Vismeelfabriek Beverwijk
gaat verdwijnen
Drastische verlagingen van de
produktiedoelen in China
Strauss breekt met
Verenigde Partij
ITALIAANSE CHRISTEN
DEMOCRATEN OPNIEUW
VOOR DE KEUS
Aangekocht door de gemeente
Cijfers, waarop zij gebaseerd waren,
blijken te hoog te zijn geraamd
DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1959
„Dode Rus in baan
om de aarde
„Wilde" beken maken
Oostenrijk kwetsbaar
Zuid-Afrika's oppositie
brokkelt verder af
Italiaans wetsvoorstel tegen
aandachttrekkers
Fascisten niet gewenst als coalitiegenot enf maar
welke der democratische partijen dan wel f
De vismeelfabriek in Beverwijk, de n.v.
chemische fabriek Noordholland aan de
pijpkade, is aangekocht door de gemeen
te Beverwijk. Donderdagmorgen maakte
burgemeester J. G. S. Bruinsma op het
raadhuis Scheybeeck deze beslissing be
kend. Het is de bedoeling, dat de vismeel
fabriek vóór 1 maart I960 met zijn pro-
duktie zal stoppen. Reeds lang had men
in Beverwijk en omgeving zeer veel hin
der van de stank van de fabriek, die
soms tot in Santpoort doordrong. Onlangs
heeft er een hevige brand gewoed in het
complex en dat is aanleiding geweest
voor B. en W. van Beverwijk, onderhan
delingen te beginnen. Deze zijn nu ge
slaagd. De gemeente Velsen zal, behou
dens goedkeuring door de raad, een der
de deel van de kosten dragen.
„In de ogen van iedere Beverwijker zal
de aankoop van de fabriek een belangrij
ke verbetering betekenen", zei burge
meester Bruinsma op de bijeenkomst op
Scheybeeck, die ook werd bijgewoond door
wethouder R. Verbeek van Velsen en het
bestuur van de stichting „650 jaar stad"
te Beverwijk.
De directeur van de vismeelfabriek Noord
holland, de heer Wallop, verzekerde, dat
de onderhandelingen in de beste harmonie
waren gevoerd. Hij kon nog niet mede
delen, wat de naamloze vennootschap nu
zal gaan doen. Uit andere bron vernamen
wij, dat het in de bedoeling van de n.v.
ligt op een andere plaats weer een vis
meelfabriek te stichten.
Hierbij zal men het kader, dat uit 25 per
sonen bestaat, waarschijnlijk handhaven.
Er bestaat kans, dat men de vijftig ar
beiders, die nu in de fabriek werken, zal
moeten laten afvloeien. „Mochten er
slachtoffers vallen, dan zullen we zorg
dragen voor een heel acceptabele afvloei
ingsregeling. verklaarde de directeur.
Wethouder E. Gerritse van Beverwijk
lichtte hier toe, dat de vraag bij het Ar
beidsbureau op het ogenblik in de IJmond
het aanbod verre overtreft. Er zijn dan
ook geen moeilijkheden te verwachten bij
een eventuele tewerkstelling van de arbei
ders.
Snelle beslissing
De laatste etappe van de onderhandelin
gen is zeer snel gegaan. Zaterdag kwam
het gemeentebestuur van Beverwijk tot
overeenstemming met de heer Wallop.
Maandags ging men praten met wethou
der Verbeek, die de zaak onmiddellijk in
het college van B. en W. van Velsen
bracht. Dit bleek unaniem van mening te
zijn, dat de opheffing van de vismeelfa
briek te Beverwijk ook voor de gemeente
Velsen van groot belang zou zijn. Bij noor
delijke windrichtingen is de stank van de
Beverwijker fabriek juist in de gemeente
Velsen en speciaal in Velsen-Noord, dat
het dichtst bij de fabriek ligt, bijna niet
te harden.
Het college was dan ook van mening,
dat het verantwoord zou zijn als de ge
meente Velsen een derde van de onren
dabele top zou dragen.
De raad van de gemeente Velsen moet
zich hierover nog uitspreken, maar het
ligt in de lijn der verwachtingen, dat dit
geen moeilijkheden zal opleveren.
Dat de onderhandelingen met de n.v.
Chemische Fabriek Noordholland zo vlot
zijn verlopen komt voor een groot gedeel
te hierdoor, dat er in Beverwijk een unie
ke delegatie-regeling bestaat, waarbij al
le aan- en verkopen aan burgemeester en
wethouders zijn gedelegeerd. B. en W. heb
ben de zaak wel doorgenomen met de com
missie voor aan- en verkoop uit de raad,
die unaniem voor was.
Vanavond om halfacht komt de gemeen
teraad van Beverwijk op het stadhuis
Scheybeeck bijeen. Dan zullen de leden,
die allen reeds persoonlijk zijn verwittigd,
officieel mededeling krijgen van de ge
sloten koopovereenkomst. Deze overeen
komst houdt in dat de gemeente fabriek,
kantoor en grond (2,2 hectare) overneemt
van de n.v.
Het ligt in de bedoeling, dat de fabriek
de produktie geleidelijk zodanig vermin
dert, dat er van overlast voor de bevolking
geen sprake meer zal zijn.
Brand belangrijke factor
„Na de brand was het bedrijf voor zo
danige consequenties gesteld, dat dit het
juiste punt voor B. en W. was om onder
handelingen te openen" verklaarde bur
gemeester Bruinsma. „Niemand zal op 1
januari bevroed hebben, dat dit op komst
zou zijn".
De burgemeester bracht dank aan wet
houder Gerritse, die de bedrijven behar
tigt, voor de wijze waarop deze zijn krach
ten heeft gegeven om deze zaak voor el-
kcisr t© krijgen.
Wethouder Verbeek beklemtoonde, dat er
in deze zaak tweemaal vreugde heerst.
Eerst de vreugde over het bezit, en dan
nog de vreugde over het verdwijnen.
„Vooral 's zomers bij warm weer werd
de gehele IJmond ten zuiden van Bever
wijk tot Santpoort toe geplaagd, en werd
daar de gehele atmosfeer verpest. Daarom
is Velsen bereid mee te werken".
De heer De Weyer beklemtoonde tijdens
de bijeenkomst op het raadhuis nog, dat
ook de agrariërs zeer verheugd zijn met
dit besluit. Toen men beraadslaagde over
de nieuwe veiling, was er veel reserve om
trent het plan de nieuwe veiling op het
industrieterrein te zetten, omdat men dan
in de nabijheid van de vismeelfabriek
zou komen. Deze moeilijkheid is met het
besluit tot aankoop van de vismeelfabriek
opgelost.
De stichting „650 jaar stad" is zeer ver
heugd met de ontwikkeling in deze zaak.
Men wil vanavond op grootse wijze het
gemeentebestuur feliciteren met het be
sluit. Daarom verzoekt men iedere
I.Imond-bewoner, die blij is met het ver
dwijnen van de fabriek, vanavond om acht
uur naar het raadhuis te komen, om te
feliciteren. Men wil enkele muziekkorp
sen door de stad laten lopen en stadsom
roepers het heuglijke nieuws laten ver
breiden.
Verbetering onmogelijk
Zoals de IJmuider Courant dezer dagen
-il meldde, zal de vismeelfabriek „De Toe
komst" te IJmuiden volgend jaar gebruik
gaan maken van een nieuwe verneve
lingsinstallatie waardoor men de reuk nog
sterker kan terugdringen. Bij de Bever
wijker vismeelfabriek, die al van 1917 da
teert, was het niet mogelijk afdoende maat
regelen te treffen tot beteugeling van de
stank.
B. en W. hebben overleg gepleegd met
een Hinderwetdeskundige. Men wilde de
mogelijk was de fabriek te dwingen min
der kwalijke reuk te verspreiden. Men
kwam echter tot de conclusie dat dit niet
mogelijk zou zijn in deze oude fabriek, die
geen geheel was. Alleen als men een geheel
nieuwe fabriek zou bouwen, met een moge
lijkheid tot. het gesloten binnenvaren van
vis, zou er een kans zijn.
In Rotterdam gaat men ook zo te werk.
Daar bouwt men een gesloten fabriek,
waar ventilatoren de lucht, die met ozon
wordt gezuiverd, weghalen. Maar toch ge
ven de deskundigen ook daar maar 85 per
cent zekerheid. Bovendien zat men in Be
verwijk met de moeilijkheid van de riool
waterzuivering, die niet was op te lossen.
De fabriek zou zijn eigen afvalwater moe
ten zuiveren, een zware opgave. Gezien de
ze problemen was aankoop dus de beste op
lossing. Bij de IJmuider vismeelfabriek
kon men geen commentaar geven. De fa
brieken te I.Jmuiden en Beverwijk staan
voor elkaar in reserve, zoals men dezer da
gen in de IJmuider Courant heeft kunnen
lezen.
Als de Beverwijker fabriek straks uit
valt en niet op dezelfde tijd ergens anders
weer kan gaan draaienwaarover dus
geen zekerheid bestaat zal dit ongetwij
feld consequenties hebben voor de fabriek
in IJmuiden.
Rotterdam
In Overschie klaagt men reeds jarenlang
over de stank, die de afdeling, waar vis
tot meel wordt verwerkt, van het destruc
tiebedrijf „Gekro" verspreidt. B. en W.
van Rotterdam hebben thans van de di
rectie gedaan weten te krijgen, dat de vis
meelfabriek van zes uur 's avonds tot zes
uur 's morgens wordt stopgezet. De pro
duktie van vismeel zal daardoor tot de
helft dalen.
Mening van Mr. Kwint
Burgemeester Kwint van Velsen ver
klaarde desgevraagd dat er op één punt
bepaald geen verschil van mening had be
staan: de stank, die de Beverwijkse vis
meelfabriek bijna doorlopend verspreidt,
is iets, dat zo spoedig mogelijk moet ver
dwijnen. Hij juicht de door de gemeente
Beverwijk genomen stap dan ook zeer toe.
Wat de bijdrage door de gemeente Velsen
betreft, hierover kan uiteraard nog geen
enkele beslissing genomen worden. Het
totale bedrag is nog niet bekend, zodat niet
kan worden vastgesteld, of de gemeente
Velsen ook maar in principe akkoord zou
kunnen gaan met „een derde van de kos
ten". Zoals reeds gezegd is, heeft de ge
meenteraad hierover te beslissen. Een
eventueel raadsbesluit terzake moet ook
door Gedeputeerden worden goedgekeurd.
Wat de vismeelfabriek te IJmuiden be
treft is burgemeester Kwint van mening
dat IJmuiden deze fabriek niet zal kun
nen missen. Hij heeft het volste vertrou
wen dat de in de IJmuider Courant aan
gekondigde maatregelen om de stank zo
veel mogelijk te verminderen volgend jaar
inderdaad zullen worden genomen.
Conclusie uit opmerking van
Amerikaans geleerde
DALLAS (UPI) Een bekend ruimte
vaartdeskundige, dr. Henry L. Richter jr.
heeft in een gesprek met een journalist
van de Dallas Times Herald naar voren
gebracht „dat het vreemd is, dat de Ame
rikaanse pers geen aandacht besteed heeft
aan een bericht in de Izwestia. Het be
richt maakte namelijk melding van een
vermindering van het aantal Russische
kandidaten voor de ruimtevaart van vijf
tot vier. Izwestia gaf geen reden op, het
geen aanleiding zou kunnen zijn tot be
paalde vermoedens".
Het blad publiceerde echter als de me
ning van dr. Richter dat er op het ogen
blik een dode Russische ruimtevaarder in
een baan om de aarde cirkelt. Dr. Richter
woonde vorig jaar het ruimtevaartcon
gres in Moskou bij.
Verscheidene Amerikaanse ruimte
vaartdeskundigen hebben na het bekend
worden van de genoemde veronderstelling
deze als totaal ongefundeerd van de hand
gewezen. Men betwijfelde of Rusland een
satelliet in de ruimte zou kunnen brengen
bemand of onbemand, zonder dat dit door
de buitenwereld wordt opgemerkt.
WENEN (APA) Dat de jongste over
stromingen in Oostenrijk zulk een de
sastreuze omvang konden aannemen is
voornamelijk te wijten aan het feit, dat
er in Oostenrijk nog ruim 1500 „wilde" be
ken zijn. De minister van economische za
ken, Hartmann, die na de overstromingen
een inspectiereis maakte, zei, dat er in
Oostenrijk 3851 van dergelijke beken ge
registreerd zijn en dat daarvan 2305 ge
heel of gedeeltelijk gereguleerd zijn. Door
geldgebrek moest de regulatie van de ove
rige stromen nog wachten. Er wordt jaar
lijks een honderd miljoen schilling voor
uitgetrokken maar ook de beveiliging te
gen lawines moet daaruit worden bekos
tigd. Er zijn 2615 lawinebanen geregis
treerd, doch nog maar twintig daarvan
zijn onder handen genomen.
De door de overstromingen aan de oogst
toegebrachte schade is enorm, terwijl men
aanvankelijk juist op een uitstekende
oogst had gerekend. Het ontstane tekort
aan veevoeder en graan moet nu door in
voer worden aangevuld. Het grootste ge
deelte van de getroffen bouwgronden zal
pas over enige jaren weer een normale
opbrengst kunnen geven.
PEKING (Reuter/AFP) De lei
ders van communistisch China hebben
verslag uitgebracht over de resultaten,
die China in het afgelopen jaar en in
de eerste helft van het lopende jaar
op economisch gebied heeft bereikt.
Hieruit blijkt, dat de „sprong voor
waarts" van de Chinese economie veel
minder groot is geweest dat de al te
geestdriftige statistici oorspronkelijk
hadden gemeld. Tevens werd toe
gegeven, dat de resultaten, die zij voor
1959 ten doel hadden gesteld, veel te
hoog waren gegrepen. Het produktie-
doel zowel voor de industrie als voor
de landbouw is voor dit jaar aanzien
lijk verlaagd.
Na de trotse propagandafanfares waar
mede de resultaten van 1958 werden be
jubeld, moet het voor de Chinese leiders
een bittere pil zijn geweest toe te geven,
dat een groot gedeelte van de beweerde
successen alleen op papier heeft be
staan, zo wordt door waarnemers opge
merkt. Na deze pil te hebben geslikt zien
de Chinese leiders thans echter de toe-
De werkzaamheden voor het nieuwe
RAI-gebouw op het Europaplein in
Amsterdam vorderen goed. Reeds zijn
de betonjukken gereedgekomen, waar
op de spanten komen te rusten, die de
overkoepeling van de 67 meter brede
tentoonstellingshal zullen dragen.
KAAPSTAD (Reuter) De voormalige
leider van de Zuidafrikaanse Verenigde
Partij (oppositie) Strauss, die wijlen
veldmaarschalk Smuts in 1950 aan het
hoofd der partij opvolgde, heeft woens
dag meegedeeld, dat hij zijn lidmaatschap
heeft opgezegd.
Strauss, die tot dusver nog vice-presi
dent van de algemene raad van de partij
in Witwatersrand was, zei dat wat thans
in de Verenigde Partij gebeurt, onver
enigbaar is met het peil, waarop hij al
tijd getracht had aan het openbare leven
deel te nemen.
„Terwijl het zeer betreurenswaardig is
waar te nemen dat de eens zo grote Ver
enigde Partij in aantal is achteruit gegaan,
is het nóg betreurenswaardiger te zien
dat haar morele peil zelfs nog méér is ach
teruitgegaan", aldus Strauss.
Het bedanken voor het lidmaatschap
van Strauss volgt op het uittreden van
twaalf parlementsleden der partij en ver
scheidene vooraanstaande aanhangers na
het jongste partijcongres te Bloemfon
tein, dat tot een splitsing leidde.
Strauss was tot twee jaar geleden partij
leider. Hij is onder meer minister van
Landbouw geweest.
ROME (UPI) Het christen-democra
tisch parlementslid Renato Quintieri heeft
een wetsontwerp ingediend tegen onge
wenste activiteit van nozems en „tegen het
maken van reclame voor de eigen persoon
met onoirbare middelen". Artikel 1, ge
richt tegen de nozems, bepaalt dat perso
nen onder de 25, die zich misdragen als
gevolg van arrogantie, die er op gericht
is de aandacht te trekken, als sociaal
gevaarlijk worden beschouwd. Zij zou
den onderworpen worden aan een aan
tal restricties en het recht verbeuren op
uitstel van militaii'e dienst. Aan de Ita
liaanse studenten wordt zulk uitstel ge
woonlijk verleend, opdat zij hun studie
kunnen voltooien. „Het lijkt nuttig, dat
zij, die hun studie veronachtzamen, ten
einde onwettig hun lichaamskracht en
twijfelachtige moed te etaleren, gelegen
heid krijgen hun kwaliteiten te tonen bij
het voldoen aan hun militaire verplichtin
gen. Uitstel van dienst is in zulke gevallen
'volkomen ongerechtvaardigd", zegt Quin
tieri in een rapport, dat zijn ontwerp van
wet begeleidt.
Artikel 2 van het wetsontwerp van
Quintieri is gericht tegen hen die hun toe
vlucht nemen tot smaad of zelfbeschuldi
ging of het verzinnen van een misdaad,
om de aandacht te trekken.
OSLO (UPI) Bereden politie heeft
woensdagavond laat moeten ingrijpen bij
de verkiezing van de Noorse rock'n'roll-
kampioen in het Jordalstadion. Twintig
agenten te paard, geassisteerd door een
honderdtal ordebewaarders van het sta
dion, leverden verscheidene uren strijd
tegen de zevenduizend jongens en meisjes
die in verhitte staat uit het stadion waren
gekomen. Er werd met flessen gegooid en
in houten tribunes werd de brand ge
stoken.
komst op een realistischer basis tegemoet
waardoor zij beter in staat zijn orde te
brengen in de volkshuishouding, die de
last te dragen heeft van het gecombineer
de effect der hoge produktiedoelen en van
overstromingen en een droogte, zoals het
land in verscheidene jaren niet heeft
gekend.
Het centrale comité van de Chinese com
munistische partij zette vandaag in een
communiqué de feitelijke stand van zaken
uiteen na een bijeenkomst, gehouden on
der leiding van Mao Tse Toeng. In dit
communiqué wordt om te beginnen onder
streept, dat er in de eerste helft van 1959
nieuwe economische overwinningen zijn
behaald, maar dat ondanks deze succes
sen het Centrale Comité de produktiedoe
len voor het jaar 1959 aanzienlijk verlaagd
heeft. Op het gebied van de landbouw
wordt deze „aanpassing" gemotiveerd
door het feit, dat de cijfers inzake de oogst
van 1959 gebaseerd zijn op de resultaten
van het vorige jaar, die evenwel te hoog
blijken te zijn. De graanoogst van 1958
blijkt slechts 250 miljoen ton te hebben
bedragen in plaats van de 375 miljoen ton,
zoals Tsjoe en Lai in april in zijn rap
port aan het parlement had medegedeeld.
De katoenoogst is in werkelijkheid 2,1
miljoen ton en niet 3,3 miljoen ton, zoals
oorspronkelijk bekend was gemaakt. Nu
de produktie van 1958 kleiner blijkt te zijn
dan was aangenomen, is het produktiedoel
voor granen voor het jaar 1959 verlaagd
van 525 miljoen tot 275 miljoen ton en dat
voor katoen van 5 miljoen ton tot 2,1 mil
joen ton.
Ook in industrie
De „aanpassingen" zijn niet minder be
langrijk op industrieel gebied. De produk
tie van staal zal dit jaar 12 miljoen ton
moeten bedragen en niet 18 miljoen ton,
zoals aanvankelijk ten doel was gesteld.
Voorts is het produktiedoel voor kolen
verlaagd van 380 miljoen ton tot 335 mil
joen ton.
De produktie van staal doormiddel van
„plaatselijke en eenvoudige methoden"
zal voortaan door de plaatselijke autori
teiten in overeenstemming met de plaat
selijke omstandigheden worden bepaald.
AFP verneemt in dit verband, dat de
produktie van staal in kleine dorpsonder
nemingen, die weinig rendabel werd ge
oordeeld en die talrijke arbeidskrachten
van hun eigenlijke taak afhield, sedert het
begin van het jaar grotendeels is opge
geven. In de resolutie wordt toegegeven,
dat meer dan 3 miljoen ton ijzer en staal,
op deze wijze vervaardigd, van slechte
kwaliteit was. Wat de landbouw betreft
wordt in het communiqué medegedeeld,
dat dit jaar de gemiddelde opbrengst van
de zomeroogsten van alle gewassen gro
ter is dan verleden jaar. Een tijdlang is
er een tamelijk groot tekort geweest aan
bepaalde produkten. Dit kwam, doordat
de koopkracht van het volk sneller steeg
dan het volume van de kleinhandelsverko
pen. Er is thans evenwel een verbetering
in de voorziening ingetreden.
Ondanks de noodzaak tot verlaging van
de produktiedoelen voor 1959 wordt in het
communiqué van het Centrale Comité der
communistische partij gezegd, dat het
volkomen mogelijk zal zijn, dat aan het
einde van dit jaar de hoofddoelen voor de
produktie van de voornaamste industriële
en agrarische sectoren wordt bereikt, wel
ke onder het lopende vijfjarenplan in 1962,
het laatste jaar van dit plan, zouden moe
ten worden verwezenlijkt.
Wat de volkscommunes op het platte
land betreft deelt het communiqué mede,
dat deze thans stevig geworteld zijn en
hun voordelen steeds duidelijker tonen.
Verder laat het communiqué zich nogal
voorzichtig uit over de volkscommunes.
Er wordt voorts slechts gesproken van
het beginsel van „elk naar zijn werk" en
niet van „elk naar zijn behoeften". Er
wordt geen gewag meer gemaakt van de
stedelijke communes, die overigens reeds
zijn opgeheven. Het voornaamste gevaar
voor het bereiken van een nieuwe sprong
vooruit „in het lopende jaar ligt volgens
het communiqué in de groei van „rechts-
opportunistische denkbeelden onder som
mige kaders".
In het communiqué wordt ten slotte
verklaard, dat China de pogingen, die de
Sovjet-Unie op de conferentie van de mi
nisters van Buitenlandse Zaken te Genè-
ve in het werk heeft gesteld, ten volle
steunt. De wederzijdse bezoeken van
Eisenhower en Kroesjtsjev worden in het
communiqué toegejuicht.
Volgens waarnemers ziet het ernaar uit,
dat de herziening van het produktiedoel
van China een compromis-overwinning is
voor de gematigde school, die „kijk voor
je springt" als leuze heeft. Sommige
waarnemers menen, dat het communi
qué van de communistische partij aanwij
zigen geeft over het bestaan van ernstige
meningsverschillen binnen de partij inza
ke het tempo van China's economische
ontwikkeling en de instelling der volks
communes.
(Van onze correspondent in Rome)
Italië is een land, waar op politiek gebied steeds alles in beweging is of schijnt
te zijn, terwijl er in werkelijkheid vrijwel niets verandert. Na de nationale een
wording in de periode 1859-1860 of als men wil 1870, volgden elkaar een lange
reeks van liberale ministeries op. Héél even van 1919 tot 1922 was er een
woelige onzekerheid. De socialistische partij, vóór de Eerste Wereldoorlog
beschouwd als een groep onruststokers, was sterk geworden en het leek of zij de
macht zou overnemen. Het rooms-katholieke 'volksdeel, dat ruim een halve eeuw
lang tengevolge van de pauselijke bul „non expedit" zich van alle activiteit in
het politieke leven had onthouden, trad dank zij Don Sturzo in de arena en
weinige maanden nadat zij was opgericht, verwierf de „Volkspartij" honderd
Kamerzetels en werd daarmee de sterkste partij na de socialistische. Voor de
liberalen, die opnieuw de regering vormden, was Don Sturzo een uiterst lastige
bondgenoot, maar zonder de rooms-katholieken zou in 1919 in Italië, precies als
in Duitsland, het socialisme aan de macht zijn gekomen. Twee maanden na de
Volkspartij was nog een andere politieke groep tot stand gekomen, de fascistische
partij van Mussolini. Bij die eerste verkiezingen in 1919 kreeg Mussolini niet
meer dan een paar duizend stemmen, maar door handig te manoeuvreren en van
een revolutionaire partij te worden tot een vurig nationalistische, die „politiek"
bedreef niet in het parlement, maar met knokploegen op straten en pleinen, wist
Mussolini zich van de macht meester te maken. En daarmee begon voor Italië
een nieuwe, lange periode (1922 tot 1943), waarin er heel veel gebeurde, zonder
dat er iets veranderde.
Om het fascisme ten val te brengen, was
niets minder nodig dan een nieuwe, en
voor Italië rampzalige, wereldoorlog. Dat
er daarna veel woeling en beweging is ge
weest, kan men niet zeggen. Gedurende
enkele jaren werd het land door de tot
bondgenoten geworden overwinnaars be
zet en dit alleen reeds hield de harts
tochten in toom. Wat daarna volgt is al
weer een eindeloze reeks van ministeries,
die allen op elkaar lijken. Zelfs de namen
v.m de ministers veranderen nauwelijks,
al hebben ze nu eens déze, dan die porte
feuille. De eerste minister is steeds een
christen-democraat en het zijn christen
democraten, die hetzij alleen, hetzij in
coalitie, met andere partijen, het land re
geren. Eigenaardig is daarbij, dat de par
tijen, die als hulptroepen van de christen
democraten optreden, steeds meer nan be
tekenis verliezen, totdat eindelijk de repu
blikeinen, de sociaal-democraten en de
liberalen onbeduidende groepjes zijn ge
worden.
Geen werkmeerderheid
Maar ook de christen-democraten, zij
het heel langzaam, gaan achteruit. In 1943
hadden zij alleen de absolute meerderheid,
meer dan de helft van alle zetels. In 1953
kwamen de vier als democratisch be
schouwde partijen tezamen niet aan vijf
tig percent der stemmen toe en thans is
het zover gekomen, dat de christen-demo
craten, om maar de macht in handen te
houden, de steun nodig hebben van een of
meer partijen, die ze tot nu toe als anti
democratisch hebben bestreden. Na de
jongste verkiezingen heeft er onder lei-
d'ng van Fanfani nog korte tijd een kabi
net kunen bestaan, gevormd uit christen
democraten en sociaal-democraten. Het
was mogelijk, al was de meerderheid ui
terst gering. Dat kabinet werd in de grond
geboord door de rechtervleugel van de
christen-democraten (de vertegenwoordi
gers der monopolies) die bij geheime stem
mingen tegen hun eigen partij in gingen.
Nu zou men, ook al zou de wil daartoe
aanwezig zijn. onmogelijk meer een kabi
net kunnen vormen uit uitsluitend „demo
cratische" partijen. Saragat zag vijf van
zijn afgevaardigden uit de partij treden
en overgaan tot het socialisme van Nenni.
Vandaar dat zijn koppig vasthouden aan
wat hij noemt een „centrum-linkse" re
gering zinloos is. Er bestaat geen meerder
heid voor, ook niet al zouden de republi
keinen eventueel mee willen doen. waar
het niet naar uitziet. De liberalen zijn ook
te weinig in getal om tezamen met de
christen-democraten een meerderheid te
vormen en ze zijn veel te conservatief dan
dat er sprake van kan zijn, dat ooit nog
de sociaal-democraten (en de links-libe
rale republikeinen en radicalen nog min
der) zitting zouden willen nemen in één
regering met wat zich thans in Italië de
liberale partij noemt.
Ongelukkige oplossing
De oplossing, die men heeft gevonden,
is verre van gelukkig: een christen-demo
cratische regering, die onmiddellijk in cri
sis zou geraken, wanneer de fascisten er
hun steun aan onthielden. Die steun -aten
de overlevende schimmen van Mussolini's
bewind zich duur betalen. Vandaar dat
men nu voor het eerst sedert vele .jaren
de indruk krijgt, dat er in Italië misschien
iels gaat veranderen. In welke richting
die verandering zich zal voltrekken, is
heel moeilijk te zeggen maar het gebeurde
op Sicilië houdt een lering in. Natuurlijk
zal geen weldenkend mens de oplossing,
d'e op Sicilië gevonden werd, zonder meer
toejuichen. Integendeel, wat daar gebeurt
is stellig niet van gevaar ontbloot. Men
kan er vrede mee hebben, dat zich een
tweede partij op rooms-katholieke grond
slag heeft gevormd en dat deze, ondanks
al'e tegenwerking, ook van kerkelijke
zijde, een zeer groot succes heeft behaald.
Maar op dat ogenblik is er iets heel ergs
gebeurd.
De christen-democraten hadden zich in
hun verlies moeten schikken en moeten
trachten met Milazzo samen te werken.
Daartoe bestond de mogelijkheid, zelfs
nog op het allerlaatste ogenblik. De ge
westelijke regering zou dan gevormd zijn
zonder fascisten of communisten, maar
mè*. rechtsliberalen. mét royalisten en
eventueel ook mét Nenni-socialisten (dit
laatste was niet eens nodig, daar men ook
zonder hen een sterke meerderheid kon
verkrijgen). Dat heeft het partijbestuur te
Rome niet gedaan en het is duidelijk, dat
het niet kon omdat dan de fascisten hun
verdere steun aan de regering-Segni zou
den hebben onthouden en deze dus zou zijn
gevallen.
Pijnlijke toestand
Het gevolg is nu, dat Milazzo. ook al
behoren al zijn „wethouders" tot gema
tigde partijen (christen-socialisten en één
royalist) om het gewest te kunnen besturen
de steun nodig heeft van de 21 commu
nisten. Hij heeft tenslotte maar een meer
derheid van één zetel. Juist omdat zijn
toestand zo onzeker is en hij door chris
ten-democraten en fascisten (van de drie
royalistische afgevaardigden zijn er twee
naar Milazzo's partij overgelopen) met alle
middelen en met uiterste felheid zal wor
den bestreden, kan men er op rekenen,
dat de communisten op het eiland zich
voorbeeldig zullen gedragen en zich zullen
onderwerpen aan de leiding van de uitge
sproken anti-communistische Milazzo.
Hun doel is een geheel ander, veel hoger
en om de christen-democratie verder te
verzwakken hebben zij het er graag voor
over op Sicilië een ondergeschikte rol te
spelen. Maar pijnlijk is die toestand in
hoge mate. Het enige wat men er van
zeggen kan, is, dat men blij moet zijn,
dat Milazzo tenslotte gewonnen heeft, om
dat een clericaal-fascistische overwinning
nog erger zou zijn.
Ernstige crisis
De gevolgen van de christen-democrati
sche halsstarrigheid blijven niet uit. In
de eerste plaats zijn er de royalisten, die
hun partij tegenwoordig „Italiaans demo
cratische partij'" noemen. Tot voor kort
waren de royalisten en de rechts-liberalen
op Sicilië de meest belangrijke partijen.
Zij konden rekenen op de stemmen van
het grofonwetende onderproletariaat, de
analfabetische dagloners die stemmen zoals
de „barone" (of in andere gevallen de pas
toor) zei. De royalisten hebben door bij de
verkiezingscampagne de christen-demo
craten te steunen ruim twee derde van
hun stemmen verloren en in plaats van met
negen kwamen zij met drie afgevaardigden
in het nieuwe parlement. Van die drie
zijn er tenslotte nog twee overgelopen
naar Milazzo. Het gevolg is, dat nu het
bestuur van de in ernstige crisis verke
rende partij te Rome is bijeengekomen en
zie' afvraagt of het wel verstandig is nog
langer steun te verlenen aan Segni zonder
zelfs maar één onderstaatssecretariaat te
bekleden.
Zou Segni een of meer „royalisten" in
zijn regering opnemen, dan zouden de veel
talrijker fascisten, die niets dan haat en
verachting koesteren voor die oerconser
vatieve Zuiditaliaanse baronnen en prin
sen, onmiddellijk in de oppositie gaan met
als gevolg een onoplosbare crisis, ver
vroegde verkiezingen en een wel bijna
zekere triomf voor Nenni. Zo ver gaan,
dat hij óók aan de fascisten plaats inruimt
in de regering, kan Segni (zelf anti-fascist)
nog veel minder, daar dan de rooms-ka-
thclieke vakbonden en de rooms-katho
lieke jeugd, die nu reeds met de dag op
standiger worden, zonder meer uit de
partij zouden treden en zich hetzij achter
Milazzo (of zijn plaatsvervanger op het
vasteland) hetzij achter Fanfani zouden
scharen.
Socialistisch alternatief
Het is voorlopig nog min of meer vakan
tie. Maar in oktober komt het christen
democratische partijcongres en dan komen
al deze dingen aan de orde. Wij vrezen,
dat de erfenis van De Gasperi, die door
mannen zoveel kleiner dan hij niet al te
vei standig werd beheerd, dan menige veer
zal moeten laten. Het tijdperk der exclu
sieve christen-democratische overheer
sing schijnt ten einde te lopen. Nenni
spreekt reeds sedert jaren over het „socia
listisch alternatief". Het is mogelijk, dat
er een tijd komt, waarin we een kabinet
zullen hebben van rooms-katholieken en
socialisten (als oplossing stellig te verkie
zen boven rooms-katholieken en fascisten,
zo dit al mogelijk ware), maar het is niet
eens zeker, dat die rooms-katholieken dan
nog de christen-democratische partij in
h?ar huidige vorm zullen zijn. Milazzo zou
wol eens school kunnen maken. In zekere
zin vormen zijn christen-socialisten ook
een „alternatief". Maar mocht het zo ver
komen, dat er op het vasteland ook aen
scheuring komt in de christen-democrati
sche partij, dan is het toch wel zaak, dat
wie daar de leiding neemt, er voor wake,
dat hij ergens de grens trekt.
De communistische partij is niet zoals
de fascistische grondwettelijk verboden,
maar communistische ministers zijn toch
in een Westeuropees land beslist niet ge
wenst. De Nenni-socialisten had men reeds
lang onder democratische partijen dienen
op te nemen en we weten uit de beste
bron, dat de besprekingen om deze partij
op te nemen in de Socialistische Interna
tionale van Londen voortgang hebben.
Wat de christen-democraten betreft,
zouden zij, tengevolge van het bestaan van
de partij van Milazzo, bij de volgende ver
kiezingen in ieder geval enkele afgevaar
digden minder krijgen, zodat zij dan nog
minder dan thans het heft in handen '.ui
len kunnen houden zonder steun van an
deren.
In het Vatikaan begint men dit alles
ook in te zien. Het door dik en dun steunen
van de alleenzaligmakende en enige
rooms-katholieke partij in Italië schijnt
tot het verleden te behoren. De Paus heeft
met klem gezegd, dat de Katholieke 4,ctie
zich dient te onthouden van activiteit op
politiek terrein. De voorzitter van de
K A., dr. Gedda, die meer dan iemand an
ders sedert jaren het samengaan met fas
cisten heeft bepleit, is niet herbenoemd.
