De Gaulle opent voor Algerije
de weg naar onafhankelijkheid
Politieke onderhandelingen
met FLN echter uitgesloten
DE WOLF van 1833
HET WEER
hamol
Nog vele doden
huurkazerne
onder puin van
in Barletta
SCHILDER MET
Aanhoudend droog
Mooie rol'
Architect van gebouw
meldt zich bij politie
leforeijou Suy!
In de krant van heden:
Superpassagiersschepen
voor goedkope oceaanreizen
A msterdam eindstation
Chinees minister van
defensie ontslagen
Wettelijke regeling voor
parkeermeters in
voorbereiding
Betere bescherming van
voetgangers op „zebra's"
Drie Haagse ziekenhuizen
gaan „samendoen"
2 Nieuwe Hamol-crèmes!
De televisiezendtijden
Het Nederlandse trekpaard
in 's Hertogenbosch
Darul Islam commandant
Mataliu naar Djakarta
Het woord is aan
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1959 44e JAARGANG NUMMER 26o
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. H 9 «aa h np teg nï-é&> J^\SF Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.o0 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. w j| ff gf' 11 II IÉ i ÉT^jl |j^ ^ji j| |T ST h^§ |j Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. JL X X %JL X \&JL X \sasstT W UL X \jL XXX franc0 F* Post f 8'15- Losse nummers 12 ct-
ÏÏi^T-ï.'Sïï: 15295! DAGBLAD VOOR V E LS E N-IJM ÜID EN. SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Parijs)
In een rede, die 25 minuten duurde en die door alle Franse zenders van
radio en televisie werd uitgezonden, heeft president De Gaulle gisteravond voor
het Algerijnse volk de weg geopend zich onafhankelijk te maken. liet Franse
staatshoofd heeft de plechtige belofte afgelegd, dat de Algerijnen uiterlijk vier
jaar nadat de vrede zal zijn hersteld, door middel van vrije verkiezingen de
keuze tussen drie mogelijkheden zullen mogen doen, waarvan onafhankelijkheid
er een is. Als vrede zal worden beschouwd een toestand, waarbij in het land
per jaar minder dan tweehonderd personen door terreuraanslagen het leven
zouden verliezen. Een andere eventualiteit dan onafhankelijkheid zou algehelé
opname (integratie) in Frankrijk zijn en het derde alternatief luidt: een federa
tief ingerichte Algerijnse staat, die in de Frans-Afrikaanse gemeenschap kan
worden opgenomen.
Aan het begrip zelfbeschikkingsrecht
of autodeterminatie, dat de president bin
nenskamers de laatste weken al meerma
len had gebruikt gaf hij in zijn rede een
duidelijker inhoud. Wanneer men weet
hoe de geringste toespeling op het recht
op een eigen persoonlijkheid of onafhan
kelijkheid voor het Algerijnse volk de
laatste jaren in Frankrijk iemand onmid
dellijk de verdenking van hoogverraad
bezorgde, kan men ongeveer begrijpen
welke zeer belangrijke stap het Franse
staatshoofd heeft gedaan.
Aller ogen zijn nu gericht op Tunis,
waar de voorlopige Algerijnse regering in
voltallige zitting vergadert, om het ant
woord van De Gaulle's verklaring te be
palen en bekend te maken. De rede was
gistermiddag al in verschillende Arabi
sche talen en dialecten overgezet en
werd tijdens de radio-uitzending in tien
duizenden vlugschriften door vliegtuigen
over heel Algerije verspreid.
De Gaulle begon zijn toespraak met een
opsomming van alle geweldige verande
ringen en verbeteringen, die zijn vijfde re
publiek voor Frankrijk sinds vijf maan
den heeft opgeleverd. Maar toen daalde
de stem al gauw tot dramatische diepte
om die positieve balans weer op losse
schroeven te plaatsen, indien nu ook voor
het Algerijnse probleem geen oplossing
gevonden zou worden. Maar een oplossing
en geen leuzen, zo riep De Gaulle uit, ter
wijl de stem een octaaf hoger uitschoot.
Een opheffing van het vraagstuk, zo do
ceerde de generaal nu langzaam en na
drukkelijk, hoe een volk, dat zich in 35
jaar in aantal verdubbelde en waarvan
nu nog driekwart in de grootste misère
leeft, eindelijk van een menswaardig be
staan verzekerd zal kunnen worden. En
die laatste noodzakelijkheid, kan, aldus
De Gaulle, alleen door Frankrijk worden
verwezenlijkt een termijn van vijf jaar
werd hier genoemd en hij kondigde
aan, dat aan het modernisatie-plan van
Constantine de komende jaren nog meer
miljarden ten koste zouden worden gelegd.
De onafhankelijkheid, waartoe de gene
raal Algerije de mogelijkheid even later
opende, zal echter iedere verdere hulp
van Frankrijk automatisch uitsluiten.
Daarentegen zal Frankrijk in dat geval
wel alle maatregelen treffen om de vrije
afvoer van de bodemprodukten van de Sa
hara te blijven garanderen. De Gaulle
lijkt dus wel een onderscheid te willen
maken tussen het land Algerije en de Sa
hara, van welk laatste woestijngebied
Frankrijk in geen geval afstand denkt te
doen. Een keuze in de richting van de Al
gerijnse onafhankelijkheid omschreef de
generaal als een politieke en economi
sche ramp, die al spoedig tot een commu
nistische dictatuur zou moeten voeren.
Politieke onderhandelingen met het
F.L.N., het Algerijnse bevrijdingsfront,
zou Frankrijk, zo verzekerde de president
ook nog, nooit of te nimmer openen of
voeren, omdat er geen enkele zekerheid
heerst over het recht, laat staan het mo
nopolie van de opstandelingen exclusief
het woord voor het hele volk te mogen
voeren.
Wel zou het F.L.N. kunnen meedoen aan
een campagne voor de vex-kiezingen. De
Gaulle sprak verder als zijn overtuiging
uit, dat de oorlog vanaf dit moment haar
voornaamste doeleinden heeft verloren.
Een formeel voorstel voor een wapenstil
stand bleef echter achterwege. Wel nodig
de De Gaulle de F.L.N.-leiders uit naar
hun land terug te keren. Hun terugkeer
zou in overleg met de Franse autoriteiten
in Algerije kunnen worden geregeld.
Met zijn verklaring heeft De Gaulle een
einde gemaakt aan de uitzonderingspositie,
waarin Algerije tussen of naast de andere
Afrikaanse landen tot nu toe nog verkeer
de. Die andere voormalige Franse bezit
tingen of koloniën in Afrika hadden bij
het referendum van vorig jaar al het
recht gekregen zich onmiddellijk onaf-
handelijk te stemmen, waarvan toen ech
ter alleen door Guinea gebruik werd ge
maakt.
De Gaulle, die ook op dit beslissende mo
ment in Frankrijks geschiedenis gisteren
geheel op eigen gelegenheid en bijna zon
der voorkennis van de regering, sprak en
handelde, zal met dit gebaar ongetwij
feld een zeer goede beurt bij de wereld
opinie hebben gemaakt en men verwacht,
dat in het bijzonder Washington het Fran
se standpunt nu ook in de UNO-Assem-
blee zal steunen. Diplomatiek heeft De
Gaulle ontegenzeggelijk een belangrijk
winstpunt geboekt.
Advertentie
SIKKEN S-TJ ALLE M A PRODUKTEN
vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur'
(32 pagina's in kleuren) bij postbus 2 - Leiden
OFFICIAL DEALER
Huygensstraat 15 - IJmuiden - Tel. 6121
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met plaatselijk wol
kenvelden, maar ook nu en dan
zon. Overwegend matige wind
tussen noord en noordoost. Wei
nig verandering in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
President De Gaulle ontvouwde gister
avond voor radio en televisie zijn nieu
we plannen voor Algerije. Volgens
radiotechnici hield hij zijn toespraak
geheel uit het hoofd, zonder een blik
op zijn notities te slaan.
Een andere vraag is evenwel, of hij ook
de Algerijnse nationalisten zal hebben we
ten te overtuigen van zijn oprechte goede
wil. En zélfs in dat geval is het nog aller
minst zeker dat het F.L.N. de handschoen
van De Gaulle ook zal gelieven op te ra
pen. Zo niet, dan zal er aan de feitelijke
oorlogstoestand in Algerije, met zijn aan
slagen, folteringen, en concentratiekampen
weinig of niets veranderd zijn. Het F.L.N.
wordt voor een overwegend deel geleid
door een kleine groep intellectuelen, die in
Frankrijk hun opleiding genoten hebben.
Zij hebben daar ook hun kennis van de
geschiedenis opgedaan. En ze weten, dat
het vaak een lange en zware weg van
bloed en tranen is, om een politiek ach
terlijk volk tot het bewustzijn van zijn na
tionale saamhorigheid te brengen. Die
weg is in hun ogen vermoedelijk nog lang
niet afgelegd, zodat de mogelijkheid dat
de meerderheid van het Algerijnse volk
voor de onafhankelijkheid nog niet rijp
zou zijn, allerminst is uitgesloten.
Even zeer is het mogelijk, zo niet waar
schijnlijk, dat de F. L. N.-leiders dat risico
van een verkiezingsuitslag die in hun na
deel uit zou vallen, niet zullen willen lopen.
Met een weigering van de Algerijnse nati
onalisten op De Gaulle's liberale voorstel
len in te gaan, moet dus wel ernstig reke
ning worden gehouden. Niettemin is De
Gaulle er in geslaagd, Frankrijk de
mooie rol" toe te kennen. Wanneer het
F. L. N. niet op De Gaulle's voorstel zou
ingaan, stellen de Algerijnse nationalisten
zich zelf, volgens de democratische begin
selen, automatisch buiten spel. Hun inter
nationale prestige, waarvoor ze zo gevoe
lig zijn, zou zienderogen dalen. Niet onmo
gelijk is het evenwel, dat het F. L. N. dat
nadeel of verlies op de koop toe wenst te
nemen.
BAItLETTA (UPI) Sinds woensdag
ochtend lossen zeshonderd soldaten,
brandweerlieden, carabinieri, monniken
en andere vrijwilligers elkaar af bij het
droeve bergingswerk aan de Via Canosa
in de Zuiditaliaanse stad Barletta. Een
vijf verdiepingen hoog flatgebouw, dat een
half jaar geleden op een oude garage werd
gebouwd, die thans te zwak is geble
ken, zeeg woensdagochtend tegen half acht
ineen.
Veertig met puinstof bedekte leven
loze lichamen heeft men tot dusver uit de
puinwoestenij geborgen, maar meer moe
ten er nog volgen als er tussen de zestig
en honderdzes mensen in het gebouw wa
ren toen het instortte. Er woonden 24 ge
zinnen in de flats, samen 106 mensen. Nie
mand weet hoeveel er in het gebouw wa
ren toen het instortte. Dertien mensen zijn
levend maar zwaargewond geborgen. Een
man was juist de straat op gegaan toen de
instorting zich voordeed. Hij heeft zijn
vrouw en negen zonen verloren.
Het bergingswerk is de gehele nacht
doorgegaan. Jonge militairen, graven in
stilte naast ontdane politiemannen en rus
tige monniken. Het werk vordert zeer lang
zaam. De autoriteiten hopen, dat er nog
levenden onder het puin liggen en hebben
gewaarschuwd dat het puin zo min moge
lijk verstoord moet worden, daar anders
nieuwe instortingen ontstaan welke de le
venskansen van de weinige opgeslotenen
nog kleiner maken. Draglines en bulldo
zers worden daarom spaarzaam gebruikt.
Hedenmiddag zullen de eerste doden ter
aarde worden besteld, als het moeilijke
identificatiewerk enige voortgang heeft
gemaakt. President Gronchi, die woens
dagavond naar het vlakbij liggende Bari is
gegaan om er de internationale handels-
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM. IEL.'223596
CAMEL MONTY COATS
pag.
Aanbod van De Gaulle 1
Weerrapporten1, '2
Economisch nieuws2
Toch is het zo2
Staalstaking in V.S2
Van dag tot dag3
Op de Praatstoel3
De kleine wereld.3
Radio en Televisie4
Feuilleton4
Uit stad en omgeving 5, 7, 9
Agenda7
Beurs9
Israels Bedoeïnen 9
Pavlia Jokic vierde haar gouden
bruiloft11
E.E.G. en handelsverkeer 11
Prinses Beatrix11, 15
Kroesjtsjev in V.S13
Kerkelijk leven13
Kunst15
Sport17
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S.
beurs te openen, zal de massabegrafenis
bijwonen. Hij heeft opdracht gegeven de
feestelijkheden in Bari af te gelasten en
de beurs zonder vertoon open te stellen.
Wie heeft die veroorzaakt? Burgemees
ter Palmitessa van Barletta heeft gezegd,
dat de flat verkeerd Ontworpen was.
Francesco Lombardi, de architect die
hiervoor verantwoordelijk is, heeft zich
gemeld bij de politie, die al naar hem
zocht. Onmiddellijk na de instorting was
hij spoorloos, en vrienden vreesden, dat hij
zelfmoord zou plegen. Woensdagavond
laat kwam Lombardi zich echter aange
ven.
„De enigen die een kans hebben om de
ze ti'agedie te overleven zijn de dertien
zwaargewonden in het ziekenhuis", zei
woensdagavond een politieofficier in
Barletta.
De commandant van de brandweer, die
de algehele leiding van het bergingswerk
heeft, verklaarde vanochtend, dat het op-
ruimingswerk een kwestie van dagen zal
worden. „Bij rampen zoals deze vindt men
de meeste slachtoffers diep onder het puin.
De heer L. Edgar Detwiler heeft tijdens
een persconferentie te Den Haag medege
deeld, dat is opgericht de „American
European Lines" n.v., een Nederlandse
scheepvaart-, „holding"- en financierings
maatschappij. Deze maatschappij is van
plan goedkoop varende oceaanschepen
tussen de Verenigde Staten en Europa in
de vaart te brengen.
Volgens de heer Detwiler, die een der
directeuren van de n.v. is, zal oud-minis
ter prof. dr. P. S. Gerbrandy voorzitter
van de „board of directors" zijn, waar
mede hij waarschijnlijk de president
commissaris bedoelde. De American Euro
pean Lines n.v. is volgens de heer Det
wiler met de heer C. Verolme, president
directeur van Verolme United Shipyards
te Rotterdam overeengekomen, om vier
transatlantische schepen zo snel mogelijk
te bouwen. Elk van deze schepen zal één
klasse hebben en 8.000 passagiers kunnen
vervoeren bij een bemanning van 2.000
man. Ieder schip zal ongeveer 120.000 ton
meten, bij een lengte van 1.275 voet en een
grootste breedte van 130 voet. De dienst-
snelheid zal 35 knopen zijn.
Drie eindstations zal de nieuwe maat
schappij bouwen, namelijk te New York,
waar zes bestaande pieren moeten worden
vergroot en aangevuld met parkeerruimte
voor 10.000 auto's, logeergelegenheid en
bedrijfsgebouwen ter waarde van 40 mil
joen dollar, te Amsterdam en te Lissabon.
De heer Detwiler zei met de gemeente
Amsterdam overeen te zijn gekomen wes
telijk van de petroleumhaven een nieuwe
aanlegsteiger met gebouwen on te richten.
De kosten van het project zijn nog niet
bekend.
Financiering niet duidelijk
Over de financiering van de American
European Lines was de heer Detwiller
vaag. „De zaken zijn voor elkaar", zo zei
hij.
LONDEN (UPI) Radio Peking heeft
hedenochtend bekendgemaakt, dat maar
schalk Peng Teh-Huai communistisch-
Chinees minister van Defensie, van zijn
functie is ontheven en vervangen wordt
door vice-premier Lin Piao. Er is voor de
ze mutatie geen redenen gegeven.
De vice-premier Lo Jui-Ching, die te
vens minister van openbare veiligheid was,
heeft thans de functie gekregen van chef
van de generale staf, en wordt in zijn hoe
danigheid van minister van openbare vei
ligheid opgevolgd door Hsieh Fu-Chih.
De minister van Verkeer en Waterstaat
de heer Korthals, deelt in de toelichting
op de begroting van zijn departement mee
dat een wetsontwerp tot wijziging van de
motorrijtuigenbelastingwet in een verge
vorderd stadium van voorbereiding ver
keert. De bedoeling van dit ontwerp is het
invoeren van parkeermeters, ter controle
op de naleving van parkeertijden moge
lijk te maken. In voorbereiding is voorts
een wijziging van het Wegenverkeersre
glement, waarin nadere voorschriften wor
den gegeven voor het gebruik van par
keermeters en parkeerschijven.
Zodra het wetsontwerp tot wet zal zijn
verheven, zal het tot stand komen van
deze reglementswijziging worden bevor
derd.
Naast een aantal aanvullingen en ver
beteringen van het Wegen verkeer si-egle-
ment van betrekkelijk ondergeschikt be
lang zijn in voorbereiding bepalingen die
ten doel hebben een betere bescherming
te verlenen aan voetgangers, die gebruik
maken van voetgangersoversteekplaat
sen.
De aan prof. mr. A. D. Belinfante ver
leende opdracht tot algehele herziening
van de wegenverkeerswetgeving heeft
aanleiding gegeven tot het opnemen van
contact met een aantal verkeersdeskundi-
gen uit naburige landen, om de mogelijk
heid te overwegen op korte termijn te ge
raken tot hax-monisatie van de voornaam
ste vex-keex-sregels.
Gaan knipperbollen verdwynen?
Plet ziet er naar uit, dat op den duur de
knipperbollen zullen verdwijnerr. Zij heb
ben in ons land niet aan de verwachtingen
beantwoord. Op het ogenblik gaat men de
mogelijkheid na van een wetswijziging,
waardoor op alle oversteekplaatsen de
voetgangers de rechten zouden krijgen, die
zij nu op de door knipperbollen bescherm
de zebra's zouden genieten. De knipper
bollen zouden daardoor overbodig worden.
Diie Haagse ziekenhuizen, het r.-k. zie
kenhuis St. Joannes de Deo, het Juliana-
kinderziekenhuis en het Rode-Kruis-zie-
kenhuis hebben een maatschap gevormd
ter gezamenlijke exploitatie van een duur
medisch apparaat, een „elektro-encefalo-
gx-aaf", dat dient om de werking van de
hersens te onderzoeken. Het apparaat
wordt per auto van het ene naar het an-
dei-e ziekenhuis vervoerd.
Advertentie
Een grote vooruitgang in de huidverzorging
Hamol crème Hydratante
(voor de dag)
Vernieuwt het vochtgehalte
van het huidweefsel en houdt
dlttevensln evenwicht, zodat
de huid verrassend Jong en
soepel wordt. 3.90
Hamol crème Cellulaire
(voor de nacht)
De actieve, celopbouwende
vochtinbrengende voedings
crème. Bestrijdt rimpel vor
ming. Draagt bij tot verjon
ging van de huid. f 3.9t
Schoonheid uit Zwitserland
In het beruchte vrouwenkamp van de
Nazi's Ravensbrück tvaar 92000 vrou
wen en kinderen zijn omgekomen is
een gedenkteken onthuld, waarbij vele
vroegere gevangenen elkaar in vrijheid
weerzagen. Een dame uit Boeda
pest omhelst hier een vroegere blok-
genote uit Brussel.
Met ingang van 1 oktober komen er
enige wijzigingen in het tijdschema voor
de televisie-uitzendingen. Bjj de zendtijd-
verruiming van april jongstleden is men
de vrijdagavond voorlopig gaan vullen met
telerecordings. In het vervolg zullen nu
op de vrijdagavonden studioprogramma's
worden gebracht.
In verband daarmee gaat het schema
voor het laatste kwartaal van dit jaar als
volgt luiden. Zondag wordt uitgezonden
van 20 tot 22.30 uur; dinsdag, de film
avond, van 20 tot 22.20 uur; woensdag van
20 tot 22 uur; donderdag (dramatische pro-
dukties) 20 to t22.20; vrijdag en zaterdag
van 20 tot 22 uur. Een en ander betekent
niet, zo vernemen wij nog van de NTS,
dat er nu geen ruimte meer zou zijn voor
extra-NTS-programma's of Eurovisieuit
zendingen na de in het schema vastgelegde
tijden of 's middags.
Een keurtroep van paarden draaft ons
tegemoet. De grote nationale tentoon
stelling van de koninklijke vereniging
„Het Nederlandse trekpaard" in Den
Bosch leverde dit fraaie beeld van
kracht en spanning op.
DJAKARTA (UPI) Bahar Mataliu,
een overgelopen commandant van de Da-
rul Islam, komt „de komende dagen" naar
Djakarta, aldus heeft de militaire com
mandant van Zuid-Celebes, kolonel Nadi
Mattalatta medegedeeld.
Lessing:
Soms zou men in het uur van het smar
telijkste verdriet om zichzelf kunnen
lachen, als men de ware proporties van
de oorzaak zijner ellende objectief zou
kunnen zien.