Met de noorderzon op reis
VOOR JULLIE
IN EEN RIJDEND HOTEL
NAAR DE POOLCIRKEL
Zamewnadz 1959:
DIEREN HELPEN DE DOKTER
eenvoudig!, smaakvol en charmant
ZATERDAG 11 JULI 1959
Erbij
PAGINA VIER
■BBBBBBBMMBM wÊmm1
Speciale menu's voor
kinderen in hotels?
G. Kromdijk
Jacob Krachmalnick begint
solistische carrière
Hausse op de kunstmarkt
IN HET GROTE WITTE HUIS woon
de de burgemeester. Als de honden niet
in het grasveld stoeiden en als de kin
deren niet bij de vijver speelden en als
je het paard niet hoorde hinniken, dan
was de burgemeester uit rijden. Want
de burgemeester had een paard met
een koets. Hij had ook kinderen en ook
honden en ook een vrouw.
Maar de vrouw van de burgemeester
was altijd thuis. Zij dronk thee met
haar vriendinnen. Elke middag. Nie
mand zou kunnen zeggen hoeveel thee
de vrouw van de burgemeester al op
gedronken had. En elke middag zette
ze weer een pot vol!
Waarom ging de burgemeester elke
dag uit rijden? Omdat hij wilde zien
of de straten in zijn stad wel goed
schoon waren. De honden renden voor
de koets uit en blaften uit volle borst.
De kinderen van de burgemeester za
ten altijd achterin. Het was een open
koets en je kon alle kanten uit kijken.
Dat verveelde je nooit.
Maar op zekere dag regende het. Het
regende zo hard, dat de burgemeester
niet uit rijden ging. Hij bleef thuis. En
omdat het zo erg hard regende, kwa
men de vriendinnen van de burge
meestersvrouw niet theedrinken. En zo
zaten de burgemeester en zijn vrouw
ieder aan een kant van de haard.
De burgemeester zat met een boek
op z'n knieën, zijn vrouw zat een nieu
we theemuts te maken. Uit de pijp van
de burgemeester steeg een blauwe
rooksliert op. De .klok hoorde je tik
ken. Takketik.. tik., takketik.. tik...
Nu en .dan sloeg de burgemeester met
een zucht een bladzijde om van het
boek waarin allemaal getallen ston
den.
Het ging over geld. Hoeveel de nieu
we weg kostte. Hoeveel het kostte om
de oude kerktoren te laten opknappen.
Hoeveel het kostte om een heel jaar
lang de stad schoon te laten houden..
„Alles kost geld, véél geld," zei de
burgemeester ernstig. „Ja", zei zijn
vrouw, „De thee is ook weer duurder
geworden."
DE VOLGENDE DAG regende het
opnieuw. En weer bleef de burgemees
ter thuis. Hij keek nu eens na hoe
duur het was om nieuwe bomen te la
ten planten in het park. Hoe duur een
nieuwe tunnel was. En hoe duur het
was om de stad een heel jaar schoon
te houden.
„Wat een geld," riep hij uit, „Als we
de stad echt schoon willen houden,
blijft er geen geld over voor een tun
nel. Nu ja, dan maar geen tunnel. De
schoonheid van de stad gaat vóór!"
Daarna deed hij het boek dicht.
Ook de derde dag regende het en
weer bleef de burgemeester thuis. Hij
keek zijn vrouw bezorgd aan en zei:
„Als ze nu de straten maar even goed
schoonhouden als wanneer ik wél kom
kijken..!" Toen legde zijn vrouw haar
borduurwerk neer. „Jij praat altijd
maar over die straten!" zei ze, „Ze
moeten schoon zijn. Schoon zijn. Schoon
zijn. Het lijkt wel of ze de schoonste
moeten zijn van het hele land!"
DE BURGEMEESTER knikte pein
zend. „Dat is ook zo, vrouw," zei hij
langzaam. En nog eens: „Dat is ook
zo." Hij ging voor het raam staan kij
ken naar de regen. Het regende of het
nooit meer droog zou worden. Maar de
vierde dag was het droog! De burge
meester liet zijn paard inspannen, riep
de kinderen, floot zijn honden en kus
te zijn vrouw. Daarna reed hij in zijn
open rijtuig de oprijlaan af. En in de
stad waren de straten net zo schoon als
anders, misschien nog een béétje scho
ner, omdat het zo geregend had..!
Blij keerde hij naar huis terug, maar
's avonds werd hij opeens zo bleek..
„Heb je hoofdpijn?" vroeg zijn
vrouw.
„O ja., ja!", steunde de burgemees
ter.
„Heb je buikpijn?" vroeg zijn vrouw
ongerust.
Oja.. ja!", kreunde de burgemees
ter.
„En heb je ook pijn in je rug?" vroeg
zijn vrouw angstig.
„Ja, vrouw., ja!", kermde de bur
gemeester.
„Dan ben je ziek," zei zijn vrouw.
Ze maakte zeven warme kruiken en
legde die in zijn bed. Toen pakte ze hem
bij zijn arm en hielp hem de trap op.
Daarna liet zij hem hete citroen drin
ken met een aspirientje. De burge
meester klappertandde.
„JE HEBT KOORTS", zei zijn
vrouw, „En ik weet hoe dat komt. je
piekert teveel over die malle straten.
Als een gewóón mens drie dagen pie
kert, wordt hij ziek, dus een burge
meester helemaal! Morgen laat ik de
dokter komen." Ze legde vier wollen
dekens over hem heen en een sprei.
Toen ging zij op een stoel bij het bed
zitten en., luisterde. Ja, zij luisterde
den verpot. Doe het zo voorzichtig moge
lijk, want de plant is niet bestand tegen
wortelschade. U moet bij het verpotten de
wortelkluit dus intact zien te houden. Als
ze eenmaal gewend is kan ze vrij veel zon
hebben. Op het heetst van de dag is het
toch wel nuttig haar een weinig te bescher
men. Als men verpot dient men goede
bloemistengrond te gebruiken; er moet wat
klei en oude koemest door de bladaarde.
In de groeitijd wenst ze een beetje extra
voeding. Dat kan men bereiken door haar
om de veertien dagen wat opgeloste ka-
merplantenmest te geven. Gieten dient re
gelmatig te geschieden. De plant heeft toch
niet zo veel nodig als de gewone vinger-
plant met grovere bladeren.
In PARIJS toonde Syeda Ali-Khan deze
cocktailjapon van cerise faille (een ruwe
zijden stof). Opvallend zijn hier de
driekwart mouwen.
Yves Montand. De bekende Franse
zanger en filmacteur Yves Montand komt
na jaren weer met zijn vaste begeleidings
ensemble van Bob Castella naar Nederland.
Op 12 juli treedt hij in de Scheveningse
Kurzaal op.
Het kinderziekenhuis van de universi
teit van Michigan heeft een kleine
dierentuin, die de dokters helpt om de
zieke kinderen weer snel gezond te
maken. Vele kleine kinderen vinden
het vreselijk om in een ziekenhuis te
moeten liggen. Maar als daar eenden,
kalfjes, biggen, jonge honden en poesjes
zijn, waar ze naar kijken, en soms ook
mee spelen mogen, dan is het verdriet
gauw vergeten. En een ziek kind, dat
een prettige afleiding heeft, geneest
veel gauwer dan een dat maar ligt te
treuren in zijn bed.
je vooral moet gebruiken omdat ze zoveel
vitamnen bevatten. De Zweed drinkt ver
der vooral koffie. Thee wordt alleen op
verzoek geserveerd.
De charme van het reizen per hoteltrein
is, dat deze 's nachts steeds iets verder
rijdt. Overdag wordt hij op een schilder
achtig punt neergezet en vandaar worden
uitstapjes in de omgeving gemaakt. Zowel
oud als jong neemt aan deze reizen deel
en de stemming is altijd uitstekend.
's Avonds wordt dikwijls muziek ge
maakt of er worden spelletjes gedaan,
maar ieder is volkomen vrij in zijn doen
en laten.
De Statens Jarnvager (spoorwegen) laten
terug. Vaak worden zij als een soort jasje
op een zomerjurk gedragen.
Op de eenvoudige japonnen, waarbij de
taille vaak geaccentueerd wordt door een
brede ceintuur, werd vaak als enige gar
nering een ronde enigszins opstaande witte
kraag gedragen, die heel flattueus staat.
Ja, de vrouwen, die zich naar de zomermode
1959 willen kleden, zullen er eenvoudig,
smaakvol en charmant uitzien. Bovendien
hoeft een zomerjurkje volgens de laatste
ideeën niet duur te zijn!!
HET IS EEN HEERLIJKE ZOMER-
die van 1959! Want men draagt heel ge
makkelijke zittende, typisch vrouwelijke
kleding, waarbij alle vormen op de nor
male plaats zitten. Dit hebben de uit
gebreide zomercollecties van de mode
huizen uit Parijs, Londen, Wenen, Rome
en Praag duidelijk bewezen.
Vooral „chemisier-japonnen" door-
knoopjurkjes worden veel gedragen. En
wat is nu gemakkelijker voor de moderne
huisvrouw!! De sloffen, die voor het ver
vaardigen gebruikt werden, zijn fleurige
imprimé's, met grote motieven vaak
naar haar man, want hij was meteen
in slaap gevallen en droomde hardop!
De burgemeester droomde, dat hij
zenuwachtig was. Want de koning zou
komen! Voor het stadhuis stonden al
le mensen te wachten op de gouden
koets. En vlak voor de trap van het
stadhuis zou de burgemeester hem
een hand geven. De rode loper was al
uitgelegd., daar moest de koning uit
stappen. De rode loper.
Wat was er met die loper? Er lag
iets op! Een klein, geel ding. De bur
gemeester schrok verschrikkelijk! Dat
gele ding hoorde daar niet! En als de
koning het zag..! Maar het was al te
laat. De mensen juichten, de gouden
koets stond stil, de koning stapte uit.
op de rode loper., deed één stap naar
voren en., lag languit op de grond! Hij
was uitgegleden over een bananeschil
Toen hielpen zijn lakeien hem over
eind. De koning keek boos naar de bur
gemeester, draaide zich om en stapte
zonder iets te zeggen weer in. Hij reed
weg, zonder nog éénmaal om te kij
ken.
DIT WAS DE DROOM die de bur
gemeester al droomde sinds de dag dat
hij burgemeester was geworden. Maar
dit was de allereerste keer, dat hij
hardop had gedroomd en nu wist zijn
vrouw er alles van.
„O," dacht zij, „dus daarom rijdt hij
elke dag door de stad om te zien óf de
straten wel schoon zijn! Nu, ik zal
hem vertellen dat hij zich niet moet
storen aan een droom. Een droom is
toch maar een droom! De stad is
schoon genoeg en de koning komt voor
lopig toch niet!"
Zij vertelde haar man, toen hij wak
ker werd, dat hij voortaan heus niet
meer hoefde te gaan kijken naar die
straten. Het was allemaal maar een
droom. Hij kon gerust iets anders doen
in die tijd. Maar hij zei;
„JIJ HEBT GEMAKKELIJK praten,
maar ik droom er elke nacht van. Nee
hoor, zolang als ik hier -1-
ben, ga ik mijn rijtoer maken,
behalve als het regent." „Nou, goecr
zei zijn vrouw na een poosje, „Als jij
dat dan beslist wilt! Maar dan ga ik
voortaan met je mee. Ik zal ervoor
zorgen, dat je er niet teveel over pie
kert, want dan word je weer ziek. En
stel je voor, dat je ziek was als de
koning eens écht kwam! En dat er dan
eens écht een bananeschil lag..!"
„Hou op!", lachte de burgemeester,
„Hou alsjeblieft op!" Zijn vrouw maak
te hem nog vaak aan het lachen en
daardoor werd hij gauw beter. Toen hij
weer helemaal gezond was, maakte hij
zijn rijtoer door de stad weer elke dag,
met de honden voorop en de kinderen
achterin en., zijn vrouw naast zich. En
de straten van zijn stad werden de
schoonste van de hele wereld..!
Cor van Ruijssel
IN DE ZALEN VAN HET TURISTEN-
STATION te Abisko is het rustig. De klok
wijst elf uur 's avonds, maar buiten is het
even licht als 's middags om een uur of
zes. Geen wonder: Lapland is het land van
het Grote Licht, het land waar de zon
's zomers twee maanden vierentwintig uur
per dag aan de hemel blijft staan. Het is
er nu warm en groen en overal bloeien
prachtige bloemen.
HET TURISTENSTATION is eigenlijk
een groot hotel van de Zweedse Touring
Club en het verblijf is er niet bijzonder
duur. De Touring Club heeft meer van die
hotels, die van alle mogelijke moderne ge
makken zijn voorzien. De Club bezit ook
een groot aantal kampeerhutten, waar
tegen een kleine vergoeding kan worden
overnacht. Meestal moet je er voor jezelf
zorgem Als je weer weggaat wordt alles
keurig opgeruimd en zo nodig wordt de
voorraad hout voor het vuur weer aan
gevuld.
Hier, in Abisko, is Koningin Juliana ook
eens te gast geweest, toen ze nog kroon
prinses was. Voor ons hebben we nu het
zelfde uitzicht, dat zij zo bewonderde: het
„Lappenportaal". Dat is een berg waar een
hele hap aan ontbreekt, bijna in de vorm
van een segment van een cirkel. De Lap
pen, die nog lang niet al hun taboes heb
ben losgelaten maar niettemin gelovige
Christenen zijn, vertellen elkaar dat de
geest van een pasgeboren kindje door het
Lappenportaal uit de hemel in het lichaam
komt. Zij zeggen ook, dat de ziel van een
gestorven Lap via dit portaal weer naar
de hemel teruggaat. Overigens trekken
zijn ook door deze poort, als ze in de
zomer hun rendieren het mos in het noor
den of in de winter meer naar het zuiden
laten opzoeken. De zwervende Lappen
moeten hun kudden volgen en omdat het
hoofdvoedsel van die dieren het rendier
mos onder de sneeuw of bij de sneeuw
grens groeit, zijn ze daar ook te vinden. In
de zomer gaat een klein gedeelte van zo'n
Lappenstam de bergen in waar de
sneeuw blijft liggen en het grootste deel
van de familie blijft beneden kamperen,
vaak aan de oever van een meer. Zo'n
meer ligt hier ook vlakbijhet is de Torne-
trask, met een blauw spiegelend opper
vlak, waar een bruisende waterval in tui
melt Zweden is niet alleen een land van
bossen, het is ook een land van veel
meren, watervallen en snelstromende rivie
ren. Nog niet lang geleden werd hier in
Lapland, een paar honderd kilometer ver
der naar het zuiden, de hydro-elektrische
centrale van Porjus gebouwd, een van de
geweldigste krachtsttations in Europa.
LAPLAND IS RUIM VIER KEER ZO
groot als Nederland en de reis uit Stock
holm hierheen duurt een dag en een nacht
met de exprestrein. Maar wij deden er
wat langer over, want voor een deel van
de reis maakten we gebruik van een hotel-
trein. De Zweedse spoorwegen laten deze
treinen op bepaalde routes rondritten ma
ken en de prijs hiervan is laag. De meeste
wagens zijn niet meer splinternieuw, maar
hun veiligheid laat niet te wensen over en
hun inrichting evenmin. De bedden zijn
goed en het eten is best, hoewel tamelijk
eenvoudig. De Zweden drinken er bijna
altijd melk bij en meestal is er ook vruch
tensap. En dan niet te vergeten die kleine
visjes genaamd sylt (een soort haring), die
Onze tuin- en kamerplanten
Ook in SOFIA (Bulgarije) heeft de witte
reverskraag veel opgang gemaakt. Bij dit
model geeft de kraag een heel leuk effect
met de zwa.rt-wit gestreepte rok. De
brede zwarte ceintuur legt de nadruk
op de taille.
De Nederlandse Orkeststichting deelt
mede, dat het bestaande contract voor het
seizoen 1958/59 met Jacob Krachmalnick,
eerste concertmeester bij het Concertge
bouworkest, thans is verlengd tot 1 maart
1960. Een verlenging voor een langere
periode is niet mogelijk gebleken omdat
Krachmalnick als vioolsolist gaat op
treden. Krachmalnick begint zijn solisti
sche carrière met een reeks van vier con
certen van het Concertgebouworkest op
2 en 3 maart in Amsterdam en 5 en 6 maart
in Den Haag onder leiding van Willem
van Otterloo. Op deze concerten wordt
ondermeer uitgevoerd het concert voor
viool en violoncel van Brahms. Tibor de
Machula is voor die concerten als cello
solist geëngageerd.
Dizygotheca is geen gemakkelijk te ont
houden naam; voorheen werd deze plant
Aralia elegantissima genoemd; vrij wat
eenvoudiger en eigenlijk ook wel zo fraai.
Het is een zusje of een broertje van de
Fatsia of vingerplant, maar verlangt meer
warmte. Deze fijnbladige vingerplant dient
men dus in een normaal verwarmde kamer
te kweken. Veel sproeien is wel nuttig. In
kleine potjes gekweekte plantjes moeten
vroeg in het voorjaar of in deze tijd wor-
In WENEN hebben leerlingen van de be
roemde modeschool van Hetzendorfer
traditiegetrouw een grote modeshow ge
houden van eigen ontwerpen. Ook hier
waren het over het algemeen prettig
draagbare modellen, welker taille ge
accentueerd was en de hals rond.
uitgesneden.
ook super-de-luxe treinen rijden. In de
zomermaanden heten die soms „Sunlit-
cruiser", met Lapland als bestemming. De
maaltijden in deze treinen zijn bijzonder
verfijnd, er is een telefooninstallatie voor
„verbindingen met de hele wereld", er zijn
gidsen, stewardessen, een cineast, die uw
films ontwikkelt en op commando ook op
namen maakt en alle benodigdheden voor
diverse sporten worden meegevoerd. Tot
die sporten hoort ook golf, het kan op de
poolcirkel worden gespeeld, met een Lap
als caddie. Overigens kan iemand dat ook
doen als hij niet met een „sunlitcruiser"
meekomt en heel wat goedkoper. Want een
rondreisje met deze supertreinen kost voor
acht dagen ruim 900 gulden. II. Ylkema
De Poolcirkel in Lapland wordt door
witte stenen aangegeven, soms ook
door een bord. Soms staan op deze
borden ook vermeld de afstand naar
Stockholm, naar de polen en de
evenaar.
Als het plan daartoe bij de hotelhou
ders voldoende aanslaat, zal men zeer
binnenkort, waarschijnlijk reeds over
enkele weken, de invoering van kinder
maaltijden in de Nedei'landse hotellerie
mogen verwachten. Op het ogenblik wordt
door het bestuur van Horecaf, in samen
werking met 't Nederlands Zuivelbureau,
getracht de leden voor dit plan te winnen.
Deze kindermaaltijden zullen speciaal aan
de kindermagen zijn aangepast, voedzame
menu's dus, met kostjes die zij lekker vin
den en waarbij ook de zuivel uiteraard 'n
voorname plaats inneemt. De hotelhouders
zullen wat de prijsvaststelling voor deze
kindermaaltijden betreft, geheel worden
vrijgelaten, al staat wel vast, dat zij goed
koper zullen uitvallen dan de menu's voor
volwassenen, waarop de kinderen tot dus
verre doorgaans zijn aangewezen.
Volgens mededeling van de „Parke-Ber-
net Galleries", een der grootste veilingza
len voor kunstvoorwerpen en litteratuur
heeft het afgelopen veilingseizoen een re
cordomzet te zien gegeven van ruim tien
miljoen dollar. Deze bijzonder hoge op
brengst wordt voornamelijk toegeschre
ven aan de verkoop van rijke verzamelin
gen moderne Franse kunst, Franse antie
ke meubelen en kunstvoorwerpen, waar
onder die van wijlen mevrouw Byron C.
Foy, bekend om haar prachtige collecties.
Tot de belangrijkste kunstwerken die wer
den verkocht behoren „Les filles de Du-
randruel" van Renoir, „Danseuse sur la
scène", van Degas en „Femme Rousse
dans un jardin" van Toulouse-Lautrec.
rode rozen De kleuren zijn marine
blauw en grijs. Maar ook fel-rood, en al
lerlei nuances groen worden tegen een
witte achtergrond gebruikt.
Mantels en tailleurs hebben brede schou
ders, met een laag ingezette- of driekwart
mouw, die los over de elleboog valt. De
klassieke tailleurs kenmerken zich door
een platte reverskraag, waarin men een
leuk sjaaltje kan dragen. Ook wordt het
geheel weleens wat opgefleurd met een
bloem in het knoopsgat. Het jasje van het
tailleur valt recht en soepel langs de taille.
BLOUSJES DRAAGT MEN dit jaar over
het algemeen niet in de rok, maar er over.
Nu de empire-lijn met de hoge taille
verdwenen is, ziet men de bolero's weer
In PRAAG werd
op een modeshow
iets nieuws ge
toond: een over-
gooier met blouse.
Het bovenstuk
kan ook apart ge
dragen worden,
zodat deze over-
gooier eigenlijk
uit twee delen
bestaat. Het is
een praktisch
maar tevens ook
een origineel kle
dingstuk, mede
door de grappige
gespsluiting. De
mode in de Gor-
dijnlanden mag
er wel zijn!