Horen en zien
Dagboek van een
Tweede ronde van triest
proces in Duitsland
Agenda voor
Haarlem
Professor Doka en Robotto
Rechtse „Deutsche Partei" wil
haar zelfstandigheid bewaren
Moord op 208 dwangarbeiders in 1945
TncïïMjmJ PINDAKAAS
MAANDAG 19 OKTOBER 1959
4
radio teleerste
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Vlak weekeinde
Uitslag klankbeeldwedstrijd
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogramma
Rectificatie
Washington rouwt over de
dood van George Marshall
Voormalig Labour-minister
terug naar de liberalen
in kwaliteit de BAAS
Dzverggroep wil niet opgaan in de CDU-CSU
Nederlander leidt groep
zuidpoolonderzoekers
DOOR
PIERRE
NORD
Spaanse predikant tot twee
maanden veroordeeld
Vonnis wordt echter niet
ten uitvoer gelegd
e
i§! *4;
:V: "V-,
In het zaterdagavondprogramma van de
VARA kregen we na een uitstekend her
denkingswoord van dr. L. de Jong naar
aanleiding van het overlijden van generaal
Marshall en na de bekende quiz van Theo
Eerdmans, „Je neemt er wat van mee" de
eerste aflevering te zien van de maande
lijkse zitting van het „Hof der Zotheid",
een musical-achtig geheel, dat „gedragen"
wordt door Ton, Luc en Pieter Lutz. Dit
drietal is echter afhankelijk van de tekst
schrijvers, die hen met uitzondering
van Willem Wittkampf zaterdag wel
eens in de steek lieten. Van de andere
medewerkenden noemen wij graag het
zangersquintet Ellen Craamer, Tini van
Ling, Dick Doorn, Jaap Dubbelboer en
Henk Janmaat, dat voor de muzikale
onderbrekingen zorgde, maar voor het
overige hing het hele programma eigen
lijk nog wat in de lucht. Het was geen
vlees en het was geen vis. Ondanks de
goede decors en ondanks de werkelijk
voortreffelijke kostumering.
Het KRO-programma begon zondag
avond met een uitzending van een popu-
lair-klassiek concert van het Kunstmaand-
orkest onder leiding van Anton Kersjes,
met solistische medewerking van de solist
Herman Krebbers. Vooral doordat het
camerawerk uitstekend was, met boeiende
close-ups, werd dit een prettig onderdeel
om naar te kijken en luisteren, mede door
de kundige regie van Ben Mettrop.
Hierna volgde een NTS-uitzending, name
lijk een reportage van de Europese turn-
kampioenschappen in Kopenhagen, waar
bij het commentaar gesproken werd door
Wim de Gruyter. Het was een wat romme
lig geheel, en de camera's lieten meer zien
van het publiek, dan van de deelnemers,
die net met de finale paardspringen wa
ren begonnen toen de uitzending werd
afgebroken.
Terug in de studio in Bussum konden de
kijkers vervolgens „Dat weekend bij oom
Arthur" bekijken, een eenakter van A. A.
Milne. Onder regie van Wim Bary werd
dit stuk opgevoerd met John Leddy, Shi-
reen Stroker en Lo van Hensbergen in de
hoofdrollen. Veel spanning bracht het spel
niet, het was te gerekt, en de tekst was
vaak zwak. De kijkers zullen waarschijn
lijk meer plezier beleefd hebben in „Sport
in Beeld", waarmee dit zondagavondpro
gramma werd besloten.
Beeldschermer
Aan het klankbeeld „De mens als in
zeteerste ontmoeting met Menno ter
Braak" van de heer Albert Samyn uit
Brussel is de eerste prijs toegekend in een
wedstrijd in het samenstellen en schrijven
van een klankbeeld over een figuur, ge
beurtenis of periode uit de Nederlandse
litteratuur van noord en zuid. Deze eerste
prijs bestaat uit 1.125. De wedstrijd was
uitgeschreven door de stichting Neder
landse Radio Unie en het Belgisch Natio
naal Instituut voor Radio-omroep.
De heer Will Barnard uit Overasselt
heeft de tweede prijs ten bedrage van
750 gewonnen met het klankbeeld „Het
paradijs verbrandt", een radio-essay over
de poëzie van Hendrik Marsman.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de kin
deren. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en overwe
ging. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.50 Voor de huisvr.
9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de kleu
ters 10.15 Lichtbaken, causerie. 10.25 Gram. 11.00
Voor de vrouw. 11.30 Gram. 11.50 Volaan.. voor
uit, caus. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Gram.
12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20
Platennieuws. 13.35 Dansmuziek. 14.00 Gram. 14.05
Schoolradio. 14.35 Voor de plattelandsvrouwen.
14.45 Gevar. progr. 15.50 Gram. 16.00 Voor de zie
ken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.40
Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: Rijksdelen Over
zee: Nieuw-Guinea in vogelvlucht, IV, door W. A.
L. van Doorenmaalen. 18.00 Lichte muziek. 18.20
Gram. 18.35 Lichte muziek. 18.55 Wij in deze tijd,
caus. 19.00 Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Zang. 19.30
Gram. 20.30 Pianorecital. 20.55 Radio-philharm.-
ork. en soliste. 22.20 Gram. 22.25 Boekbespr. 22.30
Nieuws. 22.40 Dr. Zjivago, hoorsp. (deel 4). 23.25
Gram. 23.55 —24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. 9.10 De groenteman. 9.15 Gram.
9.40 Morgenwijding. 9.55 Een boek voor het gees
telijk leven, caus. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleu
ters. 11.00 Pianospel. 11.15 Voor de zieken. 12.00
Lichte muz. 12.20 Regeringsuitz.: Landbouwrubr.:
De boer van Nooitgedacht. 12.30 Land- en tuinb.-
meded. 12.33 Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15
Meded. of gram. 13.20 Promenade-orkest. 13.55
Beursber. 14.00 Gram. 14.40 Schoolradio. 15.00
Voor de vrouw. 15.30 Fluit en clavecimbel. 16.00
Van alle breedtegraden, caus. 16.15 Gram. 16.30
Voor de jeugd. 17.20 De dierenwereld en wij.
causerie. 17.30 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15
Pianospel. 18.30 Lichte muz. 19.00 Voor de kleu
ters. 19.05 Paris vous parle. 19.10 Kamermuziek
met comment. 19.45 Act. 19.55 Propaganda-actie.
20.00 Nieuws. 20.05 Gevar. progr. 22.00 Italiaanse
en Spaanse liederen. 22.30 Nieuws. 22.40 Kamer-
muz. 23.00 De Melbourne-race van 1934, klankb.
23.10 Gram. 23.53 Beursber. v. New York. 23.55—
24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Operettemuz. 12.15 Pianospel. 12.30 Weer
berichten. 12.34 Pianospel (vervolg). 12.55 Koer
sen. 13.15 Kamermuziek. 14.00 Schoolradio. 15.45
Cellorecital. 16.00 Koersen. 16.02 Duitse les. 16.17
Kamermuziek. 16.30 Orkestconcert. 17.00 Nieuws.
17.10 Pianorecital. 17.45 Boekbesperking. 18.00
Voor de jeugd. 1830 Voor de sold. 19.00 Nieuws.
19.30 Gram. 19.50 Causerie. 20.00 Voor de vrouw.
21.00 Ork.concert. 22.00 Nieuws. 22.15 Vioolrecital.
22.55—23.00 Nieuws.
VOOR DINSDAG
NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. 20.20 Franse
musical. 20.25 TV-film. 20.50 Documentaire film.
21.00 - 22.35 Speelfilm.
In mijn bespreking van de Haarlemse
première van een werk van Otto Ketting
door het N. Ph. O., in de editie van zater
dag j.l., is een storende zetfout geslopen,
waardoor mij de uitspraak in de schoenen
is gesehoven dat op dit terrein de schep
pende krachten tot ontaarding zouden ge
raken. De juiste lezing van de betreffende
zin volgt hier:
„Ongetwijfeld zijn er óók met behulp
van twaalftoonsreeksen werken geschreven
die een groter publiek vermogen te boeien
en het zou onjuist zijn die gebieden te ver
mijden waar de scheppende krachten van
vandaag het heftigst tot ontlading komen".
Sas Bunge
(Van onze correspondent in Bonn)
In de Westduitse stad Hagen is de twee
de ronde aan de gang van het geval-
Warstein, waarbij vlak voor het einde van
de oorlog 208 Russische arbeiders, vrou
wen en kinderen door een troep S.S.-ers
werden vermoord. De eerste uitspraak in
deze zaak was door het Westduitse Op
perste Gerechtshof nietig verklaard, om
dat het bij deze excuties zijns inziens
niet om doodslag maar om moord was ge
gaan.
Slechts zeven man, die verantwoorde
lijk geacht worden voor deze moorden
De heer H. Molhuysen heeft zaterdag
afscheid genomen als lid van het be
stuur van de AVRO. Bij die gelegen
heid heeft AVRO's voorzitter, jhr. Roëll
de scheidende functionaris twee 18e-
eeuwse tinnen koffiekannen aange
boden.
In het afgelopen weekeinde hingen de
vlaggen in Washington halfstok ten teken
van rouw bij de dood van generaal Mar
shall. Met uitzondering van een gering
aantal politieke extremisten gevoelen de
Amerikanen een diep respect voor Mar
shall. In sommige belangrijke missies
heeft Marshall geen succes gehad, doch
deze man heeft stellig recht op de ver
ering die de Amerikanen alsmede de vrien
den van Amerika, hem thans bij zijn dood
bewijzen.
In Washington beseft rnen Marshalls
nobel karakter wellicht nog meer dan er
gens anders. Hoewel de politici hem her
haaldelijk hebben aangevallen heeft Mar
shall zich nooit verwaardigd op hun aan
tijgingen te reageren. Hij was een soldaat,
die met toewijding zijn plicht deed, die een
hoge erecode bezat en daarnaar leefde. Dat
was hemzelf rechtvaardiging genoeg. Wie
het voorrecht heeft gehad Marshall te ont
moeten, besefte dat deze man verre uitrees
boven het politiek gekonkel van velen in
zijn omgeving.
Churchill, die Marshall de ware organi
sator van de overwinning heeft genoemd,
had hem graag als bevelhebber van de
invasie in Europa gehad. Marshall zelf
heeft die taak eveneens begeerd, doch toen
Roosevelt hem als chefstaf in Washington
niet wilde missen, heeft niemand een
woord van protest van deze correcte mil
tair vernomen.
(UPI) De familie van Marshall heeft
de praal van een volledige staatsbegrafenis
afgewezen.
heeft men kunnen opsporen. Drie van hen
zitten te Hagen in de verdachtenbank: de
49-jarige rechterlijke ambtenaar Wolf
gang Wetzling uit Lüneburg, de 44-jarige
ambtenaar Johann Miesel uit Eckernför-
de en de 40-jarige fabrikant Ernst Klüne
uit Dortmund. Wetzling' was in de oorlog
S.S.-Oberslurmbannführer en S.S.-rech
ter, Miesel was S.S.-Sturmbannführer en
Klönne kapitein van de tanktroepen. In de
eerste ronde van dit proces vorig jaar te
Arnsberg, werden twee van deze drie man
nen veroordeeld wegens doodslag: vijf
jaar voor Wetzling, achttien maanden
voor Klönne, vrijspraak voor Miesel en
drie andere ex-S.S.-ers. Dat „nam" het
Opperste Gerechtshof blijkbaar niet: het
geloofde kennelijk niets van de doodslag
en vernietigde het vonnis omdat hier zijns
inziens sprake was van moord.
Dit geval-Warstein moet zich, aldus mi
nutieuze onderzoekingen, als volgt hebben
afgespeeld. Vlak na de oorlog ontdekten
Amerikaanse troepen in de bossen van het
Sauerland pas gemaakte massagraven.
Zij lieten duizenden burgers van Warstein
langs de opgegraven lijken trekken, maar
niemand wist iets naders te vertellen van
de daders, die, dat bleek later, snel waren
ondergedokenHet waren leden van
een SS-divisie, die voorzien was van de bij
naam „Z.V." (Zur Vergeltung). Comman
dant van deze divisie was de SS-generaal
Kammler, die later in Praag zelfmoord
pleegde. Doel van de formatie was om via
V-2-raketten vergelding te krijgen voor de
geallieerde luchtbombardementen. Toen
Kammler en zijn bandieten in Westfalen
opdoken, vonden ze andere vergeldingsob
jecten dan Britse steden. Hij wilde name
lijk de dwangarbeiders in het Ruhrgebied,
onder wie vele Russen die poogden naar
het oosten te trekken, „decimeren"....
In de dalen rond Warstein hoorde men te
gen het einde van de oorlog in drie achter
eenvolgende nachten de schoten van pele-
tons, die 129 mannen, 77 vrouwen en twee
kinderen doodschotenTot de moorde
naars behoorden Wetzling en Miesel. Klö-
ne, lid van een vooraanstaande industriële
familie in het Ruhrgebied, zou zelf niet
hebben geschoten, maar voor de SS-ers bij
het jachthuis van zijn ouders het executie
terrein hebben uitgezocht, en de moord
partij met interesse hebben gevolgd
Men verwacht dat het proces zes weken
zal duren. Meer dan honderd getuigen zul
len hierbij optredèn.
(Reuter) De Westduitse organisatie
van slachtoffers van het nationaal-socia-
lisme heeft de eis gesteld dat de Westduit
se minister voor Vluchtelingenzaken, pro
fessor Theodor Oberlander, onmiddelijk
van zijn post zal worden ontheven.
Er zijn beschuldigingen jegens Oberlan
der geuit, volgens welke hij betrokken
was bij het vermoorden van Poolse Joden
in Lemberg. Oberlander heeft de juistheid
van deze beschuldigingen ontkend.
In het mededelingenblad van de organi
satie wordt gemeld dat zij dr. Eugen Gers-
tenmaier, de voorzitter van de Westduitse
Bondsdag, heeft verzocht een parlemen
tair onderzoek naar de beschuldigingen in
te stellen.
LONDEN (Reuter) De 55-jarige Lord
Ogmore, voormalig Labourminister voor
burgerluchtvaart heeft bekendgemaakt
dat hij de Labourpartij verlaat en terug
keert naar de liberalen.
Lord Ogmore, eertijds David Rees-
Williams, is vroeger voorzitter van de
jonge liberalen geweest. Als een van de re
denen waarom hij zich weer bij de libe
rale partij aansluit noemde hij „de nood
zaak van een progressieve regering die
wel „anti-Tory" is maar niet beperkt
wordt door klassebewustzijn".
De zeventigjarige James Griffith heeft
bekendgemaakt dat hij niet streeft naar
herverkiezing tot waarnemend fractielei
der van de Labourpartij in het parlement.
In een brief aan partijleider Gaitskell zei
hij dat de partij thans de taak heeft haar
politiek opnieuw in beschouwing te nemen
en haar krachten te reorganiseren na de
verkiezingsnederlaag. Hij is van mening
dat jongere leden een kans moeten krij
gen.
Aneurin Bevan komt waarschijnlijk het
meest in aanmerking om Griffith op te
volgen.
Maar toen stond een oude geleerde van zijn zitplaats op.
„Is dat alles, waarvoor u ons hier hebt laten komen?", riep hij minachtend. „Zulke
poppen hebben we al zo vaak geziendat is maar boerenbedrog en niets bij
zonders!"
Professor Doka glimlachte, leunde op de lessenaar en keek rustig de zaal in.
„TJ vergist u, waarde heer!", zei hij kalm. „Mijn Robotto is geen goochelkunstje
Deze robot kan alles zo goed als een mens, zonder dat ik er iets aan hoef te doen.
En dat zal ik u nu bewijzen!"
„Dat willen we dan weieens zien!", zei de oude heer ongelovig. „Denk er om, dat wij
'geen sufferds zijn en ons niet door flauwe kunstjes in de luren laten leggen!" 7071
4 rhiprtentio
(Van onze correspondent in Bonn)
De kleine rechtse coalitiepartner van
de C.D.U./C.S.U. in de regering-Adenauer
heeft besloten geen fusie aan te gaan met
de C.D.U. Daarmee kwam tot uiting dat
deze kleine Westduitse rechtse partij
van plan is met de moed der wanhoop te
vechten voor haar wankele bestaan.
De Deutsche Partei heeft eigenlijk al
leen aanhangers in conservatieve kringen
in het agrarische Neder-Saksen, die an
ders naar de neo-nazistische Deutsche
Reichspartei zouden gaan.... Ook in Bre
men heeft zij nog enige betekenis.
In het grote politieke spel doet de D.P.
nauwelijks mee. In de Bondsdag te Bonn
bestaat zij bij de gratie van de C.D.U.
met zeventien zetels. In de regering-
Adenauer is zij, ook al bij de gratie van
de coalitie met de C.D.U., vertegenwoor
digd met de ministers Seebohmi (Verkeer)
en Von Merkatz (Bondsraadzaken). Die
coalitie op het regeringsvlak duurt nu
reeds tien jaar. Daarnaast is de D.P. lan
ge tijd met de C.D.U. regeringspartner in
Neder-Saksen geweest en thans vecht zij
om het naakte bestaan want door de
bepaling dat alleen die partij recht op
Advertentie
Bondsdagzetels heeft, welke vijf percent
van het totaal aantal uitgebrachte stem
men verwerft, is zij gedoemd uit de Bonds
dag te verdwijnen. De C.D.U. lijkt noch
van plan te zijn een hand uit te steken
om deze vijf percent-clausule te helpen
veranderen, noch opnieuw bereid te zijn
de D.P. vrijwillig de benodigde drie kies
districten af te staan.
Adenauer zwijgt
Van de C.D.U.-zijde is deze week in
Neder-Saksen een poging gedaan om tot
een fusie te komen met de D.P. Die po
ging is mislukt. Vooraanstaande D.P.-lei-
ders als Von Merkatz en het Bremense
Bondsdaglid Schneider, wiens partij-af
deling bij de verkiezingen in Bremen be
ter uit de bus kwam dan de C.D.U., blij
ven bij de fictie dat hun kleine partij een
onmisbare conservatieve kracht in het
politieke spel te Bonn is. Nog eenmaal,
zo zegt men, wil de D.P. in de rugzak van
de C.D.U. de Bondsdag binnenkomen
Maar al te velen zijn ervan overtuigd dat
de D.P. ten dode is opgeschreven. In de
vier politieke gebieden, waar zij nog
werkzaam is, blijkt dat zonneklaar: in
Bremen heerst er hevige ruzie met de lo
kale C.D.U., in Neder-Saksen is zij afhan
kelijk van de C.D.U., in Hessen willen
haar leden naar de C.D.U. overgaan, in
Bonn beschouwt de C.D.U. de D.P. als
van nul en van generlei waarde.
Adenauer zwijgt onheilspellend over de
fusie-plannen en wijst de D.P. naar de
C.D.U. in Neder-Saksen. De ondergang
van de kleine rechtse D.P. zal vóór 1961
wel een feit zijn.
WASHINGTON (UPI) Een groep van
negen onderzoekers, geleid door de Neder
lander Frans van der Hoeven, zal vier
maanden doorbrengen in Victorialand, een
deel van het zuidpoolgebied. De groep reist
van de Nieuwzeelandse bases Scott, Mc-
Murdo Sound, via Victorialand naar de
kust van de Ross-zee. De bevoorrading ge
schiedt met behulp van parachutes dooi
de Amerikaanse marine.
De onderzoekingen betreffen seismische
omstandigheden, de dikte van de ijslaag,
het magnetisme, de zwaartekracht en het
weer. Bepaalde herkenningspunten zullen
in kaart worden gebracht.
De terugreis, ongeveer 450 km naar Mc-
Murdo Sound, gaat per vliegtuig.
22. Zeker niet op het punt van de vele Franse offers,
die in Indo-China gebracht zijn. Offers, waarvoor
Vindon, meer dan wie ook verantwoordelijk moet worden
gesteld. Begrijpt u, dat het voor mij ondraaglijk is, deze
oorlogsmisdadiger te horen spotten? Is het werkelijk
nodig hiermee door te gaan?
Ik ben bang van wel, juffrouw Rivière zei de rech
ter. Misschien zal het u mogelijk blijken bepaalde
feiten van geheel andere zijde te belichten en dat zou.
Chantal Rivière knikte en zweeg.
Voortgaande las Duchemin:
Deze sfeer van spanning en wanbegrip heerste te
Saigon nog in 1945. Ik achtte mij verplicht er een korte
schets van te geven, als achtergrond van het kleine
menselijke drama, dat ik hierna zal laten volgen. Dit
is nodig om begrip te wekken voor de ware rol die ik
in dit alles heb gespeeld.
Op het Jonkeneiland had men al meer dan eens ge
heime radio-uitzendingen gelocaliseerd en de militai
re politie ging daarom over tot een razzia. In een ge
hucht van een klein aantal hutten midden in de rim
boe overrompelde men een jongeman, die in het bezit
bleek van een geheime zender. Ik had mijn bureau aan
de Catinat Straat en daar brachten ze mij de jonge
man, met zijn installatie, die uitstekend functioneerde.
De arrestant, die wat hardhandig was behandeld,
verklaarde Eurasiër te zijn, zoon van een blanke va
der en een inheemse moeder. Maar hij had lichtblond
haar, een blanke huid en helderblauwe ogen. Hij sprak
de inheemse taal vloeiend en zonder fouten, wat mij niet
meer bewees dan dat hij in het land was opgegroeid.
Dat zijn ogen enigszins scheef stonden zei mij niets,
blanken verwerven dit mongoolse kenmerk al na de
tweede generatie. Hij beweerde veertien jaar oud te zijn
en trachtte dit aannemelijk te maken door jongenskle
ren te dragen, die hem belachelijk stonden. Hij was een
meter vijfenzeventig, had sterk behaarde benen en
speelde waarlijk niet met een hoepel, maar met een
draagbaar zendapparaat, kennelijk voor volwassenen
gefabriceerd. En hij was zo brutaal als de beul.
Zodra ik hem onder ogen kreeg, was het mij duide
lijk. dat het mij hoogst moeilijk zou vallen hem aan
het spreken te krijgen. Ik zeg „hoogst moeilijk" en niet
„onmogelijk". De man van het vak ziet na korter of
langer tijd altijd kans de tongen los te maken.
Onder vier ogen sprak ik hem in het Frans aan en hij
antwoordde mij in deze zelfde prachtige taal van staats
lieden en wijsgeren, na mij te hebben toegevoegd:
Het heeft geen zin hieruit conclusies te trekken. Ik
ben op een Franse school geweest.
Mag ik je een raad geven, zei ik.
Zeg hoe oud je werkelijk bent. Je steekt meer dan
een hoofd boven die Japanse soldaten uit; het is kwet
send voor hen, wanneer je beweert veertien te zijn.
Goed, zei hij, ik ben zeventien. Ik durfde het
niet te bekennen, ik ben werkelijk inheems, maar ik
heb zo'n blanke huid en ik was bang dat
Voor mij hoef je al die moeite niet te doen. Je be
hoort tot een Frans gezin, je bent naar vroegere in
heemse bedienden van je ouders gevlucht en je hebt
berichten uitgezonden. Dat is maar al te duidelijk.
Als dit zo duidelijk is zou ik zeggen: fusilleer mij
en laten we er over ophouden
Zo eenvoudig is het niet. Je zou de enige zijn die
profiteerde van deze oplossing doordal je ontsnapte
aan de behandeling die onze kleine mannetjes met gro
te sabels je maar al te graag zullen doen ondergaan.
Ik zal hen daar mogelijk van kunnen weei-houden wan
neer je mij eens wat verhaaltjes vertelde, die ik als
bewijs van je goede wil zou kunnen overleggen.
Hij antwoordde met een vloek. Jongens van deze
leeftijd kunnen zo onhebbelijk zijn.
Na een dag van hard werken was alles wat ik uit
mijn onderhoud met hem wijzer was geworden, overi-
gens zonder dat. hij dit zelf besefte, het vermoeden dat
hij in Saïgon had gewoond, dat hij uit kringen van
hoge Franse bestuursfunctionarissen kwam, een mid
delbare school onder geestelijke leiding had bezcoht en
was ondergedoken op de dag van de Japanse invasie.
Dit was voldoende om naspoi-ingen te beginnen en zijn
verklaringen aan de werkelijkheid te toetsen. De vol
gende dag kon ik hem bij een tweede onderhoud ver
tellen:
Een inheemse ben je niet en ik moet me al sterk
vergissen als je niet Paul Rivière bent geboren in 1928
te Hai-phong. Je bent de zoon van Etienne, de kolonia
le gouverneur.
Ik zag dat ik i-aak geschoten had. en zei er nog bij:
Je vader, je moeder en je zusje zijn te Dalat ge-
intei-neerd. In jouw geval zou elke vorm van brutali
teit een misdaad zijn. Verzet is voor jou niet alleen
zelfmoord, wat je ten slotte zelf moet weten, maar te
vens moord op je familie en ik neem aan dat je hen dit
zult besparen. Als je mijn zienswijze deelt kunnen
we praten.
Tot mijn spijt moet ik verklaren dat deze jonge
idioot niet praatte
Chantal Rivière zat geluidloos te huilen.
Wanneer u liever hebt, juffrouw Rivière, dat wij
niet verder lezen.... zei Lheureux.
Nee, nee, zei ze, Leest u dooi-. Ik wil nu graag
alles horen.
Ik heb in mijn loopbaan vaker dergelijke pa
tiënten onder het mes gehad. Het waren altijd jonge
mannen.
Natuurlijk heeft hij ons ten slotte zijn hele levens
loop verteld. Hij heeft zelfs, op voorwaarde dat hij niet
verooi-deeld zou worden, de papieren dié wij hem ter
ondertekening voorlegden,van een min of meer lees
bare handtekening voorzien. Maar dat is niet wat ik
bedoel met praten. Praten is voor mij het verschaffen
van nuttige inlichtingen op het gewenste moment.
Wel moest ik hem tevoren doen behandelen door de
speciale eenheid die werkt met barbaarse methoden,
waarvoor ik persoonlijk niets dan afkeer koester, hoe
wel men het mij hiermee mogelijk maakte mijn aan
dacht geheel aan de intellectuele zijde van de verhoren
te wijden. Ik ki'eeg de patiënten die door deze een
heid waren behandeld op mijn bureau en kwam hun
tegemoet met een voorkomendheid, die dikwijls tot
grote resultaten leidde. Het is onbegrijpelijk dat een si
garet, op het psychologisch moment aangeboden, zo
veel vruchten kan afwerpen. Een stoel, op het goede
ogenblik aangeschoven, kan wonderen verrichten, een
paar minuten rust en veiligheid in tegenwoordigheid
van een hoffelijk en begrijpend man, doen de dikste
ijskorst smelten, wanneer iemand uit handen van bar
baarse ondergeschikten komt
Met Paul Rivière had mijn eenheid aanvankelijk echter
geen succes.
Mijn hemel! zei Delforge gesmoord.
(Wordt vervolgd)
MADRID (Reutei1) De Spaanse pre
dikant Jose Nunez Moreno die beschul
digd werd van binnendringing in zijn kerk
nadat deze door de Spaanse autoriteiten
was gesloten, is veroordeeld tot twee
maanden gevangenissti'af en duizend pe
seta's (zestig gulden) boete. Het vonnis zal
niet worden uitgevoerd met het oog op de
amnestie die vorig jaar bij de Pausver
kiezing verleend werd. Wel wordt zijn
naam ingeschi-even in het strafregister. De
openbare aanklager had di'ie maanden ge
vangenissti'af en een boete van 150 gulden
geëist.
De kerk werd in 1949 in de Madrileense
arbeidersvoorstad Usera geopend en in
1954 door het ministerie van Binnenlandse
Zaken gesloten. In 1956 hervatte ds. Mo
reno de diensten. Reeds eerder dit jaar
was de predikant voor de rechtbank ge
leid, maar de zitting werd in juli opge
schort, naar gezegd werd. omdat een bevel
schrift van het ministerie van Binnen
landse Zaken niet kon worden gevonden.
De predikant zei tot zijn rechters niet
te weten wie de sluiting had gelast. De
autoriteiten hadden in 1949 toestemming
voor opening van de kerk gegeven en
daarom had hij in 1956 de diensten her
vat. Door weersinvloeden waren, aldus de
predikant, de papieren waarmee de kerk
verzegeld was, vrijwel verdwenen.
De openbare aanklager noemde de her
vatting van de kerkdiensten in de ver
zegelde kerk een ernstige uitdaging aan
het adres van autoriteiten.
De verdediger las artikel zes van de
Spaanse verklaring van de burgerrechten
voor, waarin onder meer wordt gezegd dat
niemand mag worden lastig gevallen om
zijn godsdienstige overtuiging en bij be
sloten diensten. De president van de recht
bank viel de verdediger daarop in de rede
en verzocht hem zich te beperken tot de
onderhavige zaak.
Stadsschouwburg: Vandaag en dinsdag
20 uur: Ensemble Wim Sonneveld met
„Rim-Ram".
Minerva Theater: Vandaag 20.15 uur:
Voordrachtavond Heemsteedse Kunstkring.
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag tot en met
woensdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur en don
derdag 14 en 16.15 uur: „Man of the
West", 18 jaar. Donderdag 19 en 21.15
uur: „08/15", deel II, 18 jaar. Iedere och
tend 9.30, 10.30 en 11.30 uur: „Prinses be
zoekt de Verenigde Staten".
Frans Halstheater: Vandaag 19 en 21.15
uur, dinsdag 14 en 20 uur, woensdag en
donderdag 14, 19 en 21.15 uur: „Die Sün-
derin", 18 jaar.
Lido Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Hoe ver
tel ik het mijn dochter", 18 jaar.
Luxor Theater: Vandaag tot en met
woensdag 14 en 20 uur: „Draaikolk dei-
driften", 18 jaar. Donderdag 14 en 20 uur:
„Een terdoodveroordeelde ontsnapt", 14
jaar.
Minerva Theater: woensdag 14.30 uur:
„Brokkenpiloten", alle leeftijden.
Rembrandt Theater: Vandaag tot en met
donderdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Anna
Lucasta", 14 jaar.
Roxy Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.30, 19 en 21.15 uur: „De wet der
onderwereld", 18 jaar.
Studio Theater: Vandaag tot en met don
derdag 14.15, 19 en 21.15 uur: „Les cousins",
18 jaar.
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
20 uur: „Les tricheurs", 18 jaar. Dinsdag
en woensdag 20 uur: „Godin der liefde", 14
jaar. Donderdag 22 oktober 20 uur: „Drei
ging", 18 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Blocmenheuvel (Bloemendaal): Tot 25
oktober dagelijks van 10 tot 17 uur, zon
dags 14 tot 17 uur: Expositie van schil
derijen, aquarellen en tekeningen van G.
van Duffelen.
Galerie Espace (Klein Heiligland 36):
Tot 8 november op werkdagen van 11—17
uur: Expositie van grafieken van Appel,
Bazaine, Corneille, Dubuffet, Hartung,
Heyboer, Lucebert en Miro.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 november dagelijks (ook zondags)
van 10 tot 22 uur: Expositie van tekenin
gen van Frans Verpoorten.
Museum „Het Huis Van Looy" (Kamper
laan: Tot 16 november dagelijks 10 tot
12.30 en 13.30 tot 17 uur, zondags 14 tot
17 uur: Jubileumexpositie leven en werk
van Jacobus van Looy.
DIVERSEN
Wjjkgebouw Gedempte Oude Gracht 104:
Lezing ds. G. Toornvliet over „Problemen
rondom het huwelijk" (Ned. Chr. Vrouwen
bond).
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van vrijdag 16 oktober).
