BIJ DE DOOD VAN DON STURZO
Zweedse belevenissen van
Amsterdams propagandachef
FILATELIE
OECUMENISCHE DOORBREKING
DER OUDE VORMEN IN AFRIKA
SLOT
Oprichter van de Volkspartij, voorloper van
de Italiaanse christen-democratische partij
„Alleen Duitsers en Nederlanders
fluiten er in het openbaar
nëMrlandi
7
KERKELIJK LEVEN
Vrachtauto met stro ging
in vlammen op
Modeacademie Ph. Jansen
AMSTERDAMS ALLERLEI
Georganiseerd overleg
militair personeel
Wisenten uit Artis
naar New York
Amsterdamse Coenhaven
is thans voltooid
Niet onbevredigend
Steun aan Nieuw-Guinea-
expeditie
WÈ
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1959
Er wordt tegenwoordig veel gesproken
over de spanningen en problemen in Afri
ka. En het is waar, dat men, zelfs als
men (zoals vele toeristen) alléén geïn
teresseerd is in de jacht op groot wild, of
men wel of niet, betrokken wordt bij de
problemen waarvoor Afrika thans ge
plaatst is.
De ervaringen die men opdoet op een
reis door de landen van Oost-Airika schij
nen voor het gehele continent te gelden.
Toch moet men oppassen voor generalise
ren, want de problemen van de verschil
lende landen lijken wel op elkaar, maar
zijn niet precies gelijk.
ETHIOPIë bijvoorbeeld houdt zich af
zijdig van de twisten tussen het blanke en
liet gekleurde ras. De keizer probeert het
land de vorm te geven van een moderne
staat, gebaseerd op bestaande tradities.
In deze politiek vertrouwt hij op de mede
werking van een jonge, ontwikkelde élite
(sommigen inderdaad heel jong), waar
van de meesten hun opvoeding genoten
hebben in India of in de VerenigdsStaten.
Vreemdelingen bekleden ook regerings
functies en betrekkingen bij het onder
wijs en in de grote industriële projecten.
Men wordt vooral getroffen door het be
langrijke aantal Indiërs, dat een leidende
positie inneemt en het vertrouwen van de
keizer geniet. Er is geen rassenprobleem
in Ethiopië, noch enig probleem van
machtsstrijd. Aan de andere kant zijn de
grote contrasten, die in zo veel Afri
kaanse landen gevonden worden, ook
hier aanwezig: verschillen in het stadium
der ontwikkeling en in de voortgang van
de industrialisatie, die zich van de steden
naar het platteland uitbreidt c.n het uiterst
eenvoudige leven van het grootste deel
der bevolking totaal verandert
Wanneer men dan naar Kenya gaat,
krijgt men de indruk uit gesprekken met
niet-blanke politici, dat er een hevige
strijd om de macht gaande is, al is de
Mau Mau-beweging niet langer actief.
En de verschillende stammen in Kenya
hebben een toenemend aantal zeer ont
wikkelde, knappe mensen (die gewoon
lijk hun opvoeding in Engeland hebben
genoten), die bereid zijn met de blanke
te spreken over een rechtvaardiger ver
deling van het land, betere mogelijkheden
voor de niet-blanken en een sterkere deel
neming van deze in de regering. Zij ho
pen de nationalistische elementen in be
dwang te houden, als de besprekingen
maar spoedig tot resultaten leiden.
Hetzelfde is van toepassing op Zuid-Afri
ka waar de spanningen het grootst zijn.
Deze conflicten kunnen zich maar al te
snel ontwikkelen tot extremistische bewe
gingen, voor zover dat al niet reeds ge
beurd is.
Welke rol spelen de christelijke kerken in
deze situatie? Ook hier zijn er vele span
ningen, die in de verschillende landen een
verschillend karakter hebben spannin
gen tussen de nieuwe, onafhankelijke ker
ken enerzijds en de zendingskerken an
derzijds; moeilijkheden, die te wijten zijn
aan verschil van taal en aan het gemis aan
inheemse vormen van christelijk leven.
De strenge apartheidspolitiek van de hui
dige regering heeft de kerken van Zuid-
Afrika er'toé gebrdcht houdingen aan te
nemen, die gebaseerd zijn op een diep ge
voel van verantwoordelijkheid; maar de
ze houdingen staan zo lijnrecht tegenover
elkaar, dat zij de samenwerking bedrei
gen tussen kerken, die verbonden zijn in
de Wereldraad van Kerken, en deze samen
werking eigenlijk in de praktijk onmoge
lijk maken. Bovendien verdelen de talrij
ke sekten de christenen, drijven hen in
vrome afzondering en schokken het ver
trouwen van de mensen in de prediking
der kerken.
De kerk van Ethipië schijnt ongestoord
voort te leven in haar oude tradities, die
tot koning Salomo teruggaan. Maar bij
nadere beschouwing ziet men. dat deze
kerk, als zovele andere, groot gevaar loopt
het contact met de jongere generatie te
verliezen, omdat er geen poging gedaan
wordt om zich aan te passen aan de grote
veranderingen, die in het maatschappelijk
leven plaats vinden.
Zal het mogelijk zijn de christelijke ker
ken in Afrika te beletten al hun energie te
verspelen met te trachten de eigen proble
men op te lossen, in plaats van zich te
stellen in dienst van de nieuwe ontwikke
ling in Afrika? Men kan niets positiefs
zeggen. Maar één d,ng is zeker: deze con
flictsituatie biedt bijzondere mogelijkhe
den voor de oecumenische arbeid.
Nieuwe oecumenische centra, die geleid
worden door Nationale Christenraden ef
fenen de weg voor het contact tussen men
sen. die elkaar, om verschillende redenen,
niet meer ontmoeten of nooit ontmoet heb-
„IJSKOUD IN ALEX", door Christopher
Landon, A. W. Sijthoff's int geversmij., Lei
den. Een in vlot frontjargon geschreven
oorlogsroman, die zich afspeelt op het Af
rikaanse strijdtoneel anno 1942. Een Britse
kapitein krijgt opdracht, een ambulance
met twee verpleegsters dwars door vijan
delijk Rommel-gebied naar Alexandrië te
brengen. Het verhaal van deze gevaarlijke
tocht is een aaneenschakeling van span
nende avonturen, goed verteld en met een
verrassende climax. Kruidige soldatenhu
mor en een over het algemeen redelijke
psychologische rechtvaardiging der con
flicten maken het boek in zijn soort
goede ontspanningslectuur zeer wel te
genieten.
„MEISJE VAN NEW YORK", door Rona
Jaffe. Vijf meisjes van het Amerikaanse
platteland belanden, aangetrokken door de
zuigkracht van de grote stad, in New York,
waar elk van hen op eigen wijze carrière
als werkende vrouw wil maken. In de
smeltkroes van de metropool veranderen
zij op den duur van onbevangen, naar ro
mantisch „geluk" hunkerende jonge meis-
ies in berekenende gelukszoeksters, wier
^nige verlangen tenslotte is, een „goede
partij" aan de haak te slaan. In de kringen
waarin zij zich bewegen is de keus echter
beperkt tot vrouwenjagers, succesvolle za-
•enlieden-op-leeftijd met een hang naar
ivontuurtjes en saaie, onbetekende jonge
mannen met het tweede, ondergeschikte,
plan. Het boek is geschreven in een soort
van veredelde damesbladenstijl en zijn
moraal is: Nooit eerder zijn de meisjes zo
vrij geweest om te doen wat zij willen
en wat willen ze vóór alles? Getrouwd zijn!
ben. Zo wordt, om een voorbeeld te noe
men, het nieuwe oecumenische centrum
te Mindolo in Noord-Rhodesië zowel dooi
blanken als door kleurlingen gezien als een
welkome gelegenheid om de problemen te
bespreken, die zich voordoen in een in
dustriegebied met een enorme massa ge
kleurde arbeiders.
De kerken die aangesloten zijn bij de
Christenraad van Kenya, hebben te zamen
een plan ontworpen om de vereenzaming,
waaraan duizenden gekleurde arbeiders in
de nederzettingen bij de grote steden ten
prooi zijn, enigermate weg te nemen. De
ze mensen hebben de band met hun stam
oppegeven en velen van hen zijn geschei
den van hun gezinnen. Zij hebben nieuwe
banden nodig, willen zij niet ten onder
gaan in de anonyme arbeidersmassa. De
kerken hebben daarom besloten geen ker
ken te bouwen, die zondags gebruikt wor
den, maar om gemeenschapscentra te
stichten, die dienen moeten als de cellen
van het nieuwe gemeenschapsleven. Deze
centra worden geleid door kleine „broeder
schappen"; een predikant en twee niet-
theologen wonen bij voorbeeld met hun ge
zinnen bij elkaar en trachten contacten ie
leggen met de mensen om hen heen, maar
ook tussen de mensen onderling en hen op
te voeden tot dienst aan elkander.
Waar de christelijke kerken (of mis
schien slechts groepen binnen de kerken)
hun verantwoordelijkheid beseffen voor de
grote ontwikkelingen, die plaats vinden,
doen zich nieuwe vormen van samenwer
king voor. Deze verdrijven niet slechts de
bestaande spanningen, maar zij doen het
besef geboren worden dat men leeft voor
een gemeenschappelijke zaak, die ook
een basis biedt om de conflicten op te los
sen, welke zo dikwijls het vertrouwen van
de mensen in de kerk wegnemen.
De bovenstaande indrukken en beschou
wingen ontleenden wij aan het reisverslag
van iemand, die op uitnodiging van de
Raad van kerken in Zuid-Afrika het gehe
le oosten en zuiden van Afrika in de afge
lopen maanden heeft doorkruist
Advertentie
J> E SLEUTELSPECI ALIST"
LANGS VEERS TRAAT IC - TEU 11401
HAARLEM
In Heiligerlee is een gloednieuwe truck
met oplegger, geladen met tien ton stro, in
vlammen opgegaan. De chauffeur was met
een lading stro uit Duitsland gekomen en
ging in Heiligerlee even bij zijn moeder
aan. Toen hij de auto later weer startte,
schoot er een grote steekvlam uit de uit
laat en stond de lading stro meteen in
lichterlaaide. De chauffeur had nog niets
in de gaten, maar kwam op het geroep van
zijn moeder weer uit de auto. Toen hij de
vlammen zag, dook hij meteen de cabine
weer in om de auto wat verder op de weg
te zetten. De wagen stond namelijk hele
maal rechts en de fel brandende stro
pakken bleken een gevaar voor de wo
ningen langs de weg. Hij kwam nu echter
dichtbij een benzinepomp te staan. De
eigenaar hiervan heeft doodsangsten uit
gestaan en met al zijn personeel heeft hij
de pompen natgehouden. De woningen
liepen intussen nog groot gevaar. Hier en
daar begonnen de daklijsten al te smeulen
en een vonkenregen uit de torenhoge
vlammen daalde op de daken neer. De
hitte was zo hevig, dat van enkele wo
ningen de ruiten sprongen. De brandweer
van Scheemda had moeilijkheden met de
watervoorziening en daarom werd as
sistentie van de brandbaar te Winschoten
ingeroepen. Gezamenlijk slaagde men erin
de bedreigde huizen te behouden. De auto
met de lading was echter niet te redden.
Het duurde meer dan een uur voordat de
vlammen gedoofd waren.
Advertentie
Aanv. curs. sept. Opl. Cou
peuse. Ook v. eigen gebruik.
Aanm. Grote Houtstraat 3 r,
ingang Spekstraat.
(Van onze correspondent in Rome)
Zaterdagavond is te Rome in het kloos
ter der zusters van Canossa, bijna achten
tachtig jaar oud, Don Luigi Sturzo over
leden. Zyn ziekte was van zeer oude
datum. Reeds sedert 1941 was hij nauwe
lijks meer in staat te lopen en hij moest
een streng dieet houden. Het vertrek
waarin hij zyn dagen sleet, een kleine ka
mer vol boeken en paperassen, was zomer
en winter verwarmd tot een temperatuur
van ruim veertig graden. Dit belette Don
Sturzo niet dagelijks tien uur aan zijn
schrijftafel door te brengen en er ging
geen week voorbij of men vond twee of
drie zeer lange artikelen van zyn hand in
de pers. Men zou verwacht hebben, dat
hy in de bladen van de christen-democra
tische party schreef. Maar hij was geen
lid van die partij. In de senaat, waarvan
hij sedert 1952 lid voor het leven was,
noemde hij zich „onafhankelijk rechts" en
hij gaf zijn pennevruchten aan de „Gior-
nale d' Italia", een conservatief blad, tot
op grote hoogte de spreekbuis van de
Confindustria, van het grootkapitaal en
van de suiker- en cementmonopolies.
Dit was de Don Sturzo van de laatste
jaren, wel zeer verschillend van de op
richter der Volkspartij, die als voorloper
van de huidige christen-democratische
partij moet worden beschouwd. Don Stur
zo werd op 26 november 1871 geboren te
Caltagirone op Sicilië. Reeds als gymna
siast stelde hij belang in rooms katholiek
verenigingsleven en richtte op zeventien
jarige leeftijd tegelijkei-tijd een boeren
leenbank en een tijdschrift, „Het kruis van
Constantijn" op. In 1894 werd hij tot pries
ter gewijd en kwam naar Rome om god
geleerdheid en wijsbegeerte te studeren.
Eerst leek het dat hij zich aan het onder
wijs zou wijden en een tijd lang was hij
leraar aan het seminarium in zijn ge
boorteplaats. Maar weldra begon hij zich
uitsluitend aan sociale en politieke zaken
te wijden. In die tijd was bij de pauselijke
bul „Non expedit" aan de gelovigen in
Italië elke deelneming aan het politieke
leven van Italië, de staat die aan de heilige
stoel Rome en de kerkelijke staat had
ontnomen, streng verboden. Het enige wat
de roomskatholiek openstond was de ge
meentepolitiek en op dat terrein heeft
Sturzo zijn eerste schreden gedaan. Wel
heeft hij in nauw contact geleefd met
Murri, Toniolo en anderen, die streefden
naar de oprichting van een christen-demo
cratische partij. Toen dat streven echter
door Pius X uitdrukkelijk werd veroor
deeld, daar men in het Vaticaan vreesde,
dat de roomskatholieken zouden besmet
worden door het „modernisme", kon Luigi
Sturzo bewijzen, dat hij aan die plannen
geen deel had gehad. Door zijn algehele
gehoorzaamheid aan de kerk te betuigen,
kon hij zich de weg openhouden voor
latere actie op een geschikter ogenblik.
In 1905 werd hij tot burgemeester van
Caltagirone gkeozen, de eerste geestelijke
die in Italië ooit burgemeester is geweest.
Hij heeft dat stadje tot 1920 op voorbeel
dige wijze bestuurd. Aan hem heeft men
de technische hogeschool, de ceramiek-
school en allerlei cursussen voor jonge
arbeiders te danken. Don Sturzo be
schouwde naast de familie de gemeente
als een waarachtige eenheid (de staat
niet) en hij heeft dan ook steeds gestreden
voor grotere autonomie der gemeenten.
Hij heeft ook de bond van Italiaanse ge
meenten opgericht, waarvan hij jaren
lang vice-voorzitter is geweest.
In 1915 werd hij secretaris van het be
stuur der Katholieke Actie en vestigde
zich in die kwaliteit te Rome. Juist in die
functie begreep hij, dat de oude rooms-
katholieke instellingen niet meer voldeden
aan de eisen van de moderne maatschappij
en dat het wenselijk was, dat de rooms-
katholieke massa's volledig werden op
genomen in het politieke leven der natie.
De tijd daartoe was rijp onmiddellijk na
de eerste wereldoorlog.
Op 17 november 1918 sprak hij te Milaan
een rede uit over „na-oorlogse vraagstuk
ken", waarin eigenlijk de grondslag wordt
gelegd voor de partij, die hij wilde oprich
ten. In het Vaticaan had men ook ingezien,
dat het geen zin had de Italiaanse staat nog
langer niet te erkennen en het „Non expe
dit" werd opgeheven. Op 17 januari 1919
werd in het hotelletje „Santa Chiara",
waar Don Sturzo ziek lag, de Volkspartij
opgericht. Het was allerminst een impro
visatie, integendeel het eindresultaat van
twintig jaar studie en activiteit. Natuurlijk
vloeiden in die partij allerlei bewegingen
samen en van het eerste ogenblik af kan
men een sterk clericale stroming waarne
men met conservatieve neigingen en een
andere, uitgesproken linkse stroming (die
zich graag christendemocratisch noemde)
waartoe de „vrije vakbonden" behoren.
Don Sturzo vertegenwoordigde het cen
trum en werd tot partijsecretaris gekozen.
Bij het eerste partijcongres moest hij een
zware strijd voeren tegen beide extreme
richtingen. Van groot belang is wat hij zei
over de naam der partij. „Het is duidelijk,
waarom wij niet de naam hebben aange
nomen van rooms-katholieke partij. Dat
zijn twee tegenstrijdige woorden. Rooms
katholiek is een religieus begrip en bete
kent universeel, algemeen, partij is een
politieke term en duidt op verdeeldheid".
Wat hij niet zei, maar wat anderen wel op
merkten, is dat de term „democratisch
vermeden werd en vervangen door het
zoveel vagere, nietszeggende woord „po-
pulare" (Volkspartij). Inderdaad waren er
in die partij en dat zou weinige jaren later
blijken, heel wat elementen die verre van
democratisch waren.
De partij was onmiddellijk een groot suc
ces. Nog in hetzelfde jaar 1919 werden er
verkiezingen gehouden en Don Sturzo kon
honderd afgevaardigden naar de Kamer
zenden. Alleen de socialisten met 157 stem
men waren sterker. Daar de socialisten in
de oppositie bleven, had de Volkspartij
eigenlijk het lot der (liberale) regering in
banden. En al moet worden erkend, dat de
Volkspartij enkele belangrijke en nuttige
dingen heeft gedaan op wetgevend gebied,
het valt niet te loochenen, dat zij vaak de
regering het leven heel moeilijk heeft ge
maakt. De ergste fout is geweest, het „ve
to" van Don Sturzo tegen een nieuw kabi-
net-Giolitti. Daarmee heeft hij de regering
en de liberale partij een harde klap toege
bracht op een ogenblik waarop het lot van
Italië niet in de Kamer werd beslist maar
op de pleinen en in de fabrieken, waar de
strijd was ontbrand tussen de socialisten
en de eerst sterk revolutionaire, later door
de conservatieve burgerij betaalde fascis
ten.
Na de mars op Rome was Don Sturzo
een der eerste slachtoffers van het fascis
me. Het gelukte hem in het voorjaar van
1923 hef grootste deel van zijn partij ertoe
te krijgen in de oppositie te gaan tegen de
regering Mussolini, de conservatieve, cle
ricale groep scheidde zich af en versmolt
geleidelijk met de fascisten. Het gevolg van
die breuk was, dat het Vaticaan Don Stur
zo niet langer de hand boven het hoofd
hield. Enkele maanden later kreeg hij or
der af te treden als secretaris van de par
tij en als priester moest hij natuurlijk ge
hoorzamen. Het was Mussolini nog niet
genoeg. Hij liet Don Sturzo, die hij als
goed organisator en dus als gevaarlijk te
genstander had leren kennen, uit Italië
verbannen.
Van 1924 tot 1940 leefde hij in Londen,
daarna in New York, en pas tegen het
eind van 1946 keerde hij in Italië terug.
Die jaren van ballingschap zijn eigenlijk
zijn beste jaren geweest en de talloze ge
schriften, die hij in die tijd het licht deed
zien, maken van hem een der grootste
strijders tegen de dictatuur. Weinigen heb
ben er zo zeer toe bijgedragen, dat Italië
ondanks alles tegenover de democratisch
denkenden in de ganse wereld zijn prestige
heeft gehouden.
Bij zijn terugkeer werd Sturzo geweldig
gevierd. Hij heeft in de daarop volgende
jaren ongelooflijk veel geschreven, maar
vooral in de laatste jaren werd hij steeds
conservatiever en toonde hij al minder
begrip voor de vraagstukken van onze tijd.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
De chef van het Amsterdamse bureau
voor voorlichting en representatie, mr. P
J. Mijksenaar, heeft zijn vakantie in de
Scandinavische landen doorgebracht en
het spreekt welhaast vanzelf, dat hij boor
devol ideeën is teruggekeerd. In Zweden
rijdt het verkeer links. „Ik heb", zo ver
telde mr. Mijksenaar ons, „voor- en achter
op mijn auto een Nederlands vlaggetje
gebonden. Dan konden de .mensen zeggen
Kijk, daar gaat iemand, die van ons ver
keer niets begrijpt." Dat moest men meer
doen, vindt Amsterdams perschef. Men
moest aan onze grenzen papieren uitreiken
met het opschrift „Ik ben een vreemde
ling" en die voor, achter en aan de zij
kanten van de auto's plakken. Dan weten
we tenminste van wie we gestuntel kun
nen verwachten, 'n Ander ideetje: In tal
van Scandinavische steden vindt men op
de hoeken van de huizenblokken aange
geven welke huisnummers zo'n blok bevat.
Dat zou iets zijn voor Amsterdam, waar
het zoeken naar een bepaald nummer op
een van de grachten voor niet-Amsterdam-
mers meestal een tijdrovende bezigheid is
De Zweden hebben in de steden parkeer-
meters ingevoerd. Hoe dieper je de stad
inrijdt, hoe duurder het tarief wordt en
hoe korter je er mag blijven staan. Spe
ciale parkeerwachts controleren de tijden
en hebben de bevoegdheid processenver-
baal op te maken. Wat mr. Mijksenaar ook
erg handig vond: bepaalde verkeersborden
zijn niet plat, maar hebben de vorm van
een halve bol. Ze zijn dus ook duidelijk als
men van opzij komt aanrijden.
Typische reiservaring
In de trein naar Oslo zat mr. Mijksenaar
zachtjes voor zich uit te fluiten. Tegenover
hem zat een man en toen deze aan zijn
horloge begon te draaien, herinnerde de
heer Mijksenaar zich iets over de zomer
tijd van Noorwegen. Hij vroeg de man in
het Engels hoe dat zat met die tijd. Het
antwoord kwam in onvervalst Amster
dams: „Je mot je klokkie een uur voorzet
ten". De man bleek in Amsterdam te zijn
geboren. Op de vraag hoe hij wist, dat mr.
Mijksenaar een Nederlander was, ant
woordde hij: „Ik woon hier al 28 jaar en ik
heb nog nooit iemand in het openbaar
horen fluiten. Dat doen alleen Duitsers en
Nederlanders
Nieuwe krantenkiosken
De krantenkiosken, waarvan Amsterdam
er sinds de twintiger jaren enkele tiental
len bezit, zijn oersolide en zouden er over
Enige tijd geleden is er een communi
qué verschenen over het georganiseerd
overleg inzake de rechtstoestand van de
militairen. In dit communiqué werd onder
meer gezegd, dat de commissie-B (onder
officieren en overige militairen beneden
de rang van tweede luitenant) zich met
grootst mogelijke meerderheid kon ver
enigen met het wetsontwerp inzake be
perking van de aanspraak op overheids-
pensioen bij gelijktijdige aanspraak op
uitkering krachtens de Algemene Wedu
wen- en Wezenwet.
Het hoofdbestuur van „Ons Belang", de
koninklijke vereniging van onderofficie
ren van de Koninklijke Land- en Lucht
macht, stelt zich op het standpunt, dat het
communiqué weliswaar volkomen juist is,
maar dat de terminologie toch aanleiding
heeft gegeven tot misverstand. Met „de
grootst mogelijke meerderheid" werd in
het communiqué bedoeld drie van de vier
aan het gesprek deelnemende bonden. De
organisatie die zich niet kon verenigen
met het betreffende wetsontwerp was
„Ons Belang", welke vereniging het groot
ste ledental heeft. „Ons Belang" stelt zich
op het standpunt dat zij geen behoefte
heeft deel te hebben aan sociale maatre
gelen voor het gehele volk, waarbij maat
regelen worden getroffen voor bodemvoor
zieningen als in dit geval de A.W.W.
„Ons Belang" oordeelt het goed dat er
sociale maatregelen in het leven worden
geroepen voor niet-ambtenaren, maar zij
heeft bezwaren tegen het medebetrekken
in of het gelijkschakelen met al dergelijke
maatregelen van haar groep. Deze orga
nisatie is van mening dat de voor ambte
naren reeds bestaande voorzieningen moe
ten worden verbeterd en aangevuld. Zij wil
het zoeken in de rechtstreekse verhouding
werkgever-werknemer.
Advertentie
voor
oliehaarden
petroleum
DE HAARDOUE
met het hoogste rendement
zuinig - geen roef - meer warmte
Het was of hij terugkeerde tot zijn jeugd:
hij begon alles te zien van het kleine,
autonome gemeentebelang en miste de
brede blik die nodig is om een nationaal
probleem te stellen. Daartoe zal zeker het
feit hebben bijgedragen, dat hij in zijn
jeugd geleerd heeft de staat, immers Italië
dat de Paus had vervolgd, als bijkomstig te
beschouwen. Iets van deze mentaliteit is
blijven hangen ook in de christendemocra
tische partij, die soms geneigd is kerke
lijke belangen boven staatsbelangen te
stellen.
200 jaar nog kunnen staan. Maar de dienst
van Publieke Werken vindt, dat wij ons
nageslacht niet met deze lelijke hokjes
moeten opschepen. Trouwens, de enorme
sortering kranten en tijdschriften kunnen
tegenwoordig geen plaats meer vinden in
de piepkleine gebouwtjes. Daarom zullen
de kiosken worden afgebroken om plaats
te maken voor nieuwe, moderne en ruime
gebouwtjes, waar de leesgrage Amster
dammer en in de zomer ook de toeristen
hun krantje kunnen uitzoeken.
Het „aquarium"
Het twaalf verdiepingen hoge gebouw
van het Gemeenschappelijk Administratie
kantoor, dat in Amsterdam-West wordt
gebouwd, is vrijwel glasdicht. De Amster
dammer heeft er al een benaming voor
gevonden: het aquarium. Het enorme ge
bouw steekt ver uit boven de nabijgelegen
kerktoren, die wegens zijn vorm „de kolen
kit" wordt genoemd. De vensters worden
voorzien van dubbele ramen: het binnen
ste van gewoon helder glas, het buitenste
van heel lichtgroen glas. Die ramen kun
nen niet worden geopend, maar een air
conditioning-systeem zorgt ervoor, dat de
ambtelijke hoofden koel blijven. Er komen
3200 ambtenaren in het gebouw te werken
en er was een uitgebreide studie voor
nodig om de entree zodanig te maken, dat
al die 3200 mannen en vrouwen 's morgens
precies om negen uur achter hun bureaus
kunnen zitten. In de grote hal zijn daartoe
niet alleen een aantal grote liften geplaatst
maar is er ook een roltrappensysteem,
waardoor men zeer snel naar bijvoorbeeld
de tiende verdieping kan reizen. Het zal
nog een jaar duren eer het gebouw geheel
is ingericht.
Grootse „Amato"
Het 25-jarig bestaan van de Amsterdam
se markthallen zal op grootse wijze wor
den gevierd met een enorme tentoonstel
ling van aardappelen, groenten, fruit en
bloemen, die onder de naam „Amato" van
13 tot en met 17 oktober in het R.A.I.-
gebouw wordt gehouden. Dat wordt de
derde „Amato" sinds 1934. De dienst van
Publieke Werken is nu al bezig de expo
sitie voor te bereiden. Het zal één grote
tuin worden, waar niet alleen de vainie-
den, maar stellig ook het grote publiek
het hart kan ophalen. De provinciale krin
gen van het Centraal Bureau van de Tuin
bouwveilingen hebben reeds een aantal
stands besproken, waar het mooiste en
beste, dat de Nederlandse tuinders en kwe
kers met behulp van de natuur produce
ren, een plaatsje zal krijgen. De vorige
keren werd deze nationale expositie in de
markthallen gehouden. De enorme omvang
van de „Amato" van dit jaar zou daar
echter de handel dusdanig verstoren, dat
de voedselvoorziening van de hoofdstad in
de knel zou komen.
In ruil voor prairiehonden
De dierentuin in New York is in het
bezit gekomen van een paar wisenten, die
twee jaar geleden in de Amsterdamse
dierentuin geboren werden. Het zijn de
eerste exemplaren die de New Yorkse
dierentuin bezit sedert de laatste in 1917
gestorven is.
De directeur van Artis, dr. E. F. Jacobi,
heeft de wisenten aangeboden in ruil voor
achttien prairiehonden, die nu in het wes
ten van de Verenigde Staten bijeen ge
bracht worden. Wisenten zijn sedert het
eind van de vorige eeuw in de vrije natuur
uitgestorven. Men schat dat er in de die
rentuinen en reservaten in de gehele we
reld nog slechts 200 levende exemplaren
zijn.
De Coenhaven in het westelijk haven
complex van Amsterdam is thans voltooid
met het gereed komen van de beide nieu
we, modern geoutilleerde stukgoedloodsen
op pier Azië. Hier heeft het stuwadoors
bedrijf Wm H. Müller en Co n.v. zich ge
vestigd. De pier is 90 meter breed met 50
meter brede loodsen.
Ter weerszijden van de beide loodsen
op de pier liggen 20 meter brede kadeter
reinen, waarover de walkranen, spoorwa
gons en vrachtauto's kunnen rijden. De
kaden en loodsen zijn vooral inge
richt voor de behandeling van stukgoed dat
over de weg wordt aan- en afgevoerd. Er
zijn thans acht bedrijven op de pieren in
de Coenhaven gevestigd.
De steunactie voor de expeditie naar het
Sterrengebergte >n Nederlands Nieuw-
Guinea die thans op weg is naar de
Juliana top in het gebied heeft totdus-
ver een niet-onbevredigend verloop.
De penningmeester van de stichting, die
de expeditie heeft samengesteld, de heer
H. Muller, heeft verklaard dat uit vele
kleine bijdragen gebleken is dat de be
reidheid tot stortingen op het gironummer
478000 aanmerkelijk is. Het bedrijfsleven
is niet achtergebleven om door financiële
schenkingen, bijdragen in natura of door
middel van kortingen op geleverd mate
riaal de expeditie 'e steunen. Deze steun
beloopt thans ongeveer vier ton maar
blijft noodzakelijk naast de ruime toe
zeggingen en garanties van de reder Ver-
olme.
Het verschil tussen het benodigde be
drag en de bijdragen kan moeilijk worden
aangegeven, aangezien de expeditie uiter
aard op enkele punten niet met een vast
staand budget kan werken. Dank zij de on
dervonden medewerking, aldus prof. Lam
uit Leiden, voorzitter van de stichting, be
staat er thans goede hoop dat de voorge
nomen onderzoekingen tot een afgerond
geheel zullen worden volbracht.
NEDERLAND. Ter gelegenheid
van het veertigjarig bestaan van de
Koninklijke Nederlandse Luchtvaart
maatschappij, die op 7 oktober 1919
werd opgericht, zullen op 5 oktober
twee postzegels worden uitgegeven in
1919 KLM 1959
de waarden 12 cent (rood en blauw) en
30 cent (groen en blauw). De zegel van
12 cent vertoont een vliegtuig op een
jond waarin in witte lijnen een deel
van de wereldkaart is afgebeeld met
daaronder 1919 KLM 1959, die van 30
cent een vliegtuig op een effen fond,
waarin de jaartallen 1919-1959 en het
embleem van de KLM zijn opgenomen.
De zegels zijn ontworpen en gegraveerd
door E. Thorn Leeson te Weesp.
UNO. De postdienst van de UNO
geeft op 24 oktober, de Dag van de
UNO, een serie van twee postzegels uit,
waarmee de Beheerschapsraad van de
UNO wordt geëerd. De waarden zijn:
4 cent (oranje) en 8 cent (groen). De
zegels geven een detail van het beeld
houwwerk „Het bronzen tijdperk" van
Auguste Rodin en zijn ontworpen door
mttm* vwm-imïrm
hi i n mf r? v-ci tt
Leon Helguera uit Mexico. Het ont
werp symboliseert het streven van de
volken in de beheerschapsgebieden
naar zelfbestuur of onafhankelijkheid.
Het randschrift is op de 4 cent in het
Engels en op de 8 cent in het Frans.
OOSTENRIJK. Het Weens Filhar
monisch Orkest gaat in oktober een
wereldreis van veertig dagen maken.
Tijdens deze tournee zullen 26 concer
ten worden gegeven en wel in India,
Japan, de Verenigde Staten en Canada.
Om hieraan meer bekendheid te geven
zal op 14 augustus een postzegel van
wÊmMmÊMtsi
WémÉ'ÉmÊÊÈ. i
2.40 s. (blauwgrijs en zwart) in omloop
worden gebracht, ontworpen en ge
graveerd door Hans Ranzoni de jongere.
Op de voorgrond zijn een harp en twee
violen afgebeeld en op de achtergrond
trompetten.
VERENIGDE ARABISCHE REPU
BLIEK. De Egyptische postadministra
tie heeft een serie van zes postzegels het
licht doen zien ter gelegenheid van de
zevende verjaardag van de revolutie
van de 23ste juli 1952. De zegels, die elk
een waarde hebben van 10 mills, zijn
gewijd aan de spoorwegen, de verkeers
wegen, het zeetransport, het Nijl-trans-
port, de telecommunicatie en de poste
rijen. Ook is een miniatuurvelletje ter
waarde van 50 mills uitgegeven.
ITALIë. Het veertigjarig bestaan van
de internationale arbeidsorganisatie
(I.L.O.) is onder meer gevierd met een
serie van twee postzegels: 25 lire
(blauwviolet) en 60 lire (bruin). Op
beicle waarden komt het Monument
van de Arbeid met op de achtergrond
het gebouw van de organisatie te
Genève voor.
ARGENTINIë. Het 21ste interna
tionale congres over de fysiologische
wetenschap was aanleiding tot uitgifte
van drie postzegels: 50 c. (groen), 1 peso
(rood) en 1.50 peso (blauw). Afgebeeld
zijn respectievelijk de portretten van
de fysiologen William Harvey, Claude
Bernard en Ivan P. Pavlov.
