Amerikanen zenden „ruimtelab
tot op 41.500 km. van de aarde
HET WEER
Parijs stelt onderzoek in naar
de dood van Algerijnse leider
COIFFURES
DE VRIES
éde MORRIS êeforetjou(mij!
EXPLORER VI EEN SUCCES
Zonnecellen op „schoepenrad" voeden
batterijen van de kunstmaan
Bieden op biggen in Amersfoort
Gerard van Praag
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1959
44e JAARGANG NUMMER 232
Start voor ruimtevlucht
Wervelstorm boven Japan
Depressie-invloed
blijft gering
Warm
Aan het strand
Achtduizend km ver
reikende radar in V.S.
Antilliaanse minister
vraagt ontslag
Rivier verzwolg dorp
op Formosa; 70 doden
Kronkelend flatgebouw
Onderzoek naar andere klachten werd gestaakt
Auto van Duits echtpaar
door een trein vernield
Nederlandse omgekomen
bij ongeluk in Frankrijk
Vermist Hilversums meisje
was in Italië
Het woord is aan
Dynamiet-auto ontploft
in Amerikaans stadje
Centrum verwoestacht
dodenvijftig gewonden
Reisbureauhouder is
nog onvindbaar
In de krant van heden:
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagehjks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 et
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
In een wolk van rook verlaat de drie-
traps Thor-Ableraket met de kinist-
maan Discoverer VI in haar neuskegel
de startplaats op de basis Cape Cana
veral in Florida. De drie trappen van
de raket werkten precies op tijd.
TOKIO (Reuter en UPI) De Japanse
eilanden Kioesjoe en Sjikokoe zijn van
daag door een wervelstorm getroffen,
waardoor verscheidene mensen om het
leven zijn gekomen. Meer dan zeshonderd
mensen zijn dakloos geworden. Er is zware
schade aangericht.
Duizenden personen zijn naar hoger ge
legen gebieden overgebracht. Militairen
zijn bezig de beschadigde zeedijken te her
stellen.
Volgens Japanse weerkundigen wordt de
gehele Japanse oostkust door deze wervel
storm bedreigd.
'Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 -
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
WOLLEN SPORTTRUIEN
(Van onze weerkundige medewerker)
Wij zijn deze zomer al zoveel weken met
warm en zonnig weer verwend dat wij een
week met wat veel bewolking maar over
wegend droog weer al matig noemen. In
de slechte zomers van 1954 en 1956 kwam
zelfs een zo mooie week zoals deze vrijwel
niet voor.
Het verschil dat augustus op de weer
kaart tot dusverre te zien geeft in verge
lijking met juni en juli is, dat de hoge-
drukgebieden zich te veel boven de oceaan
ophouden en weinig neiging vertonen naar
het vasteland te trekken.
Hierdoor lag de hele week de baan voor
kleine depressies open, die langs IJsland
naar Scandinavië trokken. De laatste twee
dagen was de invloed hiervan op het weer
bij ons echter gering.
De normale maximumtemperatuur voor
augustus in het kustgebied bedraagt 20.5
C. Hier bleef het kwik in het begin van
de week even beneden maar van donder
dag af weer iets erboven.
Verwachting tot morgenavond:
Warm en overwegend zonnig
met kans op onweer. Zwakke
veranderlijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Warm, droog en overwegend zon
nig strandweer met hogere tempe
raturen, 's middags tot ongeveer 24
gr. C. Zwakke landwind. Zeewater
helder met zwakke golfslag, tempe
ratuur 18 gr. C.
Laag water 's middags om twee uur,
hoog water kwart voor zeven. Strand
voor fietsen berijdbaar van half elf
's morgens tot half vijf 's middags.
Maandag laag water 's middags om
drie uur, hoog water 's avonds half
acht. Strand berijdbaar van elf uur
's morgens tot half zes 's avonds.
WASHINGTON (Reuter/AFP) -
De Amerikaanse kunstmaan „Explö-
rer" - bijgenaamd „Paddlewheel"
(schoepenrad) - is in een baan om de
aarde gekomen, zo heeft het nationale
bureau voor lucht- en ruimtevaart te
Washington bekendgemaakt. De satel.
liet was met behulp van een drietraps
raket van het type Thor-Able van
de basis Cape Canaveral gelanceerd.
De kunstmaan zal waarschijnlijk meer
dan een jaar in haar baan blijven. De
Amerikanen hebben hierdoor zichzelf
verre overtroffen in het gewicht van
de nuttige lading en in de afstand,
waarop zij ooit een satelliet van de
aarde brachten.
De omlooptijd bedraagt ongeveer
twaalf en een half uur. De grootste af
stand tot de aarde is ongeveer 41.500 km.
en de kleinste afstand ongeveer 250 km.
Het gewicht van de satelliet is 65 kg.
De gegevens betreffende omlooptijd en
afstand tot de aarde zijn onder meer af
komstig van de radiotelescoop te Jodrell
Bank, bij Manchester, die de grootste ter
wereld is. Via zeer nauwkeurige radio
signalen van de aarde af is het mogelijk
de zender van de „Explorer VI" in en uit
te schakelen.
De kunstmaan is uitgerust met drie ap
paraten om de stralingskrans om de aarde
in kaart te brengen, een apparaat dat de
omvang van meteorietdeeltjes, die de
satelliet raken, vaststelt en met twee soor
ten meters om het magnetisch veld van de
aarde in kaart te brengen. Voorts heeft
de „Explorer VI" 8000 gevoelige cellen,
waardoor de chemische batterijen kunnen
worden geladen. De zonnebatterijen zijn
toereikend voor de periode, gedurende
welke de kunstmaan in haar baan blijft.
De satelliet heeft een kleine raket, die
door middel van een radiosignaal in wer
king kan worden gesteld, om het laagste
punt van de baan met 80 tot .160 km. te
verhogen en daardoor de omlooptijd te
verlengen.
De zonnebatterijen bevinden zich op de
vier vinnen, die bij het ontbranden van
de derde trap van de raket worden uit
geklapt.
Een van de apparaten moet het mogelijk
maken, dat de satelliet beelden uitzendt
van de aanblik, die de aarde in de ruimte
biedt. Met behulp van de diverse instru
menten hoopt men vijftien verschillende
soorten waarnemingen te doen, waarvan
het resultaat zal worden gebruikt bij de
voorbereiding van ruimtereizen.
Men heeft kunnen vaststellen dat de
trappen van de raket volgens plan ge
werkt hebben. De afwijking in het tijd
schema voor de scheiding van de raket-
trappen bedroeg minder dan één seconde
voor elke trap.
De raket is in de Atlantische Oceaan
neergekomen en wel 2500 km. van Cape
Canaveral ten noordoosten van de Ber
muda-eilanden.
De satelliet is sneller in zijn baan ge
komen dan verwacht werd. Vandaar dat
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse marine heeft vrijdagmiddag be
kendgemaakt. dat zij werkt aan een vorm
van radar, waarmee men over de krom
ming van het aardoppervlak kan „zien"
en een raket, die op 8.000 kilometer afstand
wordt gelanceerd, bijna onmiddellijk na
de lancering kan waarnemen.
Al tweeëneenhalf jaar wordt aan dit
nieuwe stelsel gewerkt door de dienst voor
wetenschappelijk speurwerk voor de ma
rine. Dr. Thaler van deze dienst zei op een
persconferentie, dat er geslaagde waar
nemingen zijn gedaan bij proeven met
kernwapens op grote hoogte boven de
zuidelijke helft van de Atlantische Oceaan
en de Stille Oceaan. De waarneming ge
schiedde uit de Verenigde Staten, aldus
dr. Thaler.
Dr. Thaler zei, dat dit stelsel de waar
schuwingstijd voor een raketaanval mis
schien met de helft kan verkorten. Thans
zijn de meeste stelsels ingesteld op het
geven van een waarschuwing na vijftien
minuten. Een intercontinentale raket is
dan al halfweg.
Het nieuwe radarstelsel is gebaseerd op
een radarsignaal, dat een echo geeft van
geïoniseerd gas. Het signaal wordt op de
ionosfeer gericht, die de signalen terug
kaatst. Zowel het lanceren van een raket
als het nemen van een proef met een kern
wapen doen geïoniseerd gas ontstaan, aldus
dr. Thaler.
De Antilliaanse minister van Justitie,
mr. S. W. van der Meer, heeft de gouver
neur van de Nederlandse Antillen ontslag
verzocht.
De voorzitter van de Antiliaanse staten,
de heer R. J. Isa, heeft eveneens verzocht
om uit zijn functie te worden ontheven.
Men neemt aan, dat hij mr. Van dei-
Maar als minister van Justitie zal op
volgen.
de grootste en de kleinste afstand tot de
aarde meer bedroegen dan in de plannen
was voorzien. De afwijking is echter zo
gering, dat zij niet van veel belang is voor
de bestaansduur van de raket of de we
tenschappelijke resultaten.
De frequentie, waarop men van de satel
liet gegevens kan krijgen wordt geheim
gehouden, omdat onbevoegden anders mis
schien zullen proberen in het bezit van de
gegevens te komen.
WASHINGTON (UPI) Amerikaanse
geleerden zijn voldaan over de instrumen
ten in de satelliet, die reeds zeer belang
rijke gegevens aan de aarde hebben door
gegeven. Het succes heeft de kansen ver
hoogd van een „missie naar de maan" in
oktober en een tocht van miljoenen mij
len in de ruimte, waarschijnlijk reeds in
november. Het heeft ook de mogelijkheid
geopend van een schot naar Mars, wan
neer de rode planeet op 1 oktober 1960
een gunstige stand heeft bereikt en naar
Venus in 1961.
(Reuter). De „Explorer VI" is de
zesde satelliet die op het ogenblik om ae
aarde draait. De andere kunstmanen zijn
de Russische spoetnik III en vier Ame
rikaanse satellieten.
TAIPEH, FORMOSA (Reuter) Een
plotseling opgestoken wervelstorm heeft
in Formosa aan zeventig mensen het le
ven gekost. Honderden worden vermist.
De zeventig om het leven gekomenen wa
ren inwoners van het ten zuiden van Tai-
peh gelegen dorp Mioli. De rivier, waar
aan dit dorp ligt, trad, als gevolg van de
wervelstorm, zo snel buiten haar oevers,
dat de dorpsbewoners niet meer weg kon
den komen.
Volgens te Taipeh ontvangen berichten is
het gehele middengedeelte van het eiland
Formosa overstroomd, terwijl de verbin
dingen ermee verbroken zijn.
Volgens de Formosaanse weerkundigen
geldt het hier dezelfde wervelstorm die ook
de Japanse eilanden Kioesjoe en Sjikokoe
heeft getroffen.
In Japan raasde de storm over de dun
bevolkte bergstreek aan de grens tussen
de provincies Kagosjima en Miyazaki. Een
aardverschuiving bedolf een boerderij
met zeven mensen in Kagosjima. Duizen
den personen uit laagliggende gebieden
werden geëvacueerd.
In de buitenwijk van Parijs, alwaar
de stad steeds meer grond opeist is
men nu begonnen, met geheel nieuwe
inzichten in de stadsontwikkeling, om
meer fleur en ruimte rond de woon
blokken te scheppen. Door een lang
gebouio op te trekken heeft de archi
tect meer grond om het gebouw vrij
kunnen laten voor recreatiedoeleinden
Het gebouw biedt plaats aan 1500
mensen in 450 verschillende verdie
pingen. Foto: het 560 meter lange ge
bouw.
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse hoge vertegenwoordiger in
Algerije, Paul Delouvrier, heeft gisteren
bekend gemaakt, dat er een onderzoek zal
worden ingesteld naar de omstandigheden,
waarin de Algerijnse vakbondsleider Ais-
sat Idir op 25 juli in het militaire hospi
taal in Algiers om het leven is gekomen.
De resultaten van het onderzoek zullen, zo
zei Delouvrier, ter kennis van de minister
president worden gebracht. Van een even
tuele toekomstige publikatie van het rap
port is dus nog niet gesproken.
Niettemin mag deze aankondiging van
Delouvrier beschouwd worden als een
overwinning voor de openbare mening, die
in Frankrijk, en vooral in het buitenland,
sterke druk op de regering heeft uitge
oefend opdat klaarheid kon worden ge
schapen in een mysterie, waarachter men
helaas weer de sinistere hand van militair-
fascistische elementen moet vermoeden.
In zijn laatste nummer heeft het week
blad Express een uitvoerige enquête over
het geval Aissat Idir gepubliceerd en ook
het Internationale Verbond van Vrije Vak
verenigingen heeft, bij monde van de
In Amersfoort is vrijdag een biggen- markt gehouden in oude stijl. De aan
blik was komisch en fleurig tegelijk.
secretaris-generaal Oldenbroek, enige ke
ren opheldering verzocht. Vele telegram
men over deze aangelegenheid uit binnen-
en buitenland werden de laatste weken
naar president De Gaulle gezonden.
De 44-jarige Aissat Idir werd in mei 1956
in Algiers gearresteerd. Pas drie jaar later
verscheen hij voor het militaire gerecht,
dat hem echter vrij sprak van de aan
klacht, dat hij de veiligheid van de staat
zou hebben bedreigd. Nauwelijks op vrije
voeten, werd Idir door Franse militairen
weer opgepakt en in een concentratiekamp
geïnterneerd. Weer zes maanden later is
Idir in het militaire hospitaal van Algiers
gestorven, volgens, de aanvankelijke offi
ciële verklaring, aan de gevolgen van
brandwonden. Hoe en waar die wonden
zouden zijn ontstaan, is evenwel nooit op
gehelderd.
Dat de waarheid over Idir nu publieke
lijk aan het licht zal komen, mag men
intussen niet met al te grote zekerheid
verwachten. Een ander onderzoek inzake
martelingen, waaraan Algerijnse gevange
nen door Franse militairen onderworpen
werden, is zojuist stopgezet. De Parijse
rechter Batigne heeft sinds einde juli een
enquête ingesteld naar de beschuldigingen
van vier Algerijnse studenten, die het boek
„La Gangrène" (de verpesting) hadden ge
schreven, waarin nieuwe en onthutsende
onthullingen over Franse martelmethoden
werden gedaan. Het boek werd op last van
Debré onmiddellijk in beslag genomen,
omdat het, volgens de premier, uitsluitend
leugens en laster bevatte. Omdat de Alge
rijnse studenten geen enkel bewijs van
hun aantijgingen zouden hebben kunnen
leveren, is het onderzoek, waarbij zij met
verschillende politie-ambtenaren werden
geconfronteerd, gestaakt. Men is evenwel
benieuwd, of ook de vier Algerijnen ge
legenheid zullen krijgen hun oordeel over
het onderzoek en zijn eventuele resultaten
te geven.
De auto van een Duits echtpaar is vrij
dagmiddag op de onbewaakte overweg te
Oudesluis nabij Schagen door een goede
rentrein aangereden een eindweegs mee
gesleurd en tegen een hek langs de spoor
baan gedrukt. De bestuurder, de 41-jarige
heer Limpe uit Dortmund, kon ongedeerd
uit de zwaar beschadigde auto kruipen.
Zijn 20-jarige echtgenote liep een kaak-
fractuur en een gebroken sleutelbeen op.
Zij is naar een ziekenhuis in Den Helder
gebracht. De trein werd slechts licht be
schadigd.
De 65-jarige mevrouw A. Tijdink uit
Lichtenvoorde is vrijdag omgekomen bij
een auto-ongeluk in de omgeving van het
dorp Vigan in midden-Frankrijk.
De auto werd bestuurd door .haar zoon
Johannes. Toen deze verblind werd door
de zon raakte de wagen van de weg af en
kantelde. De bestuurder en twee broers,
die ook in de auto zaten, werden gewond.
Een veertienjarig Hilversums meisje, dat
op 3 juli van huis wegliep en sindsdien
spoorloos was, is terecht. Het kind is in
Italië, waar het heeft rondgezworven, door
de politie aangehouden. Het meisje is wat
avontuurlijk aangelegd en houdt veel van
liften, zodat het zeker niet uitgesloten is,
dat het liftende in Italië is beland. Haar
ouders hebben haar in de Italiaans-Zwit
serse grensplaats Chiasso, waar de Ita
liaanse politie haar over de grens had ge
zet, afgehaald.
Hendrik Andriessen:
De Hollander is voor alles bezorgd,
behalve voor zorgeloosheid.
Vrydag is in het centrum van Rose-
burg, een stad in de Amerikaanse staat
Oregon, een met dynamiet beladen vracht
auto in de lucht gevlogen. De ontploffing
werd gevolgd door een felle brand, die
twaalf blokken huizen aantastte en het
grootste deel van het centrum van dit
stadje verwoestte.
Meer dan vijftig personen zijn, met
ernstige brandwonden, in het ziekenhuis
van Roseburg binnengebracht en het do
dencijfer is reeds tot acht gestegen. De
toestand van verscheidene gewonden is cri
tiek.
Waar de vrachtauto heeft gestaan, be
vindt zich nu een enorme krater.
De vrachtauto vloog in de lucht een paar
seconden nadat de sirenes hadden geloeid
voor een brand in het kantoor van een
maatschappij voor bouwmaterialen,
waarvoor de chauffeur van de in de lucht
gevlogen vrachtauto zijn wagen had ge
parkeerd. De chauffeur verklaarde later
dat hij, toen hij terugwandelde naar zijn
auto, plotseling door de luchtdruk tegen
de grond werd gesmeten. Hij werd licht
gewond.
Van een politieman, die naast de auto
stond toen deze ontplofte, heeft men niets
meer teruggevonden.
Kort na de ontploffing viel de elektri
sche stroom uit en werd het gas afgeslo
ten. Alle telefoonverbindingen werden ver
broken. Men heeft echter noodverbindingen
aangelegd, waaronder vijf lijnen voor het
rode kruis.
In de morgenuren stonden al meer dan
100 vrijwilligers voor de ziekenhuizen om
bloed te geven.
De brandweer is er in geslaagd een nieu
we ramp te voorkomen. Op een spoorlijn
in het stadscentrum dreigde namelijk een
spoorwagen met propaangas in brand te
vliegen, maar men kon de wagon natspui-
ten tot het gevaar geweken was.
De brandweer had het vuur vier uur na
de ontploffing onder controle. Twaalf blok
ken met pakhuizen, kleine werkplaatsen
en woningen zijn uitgebrand. Uit naburige
steden is met vliegtuigen bloedplasma voor
de gewonden in Roseburg aangevoerd.
De 39-jarige reisbureauhouder uit Uit
hoorn, die met zijn „Chaletdienst Austria"
talloze Nederlandse vakantiegangers heeft
gedupeerd, is tot nu toe niet opgespoord.
De Oostenrijkse politie heeft op verzoek
van Interpol, die door de politie te Uit
hoorn was ingeschakeld, gepoogd de man
aan te houden. Toen men bij het pension
aanbelde, waar hij verblijf hield, bleek dat
hij een uur tevoren was verdwenen. Van
de pensionhouder had hij geld geleend met
de mededeling dat hij dit nodig had voor
zijn terugreis naar Nederland. Afgewacht
dient te worden of hij inderdaad naar Uit
hoorn terugkeert.
Intussen is uit een brief, die hij aan zijn
vrouw stuurde, gebleken dat hij weet wat
hem boven het hoofd hangt. Zijn vrouw
verblijft op het ogenblik in Haarlem. De
twee kinderen zijn in Uithoorn.
Advertentie
Lange Nieuwstraat 497 - Tel. 7302
Advertentie
Kennemerlaan 100-106 Tel. 5501
JONGENS-OVERALLS
voor de technische scholen
pag.
Ruhrïtelab oratorium 1
Weerrapporten 1, 2
Economisch nieuws2
Van dag tot dag3
Op de Praatstoel3
Taallaria 3
Agenda 4
Film 4
Uit stad en omgeving 4, 5, 6
Kerkdiensten 5
Beurs6
Feuilleton7
Radio en Televisie 7
Kunst 7
Mensen in Amerika 9
Erbij11 t.m. 14
Sport15
DIT NUMMER BESTAAT UIT
PAGINA'S
WAARIN OPGENOMEN „ERBIJ"