver
kiezingen. De K.V.P., A.R. en C.H.U. wil
len trouwens niet afhankelijk zijn van de
gunst van de liberalen. A.R. en C.H.U. zijn
ook tegen openlijke samenwerking met de
V.V.D. De K.V.P. is verdeeld, maar over
wegend tegen.
Een kabinet, gebaseerd op de samen
werking van K.V.P. en P.v.d.A., zou steu
nen op een ruime meerderheid, maar het
zou heel moeilijk zo niet onmogelijk zijn
deze samenwerking tot stand te brengen.
De P.v.d.A. heeft tegen deze oplossing
geen bezwaar op redelijke voorwaarden,
maar de K.V.P. durft er niet aan uit vrees
een deel van haar rechtervleugel te ver
liezen bij volgende verkiezingen. Het gro
te aantal voorkeursstemmen op mr. K. T.
H. van Rijckevorsel is in dit opzicht reeds
een waarschuwing. De herstelde katholie
ke eenheid zou weer verloren dreigen te
gaan.
In de C.H.U. zijn vele voorstanders, o.a.
dr. Tilanus, van een nationaal kabinet
maar de V.V.D. heeft uitdrukkelijk bij
voorbaat verklaard geen zitting te nemen
in een kabinet, waaraan ook de P.v.d.A.
deelneemt (behoudens internationale ver
wikkelingen waarbij wordt gedacht aan
Berlijn).
De vervroegde verkiezingen hebben de
situatie dus geenszins opgeklaard, omdat
K.V.P. en P.v.d.A. ongeveer van gelijke
sterkte zijn gebleven. Omdat er na de be
vrijding nooit een kabinetsgroepering is
geweest, waarin of de K.V.P. of de
P.v.d.A. overheerste, krijgen de kiezers
geen gelegenheid zich uit te spreken aan
welke groepering zij de voorkeur geven.
Dan zou de stembus uitspraak kunnen
doen. Nu tekent zich de voorkeur alleen af
in de winst van de V.V.D., die echter niet
beslissend is.
Niemand ziet thans een mogelijkheid
voor een parlementair kabinet. Men denkt
thans aan de vorming van een veelzijdig
geschakeerd kabinet, dat met een bepaald
program voor de Kamer zou moeten ko
men om daarop het vertrouwen te vra
gen.
In de kring van de P.v.d.A. ziet men er
niet tegenop in de oppositie te gaan en
aldus een beslissing van de kiezers te
forceren. De korte periode van oppositie
heeft sedert 11 december al winst opgele
verd, al wordt deze in de andere kampen
gekleineerd als onbetrouwbare communis
tische winst. De P.v.d.A. voelt zich ech
ter sterk bij eventuele onderhandelingen.
Daarom is een beslissing voor de „recht
se" partijen, die tegenover de P.v.d.A. in
de meerderheid zijn, zo moeilijk. Daarom
zullen zij met hun meerderheid wel zoe
ken naar uitstel van een beslissing via een
of ander niet-parlementair kabinet. De po
litieke situatie is nog duister.
Hedenmorgen heeft de Koningin voor
een conferentie in Huis ten Bosch achter
eenvolgens ontvangen de fractievoorzitters
van de K.V.P., van de P.v.d.A., van de
V.V.D. en van de A.R.P., te weten prof.
mr. C. P. M. Romme, mr. J. A. W. Burger,
prof. mr. P. J. Oud en dr. J. A. H. J. S.
Bruins Slot. Hedenmiddag ontving de Ko
ningin achtereenvolgens in Huis ten Bosch
de fractievoorzitters van de C.H.U., van de
C.P.N, en van de Staatkundige Gerefor
meerde Partij, te weten de heren dr. H. W.
Tilanus, P. de Groot en ds. P. Zandt en
voorts de heer H. J. Lankhorst van de
P.S.P. en de heer L. P. Laning van het
G.P.V.
De P.S.P. en de G.P.V. waren tot heden
nog niet in de Tweede Kamer vertegen
woordigd. De heren Lankhorst en Laning,
die pas maandag door het Centraal Stem-
3. Van Britse zijde is met nadruk ver
klaard, dat Groot-Brittannië niet voor
een scheiding van de militaire machten in
Europa zonder meer, is. Dat zou zowel vol
gens de Britten als volgens de Westduit
sers een gevaarlijk vacuum in Midden-
Europa scheppen. Kennelijk om de Britse
kool (betreffende de wens toch te komen
tot een verdunde zone) en de Westduitse
geit (die bevreesd is voor iedere conces
sie aan de Russen) te sparen, is men te
ruggegaan tot de Londense ontwapenings
conferentie van de ondercommissie van de
UNO in 1957 en haar door de Russen in
de UNO-Assemblee niet aanvaarde voor
stellen. Die voorstellen kwamen neer op
een algemene ontwapening met een in
spectie- en controlezone in Europa. Een
achthonderd kilometer brede zone, zoals
de Russen destijds wensten, acht men veel
te smal met het oog op de moderne wa
pentechniek. De zone mag ook niet be
perkt blijven tot Midden-Europa, zo zegt
men te Bonn mee. In die brede, verdunde
zone, waar dus zowel de NAVO- als de
Rusfeische troepen in aantal zouden moe
ten worden verminderd, zal militair even
wicht moeten worden gevonden. In de
vorm van een militaire pariteit, met even
veel NAVO- als Russische troepen. De ver
dunning mag dus niet een Russisch over
wicht op kleine schaal tengevolge hebben:
er moet militaire ontspanning door een
militair evenwicht door middel van mili
taire pariteit komen. Parallel met een
overeenkomst over dit militaire probleem,
zouden daarbij politieke akkoorden moeten
lopen over de kwestie Berlijn en het Duit
se vraagstuk. Een gesprek over een ver
dunde zone is in feite niets anders dan de
prijs die het Westen de Russen wil beta
len voor hun streven naar eigen veiligheid
om via onderhandelingen te komen tot een
redelijke oplossing van de Berlijnse en de
Duitse kwestie.
„Geen oorlog"
De opzet van dit Brits-Westduitse plan
en dit teruggrijpen op de Londense ontwa
peningsconferentie is om in Europa vol
doende ruimte te scheppen en te voorko
men, dat er een militair luchtledig zou ko
men, waarin allerlei politieke gevaren
(Duits neutralisme, communistisch ge
wroet) zouden kunnen ontstaan. Daarmee
is aan de bezwaren van Adenauer, die
steeds heeft gehamerd op een algemene
gecontroleerde ontwapening met politieke
oplossingen tegemoetgekomen. Niets duidt
er echter op, dat de Russen nu bereid zijn
dit oude koetje van 1957 uit de Londense
sloot te aanvaarden. Het voorstel, om in
Europa en Duitsland een gecontroleerde,
brede, verdunde militaire zone te schep
pen, met een evenwicht tussen de weder
zijdse strijdkrachten dat Bonn wel be
haagt, moet voor Moskou nog onaanvaard
baar zijn, ook al bracht Macmillan uit
Moskou naar Bonn de tijding mee:
„Kroesjtsjev wil anno 1959 geen grote oor
log!" Dat dit alles wel voor Adenauer aan
vaardbaar is, is duidelijk. Een dergelijk
plan kan een bi'ug vormen naar de door
hem gewenste algemene gecontroleerde
ontwapening en er zit geen enkele conces
sie in terzake van Berlijn of de Duitse her
eniging. Ietwat grootmoedig doet men te
Bonn nu, of het een concessie van Ade
nauer is te willen praten over een verdun
de zone. Men weet echter wel beter, ge
tuige de bijtende critiek van de S.P.D., die
Adenauer verwijt Macmillan's „succes in
Moskou" te hebben verwaterd. Inderdaad,
moet men betwijfelen, of hiermee de door
Macmillan gewenste brede basis voor een
gesprek met de Russen is gelegd, ook al
wordt er dan, zoals hij steeds heeft voor
gesteld, in gesproken over een verdunde
zone
Vrijdagmiddag heeft de Koningin in
paleis Soestdijk achtereenvolgens de
voorzitters van de Eerste en Tweede
Kamer, mr. J. A. Jonkman en dr.
L. G. Kortenhorst, ontvangen. De
Vorstin liet zich inlichten over de
politieke situatie, zoals die na de ver
kiezingen is ontstaan. Links mr. J. A.
Jonkman, rechts dr. L. G. Kortenhorst
bij hun aankomst ten paleize.
bureau benoemd kunnen worden ver
klaard. zijn dus nog geen fractievoorzit
ters, doch vertegenwoordigers van hun
partij.
Het driejarig dochtertje van de familie
Journee te Liederholthuis, gemeente Heino
nabij_ Zwolle, is tijdens het spelen onder
een vrachtauto geraakt. Het meisje werd
naar het ziekenhuis overgebracht, waar
het spoedig na aankomst overleed.
De driejarige Annigje van den Brenk,
wonende aan de Krugerlaan te Zeist, is
voor haar ouderlijke woning door een
vrachtauto overreden. De kleuter kreeg
een schedelbreuk en overleed ter plaatse.
Te Maasdijk (gemeente Naaldwijk) liep
het driejarig dochtertje van de familie v. d.
Lucht bij het spel uit een poort de rijweg
op. Het meisje werd aangereden door een
bestelauto en werd op slag gedood.
Naar wij van de voorzitter van het
Centraal Stembureau in Den Haag ver
nemen zijn op mr. K. T. M. van Rijcke
vorsel, die op de lijsten van de Katholie
ke Volkspartij in de kieskringen in de pr<?-
vincies Zuid-Holland, Zeeland en Utrecht
als kandidaat nummer 19 voorkwam,
meer stemmen uitgebracht dan de kies
deler bedroeg. Het juiste aantal op hem
uitgebrachte stemmen is nog niet precies
bekend, doch vaststaat reeds dat hij de
kiesdeler ruim heeft gehaald.
Een comité had actie gevoerd om mr.
Van Rijckevorsel, die op een niet ver
kiesbare plaats op de kandidatenlijst van
de K.V.P. stond, toch in de nieuwe Tweede
Kamer te krijgen. Deze actie is dus met
succes bekroond. Het is. sinds de invoe
ring van het tegenwoordige kiesstelsel dei-
evenredige vertegenwoordiging nog nooit
voorgekomen, dat iemand door voorkeur
stemmen een Kamerzetel verwierf.
Van de zijde van de n.v. Nederlandse
Maatschappij voor de Walvisvaart te Am
sterdam vernemen wij. dat het bod van on
geveer dertig miljoen gulden van Noorwe
gen voor aankoop van de „Willem Ba
rendsz" voor deze n.v. onaanvaardbaar is.
De n.v. kan dit bod niet aanvaarden, omdat
het alleen het fabrieksschip geldt. Wat
moeten wij doen met de jagers en andere
schepen, zo merkte men van de zijde der
walvismaatschappij op.
Het ligt in de bedoeling, dat vandaag
tussen de directie van de n.v. Nederlandse
Maatschappij voor de Walvisvaart en de
regering besprekingen zullen worden ge
houden. Begin volgende week zullen hier
over mededelingen worden gedaan.
COLOMBO, (Reuter) De bevolking
van drie atols in het Zuiden van de Mala
diven (in de Indische oceaan) zijn in op
stand gekomen en hebben een voorlopige
regering onder leiding van een president
en een gekozen comité gevormd.
De directeur van de voorlichtingsdienst
der nieuwe regering heeft in een brief aan
de „Times of Ceylon" verklaard, dat de
atols Addoe, Hoevoedoe en Foa Moelakoe
tegen de republikeinse regering der Mala
diven in opstand waren gekomen, nadat
als gevolg van wanbeheer en hoge belas
tingen 33 mensen van de honger waren om
gekomen.
De nieuwe staat noemt zichzelf de „Ver
enigde Suadive eilanden". De opstandelin
gen hebben de bureaus van de regerings
vertegenwoordigers op de drie eilanden
groepen in brand gestoken.
Newton:
Instinct is een zintuig, net als het ge
hoor of het gevoel; het kan daarom
nooit het verstand vervangen, doch be
ïnvloedt het slechts tot een bewuste
conclusie.
Advertentie
(de goedkoopste kilometers ter wereld)
heeft thans een levertijd van 3 maanden.
Overweegt u de aanschaffing in het a.s.
voorjaar van 's werelds zuinigste auto
BESTEL dan NU I
HOOFD-AGENT voor Haarlem en omgeving:
Bloemendaal, Korte Kleverlaan 30-40
Telefoon 51301
Voor bloeiende bollenvelden is het nog
wel te vroeg, maar toch gaat de bollen
streek hier en daar al kleur bekennen. Men
kan de krokussen zien bloeien. Hier en
daar hebben vroege narcissen hun gele
kroon in de hoogte gestoken. In de om
geving van de Keukenhof in Lisse, aan de
Loosterweg, zijn thans de eerste, zeer
vroege hyacinten waargenomen. Een klein
partijtje van deze bloem staat in de luwte,
zich koesterend in de zon, te geuren. Rood
is deze hyacint, een kleur, die herinne
ringen aan zomer en warmte oproept.
Haar naam: Extase.
Advertentie
0
Om nooit te vergeten
LONDEN, (Reuter) Michail Soeslov,
een van de hoogste Russische leiders, is in
Londen aangekomen voor informele be
sprekingen met socialistische politici. Er
zal onder meer van gedachten worden ge
wisseld over de Duitse kwestie. Soeslov,
die lid van het partijbestuur is, brengt met
vier andere Russische politici een niet-
officieel bezoek van tien dagen aan Groot-
Brittannië. Zijn metgezellen zijn V. So-
lovjov, vice-voorzitter van de centrale
raad van vakverenigingen, Boris Pono-
marjov, Pavel Satjoekov, hoofdredacteur
van de „Pravda", en Semjon Skatsjov. Zij
zijn de gasten van de labourpartij.
WASHINGTON (Reuter-UPI) De staf
chef van het Amerikaanse leger, generaal
Maxwell Taylor, heeft op een besloten ver
gadering van een Congrescommissie in
Washington verklaard, dat de legerleiding
concrete plannen gereed heeft om aan elke
gebeurtelijkheid als gevolg van de crisis
om Berlijn het hoofd te kunnen bieden.
Op dezelfde dag dat president Eisen
hower op een persconferentie verklaarde
dat de Verenigde Staten geen oorlog te
land in Europa zullen voeren en dat het
geen zin heeft nog een paar duizend man
of zelfs enige divisies naar Europa te zen
den, zei de generaal in de subcommissie
voor de militaire paraatheid van de Senaat,
dat de vyf Amerikaanse divisies in Europa
voldoende zyn voor een periode van drie
maanden, te rekenen vanaf de dag der
mobilisatie. In de Verenigde Staten staat
nog een divisie gereed die binnen 24 uur
naar Europa kan vertrekken. Voorts zijn
de marine en de luchtmacht op de hoogte
gebracht van de schepen en vliegtuigen die
het leger in geval van nood nodig heeft
om aanvullende eenheden naar hun be
stemming te vervoeren.
Generaal Taylor verklaarde dat de Ver
enigde Staten op het ogenblik drie divisies
hebben twee luchtlandingsdivisies en
een infanteriedivisie die het land kun
nen verlaten zodra de benodigde transport
middelen beschikbaar zijn. De censuur
beeft het juiste aantal manschappen waar
óver het hier gaat, uit de tekst die vrijdag
werd vrijgegeven, geschrapt.
Terloops
Generaal Taylor legde er de nadruk op,
dat de militaire paraatheid in de Verenigde
Staten zodanig moet zijn, dat men kwes
ties als de Berlijnse terloops aan kan. De
Verenigde Staten zouden rekening moeten
houden met de mogelijkheid van een, al
thans aanvankelijk, beperkte oorlog om
Berlijn. Desgevr^gd gaf de generaal toe,
dat ook bij plannen voor een beperkte
oorlog rekening moet worden gehouden
met kernwapens, doch over het gebruik
van die wapens beslist de president.
Op de verklaring van Taylor, dat Berlijn
van militair standpunt bezien, een onhoud
bare positie is, vroeg senator Johnson wat
dan het alternatief zou zijn als de commu
nisten vastbesloten waren geweld te ge
bruiken. De generaal gaf als zijn mening
dat het duidelijk moet zijn dat de Ver
enigde Staten bereid zijn om over Berlijn
een totale oorlog te beginnen. Dat zou de
Russen ervan weerhouden het op dit ogen
blik tot een definitieve krachtmeting te
laten komen. Taylor zeide dat er „nationale
vastbeslotenheid" dient te zijn om de oorlog
in te gaan, als dat ooit nodig zou zijn om
de Russen te beletten er een te beginnen.
