1909
Nu nog ZOMERPRIJZEN!
W. A. Verwoerd Zonen
Franse ministerpresident
in opspraak gebracht
PTT-ers offerden voor
onfortuinlijke collega's
Slotbeschouwing over
briefcensuur op
Nieuw-Guinea
Ook voor „getemde"
auto's is rijbewijs nodig
Ziekenfondsen komen
22.6 min. tekort
Amsterdamse Beurs
van de voornaamste soorten HUISBRANDKOLEN
Debré heeft nog geen afdoend antwoord gegeven
op de beschuldigingen van Mitterrand c.s.
Ethiopië wil leidende rol
spelen in nieuw Afrika
De beurs van gisteren
Kantonrechter beslist:
Scheepvaart
Merit-ratingwekt misnoegen
Kosten Per verzekerde
in 1958 f 69.83
N.V BRANDSTOFFENHA^EL
ZATERDAG 19 DECEMBER 1959
(Vervolg van pag. 1)
Onwettige censuur
Aan de chefs van de postkantoren werd
een lijst verstrekt van personen onder
wie Nederlanders en instanties ook
Nederlandse wier post gecontroleerd
diende te worden. De schatting dat het
aantal in deze fase geopende brieven onge
veer vier- a vijfhonderd stuks bedroeg,
laat de commissie voor rekening van mr.
Van Beek en de heer Kahle. Het maken
van een eigen schatting acht zij minder
veilig dan de constatering dat in deze fase
te Hollandia op zeer ruime schaal al on
wettige briefcensuur heeft plaatsgehad.
Vervolgens besteedt het rapport der
commissie aandacht aan de censuur te
Sorong en Biak. Daar duurde het onwet
tig openen van brieven tot half januari
1957; in Hollandia bleef dit echter het ge
hele jaar doorgaan. Daarna is de schen
ding niet of sporadisch voorgekomen: Mr.
Van Beek en de heer Kahle waren toen
achtereenvolgens met verlof en de heer Van
Beek werd na zijn terugkeer van bemoeie
nis met het inlichtingenwerk ontheven.
De commissie acht het aannemelijk dat
de nieuwe situatie en de daarmee samen
hangende perspectieven - namelijk de be
noeming tot procureur-generaal mr. Van
Beek teleurgesteld, gefrustreerd en ten slot
te verbitterd hebben. Als een belangrijke
factor, die de ontwikkeling van zaken naar
het oordeel der commissie mede bepaald
heeft, springt in het oog, dat mr. Van
Beek's zin voor het verzamelen en com
bineren van gegevens, zijn voorkeur voor
het inlichtingenwerk, zijn overtrokken
nieuwsgierigheid en de blijkbaar in zijn
persoonlijkheid geënte zucht naar nieuw
tjes en geheimpjes, wel bij uitstek ge
ëigend waren, hem de overtuiging bij te
brengen voor de taak, die hem na zijn ver
lof ontnomen was, juist bij uitstek geschikt
te zijn.
Schuldvraag
In de aanhef vermeldden wij reeds de
door de commissie omtrent mr. Van Beek
geadviseex-de maatregel. De schuldvraag
betreffende mr. W. Beun viel eenvoudiger
op te lossen. Mr. Beun is naar het oordeel
van de commissie kennelijk iemand, wie
het inlichtingenwex-k niet ligt en die dit
gaarne overliet aan mr. Van Beek. Dit al
les neemt niet weg dat, indien over het al
dan niet handhaven van mr. Beun als pro
cureur-generaal zou moeten worden ge
adviseerd, de commissie de verantwoor
delijkheid van de onder diens procureur
schap vooi-gevallen onregelmatigheden
in ernstige mate zou hebben doen
meetellen. Daar mr. Beun inmiddels is
afgetreden, acht de commissie zich ont
slagen van de taak, hierover een oordeel
te moeten geven.
Bij een beschouwing over het aandeel van
de heer P. Okma is de censuurkwestie bleek
de commissie op tegenstrijdige verklarin
gen te stuiten. Vast is echter komen te
staan dat mr. Okma gedurende de eerste
tijd van zijn optreden als procureur-gene
raal de met de wet strijdige toestand heeft
laten voortbestaan. Van een sterke afkeu
ring daarvan blijkt, ook volgens de ver
klaring van mr. Okma zelf, niet. Als echter
nadat ongeveer een maand de onwettige
toestand gehandhaafd blijft, een brief van
de bisschop, mgr. Staverman, blijkt'te zijn
geopend, komt er een verandering. Van
een diepe verontwaardiging bij mr. Ok
ma, dat nu niet alleen tegen de woorden,
maar ook tegen de geest van de D.T.O.
wordt gezondigd, is de commissie niet
veel gebleken. Mr. Okma en de gouver
neur beraadden zich twee dagen wat er
nu gebeuren moet en komen dan tot de con
clusie dat er maar een eind moet wor
den gemaakt aan dit onrechtmatige ope
nen van brieven. De herinnering van de
gouverneur tegenover de commissie aan
een opmerking van mr. Okma in dit ver
band: „Straks maakt meneer Van Beek ook
jouw en mijn brieven open" geeft een
waarschijnlijk wel juist, maar niet gunstig
beeld van het gehalte der tweedaagse over
wegingen.
Controle nagelaten
Aan mr. Okma kan naar de mening dei-
commissie worden verweten, dat hij daar
na de naleving van zijn verbod niet of
vrijwel niet heeft gecontroleerd. Zijn hou
ding dat hij, zoals hij aan de commissie
verklaarde, „niet in de keuken kwam", is
onjuist; vooral als hij aan het „keuken-
personeel" eerst verbiedt, een belangrijk
door hen veelvuldig aangewend ingrediënt
te gebruiken, bestaat door het verdere ver
loop de gerechtvaardigde vrees dat men
dit clandestien toch blijft gebruiken en is
controle noodzakelijk. Voor mr. Okma
geldt evenwel hetzelfde als voor mr. Beun:
hij is afgetreden en daarom ziet de com
missie van suggesties omtrent een maat
regel jegens hem af.
Gouverneur Van Baal
Hetzelfde standpunt neemt de commis
sie aan ten aanzien van dr. J. van Baal,
de vorige gouverneur van Nieuw-Guinea.
Deze heeft kennis genomen van de onjuis
te toepassing van de D.T.O. Voor onder
dringende omstandigheden toelatenvan
deze onjuiste toepassing, ook al betekent
dit aantasten van een grondrecht, waar
dit geschiedt door iemand die een open
oog behoort te hebben voor 's lands veilig
heid, zegt de commissie enig begrip te
kunnen opbi'engen, zonder hieraan noch
tans haar goedkeuring te kunnen hechten.
Dit te minder daar dr. Van Baal door zijn
positie geroepen was, de handhaving der
wetten te verzekeren. De commissie zegt
voorts, weinig waardering te kunnen vin
den voor de op zijn minst onvolledige voor
lichting die dr. Van Baal aan minister
Helders over de toepassing van de D.T.O.
heeft gegeven. Uit het relaas van de com
missie valt op te maken, dat er geen en
kele aanwijzing is gevonden, dat de hui
dige gouverneur, dr. P. J. Platteel. op de
hoogte kon zijn van enige schending van
het briefgeheim gedui-ende zijn bestuur
Riny
Ten aanzien van de heer W. Kahle en
zijn assistent, de heer A. G. C. Winia,
overweegt de commissie dat zij met grote
frequentie het briefgeheim hebben ge
schonden en dat zij daarmee zijn doorge
gaan tegen het verbod van de procureur-
generaal in. Indien beide ambtenaren in
leidende functies zelfstandig werkzaam
waren geweest, zou de commissie zonder
aarzelen hun ontslag uit 's lands dienst
hebben aanbevolen. Daar zij op gezag van
hun superieuren hebben gehandeld, meent
de commissie tenslotte dat dit onrecht
vaardig zou zijn. Bij de inlichtingendiensi
•n het parket welke diensten zij door hun
an delingen hebben gecompromitteerd
zijn zii echtei niet te handhaven Over
plaatsing naar een andere tak van 's lands
dienst, al dan niet in gelijkwaardige rang.
acht de commissie de meest gewenste op
lossing.
De commissie ziet af van maatregelen
ten aanzien yan vier politieambtenaren,
(Van onze correspondent in Parijs)
De linksi-adicale Franse oud-minister
van Justitie en van Binnenlandse Zaken,
Frangois Mitterrand is nu officieel in
staat van beschuldiging gesteld nadat de
Senaat op verzoek van de regering zijn
parlementaire onschendbaarheid had op
geheven. Men herinnert zich de feiten, zo
niet de juiste toedracht van deze geheim
zinnige affaire. Het vroeger poujadistisch
kamerlid Robert Pesquet pleegde een
aanslag op Mitterrand, of tenminste op
zijn auto. Het lijkt wel een vreemde gang
van zaken dat het slachtoffer van een aan
slag, of althans het mikpunt, nadei-hand
door de justitie wordt beschuldigd van
medeplichtigheid, zoals Pesquet het voor
laat komen. Officieel niet. Het parket, en
dus de regering, nam het Mitterrand kwa
lijk dat hij bij het eerste verhoor de naam
van Pesquet niet had genoemd, ofschoon
hij hem daags tevoren enige malen over
de mogelijkheid van zo'n aanslag gespro
ken had. Door een ietwat geforceerde
interpretatie van een wetsartikel, werd
Mitterrands zwijgen over dit punt be
schouwd als een „belediging van een jus
titiële ambtenaai-". Mitterrand verdedigt
zich tegen dit verwijt met de tegenwer
ping dat hij Pesquet, ofschoon een felle
tegenstander en een rechtse extremist,
niet in levensgevaar wilde brengen, om
dat hij in de veronderstelling verkeerde,
dat Pesquet uit menselijke motieven uit
de school had geklapt, om het leven van
de oud-minister te kunnen redden.
Al is het laatste woord in deze myste
rieuze aanslag waarbij roversromantiek
en politiek nauw verweven zijn, nog lang
niet gezegd en misschien publiekelijk
nooit gezegd zal worden wordt de con-
troverse Mitterrand-Pesquet toch wel
overschaduwd door een andere zaak waar
bij de naam van de minister-president
Michel Debré in het geding is. Deze zaak,
waarover in het openbaar ook wel, maar
toch minder wordt geschi-even, lijkt het
daglicht dan ook nog moeilijker te kunnen
vex-dragen.
Bij de verdediging' van zijn gedragslijn
in de Senaat heeft Mitterrand enige we
ken geleden een niet onduidelijke toespe
ling gemaakt op de medeplichtigheid van
Debré (in de tijd dat hij nog senator en
politieke franctireur was) aan een ande
re moordaanslag die werd gepleegd op de
toenmalige opperbevelhebber in Algerije,
Salan. Bij deze aanslag werd echter, in
plaats van de generaal, een zijner stafof
ficieren, commandant Rodier, doodge
schoten. Mitterrand vertelde dat Debré
hem toen kwam opzoeken, omdat zijn
naam werd genoemd in verband met dit
„bazooka"-schandaal. Debré zou Mitter
rand, toenmaals minister van Justitie,
hebben verzocht hem de (ijd te gunnen
zich tegen deze bedekte beschuldigingen
te kunnen verdedigen.
Wie liegt hier?
Diezelfde dag nog, liet. Debré,via een
officieel communiqué, weten dat hij-Mit
terrand -nooit over deze aangelegenheid
gesproken had. Mitterrand bleef, met een
lichte nuance, echter op zijn stuk staan.
Het avondblad Le Monde, dat een inter
nationale naam van onkreukbaarheid te
verliezen heeft, publiceerde de volgende
dag een hoofdartikel onder het uitdagende
opschrift: „Wie liegt hier?"
Op die vraag is nimmer een antwoord
gegeven. Men is helaas verplicht 'e con
stateren dat de minister-president van
Frankrijk tot dusver niet alles lijkt te heb
ben gedaan om zich te bevrijden van een
zware blaam, die een oud-minister van
Justitie op hem heeft geworpen. Het voor
stel van Mitterrand een ereraad of enquête
commissie te benoemen, werd door de pre
mier niet aanvaard. Op een zeer uitvoe
rige analyse van feiten en gebeurtenissen
over het „bazooka"-schandaal in het
weekblad L'Express, waarbij de minister
president het vuur nog dichter aan de
schenen werd gelegd, heeft Debx-é even
min gereageerd. Het wordt het publiek zo
wel steeds moeilijker gemaakt te blijven
geloven dat dat ene communiqué van de
minister-president een afdoend tegen
wicht vormt tegen al het materiaal waar
mee persorganen en figuren, die eveneens
een reputatie te vei-dedigen hebben, hem
nu in een dubieus daglicht hebben ge
plaatst. Debré is er ook nog van beschul
digd dat hij als minister van Justitie het
onderzoek naar de ware toedx-acht van de
moord op een Franse officier in de doof
pot zou hebben gestopt.
Het is niet slechts onfris, maar zelfs zeer
ongezond wanneer een eerste minister on
gestraft van ongeoorloofde handelingen en
van nog ernstiger medeplichtigheden be
ticht kan worden. Tegen smaad kan men
zich echter altijd nog verdedigen. Waarom
neemt de premier, zo beginnen de Fran
sen zich in steeds bredere kring af te vra
gen, die kansen dan niet waar? Omdat die
beschuldigingen toch niet voor honderd
percent als ongegronde insinuaties om
schreven zouden kunnen wox-den en de
premier dus een twijfelachtige schaduw
boven het volle licht der waarheid ver
kiest?
In dat geval, waax-aan men niet geloven
wil, zou de minister-president maar één
uitweg openstaan en wel: aftreden van
zijn hoge post. Voor die mogelijkheid zou,
zo is ook al opgemerkt, Debré zich boven
dien kunnen beroepen op de allerhoogste
eveneens op grond van het feit dat zij on
wettig brieven geopend hebben op gezag
van hun superieui-en, terwijl bij hun beoor
deling tevens de factoren meespreken, dat
het hier bij uitsluiting heeft gegolden de
bi'ieven van kennelijk subvei'sieve perso
nen en de onwettige handelingen bijna
drie jaar geleden een einde hebben geno
men.
Voorts heeft de commissie bevonden
dat een klein aantal lagere en enkele ho
gere postambtenaren wisten, of althans
redelijkerwijs konden vermoeden, dat on
rechtmatige briefopening plaatsvond, aan
welke handelingen zij echter slechts op
zeer indix-ecte wijze hebben meegewerkt
Ook in dit geval ziet de commissie geen
aanleiding om maatx-egelen te stellen.
In een slotbeschouwing beveelt de com
missie aan. dat de inlichtingendienst
wordt losgemaakt van het pai-ket van het
Hof van Justitie. Het yërkrijgen van in
lichtingen dient, op grond van de geheel
andere sfeer, waarin een dergeliike diensl
werkt, aan een instantie te worden opge
dragen, die geheel onafhankelijk werkt
van het parket.
autoriteit, op generaal De Gaulle die in
zijn laatste memoires heeft geschi-even
dat een „minister de staat in sommige
gevallen nog de hoogste dienst bewijst
door zijn portefeuille neer te leggen
De Gaulle op de hoogte?
LONDEN (UPI) Er bestaan onweer
legbare bewijzen dat De Gaulle p de
hoogte was van de komplotten die de vier
de republiek vernietigden en hem aan
de macht brachten, aldus het Britse La
bour weekblad „Tribune". In een villa ge
naamd „Des Sources", in een buitenwijk
van Algiers, werden geruime tijd geleden
brieven gevonden van „belangrijke figu-
-191 91 je I[BA lin JGEM UI U9J
den dat premier Debré, en de minister voor
de Sahara Jacques Soustelle, de hand heb
ben gehad in de aanslag op Salan. De brie
ven werden door de officier van just.tie in
Algiers in beslag genomen en ter hand ge
steld aan Mitterrand, die toen „garde des
Sceaux" was. Mitterrand verzocht de
toenmalige premier Guy Mollet tosstem
ming tot arrestaties te mogen overgaan en
de pai-lementaire onschendbaarheid van
de (toenmalige) senator Debré en van
Pascal Arrighi (een bekende rechtse ex
tremist) te mogen opheffen". „Mollet wei
gerde en zijn minister van Defensie, Bour-
gès-Maunory, drong er op aan dat de zaak
in handen van het leger zou blijven", aldus
de „Tribune". „Aangenomen wordt dat
Mitterrand de brieven uit veiligheidsover
wegingen naar Groot-Brittannië heeft ge
zonden". Het blad zegt dat Debré, als mi
nister van Justitie kort nadat De Gaulle
aan de macht was gekomen, tot taak kreeg
„het komplot tegen Salan in de doofpot te
doen verdwijnen". Als een der belangrijk
ste volgelingen van de generaal „kon hij
de baan krijgen die hij wilde".
LONDEN (AFP) Een speciale co
respondent van de „Daily Mail" is van
mening, dat keizer Haile Selassie van
Ethiopië, die de stichting van de „Verenig
de Staten van Afrika" in een niet verver-
wijderde toekomst zou beogen, van plan is
een belangrijke rol te spelen bij de ver
werving van de onafhankelijkheid door
Afrikaanse landen.
De keizer zal Europese en Afrikaanse
landen, die belang stellen in de toekomst
van Afrika, uitnodigen voor een conferen
tie te Addis Abeba in 1960. Wij zijn trots
op onze onafhankelijkheid. Wij hebben er
voor gestreden en wij zijn van oordeel, dat
andere volken er oo krecht op hebben",
aldus heeft Haile Selassie volgens de cor
respondent van de „Daily Mail" verklaard.
AMSTERDAM
Voor de laatste beursdag van deze week
had de handel in de internationale waax--
den niet veel te betekenen. Verreweg het
grootste deel van de beursbezoekers had
bij de epening belangstelling voor de hoek.
waar aandelen Nationale Handelsbank
verhandeld worden. Bij de opening heerste
er dan ook grote drukte en werden de
aandelen op 199 gekocht en verkocht. De
slotkoers was circa 190. Gedui-ende de na
beurs werd voor deze stukken 200 betaald.
Na de opening op 199 ontstond er een
strijd tussen de hoekman en de beurs om
de brug van 200 percent. Nadat de hoek
man getracht had deze limiet te kunnen
houden door het nodige materiaal op 200
af te geven, voelde hij even later goed aan,
dat de vraag te groot was om door het. af
geven van de stukken de brug te kunnen
houden. De hoekman gaf zich dan ook
spoedig gewonnen en kwam de koei's van
201 y2 op het noteririgsbord. Over het
„waarom" van de hausse in deze aandelen
van de laatste dagen tast de beurs nog
steeds in het duister. Dit temeer, doordat,
de directie van de Nationale Handelsbank
desgevraagd, niets heeft mede te delen met
betrekking tot de forse koersstijging van
deze aandelen. Er is, aldus de directie,
niets aan de hand. Gedurende het verdere
beursverloop daalde de koers tot 196. om
de markt te verlaten op circa 198 In de
internaionalë waarden viel weinig te be
leven, mede in verband met het naderen
de weekeinde. Philips een achttal punten
in reactie op 817%, Unilever circa dx-ie
punten lager terwijl AKU 454 ex 4 percent
interim-dividend noteerde, tegen gisteren
459 7/8 cum dividend. Kon. Olie bijna een
gulden lager. De scheepvaartsector wilde
van lagere koersen niets weten en de stem
ming was in deze afdeling goed prijshou
dend tot hoger. Cultures goed prijshou
dend in een stille markt en de staatsfond
sen vertoonden overwegend hogere koer
sen. Aandelen Union Rijwielfabriek wer
den twintig punten hoger op 240 geadvi
seerd op de verrassende ruime dividend
verhoging. Claims Stoomspinnerij Twenthe
verlieten de markt op circa 30,waar
door de emissie van de 2 miljoen 5
in aandelen converteerbare obligaties is
geslaagd. Aandelen Nederlands Exportfa-
briek n.v. (NEFA) kwamen voor het eerst
in de notering met een taxatieprijs op 246,
overeenkomende met de vorige claimprijs.
Claims automobielindustrie „Rotterdam"
taxatie 725 700). Aandelen Deli druk
kerij enige punten lager op de slechte di
videndvooruitzichten voor de eerstkomen
de jaren. Prolongatie 3% percent.
Van een totaal van 438 veiTiandelde
fondsen waren 203 (46.3%) hoger, 133
(30.3%) lager en 102 (23.4%) gelijk. (ANP).
NEW YORK
Tegen eind beurs heeft zich op het be
richt van de president dat de produktie
met 33 pex-cent zal worden verhoogd, een
levendige handel ontwikkeld in aandelen
American Motors. Een koerswinst van 4
dollar was het gevolg. Andere automobiel
waarden profiteerden van de ontstane
tendens: Ford won 3 dollax-, andex-en liepen
fracties tot iets meer dan een dollar op
De markt als geheel vei'beterde zich. Du
Pont won 2 dollax-, Alcoa iets meer dan 2
en Polaroid ruim 5 dollar. Het bericht dat
de onderhandelingen tussen werkgevers en
werknemers maandag worden hervat
leidde tot een gunstige reactie bij de staal-
fondsen. Spoorwegen lagen vast in de
markt tegen sluitingstijd werden grote
pakketten omgezet. 20.000 aandelen Glen
Alden, 15.000 Burlington Industries en
34.000 Motor Wheel bij vooi-beeld. De
totale omzet was 3.230.000 aandelen. Van
een totaal van 1245 verhandelde fondsen
sloten 550 hoger en 447 lager. Het indus-
triegemiddelde kwam van 673.90 op 676.65,
dat van spoorwegen van 154.33 op 154.78
en dat van openbare nutsbedrijven van
87.01 op 87.00. (UPI)
De kantonrechter te Gx-oningen heeft
vonnis gewezen inzake de „getemde"
autootjes, die door een snelheidsbegren
zer niet harden kunnen rijden dan 20 km.
per uur. De kantoni-echter vond, dat ook
voor dergelijke auto's een rijbewijs nood
zakelijk is. Absoluut gezien kan een der
gelijke auto wél harder rijden dan 20
km. per uur. Hij vei-ooi-deelde de verkoop
leider van een autohandel in Groningen
tot /ll.- boete, zulks om gelegenheid tot
beroep open te stellen. De kantonrechter
overwoog, dat uit de getuigenverklaringen
van deskundigen is gebleken, dat door een
niet-deskundige door een betrekkelijk een
voudige ingreep de snelheid opgevoerd
kan worden. De beperking van de snelheid
is namelijk in oorsprong gelegen in de ki
lometerteller. Uit het verhoor van de des
kundige ir. J. van Rosevelt, chef van de
technische dienst van de A.N.W.B. te Rot
terdam, bleek veertien dagen geleden, dat
de teller defect dan worden gemaakt, dat
de kabel en het glas van de kilometerteller
kunnen worden vernield en de naald met
de vinger kan worden tegengehouden.
Alhena 18 v. Santos n. Rio de Janeiro.
Almdijk pass. 18 Miami n. Houston.
Amêrskerk 18 v. Marseille n. Genua.
Area pass. 18 Guadeloupe n. Beyrouth.
Argos 19 te Bourgas.
Axeldijk 18 v. Buenos Aires n. Paranagua.
Abbedijk 18 550 m. n.n.o. Azoren n. Terneuzen.
Abida 18 v. Holtenau n. Ornskoldsvik.
Achilles 18 te Arica n. Matarni.
Albireo 18 te Hamburg v. Rotterdam.
Almkerk 18 v. Zanzibar 19 te Mombasa.
Ampenan 18 120 m. n.w. Alexandrië n. Port Said.
Amsteldiep 18 300 m. z. Midway eil. n Japan.
Amstellaan 18 350 m. n.n.w. Bermuda n. Aruba.
Aagtekerk 18 v. Amsterdam n. Zuld-Afrika.
Acmaea 18 v. Singapore n. Balikpapan.
Alamak 18 v. Freemantle n. Adelaide.
Andijk 18 v. Bremen n. Hamburg.
Asmidiskc 18 320 m. z.o. Kp. Race n. Rotterdam.
Aardijk 19 te Havana.
Asterope 19 te Hampton Roads.
Batjan 18 100 m. o. Kp. Guardafui n. Djibouti.
Billiton 18 te Tandjong Priok verwacht.
Bonita 18 v. New York n. Limon.
Boskoop 18 800 m. w.z.w. Landsend n Antw.
Banggai 19 te Philadelphia.
Blitar 18 v. New York n. Genua.
Verduistering. Een jaar gevangenis
straf heeft de officier van Justitie bij de
rechtbank te Amsterdam geëist tegen een
58-jarige boekhouder-kassier van de
Stichting Volksmuziekschool te Amster
dam, gearresteerd wegens verduistering en
valsheid in geschrifte. Volgens een accoun
tant zou er f 60.000 verdwenen zijn.
Te oordelen naar een aantal schriftelij
ke en mondelinge opmerkingen aan onze
redactie, afkomstig van personeelsleden
der P.T.T., is de reactie op het bij de
P.T.T. gevoerde gratificatiebeleid (het
door de regering voorgeschreven „merit-
rating" systeem, beloning naai verdiens
te) ongunstig. De vrees dat deze vorm
van gratificatie-toekenning onrust en ont
stemming in het bedrijf zou wekken, werd
door ons in een redactioneel commentaar
reeds eerder tot uitdrukking gebracht en
is blijkbaar niet ten onrechte gewekt.
Wij zijn er niet toe ovei'gegaan, indivi
duele klachten van P.T.T.'ers die zich te
kortgedaan voelen, te publiceren, aange
zien het niet aan ons is te oordelen over
de al of niet rechtmatige toepassing van
het gewraakte systeem en bovendien, om
dat wij de juistheid van de medegedeelde
feiten niit kunnen controleren. Plet gaat
ook niet om incidentele gevallen, doch om
het gehele systeem, dat volgens logische
gevolgtx-ekkingen onmogelijk bevredigend
kan werden.
Om een indruk te geven van de rege
ling, geven wij hieronder een korte sa
menvatting van de details ervan:
Volgens de richtlijnen kunnen ten hoogst
10 pet. van de maandloners voor een gra
tificatie 'welke varieert van (75,- tot
200,—onafhankelijk van de loonschaal
van betrokkene in aanmerking komen
De weekloners: Vorig jaar werd aan
alle weeklonex-s een toeslag van 3 percent
gegeven. Over 1959 is een gedifferentieer
de loonsverhoging in de vorm van een
éénmalige gratificatie toegepast, waardoor
de beloning van de weekloners over 1959
als volgt geregeld is: 10 percent personeel
toeslag van 3 pei-cent (reeds verleend): 80
percent personeel toeslag van 5 percent'
(waarvan 3 percent reeds verleend, grati
ficatie van 1 week loon extra 2. per
cent); 10 percent personeel toeslag van
7 pei'cent (waarvan 3 percent reeds is
vexieend, gratificatie van 2 weken loon
extra 4 percent).
Door het stellen van deze algemene
grenzen kan het vooi'komen dat onder de
10 percent weekloners, die thans geen
extra gratificatie verkrijgen, ook degenen
vallen die in vergelijking met hun col
lega's, de ondei'ste plaatsen op een onder
linge rangschikkingslijst innemen, hoewel
hun prestaties in absolute zin als voldoen
de, ruim voldoende of in enkele gevallen
zelfs als goed kunnen worden gewaardeerd.
Ook zullen ierbij betrokken zijn de mede
werkers die om één of andere reden niet
overeenkomstig hun rang zijn tewerk ge
steld en die hun huidge taak (in de regel
naargeschoven functie) soms op zeer goede
wijze vervullen.
Zij die wegens militaire dienst of ziekte
in 1959 gedurende 6 maanden of langer
afwezig zijn geweest komen niet voor een
gratificatie in aanmerking.
Een bewijs voor het misnoegen dat door
de toepassing van deze regeling is ont
staan. wordt gevormd door het feit dat in
Haarlem een aantal ..begunstigde" oerso-
neelsleden een zeker Dercentage van hun
gratificatie hebben afgestaan om hun
minder fortuinlijke collega's een kleine
vergoeding te bereiden voor de teleurstel
ling, die zij hebben ondergaan.
In de brief, waarin 't betreffende dienst
onderdeel mededeling van deze geste deed
aan onze redactie, wordt ondermeer ge
zegd:
„Het doet ons genoegen dat de getrof
fenen, die bijna allen tot de laagst bezol
digden behoren, toch nog een kerstmis
kunnen beleven waar boven iedere kerst
boom de christelijke naastenliefde van
hun collega's straalt".
(Het is onbegrijpelijk dat een overheids
bedrijf door dergelijke ontactische en
psychologische foutieve maatregelen de
arbeidsrust in zijn gelederen in gevaar
brengt. Wanneer die rust inderdaad zo
ernstig verstoord is als de symptomen
moeten doen geloven, is het publiek in
deze kwestie direct betrokken, aangezien
de goede gang van zaken bij de PTT een
openbaar belang is.
Daarom is het gewenst deze kwestie zo
duidelijk en uitvoerig mogelijk onder de
openbare aandacht te bx-engen. Een punt
van belang is ook nog. dat de overheid
door deze regeling diegenen met inhouding
van gratificatie straft, die zij zelf in mili
taire dienst heeft gedwongen! Red.)
De rekening van het vereveningsfonds
sluit voor de verplichte ziekenfondsver
zekering over 1958 aldus de Zieken
fondsraad met een nadelig saldo van
20 miljoen gulden. Dit bedi'ag is in min
dering gebracht van de algemene reserve
die daardoor pér 31 december 1958 is
teruggelopen tot 55,7 miljoen gulden. De
totalé uitgaven der verplichte verzekering
beliepen 410 miljoen gulden, waarin is be-
grepen de bijdrage van het verevenings
fonds in de kosten der bejaardenvei-zeke-
ring. Afgezien van deze bijdrage bedroegen
de kosten per verzekerde in 1958 69,83
Op grond van de thans bekende ge
gevens wordt voor het jaar 1959 een na
delig saldo van 22,6 miljoen gulden ge
raamd en voor het jaar 1960 met inacht
neming van de premieverhoging per 1 ja-
nuai'i 1960 van 4,5 tot 4,8 percent een
voordelig saldo van 2 miljoen gulden. De
algemene reserve zal dus ultimo 1960 naar
schatting 35,1 miljoen gulden bedragen
De rekening van de bejaardenvei-zekering
geeft als totale kosten een bedrag van
71,2 miljoen gulden. De verzekerden heb
ben aan premie betaald 19,9 miljoen gul
den. De bijdragen van rijk en vex-evenings-
fonds, die evenals de px-emie op de geraam
de kosten zijn afgestemd, waren elk gesteld
op 24,1 miljoen gulden. Het tekox-t van
3,1 miljoen gulden zal worden gedekt door
aanvullende bijdi'agen van rijk en vereve
ningsfonds, alsmede door premieheffing in
volgende jaren.
De premies der bejaardenverzekering
zijn per 1 januari 1960 als volgt verhoogd
voor de laagste inkomensklasse van 0.80
tot f 0,92 per week en voor de hoogste
inkomensklasse van 1,64 tot 1,84 per
week.
3-3%% Nederl. '47
91^
3% Nedl. 1962/64
97^
Woningbouw 6%
109-H
Pr. A'dam '56 I..
80
Pr. A'dam '56 II..
89
Pr. A'dam '56 III
89
Pr. R'dam '52 I..
88,5/i#
Pr. R'dam '52 II..
Pr. R'dam '57.....
97
A.K.U
455
Calvé Delft
760
Van Gelder Zonen
259
K. N. Hoogovens
790
Nederl. Ford
402
N. Kabelfabriek.
433
gew.Philips Gloeil.
81714
Pref.PhilipsGloeil.
290
Unilever
780%
Wilton Fyenoord.
220
Werf Gusto
160
Dordtsche Petrol.
749'%
Kon. Petroleum..
f 161,30
Billiton
365
A'dam Rubber..^.
116%
K.L.M
f 114,50
Holl. Amer. Lijn.
174%
K.N.S.M
192%
N. Scheepv. Unie
158%
v. Nievelt Goudr.
148
Phs. v. Ommeren
260
H.V.A.
156
Delimaatschappij
f 184,40
Amsterd. Bank
324
Nat. Handelsbank
198
Ned. Hande1 Mij
?45
Rotterd. Bank
•>81
Twentsche Bank.
256
Anaconda Copper
65%
Bethlehem Steel
54
U.S. Steel
98%
General Motors..
537%
Shell Union-
79^
Tidewater
24
Slotkoers
vrijdag
Bawean 19 te Marseille verwacht.
Caltex Arnhem 19 te Rotterdam verwacht.
Caltex Delft 19 te Kurnell.
Caltex Leiden 19 te Port Said.
Casamance 18 v. Rouaan n. Las Palmas.
Cities Service Valley Forge 18 v. Amuaybay naar
Rio de Janeiro.
Caltex Delfzijl pass. 18 Borkumrif n. Pernis.
Crania pass. 18 Goa n. Calcutta.
Cradle of Liberty 19 v. Gothenburg n. Stockholm.
Caltex Pernis 18 115 m. n.w. Alexandrië n. Pernis.
Camitia 18 300 m. z.w. Landsend n. Rotterdam.
Caltex Delfzijl 19 te Rotterdam.
Calt. Nederl. 18 570 m. w.n.w. K. Town n. Durban.
Carillo 18 200 m. w.z.w. Finisterre n. Honduras.
Daphnis 17 v. New York n. Willemstad.
Doris 18 te Mobile.
De Eerens 18 300 m. z. Guardafui n. Ummsald.
Dahomeykust 19 te Freetown v. Amsterdam.
Esso Nederland pass. 18 Mekka n. Suez.
Esso Rotterd. 18 t. ank. Bittermeer n. Rastanura.
Eenhoorn 19 te Hamburg.
Eos 18 te Izmir v. Gulluk.
Eemland pass. 18 Beachyhead n. Las Palmas.
Friesland KRL 17 v. New York n. San Diego.
Gaasterkerk 18 v. Genua n. Cadiz.
Giessenkerk 19 te Kobe.
Graveland 19 te Santos.
Geertje Buisman 18 123 m. z.w. Finist. n. Londen.
Hersilia 13 dw. Ouessant n. San Juan.
Haarlem 18 v. Antwerpen n. Amsterdam.
Hathor 13 90 m. o. Kp. Passero n. Lissabon.
Hector 18 60 m. w. Cyprus n. Izmir.
Helicon 18 200 m. n. Porto Rico n. Antwerpen.
Java 19 te Genua.
Jagersfontein 19 te Port Elisabeth.
Jsson 18 v. New York n. La Guaira.
Kopionella 18 v. Kalmar n. Rotterdam.
Karimata 19 te Cebu.
Kertosono 18 te Rastanura.
Kalydon 19 v. Las Palmas n. Port Harcourt.
Kosicia pass. 18 Terceira n. Curacao.
Kylix 18 te Sundsvall.
Kara 19 te Perth Amboy.
Keizerswaard 18 v. Port Harcourt n. Rotterdam.
Kellia 19 te New York.
Kenia 19 te Beyrouth.
Krebsia 19 te Singapore.
Kamperduin 18 300 m. o.z.o. Sable ell. n. N.York.
Korendijkk 19 v. Rotterdam n. Antwerpen.
Koningswaard 18 v. Punta Cardon n. Pensauken.
Korovina 18 290 m. o.n.o. Belem n. Curacao.
Laertes 18 225 m. n.w. Groot Natuna eil. naar
Rejangrivier.
Limburg 19 te Le Havre.
Loppersum 19 v. Hamburg n. Antweerpen.
Lcenerkerk 18 180 m. n. Port Sudan n. Pt. Said.
Lemsterkerk 18 230 m. w. Sicilië n. Port Said.
Liberty Bell pass. 18 Mona eil. n. Portland M.
Lutterkerk 19 te Port Said verwacht.
Laarderkerk pass. 18 St. Helena n. Las Palmas.
Lekhaven 18 te Rosario.
Loosdrecht 19 v. Antwerpen n. Rotterdam.
Lekkerkerk 18 te Port Said v. Rotetrdam.
Limburg 18 160 m. z.w. Ouessant n. Le Havre.
Mylady 18 76 m. n.n.w. Kp Blanc n. Dakar.
Maron 18 te Nassau verwacht.
Maureen 18 380 m. n.n.o. Flores n. Hamburg.
Maas 18 v. Tripoli n. Alexandrië.
Maasdam 18 te New York.
Merwede 19 te Freetown.
Minos 19 te Pietarsaar.
Merseylloyd 18 145 m. w. Minicoy n. Aden.
Mohammed Reza Shah 18 rede Suez n. Landsend.
Nijkerk 18 860 m. o.z.o. Guardafui n. Aden.
Naess Tiger pass. 18 Perim n. Suez.
Noordwijk 19 v. Monrovia n. Las Palmas.
Neder-Waal 18 te Penang.
Nestor 18 te Baltimore.
Oranje 19 te Melbourne.
Oranje 18 te Melbourne.
Oranje Nassau 18 v. Cowes n. Barbados.
Osiris 18 v. Guanta n. Carupano.
Ouwerkerk pass. 19 Ouesant n Antwerpen.
Overijsel 18 v. Bremen n. Hamburg.
Oranjefontein 18 v. Antwerpen n. Amsterdam.
Ouwerkerk pass. 18 Finisterre n. Antwerpen.
Prins Alexander 19 te Rijeka.
Prins Willem II 18 v. Londen n. Halifax.
Purmerend 18 te Rotterdam.
Prins Willem George Frederik 19 te Hamburg.
Philippia 18 30 m. z.o. St. Catharina n. Mena.
Pendrecht 18 120 m. w. Algiers n. Banias.
Peperkust 18 90 m. w.n.w. Lissabon n. Le Havre.
Philine pass. 18 Kreta n. Perzische Golf.
Prins Fred. Willem 18 70 m. n.n.w. Tuskarrock
naar Londen.
Prins Frederik Hendrik 18 40 m. o.n.o. Casquets
naar Genua.
Prins Willem IV 18 30 m. z.o. Dublin n. Londen.
Pr. Willem V 18 276 m. o.z.o. K. Race n Le Havre.
Riouw 18 v. Balikpapan n. Tandjong Mani.
Riinkerk 19 te Aden.
Ridderkerk 18 te Bremen verwacht v. Rotterdam.
Rotti 18 te Khorramshahr.
Roggeveen 18 90 m. o. Bawean n. Singapore.
Rijndam 18 560 m. n.n.w. Azoren n. New York.
Stad Arnhem 18 dw. Lissabon n. Livorno.
Straat Cook 19 te Mauritius.
Senegalkust 18 v. Freetown n. Abidjan.
Straat Banka 18 te Sydney.
Stad Alkmaar 18 90 m. w. Oporto n. Dakar.
Stad Schiedam 18 30 m. n.w. Texel n. Gent.
Salatiga 18 260 m. w. Minicoy n. Djibouti.
Schie 18 30 m. w.n.w. Kp. Defer n. Hamburg.
Stad Maassluis 18 120 m. n.w. Dakar n. Pepel.
Stanvac Lirik 18 te. Sungeigerong verwacht
Stad Gouda 18 v. IJmuiden n. Melilla
Sommelsdijk 18 735 m n.n.w. Azor. n. Antwerpen.
Stad Leiden 18 700 m. o. Bermuda n. G. v. Mexico.
Steenwijk 18 526 m. z. Kp. Race n. Newark.
Tawali 19 te Calcutta verwacht.
Tomocyclus 18 te Perth Amboy.
Tjikampek 19 te Durban.
Tjipondok 18 v. Freetown n. Lobito.
Towa 18 v. Buenos Aires n. Santos.
Teiresias 18 te Hsingkang verwacht.
Tweelingen 18 70 m. w.z.w. Bergen Nw. n.Narvik.
Tahama 18 95 m. n. Lissabon n. Antwerpen.
Tamara 18 250 m. o. Gibraltar n. Finnart.
Tegelberg 17 v. Manilla n. Kobe.
Texel 18 220 m. w. Pulu Weh n. Singapore.
Utrecht 18 ten anker Shat A1 Arab.
Vlist 18 280 m. z. Kp. Race n. New York.
Van Noort 16 v. Sydney n. Singapore.
Van Waerwijck 18 v. Shanghai n. Hongkong.
Van Riebeeck 19 te Rangoon.
Westertoren 18 840 m. z.z.w. Hongkong n. Niigata.
Woensdrecht 18 180 m. z.o. Abadan n. Takoradi.
Waal 19 v. Rotterdam n. Lissabon.
Westland 17 v. Santos n. Las Palmas.
W. Alton Jones 18 850 m. n.w. St. Helena naar
Philadelphia.
Wield recht 18 350 m. w.z.w. Berm. n. P. La Cruz.
Willemstad 18 230 m. z.w. Landsend n. South.ton.
TJssel 19 v. Piraeus n. Volos.
Zonnewijk 18 v. Aotterdam n. Golf van Mexico.
Zaankerk 18 te Hamburg verwacht v. Rotterdam.
Zeeland 18 35 m. o. Tripoli n. Port Said.
SLEEPVAART
Clyde 21 bij Elbe verwacht.
Gele Zee 17 60 m. w. Brest.
Oostzee 17 600 m. o. Honolulu.
Poolzee 16 te Dover.
Rode Zee 17 420 m. w. Gibraltar.
Stentor 17 te Brunsbiittel.
Tasmanzee 17 250 m. z.w. Azoren.
Tyne 17 500 m. o. Kp. Florida.
Witte Zee 17 550 m. o. Bahia.
Officiële publikatie
GROETENUITZENDINGEN
Dank zij de belangeloze medewerking van
het Hilversumse elektronische korps zijn
groeten-opnamen voor marine-personeel in
Nederlands Nieuw Guinea en de Nederlandse
Antillen alsnog mogelijk geworden. Om de
groeten, welke voor Kerstmis en nieuwjaar
bestemd zijn, nog tijdig te kunnen opnemen
en naar de desbetreffende gebieden overzee
te verzenden, worden de familieleden van
bovengenoemd marinepersoneel (hoogstens
twee personen per familie) uitgenodigd om
op zaterdag 19 december, des middags om
16.00 uur zich bij een der onderstaande adres
sen te vervoegen.
Men gelieve precies op tijd aanwezig te wil
len zijn en de op papier gestelde groet, welke
ten hoogste 150 woorden mag bevatten, bij
zich te hebben.
Adressen:
Groningen. Het Tehuis. Lutkenieuwstraat 13
te Groningen.
Enschede. C.J.M.V.-gebouw, Blijdenstein-
laan 55.
Apeldoorn, gemeentelijke brandweerkazerne.
Hoofdstraat 177 II.
Eindhoven. St. Gerardushuis. Gladiolenstraat
hoek Seringenstraat. Stratum.
Den Haag. protestants militair tehuis. Riouw-
straat 57.
Rotterdam, protestants militair tehuis. Schie-
damsesingél 175a (gelieve te 17.00 uur aan
wezig te zijn).
Breda protestants militair tehuis. Keizer
straat te Breda.
Leeuwarden, protestants militair tehuis,
Voox-streek 36.
Utrecht, protestants militair tehuis. Wed 3a.
Heerlen. St. Claracollege. Gasthuisstraat.
Sas van Gent. bx-andweerkazerne. Kerk
hoflaan.
Den Helder, marinekantine. „Huys Tijd-
verdrijff".
Arnhem, protestants militair tehuis Velper-
weg 25c.
Amsterdam. protestants militair tehuis.
Mess 39.
van de Westfaalse en Limburgse mijnen
Grootafnemers belangrijke reductie
Kennemerlaan 166 - Telefoon 4420