Tweede Kamer wenst geen
wachttijd voor werklozen
Snuiven.
dan roken
WYBERT
Heer in de horeca-sfeer
Mensheid leest per dag
250 miljoen kranten
Adenauer deelt De
Gaulle's visie
Expositie in Praag
verontrust V.S.
rHoe is het ontstaan?^
A merikaanse soldaten
koppensnellers genoemd
Opnieuw hoger beroep bij
doodvonnis Chessman
Als minister Van Rooyen zijn plan niet wijzigt
zal de P. vd. Aeen motie indienen
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
'sfunc
Samenwerking groeit
tussen personeels
verenigingen
DOOR GARCIA
DE LEON
Op de
<=prciatótocl
Franse verklaring over de
dood van Aissat Idir
Dit woord:
NACHTEGAAL
J
WOENSDAG 16 DECEMBER 1959
n
O
LONDEN (UPI) In Engeland, Zwe
den, Luxemburg en Finland worden per
hoofd van de bevolking de meeste kran
ten verkocht, in India, Kenya en Tanganyi
ka naar verhouding het minst. Dit blijkt
uit een overzicht van de UNESCO, de op
voedkundige en wetenschappelijke orga
nisatie van de UNO.
In Engeland zijn op elke 1.000 personen
573 kranten, in Zweden 462, Luxemburg
435 en Finland 420. De lijst wordt geslo
ten door landen als China (10), India (6),
Kenya (5), Tanganyika (2) en Oeganda
(li-
De middengroepen 300 en 200 kranten
per 1.000 inwoners worden gevormd door
respectievelijk Japan, Australië, Dene
marken, De Verenigde Staten en Zwitser
land, West-Duitsland, Frankrijk en Cana
da.
In de Sovjet-Unie worden 107 kranten
per elke 1.000 inwoners verkocht. Maar in
dit land verschijnen kranten in meer dan
zestig talen.
Nederland staat met 65 dagbladbedrij
ven, die te zamen 131 bladen uitgeven en
een verspreiding hebben van 302 kranten
per 1.000 inwoners volgens deze UNESCO-
publikatie hoog in de middengroep. Van
België is bekend, dat er 57 dagbladen zijn.
De verspreiding van dagbladen is 383 per
1.000.
Volgens een dinsdag door de UNESCO
gepubliceerd boekje over 's werelds dag
bladen en periodieken worden er dage
lijks meer dan 250 miljoen exemplaren
van een dagblad verspreid. De totale op
lage der periodieken bedraagt ongeveer
tweehonderd miljoen.
BONN (Reuter-UPI) Bondskanselier
Adenauer heeft op een fractievergadering
van de christendemocratische partij ver
slag uitgebracht over de bespreking die
hij vorige week met president De Gaulle
gehad heeft. Hij zei dat De Gaulle „zo
overtuigd is van het communistische ge
vaar als iemand maar kan zijn". Er steekt
volgens Adenauer veel goeds in De Gaul
le's denkbeelden over veranderingen in
de NAVO. De wapentechniek ontwikkelt
zich razend snel en de toestand in Afrika
heeft zich gewijzigd ten gunste van het
communisme. Men dient zich erop te be
zinnen of de NAVO nog wel in de tegen
woordige behoeften voorziet. Adenauer
noemde de Parijse bespreking „een suc
ces voor de vrede in Europa en in de we
reld". Als De Gaulle niet aan de macht ge
komen was, zou Frankrijk volgens de
bondskanselier nu geregeerd worden door
een volksfront of een militaire dictatuur.
Adenauer zei dat hij niet zal deelnemen
aan een topconferentie tussen Oost en
West, omdat zulks wellicht de erkenning
van Oost-Duitsland zou inhouden. Volgens
Adenauer is het plan van een „verdunde"
zone in Midden-Europa na zijn bezoek aan
de Britse premier Macmillan van de baan.
Grotewohl wil deelnemen
BERLIJN (UPI) Premier Grotewohl
van Oost-Duitsland heeft verklaard, dat
zijn regering alleen zal deelnemen aan de
topconferentie als West-Duitsland niet
wenst te gaan. Hij antwoordde hiermee
op de verklaring van bondskanselier Ade
nauer, dat hij geen Westduitse deelneming
aan een topconferentie wenst.
Het belang van het Duitse volk eist, al
dus 'Grotewohl dat afgevaardigden van
beide Duitse staten op de topconferentie
aanwezig zijn. Als West-Duitsland verstek
laat gaan, zullen de Oostduitsers spreken
in naam van het gehele Duitse volk.
WASHINGTON (UPI) De ambassa
deur van de Verenigde Staten in Praag
heeft namens zijn regering een protest
nota overhandigd aan de Tsjechoslowaak-
se regering naar aanleiding van een anti-
Amerikaanse tentoonstelling, die op het
ogenblik in Praag wordt gehouden. Op de
ze tentoonstelling wordt generaal Macar-
thur voor „massamoordenaar" uitgekre
ten en de Amerikaanse soldaten worden
als koppensnellers voorgesteld.
In de nota wordt gezegd, dat de rege
ring van de Verenigde Staten „verrast"
was over deze tentoonstelling omdat zij
een aantal onderdelen bevat, die „zeer be
ledigend voor de regering van de Verenig
de Staten zijn omdat zij vals zijn en ge
kenmerkt worden door hun anti-Ameri
kaanse karakter". Ook wordt opgemerkt
dat de tentoonstelling „de internationale
spanningen eerder verhoogt dan vermin
dert". In de nota wordt speciaal op een fo
to gewezen, waarop twaalf afgeslagen
mensenhoofden zijn te zien, waar om
heen een groep soldaten staat, waarvan
er een gemakkelijk als Amerikaan kan
worden geïdentificeerd. Bij de foto wordt
vermeld: „Amerikaanse koppensnellers
en hun helpers. De methoden van de ko
lonialisten veranderen niet."
De tentoonstelling die in november is
geopend en tot februari zal zijn te bezich
tigen, is voornamelijk aan de Koreaanse
oorlog gewijd.
De perschef van het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken zegt geen
informatie te hebben over de herkomst
van de foto met de twaalf afgeslagen
hoofden. Wel achtte hij het „heel goed mo
gelijk", dat de foto in werkelijkheid was
genomen door leden van de strijdkrach
ten van de UNO nadat zij vijandelijk ge
bied hadden veroverd tijdens de Koreaan
se oorlog. Het gebeurde toen meermalen
dat troepen van de UNO stootten op zulke
wreedheden, die door de Noordkoreaanse
en communistisch Chinese troepen waren
bedreven.
LOS ANGELES (UPI) De raadsman
van Caryl Chessman bij het opperste ge
rechtshof, Wirin, heeft verklaard dat bin
nen korte tijd opnieuw een hoger beroep
tegen het doodvonnis zal worden ingesteld,
eveneens bij het opperste gerechtshof. De
petitie waarin om een nieuw proces wordt
gevraagd zal opnieuw gebaseerd worden
op de stelling dat in het procesverbaal
van de oorspronkelijke rechtszitting be
langrijke fouten zijn geslopen doordat de
stenograaf die de aantekeningen van zijn
overleden voorganger moest uitwerken,
diens steno-schrift niet overal duidelijk
kon lezen.
(Van onze parlementaire redacteur)
De regering is voornemens een werk
loos geworden arbeider een aantal
weken te laten wachten alvorens hem te
plaatsen op de zogenoemde aanvullende
werken (werkverschaffing tegen normaal
loon). In een tijd van toenemende be
drijvigheid meent de regering dat ook
de bij aanvullende werken geplaatste
arbeidskrachten alles in het werk dienen
te stellen om passende arbeid in het
normale bedrijfsleven te vinden. Al
gemeen is gisteren in de Tweede Kamer
tegen deze plannen geprotesteerd bij de
behandeling van de begroting van
Sociale Zaken. Indien minister Van Rooy
geen bevredigend antwoord geeft, zal
:1e P.v.d.A. een motie indienen.
De wachtperiode noemde de heer Van
Lier (P.v.d..) een dwangmaatregel, die
ook de goedwillenden gevoelig treft in
hun inkomen. Het is een aantasting van
het levenspeil van duizenden arbeiders,
zei hij, vooral in de probleemgebieden. Hij
drong aan op verhoging van de post van
48 miljoen gulden voor aanvullende wer
ken. Ook de heren De Groot (C.P.N.)
en Van der Veen (P.S.P.) opperden
bezwaren.
In de noordelijke provincies is voor ve
le arbeiders de aanvullende werkgelegen
heid de hoofdbron van hun bestaan, be
toogde de heer C o r v e r (V.V.D.). Een
wachtperiode heeft daar geen zin omdat
J. C. Corver (V.V.D.)
er toch niet voldoende werkgelegenheid is.
In het westen is dat anders. Daarom vroeg
de heer Corver of het mogelijk is bij de
toepassing van de nieuwe regeling onder
scheid te maken naar de gebieden waarin
de werklozen wonen.
De wachtperiode zal volgens de heer
B i e w e n g a (A.R.) juist remmend wer
ken op het aanvaai-den van vrij werk.
Men zal er niet zo licht toe overgaan tij
delijk werk in de landbouw aan të nemen
als men weet dat daarna 'een wachtperio
de volgt van een aantal weken. Dat on
derstreepte de heer Mulders (K.V.P.)
die van mening was dat vooral in de land
bouw de arbeiders gedupeerd worden. De
K.V.P. zit deze kwestie hoog, vulde de
heer De Kort aan, want de werkloos
heid zou nodeloos worden vergroot. Men
kan niet iedereen naar de industrie stu
ren, verklaarde de heer Van Mas-
t r i g t (C.H.U.), want er moet een land
arbeidersstand overblijven voor de land
bouw, die behoefte heeft aan een zekere
reserve aan arbeidskrachten:
De geregistreerde arbeidsreserve staat
voor een groot deel in't arbeiders die
voor het bedrijfsleven niet meer geschikt
te maken zijn. Daarom vond de heer Cor
ver (V.V.D.) dat de cijfers van de werk
loosheid geen juist inzicht geven in de toe
stand op de arbeidsmarkt. Het aanbod van
geschikte arbeidskrachten is geringer dan
de cijfers van de geregistreerde arbeids
reserve suggereren. De mogelijkheid van
een splitsing van de statistische cijfers zal
eens moeten worden overwogen.
Over de vrijere loonvorming kon niet
veel nieuws worden gezegd na het Kamer
debat over de sociaal-economische nota in
juli en na de desbetreffende interpellatie
van de heer Suurhoff in oktober. Niet de
loonsverhogingen, maar de huurverho
ging per 1 april 1960 houdt het gevaar in
van een nieuwe overbesteding, zei mej.
Lemaire (P.v.d.A.), die nog eens betoogde
dat loonsverhoging voorrang moet hebben
boven huurverhoging. Zij vroeg wanneer
diegenen voor loonsverhoging aan de beurt
komen, die niets hebben te verwachten
van gestegen produktiviteit.
Andere sprekers verdedigden weer het
systeem van vrijere loonvorming, al had
den zij voorlopig ook nog wel enige critiek.
De heer Van Eibergen (A.R.) zei dat er
nog een onrechtvaardige loonachterstand
is in de vervoerssector. Aansluitend hier
op pleitte de heer Van Nierop (A.R.) voor
een versnelde herziening van het rijtijden
besluit.
Verdeling sociale lasten
De lasten van de sociale voorzieningen
wil de heer Van Lier (P.v.d.A.) voor
een groter deel aan de overheid overdra
gen. Met belastinggeld zal de overheid dus
een groter deel van de lasten moeten
overnemen. Op die manier wil hij dege
nen met een inkomen boven de sociale
verzekeringsgrens betrekken in de solida
riteit die thans alleen geldt tussen degenen
wier inkomen beneden de premiegrens
van de sociale verzekering blijft. Wie een
inkomen geniet van bij voorbeeld 6.000
gulden per jaar moet wel meebetalen voor
hen die bij voorbeeld 2.000 gulden verdie
nen per jaar, maar wie 8.000 gulden of
meer verdient, betaalt niet mee.
Tot de taken die het kabinet-De Quay in
de komende vier jaar tot uitvoering zal
moeten brengen behoort volgens de
P.v.d.A. in de eerste plaats een nieuwe
Invaliditeitswet, in de tweede plaats een
Ziekenfondswet en voorts wenst de
P.v.d.A. verhoging van het ouderdoms
pensioen, teneinde dat meer te brengen op
het peil van het minimale levensonder
houd. Daarom vond de heer Van Lier
het zeer teleurstellend dat de ziekenfonds
verzekering voor bejaarden ten laste zal
worden gebracht van het A.O.W.-fonds,
waardoor de premie zal moeten worden
verhoogd en de kans op verhoging van het
bodempensioen minder wordt. Ook de heer
Van Nierop (A.R.) drong er bij mi
nister Van Rooy op aan, van zijn voorne
men terug te komen.
Indien op het A.O.W.-pensioen maar vol
doende wordt voortgebouwd met aanvallen
de ondernemingspensioenen, zal er minder
worden aangedrongen op verhoging van
het A.O.W.-pensioen, merkte de heer
Van Mastrigt (C.H.U.) op. Hij
drong evenals de heren Corver (V.V.D)
en De Kort (K.V.P.) aan op spoed
•met een nieuwe Invaliditeitswet. Laatst
genoemde gaf echter de allerhoogste voor
rang aan een algemene kinderbijslagver^
zekering.
Voor en tegen emigratie
De vermindering van de emigratie tot
ongeveer 23.000 emigranten vorig jaar en
dit jaar vond de heer B i e w e n g a
(A.R.) onbevredigend. Een verbreding
van de emigratievoorlichting oordeelde
hij daarom niet onverantwoord. Daaren
tegen was de heer Corver (V.V.D.)
met de mindere emigratie gelukkig om
dat met het huidige gebrek aan arbeids
krachten iedere arbeider, die ons land ver
laat, economisch verlies betekent. Stop
zetten van de emigratie zou voor de toe
komst een nadeel kunnen zijn, maar thans
zou het moment niet gelukkig gekozen zijn
de emigratie extra aan te moedigen ten
einde het aantal emigranten te vergroten.
Moet onder de huidige omstandigheden
het apparaat voor de emigratie niet wor
den ingekrompen, vroeg de heer Van
Mastrigt (C.H.U.). Hij vond het be-
Advertentie
.föSÜSiï' «SlaMSss.sv.fcï8r
:rti'
Wie gaat er vóór in café of
restaurant? Daarover is men
het wel eens: de heer. Hij
„verkent" het terrein en leidt
zijn dame dan naar een goede
plaats. Hij helpt haar natuurlijk
ook galant uit haar mantel!
„Wat zullen we gaan eten?"
Uw dame oppert wellicht iets,
U bent (met hulp van de ober) de
vriendelijke adviseur. En vraagt
U de ober gerust wat men op de
menukaart nu eigenlijk
bedoelt met deze of gene Franse
benaming. Ook de dranken
worden in gezamenlijk overleg
gekozen, en dan doet U de
bestelling. De sigaretten die U
daarna presenteert? Gladstone
natuurlijk. Want Gladstone is -
met of zonder Silk Filter - een
sigaret die iedereen voldoening
schenkt.
KING SIZE
VOORNAAM EN AANGENAAM
20 STUKS F t-
langrijk meer aandacht te schenken aan
de nazorg voor onze emigranten in de ont
vangende landen. Met klem drong de heer
De Kort (K.V.P.) aan op een matig sub
sidie aan de katholieke emigratiestichting
voor de nazorg.
Ziekenfondswezen
Er zijn thans 5.6 miljoen verplicht ver
zekerden in de ziekenfondsen en daar
naast 660.000 verzekerde bejaarden. Bo
vendien zijn er 1,8 miljoen vrijwillig ver
zekerden. Die verschillende regelingen
vond de heer Berger (P.v.d.A.) onbe
vredigend. Hij meende dat minister Van
Rooy knopen moet en kan doorhakken om
tot een nieuwe Ziekenfondswet te komen.
Hij drong aan op een beperkte volksziek
teverzekering tot een bepaalde inkomens
grens met een premieheffing naar draag
kracht en een grote subsidiebijdrage van
de overheid. Hij zag geen reden voor ver
schil in behandeling tussen werknemers
en zelfstandigen.
Daarentegen zou de K.V.P.-fractie blij
kens de heer De Wolf, evenals mej.
Ten Broecke Hoekstra (V.V D.)
juist uitbreiding van de vrijwillige verze
kering aantrekkelijk achten, maar voorlo
pig ziet hij daarvan toch niets komen. Hij
maakte zich bezorgd over de stijgende kos
ten van de ziekteverzekering.
De organisatie van het ziekenfondswezen
vond de heer Van Nierop (A.R.) on
bevredigend. Er zal nooit een oplossing te
vinden zijn, zei hij, als we blijven uitgaan
van de huidige structuur. Het beste is een
vrij advies te vragen aan de Sociaal-Eco
nomische Raad Dat was ook de mening
van de heer Van Mastrigt (C.H.U.)
Algemeen werd er op aangedrongen in
versneld tempo percelen op de waterlei
ding aan te sluiten die daarvan nog steeds
zijn verstoken.
De Unie van Personeelsverenigingen
voor Kennemerland, die ruim een jaar ge
leden in Haarlem werd opgericht, ontwik
kelt zich thans, na een moeizame aanloop,
in gunstige zin. In de stichtingsbijeen
komst zegden de vertegenwoordigers van
negentien personeelsverenigingen uit
Haarlem en omgeving hun medewerking
aan de unie toe. Thans is dit aantal, naai
de unievoorzitter, de heer F. G. J. van den
Berg, in een dezer dagen gehouden bestu
ren vèrgacféring mededeelde, tot zevenen
twintig gestegen. Hij betreurde het echter
ten zeerste, dat enkele personeelsvereni
gingen van grote Haarlemse bedrijven
zich nog afzijdig menen te moeten houden.
Het voorbereidende werk kan nu gecon
solideerd worden, daar het voorlopige be
stuur waarin zich enkele mutaties heb
ben voorgedaan definitief als zodanig
werd gekozen. Het werd bovendien uitge
breid tot zeven leden. Medegedeeld werd,
dat de unie, die niet zozeer een organise
rende, dan wel een adviserende en bemid
delende taak heeft, het contact en de sa
menwerking tussen de aangesloten vere
nigingen reeds ten zeerste heeft bevor
derd. Binnenkort zullen de besturen in de
gelegenheid worden gesteld enkele „proef-
voorstellingen" bij te wonen van perso
nen, die bereid zijn lezingen te houden of
films te vertonen voor de aangesloten ver
enigingen.
Binnen enkele jaren zal het
centrum van Londen onher
kenbaar zijn voor bezoekers,
die de stad in lange tijd niet
hebben gezien. De Britse
hoofdstad is definitief het tijd
perk van de hoogbouw ingetre
den; overal verrijzen gevaar
ten van vijftien tot twintig
verdiepingen en de plannen
voor talrijke andere liggen
voor uitvoering gereed. Wat er
echter ook moge veranderen,
het zal lang duren voordat de
winkel van Fribourg Trey-
er aan Haymarket een nieuw
aanzien krijgt. Als het aan de
tegenwoordige firmanten ligt,
zullen generaties na de onze,
al lang gewend aan de gepro
jecteerde wolkenkrabbers
van Piccadilly Circus, nog
stilstaan voor de dubbe
le boogvormige etalages en
zich vergapen aan de vele
ouderwetse snuifpotten.
Mr. Evans achter de toon
bank „een van onze gewaar
deerdste klanten was vroeger
Winston Churchill; nu be
trekt hij zijn sigaren elders"
is een man met belangstel
ling voor de geschiedenis van
zijn zaak en de daar verkoch
te produkten. „Men kan nog
wel niet van snuifrage spre
ken," zegt hij bedachtzaam,
„maar als ik u een paar cij
fers geef, zal u duidelijk wor
den dat snuif voor ons al weer
een artikel van belang is.
Voor de oorlog verkochten we
ongeveer vierhonderdvijftig
pond per jaar (een Engelse
pond is nagenoeg een half ons
minder dan het onze). Nu zijn
we al ver over de anderhalve
ton heen en in 1958 bedroeg de
waarde van de verkoop aan
snuif rond vijfentwintigdui-
Om verschillende redenen is het gebruik van snuif in Enge
land toegenomen. Sommige mensen, voor wie de hoge prijzen
van rookartikelen te bezwaarlijk zijn geworden, gebruiken
snuif als een soort vervangingsmiddel. Anderen snuiven uit
snobisme, weer anderen hebben er toevallig de smaak van te
pakken gekregen en vinden het domweg lekker.
zend pond (ruim tweehon
derdvijftigduizend gulden)."
„Dat moet dus betekenen,
dat ook jongere mensen snuif
zijn gaan gebruiken."
„Juist jongeren. Men kan dc
kopers in verschillende klas
sen onderverdelen. Onder ons
gezegd zijn sommigen dom
weg snobs. Het zijn vaak jon
gelui met een hang naar
ouderwetse kleding waar
mee ik niet de min of meer
beruchte Teddyboys bedoel.
Zij snuiven om anders te zijn
en te doen dan hun vrienden.
Zij vinden het gedistingeerd
staan een aangeboden sigaret
te weigeren en met een bestu
deerd gebaar in hun zak te tas
ten om uit een miniatuurdoos-
je een snuifje te nemen. Maar
denkt u vooral niet, dat deze
categorie de grootste is. Voor
veel mensen is het langzamer
hand te duur geworden siga
retten te roken (de normale
soort kost circa twee gulden
de twintig) om nog maar niet
te spreken van sigaren. Zij vin
den een geschikt vervangings
middel in snuif. En dan is er
nog een groep, die de gewoon
te heeft overgehouden van de
oorlogsdagen."
Ik zie het verband niet di
rect. maar mijn opgetrokken
wenkbrauwen nopen de heer
Evans tot een nadere verkla
ring van een voor hem kinder
lijk eenvoudig probleem.
„Denk eens aan al die vlie
gers, die gedurende de vluch
ten niet mochten roken, denk
eens aan al die gebouwen en
ruimten met ontplofbare stof
fen waar roken verboden was.
Men móest wel een substituut
'lebben als zenuwstillend mid-
del."
Een jonge man vraagt even
de aandacht van de verkoper.
Tij kiest een minuscuul cilin
dervormig metalen kokertje
met een inhoud van even acht
gram.
Voor de goede snuiver is
dat een kwantiteit van niets,"
zegt Mr. Evans. „Overigens
zijn er vanzelfsprekend even
veel variaties als onder ro
kers. Ik zou zeggen dat een
normale snuiver met een oun
ce per week (28.4 gram) toe
kan; sommigen doen er ech
ter veertien dagen of zelfs een
maand mee. Daarentegen
koopt een vaste klant hier re
gelmatig twee ounces per dag
wat mij persoonlijk te veel
van het goede lijkt en er
zijn anderen, die elke week
hun quarter (114 gram) ko
men halen."
„En de prijzen?"
„Die hangen af van de men
ging en de kwaliteit. Wij heb
ben hier een keuze uit eenen
twintig soorten en de prijzen
variëren van 6s. 3d. tot 12s.
9d. per oynce."
Ik reken snel uit: dat is dus
van ongeveer drie gulden vijf
entwintig tot zes gulden vijf
enzeventig voor een hoopje ta
bak van 28.4 gram. Dat houdt
dus in, dat de stevige snui
ver, wiens neus alleen de fijn
ste mixture kan verdragen,
toch nog een flink deel van
zijn zakgeld in de kassa van
Fribourg en Trever ziet ver
dwijnen. Maar met mate toe
gepast is de gewoonte onte
genzeggelijk veel minder
geldverslindend.
Toen Haymarket nog niet
met een hoofdletter werd ge
schreven en er in de hellende
straat geregeld veemarkten
werden gehouden, bestond Fri
bourg Treyer al. Ene heer
Fribourg, vermoedelijk van
Zwitserse afkomst, vestigde
er zich in 1720 en in de loop
van dezelfde eeuw associeer
de hij zich met Gottlieb
Augustus Treyer, ook al geen
Brit. van origine. Toen Treyer
in 1803 stil ging leven, kwam
de zaak in handen van diens
zwager. Price Evans. De hui
dige heer Evans, die ik eerst
voor winkelbediende heb ver
sleten, is dus een van de fir
manten.
„Sinds 1803 is de zaak een
familie-aangelegenheid ge
weest," verklaart hij. „Wij
zijn er trots op. dat dit zelfs
geen vennootschap is. De
laatste jaren zijn we genood
zaakt geworden personeel aan
te nemen, minder door de ver
hoogde omzet dan door gebrek
aan mannelijke leden van de
Evans-familie, die hier ach
ter de toonbank konden staan.
Zoveel als mogelijk is doen we
alles zelf."
Wat dat allemaal inhoudt,
ervaar ik nog tijdens mijn be
zoek. Toezicht houden op het
mengen van de diverse tabak
soorten natuurlijk. Ook vak
kundige adviezen geven aan
heren, die gesteld zijn op een
goede sigaar. Een zelfs de
heer Evans geeft mij alleen
maar een demonstratie, want
het is nog lang geen sluitings
tijd het verwijderen van de
massieve koperen venster
banken voor de boogvormige
ramen. Ze worden elke dag
blinkend gepoetst en kunnen
met een enkele handgreep
worden weggenomen. Er mag
dan in het centrum van Lon
den meer politietoezicht zijn
dan elders, men waagt het er
toch maar niet op deze kostba
re stukken verleiding 's nachts
aan de winkelpui te laten.
„Een prachtige antieke
pui," meen ik wel te mogen
opmerken.
„Dat is het ook," zegt Mr.
Evans. „Er is in geen eeuwen
iets aan veranderd. In 1914
hadden we hier een relletje
voor de deur en de politie
moest er aan te pas komen om
de pui te beschermen. Een
groepje druktemakers had be
zwaar tegen onze Duits klin
kende naam."
(Nadruk verboden)
i
Moeten wij ons schamen?
Waarom bewaart u uw boeken?
Ik geloof dat dit een anti- of, op z'n
gunstigst, onkulturele vraag is, die u de
lippen van minachting doet krullen.
Ik zal het goed met u maken: u behoeft
mij geen antwoord te geven, mits u dat
dan u zelf maar geeft -.zwijgend en eerlijk
en met mij als kultuurloze prolurk op de
achtergrond.
Maar laat ik dan in ieder geval zelf wel
het antwoord geven op deze ellendige
vraag, die ik mij zelf op steeds-dringen-
der wijze stel, wanneer ik, kijk naar de ho
ge kasten langs mijn wanden. Plank na
plank en allemaal volgestouwd met letter
kunde en wetenswaardigheid. Een mooi
gezicht.
Onlangs heb ik de ruggetjes eindelijk eens
geteld. Ik had mij dit al lang voorgeno
men, maar ik was er te lui voor. Ik wilde
roeten hoeveel het er nu eigenlijk waren
die ik gedurende een geheel leven heb bij
eengegaard. Het zijn er meer dan vierdui
zend en ik mag, in alle bescheidenheid
zeggen, dat ik dat met zorg en kennis van
zaken heb gedaan. Er mogen misschien
honderd romannetjes tussen verzeild zijn
doch het geheel de vierduizend anderen,
getuigen van enige eruditie.
Neem mij niet kwalijk, dat ik dat zo rond
uit zeg, maar waarom zou een mens niet
eerlijk voor zijn mening mogen uitkomen,
als het hem zelf betreft?
Vierduizend ruggetjes, netjesin rij en ge
lid geschaard. U zoudt er een uitleenbi
bliotheek mee kunnen beginnen en iedere
hooggestemde litteratuurminnaar mag
haar bekijken. Hij zal mij goedkeurend
op de rug kloppen.
Niettemin blijft de vraag: waarom be
waart u uw boeken? Waarom bewaar ik
mijn boeken?
Waarop dan de vragen mogen volgen:
hoeveel van die vierduizend hebt u gele
zen en hoeveel hebt u herlezen?
Ik blijf eerlijk.
Ongeveer een derde deel heb ik niet ge
lezen. Ik kocht ze omdat ik ze lezen wil
de. Maar er is werk te doen en de dagen
zijn kort. Ik ben er niet toe gekomen.
Ik stelde mij zelf gerust met de vage ge
dachte, dat hun tijd nog wel zou komen.
Ik begin aan dat zoete voornemen te twij
felen. Zou ik ze meenemen naar het eiland
mijner dromen? Misschien juist niet. Mis
schien wil ik daar dan alleen maar in de
zon zitten en naar de bloemetjes kijken.
En de tweede vraag: hoeveel hebt u er
van herlezen? Wees eerlijk.
Geen honderd.
Hoeveel zult u er nog van herlezen?
Geen vijftig.
Waarom bewaar ik mijn boeken dan?
Alleen omdat het zo gezellig staat. Als
pure decoratie van mijn kamerwanden.
Dit is mijn antwoord.
Nu het uwe.
Aan u zelf.
Moeten wij ons schamen?
Misschien wel, misschien ook niet.
Ik zal altijd onthouden, dat wijlen mijn
vriend Werumeus Buning, die er achtdui
zend had, ze allemaal wilde wegdoen, be
halve die welke hij belangrijk genoeg acht
te om te houden. Dat waren er, vertelde
hij, éénentwintig.
U moet maar niet kwaad op mij worden
en mij uitschelden voor kultuurloze slam
pamper voor u zelf hét antwoord aan
zelf gegeven hebt.
Zullen wij dat afspreken?
Elias
Advertentie
Bescherm Uw
keel en voorkom
verkoudheid met
ALGIERS (AFP) Een officieel onder
zoek naar het overlijden, in Franse gevan
genschap, van de Algerijnse vakbondslei
der Aissat Idir op 26 juli heeft uitgewezen,
dat Idir is gestorven aan de gevolgen van
ernstige brandwonden die hij in januari in
zijn cel heeft opgelopen. Hj heeft vermoe
delijk zijn deken in brand gestoken, moge
lijk om zichzelf lichte verwondingen toe te
brengen of anders om een incident uit te
lokken en de aandacht van de autoriteiten
op zich te vestigen, doch hij werd zo ern
stig gewond, dat hij is overleden ondanks
alle inspanningen van de artsen van het
militaire ziekenhuis te Agiers om hem te
redden, aldus een officieel communiqué
van de gedelegeerde der Franse regering
in Algiers, Delouvrier.
Idir was in februari 1945 gearresteerd
Hij werd vrijgesproken, doch toch gevan
gen gehouden. Delouvrier zegt in zijn be
kendmaking dat de auoriteiten geen ande
re keus hadden. Hadden wij hem moeten
vrijlaten met het riseco dat hij enige da
gen later wellicht in Tunis was opgedoken,
of dat hij volledig zou zijn verdwenen zon
der een spoor na te laten? zo vraagt De
louvrier zich in de bekendmaking af.
Het eerste lid van de samenstelling
nachtegaal is wel duidelijk. De moei
lijkheid schuilt in het tweede lid. Uit
de Duitse vorm Nachtigall en de Engel
se nightingale blijkt wel dat wij met
een algemeen Germaans woord te ma
ken hebben. In het Middelnederlands
bestond een werkwoord galen in de be
tekenis: misbaar maken en het angsel-
saksische werkwoord galan betekende:
roepen, zingen. Er is hoe onvriende
lijk het ook klinkt verwantschap
met het Nederlandse werkwoord gillen
(Engels to yell) en men zou nach
tegaal dus kunnen „vertalen" als: de
vogel die 's nachts rumoer maakt of
poëtischer: de nachtzangster. Een ander
verwant woord is galm.
In vroegere poëzie gebruikte men in
plaats van nachtegaal gaarne het woord
philomeel. omdat volgens een Griekse
sage Philomela in een nachtegaal werd
veranderd.
k.
