aan de Duitse Democratische Republiek IN 48 UUR: Stalinstadt, Persfestival, Brecht-toneel en vooral indoctrinatie over „Bei uns Stachanov-voorlichting in bliksembezoek (^PraaMaei STRIJDLUSTIGE ERHARD DREIGT MET AFTREDEN f"Hoe is het ontstaan r Van dag tot dag Te wapen Het gaat om de handhaving van de democratische orde in dit land" J BLIKSEMBEZOEK AAN DE DDR (l) Mikojan: Geen afzonderlijk vredesverdrag in de maak Ook Tito pleit voor een kernwapenvrije Balkan C.D.U.-fractie herstelt de eenheid naar buiten Dit woord: EENVOUDIG WOENSDAG 10 JUNI 1959 O Een grimmige foto, in ons blad van gis teren opgenomen, toonde tot de tanden gewapende Leidse studenten die vastbera den in de richting van de krantenlezer marcheerden en zich oefenden voor deel neming aan een défilé voor de NAVO- opperbevelhebber in Parijs. Wij hebben ons altijd lichtelijk verwon derd, wanneer wij foto's van studenten- weerbaarheidskorpsen onder het oog kre gen of wanneer wij hun bepluimde sjako's bij officiële gelegenheden in natura be speurden. Niet alleen rees bij ons dan de vraag, of hun karabijnen echt waren en heuselijke kogels bevatten, maar ook waar om deze jongelieden er zulke ernstige ge zichten bij trokken. Wij hebben voortdu rend de hoop levendig gehouden, dat deze korpsen permanente studentengrappen zouden blijken te zijn en dat de ernst die hen omgaf als luim was bedoeld. Doch deze hoop is nu bedenkelijk ver minderd. De NAVO is geen grap en een défilé in Parijs voor generaal Norstad is geen carnaval. Wij beginnen te vi-ezen dat de geüniformeerde en gewapende studen ten serieus moeten worden genomen althans, dat het hele geval die pretentie heeft en dat hier dus inderdaad sprake is van een semi-militaire organisatie, die op een of andere geheimzinnige manier relatie heeft met onze krijgsmacht en met onze internationale militaire verplichtingen. Een soort milit' -oals die in andere landen wel eens rbeiders wordt ge vormd en dan namens een bepaalde partij de straat tracht te beheersen. De vergelijking gaat natuurlijk niet hele maal op. Er is in Nederland geen partij die de straat wil beheersen; en al zou die er zijn, dan zouden de studenten zich zeker niet in haar dienst stellen. Doch daarom is het hele geval zo verbazingwekkend. Zijn deze studenten soldaten? Zijn deze soldaten studenten? Studeren ze of mar cheren ze voornamelijk? Waarom hebben ze geweren en wanneer willen ze die ge bruiken? Behoren ze tot de landmacht of willen ze enkel de universiteitsterreinen tegen indringers beschermen? Als deze weerbaarheid een ernstige noodzaak is, waarom zijn er dan geen weerbaarheidskorpsen voor journalisten, rijksambtenaren, huisvrouwen, tramcon ducteurs, leraren, professoren, typografen, PTT-ers, kleine neringdoenden en handels- en kantoorbedienden? Het is toch niet aan te nemen, dat in tijd van nood enkel het behoud van de studenten de ganse natie zal redden. Daarmee wil het grote belang van studenten voor de in standhouding van ons volk niet worden gekleineerd, doch zelfs de studenten zullen moeten toegeven dat zij niet alles alleen afkunnen. Of worden de studenten extra bedreigd? Daarvan is tijdens de Duitse be zetting niets gebleken ook toen waren alle Nederlanders gelijkelijk in gevaar. En het feit dat toen de studenten over een eigen weerbaarheid beschikten, heeft blijkbaar niet kunnen verhinderen dat ook in hun gelederen slachtoffers vielen. Al deze vragen mogen onbeantwoord blijven. Doch het zou een geruststelling wezen, te weten dat het NAVO-opperbevel precies weet hoe het allemaal in elkaar zit, zodat het zich over dit Nederlandse korps geen vreemde dingen in het hoofd haalt. Generaal Norstad zou een verkeerd idee kunnen krijgen over de manier, waarop het Nederlandse volk zich verdedigen wil, of over de wijze waarop in Nederland de jeugd wordt opgevoed; en misschien opk nog over de wijze waarop men in Neder land de verplichte NAVO-bijdrage heeft georganiseerd Het crilische oog van het buitenland zou tijdens de Parijse parade wellicht het stu dentikoze element in de Nederlandse gele deren kunnen beschouwen als een onge paste frivoliteit, die de sombere ernst van de westelijke verdediging tracht te ridi culiseren. OOST-BERLIJN, juni. De tweemotorige Iljoesjin van de Oost- duitse Lufthansa, die ons van het blauwe meer van de conferentiestad Genève naar het onderwerp van het gesprek, de verdeelde stad Ber lijn, vloog, had harde stoelen maar een aardige stewardess, die ons al 's ochtends om zeven uur begon vol te stoppen met ham, worst, bier en cognac. Welnu, dat procédé heeft twee dagen lang geen einde ge nomen: als Stachanov-arbeiders uit een vleeswarenfabriek hebben de Oostduitse functionarissen ons in 48 uur volgepropt met eten en in drukken, met een bezoek aan Stalinstadt, met een gigantisch „Presse- fest" in Oostberlijn's Stalinallee, met een onvergetelijk toneelstuk van Bertold Brecht en vooral met kilo's argumenten omtrent de wraak zuchtige plannen van „de militairistische en nazistische bondsrepu bliek" en de vredelievende bedoelingen van de socialistische D.D.R., om ons tenslotte, gelijk stijfgestopte Duitse kwaliteitsworsten weer in Genève af te leveren. (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) Hoe verliep die worstfahrikatie? Ziehier een chronologisch overzicht. Zaterdag 12 uur: ontmoeting met D.D.R.-autoriteiten en journalisten in het hotel Johanneshof. Hotel en gastheren dra gen hetzelfde civiele uniform, keurig, maar klassebewust. De stoelen, de pak ken. de Schiller-kiagen en de sandalen zijn allemaal hetzelfde, maar achter de con formiteit bloeit traag en zwaar de Duitse beleefdheid voort. Men streeft tegelijker tijd na communist en man van de wereld te zijn, revolutionair en burger. Men noemt elkaar vaker „Herr Kolega" dan „Genosse". Men schenkt de buitenlandse gasten zelfs whiskey-soda, maar dan de eerste portie van dezelfde argumenten, die ook bij de firma Gromyko, Bolz en Co in Genève te halen zijn. De steeds terugke rende woorden in de tafelconferentie zijn „Bei uns.." Zaterdag 4 uur: men stapt, aan alle zij den geëscorteerd door de gastheren, in een fraaie, volkseigen autobus om de reis te maken naar Stalinstadt, een enorm hoogovenbedrijf met geheel nieuwe woon gelegenheid, de eerste socialistische stad van Oost-Duitsland. Men rijdt door het vlakke Pruisische landschap totdat er een volkseigen drijfstang door een volkseigen cylinderblok slaat en daarmee de bus, alsmede het groepje nu bedreigde voor lichting tot stilstand brengt. Opgelucht legt men zich in het gras, staart naar zon overgoten korenbloemen, die even blauw zijn als elders ter wereld, en luistert naar leeuwerikken, die van de verdeling van Duitsland geen weet hebben. Maar de so cialistische opbouw laat geen tijdverspil ling toe. Iemand gaat op mars om een nieuwe bus te halen, een ander zegt: de Genosse van het plancomité zal van het oponthoud gebruik maken om u al vast in te lichten. De Genosse maakt melding van de miljoenen tonnen ijzer die in Stalinstadt ter wereld komen. Hij spreekt zakelijk en kundig, maar lang niet zo vrolijk als de leeuweriken. Communisten zijn niet vaak jolig, Duitsei-s evenmin. De combinatie is zo vervaarlijk ernstig, dat het in de D.D.R. althans aan lood wel nooit zal ontbreken. Zaterdag 6 uur: Tegen de roodonder- gaande zon verrijst het zwarte silhouet van Stalinstadt'b zes hoogovens. Ernaast ligt de nieuwe stad. Grote huizenblokken onder rode daken. Zijn ze niet keurig? Ja, welzeker. En de scholen, de hospitalen, vrijgezellenhuizen, klinieken, de flats met centrale verwarming en heetstromend wa ter, alles inclusief voor 58 mark in de maand? Ook die zijn keurig, zij het een beetje eentonig. Zoals de mensen die er uit komen, een boodschappentas in de hand, een i-evolutionaire golf zox-gvuldig in het haar, een kinderwagen voor zich uit, een S.E.D.-speldje in de revers en de droom van een auto in het achterhoofd. Het Belgische Rode Kruis geeft ter gelegenheid van het aanstaande huwe lijk tussen Prins Albert en Prinses Paola een herdenkingsmedaille 'uit. i. V'; MOSKOU (Reuter) De Russische eer ste vice-pi-emier Mikojan heeft dinsdag avond op een Zweedse receptie te Moskou in antwoord op vragen van verslaggevers gezegd dat de Oostduitse partij- en re geringsdelegatie niet in Moskou is om een afzonderlijk vredesverdrag te tekenen. Het doel van de aanwezigheid van de Oost duitsers in de hoofdstad van de Sovjet- Unie is vriendschap. Over Genève zei Mikojan: „Wij geloven dat het verstand het wint van het onver stand. Wij zijn tot nu toe optimistisch". (UPI) De Russische vice-pi-emier zei dat het goed zou zijn de Russisch-Ameri- kaanse samenwerking die in de oorlog bestond, te herstellen. Hij noemde het komende bezoek van de Amerikaanse vice- president Nixon aan Moskou en het ko mende bezoek van de Russische vice-pre mier Frol Kozlov aan New York „positieve stappen in die richting". Premier Kroesjtsjev woonde de receptie niet bij, daar hij de Oostduitse delegatie vergezelde op een bezoek aan Riga. De minister van Defensie Malinovski. die Kroesjtsjev vergezelde bij diens bezoek aan Albanië, verklaarde met klem dat de belofte van de premier de Albanezen te zullen helpen met het bouwen van een vissershaven en een scheepswerf, niets bijzonder betekende. aiir ffXïïlïip 3 fi&J? 3 S, Wereldhervormers, braaf en ordelijk en flink in het systeem passend. Welk sys teem deert minder. „Ordnung musz sein". Zaterdagavond 9 uur: In een café boven Stalinstadt wordt gedanst. Ook keurig, al dansen er veel meisjes met elkaar. Toch enkele nauwe bi-oekspijpen en wat James Dean-coiffures. Ook een heel klein beetje „jittei'bug" op een chai-leston-maat. Die laatste vaststelling wordt betwist, dit is de „lipsy", een als leuk bedoeld woord voor Leipzig. Dus toch volkseigen. Men raakt wat te neer geslagen, wordt door een onverwachte figuur uit die depx-essie gehaald: Stalinstadt's Oberbürgermeis- ter Richter is wèl jolig. Een kleine, aar dige man met een eerlijk, flink gezicht, die op handen door zijn burgers wordt ge dragen. Hij is een oud-sociaal-democraat, die zich uit afkeer tegen de lijdzaamheid der democratische socialisten in Hitler's jaren tot de strijdende socialisten wendde. Hij is een van de weinige communisten, die u in de ogen kijken als zij een hand geven. Die ogen tintelen van plezier als men met hem in redelijkheid op de mat gaat over politiek. Zij stralen van trots wanneer later de zwarte nacht wordt ver licht door de roodgloeiende straal ijzer die uit de hoogovens spuit. „Men heeft ons ge zegd dat arbeiders dat nooit zouden kun nen. Welnu, wij kunnen het wel," zegt bur gemeester Richter en men neemt nota van zijn woorden. Zondagochtend 9 uur: Rondrit, door Oost Berlijn. De stad is leeg, haast geen auto, haast geen mens op straat. Maar goed, er heerst een hittegolf. De directeur van het stadsplan geeft uitleg: Er zijn 120.000 wo ningen gebouwd en gerestaureerd. Voor 1965 komen er 80.000 nieuwe bij. Men legt een wegennet aan voor een motorvoertuig met vijf mensen. Hij wijst met trots op groene parken; de stad moet ademen. Die parken waren in eerste instantie door bom menwerpers aangelegd. Zo vertellen van daag nog de ruïnes die beschuldigende vingers naar de hemel steken. Oost-Ber- lijn is nog een beetje stoffig, een beetje triest en arm en eentonig. Een vergelij king met West-Berli.in wordt uiterst kwa lijk genomen. Maar er is niet veel reden tot twijfel, dat ook dit stadsdeel zal her rijzen. Men toont ons een mooi tehuis voor ouden van dagen (er zijn pas 24 van die huizen in de D.D.R.), dat eerlijke lof ver dient.. Twee oude dametjes zitten er zich te zonnen. Zij zeggen: „Komt u uit Genè ve? Genève moet ons de vrede brengen. En wij willen ook graag meer eenper soonskamers." Zondagochtend 11 uur: Tweede portie in doctrinatie over de Berlijnse kwestie. Wij raken geïrriteerd en steunen twee Ame rikaanse cox-x-espondenten, die met scherp- zakelijke en deskundige vragen de D.D.R.- woordvoerders in verwarring brengen en de x-eeks van hun argumenten aan mootjes snijden. De televisie-camera's, die iedere van onze stappen gevolgd hebben, snor ren niet meer zo ijvex-ig. Zondag 2 uur: Het knaleffect. Het „Px-essefest" van de partijkrant „Neues Deutschland". Dit is echter geen feest voor journalisten die eens een verzetje no dig hebben, maar een grootscheepse par tij voor de gehele bevolking: feest, ker mis, hex-senspoeling tegelijk. Zij beslaat de hele Stalin-allee, anderhalve kilometer lang, telt industrie- en landbouw-exposi- ties, modeshows, bier- en worsttenten, mo torraces, gratis paardrijden, tombola's, Russische, Poolse, Tsjechische, Roemeen se, Hongaarse orkesten, koren en dans- De Stalin-allee in Oost-Berlijn. toespraken. Hoeveel mensen? Driehon derdduizend zeggen de perschefs. Een nul ex-af klopt beter, menen wij. De mensen zijn wat lauw. Slechts een klein deel lis pelt de intex-nationale mee. Wel kopen zij veri-assend veel hoela hoeps. Het is niet ons idee van een leuke middag, maar het gaat imponeren als de massa stil luistert naar de bronzen stemmen van een Rus sisch koor, gezongen geduld, lijden en kracht van het Russische volk in zijn ge teisterde ruimte. Als Nederlander schrikt men van zulke afmetingen. Kijkend over de Stalinallee beseft men dat het socialis tische kamp van hier tot aan Sjanghai x-ei kt. Zondag 4 uur: Dat laatste hebben blijk baar ook de twee leden van het Politbui-o, professor Albert Norden en Paul Werner. gevoeld, die ons de derde portie indoctri natie geven. Professor Norden, de „agit prop" nummero een van de partij, draagt wel een zijden das, maar dat verhindex-t hem geenszins de hoffelijkheid jegens zijn gasten uit het oog te verliezen. Hij hoont met rood hoofd de Amerikanen, slaat dooi-, schimpt op de Westduitse nazi's, remt pas af als diegenen onder ons, die op slagveld of in concentratiekamp met het Duitse ge vaar kennis hebben gemaakt, hem zeggen dat wij ons het recht voorbehouden dat ge vaar zonder Duits advies zelf af te wegen. Wij delen ook mee dat Oostduitsers in pa radepas op de Stalinallee ons evenmin deugd doen als het heroptx-eden van som mige Westduitse generaals. Werner blijft bij dat. alles de x-ustige, harde communist die onbewogen voortax-gumenteei-t. Er zijn toch verschillende soorten Duitse commu nisten, maken wij voor onszelf op, - de vrouwen gaan het verst, en ook dat is geen nieuw vei-schijnsel in Duitsland. Zondag 7.30 uur: In het theater aan de Schiffbauerdamm speelt het Berliner En semble Bex-told Bi-echts „De vermijdelij- ke opkomst van Arthuro Ui", waarin de machtsgx-eep van Hitier getransponeex-d wordt in een .gangstersmilieu. Brecht's the se (hij noemt het zijn toepasbare waar- heicl) dat het fascisme de laatste afweer houding van het kapitalisme is. Hij ver hult de figuren van Von Hindenburg, Hit- Ier, Goebbels, Goei'ing en Roehm als gang sters om ze zo beter te onthullen. Com munistische doctrine, maar in een gi-an- dioos gespeeld, snijdend stuk, dat in West- Europa geestdrift zcu wekken. Hier niet. Het publiek raakt verward en geshockeerd haast. Men mag niet zo spotten, dit was toch Duitse geschiedenis, lijkt het te den ken. Het officiële partij-commentaar: dit stuk verdient zeker critiek, maar het wordt nu gespeeld omdat het actueel is met het. oog op de Geneefse confex-entie. O Duits probleem, zijt gij een commu nistisch, een democratisch, een fascistisch of toch bovenal gewoon een Duits pro bleem? ff (Van onze correspondent in Bonn) Na een terugreis uit Amerika met hin dernissen en een aanzienlijke vertraging, is de Westduitse minister van Economi sche Zaken en vice-kanselier proiessor Er- hard gisteravond op het Dusseldorpse vliegveld Lohausen aangekomen. Enige honderden mensen hadden urenlang op hem staan wachten en begroetten hem met gejuich. Strijdlustig, geladen en zelf verzekerd, zei hij tijdens een persconfe rentie: „Het laatste woord in de kwestie van de beslissing van de bondskanselier om de presidentskandidatuur terug te ge ven is nog niet gesproken. Het gaat hier bij niet om het ambt van de kanselier. Daarop heb ik nooit aanspraken doen gel den. Het gaat om de handhaving van de democratische orde in dit land." Op de vraag of hij minister en vice-kanselier zal blijven, zei Erhard zonder aarzeling: „Niet onvoorwaardelijk. Dat hangt ervan af wat er verder gaat gebeuren." Op zeer besliste toon stond Erhard op Lohausen de vertegenwoordigers van de pers, de x-adio en de televisie dadelijk te woord en er was geen aarzeling in zijn antwoorden. Erhard verklaarde, dat zijn reis door Amerika, waar hij twee eredoc- toraten heeft gekregen, bijna een demon stratie voor hem is geweest. Erhard verwacht de komende dagen een reeks van besprekingen te zullen voeren. Hij wilde een openlijke uiteenzetting, al leen in de fractie, niet in de Bondsdag. De fractie is de enig juiste plaats om het probleem, dat is ontstaan door Adenauers besluit, te bespreken. „Ik wil niet," aldus Erhard, „het object worden van een par tij tactiek in de Bondsdag". Toen men hem vroeg of hij het initiatief zou nemen tot een ontmoeting met bondskanselier Adenauer, zei hij half verontwaardigd, half smalend: „Ik? Neen". Erhard zei verder, dat hij Adenauer voor het laa'tst heeft gesproken op maan dag 1 juni, vóór zijn vertrek naar Ameri ka. De bondskanselier heeft toen, aldus de minister, met geen woord gerept over een groepen en vooral vlaggen, spandoeken en verscherping van de internationale toe stand (die Adenauer drie dagen later aan voerde als' motief om kanselier te blijven) en had ook niets gezegd over zijn besluit om af te zien van de presidentskandida- luur. Op 4 juni had men Erhard, toen hij te Washington in gesprek was met de Amerikaanse onder-minister Mux-phy, Adenauers besluit meegedeeld. „Geschiedkundige leugen" Bijzonder fel trok de vice-kanselier op de persconferentie van leer, toen de Euro- pese integratie ter sprake kwam Hij is door aanhangers van Adenauer beschul digd van een anti-integratie politiek. Daar over zei de minister: „Het is een geschied kundige leugen, te verkondigen, dat ik minder standvastig inzake de buitenland se politiek en de Europese integratie zou zijn dan bondskanselier Adenauer. Om de rechtzetting van dit feit zal ik vechten in of buiten de regering. De gemeenschap pelijke markt is een realiteit en West- Duitsland heeft zich verplicht het. vei-drag daarover na te komen." Anderzijds staat voor hem vast, dat de Europese integra tie te weinig innex-lijke kracht heeft. Hij bestreed de mening dat de gemeenschap pelijke mai'kt tot isolering van Europa moet leiden; de markt moet zijns inziens een brug naar andere landen in Europa zijn. (UPI) Vanochtend om elf uur is Er hard op de bondskanselarij door Adenauer ontvangen. Na de verkenningsronde is, zo zegt men in Bonn. het gevecht begonnen. BELGRADO (Reuter) Px-esident Tito van Joegoslavië heeft op een massabijeen komst te Smederevo bij Belgrado aange- drongen op opneming van Italië en Grie kenland in een kernwapenvrije zone op de Balkan. Joegoslavië kan zich niet veilig voelen zolang omliggende landen atoom bases inrichten, aldus Tito. Het is raar! Een kennis van mij vertelde het volgen de verhaaltje. Hij verzekerde mij dat het waar gebeurd is. Enige weken geleden had hij de taak op zich genomen, een klein Amerikaans ge zelschap langs de bezienswaardigheden van Haarlem te leiden en hen daarna de Keukenhof te laten zien. Toen Haarlem grondig was gedaan ging men aan de Grote Markt een kopje koffie drinken en toen hij het sein gaf tot ver trek naar de Keukenhof, kwam een van de heren van het gezelschap naar hem toe en vroeg„C an't w e s e e the Acro polis first?" De goede man was blijkbaar een beetje in de war geraakt, want pas de volgende dag zou het gezelschap naar Athene vliegen. Dit is een grappig, waar-gebeurd ge- schiedenisje en wij zijn geneigd er vrolijk om te lachen en te zeggen: „Die Ameri kanen toch; zij doen maar wat en zij heb ben er geen flauw benul van waar zij reilen en zeilen". Dit kan dan wel waar zijn, maar ik ge loof toch niet, dat wij ons hoovaardig op de borst moeten slaan, omdat wij het er zoveel beter afbrengen en omdat wij zo veel ontwikkelder zijn dan zij. Ik heb herhaaldelijk Nederlanders hun verwondering erover horen uitspreken, wanneer zij iemand oxitmoetten, die in New York geweest was, dat deze nou ook niet even de gelegenheid had waargeno men om San Francisco te gaan zien. Dit is precies even dwaas als wanneer een Ame rikaan zijn verbazing erover te kennen zou geven, dat iemand die Amsterdam heeft bezocht niet, in één moeite door, even naar Moskou was overgewipt. Het is zelfs nóg dwazer, want New York ligt nog een flink eind verder van San Francisco dan Moskou van Amsterdam. En hoe vaak heb ik niet moeten horen: „Waar heb je gewoond op Curasao? In Paramaribo?" En als ik dan zei, dat Para maribo niet op Curagao ligt, doch in Suri name, dan zeiden ze: „Nou ja, in ieder geval is dat vlak bij elkaar." Terwijl in werkelijkheid Curagao en Suriname even ver van elkaar verwijderd liggen als Amsterdam vaxi Warschau. Ik heb eens ixi een Nederlands blad ge lezen: het Zuidamerikaans e bananenrepu- bliekje Colombia." Dat Colombia inder daad een bananenrepubliek is, geloof ik niet, maar dat republiekje is in ieder ge val misplaatst voor een land, dat even groot is als Spanje, Frankrijk, Nederland en België tezamen. Het klinkt, op het eerste gehoor, natuur lijk raar wanneer een Amerikaanse me neer denkt dat hij tussen Haarlem en Lisse de Acropolis lean vinden. Het i s ook raar. Maar wij zijn werkelijk niet zoveel min der raar dan die Amerikaan. En alvorens hem uit te lachen, doen wij er verstandig aan eerst de hand zorgvuldig in eigen boezem te steken. Flori.s Flaneur Adenauers sier herrijst langzaam... (Van onze correspondent in Bonn) In de C.D.U.-C.S.U.-Bondsdagfractie is men er juist voor Erhards-terugkeer uit Amerika in geslaagd de gemoederen naar buiten toe tot rust te brengen. Men heeft de fractie ertoe gekregen zich nog eens voor Adenauers politiek, voor zijn handha ving als kanselier en voor het aanblijven van Erhard als minister en vice-kanse lier uit te spi-eken. Daarmee wordt naar buiten toe de indx-uk gewekt, of de brand in de fractie geblust is, althans een stro vuurtje is geworden. Of Erhard gister avond reeds door C.D.U.-leiders op de hoogte gesteld van de gang van zaken er in zal slagen het vuur op te rakelen, met andere woorden: de C.D.U.-eenheid naar buiten toe tot haar ware proporties terug te bx-engen, valt niet te zeggen. De oppositie zal morgen in ieder geval in de Bondsdag van leer trekken tegen Ade nauer. maar van een motie van wantrou wen zou geen sprake zijn. De aandacht is thans in het bijzonder gevestigd op de nieuwe C.D.U.-kandidaat voor het presidentschap. In aanmerking hiervoor komt thans vooral: dr. Gebhard Müller, voormalig C.D.U.-minister-pi-esi- dent van Baden-Württemberg, thans pre- seident van het Westduitse constitutione le gerechtshof te Karlsruhe. Voorts noemt men de minister voor Duitse Zaken, Lem- mei-, de minister van Landbouw Lübke en... de hartspecialist professor Martini, bekend van zijn verzorging van president Heuss. Deze verschuiving van accent van Ade nauer naar de nieuwe presidentskandi daat noemt men een nieuw meesterstukje van de bondskanseliex-. Hij zei vorige week: „Over twee weken is alles weer vergeten, en vergeven". Men verwacht he den in de fractie een poging van Adenauer tot hartelijke verzoening met Ex-hard en deze geste is de 83-jarige kanselier wel toevertrouwd. Hoe Erhards houding zal zijn is onzeker. Gisteravond rebelleerde hij nog openlijk en heftig, vandaag kan ook hij weieens door de knieën gaan, als hem duidelijk zal worden gemaakt wat de con sequenties van een voortgezette rebellie zullen betekenen. Het woord eenvoudig heeft tal van be tekenissen: niet ingewikkeld, afkerig van weelde, op bescheiden voet levend, argeloos, zonder meer, kort en goed enz. Wanneer men oude teksten leest, komt men daar ook de vormen een- vouwdig en zelfs eenvouwig tegen. Die brengen ons op het spoor van de aflei ding. Er is blijkbaar verwantschap met het werkwoord vouwen. Eenvoudig is dus: eenmaal gevouwen. Het Duits heeft: einfaltig. Naast eenvoudig komt zelden een- vuldig voor, maar heel gewoon is Drie vuldigheid voor Drieéénheid. De be- tekenisovex-gang tot: oprecht, onnozel is toe te schrijven aan de invloed van het Latijnse woord simplex in kerke lijke taal. Sim één en plico vou- ^wen. Dit is ons woord simpel.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 5