De vader van de Sjah leidde Perzië
op moeizame weg naar de welvaart
Perzië koestert zich
in de weldadige zon
der Amerikaanse
vrijgevigheid
„Perzië wordt geworgd door twee
verlichte christelijke naties"
Havenberichten
Amerikaanse Senaat keurde
wet op vakverenigingen goed
Umond-agenda
STOFZUIGERS
15
N.TS.-reportage van
aankomst van de Sjah
SCHUBERTH MOET BETALEN
AMERIKAANSE AANKLACHT UIT 1912:
Feestavond van „Door
Samenwerking Sterk"
„Van ander ras" op
contactavond NCBO
IJmuidenaar in organisatie
van congres van Jehovah's
Gestaagde eierendans
van senator Kennedy
LOENDERSLOOT
Enthousiasme beloond
Kerkelijk Nieuws
Castricum
DONDERDAG 21 MEI 1959
HET TREFTdat juist bij het
bezoek van de Sjah bij het We
reldvenster in Ba am de niet al te uit
gebreide lectuur over dit land is ver
rijkt met een prachtig uitgevoerd, en met
knappe foto's verlucht bock van de Ne
derlandse journalist F. den Houter on
der de titel „Perzië zonder sluier". Vlot
heid van stijl en kleurige beschrijvings-
trant gaan bij Den Houter gepaard met
geduldige ibaarneming en behoorlijke
studie. Hij heeft rondgesnuffeld tussen
de bazars in Isfahan en ontdekt waarom
de Perzen aan dit marktsysteem de voor
keur geven boven de warenhuizen, die
men met Westerse hulp introduceerde -
niet alleen om het loven en bieden,
waaraan zij vasthouden, maar ook om
zijn waarde in de voorziening van dage
lijkse nieuwtjes. Hij is dieper doorge
drongen in het halfduister van de ach
tergronden uit nieuwsgierigheid naar
wat zich achter de donkere opening van
een oude muur bevindt. En hij ontwaart
een kameel, die in gestage cirkelgang
rondloopt in een graanmolen.
NIET ALLEEN van de bekende aspec
ten van Perzië, zoals de tapijtweverijen
geeft hij een voortreffelijke beschrijving
maar ook van de minder bekende. Wat
weet men bij voorbeeld ten onzent van de
ghanats, het tweeduizend jaar oude be-
vloeiingssysteem van ondergrondse ka
nalen, die tezamen een lengte van onge
veer honderdduizend mijl hebben. Het be
gint met de zeer gerespecteerde activiteit
van de waterzoekers die ergens op een
berghelling een plaats aanwijzen waar zich
water moet bevinden. Zij verdwijnen weer
voordat men de aanwezigheid van water
Perzië is in de loop der eeuwen tot de
huidige dag bedreigd door het Russische
verlangen naar expansie in de richting
van de ijsvrije Perzische Golf en de In
dische Oceaan. Het heeft zich thans op
dood of leven verbonden aan het Brits-
Amerikaans beleid, belichaamd in het
Bagdadpact, waarmee het mét twee ande
re mohammedaanse buurstaten van de
Sovjet-Unie, Pakistan en Turkije, deel
uitmaakt. De Perzische regering is met
vrees en afkeer vervult van de politiek van
zowel Nasser van Egypte als Kassem van
Irak, die uit verkeerde, zo niet opzettelij
ke, berekening de deur voor de Sovjet-
Unie naar het Nabije Oosten zouden kun
nen ontsluiten.
De Sjah is een goedwillend vorst, maar
hij heeft niet de statuur van zijn vader,
Reza Chan, die zich van sergeant in het
Perzische leger opwerkte tot generaal,
successievelijk minister van Oorlog en pre
mier werd en die uiteindelijk, ouder Per
zische gewoonte, zijn meester de Sjah
verjoeg en zich in 1926 in diens plaats
liet kronen. Reza Chan heeft voor Perzië
betekent wat Kemal Ataturk voor Turkije
was, een hervormer van de staat in al zijn
geledingen.
Op het ogenblik koestert Perzië zich in
de weldadige zon der Amerikaanse vrijge
vigheid. Sinds Mossadeq, de premier, die
de Anglo-Iranian Oil Company nationali
seerde in 1953 viel, tot 1957, is tenminste
een miljard dollar meer dan de helft
Amerikaanse economische, technische en
militaire hulp, en de rest van olie-royal-
ties in Perzië gepompt. Met Amerikaan
se bijstand is de malaria zo goed als be
dwongen, is de kindersterfte, die ongeveer
vijftig percent beliep, belangrijk gedaald,
is het schoolbezoek aanzienlijk toegeno
men en is het onderwijs zeer verbeterd.
Werken ter verbetering van landbouw en
industrie beginnen vrucht af te werpen.
Het maatschappelijke stelsel van Per
zië ondergaat grote diepgaande verande
ringen, die volgens sommige waarnemers
een wedloop hebben ontketend tussen re
formatie en revolutie. De sociale struc
tuur van Perzië is niet anders dan die van
de andere landen van het Nabije Oosten,
waar het milde despotisme, dat zich aan
dient als „constitutioneel monarchisme",
nog niet door een revolutie is wegge
vaagd. Van het eigenlijke volk heeft de
Perzische monarchie weinig te duchten,
van de Sji'itische (mohammedaanse)
geestelijkheid, wier invloed tanende is,
evenmin. De enig mogelijke kracht die
zich tegen de oppermachtige grondbezit
ters, uit wier rangen de officieren voor
het leger en de leden van de volksverte
genwoordiging (Majlis) worden gerekru
teerd, in verzet zou kunnen komen, is de
opkomende jonge stedelijke middenstand,
die merendeels westers opgevoed cn pro
gressief denkend is. Zij omvat juristen,
journalisten, ingenieurs en artsen, wier
belangen doorlopend in het gedrang ko
men, omdat zij geen leider hebben en die,
bij afwezigheid van politieke partijen,
verstoken blijven van normale politieke
activiteit.
heeft de N.T.S. om 10.45
uur een rechtstreekse reportage gegeven
van de aankomst van de sjah van Perzië
in Amsterdam. Na de ontscheping op de
Prins Henderikkade van ,.De Ruyter"
werd de sjah begroet door Koningin Ju
liana en Prins Bernhard. Na een korte
pauze volgden de camera's de stoet, die
zich naar de Dam begaf, waar de sjah
bij het Nationale Monument een krans
legde. Deze duidelijke reportage met ve
le close-ups van de sjah werd van goed
commentaar voorzien door Siebe van dei-
Zee en Piet te Nuyl.
Reza Pahlevi, de vader van de Sjah.
heeft kunnen aantonen, want hun beslis
sing is altijd juist. Zelfs wanneer men na
heel diep graven nog niets heeft gevonden
wordt er niet getwijfeld of zij hebben toch
gelijk. Alleen wordt dan vastgesteld, dat
het water wat diep zit voor de exploita
tie. Men kan zich overigens verbazen
over de kennis en de intuïtie van die
waterzoekers, die zelfs in de meest barre
en doodse berghellingen water hebben op
gespoord. De aanleg van de ghanats naar
het te bevloeien gebied wordt voorafge
gaan door primitieve metingen, waarbij
met een zeer merkwaardige „waterpas",
namelijk door het gedrag van een water
druppel aan een touw wordt uitgemaakt of
men wel goed horizontaal meet! Dan volgt
het „baggeren", waarbij zakken met aar
de via een houten wiel naar de oppervlak
te worden gebracht. Nog altijd gaat het
zo en de aanleg en het onderhoud van de
ghanats vergen jaarlijks zulke kapitalen,
dat alleen de grootgrondbezitters, die de
landbouw beheersen het kunnen betalen.
Dat maakt hun positie zo sterk, want uiter
aard werd het leidend beginsel in deze
landbouwstreken, dat degene die gronden
gaat bevloeien, er ook eigenaar van wordt.
Het is daardoor niet te verwonderen, dat
slechts tien percent van het land is geculti
veerd en dat slechts vijftien percent nog
zo'n beetje voor weidegrond kan doorgaan.
Toch werkt driekwart van de bevolking in
de landbouw! Geen wonder, dat de rege
ring van de sjah naast industriële ook gro
te landbouwprojekten tracht te verwezen
lijken.
DE GHANATS in het zuidwestelijke
Khoezistan zijn in de loop der eeuwen
verzilt en deze streek viel daardoor terug
in zijn barre ongenaakbaarheid van wel
eer. Maar bij een naoorlogse inventarisa
tie van Perzië's mogelijkheden constateer
de men, dat de onderaardse rivieren nog
altijd stroomden en niet alleen goed wa
ren voor een uitgebreid bevloeiingsstelsel
maar ook voor de opwekking van energie.
Er verschijnt daarom thans in een gebied
waar eens de primitieve ghanats werden
gegraven een dam van 140 meter hoogte
(annex centrale) waarbij een concentratie
wordt verkregen, die een moderne bevloei
ing van honderdduizend hectaren moge
lijk maakt. Dit enorme project wordt met
Amerikaanse hulp uitgevoerd, en aan het
I ontwerp ervoor werd medegewerkt door
een hoofdingenieur van de Tennessee Val
ley Authority. Het bodemonderzoek in dit
gebied en de aanleg van een suikerplan
tage geschiedt met medewerking van de
Nederlandse Heidemaatschappij. Ook op
andere terreinen heeft men de hulp van
Nederlandse deskundigen ingeroepen, bij
voorbeeld van het Internationaal Oplei
dingsinstituut voor Luchtkartering in
Delft.
REEDS ONDER HET BESTUUR van
de vader van de huidige regeerder, sjah
Reza, is Perzië de nieuwe weg ingesla
gen. Hij ging in zijn bewondering voor het
Westen zo ver, dat hij 't dragen van Euro
pese broek en jas voorschreef „en wie
niet wilde, die hing. Letterlijk", aldus de
schrijver. „Fez en astrakan muts dienden
te verdwijnen en plaats te maken voor de
Europese hoed, maar sjah Reza was een
wijs man die begreep, dat er al zoveel ver
anderd was en dat dit nu wel eens net te
veel zou kunnen zijn. Zo vond hij dan goed
dat zijn mannelijke onderdanen zich bij
wijze van overgangsmaatregel zouden
tooien met een kepi, die enige gelijkenis
had met de ouderwetse uniformpet van
Franse plattelandspostbodes. De mollas,
de mohammedaanse geestelijke leiders
protesteerden. Het hoofddeksel had een
klep en die zou de dragers ervan kunnen
beletten bij het gebed met het voorhoofd
de grond te raken, gelijk voorgeschreven.
De sjah trok zich van dit argument weinig
aan; hij meende dat men de kepi dan maar
achterstevoren moest dragen!"
MEN KAN zich in „Perzië zonder sluier"
ook verlustigen in een sfeerrijke beschrij
ving van het paleis van Darius, waarbij
de schrijver de opgravingen van nabij ge
volgd heeft en van de oude hoofdstad Is
fahan. Heel interessant is de bouwgeschie
denis van de keizerlijke moskee aldaar,
die zich afspeelde onder het bewind van
sjah Abbas I in de zestiende eeuw. De
architect ervan vroeg na het gereedko
men van de funderingen en de muren vijf
jaar uitstel opdat het gebouw zich in deze
staat afdoende zou kunnen zetten. Maar de
sjah wilde het af zien en beval hem op
straffe des doods het te voltooien. Daarop
verdween de architect en vijf jaar lang
werd hij vergeefs gezocht door de diena
ren van de woedende sjah. Maar na vijf
jaar keerde hij terug en hij kreeg gena
de van zijn opdrachtgever doordat hij kon
aantonen, dat zich 'n niet geringe kink had
voorgedaan en dat de muren verder de
bodem in waren gezakt. Daarop werd on
der zijn leiding het prachtige bouwwerk
voltooid. Een bijzonder leerrijk gedeelte
van het boek is gewijd aan de geschiede
nis en de techniek van de Perzische ta-
pijtkunst.
De-bekende Italiaanse mode-ontwerper
Federico Emilio Schuberth, die ex-keize
rin Soraya en Gina Lollobrigida onder
zijn klanten telt; moet 11.480.988 lire (on
geveer 59.000 gulden) betalen aan achter
stallige sociale voorzieningen ten behoe
ve van zijn personeel. Het bureau voor
sociale voorzieningen had het proces tegen
de couturier aanhangig gemaakt. De ach
terstallige betalingen liepen terug tot 1944
en het kostte de rechterlijke instanties drie
jaar om tot een uitspraak te kunnen ko
men.
DE AMERIKAANSE hulpverlening
aan Perzië dateert van voor de eerste
wereldoorlog, nadat in 1906 het auto
cratische bewind van de Sjahs, dat
eeuwen had geduurd, met één slag
werd vervangen door een constitutio
nele monarchie, ondanks Russische en
Britse tegenwerking. Er kwam een ge
kozen volksvertegenwoordiging, die ech
ter onmachtig was hervormingen door te
voeren omdat de schatkist leeg was.
Rusland en Groot-Brittannië beletten
Perzië geld te lenen tegen onderpand
van de kroonjuwelen of zich anderszins
van geldmiddelen te voorzien. In die
omstandigheden richtte de Perzische
regering zich tot de president der Ver
enigde Staten, Taft, met het verzoek
Amerikaanse deskundigen beschikbaar
te stellen.
ALS VERREWEG de grootste schuldei
sers van Perzië eisten Rusland en Groot-
Brittannië dat de Perzische regering hun
de aanstelling van buitenlanders ter goed
keuring zou voorleggen. De Britse en
Russische mening over het aanstellen van
buitenlanders in Perzië liepen niet paral
lel. De Britten verzetten zich, in tegenstel
ling tot de Russen, niet tegen Amerikaan
se deskundige bijstand, omdat zij van me
ning waren, dat de Verenigde Staten geen
grote Europese mogendheid waren en om
dat zij. niet zoals de Russen, Perzië van
de kaart wilden doen verdwijnen. Het
Amerikaanse departement van Buiten
landse Zaken nam aan dat er geen be
zwaren waren.
W. Morgan Shuster, onderdaan van de
niet-belanghebbende Verenigde Staten,
kwam in 1911 met een staf Amerikanen
naar Perzië om als schatmeester-generaal
orde op de financiën te stellen. De Majlis
(parlement) schonk hem haar volledige
vertrouwen en bekleedde hem met uitge
breide volmachten. „Nooit heeft een
vreemdeling een vreemd land trouwer ge
diend dan hij," zo zegt de Nederlander
Dunlop in zijn boek „Perzië voorheen en
thans" (1912). De Amerikaan heeft zijn
verblijf in Perzië echter nauwelijks 'n jaar
kunnen rekken tegen de openlijke Rus
sische dreigingen en de ondergrondse Brit
se tegenkanting in.
Shuster heeft over zijn bittere ervarin
gen, heet van de naald, een boekje open
gedaan onder de titel: „The strangling of
Persia. A record of European diploma
cy and oriental \trigue (1912)" (De wor
ging van Perzië. Een document van Euro
pese diplomatie en oosterse intrige), dat
hij in Londen liet verschijnen. Hij schrijft
daarin onder meer: „Twee machtige, en
verondersteld verlichte christelijke na
ties gooiden het op een akkoordje met de
waarheid, de eer, het fatsoen en het recht,
en tenminste een van hen deinsde zelfs
niet terug voor de meest barbaarse
wreedheden om zijn politieke doeleinden
te verwezenlijken en om Perzië alle hoop
op zelfherstel te ontnemen". Hij haalt de
volgende uitlating aan van een Britse jour
nalist, die getuige was van een moord die
Russische troepen op een geestelijke lei
der pleegden op een mohammedaanse
hoogtijdag: „De uitwerking van deze gru
weldaad op de Perzen was dezelfde als die
welke het ophangen van de aartsbisschop
van Canterbury op Goede Vrijdag op het
Engelse volk zou hebben gemaakt." Hoe
zeer de nationalisten hun hoop op de Ame
rikanen en hun machtig land hadden ge
vestigd bleek twee dagen nadat Shuster
in 1912 met de nieuwste auto van de jonge
Sjah was vertrokken. In Teheran werd ge
schoten op een der achtergebleven Ame
rikanen. Vier samenzweerders ontkwa
men, maar het tweetal, dat de schoten had
gelost, werd gevangen genomen. Het ge
heime genootschap waartoe zij behoorden,
had besloten een paar Amerikanen op te
offeren ten einde een incident uit te lok
ken, dat de Amerikaanse regering zoi- kun
nen bewegen in te grijpen ten gunste van
Perzië.
HET ONTBRAK in Groot-Brittannië en
zelfs in het tsaristische Rusland niet aan
critici op deze politiek van knevelarij. Zij
vonden evenwel geen gehoor in regerings
kringen, die Shuster zonder meer verwe
ten dat hij de zaak der Perzische natio
nalisten tot de zijne maakte. Dit ant
woord kreeg Shuster eveneens in een
hoofdartikel van de Londense Times, toen
hij in een brief aan de redactie zijn be
klag deed over de Britse politiek. De Rus
sische regering liet weten dat de hervor
mingen in Perzië geleidelijk tot stand
moesten komen op een wijze waarbij re
kening gehouden zou worden met de Rus
sische belangen.
Het slot, na Shusters vertrek, is ge
weest, dat het Perzische parlement voor
twee jaar werd ontbonden, openbare bij
eenkomsten werden verboden en het me
rendeel der dagbladen niet mocht ver
schijnen Tot aan de eerste wereldoorlog
was het met de Perzische zelfstandigheid
gedaan.
Het programma voor de jaarlijkse feest
avond van de buurt- en speeltuinvereni
ging „Door Samenwerking Sterk" te
IJmuiden, welke woensdag in het Thalia
theater werd gegeven, kondigde de verto
ning aan van een cabaret-variété-show,
met als medewerkenden Joop Teunisz,
Fred Polano, Champy, Ravello, De Favo
rieten en Jothé, met als gasten de zingen
de dwazen Gerry en Ferry. Als leider van
Joop Teunisz. Nu lijkt het mij niet bijzon
der moeilijk van een dergelijk ensemble
als leider te moeten optreden, want be
halve de beide laatstgenoemden en de
pianist Dolf Brouwer, bleken alle overi
ge optredende artiesten in één persoon te
zijn verenigd: namelijk in die van.Joop
Teunisz. Dit wijst.op een grote veelzijdig
heid, want hij presenteerde zich achter
eenvolgens als humorist-conférencier,
muzikale clown, rijwielacrobaat, accor
deonvirtuoos en buikspreker. Hij bleef als
humorist ongeveer drie kwartier aan het
woord, waarbij zijn conférence zich voor
namelijk beperkte tot het vertellen van de
gebruikelijke anecdotes. Als Champy, de
muzikale clown bleek hij over een opmer
kelijke virtuositeit te beschikken in het
bespelen van diverse instrumenten. Bij
zonder knap was zijn pianuduet met Dolf
Brouwer, doch daarentegen berustte zijn
optreden als clown geheel op het tradi
tionele masker en het burleske kostuum.
Zijn verrichtingen op de diverse rijwielen
zou niemand in de zaal hem dit uiteraard
hebben verbeterd, maar toch hebben wij
soortgelijke nummers gezien, die meer
spectaculair werden uitgevoerd. Maar dit
waren dan weer artiesten, die later niet
als humorist of muzikale clown op de
planken terugkeerden! Gelukkig had Joop
Teunisz zijn beste creatie voor het slot
bewaard, zodat toch van een climax kan
worden gesproken. Dit was zijn optreden
als Jothé, de buikspreker, waarbij hij een
dikwijls geestige tekst lanceerde.
Gerry en Ferry, de twee zingende dwa
zen, hebben in de IJmond al zoveel be
kendheid gekregen, dat het noemen van
hun namen alleen reeds voldoende zal
zijn om bij de meeste lezers een vrolijke
herinnering op te roepen.
De Haarlemse toneelvereniging „Het
Spectrum" heeft kennelijk in de kringen
van de afdeling IJmuiden van de Neder
landse Christelijke Bond van Overheids
personeel steeds een goede indruk achter
gelaten, want men heeft dit ensemble nu
reeds voor de derde maal de verzorging
van de jaarlijkse contactavond opge
dragen. Ditmaal geschiedde dit in het
Hervormd Jeugdhuis aan de Rembrandt-
laan met een opvoering van „Van ander
ras" van Arnaud d'Usseau en James Gow.
Het is voor amateurs moeilijk de contro
verse tussen blank en zwart in Amerika
in waarlijk levende gestalten uit te druk
ken. Dit is ook de drie spelers van „Het
Spectrum" niet mogen gelukken, die res
pectievelijk Brett Charles, Bella en Ho
ney voor hun rekening moesten nemen.
Eigenlijk wist alleen Gerrie Nauta het im
pulsieve negermeisje Honey enige allure
te -geven. -
Wat de overige spelers betreft is het een
tekortkoming vèn de regisseur geweest,
dat hij de tekst zo kleurloos liet behan
delen. De dialogen vragen dynamiek en de
spelers moeten worden doordrongen van
hetgeen zij onder woorden brengen. Door
steeds op dezelfde toonhoogte te spreken
wordt geen spanning opgewekt en dit had
de regisseur moeten beseffen. In de scène
tussen Brett en Howard schudden zij el
kaar de hand. „In het zuiden geeft de
blanke een neger geen hand", zegt de
senator later; hetgeen dus een aanwijzing
had moeten zijn voor het belang van dit
tafereel, waardoor eigenlijk het. karakter
van de verdere handeling wordt bepaald.
Daarom had Brett even moeten aarzelen,
alvorens hij de handdruk aanvaardde en
zouden ook de andere spelers op deze
scène moeten hebben gereageerd. Het
falen der regie is vooral ook jammer om
dat Herman Huizing, Leida de Vries en
Ria Doesburg-Lanoov, als de senator en
zijn beide dochters, stellig over de capaci
teiten beschikken om dergelijke figuren
naar behoren uit te beelden.
Jan van Dam
De heer J. v. d. Landen, die behoort tot
de gemeente IJmuiden van Jehovah's Ge
tuigen, heeft, zoals hij ons mededeelde,
een belangrijke aanstelling ontvangen van
de zijde van de Watch Tower Bible and
Tract Society. Dc heer Van der Landen is
tot assistent-hoofd van de afdeling comp
tabiliteit benoemd voor het congres dat
het Wachttorengenootschap van 16-19 juli
1959 te Utrecht heeft belegd.
Op het congres dat in het Galgenwaard-
stadion wordt gehouden, worden ongeveer
5.000 congresgangers verwacht.
Er zullen dit jaar in Nederland drie van
deze vergaderingen worden gehouden, nl.
te Utrecht, Arnhem en Hengelo. Evenals
in andere landen zal ze in het thema staan
van „Waakzame bedienaren".
Woensdag kwamen in IJmuiden a3n: Steenwi.ik
van Norfolk, kolen voor Hoogovens; Santa Lucia,
Vasteras; IJstroom. Londen; Joost, Domsjö. hout
voor Zaandam; Hans Georg. Antwerpen, ledig
Hoogovens: Danilo Netchay. Antwerpen: Orestes,
Antwerpen: Dorine, Pila. hout voor Veisen; Rigel.
Antwerpen: Lindckerk. Rotterdam: Nadir. Istan-
boel: Rigel (Fin). Rotterdam: Patricia. Terneu-
zen. door naar Venlo; Ostrobotnia. Kotka; Baltic,
Terneuzen, bijlegger IJmuiden; Guineekust. Le
Havre: Petrovsk, Moermansk: Bhvelborg. Colches
ter. laden Hoogovens; Grane, Norfolk: Eemsborg,
Hudiksval; Ardito, Kasko; Aletta. Stugsund;
Oberon, Pa.ramaribo; Andros Glieder, Puerto Or-
daz; Senior. Rotterdam, door naar Harlingen;
Wesermarsch, Leningrad; Lucas Bols 1, Karlsvik;
Anna S, Mariestad: Pacific, Le Treport, laden
Hoogovens; Julius Hausschildt, Rotterdam, pa
pierfabriek Veisen: Normandiet, Antwerpen.
Donderdag kwamen in IJmuiden aan: Zaan-
stroom. Dagenham; Bilma. Hamburg.
Woensdag vertrokken uit IJmuiden: Perle naar
Hamburg; Berend N. Kingslynn; Tempo, Par;
Swallow, Londen; Navis, Londen: Delfzijl, Rot
terdam: Lizard, Londen: Stad Rotterdam, Pepel,
ledig Hoogovens: Patricia, Karlshamn, bijlegger
IJmuiden; Dotterel, Rotterdam; Nascene, Keadby:
J. H. Jonas, Bremen; Pollux, Gothenburg: Fern-
land, Hamburg: Martha Arends, Hamburg;
Ouwerkerk, Bremen; Gerd, Londen; Trito, Rot
terdam; Seyhav, Hamburg; Vliestroom, Ports
mouth: Follwfleld, Seahanv, Bretagne, Antwer
pen; G.iendef.iell, Hampton Roads; August Thijs-
sen, Lulea; Wexford, Boston, stijfselstroop, Koog
aan de Zaan.
Donderdag vertrokken uit IJmuiden: Linde-
kerk naar Bremen; Orestes, Bremen; Alpha, Rot
terdam; Osric, Scheveningen.
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
van herkomst of bestemming geen andere aan
duiding volgt, betekent dit dat het schip van of
naar Amsterdam is gegaan).
(Van onze correspondent in Washington)
Twee jaar lang heeft senator McClellan,
in een speciale Senaatscommissie, ge
ageerd tegen corruptie in de Amerikaanse
vakbeweging. Hij is er in geslaagd aan te
tonen, dat sommige vakorganisaties
met name die van de transportarbeiders
beheerst en misbruikt zijn door onderwe
reld-elementen, die zichzelf een fantas
tische machtspositie in het vakverbond
veroverd hadden en zich nu schandalig
verrijkten door middel van hun organisa
ties. Meermalen bleek een nauwe band
te bestaan tussen vakverenigingsleiders
en gangsters, soms waren deze twee groe
pen nauwelijks van elkaar te onderschei
den.
Het Amerikaanse publiek, dat over deze
dingen vaak in de krant las en McClellans
verhoren op de televisie kon volgen, begon
er begrijpelijkerwijs op aan te dringen,
dat van overheidswege zou worden opge
treden tegen wat in sommige gevallen
„een staat in de staat" dreigde te worden.
De bona fide vakverenigingslciders moes
ten het officiéél natuurlijk wel toejuichen,
dat corrupte praktijken onmogelijk wer
den gemaakt, maar tegelijk waren zij er
voor beducht dat de overheid, wanneer
zij zich met interne vakverenigingszaken
ging bemoeien, hun organisaties min of
meer onder curatele zou plaatsen. En dat
wensten zij natuurlijk ook niet. Zij zou
den zo verklaarden zij zélf wel schoon
schip maken, waar dat nodig was.
Toen senator Kennedy in het begin van
dit jaar een wet indiende om bepaalde as
pecten van de betrekkingen tussen werk
gevers en werknemers te regelen, pro
beerde hij te voldoen aan de wensen van
een verontrust publiek, maar tevens pro
beerde hij met dat wetsvoorstel zoveel
onafhankelijkheid aan de respectabele
vakverenigingen te garanderen, dat hun
leiders akkoord konden gaan met zijn wet.
Kennedy, die als aspirant voor het presi
dentschap de steun van de vakorganisa
ties niet kan ontberen, heeft de eierendans
goed volbracht: de Senaat heeft een wet
aangenomen, die de bona fide arbeiders
leiders wel kunnen accepteren.
Maar het heeft er om gespannen en het
heeft weinig gescheeld of Kennedy had
zichzelf, door het indienen van deze wet,
lelijk in de vingers gesneden. Kennedy
zou men kunnen kenschetsen als een de
mocraat van de gulden middenweg, heel
geschikt om het grote publiek tevreden te
stellen en de arbeiders tegelijk niet in het
harnas te jagen. Maar senator McClellan,
die de onderzoekingen tegen de vakbewe
ging heeft geleid, is een veel consevatie-
ver democraat en hij was het die er aan
vankelijk in slaagde een aantal amende
menten aan Kennedy's wet toe te voegen,
die de arbeidersbeweging werkelijk on
aanvaardbaar achtte.
Toen er over McClellans amendemen
ten gestemd werd, waren er evenveel se
natoren vóór als tegen. Vice-president
Nixon kreeg toen de moeilijke taak om,
als voorzitter van de Senaat, de beslissen-
- Advertentie
Holland Electro - Ruton - AEG - Excelsior
Eigen crediet-service (inruil)
LANGE NIEUWSTRAAT 433 - 435
CENTRUM GALERIJ - IJMUIDEN
De twee meest enthousiaste supporters,
wier foto's wij in onze editie van dinsdag
19 mei hebben gepubliceerd, hebben zich
bekend gemaakt. Zij hebben inmiddels de
prijzen, die door de beide supportersver
enigingen van Stormvogels beschikbaar
waren gesteld, afgehaald. Bovendien kre
gen zij als extra verrassing van de „IJmui-
der Courant" ieder twee grote plakken
chocolade, die het voetballeed vanwege de
misstap van Stormvogels tegen KFC on
getwijfeld zullen verzachten. De jongste
van de twee enthousiaste supporters is
Johnny Siewertsen uit de Van Wasse-
naerstraat 56 in IJmtriden. Johnny is acht
jaar en woont pas vier maanden in Veisen.
Hij is in die korte tijd al een enthousiaste
aanhanger van de Pieten geworden. Hij
vond het. jammer dat Stormvogels ver
loren had. „Volgend jara zullen ze het wel
beter doen. Is het niet, Johnny?" „Ik weet
het niet maar ik denk van wel". Waarop
Johnny met de chocolade en zijn prijs ver
dween om het een en ander aan zijn
vriendjes te gaan vertellen.
Jaap Wijker uit de Sirenestraat was de
tweede (gelukkige) prijswinnaar. Hij is
vijftien jaar en een fervent supporter. Hoe
kan het ook anders, want. hij speelt in
aspiranten b van de Pieten. „Ik had zo ge
hoopt dat ze zouden winnen. Naar alle
thuiswedstrijden en ook een stuk of wat
uitwedstrijden ben ik geweest, zoals HVC
en KFC. Ik was er heilig van overtuigd
dat ze kampioen zouden worden. Maar
jahet was hun eigen schuld, ze waren
veel te zenuwachtig", zegt hij spijtig.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Wormerveer (2de be
roep) A. Prins te Winsum (Fr.). Beroepen
te Schoonoord Chr. van Ulden. kand. te
's-Gravenhage. Beroepen te 's-Graven-
hage-Oost (vac. F. E. Hoekstra) J. D. Roos
te Haarlem-Zuid. Bedankt voor Ferwerd
A. IJkema te Tweede Exloërmond.
Baptisten Gemeenten
Beroepen te Groningen-Noord (vac. G.
Vegter) Ph. Lindeman te Sneek.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Rhenen C. Hegeman te
Genemuiden.
Ncd. Herv. Kerk
Aangenomen naar 's-Gravenhage (wijk-
gemeente 21) A. J. Jörg te Delden. Be
noemd tot diaconaal medewerker te
Baarn ds. O. S. Jellema, emeritus predi
kant.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te London (Ontario. Canada)
(Free Chr. Ref. Church) W. van 't Spijker
te Drogeham.
de stem uit te brengen. Nixon stemde
vóór de amendementen en maakte op die
manier een goede beurt bij de republi
keinse partijorganisatie doch kan nu wel
alle arbeiderssteun afschrijven bij toe
komstige verkiezingen.
Het heeft de vooruitstrevende leden van
de Senaat heel wat moeite gekost om Mc
Clellans amendementen door verzach
ting toch weer aanvaardbaar te maken
voor de vakbeweging; senator Humphrey
kwam hiervoor zelfs overgevlogen van
de Westkust.
Tenslotte is er toch nog een wet tot
stand gekomen, die de integere arbeiders
leiders niet te zeer beknot en die aan de
kleine man in de vakorganisatie wat meer
garanties biedt tegen machtsmisbruik door
vakverbondsdictatoren.
Hoofdzaak is echter, dat deze wet het
normbesef zal helpen versterken voor juis
te, democratische procedures binnen de
vakbeweging. Zulke procedures voorschrij
ven blijft een moeilijke zaak, maar indien
het normbesef zal zijn doorgedrongen in
de harten van de vakverenigingsleden, dan
zal het uit zijn met de tyrannie van arbei
dersdictatoren. Vrijheid van spreken in de
vergaderingen, eerlijkheid bij regelmatig
gehouden verkiezingen en andere norma
le democratische praktijken zullen dan
door de arbeiders in alle organisaties wor
den geëist, en verwerkelijkt. Men moet zich
van de huidige Amerikaanse vakbeweging
niet een te somber beeld vormen: vele
vakverenigingen komen reeds thans over
een met het ideaal van interne democra
tie. Doch in sommige gevallen blijft er
nog veel te wensen en te hervormen over.
R.-k. transportarbeidersbond
in Heemskerk opgericht
Na herhaalde pogingen is men er 'hans
in geslaagd een Heemskerkse afdeling van
de r.-k. transportarbeidersbond op te
richten. In zaal Dam had woensdagavond
een bijeenkomst plaats die onder leiding
stond van het hoofdbestuurslid van deze
bond, de heer Th. Windt. De heer Windt
vertelde dat vooral de groep chauffeur.;
slecht is georganiseerd. Hierdoor heeft
men minder bereikt dan men wilde. Eén
van de verlangens van de bond is, dit de
chauffeur wordt beschouwd als een vak
man „Ook de risico's van een chauffeur
zijn groot, hetgeen niet in de honorering
tot uiting komt", betoogde de heer Windt
De aanwezigen toonden voor de oprichting
een grote belangstelling en er werd een
voorlopig bestuur samengesteld, dat be
staat uit de heren: A. Dekker. A. Peekei, A.
Bc-kker, C. Nijman en J. Smit. De diverse
functies zullen later worden verdeeld.
BURGERLIJKE STAND HEEMSKERK.
GEBOREN: Erik J., z. van A. J. Hart
sink en M. J. Slikker; Johannes M., z. van
J. A. Baltus en M Meyer; Jacobus C. M„
z. van J. Welp en M. C. Bakker; Catharina
A. M., d. van P. J. H Hoogeveen en M. de
Groot; Annemarie, d. van L. P. M. Hoo
geveen en K. Jak te Veisen.
ONDERTROUWD: P. S. Beentjes 'te
Castricum en C. G. Spanjaard.
GETROUWD: J. J. Castien en E. I. Kun
nen; F. C. J. M. Ongering te 's-Graven
hage en H. T. M. Bisschop.
Geslaagden van proeftuin
Op de proeftuin „Duinstreek van Hol
land" te Heemskerk zijn examens afge
nomen voor de vakschool Bloembollen
teelt. Van de 22 kandidaten werden er zes
afgewezen. De geslaagden zijn: Th. H. L.
Sinnige, G. L. Verduin, G. J. Jordens, P.
L. Koper, J. P. Bleeker, N. Beentjes, P. M.
de Munck, C M. de Groot, P. A. Doodeman,
allen te Heemskerk; J. C. Slotemaker te
Beverwijk; A. S. M. Vader, J. N. Nanne,
J. C. Bakker, allen te Heiloo; L. Bak te
Assendelft; Th. N. Böhn te Santpoort en
J. P. Groenendijk te Haarlem.
BURGERLIJKE STAND CASTRICUM
GEBOREN: Divera Theodora Antonia,
dochter van C. Zegwaard en D. Nibbering;
Hortense Rozemunda Regina Maria, dochter
van J. J. J. Hendriks en M. J. van Bon.
ONDERTROUWD: Th. Zonneveld en M.
B. C. Tesselaar.
GETROUWD: J. G. M. Windmiiller en
M. P. J. de Vries.
OVERLEDEN: J. van Leeuwen, oud 62
jaren, wed van A. J. G. Gilissen; J. Scha-
vemaker, oud 83 jaren. wed. van H. W. Se-
lij; W. A. Meijer, oud 81 jaren, geh. met J.
Mantel.
VELSEN
DONDERDAG 21 MEI
Thalia: „De lord, de lady en de butler"
20 uur.
Rex: „Liebe, Tanz und 1000 Schlager"
20 uur.
Pieter Vermeulenmuseum: Geopend van
14 tot 16.30 uur.
Alcoholics Anonyous: Van 20 uur af
spreekuur in de zaal aan de Abelenstr.
VRIJDAG 22 MEI
Thalia: „De hel van Tarawa", 20 uur.
Rex: „In de macht van de vampier", 20
uur.
Pictcr Vermeulenmuseum: Als donder
dag
Raadhuis: Spreekuur wethouder van
financiën, 11—12 uur.
BEVERWIJK
DONDERDAG 21 MEI
Huize Terpsichore, 14 uur: Lezing dooi
de heer H. C. Pinksterboer over moderne
muziek voor Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen.
Het Centrum, 20 uur: Jaarvergadering
van de Friese Vereniging.
Gemeentehuis, Scheybeeck, 19.30 uur:
Openbare vergadering van de Gemeen
teraad.
Luxor Theater, 20 uur: Filmavond
Opendeur-dienst.
VRIJDAG 22 MEI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur „De
boom der gehangenen".
Luxor Theater, 18.45 uur en 21.15 uur:
„De geheimzinnige passagier".
W.B. Theater, 20 uur: ,.De sherif Wis-
hitia".
Deken VVaarestraat 50a, 20 uur: „Alco
holics Anonymous".