STORM OVER KONGO IN BRUSSEL GELUWD Washington ontdekt gevaarlijke kant aan Kroesjtsjevs bezoek ^"Hoe is het ontstaan Voornaamste zorg is intact honden van het economische bestel 'laat-taua SLOT DEFECT? <=Praatótosl Winnaars Prijsvraag naar Londen D, DE WINNAAR OF WINNARES VAN DE HOOFDPRIJS: een vliegreis met onze nationale luchtvaartmaatschappij de KLM naar- en een 10-daags verblijf in NEW YORK met algehele verzorging Antwerpse theeveiling Eis tot inbeslagneming van Indonesische thee verworpen Bilderberg-conferentie in Turkije dit weekeinde Waternood in Losser Rapport Blaissc in het EEG-parlement Russisch volk wordt in de waan gebracht dat de Amerikanen hun regering niet steunen Wem her von Br aim Russen zijn ons drie jaar voor in ruimtetechniek de Op Kerkelijk Nieuws Dit woord PATRIJSPOORT ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1959 (Van onze correspondent in Brussel) Hoewel de berichten uit Kongo enigszins verward zijn, heerst in Brussel een ietwat betere stemming dan kortgeleden. Sinds het ophefmakende ontslag van minister Van Hemelrijck en zijn opvolging door minister De Schrijver, hebben de regeringspartijen, de rooms-katholieken en de liberalen, getracht het onderling weer eens te worden over de te volgen politiek. Eerste minister Eyskens en ook de nieuwe minister van Kongo hebben er herhaaldelijk de nadruk op gelegd, dal de beloften, vervat in de koninklijke boodschap van januari 1959 en de door alle regeringspartijen toen een stemmig goedgekeurde regeringsverklaring, loyaal zullen worden uitgevoerd. Alleen het tempo, waarin zal gewerkt worden, is versneld. Dat betekent, dat dc provinciale raden onmiddellijk na dc verkiezingen van maart 1960 zullen worden gevormd en dat de algemene raad en dc wetgevende raad ten spoedigste na die datum, en in ieder geval in 1960, tot stand zullen komen. Ook dc nodige uitvoerende organen zullen worden geschapen, terwijl er tevens toe zal worden overgegaan de provincies van Kongo een grote autonomie te verschaffen. Men bedenke hierbij, dat sommige van deze provincies uitgestrekt zijn als grote Westcuropese staten, terwijl zij bewoond worden door naar aard en ontwikkeling zeer verschillende stammen. Zijn de Kongolezen nu tevreden? De Abako, de beweging van Neder-Kongo, blijft zijn actie voortzetten en eist onaf hankelijkheid voor januari 1960. Zij wei gert dc regeringsverklaring van januari 1959 te erkennen, omdat zij aan de opstel ling ervan geen deel heeft gehad. De Kon golese Nationale Beweging heeft gewei gerd deel te nemen aan de bijeenkomsten, die het gouvernement-generaal heeft be legd om dc Kongolezen uiteen te zetten, hoe het verkiezingsstelsel en ons demo cratische bestel in het algemeen functio neren. In het algemeen bestaat er bij de zeer talrijke Kongolese politieke partijen een neiging tegen elkaar op te bieden. Daar bij zijn ook wel elementen, die weten dat ze geen kans meer maken, als binnen en kele jaren de in de universiteiten opgelei de krachten naar voren komen. Voorlo pig komen er betrekkelijk weinig inciden ten voor omdat de Kongolezen wachten op de besluiten, die Brussel zal nemen. Wanneer onafhankelijkheid? De brandende kwestie blijft: hoe en wan neer krijgt Kongo de onafhankelijkheid? Aan het einde van de Afrikaanse studie dagen, die ter gelegenheid van de Gentse jaarbeurs zijn gehouden, en waaraan ook Afrikanen zowel uit Kongo als elders deel namen, heeft minister De Schrijver een rede gehouden. Hij sprak zich daarbij uit voor een gedurfde en tegelijk realistische politiek, voor een Belgisch-Kongolese sa menspraak. Volgens de minister hebben deze studiedagen wel aangetoond, dat een Franse, een Britse en weldra ook een Bel gisch-Kongolese gemeenschap in Afrika noodzakelijk zijn. Het komt er voor mi nister De Schrijver vooral op aan, 'n broe derlijkheid te scheppen tussen België en Kongo, waarbij elk der deelgenoten, iets wil prijsgeven in het belang van de on derlinge afhankelijkheid. Ondertussen blijft vooral de socialistische oppositie in België de toestend in sombere kleuren afschilderen. Zij weigert eni ge verantwoordelijkheid voor de gevolg de politiek te dragen niettegenstaande zij de regeringsverklaring van januari 1959 heeft goedgekeurd zolang minister De Schrijver ziin beleid niet voor het parle ment verantwoordt. De binnenlandse poli tiek speelt hier natuurlijk mee. Het huidi ge kabinet blijft weigeren aan dit verzoek te voldoen, zodat we wel op de normale opening van de zitting in november zullen moeten wachten om te vernemen hoe de regering de Kongolezen naar onafhanklijk- heid wil voeren. Liberale critiek De liberale minister van staat, senator Motz, schrijft in de „Dernière Heure" dat de regering een grote vergissing beging, toen zi] zich in januari niet uitsprak over de datum waarop de nieuwe onafhankelij ke Kongostaat zal worden gesticht. Het heeft de demagogen van Kongo een ar gument in handen gespeeld, waarop zij hun actie en de boycot van de verkiezin gen kunnen baseren. Dat is heel wat ge makkelijker dan een goed economisch en sociaal programma voor het reusachtige Kongolese gebied op te stellen. De Brit ten hebben Nigeria in 1956 de onafhanke lijkheid voor 1960 beloofd, zonder dat dit aanleiding tot ontevredenheid gaf. Stelt België nu achteraf een termijn van vier jaar, dan lijkt het een terugtocht. Toch moet volgens de liberale minister de tijd gevonden worden om de nieuwe staat een stevige, politieke basis te geven, zonder te vervallen tot „césarisme", de alleenheerschappij, opgeld doet in de Ghana-staat van Kwame Kroemah, in het Guinea van Sékou Touré of de Frans Kon golese republiek van abt Fulbert Youlou. In deze landen lijkt men bijvoorbeeld de mening te zijn toegedaan, dat de gevange nis een normale verblijfplaats voor de po litieke tegenstanders is. België heeft vol gens de heer Mof.z in de afgelopen vijf tig jaar te veel in Kongo gestoken om dit gebied tot een dergelijk stelsel te laten vervallen. Er moet vooral tegen gewaakt worden dat het economisch bestel in een onafhankelijk Kongo binnen enkele maan den in elkaar zou storten. Men heeft hier nu enige hoop, dat minis ter De Schrijver, die de naam heeft een goed onderhandelaar te zijn, de weg zal weten te vinden om de conomische en po litieke vooruitgang van Kongo gelijkma tig te doen verlopen, zonder dat de banden met België worden verbroken. Hierbij wordt ook op de hulp van bevriende landen gerekend. De minister van Financiën is naar dc Verenigde Staten vertrokken, waar hij een lening voor Kongo zal vragen. Er zal veel meer aandacht aan het eco nomisch, financieel en sociaal beleid wor den geschonken. Dat dit 'dringend nodig is, blijkt bijvoorbeeld uit het feit, dat de Kon golese provinciale raden reeds danig het mes hebben moeten zetten in hun buitenge wone begrotingen voor 1960. Deze moesten in sommige gevallen bijna gehalveerd wor den. Het is gemakkelijk grootse plannen te maken, maar de financiën voor de uitvoe ring moeten er ook zijn. Gelukkig is de ex port van Kongo dit jaar flink gestegen, en als het economisch beter blijft gaan, zal men wellicht ook de middelen vinden om de economische expansie van Kongo voort te zetten. Voorlopig overheerst echter de politiek. Er wordt nu ijverig gewei-kt aan de voor bereiding van de nieuwe instellingen en de komende verkiezingen waarvoor veel wetteksten en besluiten moeten worden klaargemaakt. Dezer dagen is te Brussel de wetgevende raad samengekomen, de toekomstige Kon golese Senaat, thans nog een adviserend orgaan. Hiervan maken zowel Belgen als Kongolezen deel uit.De inheemsen zijn af gevaardigd door de Kongolese provincies. Als voorzitter treedt minister De Schrijver op. In verzekerde bewaring Een van de Kongolese leden van deze raad is afwezig, de heer Kalonji, voorzitter van de provinciale afdeling voor Loeloea- burg van de Nationale Kongolese Bewe ging. Hij werd enige tijd geleden door de gouverneur van zijn provincie „in ver zekerde bewaring" gestold omdat hij de bevolking zou hebben opgeruid. Dat geval heeft nogal wat stof doen opwaaien, maar twee andere leden van de Nationale Kongolese Beweging, de heren Ileo en Ngalula, die wekenlang in Brussel Advertentie WÊÊwÊÊÊËtöMi. 'V'VJ:W1 1 i 1 llll Schiphol, 17 september 'e acht winnaars van de maand augustus in de grote Lexington prijsvraag vertrokken per speciaal Lexington- vliegtuig naar Londen. U ziet ze hier voor het vliegtuig, vóór het vertrek van Schiphol. De gelukkigen v.l.n.r.: A. v. d. Struik, Wageningen Mevr. D. A. Spuyman, Rijswijk D. Wolters Jr., Eindhoven B. H. Stokman, Den Haag L. H. E. v. Hylckama Vlieg, Roosendaal E. A. Philippart-Reijns, Tilburg Th. W. Maandag, Rijswijk A. J. Klunder, Enschede voor twee personen wordt tegen het einde van september bekend gemaakt in dit blad from America's Best Tobaccos Vier Nederlandse firma's van vroegere theeplantages in Indonesië hebben bij het Antwerpse Gerecht een eis tot inbeslag neming van de geveilde thee, afkomstig van Indonesische plantages, ingediend. Op de vraag van de rechter of deze plantages door de Indonesische regering genationali seerd werden, moesten de Nederlanders bevestigend antwoorden. Zich hierop ba serend heeft de rechter de eis afgewezen. Donderdagmorgen werd deze uitspraak door de voorzitter van de rechtbank in eerste aanleg in kort geding bekend ge maakt. Van deze uitspraak schijnt geen beroep mogelijk te zijn. In Antwerpen toonde men zich zeer tevreden over het verloop van deze eerste veiling en men hoopt nu ook, dat men voor de verkoop van andere produkten als centrum zal worden aangewezen. Men denkt hierbij aan rubber, koffie, palmolie, copra enz., die tot dusverre op de markten van Amsterdam en Rotterdam verkocht werden en daar een gezamenlijk omzetcijfer van ongeveer 30 miljard Belgische francs bereikte. ISTANBUL (AFP) Vrijdag is in een luxueus hotel twintig kilometer buiten Is tanbul in Jurkije, een door de groep Bil- derberg georganiseerde samenspraak be gonnen. die tot maandag zal duren. De leden van de groep Bilderberg be spreken internationale vraagstukken en zij wisselen van gedachten over de wijze, waarop deze huns inziens het best zouden kunnen worden opgelost. De besprekingen, die door Prins Bernhard, de oprichter van de groep, worden geleid hebben een be sloten karakter. Er wordt onder meer aan deel genomen door Paul-Henri Spaak, secretaris-gene raal van de N A V O, de heer M. R. W. Se- gers, Belgisch minister van Verbindingen en Jacques Rueff, een Franse deskundige op economisch gebied en de voormalige Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken mr. E. N. van Kleffens, thans verte genwoordiger van de E. G. K. S. in Londen. Van Turkse zijde wordt aan de samen spraak deelgenomen door premier Mende- In het gemeentehuis in Losser is een spoedbespreking gehouden tussen het col lege van B. en W., de waterleidingmaat schappij Overijsel en de brandweer, ten einde maatregelen te nemen tegen de ern stige waternood, die op tal van plaatsen in deze grote plattelandsgemeente bestaat. Besloten is op verschillende punten aftap kranen te maken, waar de boeren water kunnen halen. In die gebieden, waar geen waterleiding aanwezig is, zal de brand weer gedurende bepaalde uren tankwagens stationeren. hebben vertoefd en verscheidene bespre kingen, ook met minister De Schrijver heb ben gehad, moesten onverriebterzake te rugkeren. Het lijkt, dat niet de rhihïstèr maar de gouverneur-generaal dit geval móet beslechten en gouverneur-generaal Cornells is pas enige dagen geleden naar Kongo teruggekeerd. Het dreigement van de Kongolezen, dat zij niet aan dc werkzaamheden in Brussel zouden deelnemen, als Kalontji er niet bij kon zijn, is niet door de daad gevolgd. Vol gens minister De Schrijver verloopt deze „historische zitting" zelfs onder zeer gun stige omstandigheden en zo juist zijn de no dige maatregelen aangenomen, die de Kon golese provincies een zeer verregaande autonomie verzekeren en het de Kongole zen mogelijk maken in eigen huis baas te worden. ACROBATIEK Een waar acrobatisch kunststukje werd, blijkens deze kop in Tuba n- tia, slecht beloond: „Veertien dagenluidde de eis. Enschedeër reed op 3 flesjes bier, zonder rijbewijs. 1 DESILLUSIE Nieuwsblad een zekere heer Utrechtse h deelt mede, dat De Nijs „zich voor de voeten van de heer Nales neervleide". En ik die mij alteid vlij met de gedachte dat Utrechtsch Nieuws- blad zuiver Nederlands schreift MEUBELTJE j§ Voor een vreemd meubeltje moet u naar Hooislagen, blijkens deze in de S Prov. Overijsselse en Zwolse Courant: Te koop g.o.h. eikenhouten kabi- net en prima beukenhouten kast, E met marmeren bad ingericht als aanrecht. K. Kooistra, Nieuw- leusenerdijk F. 273, Hooislagen. BEWIJS I „1-Iet feit dat deze uitlating in druk verschijnt, bewijst al enigszins dat Rome toch hermetischer dicht- gaat", schrijft De Volkskrant; die |j hiermee bewijst dat zij niet weet wat „hermetisch" is, als zij denkt p dat het nóg hermetischer dan hermetisch kan. BEWIJS II De zelfde Volkskrant schrijft dat §j zangers en zangeressen zich |j „nog vollediger konden geven aan de muziek die zij vertolkten". Waarmede De Volkskrant bewijst dat zij niet weet wat „vol- ledig" is, als zij denkt dat het nóg j| vollediger dan volledig kan. TALARIUS I In de komende nacht zal het treinver keer tussen Schiedam en Delft worden gestremd, omdat dan in Kethel veer tien kleine spoorbruggetjes over een poldervaart worden vervangen door één grote spoorbrug. De nieuwe brug weegt 400 ton, is 51 meter lang, 8 me ter breed en 8 meter hoog. De foto toont de gereedliggende brug op het moment dat een trein over de oude verbinding passeert. LUXEMBURG (AFP) In een rapport van de commissie voor handelspolitiek van het Europese parlement, dat de vol gende weck te Straaatsburg aan het Par lement zal worden voorgelegd, wordt voorgesteld dat de zes landen van de Ge meenschappelijke Markt het initiatief ne men tot hervatting van de onderhandelin gen over een Europese economische asso ciatie welke de zes van de Euromarkt, de zeven van de Kleine Vrijhandelszone en de andere landen van de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking zou moeten omvatten. In het door de Nederlander Blaisse op gestelde rapport wordt voorts gezegd, dat de besprekingen slechts tot resultaten kun nen leiden indien de landen van de Ge meenschappelijke Markt een concreter plan opstellen dan het eerste memoran- res en zijn minister van Buitenlandse Za ken Zorlu. WASHINGTON (UPI) Er bestaat een groot verschil tussen de ontvangst die de Amerikanen Kroesjtsjev bereiden, en de versie welke de Russische kranten ervan geven. Het verschil is van dien aard dat Amerikaanse regeringsfunctionarissen er een gevaarlijke kant aan zien. Vóór Kroesjtsjev naar de Verenigde Staten vertrok had het Russische volk de indruk dat dc besprekingen met president Eisenhower tot onmiddellijke, tastbare resultaten zouden leiden. Die indruk was gewekt door de Russische kranten. Zij hebben niets gedaan om er iets aan te veranderen, en schrijven in gloedvolle termen over juichende mensenmenigten en hartelijke ontvangsten, overal waar Kroesjtsjev zich vertoont. De ontvangst is in feite koel en beleefd, op het kille af. Eisenhowei-s begroeting van de Russische premier was beleefd, met een grimmige ondertoon. Wie zijn ogen en oren gebruikt kan het onmogelijk anders waarnemen. Van de laaiende geest drift die de Russische officiële kranten het Russische publiek voorschotelen is geen sprake. Voor de afwijking tussen feiten en de weergave daarvan in de Russische pers moeten redenen zijn. In Washington heeft men zijn veronderstellingen hierover. Het is een duidelijke propaganda, daarover bestaat geen verschil van opvatting. Maar het doel? Welk doel? Wellicht is het de bedoeling het Ameri kaanse volk te tekenen als een volk dat de doelen van de Sovjet-Unie mede na streeft. De werkelijke tegenstanders van de Sovjet-Unie zijn dan de miljonairs en militaristen die van oudsher als oorlogs hitsers te boek staan. De kerngedachte van deze stelling is dan dat het Ameri kaanse volk wel goed wil, als zijn heer sers het maar kennis lieten nemen van de (communistische) werkelijkheid. Dit is een gevaarlijke propaganda, zeker als ze de beoogde resultaten bereikt, want het Russische volk wordt er door misleid ten aanzien van de ware overtuiging van het Amerikaanse volk, ook wat betreft zijn mogelijke beslistheid om zich tegen een aanval op „The American way of life" te verdedigen. Als bij het Russische volk een der gelijke onderschatting zou bestaan wordt het voor het Kremlin gemakkelijker zijn offensief van dreigementen en kleine cri ses voort te zetten, en zou het minder ver zet ondervinden als het ooit op een oorlog wil aansturen. Immers: het Russische volk zou dan denken dat zijn eventuele tegen standers slechts weinig verzet zullen bieden. Washington blijft zich afvragen wat de reden kan zijn voor de misvormde weer gave van de feiten. Men is zich ervan be wust dat bij de vele fundamentele ver schillen tussen Amerika en Rusland een nieuwe is gevoegd, nog gevaarlijker dan de reeds bestaande. Ongekende luxe De gloedvolle alinea's die de Russische regerings- en partij kranten aan de reis van Kroesjtsjev hebben gewijd beginnen in Moskou een ongewone vrucht af te wer pen. Voor het eerst zijn buitenlandse jour nalisten geen potentiële spionnen meer. Men vat Kroesjtsjevs reis op als het einde van de koude oorlog, en denkt algemeen in de geest van: „Nu is alles in orde Amerikaanse journalisten, die men aan zichzelf overliet, hebben nu al uitnodigin gen voor lunch of diner ontvangen. Een UPI-correspondent voor wie de bu ren nooit meer dan vage schimmen waren, werd door een van hen uitgenodigd om bij hem thuis* naar een radioverslag van Kroestjtsjevs reis te luisteren. „Eindelijk is het zover", was een van de tevreden op merkingen van deze Rus. Voor het eerst na Stalin's dagen durft men Amerikanen de hand te geven en hun medewerking te verlenen. De „dooi" is in gezet toen Kroesjtsjevs reis aangekondigd werd, en heeft nu de winter doen verdwij nen. Men voelt zich weer „regu", en dat is in Moskou een ongekende luxe. HUNTSVILLE, ALABAMA (UPI) Dr. Wernher von Braun heeft verklaard, dat de Russen een voorsprong van onge veer drie jaar ruimtetechniek hebben op de Amerikanen. De Amerikaanse geleer den zullen die achterstand onmogelijk kun nen inhalen, zelfs al zou de regering hun alle financiële middelen geven waar zij om vragen. Alleen indien de Russen drie jaar stilzitten bestaat de kans, dat Amerika gelijk op komt. Von Braun, die het ontwikkelingswerk van het Amerikaanse leger in het raket centrum te Huntsville leidt, zei te geloven, dat de Amerikaanse raketwapens waar schijnlijk even ver zijn als de Russische. Maar in ruimtetechniek zijn de Russen de baas. „Ik ben ervan overtuigd dat wij de Rus sen in twee of drie jaar kunnen inhalen als zij nu meteen gaan stilzitten. Wij heb ben de hersens, de middelen en de moge lijkheden maar worden belemmerd door voortdurende herwaarderingen, recht vaardigingen, her-rechtvaardigingen, in plaats van met de ontwikkeling' van onze ruimtevaartprojecten te kunnen door gaan", verklaarde Von Braun. „Op het ogenblik hebben wij wel kleine raketten en ook het besturingssysteem om de maan te raken, maar wat wij hard no dig hebben is een even grote en even zwa re raket als de Russen. Als men het mij vraagt kan Washington absoluut meer geld aan de ruimtevaart besteden. We ver liezen kostbare tijd. Ik ben er zeker van dat onze jonge astronauten Russische douanebeambten zullen tegenkomen als zi.; de ruimte betreden", aldus de Duitse raketgeleerde. Advertentie „DE SLEUTEISPECIALIST" Is het leuker geworden? haten wij het maar eerlijk met ons al len bekennen: ons hele leven lang hebben wij ons geen spaan en geen spat aange trokken van Laos. Verreweg de meesten van ons kom er maar ruiterlijk voor uit wisten niet eens, dat dat land be stond. Niet één Nederlander op de tien duizend, misschien wel honderdduizend, wist hoe de hoofdstad van dat land heet te en waren er honderd op onze bijna twaalf miljoen, die ook maar een vermoe den van de naam van de oude koning had den? Nu zegt de bakker tegen de slager: „ik heb een zwaar hoofd in Laos". En de metselaar tegen de timmerman: „als dat maar goed gaat met dat gedon der in Laos". Zo zitten wij plotseling in duizend zor gen om de zorgen van Laos en de zwart- galligen onder ons vergeten er zelfs me vrouw Callas door. Zou er nu nooit meer één ogenblik in ons leven komen, dat wij ons, ongestoord- plezierig, uitsluitend kunnen bezighouden met beginnende en eindigende romances, met gappende bankdirecteuren, roerige nozems, een moordje hier en daar en de voetballerij van de vorige en de komende zondag? Moeten wij telkens weer worden opge schrikt door ijselijke gebeurtenissen op de verste en vreemdste plekken van de 'aard bol, die óns in de grootste ellende kunnen storten? Wie iets van het beduimelde en bebloe de verleden van de kleine, ronde aarde weet, weet ook, dat het altijd zo geweest is, dat er nooit één moment in de wereld geschiedenis is geweest, dat niet ergens mannen met opgeheven vuist tegenover elkaar hebben gestaan; nooit één enkel ogenblik, dat ze elkaar niet naar het le ven stonden, elkander de grootste ellen de bezorgden. Maar het is nauwelijks tweehonderd jaar geleden, dat iemand, die rustig in de zon in zijn tuintje in Schagen zat, zich niets behoefde aan te trekken van wat er in Guatemala of in China geschiedde. De telefoon, de telegraaf, de radio, de telex, de vliegtuigen, de persbureaus en de televisie bestonden toen niet en de kans was groot, dat geen zuchtje van het krijgs rumoer op duizend kilometer afstand tot Schagen doordrong. Bovendien waren de bewoners der aarde toen nog niet in hech te vriendschap aan elkander gebonden en het kon de mensen in Monnikendam en Venlo volkomen koud laten, wat er op duizend kilometer afstand geschiedde. Zij leefden nog niet in zulk een verbonden wereldbroederschap als wij, die ons voor ons leven doet vrezen, wanneer er in dat verre, vreemde Laos iets aan de gang is. Er zijn een hele boel geweldig-heerlijke dingen, die wij hebben en die onze over grootmoeders en overgrootvaders moes ten missen, maar zij konden rustig gaan slapen wanneer een Laotische stad door de vijand werd omsingeld. U moet zelf maar het antwoord geven op de vraag of het inderdaad allemaal zoveel leuker is geworden. Ik wil niet graag voor zwartkijker wor den uitgemaakt. Elias Advertentie 55 't Is een hele zorg minder I" „Als ik nog denk aan vroeger! Die omslachtige methode! En hoe ellendig ik me voelde! Tsu ken ik geen verloren dagen meer. Met «Jj. -hygiëne kun je overal aan meedoen. Fietsen, dansen, sport, uitgaan alles! Miljoenen vrouwen genieten méér van het leven, dank zij oJ>.-tampons, hun Onmerkbare Bescherming, die< zij kunnen meenemen in het kleinste tasje." de moderne hygiëne per pakje van 10 tampons, voldoende voor maandelijks gebruik: Normaal f 1,-. Speciaal f 1.25 Baptisten Gemeenten Beroepen te Alkmaar J. Bosma te Am- hem; te Sneek F. E. Huizinga te Hengelo (O.). LANGE VEERSTRAAT 10 HAARLEM TEL. 11493 Een patrijspoort is een rond glazen raampje in de hut van een oorlogs- of passagiersschip. Aangenomen wordt dat het woord is gevormd in navolging van het verouderde partijsgat: het gat waar de kolderstok van het roer doorstak. Maar daarmee is het woord nog niet verklaard. Er is evenwel een ander woord dat ons op weg kan helpen, n.l. hennegat, ook alweer een scheepsterm waarmee men het gat aanduidde waar door de schacht van het roer binnen boord komt. Het is niet twijfelachtig dat het hennegat zijn naam ontleent aan zijn uiterlijke overeenkomst met het achterste van een hen. En op die wijze kunnen ook de woorden patrijsgat en ^patrijspoort worden verklaard.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 3