Met de
VOOR
op reis
accuua
„John deed altijd de afwas"
HET ROZE BIGGETJE DAT
SCHOON WILDE ZIJN
SUOMI, HET LAND VAN
HET WITTE LICHT
Voor de
DRUKTE IN DE MOESTUIN
ZATERDAG 30 MEI 1959
Erbij
PAGINA ZES
MODEKONING CRITISEERT
PRINSES MARGARET
HERINNERINGEN VAN MEVROUW DULLES
Vogeltjeskenner mag niet
meer mee doen
ZEEPKISTORA TORS
IN ZEIST
KRUISWOORDEN
1
HELSINKI BRENGT u op de grens van
het domein van de stilte. Het is de laatste
voorpost van Westeuropese lawaaiigheid.
Een wonderlijke stad, omgeven door be
boste heuvels, eilandjes en een wijde baai.
Finlands ontembare natuur is tot binnen
de muren van de stad gedrongen: midden
in de stad vindt men tussen de bebouwde
kommen de granietrotsen. Licht en ruim
zijn de woonwijken, hoge flatgebouwen en
machtige fabriekscomplexen en zij dra
gen alle het stempel van de nieuwe tijd.
De meeste zijn in de jaren 1920-'30 ge
bouwd als een teken van Finlands ontwa
ken na de eerste wereldoorlog. Alles in in
lichte tinten gehouden. Daaraan ontleent
de stad zijn naam „de witte stad van het
noorden." Er is nog iets dat de vreemde
ling opvalt in Helsinki: er zijn geen ach
terbuurten! De arbeiderswoningen zijn
keurige huisjes aan brede straten in de
voorsteden. Helsinki bezit geen oude stads
wijken zoals de meeste hoofdsteden in
Europa. Vroeger was Abo de hoofdstad,
die door een brand in 1827 verwoest werd.
De Finnen bouwen bij voorkeur in hout,
overal in het land vindt men woonwijken
van hout. De nieuwe zakelijkheid bracht
voor commerciële en officiële gebouwen
de betonbouw. Die voorliefde voor het hout
(overigens heel begrijpelijk in een land
waar 70 pet. van de oppervlakte uit wou
den bestaat) werd de vroegere hoofdstad
noodlottig. Men verplaatste de universiteit
naar Helsinki en van die dag. af begon daal
de victorie. Deze gang van zaken hebben
de mensen in Abo tot op de huidige dag
nog niet vergeten en daarom sneeren ze nog
wel eens op die nieuwkomers in Helsinki.
De oudste officiële gebouwen van de
hoofdstad dateren daarom uit de negen
tiende eeuw. De beroemde stedenbouwer
Engel kreeg de opdracht de stad te ver-
nieuwen. Van hem is het beroemde Suur-
tori, een plein met fraaie gebouwen in
empirestijl. Het mooiste ervan is de Gro-
te kerk met haar Byzantijnse koepels en i
haar beelden van vele beroemde mannen
o.a. Luther, de twaalf Apostelen en van
de Tsaar aller Russen.
Er omheenliggen het stadhuis, de uni
versiteitsgebouwen en de regeringszetels.
Vanuit zee ziet men de Grote Kerk al op-
doemen. Suurtori is het hart van de stad
geworden.
EEN ARTISTIEK VOLK zijn de Fin
nen. Hier lag ook het werkterrein van
de beroemde beeldhouwer Thorwaldsen.
De stedenmaagd, die rank te midden van
opsproeiende fonteinen, de opkomst van
de stad uit de zee symboliseert getuigt
ervan. De beeldgroepen om de Grote
Kerk overtuigen ons verder van Finlands
kunnen.
Fins ceramiek is wereldberoemd. Wij
bezochten de fabriek Arabia met haar
prachtige reliëfs in de hal van het ge
bouw. Het Fins aardewerk heeft het ken
merk dat het veel harder dan het onze is.
Zwerven wij de stad, met haar ruime
boulevards en bloeiende plantsoenen door,
dan treft ons als een groet van het va
derland de Hollantilainen langs de ave
nue's, een aanplant van Nederlandse len
tebloemen geschonken door Nederlandse
koopleiden en kwekers. Finnen zijn dol
op bloemen en onze bloemen doen het
bijzonder goed tussen al dat wit en blauw
en in die ruimte van Helsinki.
Hoe is het contact tussen de Fin en de
vreemdeling? Zij zullen uw oren niet
dooftoeten met hun gesnap. Persoonlijk
vind ik een grote overeenkomst tussen de
mensen uit onze noordelijke provincies
en de Fin in het algemeen. Hij heeft de
neiging de kat uit de boom te kijken.
Ondanks het gebrek aan spraakwater
omringt men u toch met de beste zorgen.
De hotels en restaurants zijn pijnlijk net-
jes. In ons hotel ontbeten we alleen maar.
Middag- en avondmaal nuttigden wij in
een der talrijke coöperatieve keukens die
men overal over het land verspreid vindt.
Men eet er zeer goed en voor weinig geld
enmen kan er het Finse volk obser
veren in zijn dagelijks leven. De gewone
restaurants en cafés hadden niet. zo'n gro
te aantrekkingskracht voor ons, omdat
ook daar de nieuwe zakelijkheid domi
neert. Men gebruikt er snel en in een
lichte, moderne omgeving het bestelde
dat doorgaans van goede kwaliteit is.
Maar de behaaglijkheid van een pittoresk
en gezellig zitje in een gerenommeerd
smulhuisje zal men er niet makkelijk
ontmoeten of wij moeten de goede neus
hiervoor gemist hebben.
De bekende Italiaanse mode-ontwerper
Schuberth heeft critiek geoefend op de
kleding van prinses Margaret.
„Margaret is ten achter bij de mode",
zo schreef Schuberth in de Londense Dai
ly Herald. Het artikel was verlucht met
twaalf schetsen van kleding die de prin
ses, volgens Schuberth zou moeten dra
gen en met tekeningen van de kleding
stukken die de prinses tijdens haar re
cent bezoek aan Italië droeg. Zij leken, vol
gens insiders, inderdaad enkele seizoenen
ten achter te zijn.
„Op een recente modeshow van Londen
se mode-ontwerpers verscheen de Prinses
in een te grote, bijna tot de enkels reiken
de nertsmantel, zwarte schoenen en een
bruine handtas", zo merkt Schuberth met
afschuw op.
Victor Stiebel, de bekende Londense mo
de-ontwerper die prinses Margaret onder
zijn clientèle telt, verklaarde dat hij niet
in een positie verkeert om commentaar te
leveren. Schuberth is de lievelings-cou-
turier van de hertogin van Windsor, ex-
keizerin Soraya van Perzië, Gina Lollo-
brigida en vele andere vermaarde vrou
wen.
iS.
Hf i.
Deze stoere beelden staan voor Helsinki's moderne stadhuis.
TAXICHAUFFEUSES IN PEKING
Het gebrek aan taxichauffeurs in de
communistisch-Chinese hoofdstad Peking
is opgevangen door inschakeling van
vrouwen.
De chauffeuses zijn allen huisvrouwen.
De meeste van hen zijn nog geen 25 jaar.
Hun kinderen worden tijdens hun acht
urige werkdag verzorgd in kleuterbewaar
plaatsen.
Aanstaande moeders onder de chauf
feuses krijgen een maand voor de beval
ling lichter werk te doen en erna twee
maanden betaald verlof.
Zodra een chauffeuse 30.000 km gereden
heeft, wordt haar salaris verhoogd. Verder
geniet zij vrije toegang tot bioscopen en
kosteloze medische verzorging.
Volgens het persbureau Nieuw China
tonen de chauffeuses zich „haar werk
waardig" en hebben de passagiers „niets
dan lof" voor haar.
„ALS IK IETS GOEDS tot stand ge
bracht heb voor de wereldvrede, dan is
dat voor een groot deel aan Janet te
danken." Dat waren de woorden waarmee
de onlangs overleden Amerikaanse ex-
minister van Buitenlandse Zaken, John
Foster Dulles kort voor zijn heengaan zijn
dankbaarheid vertolkte jegens zijn
vrouw, die hem in alles terzijde stond en
zichzelf geheel wegcijferde om het haar
In mei is het een drukte van belang in
de moestuin; de vroegste groenten zijn al
geoogst en nu komen dus de boontjes aan
de beurt. Als de grond voldoende vochtig
is en het weer is zacht en zwoel is het de
goede tijd voor alle bonensoorten; tuin
bonen zitten echter al lang in de grond; die
houden juist niet van dat warme weer.
Men kan tomaten ook in eigen tuin kwe
ken Het is nu tijd ze te bestellen. Zelf
zaaien in de volle grond geeft geen resul
taat; binnenshuis zou het wel gaan en in
een broeibakje ook, maar het wordt toch
laat voor er vruchten geoogst kunnen
worden. Het is veel beter nu flinke, jonge,
in pot gekweekte planten bij een tuinder
te kopen; die heeft er wel in voorraad.
Het moeten echter soorten zijn die ook ge
schikt zijn voor de cultuur in de volle
grond. Tomaten verlangen een zeer voed
zame grondsoort. U dient dus voldoende
te bemesten. Verse mest kan men beter
niet gebruiken. Tomaten kunnen het best
langs stokken op één stam gekweekt wor
den; alle zij scheuten die zich later ontwik
kelen, dient men beslist te verwijderen.
Correspondentie: De Stephanotis flori-
bunda moet warm en zonnig geplaatst
worden, doch alleen op het heetst van de
dag een weinig tegen de felle zon bescher
men. De plant zeker een maal per dag be
sproeien. Als ze uitgebloeid is moet zij in
de zomermaanden om de veertien dagen
een beetje opgeloste kamerplantenmest
hebben. In de winter niet mesten en min
der water geven; wel veel sproeien. Op
die manier behandeld, kan de plant jaar
lijks bloeien. Te lange scheuten kunnen
na de bloei wel iets teruggesnoeid worden.
Moet in een normaal-verwarmde kamer
gekweekt worden.
G. Kromdijk
Rijkdragende tomatenstruïk.
man bij het verrichten van zijn bijna-
onmenselijk zware taak iets gemakkelijker
te maken.
Zevenenveertig jaar lang is Janet Dul
les' onafscheidelijke metgezellin geweest.
De laatste weken hield zij bijna onaf
gebroken de wacht aan zijn ziekbed, tot
dat zondag jongstleden het einde kwam.
Janet Pomeroy Avery, zoals haar meis
jesnaam luidt, ontmoette Dulles voor het
eerst in 1911 bij haar terugkeer uit
Europa waar ze, in Parijs, op een meis
jeskostschool haar opvoeding voltooid
had. Dulles was in die tijd een jong mees
ter in de rechten, die nauwelijks honderd
dollar per maand verdiende als jongste
assistent op een groot advocatenkantoor.
Maar zijn financiële positie interesseerde
haar niet en in 1912 trouwden zij in het
stadje Auburn in de staat New York.
Hun huwelijk was zeer gelukkig. Er
kwamen drie kinderen, twee zoons en een
dochter. Een van de zoons, Amery, ging
na zijn diensttijd bij de marine tot de
rooms-katholieke kerk over en werd later
Jezuïet.
Mevrouw Dulles heeft zich nooit op de
voorgrond willen plaatsen, maar wel ver
gezelde zij haar man op al zijn lange, ver
moeiende wereldreizen. Zij spreekt
vloeiend Frans en ook wat Spaans.
Janet" heeft altijd geprobeerd, de last
van de taak die op haar man's schouders
rustte te verlichten door van hun huis
een veilige haven te maken, waar hij zijn
zorgen en problemen als een der leiders
van de wereldpolitiek voor een paar uur
vergeten kon. Maar de gelukkigste uren
waren toch die, welke zij konden door
brengen op „Duck Island", een klein
eilandje in het midden van het Ontario-
meer, waar John Foster kon vissen,
zwemmen en houthakken of detective
romans lezen, terwijl Janet hem ont
haalde op zijn lievelingsgerechten, die zij
zelf klaarmaakte. Als liefhebbende echt
genoot ontfermde Dulles zich dan na de
maaltijden over de afwas met een
schort van zijn vrouw over zijn sporthemd
gebonden. Maar ook als gastvrouw op de
ontvangsten en banketten die het echt
paar geregeld moest geven, was zij in
Washington een zeer geziene figuur. De
Dullessen golden voor hun vrienden en
kennissen dan ook als een model-echt
paar, waarin man en vrouw elkaar in
alles op welhaast ideale wijze aanvulden
en aanvoelden.
De kwieke, tweeëntachtigjarige vogel
tjeskenner, Chris van Klee, die met zijn
kennis in de vorige quiz van Theo Eerd-
mans voor de VARA-televisie zo'n succes
boekte, zal zaterdagavond niet meer voor
de camera's mogen komen om zijn vijf
honderd gulden te verdienen. Twee afge
vaardigden van de VARA kwamen deze
week naar Amersfoort om Van Klee te
vertellen, dat op een verder optreden in
„Je neemt er wat van mee" geen prijs
werd gesteld. Na het eerste optreden van
de oude Amersfoorter, waarbij televisie
kijkend Nederland verbaasd stond over zijn
omvangrijke en zeer parate kennis over
alles, wat maar met zijn vogel-hobby had
te maken, heeft de VARA van alle kanten
kritiek ontvangen. Het blijkt dat kennis
van vogels niet uitsluitend zijn hobby is,
maar zijn vak.
Mevrouw Janet Dulles
Vorig jaar heeft men in het Walkart-
park in Zeist naar het voorbeeld van de
„zeepkistorators" in het Londense Hyde
Park, een „sprekershoek" ingericht, waar
eens per week iedereen, die iets aan zijn
medemensen te vertellen meent te hebben,
zijn hart publiekeljjk kon uitstorten.
Dit initiatief heeft zoveel succes gehad,
dat men deze zomer het experiment her
halen wil. De Zeister V.V.V. heeft zich
ervoor gespannen en een plan uitgewerkt
volgens hetwelk er in de maanden juli en
augustus elke vrijdagavond een „speakers
corner" gehouden zal worden. Men hoopt
telkens tenminste drie sprekers tegelijk te
kunnen laten „optreden", zodat het publiek
zelf kan bepalen, naar wie het luisteren
wil. Er zijn reeds vele verzoeken om in
lichtingen en „spreektijd" binnengekomen
van welsprekendheidsverenigingen en par
ticuliere praatvaren, zodat de luisteraars
stellig aan hun trekken zullen komen. Er
is geen enkele beperking met betrekking
tot tekst en onderwerpen van de sprekers,
behoudens de restricties betreffende de
openbare orde en zedelijkheid.
Amerikaanse studiebeurzen
Het Amerikaanse Ministerie van Ge
zondheid heeft deze maand een aantal beur
zen verleend voor post-doctorale studie in
de medicijnen. De kandidaten voor deze
„fellowships" waren gesteld door com
missies in hun eigen landen.
Voor Nederland zijn de beurzen gewon
nen door C. F. A. Heyen, wiens specialiteit
virologie is en door Th. H. Rozijn, die
zich op de genetica specialiseert. Beiden
zullen een jaar in Amerika studeren.
Waar 't gisteren nog kaal ivas
Is dat niet zonderling?
Daar staan nu vijftien stoeltjes
Gezellig in een kring.
Waarom staan al die stoeltjes
Daar zomaar in het gras?
Dat komt, ja, moet je horen:
Omdat er bruiloft was!
Er waren heel wat gasten
O, o, wat was het vol!
Want juffrouw Mollie trouwde
Met Snuffeljanus Mol.
Ze dansten ook, van hopla!
De polka en de wals;
Ze zongen voor het bruidspaar
Soms mooi, en soms wat vals
Er waren ook twee muisjes
Hoe haal je 't in je hoofd
Die hebben zich die avond
Maar dadelijk verloofd!
En zie je straks in 't bos weer
Zo'n kring saan tussen 't hout,
Dan weet je, dat die muisjes
Nu óók al zijn getrouwd.
In dit kruiswoordraadsel moet je van
links naar rechts woorden invullen, die
het volgende betekenen: 1. de helft van
veertien, 2 wat een schilder gebruikt,
3 voertuig op twee wielen, 4 gereed
schap van een timmerman en 5 een
lekkernij. In de dik omlijnde imkjes
komt de naam van iets, dat een koetsier
gebruikt.
2
Loes Wijnberg éaw
Toen Wroetje pas op de wereld
was, zag ze,zo rose als een borstplaatjgu.
Dat kon ze zélf niét zien, maar Riet
je en Jantje van de boerderij zeiden
het, toen ze bij het varkenshok ston
den.
„Aaaach".zei Jantje vertederd.
„Wat een schatje," zei Rietje. „Mag
ik het eens vasthouden, Vader?"
De boer tilde Wroetje op, en legde
haar voorzichtig in Rietjes armen.
Eerst vond het varkentje het eng,
maar toen het omhoog keek en een
vriendelijk kindergezichtje zag, was
het gerustgesteld.
„Hé., vader.." zeurde Jantje; „Ik
wil het ook even vasthouden".
Toen mocht Wroetje even in Jantjes
armen liggen.
Zo was nu de eerste kennismaking
met de wereld.
„Leuk is die wereld," dacht Wroetje,
tóen ze weer bij haar moeder kroop.
Die boer is aardig, dat kleine boertje
is aardig, en dat boerinnetje is aardig
het is hier allemaal even fijn"..
Tevreden knorrend viel ze tegen
moeder aan in slaap.
Zo gingen er een paar weken voor
bij.
Op een dag stonden Jantje en Rietje
met een paar andere kinderen voor
het varkenshok te kijken.
„Wat een leuk klein biggetje," zei
een kind. En wat is het mooi schoon
en rose!"
„Bah!" schreeuwde een jongetje op
eens; „moet je daar eens zien, wat
een viezerik!" Hij wees naar Wroet-
jes moeder.
Met verschrikte ogen keek Wroetje
de jongen aan. Haar moeder een vie
zerik! Hoe durfde die aap!
„Wil je je brbrbrbrutale mond wel
eens houden tegen ouderrrrre dames!"
knorde Wroetjes moeder verontwaar
digd.
„Hoor die dikzak eens knorren!"
lachten alle kinderen, en toen begon
nen ze om het hardst mee te knorren.
„De wereld is toch niet zo leuk als
ik dacht," peinsde Wroetje. „Zelfs die
lieve Jantje en Rietje, die me hebben
opgetild, hebben mijn moeder uitge
lachen".
Hóe ze ook haar best deed, ze kon de
woorden van die kinderen niet meer
vergeten.
En op een keer dacht ze: „eigenlijk
is moeder ook wei vies. En eigenlijk.,
is ons huis ook helemaal niet netjes en
schoon".
„Moeder," zei ze op een keer, „waar
om laat je je door die kinderen
uitlachen? Waarom is het hier ook al
lemaal zo vies? Waarom hebt u vuile
vlekken op uw vel, waarom staan we
altijd met onze voeten in dè modder?"
„Waarom, .waarom.knorde moe
der. „Je bent niet nieuwsgierig, maar
je weet graag alles. Wat zal ik je zeg
gen? Mijn moeder woonde in de mod
der, en mijn grootmoeder ook. Het is
goed om in de modder te wonenhet
zal altijd wel zo geweest zijn, en ik zou
niet weten, waarom het veranderen
moet."
„Maar het stinkt!" riep Wroetje uit.
„En ik wil niet in vieze luchtjes wo
nen. Ik wil het anders!"
„Zo zijn jullie biggen altijd," zei
moeder. „Als je groter bent, zul je
wel zien, dat je niet alles veranderen
kunt. Een varken kan niet op een Per
zisch tapijt wonen."
„Maar Wroetje was niet voldaan.
„Ik wil zo niet worden," dacht ze, „tö
vies en vol vlekken. En mijn hok mag
niet stinken
OP EEN DAG stond er een meneer
voor het varkenshok. Hij praatte druk
met de boer, en wees op Wroetje.
„Een aardig beestje voor ons," zei
hij. „Niet te groot en niet te klein, en
zo mooi rose. Zeg, wat moet je er voor
hebben?"
Van de rest van het gesprek be
greep Wroetje niet veel, maar tenslot
te zei de boer: „Nou, afgesproken
dan breng ik hem van de week wel in
de wagen."
Toen wist Wroetje dat ze van de boer
derij wegging. En die meneer had
haar uitgekozen, omdat ze zo mooi ro
se was, omdat haar velletje zo netjes
was. Misschien ging ze wel naar hele
deftige mensen, ofwie weetnaar
het koninklijk paleis!
Een paar dagen later kwam de boer
Wroetje halen. Ze werd achter in de
auto gezet, en daar reden ze weg
Toen de auto na een tijdje weer stil
stond, tilde de boer het varkentje er
uit, en droeg het een groot gebouw
binnen.
Zie je wel, een paleis, dacht Wroet
je.
En daar was zowaar die meneer
weer, die met de boer zo druk had ge
praat een paar dagen geleden!
„Hierheen maar", zei hij, en ze gin
gen door een donkere gang naar een
soort binnenplaatsje.
„Hier is een mooi hokje voor haar",
wees hij, en hij opende een deurtje.
Wroetje werd neergezet, en ze keek
haar oogjes uit.
Een hokje voor haar alleen! En het
was ook netjes!
„Je zit hier goed, hè?", zei de me
neer, en de boer lachte. „Op tijd je
eten en drinken, en een lekker lui le
ventje wat wil je nog meer?"
Het deurtje werd dichtgemaakt, en
de twee mannen vertrokken.
Wat was het hier eigenlijk? Een
boerderij? Ja, hoor maar, er knor
den nog meer varkens en er blaatte
een schaap.
Alweer een doodgewone boerderij
nu, dan had ze net zo goed bij haar
moeder kunnen blijven. Alleen was dit
hok tenminste schoner.
Maar Wroetje kreeg een heerlijk le
ventje van nu af aan die meneer
had niets te veel gezegd. Lekker eten,
en slapen als je zin had, en gezellig
praten met de vele dieren, die hier
woonden.
Want Wroetje was terecht gekomen
op de kinderboerderij van een grote
dierentuin. Overdag mocht ze met de
andere dieren buiten wandelen, en dan
kwamen er een heleboel kinderen
naar haar kijken, en ze werd geaaid,
verwend en vertroeteld.
OF WROETJE een schoon varken is
gebleven, en haar hok altijd keurig net
jes heeft gehouden?
Nee, Wroetje is nu een dik varken
en ze zit ook vol vieze vlekken. En er
ligt nu ook modder in haar hok. Ze
ligt er heerlijk midden in te luieren,
en ze vindt die modder niets erg meer.
Wie lui is, moet in de modder wonen.
En hoe meer je luiert, hoe minder zin
je hebt, om je hok schoon te maken.
Zo zijn varkens nu eenmaal. Dat is
de aard yan het beestje.
Loes Wijnberg
Y r>
