Horen en zien (TUMBO EN ZIJN AVONTUREN lill ifc. «dn D Agenda voor Haarlem Ontwerp voor een Provinciewet bij Tweede Kamer ingediend en bondig li radio televisie ^KONDIGINGÊN JÈN NABESCHOUWINGEN?; Smakelijke gerechten T.V. en radio in Rusland Verkoop van pockets door leesbibliotheken Schilderij van Van Scorel tijdens kerkdienst opgesteld De radio geeft donderdag T elevisieprogramma De V.S.-tournee van het .C()ncert^ebouwcjrke|t- Waarschuwingsapparaten tegen radio-activiteit in Zwitserland Churchill in trek kantoormachines Hongaren uit kampen naar Nieuw Zeeland Franse belangstelling voor staalindustrie in de IJmond Twintig journalisten bij de hoogovens op bezoek door Daniel Gray WOENSDAG 18 MAART 1959 Het filmprogramma van dinsdagavond bracht ons via de internationale keuken naar „The Borneo Story", het derde deel der documentaire over dit eiland uit de Archipel. De keuken bevatte ditmaal een Australische gans, zijnde een gevulde lams bout. Het zag er heel smakelijk uit. De Amerikaanse manier om taarten te bakken kon ons overigens ook bekoren. Dat deed evenzeer de hoofdfilm „Waterfront", niet te verwarren met „On the waterfront". Het was het nogal tragische lotgeval van een zeeman, die na lange jaren zijn gezin weer eens opzoekt en dan verneemt dat hij een zoon heeft. De zeeman begaat echter een misslag, waarvoor hij moet boeten. De zoon is dan zijn laatste vreugde. Beeldschermer In 1965 zullen in de Sovjet-Unie 7,5 miljoen radio's en 3,5 miljoen televisietoe stellen in gebruik zijn. De afgelopen tien jaar is de produktie van de radio en t.v. industrie tot het tien voudige gestegen. Het zevenjarenplan voorziet in een dertigvoudige produktie- verhoging. „De verkoop van het, pocketbook is het nieest geëigende middel om de terug lopende ontvangsten in de leesbibliotheek op te vangen". Dit is de conclusie van een in april 1958 door de Algemene Neder landse Bond van Leesbibliotheekhouders gevormde commissiedie een onderzoek heeft ingesteld naar de oorzaken van de gebeurtenissen die de positie van hel lees- bibliotheekbedrijf minder gunstig hebben gemaakt. Een belangrijk onderdeel van de enquête onder 374 erkende leesbibliotheekhouders is het pocketboek. „Het goedkope boek dat men in eigendom verwerft, heeft voor ve len iets aantrekkelijks boven het gehuurde boek", stelt de commissie ter ondersteu ning van haar stelling, dat het rendement van het leesbibliotheekbedrijf door het pocketboek is aangepast. Om dit rende ment weer op peil te brengen, stelt de commissie voor in de leesbibliotheken ook pocketboeken te gaan verkopen. Daarom, zo meent de commissie, moeten de daarop betrekking hebbende reglementswijzi gingen op korte termijn tot stand worden gebracht. Het recht om pocketboeken te verkopen meent de commissie met enige waarbox-gen ten aanzien van vakkennis, solvabiliteit en dei-gelijke te moeten om kleden, „teneinde oók hier liet'peil'van het bedrijf te waarborgen en, de leesbiblio- theekhouc'ir zelf te beschex-men tegen een voor zijn bedrijf ondraaglijke overlading". Op 24 maart zal tijdens de lijdensover denking in de Nicolaikerk te Utrecht een van de kostbaarste schilderijen uit de col lectie van het Centraal Museum, het mid denpaneel van het Lochorsttriptiek van Jan van Scorel (de intocht van Jezus in Jeruzalem, geschilderd in 1526) belicht door een schijnwerper worden opgesteld en vanaf 7 uur 's avonds en gedurende de dienst van 8 tot 9 uur zijn te bezichtigen. De bedoeling is deze religieuze voorstel ling een functie te geven in een bijeen komst, waar het gesproken woord naast het lied geacht wordt een natuurlijke plaats te hebben. Het visuele element is volgens hen in de protestantse eredienst op de achtergrond gedrongen en heeft zelfs een bepaalde functie verloi-en. De dix-ec- trice van het Centraal Museum, mej. dr. M. E. Houtzager, zal in het begin van de bijeenkomst in de Nicolaikerk een korte kunsthistorische toelichting geven op het schilderij. Het kunstwerk wordt dezelfde avond nog naar het museum teruggebracht. HILVERSUM. 402 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO. 8.00-24.00 AVRO. AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 3.15 Gram. 9.00 Gymn. 9.10 Voor de vrouw. 9.15 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Kookpraatje. 11.15. Omr.ork. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Lichte muz. 12.50 Uit. het be drijfsleven 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. of gram. 13.20 Orgel en zang. 13.55 Beursber. 14.00 Piano recital. 14.25 Alles op één kaart. 15.20 Voor de vrouw. 16.00 Van vier tot vijf. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Gram 17.45 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15 Lichte muz. 18.30 Hawaiian muz. 13.45 Sportpraatje. 18.55 Gesproken brief. 19.00 Voor de kind. 19.05 Ga er eens even voor zitten. 20.00 Nieuws. 20.05 Kamerork. 20.40 Sopr. en piano. 21.05 De glazen toren, hoorsp. 22.35 Spaan se muz. 22.50 Journ. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen v. New York. 23.16 Sportact. 23.25—24.00 Nieuwe gram. HILVERSUM II. 2898 M. 7.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 14.00—24.00 NCRV. KRO 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.25 Hoogmis. 9.40 School radio. NCRV: 10.00 Gram. 10.03 Idem. 10.30 Mor gendienst. KRO: 11.00 Voor de zieken. 11.45 Ge wijde muz. 12.00 Middagklok - Noodklok. 12.03 Gram. 12.25 Voor de boeren. 12.35 Land- en tuin bon wmedêd.. 12.38 Gram. 12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Lichte muz. 13.40 Ge var. muz. NCRV: 14.00 Promenade-ork. 14.35 Gram. 15.05 Dubbelkwartet. 15.20 Kamerorkest en solist. 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30 Pianorecital. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber, 17.45 Lichte muz. 18.15 Sportrubriek. 18.30 Lichte muz. 18.50 Sociaal perspectief, caus. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Op de man af, ca.us. 19.15 Bas-bari ton 19.30 Radiokrant. 19.50 Gram. 20.00 Gevar. progr. 22.00 Periodiekenparade. 22.10 Orgclconc. 22.40 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nws. 23.15 Zaalsportuitsl. 23.20—24.00 Gram. BRUSSEL. 324 M. 12.00 Amusem.ork. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00 Eng. les. 14.15 Gram. 14.30 Franse les. 14.45 Chinese muz. 15.00 Orm.ork. 15.45 Duitse les. 16.00 Koersen. 16.02 Claveeimbel en piano. 16.45 Gram. 17 00 Nieuws 17,10 Gram. 17.15 Voor de kind. 18.15 Gram. 18.30 Voor de sold. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 19.50 Cans. 20.00 Verz.progr. 20.40 Het Noodlot, opera. 22.00 Nieuws. 22.15 Israëlische uitz. 22.40 Gram. 22.55—23.00 Nieuws. DONDERDAG 19 MAART NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. VARA: 20-20 Mensen, dingen, nu....! 20.30 Kunstrubriek. 21.00 Lichte muz. 21.15 Cabaretprogramma. De regering heeft bij de Tweede Kamer een ontwerp voor een Provinciewet inge diend. Deze wet komt in de plaats van de thans bestaande Provinciale Wet. De mi nisters StruUcken en Van Aartsen hebben het ontwerp ondertekend. De noodzaak te blijven binnen de gren zen die de Grondwet trekt heeft uiteraard tengevolge aldus zeggen de ministers dat de thans voorgestelde herziening geen dynamische betekenis heeft en dat de vraag of de samenstelling en taak van Provinciale Staten en van Gedeputeerde Staten wellicht wijziging behoeven, niet onder ogen is gezien. De ministers onderschrijven, wat de commissie-Prinsen als haar uitgangspunt in haar x-apporf heeft neex-gelegd. Evenals deze commissie zien ook de ministers de provincie als een krachtig levend organis me, belast met een belangrijke taak, die in de laatste decennia en in het bijzonder in de jai-en na de tweede wereldoorlog, in om vang en gewicht is toegenomen. Geplaatst tussen rijk en gemeenten, vervult de px-o- vincie encx-zijds een in zekere zin bemidde lende functie tussen deze lichamen, ander zijds behartigt zij die belangen welke in een andex-e sfeer dan die der gemeenten liggen, doch niet zulke algemene aspecten vertonen, dat zij voor behartiging door het rijk in aanmerking komen. De provinciale besturen hebben hun be langstelling in de latere tijd in belangrijke male mede tot. het sociale, economische en culturele teiTein uitgestrekt. De ontwikke ling van het maatschappelijk leven heeft dit medegebracht en Grondwet zowel als Provinciale Wet laat het pi-ovinciaal be stuur in beginsel vrijheid elk belang dat naar zijn oordeel tot de huishouding der px-ovincie behoort, ter behartiging aan zich te trekken. N De ministers zeggen voorts, dat het wet telijk keurslijf een ruimere ademhaling der provincies niet heeft belemmerd. Ont breekt, het een provincial bestuur aan be sef van eigen kracht, mist het de activiteit nieuwe taken ter hand te nemen, zo zal. ondanks de fraaiste wettelijke constructie, het staatsrechtelijk gebouw niet aan zijn bestemming beantwooi'den. Anderzijds is het de taak van de wetgever de remmen weg te nemen welke die activiteit onnodig belemmeren en het klimaat te scheppen waarin de provincie in zo ruim moge lijke mate kan ontplooien. Verordeningen In het thans ingediende ontwerp wordt voorgesteld, de eis van goedkeuring van alle provinciale verordeningen te laten vervallen. De Grondwet laat daartoe thans de vrijheid. Wel zullen de provinciale belastingver- ox-deningen aan pi-eventief toezicht onder worpen blijven. Vooi'ts kan volgens de Gi-ondwet goedkeuring worden geëist van andex-e provinciale verordeningen, bijvoox-- beeld van die, waarvan de vaststelling dooi de wetgever wordt gevorderd. De eis van goedkeuring zal eveneens gel- dei. voor een belangrijke categorie van de besluiten betx-effende de waterstaat. De ministex-s wijzen nog op het gx-ote be lang van de inschakeling van de provin ciale besturen bij de uitvoering van de rijkswetgeving, zowel nieuwe als reegis be staande'. Bij de toenemende bemoeiingen van de rijksoverheid Aal X&ariciacht bij voortduring gex-icht moeten zijn op de wenselijkheid van deze decentralisatie. Het artikel der Provinciale Wet, volgens hetwelk aan een lid van Gedeputeerde Sta ten tussentijds ontslag kan worden ver leend, indien deze heeft opgehouden het vertx-ouwen van Px-ovinciale Staten te be zitten. is in het ontwex-p-Provinciewet niet ovei'genomen. De ministers verklaren, dat dit artikel tot dusver nimmer is toegepast, hetgeen ex-op wijst, dat aan de bepaling geen wezenlijke behoefte bestaat. Verantwoording Op het voetspoor van de commissie- Prinsen wordt in het. wetsontwerp voorge steld, de verantwooi-dingsplicht van de voorzitter en de leden van Gedeputeerden aan de Provinciale Staten zich in beginsel te doen uitstrekken tot het gehele door het college gevoerde bestuur. Aan dit beginsel kunnen een dxietal beperkingen gesteld wox-den. Ten eerste zullen de voorzitter en de leden van het college van Gedeputeex-de Staten de bevoegdheid moeten hebben het verstrekken van inlichtingen te weigeren, indien het openbaar belang zich daartegen vei-zet. Voorts meent de minister van Binnen landse Zaken met de commissie-Prinsen, dat de verantwooi-dingsplicht zich niet moet uitstrekken over het toezicht op de gemeentebesturen en het beslissen van be- stuursgeschillen. Overwogen is, in hoeverre de Commis saris der Koningin mede verantwoording schuldig dient te zijn aan Provinciale Sta ten voor werkzaamheden, die niet het door het college gevoerde bestuur betreffen. Evenals de commissie-Prinsen meent de minister van Binnenlandse Zaken, dat een dei-gelijke bepaling niet opgenomen dient te worden. De aan de commissaris opge- dx-agen taken zijn van zeer uiteenlopende aard. Denkt men b.v. aan de aanbevelingen, die de commissaris doet met betrekking tot het voorzien in vacatures voor het bur gemeesterschap, aldus de minister dan zal men inzien, dat het niet juist zou zijn de Staten de bevoegdheid te verlenen hierover inlichtingen in te winnen. De regering acht het van belang, Pi-o- vinciale Statfen in de gelegenheid te stellen zich uit te spreken over wetsvoorstellen lot wijziging van grenzen tussen px-ovin- cies. Het verband tussen de aantallen Staten leden en de bevolkingscijfers der pi-ovin- cies, dat langzamei-hand vei-loren was ge gaan, is hersteld. Daarbij is het systeem van artikel 5 der Gemeentewet toegepast. Volgens de nieuwe regeling zal in geen der pi-ovineies het bestaande aantal Staten leden verminderen. De uitbreiding is zo klein mogelijk gehouden. Staten- en Kamerlidmaatschap De onverenigbaarverklaring van het lid maatschap van Px-ovinciale Staten met dat van de Eerste Kamer als gekozene in de groep waartoe de provincie behoort, is een bepaling die in feite geen effect sorteert, daar leden van Provinciale Staten zich in andex-e provincies kandidaat kunnen laten stellen. De regering acht niet voldoende redenen voor handhaving van deze onver enigbaarheid aanwezig. Tot dusverre mocht voor het bijwonen van afdelings- en commissievex-gaderingen geen presentiegeld wox-den toegekend. In het ontwcrp-Provinciewet is een dergelijk vei'bod niet, opgenomen. Voox-gesteld wordt de Kroon de bevoegd heid te geven tot het vaststellen van de jaarwedde van de leden van Gedeputeerde Staten, nadat Provinciale Staten hierover zijn gehoord. De regering is zich er van bewust, dat de autonomie in dit opzicht een beperking ondergaat, doch anderzijds is het wenselijk de bezwaren, die de hui dige regeling veroorzaakt, weg te nemen. Het bestuur van de Nederlandse Orkest- stichting tot "Beheer vaii ft'et CorfrerlfP bouworkest heeft het rapport bestudeerd van de delegatie, die in New York bespre kingen heeft gevoerd met „Columbia Ar tists". In principe is besloten tot het aan gaan van een ovex-eenkomst voor een tour nee door de Verenigde Staten en Canada in de periode april-juni 1961. Ook de or kestleden hebben zich met het voorgestel de reisschema akkoord verklaard. Zoals bekend zal het een tournee van kust tot kust worden, die ongeveer 43 con certen omvat. Het eerste concert zal in Washington worden gegeven, de laatste twee in San Francisco. De dirigenten Eduard van Beinum en Eugen Jochum hebben zich in principe bereid verklaard de tournee te leiden. BERN (UPI) Tegen het eind van dit jaar zal in alle Zwitserse kantons een systeem voor waarschuwing tegen gevaar lijke radio-activiteit van de lucht gaan functioneren. Het is een systeem, dat erop is ingericht vi-oegtijdige waarschuwing te geven bij gevaarlijke stijging van de radio activiteit van de lucht. Hoe het precies werkt en welke apparaten men ervoor heeft gekocht of gebouwd, zal te zijner tijd door de Zwitserse regering worden mee gedeeld. De tentoonstelling van schilderijen van Sir Winston Churchill, die de En gelse koninklijke akademie voor schil derkunst in Londen heeft gearrangeerd, heeft in de eerste vier dagen 12.283 be zoekers getrokken, dat is tweemaal zó veel als de tentoonstelling van schilde rijen van Leonardo da Vinci, die in 1952 gehouden is en als een record heeft ge golden was bezoekersaantal betreft. ^0/: i, W sjjr 53 Jako keek verschrikt naar het steigertjeHij zag, dat een heel stuk daarvan was afgebroken en het drong tot hem door, dat Tumbo misschien op de steiger gestaan had, toen die werd weggeslagen. „Maardan is hij in zee terecht gekomen!", dacht hij angstig. Hij hield zich met moeite staande op het overgebleven stuk van de steiger en keek naar de woeste zee. O, als de arme jongen daarin terechtgekomen was Hij keek naar de oude vuurtoren, die een eind verder op het strand stond. Als hij daarop stond, zou hij beter uitzicht hebben5253 Advertentie ©ooooooo RUYS Vestigingen door geheel Nederland Twee en veex-tig Hongaarse vluchtelin gen, die een schijnbaar uitzichtloos be staan leidden in een kamp in Oostenrijk, hebben zich gisteren in Rptterdam inge scheept op de „Sibajak" van de Koninklij ke Rotterdamsche Lloyd. Over ongeveer een maand zullen zij in Nieuw-Zeeland aan land stappen. Met hun toelating heeft de x-egex-ing van Nieuw-Zeeland een gebaar gemaakt dat wel eens het begin zou kun nen zijn van de oplossing van een groot probleem, het probleem van de gehandi capte vluchtelingen, die volgens de nor male regels vrijwel geen kans op emigx-a- tie hebben. Meer dan 30.000 personen le ven nog in de kampen welke onder het mandaat van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen der Verenigde Naties val len. Meer dan een derde van hen is direct of indirect, gehandicapt, waarmee wordt bedoeld dat een of meer leden van een ge zin invalide zijn, t.b.c. hebben gehad of iets van dien aard. Thans is er nieuwe hoon in de harten van deze mensen, dank zij het initiatief van Nieuw-Zeeland. In de rooksalon van de Sibajak zijn de emigranten toegesproken door de Hoge Commissaris voor de vluchtelingerfr/A Zwjitser dr.. A. PA Luidt. ..Vele. lan.den v gêh"'r«:et' gróteintéresse het résulfaat" Van het prachtige initiatief van Nieuw-Zee land," zei hij en hij wees de emigranten erop dat het van hen zal afhangen of ook andere gehandicapte vluchtelingen een kans krijgen te emigreren. De heer T. A. N. Johnson, commissaris van de Nieuwzeelandse emigratiedienst in Nederland, zei: ..Mijn regeling is ver heugd u te kunnen ontvangen. Ik ben er van overtuigd dat u zich in ons heexdijke klimaat gelukkig zult voelen en dat u zich binnen korte tijd een inwoner van Nieuw- Zeeland zult voelen." De echtgenote van de burgemeester van Rotterdam, mevrouw Van Wal sum, bood de zeventien kindei-en, die deel uitmaken van de groep Hongai-en, speelgoed aan. Advertentie Een twintigtal Fx-anse journalisten heeft gisteravond in hotel de l'Europe te Am sterdam aandachtig geluisterd naar een uiteenzetting van prof. dr. J. F. ten Does- schate, directeur van de Kon. Ned. Hoog ovens en Staalfabrieken te IJmuiden, over opzet en organisatie van de Neder landse staalindustrie in de IJmond. Het bezoek was georganiseerd door de Cham- bre syndicale van de Franse metaalver werkende industrie. De bedoeling was om deze financieel-economische journalisten een buiten Frankrijk gelegen staalbedrijf te laten zien, teneinde hun een indruk te geven van de concux-renlie die de Franse staalbedrijven bij de afzet van hun pro- dukten ondervinden. Prof. Ten Doesscha- te wees erop hoe de ligging aan zee een der belangrijkste voordelen is van het IJmuidense bedrijf. Hij stond uitvoerig stil bij de oprichting van Breedband met behulp van legcnwaardegelden uit de Marshallhulp. Zeer betreurde, hij dat hij zijp gasten slerh+s- pWcijfers' van de eind': 105.7,,: kon laten zien-. Zeer geïnteresseerd waren de Franse journalisten in de financiële deelneming van de staat en in het feit dat deze deel neming niet gepaard gaat met recht streekse bemoeienis van de staat in de dagelijkse leiding van 't bedrijf. Over de ze en andex-e punten werden talrijke vra gen gesteld, waarop prof. Ten doesschate uitvoerig antwoordde. Met name onder- streepte hij de eenheid in de leiding van de vier bij elkaar behox-ende IJmuidense ondernemingen: Hoogovens, Breedband, Mekog en Cemij. TJit gesDreklmn melde journalisten bleek dat in Frankrijk thans een groot project op stapel staat om in Duinkerken een hoogoven- en staalbedrijf op te richten. Het bijzondere hiervan is dat dit het eerste Franse staalbedrijf zou worden, dat aan de kust is gelegen. Tot dusver heeft men in Frankrijk deze bedrijven alle in het binnenland opgericht, nabij de vindplaat sen van het ijzererts. In Duinkex-ken vindt men steenkool in de nabijgelegen mijnsti-eek, maar het ijzererts wil men van overzee aanvoeren. De Franse gasten bezichtigen vandaag de hoogovens in I.Jmuiden. Zij hebben ook grote belangstelling voor de Europoort en de Deltawerken. President. Tot president van de rechtbank te Groningen is benoemd mr. Ch. J. J. W. van Gx-oeningen, totnutoe vice- president. Tot vice-president is benoemd mr. W. H. Dommering, die sinds 1946 rech ter is. Sinds 1934 is mr. Van Gx-oeningen rechter te Groningen. Hij was van 1945 tot 1949 raadsheer in het gerechtshof te Leeuwarden. Collega doodgereden. De rechtbank te Arnhem heeft een 58-jarige Oosterbeekse vertegenwoox-diger veroordeeld tot een ge vangenisstraf van 10 maanden en een jaar intrekking van zijn rijbewijs, omdat hij op 2 januari van dit jaar onder invloed van sterkedrank met zijn auto een fietser, toe vallig een collega, had doodgereden. Kampioene-winkeldievegge. Het ge rechtshof te Amsterdam heeft 'n 60-jarige vrouw, die door de procureur-generaal „Kampioene aller winkeldieveggen" was genoemd, veroordeeld tot 6 maanden ge- vangenissti'af. Er was een jaar tegen haar geëist. Haar strafblad bevatte 11 veroor delingen wegens winkeldiefstallen. In 1953 was ze daarvoor tot 2V2 jaar veroordeeld. Driekleurig kalf. In Lunteren is Dij de landbouwer N. Drost een dx-iekleurig stierkalfje geboren. Het diertje is groten deels roodbont en heeft alleen rechts achter twee zwarte vlekken. Het rood- wit-zwarte stierkalfje trekt veel bekijks. De Veeartsenijkundige Dienst kwam reeds enkele kleurenfoto's nemen. Dodelijke val. De 55-jarige construc teur W. Th. de Leeuw uit Rheden, die werkzaamheden verrichtte bij de nieuw bouw van de Provinciale Gelderse Elek triciteitsmaatschappij te Nijmegen, is van een ladder acht meter omlaag gevallen met het hoofd op een ijzeren balk. In een ziekenhuis te Nijmegen is hij overleden. Geheim rond Leonoor 9. In Salisbury nam ik het vliegtuig naar Nairobi. Kenia is een mooi land, 't. is er mooier dan hier. De blanken hebben daar de wilde romantiek nog niet ver dreven. Zoals men mij had aangeraden, bracht ik een nacht door in een boomtophotel en nam ik de gelegen heid waar om bij volle maan de wilde dieren naar hun drinkplaats te zien komen: leeuwen, rhinocerossen, olifanten en gazellen. O, dat was stellig allemaal héél bijzonder, maar hoe eenzaam voelde ik mij, Jay! In1 m'n eentje door de straten van Nairobi wandelend, zou ik graag een willekeurige voorbijganger hebben verzocht iets tegen mij te zeggen, even tegen mij te lachen opdat ik één ogenblik van dat beklemmende eenzaamheidsgevoel verlost zou worden. Kun je daar iets van begrijpen, Jay?" Ze keek mij aan, als verwachtte ze van mij een aan moediging, maar tegelijkertijd had ik de indi-uk, dat ze mij nauwelijks zag. „Ken je Kampala", vroeg ze. Ik beantwoordde haar vi-aag bevestigend. Kampala ligt aan de equator midden tussen de bananenbomen, palmen, hoge bamboes en mangobomen. Het ligt hoog en in de droge tijd is het er heerlijk koel. „In Kampala zou ik het watervliegtuig nemen, dat uit Engeland komt en dat zijn passagiers na een vijfdaagse rondvlcuhl tenslotte naar Johannesburg brengt. We vertrokken 's morgens om 7 uur. Om 8 uur daal den we in de richting van het Victoriameer. Ik had een plaats in de beneden-cabine, waar enkele oudere men sen mijn gezelschap vormden. Toen we weer opgeste gen waren, begaf ik mij naar de damessalon. Om daar te komen, moest ik dooi' de bar lopen, die dit mor genuur nog niet open was. De kleine damessalon zag er zeer verzorgd uit: indix-ecte verlichting, rose vloer bedekking, een rustbank en een toilettafel met een goede spiegel. Ik heb zelden tijd om mezelf uitgebreid in de spiegel te bekijken maar op zo'n reis was het een amusante afleiding en ik kreeg er plezier in me op te maken. Alles was aanwezig: poeder, creme, lotions, parfum. Ik amuseerde me kostelijk in die damessalon terwijl het vliegtuig boven het blauwe water van het Victoria-meer vloog en de Equator passeerde. Ik bekeek mijn spiegelbeeld en voelde me allesbehalve te vreden. Hoe zou iemand ooit iets kunnen voelen voor mijn onbewogen koele gezicht, waai-achter ik mijn angst en eenzaamheid verborg. Mijn angst om altijd al leen te zullen blijven. vergeef me Jay dat ik je dit alles zo onomwonden vertel. Maar ik moet dat doen, anders begrjp je de rest van mijn verhaal niet. Ik hield mezelf voor, dat ik over enige dagen weer in het ziekenhuis in Umtali te rug zou zijn en ik vroeg me af: wat voor zin heeft 't in pi-ecies datzelfde bestaan terug te keren. Wat voor zin heeft deze reis, wanneer er geen mens was, die een woord met je heeft gesproken, wanneer er geen waar devolle herinnering overblijft, wanneer er geen enkele ontmoeting was, geen enkele vriendschap? Het pret- tige gevoel, dat ik even tevoren nog had gehad, viel van mij af. Zeven-en-twintig jaar oud ben je, zei ik te gen mezelf en het leven heeft je tot dusver niets gegeven. Waarom zou dat opeens veranderen? Ik schaamde me voor de tranen, die in mijn ogen kwamen. Ik stond op, box-stelde de kraag van mijn jas je af, en keek op mijn horloge, 't Was 9 uur. Ik wilde me weer naar mijn plaats in de beneden-kabine bege ven. Het schelle licht in de bar, waar ik doorheen moest verraste mij na het getemperde licht van de damessa lon. Op een met blauwe stof beklede bank zat een man naar buiten te kijken, 't Was een nog vrij jongeman, met zwart haar en brede schouders; zijn ogen waren ichter donkere brilleglazen verborgen. Toen ik langs hem heen wilde lopen, richtte hij zich tot mij: „Allemensen, hebt u die ontstellende wildernis bene den ons gezien?" Zijn stem had een prettige klank en zijn uitspraak was zeer beschaafd. Kennelijk een ontwikkelde Engels man. één die in Oxford of Cambridge had gestudeex-d. Ik voelde opeens een zekere verlegenheid in mij. Als ik hem antwoordde, zou hem mijn Zuid-Afrikaanse ac cent natuurlijk onmiddelijk opvallen. „Bent u bang voor mij?" vroeg de vx-eemde man lachend. „Gelooft u mij, die drieduizend meter diep te beneden ons, is iets waar je veel banger voor moet zijn". Hij nam zijn bril niet af, maar toen hij lachte, vielen mij zijn mooie, zeer regelmatige witte tanden zijn goedgevormde mond, en sterke kin op. Ik kwam wat dichterbij en nog steeds aarzelend, ging ik tenslotte naast hem zitten op de bank bij het raam. Door de raampjes van andere vliegtuigen zie je de aarde als 't ware schuin onder je liggen, maar door dit raam kijk je kaarsrecht de diepte in en-je krijgt het ge voel alsof je in die diepte getrokken zult worden". „Dat is inderdaad waai-", zei ik en met een gevoel van huivering trok ik mij van het raam terug. „Voelt u zich niet goed?" vroeg de onbekende man bezorgd. Alle kleur was kennelijk uit mijn gezicht ge weken. „Ik voel me prima". Hoe merkwaardig, dat thans heus iemand met mij sprak. Zich zelf bezorgd over mij maakte. Na enige opmerkingen over en weer vertrouwde hij mij toe, dat dit zijn eerste x*eis naar Zuid-Afrika was. Ik vertelde hem over Rhodesië, over het klimaat en de vele bloemen. Tegen net einde van de dx-oge tijd, in augustus zei ik komen er veel bosbranden voor en na zes maanden droogte snakken mens eh dier naar regen. De mensen hebben 't gevoel, dat ze gek worden van de droogte en bij de eerste regendruppels komen velen uit de huizen en voeren op straat een wilde dans uit. Hij scheen mijn woorden nauwelijks te horen. Hij had zijn donkere bril afgenomen en keek mij met zijn heldere, grijze ogen peinzend aan. „Dat parfum van u is werkelijk uitstekend", merkte hij op. „Als ik een vrouw was zou ik een' zwak voor parfums hebben en zou ik me alleen door de allerbeste kleermakers laten kleden".. Hij keek mij bij die woorden goedkeux-end aan. Even later vroeg hij mij, of ik Parijs kende en sprak vol en thousiasme over Europa. Ik kreeg de indruk, dat hij afgezien van Afrika de hele wereld kende. Hij vroeg mij ook, waar ik woonde. Toen ik Umtali noemde, was hij één en al verbazing en stak zijn vreugde niet onder stoelen of banken. „Umtali?" Maar dat is nu juist de plaats, waarheen ik onderweg ben! Ik moet een opdracht in Johannes burg uitvoeren, maar vandaar zal ik naar Zuid-Rhode- sië gaan. Ik wil mij in Umtali vestigen. Hoe klein is de wereld toch! Kent u Sir Julian Fairbridge?" „Alleen van naam." Hij scheen teleurgesteld te zijn. (Wordt vervolgd) WOENSDAG 18 MAART Stadsschouwburg: Toneelgroep „Puck" met „De Vrek", 20 uur. Concertgebouw: Uitvoering van Mattheus Passie door de Chr. Oratoriumvereniging met N.Ph.O. en knapenkoor „De Zingende Klokken", 19.30 uur. TENTOONSTELLINGEN In 't Goede Uur: Expositie Poppé Da- mave, tot 22 uur. FILMS Cinema Palace: „Pikant verlof in Parijs". 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater: „Het verleden slaat toe". 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Lido Theater: „Operatie Amster dam", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Luxor Thea ter: „Liane II, de witte slavin", 14 jaar, 20 uur. Minerva Theater: „De twaalf ge zworenen", 14 jaar, 20.15 uui\ Rembrandt Theater: „I want to live", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Roxy Theater: „Lafayette esca drille", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Studio Theater: „De wanhoop van inspecteur Gideon", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. ZANDVOORT Theater Monopole: „Het rijstmeisje". 18 jaar, 20 uur. DIVERSEN Gemeenschapshuis: Expositie van werk van o.a. Nel Klaassen en Jaap Bouhuys, 19 tot 21 uur. Brinkmann: K. Schuitema over „Spreken in het openbaar", 20 uur. (V.U.). Frans Halsmuseum: Experimentele en tekenfilms. 20 uur. (V.U.). DONDERDAG 19 MAART Stadsschouwburg: Toneelgi-oep „Puck" met „De Vrek". 20 uui\ Concertgebouw: Uitvoering van Mattheus Passie door de Chr. Oratoriumvereniging met N.Ph.O. en knapenkoor „De Zingende Klokken". 19.30 uur. TENTOONSTELLINGEN In 't Goede Uur: Expositie Poppe Da- mave, 10 tot 22 uur. Bloemenheuvel Bloemendaal: Expositie niet-bex-oeps beeldende kunstenaars, 10 tot 17 uur. FILMS Cinema Palace: „Pikant verlof in Parijs". 14 jaar, 14 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater: „Het verleden slaat toe", 14 jaar, 14.30. 19 en 21.15 uur. Lido Thea ter: „Operatie Amsterdam". 14 jaai-, 14. 16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor Theater: „De onsterfelijke wals", 14 jaar. 14 en 20 uur. Minerva Theater: „De twaalf gezwox-enen". 14 jaar. 20.15 uur. Rembrandt Theater: „I want to love". 18 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy Theater: „Lafayette escadrille", 14 jaax-, 14.30. 19 en 21.15 uur. Studio Thea ter: „De wanhoop van inspecteur Gideon". 14 jaar, 14.15, 19 en 21.15 uur. ZANDVOORT Theater Monopole: Opvoering kinder- operettevereniging „Jong Zandvoort". 20 uur. DIVERSEN Gemeenschapshuis: Expositie van wex-k van o.a. Nel Klaassen en Jaap Bouhuys. 14 tot 17 en 19 tot 21 uur. Concertgebouw: Scholendag, 9.30 uur. Brinkmann (Houtplein): D. V. Barocas over „Ruimtevaai-t", 20 uur (Genootschap Nederland-Engeland). Vleeshal: Bezinningspauze ds. N. van Egmond: „Reis door de nacht", 12.35 tot 12.45 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 7