Arbeidersgemeenschap der
Woodbrookers jubileert
GROTE FOTOWEDSTRIJD OP BOEIEND
MOTIEF: DE MENS IN ZIJN WERK
Noviteiten en reprises van het
Ballet van de Markies
ÓJb éckfc
Tal van aantrekkelijke prijzen
in geld en in natura
Zwijgzame Margot Fonteyn
in New York aangekomen
Pleegzuster Bloedwijn
17
Winnaars van Friese
litteratuurprijs
Amerikaanse kinderen in
„Teylingerbosch
Veertig jaar „open gesprekszverk"
Het „Witte huuske"
komt
er
Huizen in Amsterdam-West
gaan scheuren
DONDERDAG 23 APRIL 1959
Het Internationale Ballet van de Mar
kies de Cuevas brengt behalve het reeds
besproken „sterren"-programma deze
week in het Amsterdamse theater Carré
ook enige noviteiten voor ons land tot ver
toning, benevens een paar reprises. Erg
belangwekkend zijn deze niet, allerminst
uit choreografisch oogpunt. Men kan in
waarderende zin ten aanzien van het ar
tistieke beleid niet veel verder gaan dan
te zeggen, dat de lijn van Diaghilev wordt
voortgezet. Inderdaad wordt voornamelijk
naar moderne expressiviteit gezocht in de
sectoren van muziek en beeldende kunst.
Aan de /inscheppende uitdrukkingskracht
van de in een structurele orde opgenomen
dans als zodanig gelooft men blijkbaar
niet, althans niet onvoorwaardelijk. De
onderwerpen zijn zo goed als steeds aan
andere, reeds gevormde werkelijkheden
ontleend. Daar staat dan tegenover, dat
men de vorstelijke tradities van het ver
edelde vakmanschap bijna onvergelijk
baar hooghoudt.
Goed, men heeft nu eens niet de avon
den met de spoedig in de routine verdor
rende suite „Les Sylphides" willen ope
nen. In plaats daarvan neemt men „Noir
et blanc" van Lifar op melodieuze opera
muziek van Lalo of „Constantia" van Wil
liam Dollar die zijn schepping een „klas
siek ballet" noemt, al wordt de stemming
geheel bepaald door de romantische mu
ziek van Chopin (het tweede pianoconcert,
door Claude Pothier ten gehore gebracht).
Het „klassieke" steekt in de traditionele
techniek, die men ter voorkoming van der
gelijke misverstanden beter als „acade
misch" kan aanduiden. Het gebruik van
de middelen staat namelijk geheel in
dienst van romantische stijlbeginselen.
Dollar is nu al meer dan twintig jaar be
zig om aan zijn choreografisch denkbeeld
een definitieve vorm te geven. Het eerste
ontwerp dateert van 1036, toen hij zeer
sterk onder de invloed van Balanchine
stond. Bij de latere herzieningen is er
steeds moer expressionisme in doorge
drongen, op de manier vooral van enigs
zins gespeelde gevoeligheid. Vrezend blijk
baar dat pure dans onvoldoende zinrijk
zou zijn, mooidoenerij zonder meer, heeft
hij door de bewegingspatronen suggesties
verweven van het ondragelijk verlangen,
waar Chopin van sprak in zijn brieven
over de Poolse zangeres Constantia Gla-
dowska, aan wie de componist het andan
te heeft toegewijd. Dit „ondragelijke"
wordt door een enige keren herhaald sleep-
motief herhaaldelijk als het ware naai
de letter „voorgesteld". In het eerste ge
deelte maestoso speelt het imitatie-
ve de hoofdrol, in het larghetto is zonder
veel geest gezocht naar een vertolking van
PANAMA (Reuter-UPI) De Britse
ballerina Margot Fonteyn is «woensdag uit
Panama via Miami in New York aangeko
men. Zij heeft tot dusver geweigerd enige
verklaring af te leggen. Op het vliegveld
van Tocumen in Panama werd zij uitge
leide gedaan door de Panamese minister
van Justitie, Heurtematte. Naar te Pana
ma werd vernomen, heeft het verhoor van
de danseres zo lang geduurd omdat alle
vragen en antwoorden moesten worden ge
typt. Dikwijls had zij bezwaar gemaakt te
gen de tekst die dan weer moest worden
verbeterd. Een Panamese regeringsamb
tenaar deelde mee dat Margot Fonteyn
maandagavond werd gearresteerd ten
huize van haar schoonzuster, Chela Cam-
pagnani Arias.
Minister Heurtematte heeft meege
deeld dat dame Margot niet van plan is
naar Panama terug te keren. Op de vraag
of zij was uitgewezen of uit vrije wil het
land verliet, antwoordde hij: Allebei een
beetje. Wij wezen er op dat het voor haar
moeilijk zou zijn onder de huidige omstan
digheden te blijven ei toen stemde zij er
in toe te vertrekken. In Panama verluidt
dat tweeduizend leden van de Nationale
garde haar man zoeken, die zich in de om
geving van Santa Clara zou bevinden. Vol
gens de politie heeft een gearresteerde op
standeling verklaard dat hij bij Arias was
toen deze aan land ging.
LONDEN (UPI) De Britse ondermi
nister van Buitenlandse Zaken Profumo
heeft in het Lagerhuis meegedeeld dat
Dame Margot Fonteyn na haar vrijlating
uit de gevangenis van Panama stad uit
vrije wil het land verlaten heeft. De arres
tatie van een Britse onderdaan in Pana
ma heeft grote verontrusting gewekt en
wordt diep betreurd, aldus de minister.
Hij verklaarde ten slotte onder gelach van
het. Lagerhuis: „Ik geloof dat ik wel zover
kan gaan te verklaren dat harer majes-
teits vertegenwoordiger gedurende dit ge
hele betreurenswaardige incident blijk
heeft gegeven bij de pinken te zijn." De
vrijlating van Margot Fonteyn is, volgens
de Britse ambassade in Panama, het ge
volg geweest van „een voortdurend uitge
oefende druk" op de Panamese autoritei
ten.
Contact met Arias
NEW YORK (UPI) —De Panamees Ru-
bén Miro, die eens beschuldigd werd van
moord op wijlen president Jose A. Remon
en later werd vrijgesproken, heeft ver
klaard dat hij een „revolutionaire expedi
tie" op touw zet tegen de regering van pre
sident Ernest de la Guardia en dat: Ro
berto Arias, de echtgenoot van Margot
Fonteyn, er aan deelneemt. Miro, die
dinsdag uit Havana in New York is aan
gekomen, verblijft in hetzelfde hotel dat
thans de Britse ballerina herbergt. Ge
vraagd omtrent de verblijfplaats van dr
Arias verklaarde Miro: „Roberto is buiten
het bereik van de Panamese autoriteiten
Ik onderhoud contact met hem. Roberto
wacht, gereed te handelen bij de aankomst
van de expeditie in Panama.
De jury heeft de prijswinnaars bekend
gemaakt van de „Rely Jorritsmaprijs-
vraag 1959" voor verhalen en gedichten. Er
werden dit jaar vijfentwintig korte verha
len en veertien gedichten ingezonden,
waarvan vier verhalen en drie gedichten
werden bekroond.
De prijzen werden gewonnen door me
vrouw T. Zuidema-Mulder in Goutum, A.
Jousma in Den Haag, P. Akkerman in
Marrum en G. Mulder in Leeuwarden, D.
van der Ploeg in Stiens, Tsjits Peanstra in
Goutum en Jo Smit in Groningen.
het ongedefinieerde, een lyrische vulling
van door de muziek opengelaten ruimte,
in het allegro vivace kan men enig spec
taculair tilwerk bewonderen. De eenparig
vertraagde bewegingen in het grote duet
zijn de meestgeslaagde proeven van Dol
lar's associatieve bedoelingen. De rest is
nogal saai en vol clichés.
Een merkwaardig probeersel bleek
„Diagramme" van Janine Charrat te zijn.
Deze ook hier haar grote begaafdheid be
wijzende choreografe heeft het Zesde
Brandenburgse concert van Bach gekozen
voor een lineair spel a la Balanchine, waar
bij zij zichzelf de handicap bezorgde van
vergelijking met het door Gérarcl Mun-
schy met mathematische verbeeldings
kracht markant beschilderde achterdoek.
Zij slaagde ér wel in de gymnastisch aan
doende verrichtingen van het vijftal dan
sers (van wie Jacqueline Moreau en Wa-
sil Tupin vooral bij hun in elkaar overlo
pende' „toer"-beurten excelleerden) met
kleine versieringen te verlevendigen,
maar men miste de gespannen triomfbo
gen ter dynamische vereniging van aard
se en hemelse elementen, alsook het fees
telijke van de barok. Het veel te brokke
lige samenstel maakte de indruk vooral
gegroeid te zijn ter voldoening aan een op
dracht om ook eens iets in de richting van
autonome kunst te ondernemen. De
schoonheid door noodzakelijkheid van
combinaties bereikende denkwijze in dans
beelden is echter een tot dusver bij uit
stek mannelijke bezigheid. Janine Char
rat heeft dit vooroordeel niet kunnen weer
leggen. Integendeel, men bleef verlangend
uitzien naar het doorbreken van het emo-
tieve, helaas vergeefs.
Voor een driedelig melodrama het is
onzinnig om daar bezwaar tegen te heb
ben zorgde Gian-Carlo Menotti als le
verancier van muziek en bijbehorend sce
nario. Zijn „Sebastian" speelt in het Ve
netië van het einde der zeventiende eeuw,
waar de liefde van een prins voor een
courtisane de afgunst opwekt van diens
zusters, die deze lichtzinnige vrouw met,
behulp van toverij uit de wg proberen te
ruimen door een wassen beeld van haar
met pijlen te doorboren. Haar leven wordt
gered, doordat een moorse slaaf zich voor
haar opoffert. Léonor Fini maakte er een
lelijk decor en fraaie kostuums voor. Maai
de choreograaf, Eduard Caton, heeft de
gedragslijn van de componist overgeno
men door met een minimum aan oor
spronkelijkheid naar een maximum aan
effect te streven. De gewenste sensatie
bleef daardoor beperkt tot een paar op
zienbarende feiten, zoals een duet mei een
bewusteloze vrouw, die op al te goedkope
wijze op de mogelijkheid van gevoels-
reacties speculeerden. Ter afwisseling
(niet zoals in „La Somnambule" ter ver
toning van varianten op het thema) pas
seerden allerlei figuren uit de Italiaanse
commedia dell'arte de revue. Rosella
Hightower was als de minnares voortdu-
Rosella Hightower met Wasil Tupin in
het duet „De zwarte zwaan".
rend met haar losse allure een werk van
voornamer intrinsiek gehalte waardig,
Wasil Tupin en Nicholas Polajenko, res
pectievelijk als de prins en de slaaf, be
wogen zich eveneens naar e~n niveau, dat
door de maker van deze pathetische fri
voliteit zelfs niet bij benadering is aange
geven.
Veel leuker is dan toch altijd een onge
geneerd divertissement als „Gaité Pari-
sienne" van Leonide Massine op allerlei
muziek uit opera en operettes van Jacques
Offenbach, verrukkelijk aangekleed, met
een paar meeslepende walsen en een wer
velende cancan als hoogtepunten van echt
plezier, waar de dans naar hartelust deel
aan heeft. Dat daarnaast heel wat komi
sche pantomime wordt opgevoerd, moge
ouderwets zijn, men laat alle bezwaren
varen doordat men zich verplaatst voelt
naar de sfeer van wufte zorgeloosheid van
het fin-de-siècle, waarin deze dingen
thuishoorden. Dat neemt niet weg, dat
Met ingang van dinsdag zullen geduren
de enkele weken in het vakantiecentrum
„Teylingerbosch" in Vogelenzang kinderen
logeren van Amerikaanse soldaten 'n
Duitsland. In totaal komen ongeveer drie
honderd kinderen. De eerste groep bestaat
uit ruim zestig meisjes en jongens.
A dp P tl ortie
men ongetwijfeld „De blauwe Donau" van
Massine of „Cadettenbal" van Lichine
ruimschoots boven deze „uitsmijter" ver
kiezen zal. Daniel Seillier is formidabel
als de Peruaanse vreemdeling in Parijs,
Georges Goviloff toont zijn beste capaci
teit als de hertog in dit demimondaine mi
lieu en de figuratie laat geen wensen on
bevredigd behalve die naar een wat kern
achtiger amusement. Een van de kelners,
wiens identitiet ik niet heb kunnen vast
stellen, verdient een aparte hulde voor zijn
chaplineske aandeel in het lachsucces.
Voor de teleurstellingen, waarop de Mar
kies de Cuevas ons dus kwistig tracteert,
wordt men ruimschoots schadeloos ge
steld door het samengaan van kunde en
vitaliteit van zijn dansend personeel. De
pas de deux ,,De zwarte zwaan" van Ro-
sell i Hightower en Wasil Tupin, ontdaan
van alle pronkzieke maniërismen van
vroeger, is reeds voldoende geprezen, al
raakte men er niet spoedig op uitgeke
ken. De eerstgenoemde treedt thans ook
in het ontzagwekkend moeilijke Rozen-
adagio uit „De schone slaapster" van
Tsjaikofsk.y/Petipa voor het voetlicht. Dit
fragment krijgt men zelden te zien, al wa
re het slechts omdat weinigen over vol
doende superieure virtuositeit beschikken
om deze studies in evenwicht door een
rolfiguur met de charme der onschuld tot
een bevredigend resultaat te brengen.
Aanvankelijk mocht men ik zag dezer
dagen een voorstelling in Den Haag vre
zen dat het ook Rosella Hightower niet
helemaal zou gelukken. En niet helemaal
betekent in zo'n geval helemaal niet. Maar
in de pas seul met die verrassende over
gang van ingetogen precisie in steeds snel
lere pirouettes hervond zij haar zegevie
rend zelfvertrouwen. De solovariatie met
ronds de jambe in attitudes op de diago
naal hergaf het sprookjesachtige zijn we
zenlijke zin: een wonder van schoonheid
boven het wonder van de technische pres
taties. Alleen al om het sublieme vertoon
van dansvaardigheid mag geen balletlief
hebber verzuimen een der komende avon
den van deze week naar de hoofdstad te
gaan.
David Koning
Advertentie
versterkt Uw ZENUWEN,
herstelt Uw ENERGIE
L!lil;§]13ëEaSj)^ A
UITSLUITEND bij apothekers en drogisten
'n Hdco produet
Op 25 april bestaat de Arbeidersgemeen
schap der Woodbrookers in Nederland
veertig jaar. Op die datum in 1919 besloot
de Nederlandse Vereniging van Oud
Woodbrookers speciale werkzaamheden
te gaan ondernemen om de arbeidersbe
weging te dienen". In de commissie, die
dit werk moest voorbereiden, zaten onder
meer de latere prof. dr. W. Banning, ds.
J. Jac. Thom-son, ds. M. J. A. Moltzer, H.
J. van Genus, Dora de Jong en Hans de
Roever. De arbeidersgemeenschap is aldus
ontstaan uit het werk, dat de Vereniging
van Oud Woodbrookers elf jaar tevoren
was begonnen in navolging van het Qua
kercentrum „Woodbrooke" te Selly Oak
bij Birmingham, waar Quakers en niet-
Quakers tezamen kwamen om „zich door
studie en onderlinge omgang te sterken
voor de dienst van God".
De eerste cursus van de Arbeidersge
meenschap der Woodbrookers werd van
29 mei tot 1 juni 1920 onder leiding van
prof. Banning gehouden in het centrum
van de Oud Woodbrookers in Barchem
Het was de eerste van een heel lange
reeks, die met onderbreking van de oor
logsjaren, veertig jaar lang is gegeven
voor tal van grote en kleinere groepen
Eerst in Barchem; van 2 september 1931
af in het. door de arbeidersgemeenschap
verkregen centrum te Bentveld. Later
werd een tweede centrum in het noorden
van het land geopend: op 25 september
1937 in Kortehemmen in Friesland.
Het doel en het streven van deze lange
tijd voor Nederland unieke vereniging is
niet in één of twee woorden uiteen te
zetten. Een te bondige omschrijving zou
het gevaar met zich mee brengen, dat het
werk van de arbeidersgemeenschap te
vaag zou blijven. Of om het met de woor
den van de voorzitter, ds. L. H. Ruiten
berg, te zeggen: „Men moet om ons werk
te leren kennen, er zelf aan deelnemen"
Het woord „uniek" is zeker op zijn
plaats Lange jaren, tot aan de tweede
wereldoorlog, nam de vereniging op het
gebied van weekeinde- en weekcursussen
in Nederland een monopoliepositie in.
Thans is haar methode van werken over
genomen door (al van andere organisa
ties. Bij een beschouwing van de geschie
denis van de arbeidersgemeenschap der
Woodbrookers springt één naam in het bij
zonder naar voren. Het is die van prof. dr.
W. Banning, één der initiatiefnemers en
directeur van de vereniging van 1 ok
tober 1929 tot 1946, toen dr. A. van Bie-
men deze taak van hem overnam, al spoe
dig daarbij bijgestaan door mejuffrouw
ds. W. H. Buijs en de heer J. J. de Wit.
Ds. Sj. Bijleveld is directeur van het een-
„IK HOUD VAN WERKEN ik kan er uren naar zitten kijken." Dit bekende
Engelse grapje is al heel oud, maar toch wordt het vrijwel dagelijks opnieuw
bewaarheid. De werkers in een bouwput
zijn altijd verzekerd van toeschouwers.
Kabelleggers en stratenmakers hebben nooit
te klagen over gebrek aan belangstelling.
En wat een heerlijk schouwspel is niet het
ophijsen van een piano langs een hoge
gevel met altijd de kans, dat het ding
halverwege uit de takels zal schieten....
Misschien zijn we in ons hart allemaal
liever toekijkers dan zwoegers, alleen: we
geven maar zelden aan zulke aanvechtingen
toe. Er is immers altijd de kans dat een
toevallige kennis ons betrappen zou in dit
zalig nietsdoen bij een werk-in-uitvoering.
En dan zou onze hele reputatie als plichts
getrouw burger naar de haaien zijn.
Geheel anders wordt het echter zodra
wij een fototoestel ter hand nemen. Dan
zal niemand ons er scheef om aankijken als
we uren staan te verdoen bij het een of
andere werkobject, mits wij maar steeds
door het zoekertje op onze camera turen en
zo nu en dan ook de
le sluiter laten klikken.
DE WERKENDE MENS is trouwens een
der dankbaarste fotografische motieven.
Observeer hem door de zoeker en ge
ontdekt dingen, die ge met het blote oog
wellicht nooit hebt opgemerkt. De span
ning der bewegingen en de intense toe
wijding, waarmee uw medemens zijn taak
verricht, het ritme van zijn arbeid en het
samenspel van zijn handelingen, dat alles
is niet slechts fascinerend, het wekt ook
respect voor de arbeid van anderen; iets
waaraan bij velen in deze tijd van onver
schilligheid nog wel wat ontbreekt.
DIE WERELD te ontdekken en in karak
teristieke beelden vast te leggen, is een
opgaaf, waarop iedere geestdriftige ama
teur-fotograaf graag zfjn krachten zal pro
beren. Om hem daartoe te stimuleren, bie
den wfj onze lezers, in samenwerking met
de Vereniging Nederlands Fabrikaat en de
Stichting ter Bevordering van de Amateur
fotografie, de gelegenheid tot deelneming
aan een landelijke fotowedstrijd onder het
motto „Richt uw lens op de werkende
mens", waarbij rjjke fotografische buit en
fraaie prijzen te verwerven zijn.
Dit fotografische jachtterrein is zo onbe
grensd, dat beginneling en gevorderde
praktisch gelijke kansen op een „voltreffer"
hebben. De jachtige krantenbezorger, de
rustig-controlerende huisarts, de stoker
achter zijn helse fornuizen, de vrouw in
haar keuken, en miljoenen andere motie
ven, zij vormen stuk voor stuk prachtige
fotografische onderwerpen. Ge kunt ze in
huis zoeken of in uw winkel, werkplaats of
fabriek. Ook op straat, op het wijde land
en aan of op het water liggen de motieven
voor het grijpen. Daarbij is er stellig ook
een, dat u ligt. Maar zoek het in 't alge
meen niet te ver van huis, want in eigen
werkkring zult ge veel beter het karakte
ristieke kunnen vastleggen dan in een
arbeidsmilieu dat u vreemd is.
Verder is er niets dat u belet, uw
fotografische fantasie de vrije loop te
laten. Wij verwachten dan ook een
stroom van inzendingen voor deze foto
wedstrijd die op .9 mei begint en tot en
met. 15 juni zal duren. De beste foto
wordt door onze bladen bekroond met
een prijs van honderd gulden. De twee
de prijs bedraagt 50, de derde 25
en voorts zijn er nog vijf troostprijzen
van tien gulden elk.
NA DE JURERING door onze bladen
zullen alle foto's dus óók de niet door
ons bekroonde doorgestuurd worden
naar de jury van de nationale wedstrijd
„Richt uw lens op de werkende mens", die
ze opnieuw beoordelen zal en wel in twee
groepen, te weten :groep A voor deel
nemers van tien tot zeventien jaar, en
groep B voor alle overige foto-amateurs.
Ook voor deze landelijke fotowedkamp zijn
vele prijzen beschikbaar. In groep A zal ae
maker van de beste foto uit iedere provin
cie als beloning een vijfdaagse reis langs
de Nederlandse industrie mogen maken als
gast van de centrale werkgeversorganisa
ties. Voorts worden in deze groep een
hoofdprijs van 100, een tweede prijs van
75 en een derde van 50 in contanten
toegekend. Is de hoofdprijswinnaar of win
nares nog leerling van de een of andere
school, dan krijgt de gehele school van de
Vereniging Nederlands Fabrikaat een gratis
filmmiddag-met-tractaties.
IN GROEP B van de nationale wedstrijd
zijn beschikbaar: een eerste prijs van
1000, een tweede van 500, een derde van
250. alsmede vijf prijzen van 50, vijf
prijzen van 25, twintig prijzen van 10
en vijfendertig van 5 elk, alle uit te
keren in de vorm van waardebonnen voor
foto-apparatuur of -materialen. Voorts is
voor deze groep een aantal prijzen in
natura ter beschikking. Bovendien is er
nog een extra-premie van 500, beschik
baar gesteld door de Vereniging Nederlands
Fabrikaat, die zal worden toegekend voor
de beste foto, betrekking hebbend op de
Nederlandse industrie.
Voorwaarden
De voorwaarden voor deelneming aan de
fotowedstrijd van onze bladen zijn geheel
gelijk aan die voor de nationale wedstrijd.
Alleen moeten de deelnemers er wel aan
denken, dat zij achter op elke foto, behalve
hun volledige naam en adres en het aantal
door hen ingezonden foto's, ook vermelden
moeten „Groep A" of „Groep B", daar zij
anders niet voor een beoordeling in de lan
delijke wedstrijd in aanmerking komen.
Voor groep A moet bovendien vermeld
worden: de leeftijd van de maker en de
school waarvan hij of zij leerling(e) is; dit
in verband met de toekenning van de
genoemde schoolprijs.
De overige voorwaarden zijn:
1. Deelname staat open voor iedereen,
met uitzondering van hen die als vak
fotografen werkzaam zijn;
2. De wedstrijd omvat „de werkende
mens" in de ruimste zin; er is voorts geen
enkele beperking betreffende de aard van
de opnamen.
3. Het formaat van de foto's moet ten
minste 9x9 cm en ten hoogste 18 x 24 zijn.
Zij mogen niet op karton geplakt zijn.
Ieder mag maximaal 5 foto's inzenden,
zowel in zwart-wit als in kleur.
4. Alle inzendingen moeten eigen op
namen zijn. Het doen afwerken en/of ver
groten is toegestaan. De foto's moeten in
1959 gemaakt zijn en nooit eerder zijn be
kroond. De maker of maakster moet be
schikken over de volledige reproduktie-
rechten van foto en negatief en deze dus
niet uit handen gegeven of verkocht heb
ben.
5. De inzending sluit op maandag 15
juni 1959 en moet geschieden aan het
bureau van onze bladen te Haarlem, Grote
Houtstraat 93.
6. Onvoldoende gefrankeerde inzendin
gen worden geweigerd. (Wie prijs stelt op
de terugzending van zijn foto's dient een
gefrankeerde, stevige enveloppe, waarop
naam en adres zijn vermeld, bij zijn of
haar inzending in te sluiten. Voor bescha
digingen van foto's kunnen wij geen ver
antwoordelijkheid aanvaarden.)
DE BESLISSINGEN van de jury's zijn
voor alle partijen bindend. Corresponden
tie over de toekenning van prijzen kan
niet gevoerd worden. Zowel de jury van
onze bladen als de landelijke jury behoudt
zich het recht voor, als de kwaliteit van
de foto's hiertoe aanleiding geeft, niet alle
prijzen toe te kennen.
Alle bekroonde foto's worden het eigen
dom van de organisatoren van de wedstrijd,
die het recht hebben, deze foto's te publi
ceren of te doen publiceren, zo nodig zon
der bronvermelding en zonder vergoeding
van auteursrechten. Op verzoek dient het
negatief van een ingezonden foto te hunner
beschikking gesteld te worden.
Niet-bekroonde foto's zullen alleen ge
publiceerd worden na verkregen toestem
ming van de maker en tegen vergoeding
van auteursrechten.
Actie vnn spoorwegpersoneel met
succes bekroond
De actie ,,'t Witte Huuske" die onder
personeel van de Nederlandse Spoorwegen
is gevoerd om twee door kinderverlam
ming getroffen kinderen te Opheusden aan
een licht vrolijk huisje te helpen, heeft
succes gehad. Het personeel heeft f 15.000
bijeengebracht, architect Van Asten te
Vlaardingen heeft gratis een huisje ont
worpen en het aannemingsbedrijf Kege
laars te Opheusden zal het huisje op bil
lijke wijze bouwen.
,,'t Witte Huuske" komt bij het ouderlijk
huis aan de spoorlijn, zodat de kinderen
naar het treinpersoneel kunnen blijven
zwaaien.
Het actiecomité is echter nog niet van
alle zorgen af. Het is namelijk de bedoe
ling om het huisje op 27 juni, de dag waar
op de jongste van de meisjes Rothuis, Alie,
4 jaar zal worden, het gezin aan te bie
den. Dit zou kunnen, want de toestemming
van B. en W. van Opheusden, van de ge
meentearchitect en van de Welstandscom
missie is binnen. Maar het wachten is nu
op de vergunning van Gedeputeerde Sta
ten. „En dat kan wel maanden duren,"
heeft de burgemeester gezegd..
trum in Kortehemmen. Prof. Banning is
de man geweest, die het werk gestuwd
heeft en die er voor een belangrijk deel
zijn stempel op heeft gedrukt. De arbei
dersgemeenschap stelt bij haar werk cen
traal zowel de vernieuwing van het reli
gieuze leven als de geestelijke vernieuwing
van het socialisme. Uit de door de Wood
brookers ontwikkelde gedachten is de
„doorbraak" in diepere betekenis voortge
komen, mede dank zij vele persoonlijke
invloeden van tal van socialistische voor
mannen, die op Bentveld veelvuldig gast
waren. Ook de Nederlands hervormde kerk
heeft veel te danken gehad aan het „open
gesprekswerk" van de arbeidersgemeen
schap. Hieruit is na de oorlog onder meer
voortgekomen het instituut „Kerk en We
reld" in Driebergen, waarbij men duide
lijk gebruik heeft gemaakt van de er
varing en de mankracht van de arbeiders
gemeenschap.
Richtlijnen
Reeds voor de oorlog heeft men onder
de druk van het nationaal-socialisme
richtlijnen voor het werk opgesteld, die na
de oorlog zijn aangepast aan de verander
de omstandigheden. In deze richtlijnen
wordt gesteld, dat men niet naast de be
staande kerken of godsdienstige rich
tingen en politieke partijen met een eigen
geloofsbelijdenis of politiek programma
komen wil. De leden worden verbonden
door het oprechte verlangen naar God en
men streeft naar een socialistische demo
cratie, gericht vanuit het Evangelie.
Van deze beginselen uit is men veertig
jaar geleden begonnen met het geven van
vormings- en scholingscursussen voor
werklozen. Voorts werden tal van andere
cursussen gegeven, eerst in Barchem en
Bentveld, later in het gehele land. Na de
bevrijding heeft men zich beraden, of men
met het werk moest doorgaan. Toen men
hiertoe besloot, bleek, dat de taken moes
ten worden uitgebreid. De weekeinde-
cursussen, gelegenheden van ontmoeting
en bezieling, bleven, maar daarnaast
kwam in toenemende mate het week-
cursussenwerk voor kweekschool- en op
leiding nijverheidschoolleerlingen de aan
dacht vragen. Zo is de klemtoon vooral
komen te vallen op het vormingswerk, dat
zoveel tijd en aandacht vraagt, dat daar
door het leiden van kernen in verschil
lende plaatsen van het land en het organi
seren van wetenschappelijke geschriften
achterwege moest blijven.
Zo bleef voor het werk van de arbei
dersgemeenschap over een bonte verschei
denheid van taken, waaronder genoemd
mogen worden: het bijbrengen en ver
diepen van het inzicht in de veranderde
structuur van de samenleving, scholing en
vorming van mensen, die aan de voet van
het maatschappelijk leven leiding geven,
politieke scholing, werk met en voor
werknemers in bedrijf en op kantoor, be
zinning op de geestelijke, sociale en poli
tieke problematiek van de moderne tijd en
religieuze bezinning en verdieping. Con
tacten heeft men onder meer met de Par
tij van de Arbeid, de vakbeweging en de
hervormde kerk. Het werk wordt als
scholingswerk gesubsidieerd door pro
vincie en rijk.
Tenslotte nog iets over de viering van
het jubileum. Deze zal traditioneel voor
de arbeidersgemeenschap sober zijn.
Zaterdagmiddag is er een receptie tot vier
uur, waarna tot zes uur en van zeven tot
half negen de jaarvergadering volgt. Des
avonds zal Johan Schmitz declameren en
zal Nap de Klijn een vioolvoordracht hou
den. Zondag zal ds. Ruitenberg spreken
over „De toekomst van de kerk" en dr.
Van Biemen over „De toekomst van het
socialisme", waarna er gelegenheid zal
zijn voor een uitvoerige discussie.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
„De nieuwe tuinsteden bedreigen onze
huizen". Dat beweren de bewoners aan
de rand van de vooroorlogse stadsbebou-
wing aan de westkant van Amsterdam.
Destijds zagen zij uit over wijde polders
met tuinderijen, thans over de tuinsteden
Slotermeer en Slotervaart. Hun woningen
scheuren. Scheuren in buitenmuren, in
binnenmuren en in plafonds. „De zand
laag, die op de slappe bodem is aange
bracht, is zo zwaar, dat deze niet kan
worden gedragen door de slappe veenla
gen. Die zoeken een uitweg en oefenen een
zijwaartse druk uit op de funderingen van
onze huizen", zeggen de bewoners. De
Dienst voor Bouw- en Woningtoezicht van
de gemeente Amsterdam onderschrijft de
ze mening niet. Men acht het niet waar
schijnlijk, dat de zandlaag, welke niet is
bedoeld als fundering van de tuinsteden,
maar slechts als ondergrond voor de we
gen. een druk uitoefent, die dergelijke ge
volgen heeft. Men stelt evenwel een diep
gaand onderzoek in naar de oorzaak van
het scheuren.
In vele gevallen zijn de scheuren zo erg,
dat de huiseigenaren tot ingrijpende re
paraties zijn overgegaan. 1-Iet is echter
mogelijk, dat de oorzaak ligt aan de wij
ze, waarop deze woningen destijds —on
geveer dertig jaar geleden zijn gefun
deerd.
Bij Bouw- en Woningtoezicht heeft men
wat het scheuren van huizen betreft wel
enige ervaring. De Amsterdamse bodem
bestaat uit vele grondlagen, die het onder
ling niet altijd eens zijn. De werking in
de grónd bedreigt van tijd tot tijd de fun
deringen van de huizen en gebouwen.
Meestal zijn eenvoudige maatregelen vol
doende om ernstige gevolgen te voorko
men. Soms staat men voor een bijzonder
lastige puzzel, bij voorbeeld in het geval
van de beurs. In hoeverre echter de nieu
we tuinsteden de oorzaak zijn van de
scheuren in het oude deel van Amster
dam-West zal het onderzoek van Bouw- en
Woningtoezicht straks uitmaken.
