Hoe de duiven vlogen Dertig eeuwen Mexicaanse barse, beducht makende expositie £uxa£Cex Havenberichten ÏJmond-agenda DAVO-haarden Sieffers (Haarlem) veroverde twee B-titels Ook mej. Duin (DEM) succesvol in Leiden Duivenhouder tegen wil en dank Groente iets minder duur ONZE OPRUIMING DUURT NOG 2 DAGEN! Examens Helderse kotter gestrand en weer vlot Indeling competitie voor amateur voetbalclubs Slotavond van „Tour" DINSDAG 28 JULI 1959 o De Luchtpost Van de postduivenhoudersvereniging „De Lucht post'' te Castricum namen het afgelopen week einde 43 duiven deel aan een wedvlucht van Or leans af over een afstand van 553 km. De lossing van de duiven geschiedde om 5.15 uur. Een duif van J. Beentjes bereikte als eerste het hok om 14.28.49 uur. de laatste prijsduif om 1G.09.05 uur. Het was te Orleans bijzonder goed weer toen de duiven in vrijheid gesteld werden en de vogels hebben ook onderweg, behoudens de warmte, geen nadeel van wind 01" regen ondervonden zo dat ook deze vlucht voorspoedig verliep. De uit slag was als volgt: 1. J. Beentjes 14.28.49; 2. A. Metselaar 14.39.59; 3. P. Verdonk 14.45.40; 4. N. Kollenberg 15.03.40; 5. J. Zentveld 15.43.28; 6. G. Klaasse 16.09.05. Ook werd met 168 duiven deelgenomen aan de wedvlucht van Vilvoorde af over een afstand van 182 km. Hiervoor werden zij gelost om 7.55 uur. De uitslag hiervan was als volgt: 1. J. Houtcnbos 10.45.12; 2. P. Verdonk 10.49.19; 3. H. Jaspers 10.52.26; 4. J. Vonk 10.49.46; 5. J. Zentveld 10.54.24; 6. P. Kappers 10.55.12; 7. J. Steenman 10.54.19; 8. N Hollenberg 10.56.54; 9. G. Klaasse 10.57.17; 10. H. Sanders 10.57.36;; 11. J. Beentjes 10.57.57; 12. K. Gort 10.59.19; 13. A. Metselaar 10.59.37; 14. B. Helstek/J. Lust 11.00.07; 15. G. Tromp 11.00.58; 16. pastoor W. Minnebo 11.08.13. IJmuidcn Van de postduivenhoudersvereniging ..IJmuiden" te IJmuiden namen het afgelopen weekeinde 28 duiven deel aan een wedvlucht van Orleans af over een afstand van 542 km. De lossing van de duiven geschiedde om 5.15 uur. Een duif van J. de Waard bereikte als eerste het hok om 14.06 uur, de laatste prijsduif om 15.30 uur. De uitslag was als volgt: J. de Waard 1 3 7; J. Eelsing 2 4; A. J. Waal 5; W. Kaale 6. De Vredesduif Van de postduivenhoudersvereniging „De Vre desduif" te Heemskerk namen in het afgelopen weekeinde 65 duiven deel aan een wedvlucht van Orleans af over een afstand van 550 km. De los sing van de duiven geschiedde om 5.15 uur. Een duif van A. J. Bruins bereikte als eerste het hok om 14.18 uur, de laatste prijsduif om 15.50 uur. De uitslag was als volgt: A. J. Bruins 1 6; G. de Boer 2 9; G. Duin 3; J. Pirovano 4; P. Lotterman 5 8 10 12 13; J. G. Dulink 7 16; A. Nielen 11; J. Winter 14; O. Durgez 15. Ons Genoegen Van de postduivenhoudersvereniging „Ons Ge noegen" te Beverwijk namen in het afgelopen weekeinde 64 duiven deel aan een wedvlucht van Orleans af over een afstand van 545 km. De los sing van de duiven geschiedde om 5.15 uur. Een dull van G. Weel bereikte als eerste het hok om 14.05 uur, de laatste prijsduif om 14.38 uur. De uitslag was als volgt: G. Weel 1; W. Rijnders 2 3 4 10 13; C. Baltus 5; W. v. Wijk 6 11; J. Scheffers 7; A. v. Son 8 12; H. Langcndijk 9. De Reisduif Van de postduivenhoudersvereniging ,De Reis duif" te Beverwijk namen in het afgelopen week einde 96 duiven deel aan een wedvlucht van Or leans af over een afstand van 545 km. De lossing van de duiven geschiedde om 5.15 uur. Een duif van C. Castricum bereikte als eerste het hok 0111 11.01 uur, de laatste prijsduif om 14.57 uur. De uitslag was als volgt: C. Castricum 1 8; C. Smit 2 10; D. Stiemer 3 9; H. Beentjes 4: J. Schipper 5: J Luntz 6 18; P. v. Vuuren 7; C. G. J. Dekker 11 16; R. Westrate 12; G. v. d. Winden 13 15 17: P. Dekker 14 19. IJmuiden Van de postduivenhoudersvereniging „IJmuiden" te IJmuiden namen in het afgelopen weekeinde 170 duiven deel aan een wedvlucht van Vilvoorde af over een afstand van 171 km. De lossing van de duiven geschiedde om 7.55 uur. Een duif van J. Exalto bereikte als eerste het hok om 10.43.30 i.ur, de laatste prijsduif om 10.51.40 uur. De uit slag was als volgt: J. Exalto 1 10 14 28; A. J. Waal 2 3 8 11 12 20 21 32; P. Hoekstra 4 5 6 7; G. v. d. Struik 9 31; W. Booij 13 18 24 33: J. v. Opbergen Advertentie ALLE MODELLEN LOENDERSLOOT CENTRUM GALERIJ Lange Nieuwstraat 433-435 Op het sportpark „De Leidse Hout" in Leiden zijn zondagmiddag onder uit stekende weersomstandigheden zon en weinig wind de nationale B-kampioen schappen atletiek gehouden. De beste pres taties werden verricht door mej. C. Duyn van DEM uit Beverwijk by de dames en Pronk (Doves, Heiloo), Lambrechts (Ex celsior, Ossendrecht) en Sieffers (Haar lem) by de heren, die allen twee titels veroverden. De nationale 800 meter kampioene Gerda Kraan probeerde ditmaal haar geluk op de sprintnummers. En met succes, want de Bataven-atlete won de 200 meter en werd tweede op de 100 meter. De uitslagen luidden: Dames: 100 meter: 1. Els Nieuwpoort (ADA, Amsterdam) 12.4 sec.; 2. Gerda Kraan (Bataven, Leiden 12.6 sec.; 200 me ter: 1. Gerda Kraan (Bataven, Leiden) 26 sec.; 2. mej. T. van der Zwaard (TV, Aalsmeer) 26.8 sec.; 400 meter: 1. Truus Snel (ALO, Rotterdam) 61.2 sec.; 2. mej. T. Evers (PEC, Zwolle) 64.1 sec.; 800 meter: 1. mej. E. Joustra (AVG 26, Groningen) 2 min. 25.9 sec.; 2. mej. T. Homan (Bataven, Leiden) 2 min. 26.3 sec.; hoogspringen: 1. mej. C. Duin (DEM, Beverwijk) 1.53 m, 2. mej. P. v. d. Wegen (Estafette, Amster dam) 1.48 m; vèrspringen: 1. Willie Kapel (Celebes, Den Haag) 5.14 m, 2. mej. T. v. d. Zwaard (TV, Aalsmeer) 5.03 m; discus werpen: 1. Lenie Hinten (Kunst en Kracht, Tilburg) 33.56 m; 2. Annie Hoogma (Esta fette, Amsterdam) 32.57 m; kogelstoten: 1. Elly de Valk-Schagen (GAC, Hilversum) 10.99 m; 2. mej. C. J. van Clochteren (AVG 26, Groningen) 10.68 m; 80 meter horden: 1. mej. C. Duin (DEM, Beverwijk) 12.8 sec.; 2. Lineke Zoet (MSV, Noordwijk) 12.9 sec.; speerwérpen: 1. mej. A. Broekhof (ADA, Amsterdam) 37.33 m; 2. mej. S. Vis (ADA, Amsterdam) 30.47 m. Heren: 100 meter: 1. Lambrechts (Excel sior, Ossendrecht) 11 sec.; 2. Schilling (Union, Nijmegen) 11.1 sec.; 200 meter: Lambrechts (Excelsior, Ossendrecht) 22.7 sec.; 2. Stuker (MOC, Bergen op Zoom) 22.8 sec.; 400 meter: 1. Ummels (HAC, Hel mond) 51 sec.; 2. Stout (Sliedrecht, Sport Sliedrecht) 51 sec.; 800 meter: 1. Hooftman (AV 23, Amsterdam) 1 min. 58.4 sec.; 2. Noordhof (AVVOG, Harderwijk) 1 min. 58.4 sec.; 1500 meter: 1. Van Dijen (GAC, Hilversum) 4 min. 9.1 sec.; 2. Hes (Hollan- dia, Hoorn) 4 min. 10 sec.; 5000 meter: 1. Groenveld (Kometen, Arnhem) 16 min. 5.6 sec.; 2. Schuit (AVVOG, Harderwijk) 16 min. 8.8 sec.; 110 meter horden: 1. Van der Pol (Tempo, Bussum) 16.6 sec.; 2. Doornbosch (Haarlem) 17.1 sec.; 400 meter horden: 1. Van der Berg (Holland, Leiden) "3.8 sec.; 2. Waterreus (DOS. Rotterdam) "9.5 see.; hoogspringen: 1. Sieffers (Haar- 'em) 1.73 m; 2. De Valk (GAC. Hilversum) '.68 m: vèrspringen: 1. Sieffers (Haarlem) 6.41 m; 2. Moors (HAC, Helmond) 6.39 m; discuswerpen: 1. Pronk (Doves, Heiloo) 36.36 m; 2. Mol (Zwaluwen, Den Haag) 36.05 m; kogelstoten: 1. Pronk (Doves, Heiloo) 12.335 m; 2. Smit (Vlug en Lenig, Den Haag) 12.335 m; hinkstapsprong: 1. Moors (HAC. Helmond) 12.84 m; 2. Winkel tOlympia, Halsteren) 12.305 m; speer werpen: 1. Hammink (SIPU, Almelo) 47.79 m; 2. Van der Poll (Suomi, Velsen) 45.24 m; nolsstokhoogspringen: 1. Den Tonkelaar 'Holland, Leiden) 3.20 m; 2. Winkel (Hol- ind, Leiden) 3.20 m. 15; H. Haven 16 25; J. Eelsing 17 34; L. de Waard 19; A. Voetman 22 23 30; P. v. Dongen 26 29; K. Inia 27. Ons Genoegen Van de postduivenhoudersvereniging „Ons Ge noegen te Beverwijk namen in het afgelopen weekeinde 216 duiven deel aan een wedvlucht van Vilvoorde af over een afstand van 172 km. De lossing van de duiven geschiedde om 7.55 uur. Een duif van W. v. Wijk bereikte als eerste het hok om 10.38 uur, de laatste prijsduif om 10.55 uur. De uitslag was als volgt: W. v. Wijk 1 3 7 32; G. de Graaf 2 3 4 35 42; F. Blommaerts 4 14: W. Rijnders 5: A. Bosschaert 6 9 38; H. Langedijk 2 24; A. Goderie 10 15 19; G. Schelvis 11; R. Zoon tjes 12 27; B. Langedijk 13; G. Vijzelaar 16; A. v. Son 17 20 33 J. Scheffers 18 25 43; F. C. Vos 21 37; T. v. Leeuwen 22 26 28: W. de Raadt 29; B. Meulemans 30: H. v. Dessel 31; C. Baltus 36 39 41; H. Gaasenbeek 40. De Reisduif Van de postduivenhoudersvereniging „De Reis duif" te Beverwijk namen in het afgelopen week einde 479 duiven deel aan een wedvlucht van Vil voorde af over een afstand van 175 km. De lossing van de duiven geschiedde om 7.55 uur. Een duif van J. Penning bereikte als eerste het hok om 10.36 uur, de laatste prijsduif om 10.54 uur. De uitslag was als volgt: J. Penning 1 2 3 6 11 14 21; R. Westrate 4; G. Visser 5 39: S. Zoet 7 68; P. v. d. Outenaar 8 22 37 64; H. Beentjes 9 18 42 48 71; T. Loogen 10; J. Demmers 12 15; C. Castricum 13 25 34 40 41 44; S. v. d. Kolk 16 17 23 30: C. Hoeks 19 52; M. Koorn 20; D. Philippi 24 47 69 85; P. v. Vuuren 26 27 31 32 74; E. Verschuren 28 90; G. v. d. Winden 29 56; P. Dekker 33 65 80 84: G. Grapendaal 36 72 96: C. Smit 49 51; C. Westrate 53 63: D. Stiemer 55 59; P. Luvt 57 87 88; H. Zillig 58; W. Bras 67; W. Tuyn 70; M. Riebeek 73; H. v d. Kommer 76; L. Kneppers 79; H. Wachter 83; L. Kleyn 93. De Vredesduif Van de postduivenhoudersvereniging ,,De Vre desduif" te Heemskerk namen in het afgelopen weekeinde 274 duiven deel aan een wedvlucht van Vilvoorde af over een afstand van 177 km. De lossing van de duiven geschiedde om 7.55 uur. Een duif van S. Jellema bereikte als eerste het hok om 10.38 uur. De uitslag was als volgt: S. Jellema 1 36: A. Nielen 2 34; J. van Vlaanderen 3 9 16: N. Timmer 4; J. van Stralen 5 17 24 49: J. Knap 6 37; M. de Kruif 7 23; A. J. Bruins 8 12 18 26 48 51: P. de Munck 11 14 46: A. Cassee 13 22 45; G. Duin 15 32: A. Durge 16; C. Castien 19 30; M. Gooier 20 41 55: E. Lotterman 21; Th. Koper 25 27 39 40 53: P. Lotterman 28 31: G. de Boer 29; Ch. Bey 33 52; J. Koper 35; J. Winter 38 42; J. Dudink 43; Th. Half 44 50: J. Beentjes 47 54. De IJmonden Van de postduivenhoudersvereniging „De IJ monden" (zaterdagvliegers) te IJmuiden namen in het afgelopen weekeinde 158 duiven deel aan een wedvlucht van Roermond af over een af stand van 169 km. De lossing van de duiven ge- •--,'>e om 12.10 uur. Een duif van Harms be- - -Is eerste het hok om 15.04 uur. de laatste if om 15.17 uur. Mooie regelmatige vlucht, vlot verloop. De uitslag was als volgt: Harms 1 6 9 12 13 14 18 20; Blok 2 10 22; Suurmond 3 7 11 25; Borgart 4 26 27 28; De Vlugt 5 15 16 24; Niemeijer 8; v. d. Scheer 17 19 21; Vermet 23. In een donkere zolderhoek zit een duif je te broeden. Angstig kijken twee bleke oogjes omhoog. Het diertje verkeert in heftige tweestrijd. Of vluchten voor die grote vent, of de eitjes warm houden. Het blauwwitte lijfje siddert. De angst wint. De duif klapwiekt door het grote zolder raam naar buiten. Een paar witte, warme eitjes blijven achter in het kapotte houten vaatje. Daarin heeft het duivenpaar zijn nest gebouwd. Duivenhouder tegen wil en dank is de heer D. Haasnoot, Loggerstraat 9 IJmui den. Een jaar of wat terug kwamen twee duiven door de open ramen van de ruimte waarin netten worden gemaakt naar bin nen vliegen. Het beviel de beestjes daar zo goed dat ze maar bleven. De heer Haas noot beviel het echter niet zo best. Al gauw kwamen er witte vlekken op zijn mooie netten. De vogels werden gegrepen. Zij verhuis den naar de zolderverdieping, tussen de rollen touw en de lege kratten. Er kwam gezinsuitbreiding. Soms vloog een andere duif mee naar binnen. En bleef. Zo groeide de duivenkolonie op zol der langzaam maar gestadig. Mannen van de ijsfabriek achter het gebouw voederden de duiven. Een dikke, witte laag bedekt nu de zoldervloer en zolderbalken. Een kapot ei, met er om heen een gele dooiervlek is de kleurige noot op het wit. Op een dag miste de heer Haasnoot een van zijn opgedrongen pleegkinderen, een duif met een lamme vleugel. Wel vond hij die zelfde dag het verminkte lijfje op straat. De vogel was kennelijk op straat gevallen en overreden door een auto. Vier kostbare duiven maken tegenwoor dig deel uit van de zolderbevolking. Post duiven. Een Duitse en een Engelse duif zijn er bij. Twee ervan zijn al eens door een IJmuidense liefhebber mee genomen. Zij kwamen echter terug. Een klein jon getje kreeg van de heer Haasnoot een paar jonge duifjes. Die diertjes bleven bij hun nieuwe baas. Waren zij ouder ge weest, dan zouden ook zij zijn terugge keerd. Want de duiven hebben een mooi vrij leven daar boven op zolder. De ge hele dag staan de ramen open. De vo gels kunnen in en uit vliegen wanneer zij willen, 's Avonds komen zij thuis, gaan op een zolderbalk zitten. Oogjes dicht. Sla pen. De duiven slapen. De heer Haasnoot niet als hij aan de vogels denkt. Een paar jaar terug twee, nu meer dan vijftien. Waar moet dat heen? Het wachten is op de duivenhouders. Zij kunnen de dieren ca deau krijgen. „Als ik ze maar kwijt ben", zegt de heer Haasnoot. „Haal de natuur in huis", zo heet een tentoonstelling van huisdieren, vogels en vissen die over enige tijd in het Cultureel Centrum te IJmuiden wordt gehouden. Mensen die nu nog zonder huisdier zitten moeten naar de heer Haasnoot gaan, om eèn mooi duifje te halen. U haalt dan de natuur in huis, kan meedoen aan de ten toonstelling en u verlicht de zorgen van de heer Haasnoot. Nu de aanvoer van bonen en capucijners begint groter te worden en op de veiling van Ons Belang te Castricum gaan de prijzen weer enigszins zakken. Thans wor den voor de bonen geen prijzen meer van 0,92 betaald zoals eind vorige week nog het geval was. Nu kwam de hoogste no tering niet boven 0,81 en daalden de prijzen zelfs tot 0,25 per kilo. Ook de sla gaf geen hoge noteringen meer te zien, want hiervoor wilde men thans nog slechts tot 0,14 per krop gaan. Peterselie, anders ook een gewild artikel, kon nu maar tot 0,45 per bakje komen en de soepgroenten gingen voor de prijs van 35 cent per bosje van de kar. Ook de snijbonen waren een stuk in prijs gezakt, terwijl de tuinbonen zo goed als waardeloos waren (hiervoor werd na melijk tot 12 cent per kilo betaald). De noteringen waren maandag: rabarber 6, waspeen 10llVs, komkommers 1419, sperziebonen 2581, bospeen 28, boskroten 15—16, peterselie 45 per bakje, sjalotten 25, sla 1314, capucijners 1631, snijbonen 7885, tuinbonen 12, soepgroenten 35 cent per bosje. Op de groenteveiling te Beverwijk waren maandag de noteringen: andijvie 2655, bloemkool 1259, sla 333, bospeen 16 65, waspeen 1024, sperziebonen 72104, snijbonen 67100, pronkbonen 3855, spi nazie 730, postelein 1528. Maandag kwamen in IJmuiden: East River van Gaetha; Neree, Caen; Wischhafen, Stettin; British Might, Range- mouth; Waal, Bremen; Boskoop, Willem stad; Wim, Par; Dotterel, Liverpool; Greb- bestroom, Liverpool; Bernd, Par; Admira- lengracht, Folkifs; Leonidas, Lissabon; Ginnheim, Norfolk. Dinsdag kwamen in IJmuiden aan: Duvelsbek van Grunon; Julius Hau- schildt, MantyLuoto; Adara, Rotterdam; Ruhr, Rotterdam; Nore, Antwerpen; Hubro, Rotterdam; Peregrine, Felixstowe; Alcetas, Delfzijl. Maandag vertrokken uit IJmuiden: Werner Frank naar Hamburg; Ank, Ostrand; Rocroi, Hamburg; Tor, Helsing- borg; Adema, Hamburg; Neth Coast, Rot terdam; Araliz, ledig Hoogovens Blyth; Baarn, Curagao; Brage, Antwerpen; Vega, Turku; Hoedur, Lulea; Morsum, Duin kerken; Bern, Randers; Bergensfjord, Ant werpen; Jason, Hamburg; Bullfinch, Har- lingen; Lean, Antwerpen; Norseman, Zwarte Zee. Dinsdag vertrokken uit Antwerpen: Barlind naar Antwerpen; Tinda, Oxelo- siund; Rane, Malmoë; Neree, Dielette; Wischhafen, Le Treport; Keizersveer, Rot terdam. (Indien achter de scheepsnaam en de haven van herkomst of bestemming geen nadere aanduiding volgt, betekent dit dat het schip van of naar Amsterdam is gegaan). Advertentie Marktplein 30 Amsterdam. Boekhouden m.o.: J. Boer, Haarlem Amsterdam. Examen Engels m.o. A: J. J. Bexe, Utrecht: A. O. Derks, Schcveningen; M. F. Klop. Amsterdam; P. J. H. Meijers, Rothem-Meerssen; F. V. Oostveen, Culemborg; N. H. Proper, Am sterdam; B. Schats, Maarssen; G. Schoots, Rot terdam; J. F. Steevensz, Haarlem; C. Wagenmees- ter. Haarlem; G. H. H. Weegels, Weert, en de dames A. Huisman, Sneek; J. D. Kuypers-Lugt, Utrecht; mej. S. J. M. Roelofs, Venlo; L. de Voogt-Groot, Delft; A. B. Vreeswijk, Rotterdam. Heemstede. Van de cursus Heemsteeds Handels onderwijs slaagden voor het examen midden standsdiploma de volgende kandidaten: Hen* Apswoude, Ineke v. d. Eem, Koos Goedemans, Annelies Hellemons, Pim Hulsebosch, Graas Huls hof, Rob Jansen, mevr. De Jong-Suldgeest, Aad Koot, Alex Kors, Wim Kuvener, Truus Lammerse, mevr. Regoor, Aad van Roode, Diny Schrijvers Quirinius Seysener, Els Smit, Kees Spierenburg, Faul Sprengers, Kees Suidgeest, Coby Verbeek. Jeanne Verdegaal, Ineke Vosse, Ben Wagemans, Gerard Willemse en Ria Zandvoort. Maandagmiddag is de Helderse kotter HD 112 op de kust bij St. Maartenszee tus sen Callantsoog en Petten gestrand. Het stalen scheepje, dat eigendom is van C. de Boer uit Den Helder, zat vast op de basalten strekdam. Gisteravond omstreeks negen uur is het schip door twee andere kotters uit Den Helder vlotgetrokken. Het scheepje, dat licht beschadigd was, is op eigen kracht naar Den Helder gevaren. De „Viod" had aanvaring Het Nederlandse vrachtscheepje „Viod" is in het Noord-Oostzeekanaal in aan varing geweest met het Duitse schip „Hil- degard Peters". Beide vaartuigen werden beschadigd, doch konden hun reis voort zetten. De „Viod" is eigendom van de heer K. Groen in Groningen. Het scheepje meet 398 brt. BROMFIETSEN „GELEEND" De groep Castricum van de rijkspolitie heeft zeer snel een diefstal van twee bromfietsen tot klaarheid gebracht. De brommers stonden op het parkeerterreintje in het kamp te Bakkum. De verdenking viel op twee jeugdige Amsterdammers, die door de politie werden opgespoord en on dervraagd. Zij verklaarden de bromfietsen alleen voor het maken van een ritje te hebben meegenomen. Tegen hen werd proces-verbaal opgemaakt. ER ZIJN MAAR WEINIG EPISODEN in de geschiedenis van de Europese expansie zo fantastisch als het avontuur van Herndn Cortes, de veroveraar van Mexico. Op 34-jarige leeftijd, in 1519, vertrok deze avonturier, die als negentienjarige al plan- tagebezitter op Cuba was, van dit eiland met een kleine vloot, waarop 600 soldaten en matrozen, 13 musketiers14 kanonnen, een aantal bloedhonden en 16 paarden. In 1521 onderwierp Corlés met dat bataljon Tenochtitldn, de hoofdstad van het "rijk der Azteken, die nadien de stad Mexico werd. Als Cortés ooit geweten had. wat voor soort staat hij t.e veroveren had, was de geschiedenis misschien anders verlopen. Die staat zat goed in elkaar en kon tiendxtizenden krijgslieden opbrengen. Van enig belang was misschien Cortés' artillerie en ook de 16 paar den, onbekende dieren voor de Azteken en mogelijk daardoor schrik inboezemend. De verklaring van de ondergang van het Aztekenrijk moet een andere zijn. Dr. A. A. Gerhards, conser vator aan het Rijksmuseum voor Volkenkunde te Leiden, geeft ons deze bij zijn schrijven over de culturele achtergronden van Mexicaanse kunst in de catalogus van de tentoonstelling „Dertig eeuwen Mexicaanse kunst", die tot 24 augustus gehouden wordt in het Haagse Gemeentemuseum. Ik beveel deze catalogus van harte aan juist ook om dr. Gerbrands boeiende tekst. Wij lezen dan dat de leiding van het Aztekenrijk bij Corlés' inval ondanks de grote legioenen, die men kon aanvoeren, faalde door on zekerheid omtrent de identiteit van Cortés, die voor de Azteken heel wel de god Queizalcoatl zou kunnen zijn. Deze zou volgens de legende als god-koning uit zijn land, het Toltekenrijk in Noord-Mexico, verjaagd zijn en eens uit het Westen terug moeten komen. Cortés droeg een baard als deze koning zou hebben en kwam uit het Westen. En er waren nog andere tekenen, die maakten dat Montezuma, koning-priester der Azteken met de mogelijkheid rekening diende te houden inder daad legen Quetzalcoatl te staan. MET DE NAAM van deze god zitten we meteen in de mytho logie van de cultuureenheid Meso-Amerika, die Mexico dus omvat en waartoe enige zuidelijker gelegen staten van Midden- Amerika niet behoren. Coatl betekent slang, quetzal vogel. Quetzalcoatl betekent opgerichte of gevederde slang. De slang symboliseert de aarde, de vogel de hemel. Steeds staan in deze cultuur twee dingen tegenover elkaar. Maar het een kan niet zonder het ander. Water, dat aards is, staat tegenover vuur, dat hemels geacht wordt. Bij de aarde hoort duisternis, horen maan en sterren, bij de hemel licht en zon. En dan moet het ene zich kunnen voeden met het andere om te blijven bestaan. Goden kregen tegenspelers, maar met gelijkende trekken of traden wel MËËÊêÊÊtë Masker uit de Teotihuacanicultuur. op als eenzelfde figuur in verschillende manifestaties. Men asso cieerde Quetzalcoatl met de morgenster, die ook avondster is. „De eindeloze opeenvolging van dag en nacht representeerde, naar men veilig mag aannemen schrijft dr. Gerbrands in heel Meso-Amerika de eeuwigdurende kosmische strijd, niet alleen tussen dag en nacht, licht en donker, zon en maan, doch vooral en bovenal tussen leven en dood. De zon verdwijnt 's nachts in de onderwereld om tot skelet te worden. Om weer op te kunnen gaan, om tot nieuw leven te kunnen komen diende de zon gevoed te worden met bloed en harten van mensen, omdat de zon moest leven van de sterren, identiek aan deze mensen, die krijgsgevangenen moesten zijn omdat die sterren na een hevige strijd de zon geofferd werden. Die krijgsgevange nen kregen dan ook veelal een gespikkelde beschildering, die herinneren moest aan de sterren. HOEWEL HET MENSENOFFER ook bekend was in andere streken en oudere culturen in Meso-Amerika, moeten die Azteken nogal erg bezorgd zijn geweest over een eventueel wegblijven van de zon. Menigeen zal hiervan wel eens gehoord of gelezen hebben en zo staan wij niet geheel onbevooroordeeld tegenover die oude Mexicaanse kunst. Toch geloof ik dat een beeld als dat van de jaguar in de vorm van een offersteen direct wel een huiveringwekkende indruk geeft. De opstelling van een en ander in het museum ls geraffineerd en maakt in drukken nog feller. Mag een beeld als dit wel tot het minst vriendelijke behoren, alles hier is voor de meeste onzer bars. Tot het werk van de beeldende kunstenaars van deze tijd toe. Er is een zaaltje volkskunst. Dr. Fernando Gamboa, groot kenner van de Mexicaanse kunst en befaamd museoloog, schrijft in de catalogus: „De overvloed en veelzijdigheid die de volkskunst in dit land tentoonspreidt, en de bontheid van ornament, sierlijk heid, fantasie, de verscheidenheid van haar motieven, die va- Xipe Totec, voorjaarsgod uit de Aztekencultuur. riëren van het ongekunstelde tot het macabere, van naïve humor tot aan het zwartgallige sarcasme, maken haar tot een van de meest volledige esthetische uitingen van hedendaagse kunst, die dank zij de moderne esthetische smaak en opvattingen, gerevalueerd is". In dit zaaltje domineert een krans van aan de zolder opgehangen verbeeldingen van skeletten, waarvan ik de humor overigens wel zie. Verder vele „opgewektere" zaken, die ik graag om me heen zou hebben. „Meest volledig esthetische uitingen van hedendaagse kunst" lijkt me wat veel gezegd. Maar het is volgens de „moderne smaak en opvattingen". DE KOLONIALE KUNST, voornamelijk religieuze, die onder de Spaanse overheersing ontstond, biedt ons Europeanen na tuurlijk gemakkelijker contactpunten. Toch bleek een katholiek vriend van me grote moeite te hebben met de overdadige rijk dom, van drukke barokke ornamentiek rond „altaarbeelden als straatorgelbeelden", zoals hij het noemde. Ja, de altaarbeelden kwamen mij meer curieus aan mooi voor. Maar die oranamen- tiek, zoals die volgens foto's ook aan de buitenzijde der kerken te vinden is, is mrj van een soms verbluffend boeiend ritme. Machtsvertoon, zoals mijn vriend het noemde, moet echter wel een grote rol gespeeld hebben, zoals dat bij oude Mexicaanse kunst ook het geval was. En brute kracht kenmerkt moderne schilderijen als soms die van Siqueiros, die ook als polemist bekend staat, als die van Orozco, geïnteresseerd in het conflict. Het werk van Diego Rivera, de in 1957 overleden schepper van grote indrukwekkende wandschilderingen, waarin hij van zijn socialistische idealen ook getuigde, is temidden van het meeste andere van eigenlijk kalme en soms innemende aard te noemen. EEN CONTACT met deze kunst is uiteraard moeilijk wanneer men te weinig aanraking met deze cultuur gehad heeft. Be treffende de symboliek licht de catalogus ons uitvoerig in. Maai zonder kennis daarvan geniet men wel de schone gesloten vormen van beelden als Quetzalcoatl en een ratelslang, gemaakt door Azteken. Wij ontmoeten dieren, die ons doen denken aan die fijn gesneden Japanse Netsukeh's, maar dan in het groot. Voorts zien we ook dieren in vaasvorm, plastieken die mij nog meer troffen dan Picasso's verrassende ceramische produkten in deze geest. Geboeid zal men zijn door een grote vitrine vol kleine beeldjes, als maquettes een beeld gevend van het dage lijkse leven in die oudheid. Prachtig zijn yougo's, zware, be werkte, hoefijzervormige stenen, die hun oorsprong vonden in heupgordels, die gebruikt werden bij een sacraal balspel, dat op „onschuldiger" wijze een rol speelde in de godsdienst. Ook andere zaken stammen van dat spel. Merkwaardig is het te weten dat dit spel nog gespeeld wordt, zij het dan niet meer met geheel dezelfde bedoelingen. Er is trouwens verwonderlijk veel toch blijven doorleven van die oude cultuur. Ik wijs slechts op die naar onze smaalt macabere voorkeur voor schedels, die, zoals ik elders leerde, in de vorm van suikergoed wel genuttigd worden met Allerzielen. IN ZEKERE ZIN maakt de onbekendheid met de cultuur het ons ook weer gemakkelijker schoonheid te onderkennen. Zo zijn hier bijvoorbeeld wrijfstenen voor de maïs, die ook veel als symbool voorkomt; stenen die even aan geraffineerd ge vormde moderne en ook Rococo-tafels doen denken. Maar wat te denken van vetgemeste, haarloze honden, die de dood symboliseren. Zij treffen, maar toch eigenlijk door hun griezelig heid. Moge de schoonheid van veel hier een huiveringwekkende zijn, men mag niet de gelegenheid ongebruikt laten tot een bezoek aan deze zeldzame expositie. Wij begrijpen door een tentoonstelling als deze ook wellicht gemakkelijker het zoeken van hedendaagse kunstenaars, die uitdrukking wensen te geven aan eigen niet altijd zo vriendelijke tijd. Hier werd ik op andere dan de reeds vermelde wijze herinnerd aan Picasso door de foto van een meer dan mens-hoge kop, die wel lijkt op het portret, dat de Spanjaard Cargallo in steen hakte naar zijn vriend. Het is een portret, dat tot barstens toe geladen lijkt met kracht. Men ondervindt een dergelijke geladenheid aan meerdere voor werpen hier. Dat maakt ons beducht en dat was wellicht de bedoeling. Een wonderlijke sensatie wanneer dat door kunst wox-dt bewerkstelligd! Bob Buys Nu de indeling van de voetbalcompeti tie voor de Beverwijkse amateurvoetbal clubs weer bekend is blijkt dat de com petitieleider ernaar gestreefd heeft de clubs geen al te verre reizen te laten ma ken. Ongetwijfeld zal dit in het belang zijn van prestaties en kas van de Bever wijkse clubs. In de tweede klasse A zijn de volgende clubs ingedeeld: DEM, HBC, Hollandia, HRC, Kennemers, Purmer- steyn, Schoten, Vitesse '22, West-Frisia, WFC, Zandvoortmeeuwen. De Kennemers en VVB, vorig jaar in gedeeld in de Hollands-Utrechtse afdeling, zien dit jaar als oude tegenstanders HBC, Hollandia, West-Frisia en Zandvoortmeeu wen. Naast deze clubs krijgt men dan al lereerst plaatsgenoot DEM er bij, welke vereniging vorig seizoen in de Noordhol landse afdeling met Amsterdamse en Haarlemse clubs speelde. Voorts komt de butant Vitesse uit Castricum deze afde ling versterken (voor de Castricummers een zware afdeling). De tweedeklassers uit Kennemerland zullen weer sterke te genstanders ontmoeten. Uit-wedstrijden worden gespeeld tegen de enige Zaanse tweedeklasser WFC, Purmerend, Haar lem en Zandvoort; dus geen al te verre reizen, als men Den Helder en Enkhuizen ook „dichtbij" wil zien. De derdeklassers zijn in afdeling 3 A ge plaatst; het zijn ADO '20, Alcmaria Vic- trix, Alkmaarse Boys, Beverwijk, CSV, DTS, Egmondia, HSV, Meervogels '31, Vel sen, Wijk aan Zee, ZAP. Met uitzondering van ADO, zaten ook vorig jaar de plaatselijke derdeklassers al in de afdeling Beverwijk. CSV, Velsen en Wijk aan Zee z:en de volgende tegen standers van vorig jaar terug: Alcmaria Victrix en ZAP. ADO '20, Alkmaarse Boys en Egmondia uit de andere afdeling ko men over; DTS en Meervogels zijn hier de debutanten. USVU (Uitgeest) is in 4 A onderge bracht, met Den Helder, Limmen, Texel en BKC. Kinheim, Waterloo en Terrasvo gels zitten in 4 C. met Bloemendaal, DIO, EHS, GVO, OFC, RCZ, VVZ en Zaanlan- dia. Een Haarlems-Zaanse afdeling dus. DEM 2 en Kennemers 2 komen in de re serve 2 A uit. Beverwijk 2 en VVB 2 kan men in de reserve 3 F vinden. DIJV vist tegen „Luctor et Emergo" Zaterdagmiddag 1 augustus vindt in het Noordhollands kanaal bij Akersloot de jaarlijkse viswedstrijd plaats tussen de jeugdleden van ,,De IJmond Vissers uit Beverwijk en „Luctor et Emergo" uit Alk maar. Castricum Tijdens de slotavond van de Tour de Flevo, maandag in zaal Roozendaal te Castricum, zijn door burgemeester C. F. Smeets de prijzen aan de winnende ploe gen en individuele winnaars uitgereikt. Eerst heeft de algemeen leider, de heer Houtenbos, in het kort de revue laten pas seren waarbij hij dank bracht aan allen die .aan het slagen van de Tour de Flevo 1959 hun medewerking hadden verleend. Burgemeester Smeets overhandigde daarna N. Lute de grote wisselbeker. T. Molenaar ontving een wisselbeker; hij is kampioen van de groep „kleinere deel nemers". De ploegleiders van De Toekomst, Gems, Buter en Simons ontvingen elk een beker, respectievelijk voor de snelste ploeg, de netste ploeg en de behulpzaamste ploeg. De deelnemer op de kleinste fiets en de pienterste deelnemer, respectievelijk H. Poeze en A. Stuifbergen kregen elk even eens een prijsje aangeboden. Daarna ontvingen alle deelnemers een herinneringsmedaille. Burgemeester Smeets en kapitein Van der Wel kregen elk een medaille opgespeld. Op muziek van het ensemble van Johnny Westerman werd daarna nog gezellig ge danst. Advertentie OFF. DEALER MARKTPLEIN VELSEN DINSDAG 28 JULI Thalia: „Tarzan in New York", 20 uur. Alcoholics Anonymous, zaal Abelen straat, van 20 uur af spreekuur. Pieter Vermeulenmuseum, Cultureel Ge bouw: Open van 14 tot 16.30 uur. WOENSDAG 29 JULI Thalia: „De vliegende klas", 15 uur; „Tarzan in New York", 20 uur. Rex: „Rooney", 20 uur. Pieter Vermeulenmuseum, Cultureel Ge bouw. open van 14 tot 16.30 uur. Raadhuis: Spreekuur wethouder van So ciale Zaken van 10 tot 12 uur. BEVER tV IJK DINSDAG 28 JULI Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „This happy feeling". Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „Liebe- lei". Grote Kerk, 20 uur: Zomeravond-orgel concert. Luxor Theater, 14.30 uur: Filmvoorstel ling voor bejaarden. WOENSDAG 29 JULI Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „This happy feeling". Luxor Theater, 14.30 uur: „Trouwe kameraden"; 19 en 21.15 uur: „Nathalie".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 7