Yelsens gemeenteraad is begonnen
met behandeling der begroting
Begrotingsbehandeling is
te veel versnipperd
toch
Vragen vuur van vele leden
op B. en W. van Velsen
In en om de stad
9
Eerste
beörotimösda:
Vuile lucht
Honger debat in raad
DINSDAG 15 DECEMBER 19 5 9
Een zwaar gehavend college van B. en
W. van Velsen kreeg gistermiddag- en
avond de eerste aanvallen met betrekking
tot de begroting I960 te incasseren. Bij af
wezigheid van burgemeester mr. M. M.
Kwint die op dokter's voorschrift rust
moet houden en op z'n vroegst eerst in fe
bruari van het volgend jaar weer het raad
huis zal betreden droeg loco-burge
meester H. de Boer de ambtsketen. Ook
wethouder (van Financiën) A. de Jong zal
wegens ziekte nog geruime tijd geen werk
zaamheden kunnen verrichten; wethou
der R. Verbeek heeft zijn werkzaamheden
overgenomen.
Het laat zich bepaald niet aanzien, dat
de raad tot enige toegeeflijkheid ten aan
zien van het gedecimeerde college bereid
zal zijn. Evenmin was aan wethouder Ver
beek te zien (hij is nog niet aan het woord
geweest) dat hij die behoefde.
De gemeente Velsen mag er financieel
gunstiger voor staan dan de meeste ande
re gemeenten van haar grootte, het valt
niet te ontkennen dat de moeilijkheden
toenemen. De onzekerheden zijn eerder
toe- dan afgenoemen. De meest branden
de onzekerheid is wel die van de bestuur
lijke indeling van de I.Jmond. Men ver
wacht een spoedige beslissing, maar ge
rustheid dat die beslissing de verhoudin
gen er beter op zal maken, is er niet.
Is de weg, die B. en W. hebben gekozen
om het hoofd te kunnen bieden aan de be
slist niet gemakkelijker wordende finan
ciële situatie, de juiste?
De fractievoorzitter van de Partij van
de Arbeid vindt van wél.
Meer kritiek, in kortere spreektijd, had
de leider van de katholieken.
Van de zijde der V.V.D. en de protes
tants christelijken werd vooral bezwaar
gemaakt tegen een verhoging van de
straatbelasting.
De P.S.P. keurde een tot elke prijs slui
tend maken van de begroting sterk af.
Op het eiland Rozenburg zijn de boeren
ernstig verontrust. De vuile lucht, die
verspreid wordt door de industrieën in het
gebied van de Nieuwe Waterweg, doodt
plant en dier, zeggen ze, en zij hebben een
bezwaarschrift ter zake ingediend bij Pro
vinciale Staten van Zuid-Holland.
De maatregelen die in de IJmond wor
den genomen tegen luchtverontreiniging
door de industrie, zijn bevredigend te noe
men. Deze maatregelen zijn mogelijk ge
maakt, dank zij het feit dat belanghebben-'
den en industrie elkaar niet in de rechts
zaal maar aan de vergadertafel hebben
ontmoet. De IJmondindustrie zag zich in
het zogenaamde gasschadeprobleem ge
steld tegenover één organisatie, namelijk
de afdeling Beverwijk-Heemskerk van de
Koninklijke algemene vereniging voor
bloembollencultuur en wederzijds begrip
en vertrouwen hebben er in belangrijke
mate toe bijgedragen, dat de schadecom-
missie goed kon functioneren en dat de
tijd voor studie en uitvoering voor de op
grond hiervan getroffen maatregelen kon
worden gevonden.
Hoogovens IJmuiden beperkt de lucht
verontreiniging door een andere hulpstof
bij de staalbereidingte gebruiken dan voor
heen het geval was en door een periode
van het jaar zwavelarme olie (die veel
duurder is dan de gebruikelijke stookolie)
te stoken.
De situatie rond de Nieuwe Waterweg is
gecompliceerder. Daar zijn vele indus
trieën van verschillende aard gevestigd en
dit maakt het veel moeilijker de bron van
de schadelijke verontreiniging op te sporen
Is de situatie zoals zij nu is in de
IJmond „om jaloers op te zijn", zoals
onlangs een wetenschappelijk onderzoeker
uit het Waterweggebied heeft opgemerkt,
er kunnen, bij voorbeeld door het vestigen
van nieuwe industrieën in of rond de
IJmond (en aan plannen hiervoor ont
breekt het, zoals wij nog maar kort geleden
hebben gemeld, bepaald niet) ook hier ge
vallen ontstaan, die onderhandelen veel
minder eenvoudig maken. Een goede wet
geving op dit terrein zal dan op den duur
onmisbaar blijken.
DE EERSTE SPREKER bij de algemene beschouwingen tijdens de
behandeling van de begroting 1960 van de gemeente Velsen was de beer
J. van Os van de Abeelen (P.v.d.A.), die concludeerde, dat er weinig
was veranderd sedert de „begroting der onzekerheden" van vorig jaar. Bij
de grote kwesties is men vrijwel niet gevorderd. Hij zag het als een spook
beeld, dat men nog vele jaren dezelfde betogen zou kunnen houden bij
begrotingsbehandelingen.
De onzekerheid is gebleven bij het
vraagstuk van de verhouding tussen rijk
en gemeente. Wat er ook in de Kamers
wordt beslist, het is wel zeker, dat de to
tale rijksuitkering nagenoeg gelijk zal blij
ven. Want een wijziging zou diep ingrij
pen in het regeringsbeleid. Maar de heer
Van Os van de Abeelen betwijfelde eigen
lijk of dit uitgangspunt wel juist is, omdat
men het bedrag, dat de gemeenten in to
taal nodig hebben, als basis moet nemen,
zoals dat ook met andere rijksuitgaven
gebeurt.
Spreker zei steeds meer bezwaren te
zien tegen het streven naar uitbreiding
van het gemeentelijk belastinggebied. De
draagkracht van de inwoners van ver
schillende gemeenten is ongelijk, en loopt
niet parallel met de behoeften van de ge
meenten. Zo betoogde hij, dat gemeenten
met veel forensen met lage eigen belas
tingen toekunnen in tegenstelling met de
gemeenten waar gewerkt wordt. De ge
meente-inkomsten worden daardoor onge
lijk verdeeld. Hij meende daarom, dat het
rijk moet betalen. Conjunctureel gespro
ken absurd, noemde de heer Van Os van
de Abeelen de gedachte, dat de gemeenten
een vast percentage (12,3 percent) van
het rijksinkomen krijgen.
Belangrijk achtte hij het, dat de volks
vertegenwoordiging beseft hoe moeilijk de
gemeenten het hebben. Het is hierbij een
teken aan de wand, dat zelfs een finan
cieel gunstig er voorstaande gemeente als
Velsen het zo moeilijk begint te krijgen.
„De onzekerheid is niet minder groot
bij de kwesties van de bestuurlijke inde
ling en de streekplannen", aldus de spre
ker. „Er is reden om aan te nemen, dat
de kwestie van de bestuurlijke indeling
spoedig zal worden beslist. De standpun
ten zijn bepaald. Ik hoop alleen dat er ner
gens handelingen zullen worden verricht
of uitspraken gedaan, die de verhoudin
gen, welke na de beslissing zullen ont
staan, kunnen schaden." Spreker zei, dat
de feitelijke gang van zaken de gemeen
ten wel tegen elkaar moest opdrijven.
Het IJmond-adviescollege is geen duurza
me oplossing gebleken.
Zeer onbevredigend achtte hij het, dat
de gemeente Velsen zelf gebonden is aan
het streekplan en maar lijdzaam moet
toezien hoe Amsterdam en Haarlem met
plannen komen, die een bedreiging inhou
den. „Velsen loopt het gevaar vermalen
te worden tussen de aspiraties van an
deren op zijn eigen gebied," zei spreker,
Mevrouw G. E. Heykoop-van Reekum
(V.V.D.)
DE YELSENSE GEMEENTERAAD is weer begonnen aan de zware kluif
van de gemeentebegroting. Zelden is een behandeling van deze belangrijke
spiegel van de gemeentelijke huishouding met zoveel spanning tegemoetgezien.
Want men kon verwachten, dat allp medespelenden een ernstige poging zouden
doen de wijze van behandeling te verbeteren.
In de schriftelijke behandeling had dit
streven al succes gehad, het aantal vragen
was sterk verminderd. Maandagmiddag,
toen de mondelinge behandeling begon,
was het de bedoeling, dat men alleen nog
over die punten zou spreken, waarvan de
schriftelijke beantwoording niet geheel
bevredigend was geweest.
Dat waren er echter nogal wat, vele
punten kwamen aan de orde, en hier en
daar werd gesuggereerd, dat B. en W. bij
de beantwoording van verschillende vra
gen een slag om de arm hadden gehouden.
Toen de behandeling begon, maakte de
voorzitter, loco-burgemeester H. de Boer,
bekend, dat men bij de eerste ronde van
V.V.D., Protestants Christelijke fracties,
C.P.N. en P.S.P. elk één lid aan het woord
zou laten en twee leden van P.v.d.A. en
K.V.P.
De voorzitter waagde het meteen maar
te vragen of de anderen soms van het
houden van algemene beschouwingen wil
den afzien, maar daarop werd niet gerea
geerd, evenmin als op de vraag wie er
dan wel algemene beschouwingen wilde
houden.
Daarom besloot de voorzitter te laten
loten, met als gevolg, dat de volgorde
werd; 1. Partij van de Arbeid, 2. Katho
lieke Volkspartij, 3. Pacifistisch Socialis
tische Partij, 4. Protestants Christelijke
fracties, en 5. Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie.
Aanvankelijk ging het allemaal voor
spoedig. De heer Van Os van de Abelen
(P.v.d.A.) hield een veelomvattende toe
spraak, die werkelijk algemeen was ge
houden, en die een uur in beslag nam. Hij
toonde hiermee ernst te maken met het
streven naar beknoptheid en dit voorbeeld
werd gevolgd door de heer Nuyens
(K.V.P.), 35 minuten; mevrouw Hoek
(P.S.P.), 37 minuten; de heer Kruisman
(C.P.N.) 30 minuten; de heer Tijssen
(Prot. Chr.) 11 minuten, en mevrouw Heij-
koop (V.V.D.) 22 minuten. Daartussen
door hadden nog de heren Van Hameien
(P.v.d.A.) en Van Leeuwen (K.V.P.) het
woord gevoerd.
Maar daarna kwam een stortvloed van
sprekers er voor zorgen, dat het toch nog
halftwaalf werd, waarbij tal van onder
werpen in bespreking kwamen, die ook
bij de puntsgewijze behandeling aan de
orde hadden kunnen komen.
De onoverzichtelijkheid werd er door in
de hand gewerkt, en er is dan ook weer
geen reden om enthousiast te zijn over de
wijze van behandeling Al doende leert
men echter, en ongetwijfeld zal men vol
gend jaar weer een stapje zijn opgeschoten.
Aan de wijze van behandelen zaten twee
lichtzijden: de heer Kolkman kon daar
door zijn algemeen gewaardeerde speech
houden en B. en W. hebben een hele dag
de tijd hun antwoord voor te bereiden.
die verder opmerkte blij te zijn, dat Vel
sen niet heeft meegedaan aan de „belache
lijke wedloop om de technische hoge
school."
„Alleen de rijksoverheid kan de gehele
situatie overzien. Zij zal uiteindelijk de
verantwoordelijkheid moeten dragen.
Maar dan moet zij de zaak ook groots
aanpakken. Zeer bekwame mensen moe
ten met de moeilijke taken worden belast,
om de problemen op te lossen. De situatie
waarin Velsen is gemanoeuvreerd, is voor
geen enkel bestuur, dat zich respecteert,
aanvaardbaar". Ook over het raadhuis be
staat onzekerheid, maar de spreker vond
dat men toch wel de raad in de plannen
zelf had kunnen betrekken.
Spreker behandelde na deze beschou
wing over de onzekere hoofdpunten nog
enkele andere onderwerpen. Hij achtte de
weg door B. en W. gekozen om aan de
moeilijker wordende financiële situatie
het hoofd te bieden zeer aanvaardbaar.
Ook was hij het eens met de voorgestel
de verhoging van de straatbelasting. In
de brief van de huiseigenaren aan het ge
meentebestuur stonden geen overtuigen
de argumenten, meende spreker, die vond
dat de heffing in Velsen achter loopt bij
andere gemeenten.
De woningbouwsituatie achtte hij nij
pend. Alleen in Zeewijk is nog plaats voor
nieuwe woningen. „Maar wordt de be
schouwingswijze niet zo kostbaar, dat de
bouw van woningwetwoningen in het ge
drang komt? Er is juist in deze gemeen
te een grote groep, die juist tussen wo
ningwetwoning en vrije woning in hangt."
De spreker noemde het een dwaze situa
tie, dat de uitbreiding van grote bedrijven
de overspanning van de bouwactiviteit
veroorzaakt, die er weer voor zorgt, dat
de noodzakelijke voorzieningen, die met
die uitbreidingen parallel lopen, achterwe
ge moeten blijven.
Hij betreurde het, dat de commissie, die
de plaats voor een technische hogeschool
moest aanwijzen, in het geheel niet heeft
gerept van de wijze waarop de arbeiders
jeugd moet worden gestimuleerd tot het
volgen van dit onderwijs. „Technisch bij
blijven is nodig. Maar ook nodig is, dat
we ervoor zorgen, dat diegenen, die voor
het onderwijs in aanmerking komen, op
die plaats alle hulp krijgen, die nodig is,"
aldus de heer Van Os van de Abeelen, die
blij was, dat de begroting van Velsen een
eigen geluid laat horen: dat van een
eigen opvatting over algemene rechtvaar
digheid. „Men heeft de moed af te wijken
van het overheidsstandpunt, in de wil er
van te maken wat er van te maken is."
K.V.P.
De heer J. Nuyens (K.V.P.) hoopte, dat
de behandeling van de begroting, die nu
voor het eerst op andere wijze zou geschie
den, door de praktijk zou worden gepo
lijst, zodat men op den duur grote voor
delen zou ondervinden. Hij had overigens
wel kritiek op sommige antwoorden van
B. en W. in de schriftelijke behandeling
die de indruk gaven, dat men wat in pet
to had gehouden.
De financiële positie achtte de heer
Nuyens op de lange duur niet zonder zorg.
„Dat de situatie in zo korte tijd van guns
tig naar ongunstig is omgeslagen is geen
prettige gewaarwording," zei hij. „Het te
kort op de gemeenterekening 1958 stemt
tot zorg," zei de spreker. „En op de vraag
naar het ontstaan van dit tekort is een
onbevredigend antwoord gekomen. Dit
staat blijkbaar in verband met de af
spraak in het seniorenconvent, dat de ge
meenterekening in extenso in het voor
jaar zal worden behandeld. Maar daarom
had er nu wel in het kort een antwoord
kunnen worden gegeven. Ik signaleer met
de heer Van der Kolk (V.V.D.), die het
daar laatst al over had, dat er een ge
vaar bestaat, dat het seniorenconvent een
derde macht wordt. Daar moeten we be
slist niet heen."
De heer Nuyens had ontdekt, dat de be
groting niet alleen was sluitend gemaakt
door het verminderde rente bijschrijven
bij de reserve, de lagere B.B.-bijdrage en
de verhoging van inkomsten uit de straat
belasting. Men had ook de op de gewone
dienst drukkende kapitaalsuitgaven be
knot door het verlengen van de afschrij
vingen. Hij zei geen bezwaar te hebben te
gen dit afstappen van een conservatief af
schrijvingssysteem, zolang het veilig zou
zijn. Maar hij had wel bezwaar tegen de
geruisloze manier waarop het was ge
beurd. Hoeveel heeft men in totaal met
deze methode bespaard? wilde hij weten.
De heer Nuyens sprak de hoop uit, dat
de verkregen verworvenheden ook in het
verdere financiële beleid ongemoeid zou
den worden gelaten. Hij sprak als zijn me
ning uit, dat de overheidsuitgaven in den
lande dienen te worden beperkt. Het infla-
tiegevaar is niet van de lucht. Hij ging
ook in op de afgesloten leningen. „Velsen
heeft duur geleend, want andere gemeen
ten zijn goedkoper uitgekomen. Wat hen
is gelukt, moet ons ook lukken", meende
hij. De heer Nuyens was ook zeer be
nieuwd naar het rapport van het Neder
lands Economisch Instituut over de toene
ming van het Scheepvaartverkeer in het
Noordzeekanaal.
P.S.P.
Mevrouw Hoek (P.S.P.) sprak haar af
keuring uit over het streven naar het tot
elke prijs sluitend maken van de begro
ting. „Willen we de gemeentetaak bewa
ren. dan moeten we taken èn financiën
duidelijk naar voren halen. We moeten
niet de benodigde uitgaven verminderen,
om de begroting sluitend te maken" zei
de spreekster. Zij zag onder andere ge
vaar voor de boventallige leerkrachten.
Het antwoord van B. en W. had haar niet
gerust kunnen stellen. „We moeten uit
gaven doen, die een wissel zijn voor de
toekomst. Doen we die niet, dan is er geen
sprake meer van vooruitgang, maar hoog
stens van consolidatie, en misschien wel
van achteruitgang. De sterke positie van
de gemeente is overigens meer schijn dan
wezen. De vermmderde rentebijschrijving
is geen wezenlijk middel, omdat ze niet
meer geld in het laatje brengt. De bij
schrijving is gezien de gestegen kosten te
gering."
Mevrouw Hoek zei een aantal uitgaven
te hebben gemist, terwijl er ook opvol-
doende begroot waren. Voor een grote
De heer Nuyens (K.V.P.) heeft maan
dagmiddag in de behandeling van de
Velser begroting de aandacht gevestigd
op de honger, die overal ter wereld
heerst. Hij zag het ook als een taak van
de gemeente, in de leniging van die
nood bij te dragen. Hij stelde daarom
voor 10.000 te geven. Mevrouw Heij-
koop (V.V.D.) vond het niet juist zo'n
gift van gemeentegelden te doen. De
heer Hoorn (C.P.N.) vroeg of de heer
Nuyens aan zijn sympathieke voorstel
ook een voorstel kon verbinden tot op
heffing van de situatie. De heer Lips
(A.R.) vond het ook onjuist geld van de
gemeenschap te gebruiken. „Ik wil per
soonlijk mijn presentiegeld van deze
dag wel afstaan", zei hij.
stad als Velsen toch moet worden, een
veeg teken. Zo is er in Velsen maar wei
nig plaats voor de zaalsport, terwijl de
sporthallen niet op de begroting voorko
men. „We moeten op cultureel gebied mo
gelijkheden openen" vond ze. „Niet alleen
door het geven van subsidie, maar ook
door stimulering". Mevrouw Hoek doelde
onder meer op bioscoop, schouwburg of
theater, waarbij zij opmerkte dat het suc
ces van de leeszaal een prikkel kan zijn.
Ook actueel is de behoefte aan buurthui
zen, al bestaan die dan ook al 75 jaar. De
zelfwerkzaamheid van de mens wordt er
door bevorderd. Zij sprak zich uit voor
vergroting van de gemeentelijke autono
mie, en bepleitte jeugdvoorlichtingsavon-
den, omdat de belangstelling voor de de
mocratie lijkt te verminderen.
Spreekster zag bezwaren in het instel
len van een instantie tussen de IJmond-
gemeenten en Gedeputeerde Staten. „Ik
voel voor eenmaking, nu eenwording niet
is gelukt", zei de P.S.P.-woordvoerdster.
Spreekster sprak zich uit tegen de B.B.,
die de geestelijke waarden aantast. „Zij
is meer civiele verdediging dan bescher
ming bevolking" zei ze.
Mevrouw Hoek bleek niet bijster en
thousiast over vele nieuwe wijken in de
gemeente. Zo vond ze de Rivierenbuurt
maar een kleurloos geheel, waarin geen
supervisie van een supervisor valt te ont
dekken. „Laten we ons bewust worden
van wat de gemeente te bieden heeft, en
het steeds gezelliger maken." Daarbij be
pleitte zij papiermanden op het Markt
plein, banken en bloembakken. Zeer be
langrijk achtte zij een verruiming van de
taak van de vrouwenadviescommissie, zo
dat deze een aanvullende bouwverorde
ning zou kunnen ontwerpen. Er is nu veel
onfunctioneels in de huizen. Men vindt
vaak te hoge vensterbanken, brede hori
zontale balken op ooghoogte en meer van
dergelijke bezwaren. In de Lange Nieuw-
straat zijn douchecellen, waar mén de bal
kondeuren moet openen om zich te kunnen
uitkleden en aan de Orionweg moet de was
voor de openslaande deuren worden opge
hangen, hetgeen voor de huisvrouwen ook
.acrobatische toeren vereist,. Mevrouw
Hoek brak ook een lans voor de zelf was
serij aan de Snelliusstraat. De vrouw mist
veel technische hulpmiddelen en moet
daardoor te veel tijd aan het huishouden
besteden, hetgeen voor het gezin een na
deel betekent. Aanschaffing van moderne
middelen is voor een gezin vaak niet ren
dabel.
De zelfwasserij dient continu bezet te
zijn, dan komen de voordelen het meest
tot hun recht. Dat zal alleen worden be
reikt, als de prijzen worden aangepast aan
de arbeidersgezinnen. Bovendien moet
men meer bekendheid aan de zelfwasse
rij geven. Spreekster meende, dat de winst
van het gasbedrijf niet ten behoeve van
de algemene dienst mag komen. Wanneer
er winst is, moeten de prijzen omlaag
gaan. Uit een antwoord van B. en W. had
spreekster de indruk gekregen, dat B. en
W. de leerkrachten als belanghebbenden
van de onderwijsvernieuwing zien. Maar
juist de leerlingen hebben er belang bij.
C.P.N.
De heer Kruisman (C.P.N.) meende,
dat de autonomie van de gemeente steeds
meer in het gedrang komt. Daarna be
sprak hij de nieuwe regering, waarvan hij
meende, dat de vertegenwoordigers van
de grote concerns er de teugels in handen
hebben. Hij constateerde, dat de nieuwe
regering geen verbetering voor de wer
kers is. De melkprijs gaat omhoog, en de
vrije loonvorming is er alleen op gericht
het reële loon van de arbeiders te verla
gen. De heer Kruisman zei, dat de huis
eigenaren, die hun stortingsplicht in het
grootboek woningverbetering niet zijn na
gekomen. de zegen van de regering heb
ben gekregen. Het aantal woningwetwo
ningen gaat omlaag ten gunste van de pre-
miebouw, en het landbouwbeleid staat in
het teken van de verhoogde inspanning om
het de NAVO-generaals naar de zin te
maken. De spreker noemde de felle klan-
diziestrijd om de levering van nieuwe
straaljagers. „Daarom krijgen de ge
meenten nu zulke lage bijdragen." Hij zei
niet te geloven in het nut van de B.B. De
verhoging van de straatbelasting op de
voorgestelde manier viel bij spreker niet
Mevrouw A. Hoek (P.S.P.)
Het zwaar gehavende college van B. en
W.; van links naar rechts: wethouder
R. Verbeek, loco-burgemeester H. de
Boer, secretaris J. Veenstra en wet
houder C. P. J. Maas.
in goede aarde. Hij prefereerde een pro
gressieve verhoging.
De resultaten van het IJmond-adviescol
lege achtte hij zeer gering. De havenplan
nen van Amsterdam en Haarlem werden
door de heer Kruisman een nationale zaak
genoemd. De belangen moeten goed wor
den afgewogen.
Spreker uitte nog eens zijn misnoegen
over de toegangswegen tot het station
Santpoort-Noord en signaleerde, dat het
park Kennemergaarde nu geheel door de
rijschool in beslag is genomen.
Ook vond hij, dat de winst van het gas
bedrijf niet naar de algemene dienst mag
gaan, maar tot uiting moet komen in de
verlaging van de gasprijs.
C.H.
De heer Tijssen (C.H.) voerde namens
beide protestants christelijke fracties het
woord. Hij betoogde, dat de vette jaren
voorbij zijn. De magere staan nu voor de
deur. De uitgaven per inwoner worden
steeds hoger en uit de gemeenterekening
1958 is wel gebleken, dat de begrotingscij
fers nog geflatteerd zijn.
De verhoging van de straatbelasting
biedt wel enige verruiming, maar de heer
Tijssen geloofde toch niet, dat deze onvol
doende zou zijn. Het bezwaar is bovendien
dat een kléin deel van 'dé bevolking nu de
belasting moet opbrengen. De baten ko
men nu ten goede aan reiniging en plant
soenen, maar dat is eigenlijk niet juist. De
heer Tijssen voelde meer voor de instel
ling van een reinigingsbelasting van bij
voorbeeld 1 per maand, hetgeen jaarlijks
260.000 zou opbrengen. Voor het onder
houd van plantsoenen zou dan ook op een
andere manier geld moeten worden ge
vonden. Spreker vroeg aan B. en W. of het
Rijk de kosten betaalt, verbonden aan de
bewaking van de tunnel door de Velser ge
meentepolitie. Hij stelde bovendien de
vraag of de verlaging van de gasprijs in
dertijd wel juist is geweest. Veel gemeen
ten trekken inkomsten uit de bedrijven.
V.V.D.
Mevrouw Heijkoop (V.V.D.) meende,
dat men moet trachten de begroting eer
der te behandelen. Ook verdient het aan
beveling meer te komen tot een hoofd-
stuksgewijze behandeling. Er zijn nog tal
van onzekerheden. Zo vroeg de spreekster
zich af, wat de plannen zijn van Rijkswa
terstaat, hoe het zal gaan met de zeeha
ven, de IJmond, het streekplan en de uit
kering van het rijk aan de gemeente. Zij
had bezwaar tegen de verhoging van de
straatbelasting. Van het antwoord van B.
en W. omtrent de boventallige leerkrach
ten, meende zij, dat het ruimte laat voor
vele mogelijkheden. Er zijn scholen met
veel kinderen en andere met te weinig
kinderen. Een verschuiving van leerlingen
in de randgebieden zou veel kunnen oplos
sen en het aantal boventallige leerkrach
ten kunnen verminderen. Na gesproken te
hebben over de hoge kosten van de onder
wijsinspectie, noemde zij het antwoord
van B. en W. over het IJmond-adviescol
lege vaag. „Was het zo, dat het dagelijks
bestuur het niet eens kon worden? Waar
om is men dan niet met een meerder
heids- en een minderheidsvoorstel geko
men? Dan had het college tenminste wat
geweten," zei spreekster. Zij wilde ook
graag meer weten over de kwestie van het
middelbaar onderwijs, waarover zeer te
genstrijdige meningen worden verkon
digd. De B.B. werd door de spreekster
verdedigd. Zij wees er op, dat het geen mi
litair apparaat is. Het echte militaire ap
paraat vond in haar ook een vurig pleit
bezorgster. Dit beschermt de geestelijke
waarden van de Westerse samenleving,
aldus spreekster.
BEHALVE DE FRACTIEVOORZITTERS hebben nog vele andere raads
leden het woord gevoerd bij de eerste ronde van de debatten over de begroting
1960 van de gemeente Velsen. Zo memoreerde de heer Van Hameien (P.v.d.A.)
zijn B.B.-motie van vorig jaar, die tot een aanzienlijke vermindering van de
uitgaven heeft geleid. Hij wilde graag weten, of Velsen het bedrag voor 1959
terug krijgt. Dit zou een voordeeltje van 20.000 betekenen. „Door inschakeling
van oud-militairen als noodwachters is de B.B. een militaire organisatie ge
worden. Wordt deze nu ook nationaal bekostigd?" wilde hij tevens weten.
Hij drong aan op stimulering van de on
derwijsvernieuwing. Het antwoord van B.
en W. op de vraag over de representatie
kosten achtte hij slecht. „Of vonden B. en
W. de vraag onbehoorlijk?" vroeg hij.
„Het college heeft meer dan de helft
verzwegen".
D.e heer Van Leeuwen KVP)noemde de
woningnood een groot probleem. De be
hoefte is 1029 woningen, en in de laatste
twee jaar zijn respectievelijk slechts 200
en 170 woningwetwoningen gebouwd. Eni
ge hoop stelde hij op de kleine industrie.
Maar ook hij benadrukte, dat de uitbrei
ding van de- industrie via een overspan
ning van de bouwmarkt de woningbouw
juist benadeelt.
Moeilijkheden zag hij vooral in grote ge
zinnen. Zij moeten vaak terugvallen op
Velserbeek en Driehuis, ook als zij graag
in IJmuiden zouden wonen. De heer Van
Leeuwen vroeg ook naar het plan, dat wel
eens is geopperd om een hotel op Plein
1945 te zetten.
De heer Disselkötter (P.v.d.A.) wees op
de moeilijkheden voor de politie met zijn
te geringe sterkte. Hij wilde graag de hele
kwestie politie nog eens bij de minister
zien behandeld.
De heer Andrea (P.v.d.A.) zei. dat vele
protestanten op de P.v.d.A. hebben ge
stemd. Er gaan nu stemmen op, dat dit
geen goede Christenen zijn, waartegen hij
protesteerde. De spreker stelde ook, dat
veel van de begroting zou kunnen worden
geschrapt als de inkomens rechtvaardig
waren verdeeld. Hij vroeg om een inzicht
in de normen van sociale zaken. De ar
menwet noemde hij verouderd.
De heer Andriesma (KVP) vond, dat het
IJmond-adviescollege als verkenningsveld
wel nut heeft gehad. Maar daarvoor is het
eigenlijk te kostbaar. Hij zei, dat Amster
dam de vrijheid krijgt plannen te maken,
die zich op IJmondgebied uitstrekken. Vel
sen wil wel samenwerken, maar Velsen
moet zich ook kunnen ontplooien met be
houd van eigen zelfstandigheid.
Eerst Oud-IJmuiden.
De heer Westerop (KVP) meende, dat
Zeewijk en Zeebad pas mogen worden ge
realiseerd, als eerst .Oud-IJmuiden jveer
in zodanige staat is gebracht, dat het een
waardig deel van Velsen is geworden.
De heer Hoorn (CPN) besprak de vra
gen van zijn partijgenoot Seghers in de
Amsterdamse raad over een mogelijk
tweede hoogovenbedrijf. „Zijn B. en W.
niet van mening, dat het gevaar moeten
worden onderzocht en afgewend?" vroeg
hij. „Het wel en wee van onze bevolking
hangt er van af. De tweede hoogoven zal
met hoofdzakelijk buitenlands kapitaal
worden gebouwd".
Ook deze spreker toonde het zijns in
ziens absurde verband aan tussen de uit
breiding van de bedrijven en de woning
nood. "Men zou moeten hopen, dat de eco
nomische toestand van de hoogovens zo
omlaag zou gaan, dat de gemeente einde
lijk gelegenheid krijgt zijn bouwprojecten
uit te voeren". Gelach in de zaal, waarop
de heer Hoorn vervolgde: „U lacht en ik
sluit me er bij aan. Dit is inderdaad onge
rijmd. Bij een economische terugslag zou
den we evenmin aan bod komen. Het erge
is, dat men in Den Haag te weinig belang
stelt in onze problemen".
De heer Hoorn meende, dat men de Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten moet
inschakelen. „Laat het college een pers
conferentie beleggen met een excursie
langs de gebouwen, waarin het gemeente-
personeel moet werken".
Hij besprak daarna de kwestie van de
ambtenarensalarissen. „Wijze mannen
werken met rekenmachines, maar in die
van de regering zit blijkbaar een foutje,
want men komt maar tot drie percent. Ik
kan een waslijst van hoge winstcijfers van
ondernemingen opnoemen, maar regering
en ondernemers sjacheren als het over de
beloning van arbeiders en ambtenaren
gaat. Stakingen als van de grafici hebben
als olie in de rekenmachines gewerkt,
want toen kon het ineens wel".
De heer Lips (A.R.) meende, dat de
voorgestelde verhoging van de straatbe
lasting niet overeenkomt met „Draagt el
kanders lasten". Hij meende, dat men bij
matige prijzen rustig de winst van het gas
bedrijf naar de algemene dienst mocht
overhevelen. Maar regel mag het niet
worden.
(Vervolg op pagina 11)