In tal van landen grote branden en
gevaar voor oogst en drinkwater
HET WEER
Record van 1857 benaderd
IJ.V.V. STORMVOGELS
44e JAARGANG NUMMER 192
^"MORRIS "éefore ijou êuyf
Weinig verandering
Brandweer laaft wild
van de Veluwe
Het woord is aan
Continuïteit
Droogterecord van 1857
bijna gebroken
Haarlemse politie arresteert
drie automobilisten wegens
rijden „onder invloed"
Rijbewijs ingevorderd en
auto in beslag genomen
DROOGTE HEEFT RAMPZALIGE GEVOLGEN
LUXAFLEX ZONWERING
Culemburg en Schouwen
zonder leidingwater
Vliegtuigen kwamen Veluwse bosbrandweer te hulp
Pas-herstelde kerk in
Purmer uitgebrand
N.V.V.-voorzitter treedt
op medisch advies af
Ook in Denemarken
P.W.N. werkt constant
op topcapaciteit
In de krant van heden
Branden in Duitsland
DINSDAG 23 JUNI 1959
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Barteljorisstr. 39-41 - Haarlem - Tel. 10250
Advertentie
De leden, die interessse hebben voor
de wedstrijd
AMSTERDAMS ELFTAL—
REAL MADRID
wordt verzocht dit aan het secreta
riaat M. K. HOFSTEDESTRAAT 21 op
te geven vóór zaterdag a.s.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESIRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
ITALIAANSE MOHAIRVESTEN 39.75
Verwachting tot morgenavond:
Perioden met zonneschijn en
slechts een kleine kans op een
regenbui of onweer. Weinig ver
andering in temperatuur. In het
noorden van het land zwakke
tot matige wind uit oostelijke
richtingen, elders meest zwakke
veranderlijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De brandweer van Ede brengt dage
lijks met tankwagens water naar de
Veluwse bossen om de drinkkolken
van het wild, die al dagenlang droog
stonden te vullen. Dat deze hulpver
lening een omvangrijk terrein omvat,
laat zich denken, want niet alleen zijn
de drinkkolken talrijk, maar de droog
te maakt het noodzakelijk tijdig voor
aanvulling te zorgen, omdat ze weer
spoedig leegvallen.
Anton van Duinkerken:
De mens, gewapend met de atoombom,
maakt de indruk van een aap, die een
scheermes zwaait. Hij kan er veel mee
doen, maar vermoedelijk zal hij het niet
gebruiken op de enig mogelijke wijze,
waarop men er plezier van beleeft.
(Van onze weerkundige medewerker)
Zondag en maandag kwam het slechts
op enkele plaatsen tot onweer, maar dit
intermezzo bracht geen einde van de
droogte. Wij gaan op een record aan, want
in de voorzomer (mei en juni) is er in De
Bilt tot heden slechts 23 mm. regen ge
vallen. Dit record staat nog op naam van
1857, toen beide maanden slechts 26 mm.
brachten.
In Haarlem viel in mei en juni totaal 24
mm. hetgeen ook bijzonder weinig is.
Wanneer men weet dat elke milimeter
regen overeenkomt met een liter water
op een vierkante meter dan kan men na
gaan dat wij de laatste twee maanden
abnormaal weinig neerslag hebben ge
kregen.
Het meeste dat er viel is ook nog ver
dampt, want juist in deze tijd van het
jaar verdampt er bijzonder veel water
(ongeveer 160 mm. per maand).
Ook is het aantal uren zon voor juni
(normaal in de hele maand 218 uren) al
overschreden. Zo kreeg De Bilt in mei en
juni tot nu toe al 515 uren zon. Het record
voor mei en juni samen bedraagt 532 uren,
in 1940 geregistreerd. In de komende da
gen is het dus mogelijk dat zowel het zon
neschijn- als het droogterecord van de
voorzomer, waaronder wij mei en juni
nogen rangschikken, wordt gebroken. Heel
erg wordt het in midden Brabant, de Be
tuwe en Drente, loaar het met totaal 5 a
10 mm. regen sinds 1 mei het allerdroogste
is in ons land.
De Haarlemse politie heeft maandag
avond drie automobilisten, die onder in
vloed van sterkedrank zouden hebben ge
reden, aangehouden en ingesloten. In alle
gevallen werd het rijbewijs ingevorderd en
nam men de auto in beslag.
Omstreeks negen uur vertelde een auto
mobilist op het Houtplein een politieagent,
dat hij van Aalsmeer af achter een per
sonenauto had gereden die over de weg
zigzagde. Op de Heemsteedse Dreef in
Heemstede had hij de wagen voorbij kun
nen rijden. Inmiddels kwam de betrokken
auto op het Houtplein aan, waar zij door
twee agenten werd tegengehouden. De
man stopte achter de auto van degene, die
de agenten had gewaarschuwd, doch op
het moment dat de politiemannen hem na
derden gaf hij gas, zodat hij tegen de voor
hem staande auto opbotste. De agenten be
valen hem uit te stappen, waarbij bleek dat
de man in zwaar beschonken toestand ver
keerde. Het was de 49-jarige bloembollen
kweker A. G. K. uit Grootebroek. Met
moeite slaagden de agenten erin. hem in de
auto van de andere automobilist te wrin
gen, waarop hij naar het politiebureau
werd overgebracht.
Omstreeks half negen wilde een 34-jarige
Haarlemse vertegenwoordiger met zijn
auto uit de Oranjeboomstraat de Olycan-
straat inrijden. Hij kon de bocht niet goed
nemen en reed even achteruit. Hierbij
botste hij tegen een geparkeerde motor
fiets. De politie hield de vertegenwoordi
ger aan en meende dat hij onder invloed
verkeerde. Ook deze automobilist werd
overgebracht naar het bureau, een arts
nam de bloedproef, het rijbewijs werd in
gevorderd en de auto in beslag genomen.
Om een uur vannacht zagen twee sur
veillerende politieagenten in de Kruis
straat een auto staan, waarvan de motor
draaide. De wagen stond binnen tien meter
van een hoek geparkeerd en niet rechts
van de weg. De politie stelde een onder
zoek in en achtte de bestuurder, een 48-
jarige Haarlemse aannemer niet in staat
te rijden. De man verklaarde dat hij reeds
gereden had en een naast hem zittende
passagier bevestigde dit. Het bleek de po
litie dat de bestuurder tevoren zeven a
acht glazen bier en vier a vijf borrels had
gedronken. Hij werd overgebracht naar het
bureau, waarna de reeds in de andere ge
vallen genoemde procedure volgde.
De huidige Westduitse regeringscoalitie
moet de parlementsverkiezingen van 1961
winnen of er bestaat kans dat alles, wat
sedert de Duitse ineenstorting van 1945 is
bereikt, in korte tijd wordt ondermijnd,
heeft bondskanselier Adenauer onlangs op
een partijcongres in München verklaard.
Om ervoor te zorgen dat die verkiezings
overwinning er komt, vindt Adenauer het
zelfs noodzakelijk dat hij, en niemand an
ders, tot die tijd leider van de C.D.U. en
tevens bondskanselier is en blijft.
De vraag dringt zich dus op of dr. Ade
nauer dan werkelijk meent, met zijn ma
nipulaties van de laatste weken de voor
uitzichten voor dat toekomstige stembus
succes te hebben vergroot. Die manipula
ties hadden óók een ondermijnend effect,
weliswaar niet op de Westduitse staat
maar wel op de eenheid in Adenauer's
eigen partij, de voornaamste pijler van de
huidige regeringscoalitie. Anderen dan hij
zelf, en met name verscheidene vooraan
staande partijleden, zijn van mening dat
het conflict met minister Erhard, dat de
bondskanselier willens en wetens heeft
ontketend, de toekomstige overwinnings
kansen van de C.D.U. niet groter maar
misschien zelfs aanzienlijk kleiner hebben
gemaakt. En de C.D.U. mag van geluk
spreken dat bij de presidentsverkiezingen,
die nu voor de deur staan, slechts door
een beperkte groep afgevaardigden met
verplichtingen jegens hun eigen politieke
partij kan worden gestemd, want anders
zou de volgende week waarschijnlijk al
gebleken zijn dat de pogingen van Ade
nauer om zijn vicekanselier met geweld
naar de achtergrond te dringen de popu
lariteit van de partij niet bepaald ten
goede komen. De reacties van de West
duitse pers op Adenauer's tactiek tonen
dat duidelijk aan.
De bondskanselier zelf heeft de door
hem uitgelokte crisis in de C.D.U. omschre
ven als „een kleine atmosferische storing,
vergeleken met de strijd die plaatsvindt
bij een Amerikaanse presidentiële verkie
zingscampagne". Maar dat is toch wel een
scheve voorstelling van zaken, want, hoe
dol het bij presidentsverkiezingen in de
V.S. soms ook toegaat, het is daar toch
stellig niet gebruikelijk dat een president
zijn potentiële opvolger, die door de meer
derheid van zijn eigen partij wordt ge
steund, tracht onmogelijk te maken om op
die manier zelf de macht te behouden. Eén
van de dingen die in Amerika nu juist
niet kunnen gebeuren is dat er door een
president op deze manier verraad aan het
democratische beginsel zou worden ge
pleegd.
Maar het democratisch beginsel wortelt
in Duitsland blijkbaar nog altijd niet heel
diep, althans niet bij de Westduitse bonds
kanselier. Anders zou deze zich ook nooit
hebben veroorloofd te verklaren dat hij,
wanneer hij het kanselierschap eenmaal
zal hebben neergelegd, „zijn opvolger hoopt
te leiden langs de door hemzelf uitgestip
pelde lijnen". Om de vergelijking met de
V.S. nog even voort te zetten: geen Ameri
kaanse president zou het moeten wagen,
vóór of bij zijn aftreden een dergelijk
voornemen bekend te maken; hij zou niet
alleen door zijn opvolger, maar ook door
zijn partij en door de openbare menings
organen ernstig op de vingers worden
getikt voor een zo ondemocratische ge
dachte. De man die aftreedt dient vol
ledig vrij baan te maken voor zijn
opvolger; het verzekeren van wat Ade
nauer noemt „de continuïteit van zijn
beleid" is niet iets wat hèm aangaat maar
zijn opvolger en de partij die achter deze
staat.
Adenauer schijnt echter de mening te
zijn toegedaan dat z ij n beleid het enig
juiste beleid is, niet alleen voor nü maar
ook voor de toekomst. Daarom weigert hij
ook in te zien dat 83 jaar zelfs voor een
bondskanselier een rijkelijk pensioenge
rechtigde leeftijd is. „Ik moet de verkie
zingscampagne van 1961 leiden", heeft hij
verleden week in een persgesprek ver
klaard. Met andere woorden: niemand
anders zou het kunnen, niemand anders
dan i k.
Misschien is het wel een geluk voor
Duitsland dat Adenauer zich achteraf toch
niet voor het bondspresidentschap be
schikbaar heeft gesteld. Hij zou er nooit
in zijn geslaagd zich boven de politiek
te stellen en zich daardoor tot een onaan
tastbaar, onschendbaar hoofd van een op
democratische principes gegrondveste staat
te maken, zoals president Theodor Heuss
dat tijdens diens nu eindigende ambts
periode op zo voorbeeldige wijze heeft
gedaan.
Simon Koster
I. C. HAAN
Complete meubilering - Opgericht 1833
Maandagmiddag heeft een felle brand
het kerkgebouw van de Nederlands Her
vormde Gemeente in Purmer (gemeente
Purmerend) geheel verwoest. De brand
ontstond vermoedelijk doordat het hout
werk op het dak is gaan smeulen door
de hitte van de blaaslamp van een lood
gieter. De kerk was juist geheel gerestau
reerd maar omstreeks het middaguur
moest nog een van de loodgieters een
klein karweitje op het dak verrichten.
Kort daarna stond het gehele dak in
brand en nog voor de vrijwillige brand
weer van Purmerend water kon geven,
stortte een deel van dit dak omlaag. Een
kwartier later sloegen de vlammen dwars
door de toren. De brandweerlieden, die
niet over magiusladders beschikten, moes
ten zich ijlings terugtrekken om niet ge
troffen te worden door de neervallende
brokken puin en brandend hout. Toen ook
de toren was ingestort kon worden begon
nen met nablussing. Van de inventaris van
de kerk kon niets worden gered. Slechts
enkele kerkboeken konden uit het bran
dende gebouw worden gehaald. Op de foto:
de toren in lichterlaaie.
In de gisteren gehouden vergadering
van het verbondsbestuur van het N.V.V.
heeft de heer C. W. van Wingerden mede
gedeeld dat hij zich op het congres van
het N.V.V., dat 1, 2 en 3 oktober te Utrecht
wordt gehouden, na ingewonnen medisch
advies om gezondheidsredenen niet her
kiesbaar kan stellen voor de functie van
voorzitter. Hij zal wel een kandidatuur
voor een andere functie in het dagelijks
bestuur van het N.V.V. aanvaarden.
Advertentie
Advertentie
In de staatsbossen van Drente zijn maan
dagmiddag verscheidene bos- en heide
branden ontstaan. De brandweren van
Emmen, Sleen, Schoonoord, Westerbork,
Exloërmond, Rolde en Exlo en een groep
militairen hielpen bij het blussingswerk.
Het water moest in tankauto's worden aan
gevoerd.
Ongeveer vijf hectare bos werd bij
Odoorn een prooi van het vuur. In het
staatsbos bij Schoonoord werd de brand
door snel ingrijpen beperkt tot ongeveer
één hectare.
Op de Veluwe
Bij een felle brand, die maandag uitbrak
in de vliegdennen bij de zandverstuivin
gen tussen Stroe en Kootwijk, heeft de
Veluwse bosbrandweer vliegtuigassistentie
gekregen van de vliegbasis Deelen. Daar is
namelijk een „Piper Cub" gestationeerd,
die voor het waarnemen en rapporteren
van branden permanent beschikbaar is en
radioverbinding heeft met de hoofdbrand
weerpost te Apeldoorn. Dank zij deze
luchtverkenning kon uitbreiding van de
brand voorkomen worden.
In Kootwijk is ongeveer een hectare hei
en dennen verloren gegaan. De brand werd
daar geblust door korpsen uit de omgeving.
In de veenderijen
Nog steeds branden do heide en het veen
in het Wierdenseveld en ook rondom Vrie-
zenveen, waar tijdens het afgelopen week
einde enkele veen- en heidebranden ont
stonden, smeult de ondergrondde veenlaag
nog door. De Nederlandse Heidemaatschap
pij werkt nog steeds met bulldozers om
brandsleuven te graven. Door het rustige
weer is er momenteel geen groot gevaar
voor uitbreiding. Ten noorden van Vrie-
zenveen woeden nog twee veenbranden.
Verscheidene hectaren heide in een gebied
waar men juist was begonnen met ontgin
ningswerk, gingen verloren. Maandag heeft
men daar een sloot gegraven om de onder
grondse brand te stuiten.
Duitse en Nederlandse brandweren zijn
gisteren in touw geweest om een grote
veenbrand te stuiten, die enkele dagen ge
leden in Duitsland is ontstaan en die thans
bij Kloosterhaar naar Nederlands gebied is
overgeslagen. Men kon voorkomen, dat de
brand, die al vele hectaren veengrond heeft
verteerd, oversloeg naar de bosrijke omge
ving van het landgoed Oldhorst bij Kloos
terhaar.
Bermbranden langs spoorbaan
De Nederlandse Spoorwegen vestigen er
de aandacht op dat door de droogte in de
afgelopen week reeds verscheidene berm
branden zijn ontstaan langs de spoorbaan.
De treinreizigers wordt verzocht, geduren
de de reis geen brandende sigaren- en si
garetteneindjes uit de raampjes te werpen.
temperaturen van 25 tot 30 graden in de
zon zonder regen zijn vooral schadelijk
voor de graan- en vruchtenverbouw.
De hoge temperaturen zijn ook de oor
zaak van grote bosbranden, vooral langs
de grens met Oost-Duitsland. Bij Ulzen
in het Noorden brandt al verscheidene
dagen een bos van dertig vierkante kilo
meter over een breedte van zestien kilo
meter. De verdorde velden en de bran
dende bossen betekenen een ramp voor de
Westduitse boerenstand, die een oogstca-
tastofe vreest, te meer daar de droogte
in vele dorpen en steden gepaard gaat
met een luizenplaag.
Daarentegen is het in het zuiden van
het land, ten zuiden van de Main, voch
tiger. Daar heeft het de laatste dagen
veel geregend. Op de hoogste Westduitse
berg, de Zugspitze, in Beieren bij Gar-
misch Partenkirchen, begon de zomer
gisteren zelfs met.sneeuw. Eergiste
ren was de temperatuur op deze bijna
drieduizend meter hoge berg nog zes
graden boven nul, in de alpendalen zelfs
25 graden Celcius. maar gistermorgen viel
er „zomersneeuw", die overigens snel
wegdooide.
KOPENHAGEN (UPI) Denemarken
heeft te kampen met een droogte die erger
is dan die van de zomer van 1947, hoewel
de schade in de landbouw tot dusver ge
ringer gebleven is, omdat er nu meer stik
stof gezaaid is dan vlak na de oorlog. Juni
heeft tot dusver maar 29 percent gebracht
van de regen die had moeten vallen. Alle
planten hebben van de droogte te lijden,
maar vooral de gerst, de tarwe en de rog
ge. Het gras groeit niet meer en veel er
van dat bedoeld was om te hooien, gaat
nu dadelijk op. Ondanks de droogte en het
gevaar van brand worden vanavond ech
ter toch de vreugdevuren ontstoken ter
gelegenheid van het midzomerfeest. De
autoriteiten hebben slechts een waar
schuwing uitgegeven met enkele beper
kende maatregelen.
Het waterverbruik in Noordholland was
maandag groter dan ooit. Het Provinciale
Waterleidingbedrijf van Noordholland in
Bloemendaal boekte hiermee een record.
Ondanks de enorme waterafname heeft het
bedrijf tijdens aanhoudende droogtepe
riode voldoende water kunnen leveren. Er
is beslist geen reden voor een alarmstem
ming, aldus een woordvoerder van de
directie.
„Wees wijs met water" is het advies van
het P.W.N. Bij verstandig verbruik, komt
iedereen aan zijn trek en kan aan de bui
tengewone afname worden voldaan. Ge
bleken is dat vele goedwillende afnemers
het. P.W.N. hun medewerking geven door
het water niet te verkwisten.
In het afgelopen weekeinde hebben zich
in België talrijke branden voorgedaan. In
het gebied van Brugge en in de Kempen
gingen, mede als gevolg van de droogte,
500 hectare bos en heide verloren. In
Brussel ging een grote houtopslagplaats
in vlammen op. In het centrum voor kern
onderzoek te Mol brak brand uit in een
zaal die werd verbouwd.
pag
Naar een nieuw droogterecord1
Allerwegen bos- en heidebranden 1
Zwemmen in zee7
Roomboter weer duurder 1
Erhard niet tevreden 2
Van Dag tot Dag 3
Op de Praatstoel 3
Uit stad en omgeving5, 6'
Agenda 5
Radio en Televisie 4
Feuilleton4
Economisch nieuws 2
Weerrapporten 1, 2
Spoti 9
Beurs 6
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF DAGINA's
Niet alleen in ons land heeft de aanhoudende droogte, die tot nieuwe
records blijkt te leiden, ernstige gevolgen voor de te velde staande
gewassen en door uitgestrekte bos- en heidebranden, ook elders in
Europa kampt men met de rampzalige consequenties van een maan
denlang gebrek aan regenwater. Landbouw en veeteelt zijn ernstig
getroffen, grote bosbranden worden gemeld uit verscheidene landen
en de drinkwatervoorziening komt in gevaar. Een hiernaast opge
nomen overzicht van onze weerkundige medewerker toont aan, dat
ht einde van het lijden voorlopig nog niet in zicht is en dat het een
eeuw oude record van 1857 op het punt staat gebroken te worden.
Gisteren heeft men in Culemborg de
drinkwatertoevoer naar de stad vrijwel ge
heel moeten stopzetten. Het waterverbruik
was zo toegenomen, dat het ver uitging
boven de 260 kubieke meter per uur die
het gemeentelijk waterleidingbedrijf van
Culemborg kan leveren. Een uur had het
waterleidingbedrijf nodig om weer wat
voorraad bij te pompen, waarna weer
enigszins aan de vraag kon worden vol
daan.
Ook de drinkwatervoorziening op het
eiland Schouwen-Duiveland is bijzonder
kritiek geworden. Nadat reeds herhaalde
lijk was gewaarschuwd niet meer leiding
water te gebruiken dan strikt noodzake
lijk was, heeft het gemeentebestuur van
Zierikzee thans een verbod uitgevaardigd
voor het besproeien van tuinen en het
schrobben van straten en stoepen.
De waterleidingmaatschappij op het
eiland is niet in staat in de behoefte aan
water te voorzien. In de westhoek, het dro
ge duingebied, is reeds alle groen dood. Het
pompstation te Haamstede moet enkele
uren per dag zijn waterwinning stopzetten,
omdat het wingebied dan uitgeput is.
In West-Duitsland benoorden de rivier
de Main heerst een droogte zoals men in
geen jaren heeft meegemaakt. De land
bouw en veeteelt worden hierdoor bijzon
der getroffen: de oogst van alle mogelij
ke produkten is in groot gevaar. Een re
delijke opbrengst van de oogst verwacht
men al niet meer.
In grote delen van de bondsrepubliek
is de waterstand van rivieren en bronnen
reeds lager dan normaal in het hartje van
de zomer. In Sleeswijk-Holstein is daar
door de hooioogst al uitgevallen. In het
Sauerland en het Siegerland is het vee
van de verschroeide weiden gehaald. De
melkopbrengsten zijn lager dan ooit in
het gehele land. In verscheidene gebie
den heerst waternood, omdat er al weken
lang geen druppel regen is gevallen. De
Dit vaartuig, bestemd voor de Belgi
sche Marine, is een soort „manusje-
van-alles". De boot kan namelijk sle
pen en stuwen, blussen en berg en-
Gisteren heeft de boot, die in Lisse is
gebouwd, op de Ringvaart een proef
vaart gemaakt en zijn blussingscapa-
citeit gedemonstreerd. Het vaartuig
beschikt over twee krachtige water
kanonnen, die het water vijftig meter
ver werpen, en over een schuimblus-
en nevelinstallatie. Een uitgebreide
machinerie geeft het schip voldoende
kracht. Nog nimmer is in ons land een
dergelijk vaartuig gebouwd. (Voor
nadere bijzonderheden zie pag. 7.)
