De zachtste
van alle
Argentinië's
huidige crisis zware erfenis van Perón
Wat doet Nederland in Argentinië?
EMIGRATIE
Verkiezingscampagne in
Oostenrijk begonnen
Vlaamse ambassadeurs naar
Bonn en Moskou
Frondizi preekt soberheid, bankroet dreigt
en algemene verarming komt aan het licht
WIE LEGT HET DE ARBEIDERS UIT?
5
en bij Golden Fiction zit
de zachtheid waar ze hoortin de tabak
Zesduizend vluchtelingen
bij terugkeer opgepakt
Reisbeperkingen in
Rusland verzacht
Sluiting van Chinese
scholen in Indonesië
Onontwarbaar kluwen
Democratisering van de
diplomatieke dienst
DINSDAG 7 APRIL 1959
Wat zijn Nederlands economische kansen in Argentinië? „Een bankier zou
zeggen: te riskant", zei iemand tegen mij. „Als je weg kan blijven, moet je
het doen. Maar je kan niet wegblijven". Een ander pleitte voor lange kredieten
voor de levering van kapitaalgoederen en vroeg: „Wat doen wij liever: straks
a fonds perdu werkloosheidsuitkeringen doen of krediet geven aan een land.
dat zij het soms wat laat altijd aan zijn verplichtingen heeft voldaan?"
Het beeld der huidige activiteit:
Handelsverkeer: onder normale omstandigheden is Nederland Argentinië's
vierde afnemer voor 98 miljoen dollar (1957), overwegend transito-goederen.
Wij exporteerden in dat jaar voor 35 mlijoen dollar en bezetten daarmee de
tiende plaats. Door het vrijlaten van de invoer bestaat thans vrije concurrentie.
Maar de nieuwe heffingen en deposito's hebben bij de importeurs onzekerheid
gewekt, de invoer stagneert.
Industriële vestigingen: blijven (onder het in het bijgaand artikel gemaakte
voorbehoud omtrent het latente sociale conflict) mogelijk, bieden onder die
zelfde reserve zeker kansen voor de verdere toekomst.
Een greep uit de belangrijkste Nederlandse firma's in Argentinië: Philips,
Bols (jenever is ook Argentinië's nationale borrel geworden), „Koninklijke",
Van Berkels Patent, Hollandse Bank Unie, K.L.M., Jacoberg en Lindetevis,
Van Waveren, Unilever, Organon, Chemische Fabriek Naarden, Van Nievelt
Goudriaan, Royal Interocean Lines, Wolhandel Hart (de grootste in Argentinië),
Nidera, Werkspoor, Polak en Schwartz, Ledeboer en Van der Held.
Grote orders uit het verleden: 120 miljoen gulden voor Werkspoor (locomo
tieven en spoorwagons), 50 miljoen voor Hoogovens vorig jaar (stalen platen).
Hangend project: plan voor inpoldering van delta Parana-rivier, in eerste
instantie proefpolder van tienduizend hectare met mogelijkheden voor zestig
duizend hectare. Dit plan was onder voorlopige regering haast in kannen en
kruiken.
Een arbeidster bij Philips' bedrijf in
Buenos Aires. In haar werkbank staat
een woord gekrast: Evita.
(Van onze reisredacteur)
BUENOS AIRES, april „In de eer
ste drie maanden van dit jaar zijn de
kosten van levensonderhoud met veertig
percent gestegen," zei de elegant ge
klede vakboncissecretaris tegen mij. Hij
stak een dure Amerikaanse sigaret op,
wees naar de stakers in de straat en zei:
„Hoe wilt u de arbeiders vertellen, dat
het onder Perón niet beter was?" En
daar, in een notedop, heeft men de hele
sociaal-economische crisis die Argentinië
op het ogenblik verscheurt. Natuurlijk
zou men de arbeiders moeten vertellen,
dat juist het Perón-regime Argentinië
van de wal in de sloot heeft geholpen.
Dat de gouden kans miste om met de
grote goud- en deviezenreserves, in en
na de tweede wereldoorlog opgebouwd,
in een vooruitziend en voorzichtig beleid
het land opnieuw te outilleren. Dat daar
entegen in zijn koortsachtige haast om
sociale onrechtvaardigheden weg te wer
ken, de arbeiders met gunsten bekogel
de, schatten wegsmeet aan ongezonde
projecten en een sociaal-economisch kli
maat schiep waarin geen Argentijn meer
lust tot werken en geen buitenlander
meer zin tot investeren had. Wie moest
dat de arbeiders duidelijk maken? De
vakbondsbonze, die van de sociale on
vrede leeft, vandaag de arbeiders tot
staking oproept en zich morgen door de
werkgevers laat omkopen om de staking
te doen eindigen? De politicus, die in
een land zonder democratische ervaring
gekozen wil worden? Ook president
Frondizi beloofde in zijn verkiezings
campagne gouden bergen en is een jaar
lang aan het beloven gebleven. Maar
men kan economische realiteiten niet
eeuwig uit de weg gaan. En op 30 de
cember kwam het hoge woord eruit. De
president zei in een radiorede: „Wij
staan aan de rand van het bankroet. Er
is maar één weg: soberheid".
Het was geen vrolijk beeld dat hij op
hing. De verplichtingen van de centrale
bank voor importen, rente en aflossingen
bedragen voor 1959 het viervoudige van de
beschikbare goud- en deviezenvoorraad.
Het fundamentele probleem is dat de pro-
duktie geen gelijke tred houdt met het stij
gende sociale niveau van de toenemende
bevolking. In de laatste tien jaar stegen
de kosten van levensonderhoud met zes-
.honderd percent. In de laatste twee jaar
klommen de lonen mets 33 percent, de
produktie slechts met 3'/2 percent. Argen
tinië is nog steeds afhankelijk van de ex
port van landbouwprodukten (95 percent
van de uitvoer), die steeds geringere ex-
portsaldi opleveren, ook omdat het land
zelf er te veel van opeet. Ontwikkeling van
nieuwe energiebronnen (olie, kolen en
elektriciteit) en van de ijzer- en staalin-
Dokwerkers in Buenos Aires' haven
aan de gele, modderige, onoverzien
baar brede Plata-rivier. Tezamen met
de arbeiders van de vleesindustrie
vormden zij de harde kern van Perón's
„descamisados"De laatste weken heb
ben zij een serie korte stakingen ge
houden, die de regering noopte
troepen naar de haven te zenden.
v/eerstaanbaar investeringen aantrekt,
welke voorbijgaande moeilijkheden zich
ook voordoen. Nederland mag in zo'n ge
bied niet achter blijven. Men doet er zeker
verstandig aan nu een jaartje te wachten
om te zien of Frondizi erin slaagt de hui
dige crisis te boven te komen, een begin
van sanering te maken. Dat jaar echter
zou men goed kunnen gebruiken om ter
plaatse een studie van de mogelijkheden
te maken. Men moet zeker niet wachten
tot alle moeilijkheden zijn opgelost, want
dan staat de concurrentie al lachend aan
de kade, wanneer men van boord stapt.
De producenten van Argentinië's rijk
dom: boeren in „bombacha's", de
wijde broeken, die de nationale dracht
op het platteland zijn. Zij krijgen het
wat makkelijker, de regering steunt de
landbouw en veeteelt, die de afge
lopen jaren sterk minder lonend is
geworden,
hun portemonnaie kunnen voelen. De
treintarieven zijn gestegen, de benzine
prijs is verdrievoudigd. Op de spijskaar
ten der restaurants worden dagelijks nieu
we en hogere prijzen bijgekrabbeld. Vlees,
dat volksvoedsel is, wordt zo duur, dat de
Argentijn zijn dagelijkse „bife" niet meer
kan bekostigen. De lonen blijven ondanks
de verhogingen van vorig jaar verre bij
de gestegen prijzen achter. Frondizi heeft
aan het Internationale Monetaire Fonds
moeten beloven, dat hij het monstrueuze
ambtenarenapparaat (1,8 miljoen over
heidsdienaren op een bevolking van twin
tig miljoen) met vijftien percent zal be
snoeien. In het staatsbureau voor toeris
me werkten 1300 ambtenaren, waarvan
duizend „chefs". Frondizi zal nu voor
zijn ambtenaren een volle werkdag instel
len. Aangezien de meeste ambtenaren nu
nog twee of drie banen hebben, dwingt hij
ze daarmee tot kiezen.
De meeste financiële en economische
deskundigen zijn het erover eens, dat
Frondizi's nieuwe soberheidsbeleid een
aanvaardbaar en gezond minimumpro
gram is. Ze voegen er echter aan toe, dat
zij twijfel voelen of het volledig uitgevoerd
zal worden. Tussen afkondiging en door
werking van een oekase ligt in Latijns-
Amerika doorgaans een lange weg. be
zaaid met obstakels van ambtelijke
traagheid, politieke tegenwerking en cor
ruptie. Aangezien de politieke ontwikke
ling en de burgerzin in Latijnse landen
ten achter zijn bij het economisch ni
veau, worden de lasten onrechtvaardig ge
distribueerd: zij worden slechts eerlijk
NEW YORK (UPI) De Internationale
Liga voor de rechten van de Mens heèft
de secretaris-generaal van de UNO een
rapport gezonden over het lot van Hon
gaarse vluchtelingen, die naar hun vader
land zijn teruggekeerd. Ongeveer 6.000
vluchtelingen, die na de amnestie van
1956 repatrieerden, zijn gearresteerd en
bevinden zich thans in gevangenissen of
concentratiekampen, zo wordt gezegd.
Alle repatrianten ontvingen voor hun
terugkeer van de Hongaarse consulaten in
het land, waar zij verbleven, „amnestie"-
brieven, waarin hun volledige kwijtschel
ding van straf werd beloofd, aldus de Li
ga. Enkele teruggekeerde vluchtelingen,
die goede technici zijn, werden naar de
Sovjet-Unie gedeporteerd.
Het nationale revolutionaire comité in
ballingschap te Parijs noemt enkele ge
vallen van vluchtelingen, die werden ge
arresteerd kort na hun terugkeer of reeds
aan de grens.
MOSKOU (Reuter) De reisbeperkingen
voor buitenlandse diplomaten in de Sov
jet-Unie zijn zaterdag verzacht. Een groep
functionarissen van de Amerikaanse am
bassade kreeg toestemming Bakoe te be
zoeken.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft bekend gemaakt
dat de V.S- na de gedeeltelijke verzach
ting van de Russische reisbeperkingen
ook hun verbod jegens Russische diplo
maten zouden verzachten.
Advertentie
land geleidelijk te saneren, dan zou dat
een ontzagwekkende verdienste zijn.
Argentinië telt nu twintig miljoen zielen.
Het zal in de toekomst een bevolking van
negentig tot honderd miljoen kunnen dra
gen. Het heeft een overweldigend agra
risch potentieel, aan zijn graan produce
rende pampa is nog geen korrel kunstmest
te pas gekomen. Het heeft olie en mine
ralen en waterkracht. Het heeft dus een
grote potentiële markt, het is een expan
siegebied. De economische geschiedenis
leert, dat zo'n ruimte op den duur on-
Sinds 1883 boeren er Nederlanders in
de omtrek van de stad Tres Arroyos,
de beste tarwestreek van Argentinië.
Deze calvinistische kolonie (minder
hecht aaneengebreid dan de nieuwere
in Brazilië) telt nu vierhonderd zielen
en vaart wel. Jaarlijks komen er zes
tot acht gezinnen naar toe, maar gro
tere uitbreiding is wenselijk en moge
lijk. De kolonie heeft een eigen kerk,
school en coöperatie, de stad heeft
ruime medische en onderwijsfaciliteiten.
De huidige economische 'moeilijkheden
baren deze boeren geen zorgen, integen
deel de regering steunt de landbouw
ten sterkste. Wat voor alle agrarische
emigratie naar Zuid-Amerika geldt,
doet dat ook hier: men moet over enig
kapitaal beschikken, ruwweg een dertig
duizend gulden. Er hangt nog een
ander, zeer aantrekkelijk plan in de
lucht: vorming van een nieuwe land
bouwkolonie bij de grote badplaats
Mar Del Plata.
Immigratiemogelijkheden voor ar-
beiders zijn gering, hun levensniveau
zou te ver dalen. Wel zijn er kansen
voor kleine privé-bedrijven van specia
listen (timmerlieden, monteurs, bakkers
en dergelijke), die over een tien tot
vijftienduizend gulden, alsmede grote
vakkennis, aanpassingsvermogen en
handigheid beschikken, en die bereid
zijn Spaans te leren.
zieken opkomt, kan op veel stemmen re
kenen, al mag men dan ook veronderstel
len dat hij niet veel afweet van politiek.
Ook de socialisten propageren het ideaal
van de welvaartstaat. Zij wijzen echter op
de mogelijkheid van tegenslagen. Zij noe
men zich „de partij ook voor slechte tijden"
en hebben daarmee psychologisch geen
slechte tegenzet gedaan, omdat de Oosten
rijkers nog" altijd onder een angstcomplex
lijden door de herinnering aan de teleur
stellingen en de slechte tijden van vroe
ger. De socialisten verklaren eveneens dat
zij blijven strijden voor een zo groot moge
lijke werkverschaffing, ook in slechte tij
den, alsmede voor de sociale volkshuisves
ting, hetgeen wil zeggen moderne en hy-
kiezen meer en meer de diplomatie als
beroep, bijvoorbeeld Hugo Walschap, zoon
van de Vlaamse romancier-, zelf dichter,
en de zonen van twee ministers, de heren
Yves de Vleeschauwer en De Schrijver.
Die vervlaamsing van het Belgische corps
diplomatique zal thans nog worden ver
sneld. Er zullen Nederlandstalige examens
voor de diplomatieke dienst worden afge
nomen waaraan uitsluitend Nederlands
talige Belgische kandidaten zullen mogen
deelnemen. Dit diplomatiek examen is,
evenals in Nederland, vrij ingewikkeld
en zwaar. De Waalse kandidaten die aan
gewone examens voor de diplomatieke
dienst deelnemen, moeten bovendien sla
gen voor het Nederlands taaiexamen.
DJAKARTA (Reuter) De Indonesi
sche minister van onderwijs, Prijono,
heeft zaterdag in Djakarta verklaard dat
de Indonesische regering meer communis-
tisch-Chinese dan nationalistisch-Chinese
scholen heeft laten sluiten bij haar cam
pagne tegen buitenlandse scholen. Hij zei,
dat er tot nu toe ongeveer 1.500 buiten
landse scholen in Indonesië gesloten zijn,
voor het grootste deel Chinese. Er zijn
nog 500 buitenlandse scholen geopend en
hieronder bevonden zich ongeveer 450
Chinese scholen, aldus de minister. De
buitenlandse scholen mogen nu alleen nog
maar kinderen van vreemdelingen toela
ten. Minister Prijono zei voorts, dat men
aanneemt, dat er ongeveer 1.800.000 Chi
nezen in Indonesië wonen, die niet het In
donesische staatsburgerschap bezitten.
Alle Chinese universiteiten zijn gesloten,
zo zei hij.
dustrie is geremd door het vei-re houden
van buitenlandse investeerders. Sinds Pe
rón's val kelderde de peso-koers van 26 tct
68 voor een dollar. Het Argentijnse vlucht-
kapitaal beloopt ongeveer 2,5 miljard dol
lar.
Welke remedies kondigde Frondizi aan?
De produktie stimuleren door vrije con
currentie, kosten verlagen, winstmarges
besnoeien, subsidies afschaffen, beper
king van het vleesverbruik. Afschaffing
van overheidsingrijpen op het importbe-
leid, vrije wisselkoers voor de peso, extra
heffingen op de invoer (van twintig tot
driehonderd percent) alsmede deposito's
tot een veelvoud van de waarde der ge-
importeerde goederen, inhoudingen op de
deviezenopbrengst van de uitvoer, bezui
niging op de regeringsuitgaven. Frondizi
vertelde ook, dat hij 329 miljoen dollar aan
kredieten in de Verenigde Staten had los
gebrand. Hij waarschuwde echter, dat als
het tekort op de handelsbalans gelijk zal
zijn aan dat van 1958, de nieuwe kredieten
in zes maanden op zullen zijn. En hij zei
tenslotte, dat dit program van soberheid
en stabilisatie, dat een economisch even
wicht moet scheppen dat het „peil van de
waarheid" benadert, slechts een algehele
instorting kan vermijden, dat men geen
welvaart kan verdelen die er niet is, dat er
een duidelijke algemene verarming aan
de dag zal treden.
Dat hebben de Argentijnen inmiddels in
verdeeld over de ruggen van de armen.
Theoretiserend zou men kunnen zeggen,
dat wanneer de Argentijnse economie wer
kelijk op een realistisch peil zou moeten
stoelen, het loon van de arbeider de koop
kracht van zijn tramabonnement zou
vertegenwoordigen. Maar hij moet ook
eten, wonen en zich kleden. Met andere
woorden: tussen economische noodzaken
en sociale eisen moet ergens een even
wicht worden gezocht. Die twee tegen
strijdige krachten in Argentinië uiten zich
vandaag ook nog in twee concrete pressies
die op de regering-Frondizi worden uitge
oefend. Aan de ene kant staat het leger,
dat met de vuist op tafel sloeg en econo
mische sanering eiste, aan de andere kant
de georganiseerde arbeiders, die, met
staking op staking, tegen de verminderde
koopkracht van hun loon protesteren,
daarmee en passant de Argentijnse eco
nomie niet versterkend.
De politieke, economische en sociale con
flicten die de erfenis zijn van het Perón-
regime, vormen zo een vrijwel onontwar
baar kluwen. President Frondizi, die het
moet ontknopen, zou daarvoor een grote
mate van geduldig vertrouwen der Ar
gentijnen moeten genieten. Het is zeker
niet helemaal zijn schuld dat hij het niet
heeft. De enige sterkte van zijn positie
ligt in het negatieve: geen van zijn bela
gers heeft veel zin de onaangename taak
zelf ter hand te nemen. Mocht Frondizi
erin slagen de huidige storm uit te rijden,
de Argentijnen met een periode van so
berheid te verzoenen, de economie van zijn
(Van onze correspondent in Wenen)
Daar de samenwerking tussen de twee
Oostenrykse coalitiepartijen al sinds maan
den is vastgeiopen en er van een construc
tieve politiek geen sprake is, moet het volk
zich uitspreken over de wijze waarop het
wenst geregeerd te worden. Daarom zullen
op 10 mei vervroegde verkiezingen worden
gehouden en als voorbode daarvan is de
verkiezingscampagne begonnen. Ook nu
weer gaat het er om of de (rooms-katho-
lieke) Volksparty de sterkste groep in het
parlement zal blyven. Men neemt in het
algemeen aan dat er geen grote verschui
vingen zullen komen, maar het is mogelyk
dat de Vrijheidsparty meer dan zes zetels
van de 165 zal behalen.
De communisten, met hun drie zetels,
denken niet aan de mogelijkheid dat zij
stemmen zullen winnen. Er bestaat zelfs
een kans dat zij het vereiste aantal stem
men voor de algemene kiesdeler niet zul
len bereiken, zodat zij geheel worden uit
geschakeld. Dat willen de Volkspartij en
de socialisten echter vermijden.
Wij hebben, zo redeneren zij, de
communisten liever als openlijke tegen
standers, die men in het parlement als on
gevaarlijk aan de kaak kan stellen, dan als
verbitterde ondergrondse wroeters.
Op het verkiezingsplakkaat van de socia
listen is een schip afgebeeld, dat even
slagzij vertoont. Op de boeg ziet men de
verklaring: tegenover 74 socialistische ze
tels staan er 82 van de Volkspartij. De so
cialisten hebben daarmee willen aangeven
dat de Volkspartij een gevaar voor het
schip van staat kan worden, wanneer zij
nog sterker wordt. In haar verkiezings
propaganda heeft deze partij hierop ge
reageerd door te verklaren dat zij zelfs bij
het bereiken van de volstrekte meerder
heid ten minste 83 zetels) toch aan de
samenwerking met de socialisten zal vast
houden en alleen tezamen met hen de ver
antwoording wil dragen. Nu de gunstige
conjunctuur bestendig is, bevindt zij zich
in een goede positie. Daarom belooft zij
alle kiezers, die een zeker welvaartspeil
hebben bereikt, dat zij deze toestand zal
handhaven door de economische stabiliteit
te bevorderen en vooral door geen nieuwe
belastingen op te leggen. Zij wil integen
deel alles doen om bezitsvorming in de
hand te wei-ken.
Het is een goede propagandastunt dat de
meest populaire chirurg van Wenen, pro
fessor Schönbauer, door de Volkspartij
kandidaat is gesteld. Jarenlang heeft hij
gewezen op de onmogelijke toestanden in
het verouderde algemene ziekenhuis, dat
door een nieuw moet worden vervangen.
Een kandidaat die in Oostenrijk voor de
(Van onze correspondent in Brussel)
Een toekomstige kiezer krabt zich na
denkend achter het oor bij het zien
van de beloften die hem op deze
reclamezuil worden voorgehouden.
giënische woningen voor de"werkende
stand tegen een matige huur.
Over het algemeen vertoont de verkie
zingsstrijd een eerlijk karakter, al wordt
er zoals gebruikelijk wel eens vreemd
met de waarheid omgesprongen. Men
heeft het gerucht verspreid dat Raab na
de verkiezingen als kanselier zou aftreden.
Dit gerucht heeft hij krachtig gedemen
teerd door te verklaren dat hij ook het
volgende kabinet hoopt te vormen, wan
neer zijn partij opnieuw 'als de sterkste
uit de verkiezingstijd te voorschijn komt. 1
Het departement van Buitenlandse Za
ken te Brussel is allang niet meer de
„burcht" waarin de Frans-sprekende adel
of hoge burgerij van België zich ver
schanst. De diplomatieke dienst wordt
langzamerhand bezet met zonen, en zelfs
dochters, van de gewone burgerij. Die
democratisering brengt mee dat meer
jonge Vlamingen in de diplomatieke dienst
terecht komen. Waarmee wij overigens
niet willen zeggen dat er in de Belgische
diplomatie in het verleden alleen Frans
sprekende Walen of Brusselaars een kans
kregen.
Twee vooraanstaande Belgische diplo
maten die échte Vlamingen zijn, worden
binnenkort bevorderd. De heer Remy
Baert, die met een Nederlands meisje uit
een familie van Haagse industriëlen huw
de en jarenlang handelsraad was van de
Belgische ambassade te Den Haag, thans
ambassadeur van België in Athene, zal
ambassadeur worden te Bonn, en de Bel
gische handelsraad te Londen, de heer
Cools, wordt ambassadeur te Moskou. De
voormalige consul-generaal te Amster
dam, de heer Louis Borremans, is thans
ambassadeur te Helsinki. De Belgische
handelsraad te Den Haag, de heer Smets,
die een paar jaren consul-generaal was te
Rijssel, werd benoemd tot ambassadeur
van België in Caracas. In Washington stelt
een jonge Belgische diplomaat een rap
port over de economische toestand in de
Verenigde Staten 'in hët' 'Nedërlands op.
Zonen van vooraanstaande .Vlamingen
