HET WEER
Nederland bepleit hulp
via de UNO-organen
Regering beantwoordt vragen
over oorlog in Algerije
Westelijke ministers bieden in
Genève een samenvatting aan
te MORRIS"$(ffireyou ëuif!
„Resolutie in UNO wees geen allen
bevredigende oplossing aan
„Een voetganger is
geen verkeer"
Spaak klaagt over gebrek aan realisme
BONIMANTELS
Kustvaarder lek gestoten op pier
Koel
Het woord is aan
In de krant van heden:
Afgescheiden Siciliaanse
christen-democraten
winnen 4 zetels
ATLANTISCH CONGRES
Uitspraak proefproces:
Eenzaam avontuur
Grote Drie in beraad over
crisis in de NAVO
Grote spionage-affaire in
Denemarken ontdekt
Russen kondigen spoedig einde der conferentie aan
DINSDAG 9 JUNI 1959
44e JAARGANG NUMMER 180
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. ij i rea y[ VJW Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur. 1 tjii lil 1 H Ip&èil if |j lp i Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. JsL J|=, da j^a da ^«s^iL da da ids franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Pi™ rpWenin<* TTmnider Courant nn 129288
Haarlem: hoofdrad, ao alle afd. Ta,af. 15295. DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANIPOOBT, DR.EHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING A^^riL op aanZg verghaar!
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESjRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM.TEL. 223596
Verwachting tot morgenavond:
Perioden met zonneschijn en op
de meeste plaatsen droog weer.
Overwegend matige westelijke
wind. Koudere nacht. Morgen
overdag ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
Volledige weei-rapporten op pagina twee.
Bertha von Süttner:
Iedere geestelijke stroming wordt eerst
bespot, daarna bestreden en tenslotte
uitgemaakt voor „oud nieuws".
pag.
Uit stad en omgeving5, 8
Van Dag tot Dag 3
Op de Praatstoel3
Agenda 5
Loggers jagen op Holl. Nieuwe (6) 8
Economisch nieuws 2
Feuilleton 4
Sport 11
Radio en televisie 4
Beurs S
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
In de nacht van maandag op dinsdag is
de Groningse kustvaarder Navis in IJmui
den op de Noorderpier gelopen. Het 498 ton
metende schip had by de Hoogovens wals-
materiaal geladen en voer naar buiten.
Toen de Navis tussen de pieren was,
kwam juist de 9000 ton metende Zweedse
ertstanker Hasselö naar binnen.
Het was op dat moment half vier
en er liep een zware vloedstroom om
de noord. De kapitein van de Navis bleef
zover mogelijk uit de buurt van de Zweed
en plotseling schoof zijn schip op de noor
derpier. Gelukkig waren juist twee sleep
boten van Wijsmuller in de nabijheid, die
razendsnel de Navis op sleeptouw namen.
De kustvaarder, die al in zwaar zinkende
toestand verkeerde, werd op het strandje
ten westen van het fort gezet.
De Navis werd met het achterschip vast
gelegd, het voorschip lag gedeeltelijk onder
water. De ruimen stonden vol en er moest
dan ook snel worden gepompt. Het was de
bedoeling de kustvaarder naar de ber
gingshaven te slepen.
De sleepboot Assistent van Wijsmuller
loste zijn collega's Simson en Junior af.
Met drie dieselpompen en twee jet pom
pen probeerde men het volkomen volge
lopen schip leeg te krijgen. In het stik
donkere ruim zocht een duiker tastend zijn
weg tussen rollen ijzer van drie ton en
staalplaten. De Navis heeft dwars op de
pier gelegen, voordat de Simson haar weg
sleepte. De duiker is er echter nog niet in
geslaagd precies de omvang van de schade
vast te stellen.
Er was geen loods aan boord van de
kustvaarder toen deze op de zuidpier liep.
Kapitein J. Liebe, 27 jaar en afkomstig uit
Groningen was diep onder de indruk en
niet in staat iets naders over het gebeurde
te zeggen. Schip en lading zijn verzekerd.
De Navis heeft een bemanning van 10 kop
pen. Een matroos werd tijdens het ber
gingswerk licht aan een hand gewond en
is aan wal gezet.
ROME (Reuter) De afgescheiden
christen-democraten van Milazzo. die de
Siciliaanse Christelijk-sociale unie heb
ben gevormd, hebben bij de zondag ge
houden verkiezingen voor het regionale
parlement van Sicilië vier zetels gewon
nen, zodat zij thans negen zetels in de raad
hebben. Acht maanden geleden scheidden
vijf christen-democraten zich af en vorm
den een zelfstandige fractie.
De samenstelling van de raad is thans
als volgt: christen-democraten 34 (twee
meer dan na de afscheiding van Milazzo
en de zijnen), communisten 21 (winst een)
linkse socialisten elf (winst een), neo-fas-
cisten negen (onveranderd), de christelijk-
sociale unie negen (winst vier), monar
chisten drie (verlies zes), liberalen twee
(verlies een), en sociaal-democraten een
(verlies een).
Bij de verkiezingen in 1955 hadden de
christen-democraten 37 zetels gekregen.
De regeringscoalitie van Milazzo, be
staande uit communisten, linkse socialis
ten, de Christelijk-sociale unie, de neo
fascisten en de monarchisten verkreeg 53
van de 90 zetels. Herstel van de coalitie
is echter niet mogelijk omdat de linkse
socialisten niet bereid zijn de samenwer
king met de neo-fascisten en monarchis
ten voort te zetten. Een andere mogelijk
heid is een coalitie van christen-democra
ten, liberalen en monarchisten, tezamen
39 stemmen, met steun van de neo-fascis
ten.
NIEUWE KLEUREN TWEEDMANTELS
Op schriftelijk gestelde vragen van het
Tweede Kamerlid de heer N. van der Veen
(P.S.P.) in verband met het optreden van
Franse militairen in Algerije heeft de heer
De Quay, minister van Buitenlandse Za
ken ad interim, mede namens de heer Van
den Bergh, minister van Defensie, geant
woord, dat het niet op de weg der rege
ring ligt om aan de hand van perspubli-
katies over het optreden van militairen
in Algerije een oordeel uit te spreken.
Voor wat betreft het schrijven van een
dertigtal Franse priesters moge de aan
dacht worden gevestigd op het door de
„Direction de l'aumönerie militaire catho-
lique" uitgegeven communiqué, gepubli
ceerd in het dagblad „Le Monde" van
4 april 1959, waarin onder andere wordt
gesteld, dat genoemde „direction" niet
vooruit wenst te lopen op de beantwoor
ding door degenen, tot wie het schrijven
gericht is, en dat de Franse minister van
Oorlog, aan wie de brief eveneens is toe
gezonden, een onderzoek heeft doen instel
len bij de ondertekenaars van het schrij
ven met het doel nadere aanduidingen te
verkrijgen over de door hen bedoelde fei
ten.
De regering moge allereerst in herinne
ring brengen, dat door de jongste Alge
mene Vergadering van de UNO geen re
solutie inzake Algerije werd aanvaard.
Door een 17-tal Afro-Aziatische delegaties
werd weliswaar een resolutie ter zake in
gediend, maar deze behaalde niet de ver
eiste tweederde meerderheid. De stem
verhouding was: 35 vóór, 18 tegen en 28
onthoudingen. Het is niet juist te stellen,
dat de meerderheid van landen, die aldus
hun steun aan deze resolutie onthielden,
zich daarbij slechts hebben laten leiden
door de overweging, dat de Algerijnse
kwestie een binnenlandse aangelegenheid
van Frankrijk is. Voor een aantal dezer
landen heeft een rol gespeeld de overtui
ging, dat aanvaarding van de resolutie in
de voorgestelde vorm niet zou kunnen bij
dragen tot het verkrijgen van een voor
allen bevredigende oplossing van het Alge
rijnse vraagstuk. De regering is overigens
niet van mening, dat het standpunt van
deze meerderheid mede ten gevolge heeft
gehad, dat de verhouding tussen de West-
europese volken en de volken van Noord-
Afrika en het Nabije Oosten een toenemen
de verslechtering heeft ondergaan en dat
zulks een vergroting van het gevaar van
een militair conflict van grote omvang met
zich heeft gebracht.
Het standpunt, dat de regering tijdens
de komende Algemene Vergadering van
de UNO met betrekking tot de Algerijnse
kwestie, zo deze wederom aan de orde
komt, zal innemen, is uiteraard mede af
hankelijk van de vraag, welke resoluties
alsdan eventueel zullen worden ingediend.
Overigens acht de regering het niet
juist om te stellen, dat haar stem tijdens
de vorige Algemene Vergadering de door
slag heeft gegeven. Men zou hetzelfde im
mers kunnen zeggen van de stemmen van
elk der 46 delegaties, die zich tegen de
bedoelde resolutie hebben uitgesproken of
zich daarop hebben onthouden.
De regering overweegt geen andere
stappen te ondernemen opdat er aan de
strijd in Algerije een einde komt. Op de
hypothetische vraag, omtrent de opvattin
gen, welke aan de dag zouden kunnen tre
den bij eventueel verder voorkomende der
gelijke conflicten, moet de regering het
antwoord schuldig blijven.
De omstandigheden in Nederlands
Nieuw-Guinea zijn in geen enkel opzicht
vergelijkbaar met die in Algerije, besluit
het antwoord van de regering.
Een voetganger is geen verkeer in de
zin van artikel 28 lid 1 van het Wegen
verkeersreglement, aldus de conclusie in
de maandag door de rechtbank te Amster
dam gedane uitspraak in een proefproces
over deze kwestie tegen een automobilist.
Deze was ten laste gelegd, dat hij in ok
tober 1958 bij het rechts afslaan op de
Middenweg te Amsterdam geen voorrang
had verleend aan een voetganger op een
zebrapad. De kantonrechter had de auto
mobilist in eerste instantie tot een boete
van twintig gulden veroordeeld. De officier
ging in hoger beroep. Hij had betoogd, dat
een voetganger niet als verkeer kan wor
den aangemerkt en vrijspraak gevorderd.
De rechtbank, die dus de mening van de
officier onderschreef, achtte de automobi
list niet strafbaar en ontsloeg hem van
rechtsvervolging.
Het proces-verbaal in deze principiële
zaak was opgemaakt in opdracht van de
chef van het politiebureau Linnaeusstraat,
de thans gepensioneerde commissaris L. A.
A. Cohen, tevens voorzitter der Nederland
se vereniging ter bescherming van voet
gangers. Een student had zich beschikbaar
gesteld om als „voetganger" te fungeren.
Hij liep op het bewuste zebrapad toen de
rechtsaf slaande auto hem naderde, waar
voor hij een stap achteruit moest doen om
niet te worden aangereden.
Advertentie
In het Amsterdamse Concertgebouw is
het derde „wereldcongres over vrucht
baarheid en onvruchtbaarheid", waar
aan ongeveer 800 specialisten uit alle
delen van de wereld deelnemen, ge
opend. De gasten werden verwelkomd
door de voorzitter van het congres,
de Mexicaanse arts Carlos B. Querrero.
In de provincie Binnen Mongolië in
China zijn elfhonderd sportlieden
bijeengekomen om hun krachten met
elkaar te meten. Tot de wedstrijd
nummers behoorde een paardenrace
voor dames over 1000 meter. Wie de
snelste tijd maakte, won. Dat deed. het
Mongoolse meisje Chingsema (rechts)
uit Hueot. Ze vestigde een nieuw
record, met een tijd van 1 minuut
13 seconden. I-Iaar paard ook.
LONDEN (ANP) Een oorspronkelijk
Frans voorstel tot het oprichten van een
„International Development Association"
voor de hulpverlening aan onderontwik
kelde gebieden heeft maandag op het
Atlantische congres te Londen aanleiding
gegeven tot een debat over de vraag, in
hoeverre de NAVO, als militair bondge
nootschap, een geschikt apparaat is om
deze steun te verlenen. Van Nederlandse
en Deense zijde maar ook een grote
minderheid van andere delegaties steun
de dit standpunt betoogde het tweede-
kamerlid dr. C. L. Patijn, dat de bestaan
de UNO-organen en de Wereldbank de
aangewezen kanalen voor collectieve steun
aan deze landen blijven.
„Voor de Aziatische landen is het moei
lijk hulp te ontvangen van landen van het
vrije Westen alleen", aldus dr. Patijn. Hij
voegde hier aan toe, dat deze gebieden
hier verplichtingen in zien, die zij niet
wensen. „Of zij wijzen deze hulp af, of
zij voelen zich genoodzaakt ook steun van
de Sovjet-Unie te vragen. Indien de hulp
wordt verleend via de UNO, dan wordt het
de communistische landen moeilijk ge
maakt om door hulpverlening deze lan
den binnen te dringen, zo zei dr. Patijn.
Vandaag zal de plenaire vergadering
van het congres zich in een stemming over
het voorstel uitspreken.
De plenaire vergadering besprak voorts
een resolutie van de economische com
missie waarin wordt voorgesteld de mo
gelijkheid na te gaan van het uitbreiden
van de Odrganisatie voor Europese Econo
mische samenwerking, waarin alle NAVO-
landen volledig lid zouden moeten zijn.
Deze nieuwe conceptie van de oi'ganisatie
zou onmiddellijk aandacht moeten gaan
schenken aan nauwere eenheid tussen de
Europese Economische Gemeenschap en
de andere Westeuropese landen, alsmede
met de vrije wereld. Ten slotte wordt in
de resolutie, waarover eveneens vandaag
zal worden gestemd, de wens uitgespro
ken tot een grotere krachtsinspanning in
de NAVO op wetenschappelijk en techno
logisch gebied.
De secretaris-generaal van de NAVO,
Spaak, heeft maandag zijn bezorgdheid
uitgesproken over het „gebrek aan rea
lisme" in door de politieke commissie van
het congres aanvaarde resoluties. „Alles
wijst er op", zo zei hij, „dat er onvol
doende bekendheid bestaat met de werke
lijke activiteit en de problemen van de
alliantie, zelfs bij hen, die grote belang
stelling voor de NAVO tonen".
Spaak voegde hier aan toe liever te zien
dat getracht wordt een drietal resoluties
te formuleren op de hoofdpunten van de
Atlantische samenwerking dan veertig
op allerlei onderdelen daarvan. „De taak
is te concentreren, niet om te versnippe
ren", zei hij, er op wijzend dat de natio
nale regeringen vele resoluties in studie
moeten nemen, waarvan „van tevoren
vaststaat dat zij niet zullen worden uit
gevoerd". Spaak sprak in de politieke com
missie die heeft voorgesteld in het voor
jaar van 1960 een speciale conferentie te
doen houden van honderd vooraanstaan
de burgers uit de NAVO-landen om aanbe
velingen op te stellen voor grotere samen
werking in het bondgenootschap, het jaar
lijks houden van een conferentie van de
regeringsleiders van de NAVO-landen. zo
als in december 1957, en een speciaal
NAVO-hof van justitie in te stellen. Voorts
SALZBURG (AFP) De vijftienjarige
Ursula Bauer uit Salzburg heeft een ang
stig, eenzaam avontuur overleefd. Zij
gleed vrijdag 29 mei tijdens een wande
ling in de bergen bij Salzburg uit en kwam
op een over een kloof hangend rotsblok
terecht, vanwaar zij echter geen kans zag
naar de weg terug te klimmen. Negen da
gen heeft zij alleen op dat rotsblok geze
ten. Zij at mos dat op het rotsblok en de
bergwand groeide. Zondag werd zij bij toe
val ontdekt. Een reddingsploeg verloste
het volkomen uitgeputte meisje uit haar
benarde positie.
Advertentie
wordt in de resoluties de noodzaak uitge
sproken van meer coördinatie tussen de
vijftien regeringen in de te volgen politiek
in kwesties van gezamenlijk belang.
Spaak betoogde, dat er in de komende
tien jaar uitbreiding van de NAVO-acti-
viteit moet komen op economisch, sociaal
en cultureel terrein, niet alleen in Europa,
maar ook in Azië en Afrika. Laten wij de
zaken echter niet omdraaien. Wij danken
onze vrijheid aan de militaire inspanning
van de afgelopen tien jaar en er is geen
enkele x-eden om daarvoor ons beschaamd
te voelen", aldus Spaak.
LONDEN (UPI) Uit zeer gezagheb
bende bron te Londen is vernomen dat de
regeringen van Groot-Brittannië, Frank
rijk en de Verenigde Staten zich in geheim
overleg onderling verstaan over de crisis
welke ontstaan is in de NAVO, naar aan
leiding van de zeggenschap over de op
Franse bodem opgeslagen kernwapens.
De woordvoerder van het Britse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft toe
gegeven dat er besprekingen gaande zijn,
maar wilde over de onderwerpen geen
mededelingen doen.
(Zie verder pag. 3)
KOPENHAGEN (UPI) Uit kringen
van de Deense politie wordt vernomen,
dat er nog meer arrestaties verwacht wor
den in de spionage-affaire, die al tot de
arrestatie van zes Deense burgers heeft
geleid en die zich lijkt te ontwikkelen als
de grootste affaire op dit gebied, die De
nemarken ooit heeft gekend.
De autoriteiten hebben geweigerd de
buitenlandse mogendheid met name te
noemen, voor welke de gearresteerden
wei'kten. Uit wei-ingelichte bron wordt
evenwel vernomen, dat de spionagebende
inlichtingen heeft verstrekt aan een com
munistische organisatie in Oost-Duitsland
en wel inlichtingen van het grootste mili
taire belang. Uit diezelfde bron wordt ver
nomen, dat de spionagebende haar werk
zaamheden concentreerde rondom twee
Deense militaire sleutelposities, het Lan-
geland-fort, dat de zuidelijke ingang van
de Grote Belt bewaakt en het Stevens-fort,
dat de zuidelijke toegangen tot de Sont tus
sen Denemarken en Zweden beheerst. De
Grote Belt en de Sont zijn de strategische
passages tussen de Oostzee en de Noord
zee.
In geval van oorlog zal het de hoofdzaak
zijn van de NAVO-strijdkrachten de Rus
sische onderzeevloot te beletten, door die
uitgangen de Oostzee te verlaten, tenein
de de vitale zeelijnen van het Westen aan
te vallen.
Advertentie
BEWAREN
REPAREREN
KAMPERMAN
Wagenweg 11 - Haarlem - Tel. 12924
GENèVE (Reuter) In kringen van de
Geneefse conferentie verluidt dat de Wes
telijke ministers maandag hun standpunt
kenbaar hebben gemaakt over de waar
borgen die het Westen eist voor het tot
stand komen van een regeling van de
kwestie-Berlijn en de concessies die het
hier tegenover wil stellen. Men zou de
Russen hebben duidelijk gemaakt dat dit
standpunt een onontbeerlijk element moet
zijn voor een slotcommuniqué, door beide
partijen ondertekend, dat het houden van
een topconferentie in de loop van de zo
mermaanden rechtvaardigt.
Het Westen zou twee waarborgen
verlangen: 1. Erkenning van de wes
telijke bezettingsrechten en 2. een ver
klaring dat de Russen de vrije toegang tot
Berlijn vanuit West-Duitsland waarbor
gen. Volgens diplomatieke waarnemers is
het tot nu toe nog niet gebleken dat de
Sovjet-Unie deze bezettingsrechten zal
erkennen en waarborgen. Het standpunt
van het Westen is op papier vastgelegd en
aan de Russen overhandigd. In de tekst
zou ook staan dat een eventuele regeling
van de kwestie-Berlijn in elk geval van
kracht moet zijn tot de Duitse hereniging
een feit is geworden.
Het westen zou bereid zijn tot de volgen
de concessies: 1. Beperking van de pro
paganda in West-Berlijn en van hetgeen
de Russen ondermijnende activiteit heb-
ben genoemd, mits daartegenover soort
gelijke maatregelen in Oost-Berlijn wor
den genomen. 2. Vaststelling van een pla
fond voor de westelijke troepen in West-
Berlijn. 3. Aanvaarding van Oostduitsers
als „agenten" van de Russen, voorzover
het de verantwoordelijkheid voor het geal
lieerde militaire vervoer naar Berlijn be
treft.
Voorts zou het Westen hebben voorge
steld een commissie van de Grote Vier in
te stellen met mogelijke deelneming van
vertegenwoordigers van Oost- en West-
Berlijn, die dan toezicht zou kunnen hou
den op de naleving van de regeling inzake
Berlijn.
Een Russische woordvoerder heeft ver
klaard van mening te zijn dat het einde
van de conferentie in zicht is. Van Weste
lijke zijde werd meegedeeld dat de minis
ters niet nader tot elkaar zijn gekomen in
de kwestie-Berlijn. Westelijke waarne
mers beschouwen de verklaring van de
Russische woordvoerder dat de conferen
tie het einde nadert, als prematuur. Men
acht het mogelijk dat de Russen munt wil
len slaan uit het ongeduld dat langzamer
hand in brede kringen doorsijpelt over
de ministersconferentie en het Westen wil
len dwingen de Russische opvatting over
de topconferentie te aanvaarden.
In kringen die nauwe betrekkingen on
derhouden met de Franse delegatie, ver
klaarde men dat Gromyko maandag zelfs
geweigerd heeft te bevestigen dat hel Wes
ten het recht heeft in Berlijn te zijn. Gro
myko heeft dit recht aanvankelijk erkend.
Van Russische zijde werd er op gewezen
dat Gromyko's onderhandelingsbevoegd
heid niet afhangt van de besprekingen die
op het ogenblik in Moskou worden gehou
den tussen Russische en Oostduitse lei
ders.
Westelijke waarnemers hebben de in
druk dat de Sovjet-Unie aanstuurt op af
breken van het ministerieel overleg, dat
dan als gewenste gevolg een onvoorwaar
delijke topconferentie zou moeten hebben.
Gisteren heeft minister Herter Gromyko
echter voor ogen gehouden dat de Ver
enigde Staten niet zullen medewerken aan
een conferentie op het hoogste niveau zo
lang de veiligheid van West-Berlijn niet
geregeld is.