N.Ph.O. speelde Strawinsky's Petroesjka Voorlopige kennismaking met de musical „Free and Easy" Ambtenaren maakten goede sier van steungelden Eisenhower zou premierschap overwegen een in te stellen Omroepen overwegen een kort geding tegen Weekblad TV Tragisch ongeval in Berkenwoude Miljoenenfraude WOENSDAG 9 DECEMBER 19 5 9 9 „Venus" van Cranach in Frankfort gestolen Sagan's laatste roman wordt verfilmd Studenten Orkest treedt niet in Haarlem op Nederlands Ballet maakt zomertournee door Israel Poging een Rembrandt uit lijst te snijden mislukte Jubileumcongres van „Ons Lekenspel" Langspeelplaat ten bate van herstel „Minerva" TACHTIG MILLE VERDUISTERD Amstelflora geopend „Dorp aan de rivier" wordt in de V.S. vertoond Ter verlichting van het werk van de president BOAZ-bank te Driesum failliet verklaard Werk van prins Eugen van Zweden naar Delft DE NEGEROPERA „Porgy and Bess" van George Gershwin is door een reizend gezelschap van vocalisten en instrumenta listen in de jaren 1952 tot 1956 in negen entwintig landen met onverminderd suc ces vertoond. De laaste voorstelling werd in het Theater Carré te Amsterdam gege ven. Aan het slot van deze historische avond daverde het gebouw van het enor me applaus. Toen het publiek, nog geheel onder de indruk van he" juist gebodene, uitriep: „Kom terug, kom spoedig, terug!" antwoordden de artiesten van het to neel af: „Ja, dat zullen wij doen, dat be loven wij jullie!" En daarom heeft „pro ducer" Stanley Chase de Nederlandse hoofdstad uitgekozen voor de wereldpre mière van „Free and easy" van de com ponist Harold Arlen. DEZE FANTASTISCH naïeve dialoog is met de daaraan verbonden moraal, vrij wel letterlijk overgenomen uit het pro gramma van deze zogeheten „blues"-ope- ra. Als men dit zo leest, beseft men weer eens dat het amusementsbedrijf een za kelijke instelling tot exploitatie van het publieke geloof in sprookjes is. Maar goed, officieel werd het werk op 14 december aan de zuidelijke oever van de Amstel ten doop gehouden. Aan deze plechtigheid voor een internationaal forum, want dan pas wordt ook de buitenlandse pers uitgeno digd, gaat een week van openbare gene rale repetities vooraf. Dinsdag mochten wij de eerste daarvan bijwonen, nadat maandag reeds de leden van het Neder lands Theatercentrum een complete voor proef hadden genoten. Men volgt dit Ame rikaanse systeem om de gelegenheid te hebben volledig ingespeeld te raken en evc-.tue'e schoonheidsfouten zoveel mo gelijk te elimineren. Met een americo-ger- manisme noemt men dit: uitproberen. Op de hoogte van de toegangsprijs heef het dus kennelijk nóg te laag geachte peil van de voorstelling geen invloed. O wat zijn wij heden blij met deze erkenning van Amsterdam als hoofdstad van een provin ciale uithoek van Europa en van het on derscheidingsvermogen der uitgaande gemeente. NA DEZE UITEENZETTING geven wij gaarne gevolg aan het verzoek onze kri tiek en hun vertoning tot de helft van deze maand te sparen. Per slot van rekening erkennen wij ook ten aanzien van Neder landse revues en cabarets het praktisch nut van een aanloopperiode. Bovendien had men gisteren de handicap, dat een overigens voortreffelijke invalster (Jacque line Barnes) al na de eerste opkomst de plaats moest innemen van de vertolkster van de vrouwelijke hoofdrol, Irene Williams, die door al te intensief repete ren haar stem stuk bleek te hebben ge zongen Vermoedelijk zal men verder op korte termijn proberen het effect van „Free and easy" door enige bekorting hiel en versnelling daar te verhogen. De vraag is echter of men er nog iets op zal kun nen vinden in de dramatische constructie elementen tot het opwekken van meei nuttige spanning te monteren. Het scenario is ontleend aan een toneel stuk, dat Countee Cullen en Arna Bon- emps in 1945 naar de veertien jaar eer der geschreven roman „God sends Sun day" van laatstgenoemde vervaardigden. Professor Bontemps was vooral in de der tiger jaren een bewonderde figuur in het culturele leven van „het nieuwe zuiden" om zijn kleurige toepassingen van histo rische motieven en als waarnemer van so ciale milieus. De zangteksten zijn van Johnny Mercer, die vooral met „Lazy bones" en „Jeepers creepers" populair is geworden. De blanke componist Harold Arlen heeft onder meer zijn reputatié aan „Stormy weather" en „Over the rain bow" te danken (en nu weet de lezer in welk klimaat de muzikale wind waait). Re gisseur Robert Breen heeft behalve „Por gy and Bess" stukken van Ibsen, Lorca, Brecht en onze landgenoot Jan de Iiartog in New York ten tonele gebracht. DE OP PAPIER nogal ingewikkeld ver takte, doch in dubbele zin melodramatisch stereotiepe handeling speelt zich af in een door Ballou ontworpen en door Lee Watson schitterend belichte jockeyclub, een ont moetingscentrum van gekleurde parve nu's en sporthelden met hun vriendinnen. Ongewijfeld zijn de verwerkte gegevens veel interessanter dan die uit „Porgy and Bess" van DuBose Heyward, waarbij men in feite met romantische folklore te doen had. Hier is het helaas onvoldoende tot De 9-jarige Patti Austin en Harold Nicholas in „Free and Easy". gelding gebrachte voornaamste motief veeleer het tegelijk vreemde en vertrouw de proces van het zoeken van een nieuwe levensvorm in verworven onafhankelijk heid. „Natuurlijk" \vordt dit gedemon streerd met een spel van primitieve harts tochten, die evenwel van begin tot einde bedacht aandoen. In de gebruikte stof ligt een grandioos thema: de besteding van snelgegroeide welvaart voor de doorbraak van een gewenste beschaving, waarbij zich schokkende botsingen voordoen tus sen het bereikte raffinement der oorspron kelijke expressiemiddelen en de voor schriften van de organisaties der nage bootste blanke „society". Voor de onthul ling hiervan ware een toneeldichter nodig geweest van het formaat van een Molière, welke naam hier niet toevallig wordt ge noemd. want hij was in een soortgelijke overgangstijd de grondlegger van het thans'wederom in zwang gerakende gen re der muzikale komedie. IN TEGENSTELLING tot bij voorbeeld „Westside Story" kan men „Free and easy" niet of nauwelijks als zodanig be schouwen. Het is een spectaculaire en luidruchtige, soms overrompelende, maar zelden of nooit meeslepende revue. Hoofd zaak is daarbij het muzikale element. Het oordeel daarover laat ik gaarne over aan een competente collega op dat gebied, die op 14 december zijn oren zal openzetten (hetgeen, gelet .op het klankvolume, nau welijks nodig lijkt). Maai' op één punt mag ik toch wel wijzen. Als opvallend ver schijnsel noteerde ik het herhaaldelijk nogal abrupt verbreken van nauwelijks begonnen melodische motieven. Dat zal wel symptomatisch zijn voor het gebrek aan innerlijke bewogenheid, waardoor er weinig uit te zingen valt. Dit aspect her haalt zich in het toneelbeeld, dat wel veel drukte maar weinig ontwikkeling biedt. Mede daardoor zijn zo op het eerste ge zicht de groepsscènes v,eel gelukkiger ge slaagd dan de individuele prestaties, die trouwens meer overstemd dan begeleid worden door de in de handeling opgeno men blazers op trompetten en trombones. Overigens mag de opmerking niet ont breken, dat de nummers van het divertis sement tijdens het tweede tafereel van de eerste akte nogal zwak zijn. DE MANNELIJKE HOOFDROL van de kleine veroveraar wordt gespeeld en ge zongen en gedanst door een van de beken de Nicholas Brothers, die men hier vroe ger in een Parijse revue'heeft gezien, die als partner van Josephine Baker furore maakte en die thans behalve elastische evoluties ook een slaaplied in de sentimen tele trant van Al Jolson vertolkt. Bijzon der gewaardeerde bijdragen leveren behalve Martha Flowers, die ik niet graag zou willen vergeten vooral de om vangrijke Moses LaMarr en Lillian Hay- man, doch ook daarover zult u te hunner tijd meer vernemen. De muzikale leiding berust in handen van Quincy Jones, gewe zen medewerker van jazzprominenten als Count Basie, Dizy Gillespie en Lionel Hampton, die ook de arrangementen maakte. David Koning FRANKFORT (UPI) Het beroemde „Venus"-schilderij van Lucus Cranach is uit het kunstinstituut Staedel in Frankfort gestolen. Dit schilderij dat een waarde van 250.000 mark heeft, is in 1532 door Cra nach voltooid. Het was sinds 1878 in het bezit van genoemd instituut. Het schil derij is maandag om half vijf voor het laatst gezien. Dinsdag werd de vermissing ontdekt. (Van onze correspondent in Parijs) Zoals wel te verwachten viel zal ook de laatste bestseller van Fran<;oise Sagan „Aimez-vrous Brahms?" verfilmd wor den. De Amerikaanse regisseur Anatol Lit- vak vertoeft momenteel in Parijs om de filmrechten te kopen. Tngrid Bergman heeft zich bereid ver klaard een der hoofdrollen in Litvak's nieuwe film te spelen. In januari van het komende jaar houdt het Nederlands Studenten Orkest zijn acht ste tournee langs verscheidene Nederland se steden. Het orkest bestaat weer ge heel uit studenten, die de muziek slechts als ontspanning naast hun studie beoefe nen. De meesten van hen zijn afkomstig uit Amsterdam, Utrecht en Leiden. De re petitieperiode zal traditiegetrouw in Ber gen plaatshebben. Half januari zal hier ook het eerste concert worden gegeven in ,De rustende jager". De tournee wordt 29 januari gesloten met een galaconcert in het Concertgebouw in Amsterdam. Be halve in de gebruikelijke steden zal dit jaar ook gespeeld worden in onder ande re Hengelo en Heerlen. Door omstandig heden kan dit jaar geen concert in Haar lem en Maastricht worden gegeven, Ook is het de bedoeling een keer in het bui tenland op te Leden. Het Nederlands Ballet onder leiding van mevrouw Sonia Gaskell zal deze zomer, waarschijnlijk eind juli, een tournee van drie weken door Israel maken waarbij voorstellingen zullen worden gegeven in Jeruzalem, Haifa, en Tel Aviv. De balletgroep is hiertoe uitgenodigd door het Israëlisch Philharmonisch Or kest, dat voor de begeleiding zal zorgen, onder leiding van de dirigent van het Kunstmaandorkest Anton Kersjes. Voor de Israëlische jeugd zullen specia le matinees worden gehouden. Dit is de eerste grote Nederlandse culturele mani festatie in Israel. WASHINGTON (UPI) Tijdens het weekeinde heeft een bezoeker van het Cor- coranmuseum in Washington geprobeerd een op 380.000 gulden geschat schilderij van Rembrandt uit de lijst te snijden. De poging mislukte omdat de voorstel ling was geschilderd op een eikenhouten paneel. Het doek, voorstellende man rnet hoed en blad papier, maakt deel uit van de Rembrandtverzameling in het Corco- ranmuseum van waaruit op het voorgaan de weekeinde een bronzen sculptuur was gestolen. Volgens deskundigen is de beschadiging aan de Rembrandt licht en herstelbaar. Het in 1633 vervaardigde schilderij is een schenking aan het museum uit 1926 van A. W. Clark. „Ons Lekenspel" van de Bussumse le- kespel-leider Anton Sweers, de nog on langs een studiereis naar de west maakte, zal op 28, 29 en 30 december in „Concor dia" te Bussum zijn 25-jarig bestaan vie ren met een jubileumcongres, waarin vrijwel alle vormen van mesnelijke ex pressie zullen worden betrokken: Ama- teurgroepen uit het gehele land werken aan dit driedaagse congres mee en tussen de „demonstraties" door zijn er nog enke le inleidingen, gedachtenwisselingen. enz. Inleiders zullen zijn de heer.W,.H. Pos, di recteur van de Amsterdamse toneel school, mevrouw A. van Vriesland-Cani- ve'z, de heer W. Boswinkel en de heer B. Verhoeven, die de eigenlijke feestrede zal houden op de derde congresdag, waaraan ook medewerking wordt verleend door het pantomime-theater van Jan Bronk, de muziekkring „Obrecht" onder leiding van Hans van den Hombergh en Joop Biek- mann. Het „Io Vivat", dat dinsdagavond dooi de leden van het Leidse Studentencorps gezongen werd als inleiding tot het gala concert van ..Sempre Crescendo" in Den Haag zal op een grammofoonplaat wor den opgenomen. Het zal de opening vor men van een door de Studenten Grammo foonplatenindustrie (S.G.I.) uit te brengen 25 cm. langspeelplaat, waarvan de op brengst geheel ten goede komt aan de on langs door brand verwoeste sociëteit Mi nerva. Aan de achterzijde van deze plaat wordt een programma opgenomen van het Leids Studentencabaret. De verkoop van de plaat zal onder meer gepropageerd worden door een tournee van het Leids Studentencabaret. Ook de ba ten van deze tournee komen ten goede aan het herstel van Minerva. Vier jaar gevangenisstraf heeft de offi cier van Justitie bij de rechtbank te Arn hem geëist tegen de 50-jarige voormalige ambtenaar van Sociale Zaken P.V., die ervan wordt verdacht ongeveer f 75.600 te hebben verduisterd ten nadele van Sociale Zaken in Arnhem. Tegen de 47-jarige J. "an K. ook een in middels ontslagen ambtenaar van Sociale Zaken, eiste de officier een jaar, waarvan drie maanden voorwaardelijk. Hem waren soortgelijke verduisteringen tot een to taal bedrag van f 7.500 ten laste gelegd. Deze ambtenaren ondertekenden strook jes met namen van mensen, die recht op ondersteuning hadden, maar daarvan geen gebruik maakten, en boden deze strookjes vervolgens ter betaling aan de kassier aan. De bedragen varieerden van 40 tot 100. V. had bovendien de verantwoording over bijzondere gevallen. Hij creëerde een aantal gefingeerde gevallen en omdat hij als hulpkassier optrad, kon hij uitbe talingen doen zonder dat iemand deze con troleerde. Hierdoor kon hij op groter schaal fraude plegen dan zijn collega. Ruim 850 vervalsingen De officier berekende, dat V. in 857 ge vallen falsificaties had gepleegd of, ge middeld over zeven jaar berekend, om de drie dagen één. V., een vrijgezel, was een geziene cliënt in een bekend Arnhems res taurant. Hij dronk er zo veel bier. dat de brouwerij hem een gratis reisje naar de „Urquelle" aanbood. Deze verdachte was al eerder veroor deeld. Van K. trachtte volgens de officier zich populariteit te verwerven door in café's veel te tracteren. De controle over de han delingen bij sociale zaken was moeilijk, aangezien het onmogelijkheid was bij al le ondersteunden na te gaan of zij wel ont vangen hadden wat in de boeken van so ciale zaken was ingeschreven. De verdediger van Van K. betoogde dat de kassier van sociale zaken tegen de voor schriften had gehandeld door aan een col lega en niet aan de betrokkene zelf uitke ringen te doen. Van K, die vóór 1945 melk boer was leefde volgens zijn raadsman „op de grens van twee milieus". De ad vocaat vroeg om een voorwaardelijke straf, opdat Van K. de kans krijgt zich weer aan te passen aan het milieu waar in hij thuis hoort. Controle gehekeld De raadvrouwe van V. oefende kritiek uit op het gemeentebestuur van Arnhem, omdat het medewerking had verleend aan de aanstelling van haar cliënt als ..mbte- naar van sociale zaken, tegen de Waar schuwing van de reclassering in. V. had, gezien zijn verleden, nooit meer de ver antwoording over geldmiddelen mogen krijgen. Pleitster had eveneens kritiek op de controle. „Hoe is het mogelijk, dat bij een overheidsdienst zeven jaar lang zo danig wordt gefraudeerd, dat ten slotte een fraude een omvang van f 75.000 heeft aangenomen, zonder dat er een haan, naar kraait?" vroeg zij. Indien de overheid de waarschuwing van de reclassering niet in de wind had geslagen, zou deze man thans op het archief van sociale zaken nog een gewaardeerde kracht zijn geweest. Na drie maanden werd hij al overgeplaatst naar de afdeling centrale administratie en hij begon al meteen met gelden van de gemeenschap oude schulden af te lossen." Uitspraak over veertien dagen. In de Zuidhollandse gemeente Berken woude io dinsdag de 81-jarige heer L. Dek ker door een tragisch ongeval om het le ven gekomen. De man was in zijn tuin aan het werk en rookte daarbij een pijp. Enige tijd later stopte hij de pijp in zijn zak. Ver moedelijk heeft hij de pijp niet voldoende uitgeklopt, want de jas van de man vloog in brand. De heer Dekker, die reumatisch is, kon het kledingstuk niet snel genoeg uittrekken en geraakte door de vlammen bewuste loos. De bestuurder van een passerende autobus uit Schoonhoven, de heer N. Ver schut, bracht zijn voertuig tot stilstand en liep de tuin in, waar hij met een schuim- blusser uit zijn autobus het vuur wist te doven. Met zeer ernstige brandwonden werd het slachtoffer naar het Van Itter- son-ziekenhuis te Gouda overgebracht, waar hij in de loop van de middag is over leden. In het Centraal Theater te Amsterdam heeft de echtgenote van de burgemeester, mevrouw E. van Hall-Nijhoff, tezamen met de Kerstman een gigantische kaars ontstoken ter opening van de Kerstbloe mententoonstelling „Amstelflora", de eer ste Nederlandse bloemenexpositie in de donkere dagen voor Kerstmis. De organi satoren (de stichting Amstelflora, de Am sterdamse bloemistenpatroonsvereniging en de afdeling Amsterdam van de Kon. Neder landse Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde) beogen met de expositie in deze donkere dagen de vooruitgang in de bloemenkweekkunst gedurende de laatste jaren te tonen. Er zijn onder meer fraaie orchideeën te bezichtigen, die de kwekers per speciale couveusewagen naar Amster dam hebben overgebracht. De duurste bloem van de tentoonstelling is een Catt- leya in geel en paars, een orchidee ter waarde van f 3000. De tentoonstelling is tot 14 december ge opend. De Haarlemse bloemenmeisjes voor zien alle bezoekers van een corsage. Naar het „Algemeen Handelsblad" ver neemt is de Nederlandse film Dorp aan de Rivier die onlangs op het festival van San Francisco werd vertoond, voor distri butie in de Verenigde Staten gekocht door een Amerikaans verhuurkantoor dat zich specialiseert op voornamelijk Europese films, geschikt voor z.g. „art-houses". Rademakers film is bovendien ingezon den naar de Motion Picture Herald Asso ciation, de organisatie die jaarlijks voor de „Oscars" zorgt; het staat wel vast dat de keuze-commissie Dorp aan de Rivier zal accepteren. WASHINGTON (Reuter) President Eisenhower denkt er over twee functies in het leven te roepen, waarvan de een met de rang van premier, om de taak van het staatshoofd te verlichten, zo verluidt te Washington. Een woordvoerder van het Witte Huis verklaarde, dat het plan nog niet is uitgekristalliseerd, maar dat men verwacht, dat er een plan tot reorganisa tie van de regering aan het Congres ter goedkeuring zal worden voorgelegd. Van de twee beoogde functionarissen die beiden alleen aan de president verantwoor ding schuldig zouden zijn, zou de een met de rang van premier als coördinator van de diplomatieke en economische politiek ten aanzien van 't buitenland optreden en namens de president buiten de Verenigde Staten kunnen spreken. Als eerste minis ter van de regering zou hij boven de mi nister van Buitenlandse Zaken en de an dere leden van het kabinet staan. De andere topfunctionaris zou op bin nenlands gebied coördinerend werk doen en verantwoordelijk ziin voor rechtstreek se aanbevelingen aan het staatshoofd. Het ,zou niet, de bedoeling, ziin, de verantwoor delijkheden van de president te vermin- De omroeporganisaties AVRO, KRO, NCRV, VARA en VPRO zijn voornemens in kort geding stopzetting te eisen van de publikaties der omroepprogramma's in het Weekblad T.V. De organisaties zeggen zich hiertoe genoodzaakt te hebben gezien om de belangen van omroep, de luisteraars en de kijkers te beschermen. De omroeporganisaties betogen culturele verenigingen te zijn, zonder winstgevend doel, waaraan de overheid de verzorging der uitzendingen heeft toevertrouwd. De inkomsten die zij genieten uit de contribu ties der leden en uit de exploitatie der programmabladen, worden ten behoeve van het omroepwerk aangewend. De ver enigingen betalen daaruit een aanzienlijk deel in de kosten van studiobouw en leg gen uit deze inkomsten grote bedragen toe op de uitkeringen, die zij ter financiering van de programma's uit de luisterbijdragen ontvangen, aldus delen zij mede ter toe lichting op hun voornemen. Zonder deze inkomsten der verenigingen zou het Ne- OP HET VIERDE D-concert van het Noordhollands Philharmonisch Orkest, gisteravond in de Haarlemse Concertzaal, kwam, onder leiding van Henri Ar ends, Strawinsky's balletmuziek Petroesjka aan de beurt. Het betekende de zoveelste krachtinspanning om het orkest vaardig te maken voor de „grote vaart", roaarbij dan helaas doorgaans blijkt, dat de bezetting van de strijkers nog steeds te klein is voor de verhouding der elementen. Maar de man aan het roer betrouwt op zijn kompas en ook niet vergeefs op zijn equipage, want hun resultaten dwingen ten slotte res pect af. DE PANTOMIME-muziek die Strawins- ky in 1912 bij „Petroesjka" schreef, be tekende toen in zekere zin een breuk met het artistieke fatsoen, omdat hij de popu laire, men kan ook gerust zeggen: vul gaire, elementen brutaalweg in 't geding brengt, ter\ einde zijn kermisscène zo ge trouw mogelijk weer te geven. Wanneer Tsjaikofski zijn Vierde Symfonie besloot met de impressie van een volksfeest, dan bleef de vormgeving nog altijd die van een klassiek gevormde musicus, welke buiten de woeling verkeerde, deze alleen maar observeerde en volgens de wetmatigheid van een verworven stijl en individualis tische reactie weergaf. Een zeker „savoir vivre" kon hem altijd nog binnen de per ken houden. Strawinsky is in zijn „Pe troesjka" echter zo bezeten van zijn onder werp, dat voor hem geen wetmatigheden van een absolute muziek meer gelden; als een echt „enfant terrible" flapt hij er alles waarheidsgetrouw uit, leeft hij het geval mee, toont hij zich niet waarnemer maar weergever van de sensaties, zoals die hem zelf beroeren. Hij heeft zich volkomen losgemaakt van alle vormelijkheid en vindt als vanzelf de middelen die uitdrukking kunnen geven aan de situatie. Vergeten wij echter niet, dat hij toneelmuziek schrijft, wat de vergelijking met de sym- fonist Tsjaikofski mank doet gaan. Maar hoe dan ook, de populaire effecten van de oudere meester vallen grover uit dan de geraffineerde klankschilderingen van Stra winsky, met welke middelen dan ook be reikt. En tenslotte puurt hij er dan nog heel wat poëzie uit. En zo is dan de „Pe troesjka" op het keerpunt der tijden een teken van doorbraak geworden, zij het dan nog kennelijk geworteld in een goed gericht verleden. EEN VIRTUOZE prestatie is nodig om de uitzonderlijke kwaliteiten van het werk tot gelding te brengen. Door zeer bewuste leiding van Henri Arends kwam menig ge vaarlijk moment individueel prachtig tot zijn recht. Het was dan ook zeer verant woord een drietal obligaatspelers: de pia nist Sas Bunge, de fluitist Pieter Odé en de trompettist H. van Dijk, extra in de hulde van het publiek te betrekken. Het hadden er best meer kunnen zijn. Laat ons nu hopen dat de „Petroesjka" op het re pertoire blijft. DE TWEEDE HELFT van de avond was gewijd aan het Vioolconcert van Tsjai kofski, met als violist de vermaarde win naar van de Ysaye-prijs, de Argentijn Ri- cardo Odnoposof. Het werd wat men kon verwachten van deze topfiguur: virtuoos en klankschoon. Doch daarmee is niet alles gezegd, want Odnoposof interpreteert het overbekende werk met het natuurlijke elan dat het als 't ware nieuwe levens krachten toevoert. Hij maakt het, zoals trouwens elk romantisch werk moet ge maakt worden en gevoed met eigen impul sen van de vertolker. Arends paste zich bij Odnoposof's voortvarende interpretatie uiterst vaardig aan en het orkest was hem een willig instrument. Jos. de Klerk derlandse volk op de een of andere wijze genoodzaakt zijn tot het opbrengen van de bedragen, waarom het hier gaat, welke bedragen in het belang van de omroep nodig zijn. Het is meermalen gebeurd, vervolgt de toelichting, dat uitgevers de publikatie van de omroepprogramma's aanwendden om hun blad aantrekkelijk te maken. De baten uit deze exploitatie komen in particuliere handen en gaan geheel aan de omroep voorbij. Nog afgezien van de overtreding der auteurswet, is het de taak van de ver enigingen, zo zeggen zij, de belangen van de omroep, de luisteraars en de kijkers te verdedigen en deze particuliere exploi tatie der programma's te voorkomen. Dat de omroeporganisaties bereid zijn daarbij ook andere redelijke belangen in het oog te houden, blijkt al uit de bereidheid aan de dagbladen verkorte programma's ter publikatie vrij te geven, aldus de omroep organisaties in de motivering van het plan om een kort geding aanhangig te maken. (Van onze Amsterdamse redacteur) Toen de Amsterdamse recherche vorig jaar een directeur van een groothandel in elektronische artikelen inrekende wegens vermoede malversaties in de boekhouding, kon zij niet vermoeden dat deze man, een zekere P., nog brutaler te werk was ge gaan dan de oplichter die omstreeks de zelfde tijd als het „goede heertje" natio nale bekendheid verwierf. P. werd ervan beschuldigd, ongeveer 200.000 gulden uit de n.v. in zijn eigen zak te hebben laten verdwijnen. In de loop van het uitgebreide en langdurige onder zoek kwam echter vast te staan dat hij zich ten koste van het bedrijf in vier jaar tijd met bijna een miljoen gulden verrijkt zou hebben. Het „goede heertje" heeft tien jaar nodig gehad om het miljoen te bereiken. De accountant van de groothandel was bij zijn controles nimmer iets opgevallen. P. zou namelijk de klanten het geld recht streeks op zijn eigen girorekening hebben laten storten. De boekhouding vertoonde hierdoor een aantal openstaande posten, wat op zichzelf niet verdacht is. Daarnaast zou P. op ingenieuze wijze een aantal kas- bewijzen vervalst hebben waardoor de accountants werden misleid. Het waren ten slotte deskundigen van de belasting, die de malversaties op het spoor kwamen. Bij het bedrijf zelf zowel als bij de klanten werd de betaling van de gele verde goederen nauwkeurig gecontroleerd. Ten slotte kwam men tot een totale fraude van bijna een miljoen gulden. Het geld zou P. onder meer gebruikt hebben voor het bouwen van een mooi huis aan de „Goudkust" (de dure villawijk in Amsterdam-Zuid). Voorts belegde hij geld in een aantal andere huizen. De officier van Justitie zal dezer dagen zijn dagvaarding uitbrengen. De reeds een jaar in voorarrest verblijvende P. zal ver moedelijk nog voor het einde van deze maand voor de Amsterdamse rechtbank worden geleid. deren of diens grondwettelijke bevoegd heden en plichten aan anderen te delege ren. Van gezaghebbende zijde werd er op ge wezen, dat het presidentschap een te veel omvattende taak is geworden voor een man. President Eisenhower, die het laat ste jaar van zijn ambtstermijn ingaat, zou van oordeel zijn, dat zijn opvolgers vrij moeten zijn van de zorg voor de onderde len van de dagelijkse gang van zaken in de regering. In het begin van dit jaar ver klaarde de president, dat hij hoopte aan het Congres een plan voor te leggen, dat aan topfunctionarissen in de regering meer tijd zal geven tot nadenken. Boven vice-president? Volgens het Amerikaanse weekblad „Newsweek" zou de Amerikaanse pre mier toezicht houden op het departement van Buitenlandse Zaken, het program voor buitenlandse hulp en de activiteit op inter nationaal gebied van een twaalftal rege ringsbureaus. De eerste minister zou in rang gelijk zijn aan de premiers .van andere landen en, wat zijn bevoegd hecfen betreft, ook bo ven dè vice-president staan. Hij zou als on derhandelaar voor de president op inter nationale bijeenkomsten optreden. De B.O.A.Z.-bank te Driesum, waarvan de directeur fraude heeft gepleegd tot een bedrag van 250.000,- is failliet verklaard. De bewindvoerders hebben een schrijven aan de crediteuren gericht waarin zij me dedelen dat de bank geen bestaansmoge lijkheden meer heeft. Het is in het belang van de crediteuren dat de bank ontbonden wordt, opdat nog 'n zo hoog mogelijk per centage van hun vorderingen kan worden uitbetaald. Waarschijnlijk zal reeds bin nenkort een eerste betaling van 90 percent tegemoet kunnen worden gezien. De fail lietverklaring is inmiddels een feit en een stemming van de crediteuren over de ver lening van een definitieve surséance van betaling is niet meer noodzakelijk. Op 12 december zal in het stedelijk museum Het Prinsenhof in Delft een expositie worden geopend van onge veer honderd schilderijen en gouaches van wijlen prins Eugen van Zweden, de „schilderprins" genoemd. Het zal de grootste expositie van werken van de prins zijn welke sinds de twintiger jaren in het buitenland is gehouden Het initiatief voor de expositie is van dr. D. Bolten van het Prinsenhof, die in mei van dit jaar een bezoek aan Zweden heeft gebracht. De foto toont dr. G. L. Lindgren in Waldemarsud- de", het huis van wijlen prins Eugen bij Stockholm: het gebouw is nu als museum ingericht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 9