Hans Rosbaud leidde het
Concertgebouworkest
De Schelde bouwt
scheepswerf in Haifa
In het koninklijk paleis te Brussel
werd burgerlijk huwelijk gesloten
9
Musical „Free and easy"
gaat in Den Haag in
première
Gouden jubileum van het
Chr. Nationaal Vakverbond
Belgisch prinselijk paar is
op Ma jorca aangekomen
Mr. Simons neemt afscheid
van scheidsgerecht
Pools schip bij Hamburg
aan de grond gelopen
W. van der Lee benoemd tot
directeur van „Keukenhof"
Vijf politieauto's maakten
jacht op vrachtauto
VRIJDAG 3 JULI 1959
HOOGTIJ DAG VAN ALBERT EN PAOLA
Op 11 november zal in Den Haag de
wereldpremière worden gegeven van de
uitsluitend door negers gespeelde musi
cal „Free and easy" van Harold Arlen en
Johnny Mercer. Hierna zal het gezelschap
een tournee van drieëndertig weken ma
ken door Europa. Daarna zal het westen
van de Verenigde Staten kennis kunnen
maken met deze nieuwe musical. In sep
tember 1960 en volgende maanden komt
Broadway aan de beurt. Plannen voor een
tweede Europese tournee en een bezoek
aan het verre oosten zijn reeds in een ver
gevorderd stadium.
Gedurende de laatste weke nvan de
Europese tournee zal Sammy Davis jr.
zich bij het gezelschap voegen, waarvan
onder meer Irene Williams, dochter van
de jazz-musicus en componist Clarence
Williams deel uitmaakt.
„DORP AAN DE RIVIER" IN BERLIJN
Op het Berlijnse filmfestival is donder
dag de gecoupeerde Nederlandse film
„Dorp aan de rivier" vertoond. De film
werd door het publiek goed ontvangen.
Regisseur Fons Rademaker en Hugo Claus,
die het draaiboek schreef, kregen aan het
eind een hartelijk applaus.
Luister en pracht omringden prins
Albeit van België en prinses Paola op
hun huwelijksdag. Die luister en praal
wogen echter niet op tegen de glans
van het geluk dat hen van het gezicht
afstraalde. De staatsiefoto, na de
huwelijkssluiting, verhult het niet.
Ontroering is de wezenlijke karakter
trek van de foto, in de Sint Goedele
gemaakt, op het ogenblik dat zij
elkaar de ring om de vinger schuiven.
Oprechte blijdschap en spontaneïteit
kenmerken het gebaar, waarmee prin
ses Paola de Brusselaars groet, op weg
naar de kathedraal..
Het Christelijk Nationaal Vakverbond in
Nederland is de viering van zijn 50-jarig
jubileum gisteravond begonnen met een
dankstond in de Buurkerk te Utrecht.
Voorgangers in deze dienst waren: dr. A.
A. Koolhaas, praeses van de synode der
Nederlands Hervormde Kerk en ds. P. N.
Kruyswijk, praeses- van de centrale synode
van de Gereformeerde Kerken.
De door de N.C.R.V. uitgezonden dienst
werd opgeluisterd door vocale en instru
mentale solisten, het Radio-Bachorkest,
het N.C.R.V. vocaal ensemble, het Christe
lijk Haags Knapenkoor en de organist
Mees van Huis.
Hedenmorgen waren ongeveer 5000 leden
van aangesloten organisaties, genodigden
en vertegenwoordigers van officiële instan
ties in de Margriethal van de jaarbeurs
bijeen, waar de jubileumbijeenkomst werd
gehouden.
De voorzitter van het C.N.V., de heer M.
Ruppert, hield een herdenkingsrede. Hij
zei. dat er slechts enkele landen zijn, en
wel die landen die minder dan Nederland
door de tweede wereldoorlog zijn getrof
fen. waar de materiële positie van de werk
nemers iets beter is dan hier. Volgens de
heer Ruppert heeft tenminste negentig
percent van de wereldbevolking het mate
rieel slechter dan de Nederlanders. I-Tij
memoreerde dat in ons land het. loon in de
afgelopen halve eeuw zeer belangrijk is
verbeterd en zelfs is vermenigvuldigd, dat
de arbeidstijd sterk is verkort en dat er be
langrijke sociale verzekeringen tot stand
zijn gekomen. Ilij constateerde tevens, dat
nergens ter wereld de verhoudingen tussen
ondernemers en werknemers beter zijn dan
in Nederland. Toch zijn de verhoudingen
tussen ondernemers en werknemers en de
ontwikkeling van de christelijke vakbewe
ging in ons land naar de mening van de
heer Ruppert nog niet ideaal. Als voorbeeld
hiervan noemde hij de positie van de
laagstbetaalden, die nog sterk verbeterd
dient te worden.
De taak die het C.N.V. in de komende
periode wacht, vatte de heer Ruppert sa
men in de zin: meer aandacht geven aan
de arbeid die de werknemers in de bedrij
ven verrichten en aan de afzonderlijke
onderneming. ..De gehele maatschappelijke
ontwikkeling is er de oorzaak van. dat we
eerst de medezeggenschap in de bedrijfstak
en in het bedrijfsleven als geheel hebben
moeten veroveren. Maar nu die in hei
alagemeen gesproken is bereikt, is de
weg vrij voor de belangrijkste hervorming:
die in de onderneming", aldus de heer
Ruppert.
De bijeenkomst werd ook bijgewoond
door de minister-president, prof. De Quay,
de ministers Korthals van Verkeer en Wa
terstaat, prof. Zijlstra van Financiën, drs.
De Pous van Economische Zaken, mr. Van
Aartsen van Volkshuisvesting en Bouw
nijverheid, mr. Van Rooy van Sociale Za-
ken en staatssecretaris Roolvink van So-
•iale Zaken. Verder waren aanwezig prof.
nr. A. M. Donner, president van het hof
•an de Europese Gemeenschappen, mr. J.
A. Jonkman, voorzitter van de Eerste Ka
mer en de Commissaris der Koningin in
de provincie Utrecht, mr. C. Th. E. graaf
van Lynden van Sandenburgh.
In de middagzitting werd een aantal
gouden jubilarissen gehuldigd en een spel
opgevoerd, geschreven en geregisseerd
door de heer D. Verel.
Palma (Reuter-Belga-AFP). Prins
Albert en prinses Paola zijn donderdag
avond met een Belgisch militair vliegtuig
op het militaire vliegveld van San Juan,
bij Palma, aangekomen, vanwaar zij naai
de voor hen gereserveerde villa aan de
noordoostkust van Marjorca zijn gereden.
De politie heeft uitgebreide maatregelen
getroffen om te verzekeren dat het paar
ongestoord en paar dagen rust kan genie
ten. De journalisten die naar het eiland
zijn gekomen hebben de waarschuwing ge
kregen dat zij zich aan strenge straffen
blootstellen als zij de rust van het paar
verstoren. De plaatselijke politie is ver
sterkt om nieuwsgierigen uit de buurt van
de prins en de prinses te houden.
Een deel van het vliegveld was afgezet
met prikkeldraad en de fotografen moesten
ruim. 150 meter van.,het: .vliegtuig- verwij
derd blijven. De raceboot „Paola" die het
prinselijk paar van de stad Brugge ten ge
schenke heeft gekregen, is onderweg naar
Majorca. Het paar zou met een helikopter
uit de tuin van het paleis naar de Brussel
se luchthaven zijn gevlogen, waar het met,
bloemen versierde militaire vliegtuig hen
wachtte.
Rosbaud heeft het orkest in We'oern's
ongenaakbare partituur gekregen waar hij
wilde. Door de kracht van zijn eigen over
tuiging men weet dat hij voor deze
muziek volledig instaat kon hij een sug
gestieve werking op de musici uitoefenen,
waardoor ook zij zich geheel geven. Het
werk werd onmiddellijk nog voor een
tweede keer gespeeld en maakte, blijkens
het langdurig applaus, veel indruk op de
aanwezigen.
DE AVOND WAS GEOPEND met de
Symfonie in Bes no. 102 van Haydn. Ook
hier had Rosbaud zich een groot dirigent
getoond, een man van een sterke muzikale
intelligentie in de wijze waarop hij de
kleinste ritmische en melodische spannin
gen als levende elementen in het totaal
beeld plaatste. Zijn zin voor plastiek is
trouwens af te lezen aan de sobere, geheel
aan het muzikale bewegen beantwoorden
de gebarentaal van zijn directie.
Opmerkelijk was de wijze waarop hij,
na de pauze, de belangrijke orkestpartij in
het tweede pianoconcert van Brahms
tekening wist te geven. Hij slaagde er door
een subtiele schakering van duur- en
sterkte-accenten in, de wat erg volmon
dige begeleiding helder te articuleren. Dit
was in volledige overeenstemming met de
benaderingswijze van Robert Casadesus
die als solist, aan de ondankbare piano
partij een uiterst gedecideerde toets ver
leende, waardoor het werk contour kreeg
zonder dat de lyrische expansie een mo
ment in het gedrang kwam. Deze eens
gezindheid in de opvatting leidde tot een
markant resultaat en tot een groot succes
voor alle uitvoerenden.
Sas Bun ge
Na een verblijf van twee weken in Is
rael, waar hij besprekingen heeft ge
voerd voor de bouw van een grote werf
in Haifa, is de president-directeur van de
Koninklijke Maatschappij De Schelde n.v.
te Vlissingen, ir. J. W. Hupkes, op Schip
hol teruggekeerd. Tegenover een verslag
gever van het A.N.P. verklaarde ir. Hup
kes dat hij een voorlopige overeenkomst
had getekend met de Israëlische autori
teiten voor de bouw van een werf in de
haven van Haifa. Binnenkort zal hij we
derom naar Israel gaan teneinde een de
finitieve regeling te treffen. Daarna zal
zo spoedig mogelijk met de bouw worden
begonnen. De Schelde zal de werf ontwer
pen en zelf ook financieel deelnemen in
de kosten. De bedoeling is dat zoveel mo
gelijk Israëlische aannemers bij de bouw
van de werf zullen worden betrokken.
Op de eerste plaats zal de werf dienen
voor reparatiedoeleinden, maar de opzet
is zodanig dat ook nieuwbouw mogelijk is
en wel voor schepen tot maximaal 29.000
ton. De vloot van Israel breidt zich voort
durend uit en ook uit dat oogpunt gezien
is een werf voor reparatiedoeleinden in
Haifa gewenst. Ir. Hupkes voegde aan
zijn verklaring toe, dat over twee jaar de
werkzaamheden zodanig gevorderd moe
ten zijn, dat men de werf in gebruik zal
kunnen nemen. De president-directeur
van „De Schelde" noemde het object zeer
belangwekkend en hij was van oordeel dat
op dit gebied Israel zeer zeker in de toe
komst nog perspectieven biedt. Volgens
een mededeling, afkomstig van Israëli
sche zijde zou het project van de werf in
Haifa een bedrag vragen van zes mil-
ioen Israëlische ponden.
Tijdens een diner van juristen en
scheidslieden van het Scheidsgerecht voor
de Bloembollenhandel, vanavond in restau
rant „Bolwerk" in Haarlem, zal mr. J. H. J.
Simons afscheid nemen als voorzitter van
het scheidsgerecht. Hij heeft zijn functie
per 1 juli neergelegd. Mr. Simons is van
1935 af aan het scheidsgerecht verbonden
geweest, sinds 1952 als voorzitter.
HAMBURG (UPI) Het Poolse schip
„Romuald Traugutt" (6727 ton), dat van
India onderweg was naar Hamburg, is
donderdag op de Duitse Noordzeekust,
dichtbij Hamburg, aan de grond gelopen.
Twee sleepboten en een kotter van de
kustwacht zijn uitgevaren om hulp te bie
den. Gevaar is er nog niet al neemt de
westerstorm toe.
Tot directeur van „Keukenhof" in Lisse
is benoemd de heer W. van der Lee, die
van het begin van de bloemententoonstel
ling af belast is geweest met de aanleg van
„Keukenhof". De heer Van der Lee heeft
voor een belangrijk deel aan de faam van
de bloemententoonstelling bijgedragen.
Omstreeks drie uur 's nachts werd de
assistentie van de Amsterdamse politie
ingeroepen voor een ruzie in een woning
aan de Tugelaweg in Oost, waar een 23-
jarige kruier gedreigd had zijn stiefvader
te zullen doodslaan.
Toen de politieauto arriveerde stapte de
kruier juist in een voor het huis staande
vrachtwagen en reed opzettelijk op de
politieauto in. die aan de voorzijde zwaar
werd beschadigd. Met gedoofde lichten
reed de vrachtwagen weg. Een agent loste
zonder succes nog vier schoten op de weg
rijdende wagen.
Terstond kwamen andere auto's van de
gemeente- en rijkspolitie in actie om de
vluchteling, die de kant van Diemen op
ging, te achtervolgen. Aanvankelijk ge
lukte het de politiemannen niet de chauf
feur te doen stoppen, want hij reed
ondanks de verscheidene hem gegeven
stoptekens door. Via Diemen ging het over
de Schipholweg naar de autoweg-Den
Haag en vandaar over de Kruisweg naar
Aalsmeer, Kudelstaart en Leimuiden.
Daarna zette de vluchteling weer koers in
de richting Haarlemmermeer. Inmiddels
waren de twee achterbanden en de linker-
voorband van zijn wagen door de politie
mannen stukgeschoten, maar hij bleef
doorrijden. Tenslotte geraakte de wagen
in de berm van de Aalsmeerderdijk en toen
was het spel uit. De inzittenden van een
rijkspolitieauto, die op dat moment vlak
bij hem was, hield de kruier aan. De man
werd meegenomen naar Amsterdam en
daar in een politiebureau opgesloten. Bij
de achtervolging was nog een tweede
politieauto in het ongerede geraakt, zodat
tenslotte drie auto's met de kraanwagen
moesten worden weggesleept.
Nog twee beelden van de huwelijkssluiting. Prinses Paola tekent het huwelijks-
register in het koninklijk paleis te Brussel, waar het burgerlijk huwelijk werd
gesloten ten overstaan van burgemeesterCooremans. Daaronder: Koning Boude-
wijn wenst prins Albert geluk. Rechts van hem koningin Elisabeth, links
koning Leopold.
HET CONCERTGEBOUWORKEST stond
donderdagavond onder leiding van de
Oostenrijkse dirigent Hans Rosbaud, die
internationaal bekend is 'als vertolker van
Mozart en van de hedendaagse muziek.
Rosbaud, die in het Holland Festival van
vorig jaar een belangrijk aandeel had met
de leiding van twee eenakters van Schön-
berg „Von Heute auf Morgen" en „Er-
wartung" bracht toen op een concert
van het Concertgebouworkest de Orkest
variaties opus 31 van Schönberg ten ge
hore. Thans kwam hij wederom met een
werk uit de Weense school en wel de
Sechs Orchesterstücke van Anton von
Webern (18831945). Deze zes epigram
men die een zeer grote orkestbezetting
eisen, duren tezamen nog geen tien minu
ten. Alle melodische lijnen zijn gebroken
in korte motieven van drie, vier tonen, in
flarden en exclamaties die elkaar afstoten
en aantrekken: een geheimzinnige, aan
onvatbare wetten beantwoordende muzi
kale micro-wereld. De
zes stukken dateren nog
van vóór Weberns over
gang naar de dodecafo-
nie, maar een herken
bare tonale basis is
reeds niet. meer aanwe
zig; vlottend, zwèvend,
een stemming van verlorenheid, van des
oriëntatie stijgt op uit deze niet te locali-
seren klankfiguren. Van thema's, verwer
kingen en dergelijke kan men niet meer
spreken, alles drijft op een ongebreidelde,
zeer geconcentreerde, sterk naar binnen
gerichte klankfantasie.
ER IS EEN WONDERLIJKE discrepan
tie tussen het honderdkoppige orkest
apparaat dat. vereist wordt om de uiterst
gecompliceerde partituur te doen horen, de
tweeduizend toehoorders die letterlijk geen
speld mogen laten vallen, en de van ieder
krachtsvertoon gespeende, op de naakte
expressie gerichte uitvoering van het mu
zikale gebeuren. De rimpelingen van een
ziel op de grens van zijn en niet-zijn, het
is te ijl en te wezenlijk voor openbaar
vertoon. Een vreemde muziek, klassiek in
haar uiterste zelfbeperking, exuberant van
een intense mededelingsbehoefte die soms
doorslaat naar het nulpunt: angst.
