Groot-Brittannië wil woordje in Westeuropa meespreken HET WEER ifii Free and Easy Cubanen zouden het vliegtuig gestolen hebben Elizabeth Regering tegen volksstemming in grenscorrectie-gebieden Adenauer in Parijs Kernwapens aangeboden voor een gezamenlijke luchtmacht iejoreijouvuij Compromis bereikt in Kongo Loonsverhoging in textielindustrie Afstand van Elten en Tudderen niet zonder goedkeuring der Staten-generaal Incidentje 45e JAARGANG NUMMER 25 BOTERLETTERS Overwegend droog HET GESCHIL MET VENEZUELA PROF. JAN WIEGERS OVERLEDEN Het woord is aan In de krant van heden: DINSDAG 1 DECEMBER 1959 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. IJmuider Courant DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman PARIJS (Reuter) De Assemblee van de Westeuropese Unie is maandag te Parijs bijeengekomen om onder meer te spreken over een nauwer en doei matiger politiek overleg tussen de zes en Groot-Brittannië. Op de zitting' die vier dagen duurt, spreken parlementsleden uit de zeven leden-landen Groot-Brittannië, Frank rijk, de Duitse Bondsrepubliek, Italië, Nederland, België en Luxemburg over Europese veiligheidsproblemen. Zij dringen aan op geregeld overleg op ministersniveau en op vorming van een gemeenschappelijke Europese „stra tegische kernstrijdmacht". De twee volgende ontwerpresoluties zijn bij de Assemblee ingediend: 1. Benoeming van een secretaris-gene raal van de W.E.U., die een vooraanstaan de Westeuropese politicus zou zijn, naar het voorbeeld van de NAVO. Voorts het houden van periodieke bij eenkomsten door de W.E.U.-ministers voor onderling overleg. 2. Het scheppen van een gemeenschappe lijke Europese strategische macht, met kernwapens uitgerust, die een afschrik wekkende uitwerking zou moeten hebben op een eventuele aanvaller. Het socialistische Lagerhuislid Mulley zal vandaag voorstellen de met kernwa pens uitgeruste Britse luchtmacht ook ter beschikking te stellen van de andere UNO- leden door aan de ontwerpresolutie toe t'e voegen: „de voorgestelde gemeenschap pelijke, met kernwapens uitgeruste lucht macht, zal een aanvulling vormen van de Amerikaanse strategische luchtmacht". Een aanbeveling hiertoe is reeds gedaan door de defensiecommissie van de W.E.U. Het verluidde in de wandelgangen van het Palais Iéna dat de Britse regering be reid is gevolg te geven aan hetgeen Mul ley zal voorstellen, mits tevens voorzien wordt in verzekeringen voor een doelma tige politieke samenwerking tussen de PARIJS (UPI) De Westduitse bonds kanselier, diens woordvoerder, en de West duitse minister van Buitenlandse Zaken, zijn vanochtend om kwart over tien op 't vliegveld Orly aangekomen. Dr. Adenauer rengt een tweedaags bezoek aan president De Gaulle en premier Debré, met wie hij en minister Von Brentano uitgebreide be sprekingen zullen voeren. (Zie verder pagina 9). W.E.U.-staten en een „in de praktijk re delijk werkende economische overeen komst" tot stand komt tussen de zes van de Europese Economische Gemeenschap en de 'zeven van jle Kleine Vrijhandels zone. In de wandelgangen meende men dat Groot-Brittannië poogt het Westeuropese politieke leiderschap in handen te leggen van de W.E.U., om te voorkomen dat het in handen zou komen van de E.E.G., waar het buiten staat. Verder werd opgemerkt dat Groot-Brittannië gaarne zou zien dat de secretaris-generaal, van wie de benoe ming is voorgesteld, een Brit zou zijn. Franse achterdocht De Franse Assemblee-leden staan met enig voorbehoud tegenover het Britse voorstel tot instelling van een gemeen schappelijke Europese strategische lucht macht, waarvan de met kernwapens uit geruste Britse vliegtuigen deel zouden uitmaken. Ex-premier Pflimlin van de M.R.P. merkte op: „Indien dit voorstel ten doel heeft het Franse voornemen om een kern bom tot ontploffing te brengen, te door kruisen, is het bij voorbaat tot mislukking gedoemd". In feite was een dergelijke suggestie in de oorspronkelijke tekst van de ontwerpresolutie vermeld. Zij is la (er echter geschrapt. „Six-appeal" De Britse minister van staat, voor Bui tenlandse Zaken Profumo heeft maandag op de bijeenkomst gezegd: „Toen de W.E.U.werd opgericht waren wij voor nemens de Europese landen nader tot el kaar te brengen. Nu zijn wij van plan nader tot Europa te komen". Hij zei te hopen dat het voorgenomen driemaande lijkse overleg van de ministers van Bui tenlandse Zaken van de E.E.G. gevolgd zal worden door een vergadering van de W. E. U.-raad op ministerieel niveau Advertentie HAZELNOOTTAARTEN HARTEN - HAMMEN MARSEPEIN-SURPRISES Elke DROSTE-LETTER bü Telefoon 6479 Verwachting tot morgenavond: Overwegend droog weer met in de nacht en ochtend op vele plaatsen mist of lage wolken, maar later ook opklaringen. Zwakke tot matige wind uit oostelijke richtingen. Weinig verandering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. Maandagavond arriveerde in Amster dam de Amerikaanse artiesten, die op 8 december in Carré in Amsterdam de Tvereldpremière zullen geven van de negeropera Free and easy". De foto toont Irene Williams, die de hoofdrol vervalt van Delia., de elegantste vrouw van de negergemeenschap aan de oevers van de Mississippi, en diri gent Quincy Jones, die de arrange menten van dit „blues-drama" van componist Harold Arlen verzorgde. ;,Wij willen geen club van zeven stichten tegenover de zes, maar wij willen dat de zeven „six-appeal" hebben, zei hij. Als de ontwikkeling van de gemeenschappen dei- zes zou leiden tot economische verdeeld heid in Europa, in een handelsoorlog tus sen twee groepen, dan kan men niet ver wachten dat de politieke en militaire sa menwerking in West-Europa zal blijven voortbestaan, aldus Profumo. (AFP) De Nederlandse staatssecre taris van Buitenlandse Zaken, mr. H. R. van Houten, verklaarde dat de liberale politiek van de E.E.G., de wens van de „zeven" der kleine vrijhandelszone tot het openen van onderhandelingen en de beslissingen, die te Straatsburg door de E.E.G.-ministers zijn genomen, aanwij zingen vormen, die te zamen de hoop wet tigen dat het mogelijk zal zijn een econo mische blokvorming in Europa te vermij den. Ofschoon van een terugkeer van alle Palestijnse refugé's niets komt als ge volg van het conflict met de Arabische landen rondom, die elk gesprek met Israel afwijzen, wordt toch door Israel een beperkte terugkeer van vrijwil ligers mogelijk gemaakt. Men ziet hier de eersten van een groep van honderd Bedoeïenen onder toezicht van de UNO de grens passeren. In Willemstad op Curagao heeft de mi nister-president van de Nederlandse An tillen. de heer E. Jonckheer, op zijn maandelijkse ontmoeting met de verte genwoordigers van pers en radio, een uitvoerige uiteenzetting gegeven van de gebeurtenissen rond het uitwerpen van pamfletten door twee jeugdige Cubanen en de als gevolg daarvan ontstane ver wikkelingen met Venezuela. Na hun noodlanding op Aruba beweer den de beide Cubanen, dat zij het vlieg tuig moesten afleveren aan de domini caanse generaal Molina en dat zij tijdens een proefvlucht waren verdwaald. Bij een nader verhoor, de volgende dag, vertelden zij een ander verhaal, namelijk, dat zij afkomstig'waren uit de Verenigde Staten en met twee Amerikanen en een derde Cubaan in het vliegtuig,, dat ge huurd v/as van The Costal Air, een lucht- taxibedrijf, van Florida naar Santa Do mingo waren gevlogen. Kort na het op stijgen in Florida was op een autoweg een tussenlanding gemaakt en daar waren de anti-Venezolaanse pamfletten, die latei- per vergissing boven Curagao werden uitgestrooid, aan boord genomen. Van de dominicaanse republiek uit wa ren beiden, zonder de twee Amerikanen Op 66-jarige leeftijd is gisteravond omstreeks half elf in de Pieter van Forcest Kliniek te Amsterdam over leden de kunstschilder prof. Jan Wie gers. Hij was veertien dagen geleden in deze kliniek opgenomen, nadat hij al geruime tijd tekenen van een ern stige ziekte vertoonde Jan Wiegers werd op 31 juli 1893 in Oldehove (Gron.) geboren. Hij studeerde aan de academie Minerva te Groningen en de academies van beeldende kunsten te Den Haag en Rotterdam. Hij werkte in Duitsland, Zwitserland en Frankrijk als beeldhouwer en schilder en was in 1918 mede-oprichter van de Groningse kunst kring „De Ploeg". In 1934 vestigde hij zich in Amsterdam, waar hij tot zijn dood ge woond heeft. Van 1948 tot maart 1959 was hij lid van de Raad voor de Kunst en sinds 1953 hoogleraar bij de Rijksacademie van Beeldende Kunsten te Amsterdam. Op zijn initiatief verscheen de „Kronink van Kunst en Cultuur". Nog nauwelijks twee weken geleden be sloot. de Nederlandse sectie van de Asso ciation Internationale des Critiques d'Art voor 1959 de Prix de la Critique aan prof. Wiegers toe te kennen. Hij was ridder in de orde van Oranje-Nassau en officier d'Académie Frangaise. Zijn stoffelijk overschot zal vrijdag om twaalf uur op de begraafplaats Westerveld ter aarde worden besteld. Advertentie SCHOONHEIDSPREPARATEN Voor de moderne vrouw een VERRASSEND GESCHENK. Al deze preparaten zijn in ruime sor tering verkrijgbaar bij PARFUMERIE Zandvoortselaan 75 Telefoon 56927 Heemstede Ruime parkeergelegenheid en de derde Cubaan dus, opgestegen om Venezuela met pamfletten te „bombarde ren". Zij hadden evenwel met slecht weer te kampen gehad, waren de koers kwijt geraakt en hadden Curagao voor Vene zuela en Aruba voor Curagao aangezien. Op grond van verklaring werden zij door de rechter op Aruba veroordeeld tot een geldboete en nadat deze was betaald zou voor de Antillen het avontuur een ein de hebben genomen, ware het niet, dat in middels mensen uit Venezuela zich in de zaak hadden gemengd. Allereerst verscheen er namelijk een militair vliegtuig, afkomstig uit Venezue la, met een 20-tal Venezolaanse journa listen, radio- en televisiemensen en de di recteur politieke zaken van het kabinet van het ministerie van Binnenlandse Za ken van Venezuela, plus een militair, een majoor, vermoedelijk'van de Venezolaan- ze geheime dienst. Deze heren vroegen en kregen een onderhoud met minister Jonck heer, aan wie zij hun bevreemding uitten over het feit, dat beide Cubanen slechts gestraft waren met een geldboete. Zij meenden dat dit lankmoedig optreden in de hand zou werken en dat de Antillen een steunpunt voor agressie zouden worden. Minister Jonckheer heeft de Venezo- lanen geantwoord, dat de wetten van de Nederlandse Antillen waren toegepast en dat het politieapparaat er borg voor stond, dat het met agressie van de Antillen uit wel zou loslopen. Op dit punt heeft men in de loop der jaren op de Nederlandse An tillen wel enige ervaring gekregen, aldus premier Jonckheer. Vliegtuig gestolen? Korte tijd later arriveerden op Curagao twee Amerikanen en een Cubaan name lijk de drie heren met wie de pamfletten- werpers de reis van Floriada naar de Do minicaanse republiek hadden gemaakt. Deze verklaarden dat het vliegtuig gesto len was. De beide Amerikanen zouden pi loten van The Costal Air zijn. Zij wilden met het vliegtuig naar Floriada terugke ren, maar bewijzen omtrent het eigen domsrecht van het vliegtuig konden zij niet overleggen. (Vervolg op pagina 6) Michel van der Plas: Leven is leren roerloos te liggen in een mooi misschien. (Uit: „De Dag van Morgen.") Advertentie BARTEUORISSTR! HAARLEM TEL 13439 IEIDSESTRAAT (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 SUèDE HERENJASJES (Van onze correspondent in Brussel Het departement van Kongo in Brussel is nog niet precies op de hoogte van de jongste ontwikkeling van de onderhande lingen van minister De Schrijver met de Kongolese politieke leiders. De minister heeft in het weekeind de grote centra van Roeanda en Oeroendi, en de noordelijke provincies van Kongo bezocht. Hij is gis teravond in Keopoldstad teruggekeerd. Het is echter wel duidelijk dat er een compromis is gevonden tus en de stand punten van de Belgische regering, de so cialistische oppositie in Brussel en de Kongolese politieke leiders die tot nu toe weigerden mee te werken aan de aan staande verkiezingen voor de gemeente raden. Het compromis ziet er als volgt uit: de politieke leiders die medewerking wei gerden, namelijk van de Abako-partij, de Nationale Kongolese Beweging en een kleine derde partij, komen naar Brussel voor besprekingen met de regering en het parlement. Tussen de werkgevers- en werknemers organisaties in de textielindustrie is over eenstemming bereikt over een loonsver hoging. ldus is medegedeeld door de tex- tielwerkgeversorganisatie te Enschede. De uurlonen zullen per 1 januari 1960, be houdens goedkeuring door het College van Rijksbemiddelaars, met elf cent worden verhoogd. Hierin is de huurbijslag 1957 verwerkt. Voor de jeugdigen zal een aan passing der uurlonen plaatsvinden. Daar naast. bestaat overeenstemming over een aantal verbeteringen der secundaire arbeidsvoorwaarden. Voor wat de arbeids tijdverkorting betreft is men het eens over een verkorting tot 45 uur voor de dag dienst in de komende contractperiode van twee jaar, doch bestaat er nog verschil van mening ten aanzien van de ploegen- arbeiders. vag. Weerrapporten 1, 2 Geschil met Venezuela 1, 6 Dertig jaar geleden ook geschil met Venezuela S Economisch nieuws 2 Van Dag lot Dag 3 Op de Praatstoel 3 Feuilleton 4 Horen en Zien 4 Agenda van Haarlem 4 IJmondagenda 5 Uit stad en omgeving ..5, 6, 7 Beurs 6 Adenauer naar Parijs 9 Nog 4 nachtjes slapen 11 Toneel en Muziek 11 Sport 13 Dit nummer bestaat uit veertien pagina's De regering wil zo mogelijk een refe rendum in de grenscorrectiegebieden ver mijden. In de Memorie van Antwoord op de begroting van Buitenlandse Zaken zegt minister Luns hierover: De regering heeft de vraag of vóór eventuele teruggave van grenscorrectiegebieden een uitspraak van de bevolking moet worden verkregen, zorgvuldig overwogen. De ervaringen die in andere gebieden met volksstemmingen zijn opgedaan, leiden tot de conclusie, dat zo enigszins mogelijk een referendum moet worden vermeden. Door het houden van volksstemmingen kan allerlei twee dracht, zelfs in de kring van familie en vrienden, ontstaan. Door inmenging van buitenaf kunnen sentimenten in beroe ring worden gebracht, welke tot excessen aanleiding kunnen geven. De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken heeft onlangs in een onderhoud met vertegenwoordigers van de pers op de mo gelijkheid gewezen, dat Elten en Tudde ren aan Duitsland zouden worden afge staan. De staatssecretaris heeft er echter geen twijfel over laten bestaan, dat het totale resultaat van de onderhandelingen met Duitsland, dus inclusief een eventue le afstand van Elten en Tudderen, aan de Staten-Generaal ter goedkeuring zal dienen te worden voorgelegd. Het Wpstduitse ministerie van Buiten landse Zaken in Bonn heeft meegedeeld dat de Nederlands-Duitse onderhandelin gen over nog niet opgeloste vraagstukken maandag in Bonn zijn voortgezet. De kwestie van de grenskwesties en die van het bedrag van de schadeloosstelling aan Nederlandse slachtoffers van het na zi-regime zijn de twee belangrijkste pro blemen waarover nog geen overeenstem ming is bereikt. Van Westduitse zijde wil men alles doen om de onderhandelingen vóór Kerstmis te voltooien. De regering van de Nederlandse Antil len heeft zich, ter zake van het incidentje met de twee Cubanen die uit een vlieg tuig (bij vergissing boven Curagao) an ti-Venezolaanse pamfletten hebben uitge strooid, volkomen correct gedragen. On der normale omstandigheden zou er voor de president en de minister van Binnen landse Zaken van Venezuela danook geen enkele reden zijn geweest om felle, vijan dige en zowel tegen Nederland als te gen de Antillen gerichte verklaringen af te leggen. Onder normale omstandigheden. Maar Zuidamerikaanse omstandigheden ,zijn zelden „normaal", in de betekenis die wij in West-Europa aan dat woord hechten. En ze zijn nog veel minder vaak nor maal (in Westeuropese zin) als het om kwesties van nabuurpolitiek, om begrip pen als „democratie" en „dictatuur" en vooral als het om zulke waardevolle za ken als olie gaat. Men mag er dus maar niet zo simpelweg van uitgaan dat voor de verhouding tussen Venezuela en de Antillen dezelfde maatstaf kan worden aangelegd als bij voorbeeld voor de Ver houding tussen Zweden en Denemarken. In een guur klimaat leidt een vonk in de rimboe van de politiek minder gauw tot een bosbrand. Maar bovendien zijn Venezolanen uiter mate ontvlambaar bij het hoven van de namen Curagao en Aruba; men kan wel zeggen: even ontvlambaar als de Vene zolaanse olie die op deze twee eilanden wordt geraffineerd. Dat is al sinds tien tallen jaren zo. Het zal ook wel zo blijven, zolang Venezuela voor het raffineren van een heel groot 'deel en voor het verladen van vrijwel al zijn olie aangewezen is op die twee nietige eilandjes, die daar als twee stenen des aanstoots vlak voor zijn kust liggen; omdat Venezuela zelf nu een maal geen haven bezit die ook maar bij benadering kan worden vei-geleken met die van Curagao. Het is niet helemaal onbegrijpelijk, dat men zich in Venezuela wel eens ergert aan de belangrijke rol die de Nederland se Antillen spelen met betrekking tot de Venezolaanse olie-produktie; men ver geet daar immers zo gemakkelijk, dat die olie-produktie zónder de haven van Cura gao en zónder de Antilliaanse raffinade rijen geen tiende deel van haar nu be staande ontwikkelingskansen zou hebben gehad. Men vergeet dit, en denkt er dan liever aan dat het voor de nationalisti sche trots van de Venezolanen toch wel veel bevredigender zou zijn als de Vene zolaanse souvereiniteit zich tot die eiland jes voor de kust zou uitstrekken... Op de Antillen is men zich van deze pre caire situatie altijd bewust geweest. Men heeft er danook steeds angstvallig ver meden, ook maar iets te doen waaraan de Venezolanen aanstoot zouden kunnen nemen. Dat geldt eveneens voor het on derhavige geval. Maar het heeft niet mo gen baten; de Venezolaanse regering heeft tóch aanstoot genomen. Misschien zoals onze bekwame ambassadeur te Caracas, dr. H. N. Boon, met veel tact heeft ver klaard omdat men in Venezuela vreemd staat tegenover de rechtsregels die op de Antillen gelden. Maar misschien ook om dat de Venezolaanse regering in deze aan gelegenheid best eens een stok zou willen vinden om een hond te slaan. Op laatst genoemde mogelijkheid is wel sterk de nadruk komen te vallen door de uitspraak van president Betancourt, nooit te zullen toestaan dat de Nederlandse Antillen' „operatiebases van vijanden van het de mocratische regime" worden. Die uit spraak herinnert op een bijzonder on prettige manier aan de methode van een zekere Duitse dictator, wiens legers altijd andere landen binnenrukten ondey het excuus dat zich in die landen „operatie bases van vijanden van het nationaal-so- cialistische regime" bevonden. En de uit lating van de Venezolaanse minister van Binnenlandse Zaken over de „gebiedende noodzaak", nu ook maar meteen „de res ten van het koloniale systeem in Ameri ka" op te ruimen, is precies even leugen achtig als eertijds het Hitleriaanse betoog dat „de resten van de Joodse wereldheer schappij" moesten worden opgeruimd! Helemaal mis was Betancourt's blijk baar als dreigement bedoelde opmerking dat „de Nederlandse regering niet moet vergeten dat men op Curagao en Aru ba Venezolaanse olie raffineert". De pre sident had deze opmerking beter tot zijn eigen volk kunnen richten, om dit daar mee tot matiging te bewegen en tot het inzicht te brengen dat de Antillen juist door h'et raffineren (en verladen!) van die olie een ook voor Venezuela zelf uiterst waardevolle taak vervullen. Tenzij de president er op uit was, om redenen van minder vredelievende aard dit incidentje tot een „incident" op te bla zen. Hetgeen wel zeer betreurenswaar dig zou zijn. Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 1