N.Ph.O. speelde Strawinsky's Petroesjka
Voorlopige kennismaking met
de musical „Free and Easy"
Ambtenaren maakten goede
sier van steungelden
Eisenhower zou
premierschap
overwegen een
in te stellen
Omroepen overwegen een kort
geding tegen Weekblad TV
Tragisch ongeval in
Berkenwoude
Miljoenenfraude
WOENSDAG 9 DECEMBER 19 5 9
9
„Venus" van Cranach in
Frankfort gestolen
Sagan's laatste roman
wordt verfilmd
Studenten Orkest treedt
niet in Haarlem op
Nederlands Ballet maakt
zomertournee door Israel
Poging een Rembrandt uit
lijst te snijden mislukte
Jubileumcongres van
„Ons Lekenspel"
Langspeelplaat ten bate
van herstel „Minerva"
TACHTIG MILLE VERDUISTERD
Amstelflora geopend
„Dorp aan de rivier" wordt
in de V.S. vertoond
Ter verlichting van het werk van de president
BOAZ-bank te Driesum
failliet verklaard
Werk van prins Eugen van
Zweden naar Delft
DE NEGEROPERA „Porgy and Bess"
van George Gershwin is door een reizend
gezelschap van vocalisten en instrumenta
listen in de jaren 1952 tot 1956 in negen
entwintig landen met onverminderd suc
ces vertoond. De laaste voorstelling werd
in het Theater Carré te Amsterdam gege
ven. Aan het slot van deze historische
avond daverde het gebouw van het enor
me applaus. Toen het publiek, nog geheel
onder de indruk van he" juist gebodene,
uitriep: „Kom terug, kom spoedig, terug!"
antwoordden de artiesten van het to
neel af: „Ja, dat zullen wij doen, dat be
loven wij jullie!" En daarom heeft „pro
ducer" Stanley Chase de Nederlandse
hoofdstad uitgekozen voor de wereldpre
mière van „Free and easy" van de com
ponist Harold Arlen.
DEZE FANTASTISCH naïeve dialoog is
met de daaraan verbonden moraal, vrij
wel letterlijk overgenomen uit het pro
gramma van deze zogeheten „blues"-ope-
ra. Als men dit zo leest, beseft men weer
eens dat het amusementsbedrijf een za
kelijke instelling tot exploitatie van het
publieke geloof in sprookjes is. Maar goed,
officieel werd het werk op 14 december
aan de zuidelijke oever van de Amstel ten
doop gehouden. Aan deze plechtigheid voor
een internationaal forum, want dan pas
wordt ook de buitenlandse pers uitgeno
digd, gaat een week van openbare gene
rale repetities vooraf. Dinsdag mochten
wij de eerste daarvan bijwonen, nadat
maandag reeds de leden van het Neder
lands Theatercentrum een complete voor
proef hadden genoten. Men volgt dit Ame
rikaanse systeem om de gelegenheid te
hebben volledig ingespeeld te raken en
evc-.tue'e schoonheidsfouten zoveel mo
gelijk te elimineren. Met een americo-ger-
manisme noemt men dit: uitproberen. Op
de hoogte van de toegangsprijs heef het
dus kennelijk nóg te laag geachte peil van
de voorstelling geen invloed. O wat zijn
wij heden blij met deze erkenning van
Amsterdam als hoofdstad van een provin
ciale uithoek van Europa en van het on
derscheidingsvermogen der uitgaande
gemeente.
NA DEZE UITEENZETTING geven wij
gaarne gevolg aan het verzoek onze kri
tiek en hun vertoning tot de helft van deze
maand te sparen. Per slot van rekening
erkennen wij ook ten aanzien van Neder
landse revues en cabarets het praktisch
nut van een aanloopperiode. Bovendien
had men gisteren de handicap, dat een
overigens voortreffelijke invalster (Jacque
line Barnes) al na de eerste opkomst de
plaats moest innemen van de vertolkster
van de vrouwelijke hoofdrol, Irene
Williams, die door al te intensief repete
ren haar stem stuk bleek te hebben ge
zongen Vermoedelijk zal men verder op
korte termijn proberen het effect van
„Free and easy" door enige bekorting hiel
en versnelling daar te verhogen. De vraag
is echter of men er nog iets op zal kun
nen vinden in de dramatische constructie
elementen tot het opwekken van meei
nuttige spanning te monteren.
Het scenario is ontleend aan een toneel
stuk, dat Countee Cullen en Arna Bon-
emps in 1945 naar de veertien jaar eer
der geschreven roman „God sends Sun
day" van laatstgenoemde vervaardigden.
Professor Bontemps was vooral in de der
tiger jaren een bewonderde figuur in het
culturele leven van „het nieuwe zuiden"
om zijn kleurige toepassingen van histo
rische motieven en als waarnemer van so
ciale milieus. De zangteksten zijn van
Johnny Mercer, die vooral met „Lazy
bones" en „Jeepers creepers" populair
is geworden. De blanke componist Harold
Arlen heeft onder meer zijn reputatié
aan „Stormy weather" en „Over the rain
bow" te danken (en nu weet de lezer in
welk klimaat de muzikale wind waait). Re
gisseur Robert Breen heeft behalve „Por
gy and Bess" stukken van Ibsen, Lorca,
Brecht en onze landgenoot Jan de Iiartog
in New York ten tonele gebracht.
DE OP PAPIER nogal ingewikkeld ver
takte, doch in dubbele zin melodramatisch
stereotiepe handeling speelt zich af in een
door Ballou ontworpen en door Lee Watson
schitterend belichte jockeyclub, een ont
moetingscentrum van gekleurde parve
nu's en sporthelden met hun vriendinnen.
Ongewijfeld zijn de verwerkte gegevens
veel interessanter dan die uit „Porgy and
Bess" van DuBose Heyward, waarbij men
in feite met romantische folklore te doen
had. Hier is het helaas onvoldoende tot
De 9-jarige Patti Austin en Harold
Nicholas in „Free and Easy".
gelding gebrachte voornaamste motief
veeleer het tegelijk vreemde en vertrouw
de proces van het zoeken van een nieuwe
levensvorm in verworven onafhankelijk
heid. „Natuurlijk" \vordt dit gedemon
streerd met een spel van primitieve harts
tochten, die evenwel van begin tot einde
bedacht aandoen. In de gebruikte stof ligt
een grandioos thema: de besteding van
snelgegroeide welvaart voor de doorbraak
van een gewenste beschaving, waarbij
zich schokkende botsingen voordoen tus
sen het bereikte raffinement der oorspron
kelijke expressiemiddelen en de voor
schriften van de organisaties der nage
bootste blanke „society". Voor de onthul
ling hiervan ware een toneeldichter nodig
geweest van het formaat van een Molière,
welke naam hier niet toevallig wordt ge
noemd. want hij was in een soortgelijke
overgangstijd de grondlegger van het
thans'wederom in zwang gerakende gen
re der muzikale komedie.
IN TEGENSTELLING tot bij voorbeeld
„Westside Story" kan men „Free and
easy" niet of nauwelijks als zodanig be
schouwen. Het is een spectaculaire en
luidruchtige, soms overrompelende, maar
zelden of nooit meeslepende revue. Hoofd
zaak is daarbij het muzikale element. Het
oordeel daarover laat ik gaarne over aan
een competente collega op dat gebied, die
op 14 december zijn oren zal openzetten
(hetgeen, gelet .op het klankvolume, nau
welijks nodig lijkt). Maai' op één punt
mag ik toch wel wijzen. Als opvallend ver
schijnsel noteerde ik het herhaaldelijk
nogal abrupt verbreken van nauwelijks
begonnen melodische motieven. Dat zal
wel symptomatisch zijn voor het gebrek
aan innerlijke bewogenheid, waardoor er
weinig uit te zingen valt. Dit aspect her
haalt zich in het toneelbeeld, dat wel veel
drukte maar weinig ontwikkeling biedt.
Mede daardoor zijn zo op het eerste ge
zicht de groepsscènes v,eel gelukkiger ge
slaagd dan de individuele prestaties, die
trouwens meer overstemd dan begeleid
worden door de in de handeling opgeno
men blazers op trompetten en trombones.
Overigens mag de opmerking niet ont
breken, dat de nummers van het divertis
sement tijdens het tweede tafereel van de
eerste akte nogal zwak zijn.
DE MANNELIJKE HOOFDROL van de
kleine veroveraar wordt gespeeld en ge
zongen en gedanst door een van de beken
de Nicholas Brothers, die men hier vroe
ger in een Parijse revue'heeft gezien, die
als partner van Josephine Baker furore
maakte en die thans behalve elastische
evoluties ook een slaaplied in de sentimen
tele trant van Al Jolson vertolkt. Bijzon
der gewaardeerde bijdragen leveren
behalve Martha Flowers, die ik niet
graag zou willen vergeten vooral de om
vangrijke Moses LaMarr en Lillian Hay-
man, doch ook daarover zult u te hunner
tijd meer vernemen. De muzikale leiding
berust in handen van Quincy Jones, gewe
zen medewerker van jazzprominenten als
Count Basie, Dizy Gillespie en Lionel
Hampton, die ook de arrangementen
maakte.
David Koning
FRANKFORT (UPI) Het beroemde
„Venus"-schilderij van Lucus Cranach is
uit het kunstinstituut Staedel in Frankfort
gestolen. Dit schilderij dat een waarde van
250.000 mark heeft, is in 1532 door Cra
nach voltooid. Het was sinds 1878 in het
bezit van genoemd instituut. Het schil
derij is maandag om half vijf voor het
laatst gezien. Dinsdag werd de vermissing
ontdekt.
(Van onze correspondent in Parijs)
Zoals wel te verwachten viel zal ook de
laatste bestseller van Fran<;oise Sagan
„Aimez-vrous Brahms?" verfilmd wor
den. De Amerikaanse regisseur Anatol Lit-
vak vertoeft momenteel in Parijs om de
filmrechten te kopen.
Tngrid Bergman heeft zich bereid ver
klaard een der hoofdrollen in Litvak's
nieuwe film te spelen.
In januari van het komende jaar houdt
het Nederlands Studenten Orkest zijn acht
ste tournee langs verscheidene Nederland
se steden. Het orkest bestaat weer ge
heel uit studenten, die de muziek slechts
als ontspanning naast hun studie beoefe
nen. De meesten van hen zijn afkomstig
uit Amsterdam, Utrecht en Leiden. De re
petitieperiode zal traditiegetrouw in Ber
gen plaatshebben. Half januari zal hier
ook het eerste concert worden gegeven in
,De rustende jager". De tournee wordt
29 januari gesloten met een galaconcert
in het Concertgebouw in Amsterdam. Be
halve in de gebruikelijke steden zal dit
jaar ook gespeeld worden in onder ande
re Hengelo en Heerlen. Door omstandig
heden kan dit jaar geen concert in Haar
lem en Maastricht worden gegeven, Ook
is het de bedoeling een keer in het bui
tenland op te Leden.
Het Nederlands Ballet onder leiding van
mevrouw Sonia Gaskell zal deze zomer,
waarschijnlijk eind juli, een tournee van
drie weken door Israel maken waarbij
voorstellingen zullen worden gegeven in
Jeruzalem, Haifa, en Tel Aviv.
De balletgroep is hiertoe uitgenodigd
door het Israëlisch Philharmonisch Or
kest, dat voor de begeleiding zal zorgen,
onder leiding van de dirigent van het
Kunstmaandorkest Anton Kersjes.
Voor de Israëlische jeugd zullen specia
le matinees worden gehouden. Dit is de
eerste grote Nederlandse culturele mani
festatie in Israel.
WASHINGTON (UPI) Tijdens het
weekeinde heeft een bezoeker van het Cor-
coranmuseum in Washington geprobeerd
een op 380.000 gulden geschat schilderij
van Rembrandt uit de lijst te snijden.
De poging mislukte omdat de voorstel
ling was geschilderd op een eikenhouten
paneel. Het doek, voorstellende man rnet
hoed en blad papier, maakt deel uit van
de Rembrandtverzameling in het Corco-
ranmuseum van waaruit op het voorgaan
de weekeinde een bronzen sculptuur was
gestolen.
Volgens deskundigen is de beschadiging
aan de Rembrandt licht en herstelbaar.
Het in 1633 vervaardigde schilderij is een
schenking aan het museum uit 1926 van
A. W. Clark.
„Ons Lekenspel" van de Bussumse le-
kespel-leider Anton Sweers, de nog on
langs een studiereis naar de west maakte,
zal op 28, 29 en 30 december in „Concor
dia" te Bussum zijn 25-jarig bestaan vie
ren met een jubileumcongres, waarin
vrijwel alle vormen van mesnelijke ex
pressie zullen worden betrokken: Ama-
teurgroepen uit het gehele land werken
aan dit driedaagse congres mee en tussen
de „demonstraties" door zijn er nog enke
le inleidingen, gedachtenwisselingen. enz.
Inleiders zullen zijn de heer.W,.H. Pos, di
recteur van de Amsterdamse toneel
school, mevrouw A. van Vriesland-Cani-
ve'z, de heer W. Boswinkel en de heer B.
Verhoeven, die de eigenlijke feestrede zal
houden op de derde congresdag, waaraan
ook medewerking wordt verleend door het
pantomime-theater van Jan Bronk, de
muziekkring „Obrecht" onder leiding van
Hans van den Hombergh en Joop Biek-
mann.
Het „Io Vivat", dat dinsdagavond dooi
de leden van het Leidse Studentencorps
gezongen werd als inleiding tot het gala
concert van ..Sempre Crescendo" in Den
Haag zal op een grammofoonplaat wor
den opgenomen. Het zal de opening vor
men van een door de Studenten Grammo
foonplatenindustrie (S.G.I.) uit te brengen
25 cm. langspeelplaat, waarvan de op
brengst geheel ten goede komt aan de on
langs door brand verwoeste sociëteit Mi
nerva. Aan de achterzijde van deze plaat
wordt een programma opgenomen van het
Leids Studentencabaret.
De verkoop van de plaat zal onder meer
gepropageerd worden door een tournee van
het Leids Studentencabaret. Ook de ba
ten van deze tournee komen ten goede aan
het herstel van Minerva.
Vier jaar gevangenisstraf heeft de offi
cier van Justitie bij de rechtbank te Arn
hem geëist tegen de 50-jarige voormalige
ambtenaar van Sociale Zaken P.V., die
ervan wordt verdacht ongeveer f 75.600 te
hebben verduisterd ten nadele van Sociale
Zaken in Arnhem.
Tegen de 47-jarige J. "an K. ook een in
middels ontslagen ambtenaar van Sociale
Zaken, eiste de officier een jaar, waarvan
drie maanden voorwaardelijk. Hem waren
soortgelijke verduisteringen tot een to
taal bedrag van f 7.500 ten laste gelegd.
Deze ambtenaren ondertekenden strook
jes met namen van mensen, die recht op
ondersteuning hadden, maar daarvan
geen gebruik maakten, en boden deze
strookjes vervolgens ter betaling aan de
kassier aan. De bedragen varieerden van
40 tot 100.
V. had bovendien de verantwoording
over bijzondere gevallen. Hij creëerde
een aantal gefingeerde gevallen en omdat
hij als hulpkassier optrad, kon hij uitbe
talingen doen zonder dat iemand deze con
troleerde. Hierdoor kon hij op groter
schaal fraude plegen dan zijn collega.
Ruim 850 vervalsingen
De officier berekende, dat V. in 857 ge
vallen falsificaties had gepleegd of, ge
middeld over zeven jaar berekend, om de
drie dagen één. V., een vrijgezel, was een
geziene cliënt in een bekend Arnhems res
taurant. Hij dronk er zo veel bier. dat de
brouwerij hem een gratis reisje naar de
„Urquelle" aanbood.
Deze verdachte was al eerder veroor
deeld.
Van K. trachtte volgens de officier zich
populariteit te verwerven door in café's
veel te tracteren. De controle over de han
delingen bij sociale zaken was moeilijk,
aangezien het onmogelijkheid was bij al
le ondersteunden na te gaan of zij wel ont
vangen hadden wat in de boeken van so
ciale zaken was ingeschreven.
De verdediger van Van K. betoogde dat
de kassier van sociale zaken tegen de voor
schriften had gehandeld door aan een col
lega en niet aan de betrokkene zelf uitke
ringen te doen. Van K, die vóór 1945 melk
boer was leefde volgens zijn raadsman
„op de grens van twee milieus". De ad
vocaat vroeg om een voorwaardelijke
straf, opdat Van K. de kans krijgt zich
weer aan te passen aan het milieu waar
in hij thuis hoort.
Controle gehekeld
De raadvrouwe van V. oefende kritiek
uit op het gemeentebestuur van Arnhem,
omdat het medewerking had verleend aan
de aanstelling van haar cliënt als ..mbte-
naar van sociale zaken, tegen de Waar
schuwing van de reclassering in. V. had,
gezien zijn verleden, nooit meer de ver
antwoording over geldmiddelen mogen
krijgen. Pleitster had eveneens kritiek op
de controle. „Hoe is het mogelijk, dat bij
een overheidsdienst zeven jaar lang zo
danig wordt gefraudeerd, dat ten slotte
een fraude een omvang van f 75.000 heeft
aangenomen, zonder dat er een haan, naar
kraait?" vroeg zij. Indien de overheid de
waarschuwing van de reclassering niet in
de wind had geslagen, zou deze man thans
op het archief van sociale zaken nog een
gewaardeerde kracht zijn geweest. Na
drie maanden werd hij al overgeplaatst
naar de afdeling centrale administratie en
hij begon al meteen met gelden van de
gemeenschap oude schulden af te lossen."
Uitspraak over veertien dagen.
In de Zuidhollandse gemeente Berken
woude io dinsdag de 81-jarige heer L. Dek
ker door een tragisch ongeval om het le
ven gekomen. De man was in zijn tuin aan
het werk en rookte daarbij een pijp. Enige
tijd later stopte hij de pijp in zijn zak. Ver
moedelijk heeft hij de pijp niet voldoende
uitgeklopt, want de jas van de man vloog
in brand.
De heer Dekker, die reumatisch is, kon
het kledingstuk niet snel genoeg uittrekken
en geraakte door de vlammen bewuste
loos. De bestuurder van een passerende
autobus uit Schoonhoven, de heer N. Ver
schut, bracht zijn voertuig tot stilstand en
liep de tuin in, waar hij met een schuim-
blusser uit zijn autobus het vuur wist te
doven. Met zeer ernstige brandwonden
werd het slachtoffer naar het Van Itter-
son-ziekenhuis te Gouda overgebracht,
waar hij in de loop van de middag is over
leden.
In het Centraal Theater te Amsterdam
heeft de echtgenote van de burgemeester,
mevrouw E. van Hall-Nijhoff, tezamen
met de Kerstman een gigantische kaars
ontstoken ter opening van de Kerstbloe
mententoonstelling „Amstelflora", de eer
ste Nederlandse bloemenexpositie in de
donkere dagen voor Kerstmis. De organi
satoren (de stichting Amstelflora, de Am
sterdamse bloemistenpatroonsvereniging en
de afdeling Amsterdam van de Kon. Neder
landse Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde) beogen met de expositie in
deze donkere dagen de vooruitgang in de
bloemenkweekkunst gedurende de laatste
jaren te tonen. Er zijn onder meer fraaie
orchideeën te bezichtigen, die de kwekers
per speciale couveusewagen naar Amster
dam hebben overgebracht. De duurste
bloem van de tentoonstelling is een Catt-
leya in geel en paars, een orchidee ter
waarde van f 3000.
De tentoonstelling is tot 14 december ge
opend. De Haarlemse bloemenmeisjes voor
zien alle bezoekers van een corsage.
Naar het „Algemeen Handelsblad" ver
neemt is de Nederlandse film Dorp aan
de Rivier die onlangs op het festival van
San Francisco werd vertoond, voor distri
butie in de Verenigde Staten gekocht door
een Amerikaans verhuurkantoor dat zich
specialiseert op voornamelijk Europese
films, geschikt voor z.g. „art-houses".
Rademakers film is bovendien ingezon
den naar de Motion Picture Herald Asso
ciation, de organisatie die jaarlijks voor
de „Oscars" zorgt; het staat wel vast dat
de keuze-commissie Dorp aan de Rivier
zal accepteren.
WASHINGTON (Reuter) President
Eisenhower denkt er over twee functies in
het leven te roepen, waarvan de een met
de rang van premier, om de taak van het
staatshoofd te verlichten, zo verluidt te
Washington. Een woordvoerder van het
Witte Huis verklaarde, dat het plan nog
niet is uitgekristalliseerd, maar dat men
verwacht, dat er een plan tot reorganisa
tie van de regering aan het Congres ter
goedkeuring zal worden voorgelegd.
Van de twee beoogde functionarissen die
beiden alleen aan de president verantwoor
ding schuldig zouden zijn, zou de een met
de rang van premier als coördinator van
de diplomatieke en economische politiek
ten aanzien van 't buitenland optreden en
namens de president buiten de Verenigde
Staten kunnen spreken. Als eerste minis
ter van de regering zou hij boven de mi
nister van Buitenlandse Zaken en de an
dere leden van het kabinet staan.
De andere topfunctionaris zou op bin
nenlands gebied coördinerend werk doen
en verantwoordelijk ziin voor rechtstreek
se aanbevelingen aan het staatshoofd. Het
,zou niet, de bedoeling, ziin, de verantwoor
delijkheden van de president te vermin-
De omroeporganisaties AVRO, KRO,
NCRV, VARA en VPRO zijn voornemens
in kort geding stopzetting te eisen van de
publikaties der omroepprogramma's in het
Weekblad T.V. De organisaties zeggen zich
hiertoe genoodzaakt te hebben gezien om
de belangen van omroep, de luisteraars en
de kijkers te beschermen.
De omroeporganisaties betogen culturele
verenigingen te zijn, zonder winstgevend
doel, waaraan de overheid de verzorging
der uitzendingen heeft toevertrouwd. De
inkomsten die zij genieten uit de contribu
ties der leden en uit de exploitatie der
programmabladen, worden ten behoeve
van het omroepwerk aangewend. De ver
enigingen betalen daaruit een aanzienlijk
deel in de kosten van studiobouw en leg
gen uit deze inkomsten grote bedragen toe
op de uitkeringen, die zij ter financiering
van de programma's uit de luisterbijdragen
ontvangen, aldus delen zij mede ter toe
lichting op hun voornemen. Zonder deze
inkomsten der verenigingen zou het Ne-
OP HET VIERDE D-concert van het
Noordhollands Philharmonisch Orkest,
gisteravond in de Haarlemse Concertzaal,
kwam, onder leiding van Henri Ar ends,
Strawinsky's balletmuziek Petroesjka
aan de beurt. Het betekende de zoveelste
krachtinspanning om het orkest vaardig te
maken voor de „grote vaart", roaarbij dan
helaas doorgaans blijkt, dat de bezetting
van de strijkers nog steeds te klein is voor
de verhouding der elementen. Maar de
man aan het roer betrouwt op zijn kompas
en ook niet vergeefs op zijn equipage, want
hun resultaten dwingen ten slotte res
pect af.
DE PANTOMIME-muziek die Strawins-
ky in 1912 bij „Petroesjka" schreef, be
tekende toen in zekere zin een breuk met
het artistieke fatsoen, omdat hij de popu
laire, men kan ook gerust zeggen: vul
gaire, elementen brutaalweg in 't geding
brengt, ter\ einde zijn kermisscène zo ge
trouw mogelijk weer te geven. Wanneer
Tsjaikofski zijn Vierde Symfonie besloot
met de impressie van een volksfeest, dan
bleef de vormgeving nog altijd die van een
klassiek gevormde musicus, welke buiten
de woeling verkeerde, deze alleen maar
observeerde en volgens de wetmatigheid
van een verworven stijl en individualis
tische reactie weergaf. Een zeker „savoir
vivre" kon hem altijd nog binnen de per
ken houden. Strawinsky is in zijn „Pe
troesjka" echter zo bezeten van zijn onder
werp, dat voor hem geen wetmatigheden
van een absolute muziek meer gelden; als
een echt „enfant terrible" flapt hij er alles
waarheidsgetrouw uit, leeft hij het geval
mee, toont hij zich niet waarnemer maar
weergever van de sensaties, zoals die hem
zelf beroeren. Hij heeft zich volkomen
losgemaakt van alle vormelijkheid en vindt
als vanzelf de middelen die uitdrukking
kunnen geven aan de situatie. Vergeten
wij echter niet, dat hij toneelmuziek
schrijft, wat de vergelijking met de sym-
fonist Tsjaikofski mank doet gaan. Maar
hoe dan ook, de populaire effecten van de
oudere meester vallen grover uit dan de
geraffineerde klankschilderingen van Stra
winsky, met welke middelen dan ook be
reikt. En tenslotte puurt hij er dan nog
heel wat poëzie uit. En zo is dan de „Pe
troesjka" op het keerpunt der tijden een
teken van doorbraak geworden, zij het
dan nog kennelijk geworteld in een goed
gericht verleden.
EEN VIRTUOZE prestatie is nodig om
de uitzonderlijke kwaliteiten van het werk
tot gelding te brengen. Door zeer bewuste
leiding van Henri Arends kwam menig ge
vaarlijk moment individueel prachtig tot
zijn recht. Het was dan ook zeer verant
woord een drietal obligaatspelers: de pia
nist Sas Bunge, de fluitist Pieter Odé en
de trompettist H. van Dijk, extra in de
hulde van het publiek te betrekken. Het
hadden er best meer kunnen zijn. Laat ons
nu hopen dat de „Petroesjka" op het re
pertoire blijft.
DE TWEEDE HELFT van de avond was
gewijd aan het Vioolconcert van Tsjai
kofski, met als violist de vermaarde win
naar van de Ysaye-prijs, de Argentijn Ri-
cardo Odnoposof. Het werd wat men kon
verwachten van deze topfiguur: virtuoos
en klankschoon. Doch daarmee is niet alles
gezegd, want Odnoposof interpreteert het
overbekende werk met het natuurlijke
elan dat het als 't ware nieuwe levens
krachten toevoert. Hij maakt het, zoals
trouwens elk romantisch werk moet ge
maakt worden en gevoed met eigen impul
sen van de vertolker. Arends paste zich bij
Odnoposof's voortvarende interpretatie
uiterst vaardig aan en het orkest was hem
een willig instrument.
Jos. de Klerk
derlandse volk op de een of andere wijze
genoodzaakt zijn tot het opbrengen van de
bedragen, waarom het hier gaat, welke
bedragen in het belang van de omroep
nodig zijn.
Het is meermalen gebeurd, vervolgt de
toelichting, dat uitgevers de publikatie van
de omroepprogramma's aanwendden om
hun blad aantrekkelijk te maken. De baten
uit deze exploitatie komen in particuliere
handen en gaan geheel aan de omroep
voorbij. Nog afgezien van de overtreding
der auteurswet, is het de taak van de ver
enigingen, zo zeggen zij, de belangen van
de omroep, de luisteraars en de kijkers te
verdedigen en deze particuliere exploi
tatie der programma's te voorkomen. Dat
de omroeporganisaties bereid zijn daarbij
ook andere redelijke belangen in het oog
te houden, blijkt al uit de bereidheid aan
de dagbladen verkorte programma's ter
publikatie vrij te geven, aldus de omroep
organisaties in de motivering van het plan
om een kort geding aanhangig te maken.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Toen de Amsterdamse recherche vorig
jaar een directeur van een groothandel in
elektronische artikelen inrekende wegens
vermoede malversaties in de boekhouding,
kon zij niet vermoeden dat deze man, een
zekere P., nog brutaler te werk was ge
gaan dan de oplichter die omstreeks de
zelfde tijd als het „goede heertje" natio
nale bekendheid verwierf.
P. werd ervan beschuldigd, ongeveer
200.000 gulden uit de n.v. in zijn eigen zak
te hebben laten verdwijnen. In de loop
van het uitgebreide en langdurige onder
zoek kwam echter vast te staan dat hij zich
ten koste van het bedrijf in vier jaar tijd
met bijna een miljoen gulden verrijkt zou
hebben.
Het „goede heertje" heeft tien jaar nodig
gehad om het miljoen te bereiken.
De accountant van de groothandel was
bij zijn controles nimmer iets opgevallen.
P. zou namelijk de klanten het geld recht
streeks op zijn eigen girorekening hebben
laten storten. De boekhouding vertoonde
hierdoor een aantal openstaande posten,
wat op zichzelf niet verdacht is. Daarnaast
zou P. op ingenieuze wijze een aantal kas-
bewijzen vervalst hebben waardoor de
accountants werden misleid.
Het waren ten slotte deskundigen van de
belasting, die de malversaties op het spoor
kwamen. Bij het bedrijf zelf zowel als bij
de klanten werd de betaling van de gele
verde goederen nauwkeurig gecontroleerd.
Ten slotte kwam men tot een totale fraude
van bijna een miljoen gulden.
Het geld zou P. onder meer gebruikt
hebben voor het bouwen van een mooi huis
aan de „Goudkust" (de dure villawijk in
Amsterdam-Zuid). Voorts belegde hij geld
in een aantal andere huizen.
De officier van Justitie zal dezer dagen
zijn dagvaarding uitbrengen. De reeds een
jaar in voorarrest verblijvende P. zal ver
moedelijk nog voor het einde van deze
maand voor de Amsterdamse rechtbank
worden geleid.
deren of diens grondwettelijke bevoegd
heden en plichten aan anderen te delege
ren.
Van gezaghebbende zijde werd er op ge
wezen, dat het presidentschap een te veel
omvattende taak is geworden voor een
man. President Eisenhower, die het laat
ste jaar van zijn ambtstermijn ingaat, zou
van oordeel zijn, dat zijn opvolgers vrij
moeten zijn van de zorg voor de onderde
len van de dagelijkse gang van zaken in
de regering. In het begin van dit jaar ver
klaarde de president, dat hij hoopte aan
het Congres een plan voor te leggen, dat
aan topfunctionarissen in de regering meer
tijd zal geven tot nadenken.
Boven vice-president?
Volgens het Amerikaanse weekblad
„Newsweek" zou de Amerikaanse pre
mier toezicht houden op het departement
van Buitenlandse Zaken, het program voor
buitenlandse hulp en de activiteit op inter
nationaal gebied van een twaalftal rege
ringsbureaus.
De eerste minister zou in rang gelijk
zijn aan de premiers .van andere landen
en, wat zijn bevoegd hecfen betreft, ook bo
ven dè vice-president staan. Hij zou als on
derhandelaar voor de president op inter
nationale bijeenkomsten optreden.
De B.O.A.Z.-bank te Driesum, waarvan
de directeur fraude heeft gepleegd tot een
bedrag van 250.000,- is failliet verklaard.
De bewindvoerders hebben een schrijven
aan de crediteuren gericht waarin zij me
dedelen dat de bank geen bestaansmoge
lijkheden meer heeft. Het is in het belang
van de crediteuren dat de bank ontbonden
wordt, opdat nog 'n zo hoog mogelijk per
centage van hun vorderingen kan worden
uitbetaald. Waarschijnlijk zal reeds bin
nenkort een eerste betaling van 90 percent
tegemoet kunnen worden gezien. De fail
lietverklaring is inmiddels een feit en een
stemming van de crediteuren over de ver
lening van een definitieve surséance van
betaling is niet meer noodzakelijk.
Op 12 december zal in het stedelijk
museum Het Prinsenhof in Delft een
expositie worden geopend van onge
veer honderd schilderijen en gouaches
van wijlen prins Eugen van Zweden,
de „schilderprins" genoemd. Het zal de
grootste expositie van werken van de
prins zijn welke sinds de twintiger
jaren in het buitenland is gehouden
Het initiatief voor de expositie is van
dr. D. Bolten van het Prinsenhof, die
in mei van dit jaar een bezoek aan
Zweden heeft gebracht. De foto toont
dr. G. L. Lindgren in Waldemarsud-
de", het huis van wijlen prins Eugen
bij Stockholm: het gebouw is nu als
museum ingericht.