van deze fantastisch voordelige
VAN NELLE aanbieding
„Lieve Vrouwekerk" wacht
hoog op de Vliehors op springtij
Havenberichten
Broeivergunning gevraagd voor
oud-leerlingen tuinbouwschool
Bollenvak houdt ontwikkeling
onvoldoende in 't oog
Zoals...
(JTOJUOÊI gratu
Ned. Ver. van Huis
vrouwen bezocht
Haarlems Dagblad
Leidsch Dagblad
honderd jaar
Kwekers nemen te veel afwachtende
en zorgeloze houding aan
Onderzoek naar de
vervuiling van
badstranden
Eenjarig bestaan
feestaanbiedingen
DONDERDAG 25 FEBRUARI 1960
4
Sleeptros van een kilometer
VERZOEK AAN P.S.V.
Reddingswerk in Zwickau
In dit
dagblad
De volgende week, bij springtij, zal er
bij de Vliehors, de uitgestrekte kale zand
vlakte die in het verlengde van het eiland
Vlieland ligt, een harde strijd gevoerd
worden om het 10.000 ton metende schip
Lieve Vrouwekerk vlot te krijgen. Sinds
één van de januari-stormen zit het hoog
en droog op de zandplaat en in de afge
lopen weken heeft men hoewel er bij
ieder hoog tij pogingen worden aangewend
het gevaarte nog niet veel verder kun
nen krijgen. Het schip hoort thuis in Rot
terdam bij de Verenigde Nederlandse
Stoombootmaatschappij. Deze maatschap
pij is met de bergingsmaatschappij voor
heen G. Doeksen en zoon te West-Terschel
ling overeengekomen, dat deze op basis
van „no cure, no pay" (geen resultaat,
geen betaling) zal trachten het schip vlot
te trekken. Dat er resultaat zal komen is
nu vrijwel zeker. De heer Folkert Doek
sen, één van de directeuren en bergings
chefs van de Terschellingermaatschappij,
zei ons, dat hij goede hoop heeft dat de
Lieve Vrouwekerk de volgende week vlot
komt. Men heeft de laatste dagen bij hoog
tij niet veel kunnen doen, omdat de wind
geregeld oost was en dan komt het water
niet zo hoog. Toch is het schip enkele tien
tallen meters gesleept enhet ligt nu met
het achterschip naar zee. Als de omstan
digheden bij het springtij wat meewerken
dan zit er een goede kans op succes in,
zo zei de heer Doeksen. Er is door de ber
gingsmaatschappij al heel wat materieel
en personeel ingezet om het werk tot een
goed einde te brengen. Voor vele man
nen op Terschelling en Vlieland betekent
dat in deze slappe tijd een tijdje goed lo
nend werk. Men moest eerst maatrege
len nemen om te verhinderen, dat het
schip bij een volgende storm nog hoger
op de Vliehors terecht zou komen. Daar
voor werden lijnen en ankers uitgebracht
en verder heeft men water in een ruim
gepompt. Een tweede karwei was het ge
reedmaken van een sleeptros van niet
minder dan een kilometer lengte, opdat
deze direct beschikbaar zou zijn zodra de
omstandigheden gunstig waren om een
kansje te wagen. De verbinding met het
schip is tot stand gebracht door drie sche
pen van de maatschappij Doeksen, name
lijk de „Doggersbank," de „Holland," en
de „Stortemelk". Verder is een gunstige
omstandigheid, dat de machines van de
Lieve Vrouwekerk nog intact zijn en dat
het schip dus zelf behoorlijk kan mee
werken bij de pogingen om vlot te komen.
Al het werk heeft totnutoe slechts die en
kele tientallen meters vooruitgang opge
leverd en tussen de Vliehors en de vrije
Noordzee liggen nog een paar flinke zand
banken. De bemanning van het schip
hoopt echter van harte, dat hun vaartuig
er volgende week bij het springtij vlot
overheen wordt gesleept, want de ge
dwongen rust begint wel wat te vervelen.
Woensdag kwamen in IJmuiden aan: Memel-
land van Antwerpen, laden Binnenhaven IJmui
den; Nora, Novorossisk; Amigo, Rochester, laden
Staalhaven IJmuiden; Friedenau, Antwerpen.
Zaanstroom, Londen; Groote Beer, R'dam; Heiloo,
Kingslynn, laden Binnenhaven IJmuiden; Kroen,
Rotterdam; Minna Schupp, Rekkefjord; Geestdijk,
Maassluis, laden Staalhaven IJmuiden; Yarrow.
Grangemouth, slabs lossen Binnenhav. IJmuiden;
Ardeas, Rotterdam.
Donderdag kwamen in IJmuiden aan: Ada Gor-
thon van Rotterdam; Magas, Rotterdam; Carl
Meentzen, Bremen; Swift, Londen; Artura, Rot
terdam; Jan Kreumer, Vlaardingen, laden Bin
nenhaven IJmuiden.
Woensdag vertrokken uit IJmuiden: Whitfleet
naar Portland, ledig IJmuiden; Nigeria, Hamburg;
Achilles, Curagao; Frigag, Emden; Lizard, Lon
den; Drake, Londen; Owerri, Rotterdam; Sieben-
bürgen, Rotterdam; Malmanger, Ceuta; Trito,
Rotterdam; Eemstroom, Leith: Martha Ahrens,
Hamburg; Leninogorsk, Gdansk; Graveland. Las
Palmas; Ostfriesland, Kopenhagen.
Donderdag vertrokken' uit IJmuiden: Frauke
Danz, Aarnus; Peregrine, Harlingen; Vechtstroom,
Bristol; Sunhill, Antwerpen; Barlind, Kiel; Osiris,
Curacao: Libertas, Rotterdam; Wiebold Böhmer,
Rotterdam; Geziena Hendrika, Bilbao; Yarrow.
Antwerpen, ledig van IJmuiden.
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
van herkomst of bestemming geen nadere aan
duiding volgt, betekent dit dat het schip van of
naar Amsterdam is gegaan).
BILJARTERS IN KAMPIOENS
WEDSTRIJDEN.
Vier leden van de Beverwijkse biljart
vereniging „Scheywijck" hebben de uit
nodiging ontvangen deel te nemen aan de
voorwedstrijden voor het kampioenschap
eerste klasse der K.N.B.B., district Haar
lem. Het zijn de heren R. Bloemendaal, E.
Koopman, J. Sakkers en J. v. Zijl.
Men is blij met iedere onverwachte bezoe
ker, die langs de 10 meter lange touwlad
der komt opdagen. Toch is het aan boord
al heel wat beter en gezelliger dan direct
na de stranding want toen heeft men het
enkele dagen zonder verwarming en ver
lichting moeten doen. De tien van de der
tig bemanningsleden die er nu nog zijn zoe
ken ook wel eens vertier in het dorp Vlie
land, maar daar valt in de winter ook niet
veel te beleven. Een auto van Vlielands
eerste busonderneming zorgt voor dage
lijks contact tussen het dorp en het schip
en uitei'aard komen ook wel eens Vlielan-
ders naar de hors om het hoog boven de
zandvlakte uitrijzend schip te bekijken.
Een attractie voor de badgasten, zoals
enkele jaren geleden de gestrande „Vir
go" op de Vliehors is geweest-, zal de Lie
ve Vrouwekerk echter niet worden. De
Virgo" lag er toen nog bijna de gehele
zomer en er werden van Vlieland af zelfs
auto-excursies naar toe georganiseerd. De
Lieve Vrouwekerk zal echter tegen de zo
mer, na deze onfortuinlijke onderbreking
van haar reis van Hamburg naar Antwer
pen, hopelijk al lang weer over de wijde
zeeën zwerven.
In deze en de vorige week heeft een
aantal van meer dan honderd leden van
de afdeling Haarlem der Nederlandse Ver
eniging voor Huisvrouwen in vier groepen
een bezoek gebracht aan het drukkerij
bedrijf van Haarlems Dagblad Oprechte
Haariemsche Courant.
Voordat de bezoeksters het bedrijf van
de vervaardiging van dagbladen in wer
king zagen, werd haar in de kantine een
serie kleuren-diapositieven getoond, ver
gezeld van een mondelinge toelichting.
Hierna werd een rondgang door het be
drijf gemaakt, waarbij zij de vele ma
chines en produktiemethoden in werking
konden aanschouwen.
De dames verklaarden zich hoogst ge
ïnteresseerd en keerden na het bezoek van
ongeveer twee uur weer huiswaarts in het
bezit van het antwoord op de vraag: hoe
maken ze een krant nu eigenlijk in zo
korte tijd?
Reeds geruime tijd ontvangt Haarlems
Dagblad/O.H.C. gezelschappen uit leden
van verenigingen en clubs voor dergelijke
bezoeken, waarbij men zich onveranderlijk
vol belangstelling en ook veelal verrast
toont voor de wijze waarop een modern
dagblad dagelijks in zulk een omvang en
zo grote getale wordt gereedgemaakt.
De vereniging „Theorie en Praktijk"
heeft het Produktschap voor Siergewassen
het verzoek gedaan de oud-leerlingen van
de Rijkstuinbouwschool in Lisse in aan
merking te doen komen voor een broei
vergunning. De vereniging „Theorie en
Praktijk" heeft in een brief aan het be
stuur van het P.V.S. uiteengezet, dat de
leerlingen van de Rijks Middelbare Tuin
bouwschool te Lisse zo'n gedegen theo
retische kennis van het broeien van bloem
bollen opdoen, dat zij menen voldoende
kennis te hebben om als broeier van
bloembollen te worden erkend. Zij ver
zochten het bestuur „dat bij een eventueel
instellen van een tuinbouwvestigingswet
wordt vastgelegd dat ten aanzien van het
trekken van bolbloemen naast het diploma
van de middelbare tuinbouwschool in
Lisse geen praktijkervaring meer wordt
geëist voor het verkrijgen van de desbe
treffende erkenning".
De heer T. Kralt, die de Rijnburgse
broeiers vertegenwoordigde, ontkende tij
dens een vergadering van het produkt
schap niet dat de lessen zeer goed zijn.
Maar er was volgens hem toch wel enig
verschil tussen het broeien van een paar
kistjes voor de show en het broeien voor
de markt, dus met honderdduizenden stuks
tegelijk.
Dr. A. J. Verhage stelde daartegenover
dat de leerlingen van de school in Aalsmeer
veel minder theorie krijgen op dit gebied
en toch wel mogen broeien. Er bleek wel
uit de bespreking, dat het bestuur de bil
lijkheid van het verzoek inzag. De advies
commissie zal deze zaak behandelen en dan
krijgt het bestuur in de volgende vergade
ring hierover te beslissen.
De kortingspercentages blijven ongewij
zigd gehandhaafd op 5 percent voor hya
cinten, 1 percent voor vroege tulpen, 2 per
cent voor late tulpen en 2 percent voor
narcissen.
De heer Sterringa vroeg naar de oorzaak
van de vermindering van de export van
vroege tulpen. Volgens dr. Verhage en de
heer A. J. Braam is dit een gevolg van de
betere techniek van het broeien van de
late tulpen. Deze komen gelijk met de
zgn. vroege tulpen aan de markt en het
publiek ziet nu eenmaal liever langstelige
tulpen.
In augustus mogen de Nederlandse bloe
misten geen anjers naar Duitsland expor
teren. De Denen in mei en juni niet. Hier
in is verandering gekomen, doordat de
Deense Sperrfrist naar juli verschoven is,
waarbij echter een contingent van Dm.
300.000 gekomen is. Nederland meende, dat
het dan ook een contingent in augustus
zou moeten hebben. Het heeft het gekregen
en wel van Dm. 500.000. Er is zelfs een
„Besserungsklausel" opgenomen, die in
houdt, dat het contingent kan worden uit
gebreid als de bloemenmarkt dit kan ver
dragen.
De bolbloemen-export kan in december
gaan beginnen. Er is een totaal contingent
van 1 Vz percent van de bloembollenexport
in 1959. In concrete getallen uitgedrukt
komt dit neer op bijna Dm. 800.000. Te be
ginnen vijftien december kan voor 50.000,
Dinsdag 1 maart is het honderd jaar ge
leden, dat het Leidsch Dagblad werd op
gericht. Het was de heer A. W. Sijthoff,
die het blad als een uitgave van de in 1850
door hem opgerichte A. W. Sijthoff's Uit
geversmaatschappij deed verschijnen. Aan
vankelijk bedroeg de oplage slechts 180
exemplaren. Het duurde tien jaar voordat
dit aantal was gestegen tot 300.
Na afschaffing van het dagbladzegel in
1869 waarvoor de strijd reeds in het
nummer van 2 maart 1860 werd aange
bonden steeg de oplage vrij snel. Zij
bedraagt thans 22.500. Van de oprichting
af heeft het blad ernaar gestreefd een
politiek onafhankelijk orgaan te zijn, be
houdens een korte periode 1869 tot
1873 toen het een uitgesproken liberaal
karakter droeg.
De oprichter van het Leidsch Dagblad,
de heer A. W. Sijthoff, richtte tezamen met.
Martinus Nijhoff en D. A. Thieme in 1869
Het Vaderland op en gaf ook de stoot tot
de oprichting van het Rotterdams Nieuws
blad (1879) en de Haagsche Courant (1883).
Het beheer van het Leidsch Dagblad be
rustte van 1886 tot 1917 bij de jongste zoon
van de oprichter, de heer G. H. Sijthoff,
van 1917 tot 1959 bij de heer J. W. Henny,
oud-voorzitter van de Nederlandse Dag
bladpers, en sedert 1959 bij de heer E. A. E.
van Dishoeck. In 1905 werd het bedrijf
omgezet in een n.v. en in 1908 betrok het
Leidsch Dagblad een eigen afdeling in het
gebouw aan de Doesstraat, waarin de uit
geversmaatschappij was en ook nu nog is
gevestigd. Op 1 maart 1914 verhuisde het
bedrijf naar de Witte Singel, waar de ar
chitect W. M. Dudok in 1917 een gepaste
behuizing voor de administratieve dienst
ontwierp. Gedurende het directoraat van
de heer Henny (42 jaar) onderging het be
drijf vele moderniseringen en werd het
machinepark aanzienlijk uitgebreid.
Als hoofdredacteuren hebben het blad
gediend de heren J. van den Dop, J. W.
Henny en de heer W. W. Menkhorst. Thans
treedt de heer J. W. Brouwer op als hoofd
redacteur van het blad.
Ter gelegenheid van het eeuwfeest wordt
dinsdagmiddag een receptie gehouden in
het Stedelijk Museum De Lakenhal te
Leiden.
in januari 200.000, in februari 250.000, in
maart 150.000 en in april-mei nogmaals
150.000 Dm. worden verzonden. De uitvoer
van narcissebloemen voor Pasen komt
daar nog bij. Nederland zal bij deze export
een heffing opleggen om het verschil tus
sen de aankoopprijzen van de bollen weg
te werken.
De Duitse onderhandelaars zullen de be
rekeningen nagaan, met het principe gaan
ze akkoord. De gelden uit die heffing zul
len gelijkelijk worden verdeeld. Nederland
gebruikt zijn gedeelte voor de propaganda
voor bloemen in het algemeen, in Duits
land zal het alleen voor de snijtulpen wor
den gebezigd. Tenminste, als de Duitse
organisaties hun onenigheid zullen bij
leggen en gezamenlijk reclame zullen voe
ren. Is dat niet het geval dan zal Neder
land het geld nog wel even bewaren.
(Van onze medewerker voor bloembollencultuur)
IN PIET BLOEMBOLLENVAK beginnen langzamerhand de discussies over
de teeltmaatregelen op gang te komen. Het bestuur van de afdeling bollenstreek
van de Katholieke Vereniging van Ondernemers in het Bloembollenbedrijf heeft
bijvoorbeeld de moed gehad voor te stellen het surplusfonds en de binnenlandse
prijzen op te heffen. De leden waren het hiermee helemaal niet eens, omdat het
hun tegenwoordig goed gaat. Zij verdienen flink en willen een steuntje in de
rug beslist niet missen. Daartegenover staat een groep jonge vakgenoten
meest oud-leerlingen van de Rijkstuinbouwschool in Lisse die de internatio
nale ontwikkeling goed bijhoudt en tot de conclusie is gekomen dat men de
teeltmaatregelen uit het verleden best maar zo snel mogelijk kan vergeten.
Doet het bollenvak dit niet, dan zou het straks in een situatie kunnen worden
gedwongen, waarin het niet graag verkeert.
Zoals bekend is, vormt de landbouw het
moeilijke onderdeel van de Europese
economische eenwording. Deze situatie is
historisch gegroeid: allerlei landen heb
ben voor hun landbouw beschermende
maah-egelen genomen. De kostprijzen lo
pen mede hierdoor ver uiteen. De groot
ste moeilijkheid is nu de tegenstrijdige
standpunten van de diverse belangenge
meenschappen tot elkaar te brengen.
Eind vorig jaar heeft de Europese com
missie voorstellen betreffende de gemeen
schappelijke markt ingediend, die thans
bij de verschillende landen in studie zijn.
Over het Europese tuinbouwbeleid is ech
ter niets bekend geworden. Men neemt
aan dat de Europese commissie eerst de
voorstellen van tuinbouwzijde afwacht.
Deze zouden voor de siergewassen kun
nen worden gedaan door de internationale
organisatie van kwekers, de Association
internationale des producteurs horticol
(A.J.P.H.), die in staat moet worden ge
acht een vrij bevredigende regeling voor
de internationale handel in de Euromarkt-
landen te ontwerpen.
Dank zij dr. A. J. Verhage heeft ons
land in deze organisatie een gezagheb
bende stem. Het belangrijkste punt van
bespreking in deze organisatie is de vraag,
hoe men een overproduktie zal kunnen
voorkomen. Land- en tuinbouwprodukten
kan men zo snel vermenigvuldigen, dat
het aanbod binnen een of twee jaar veel
groter kan woi'den dan het publiek kan
opnemen.
In het bloembollenbedrijf heeft men dat
omstreeks 1930 ervaren. Toen de bloem
bollen niets meer waard waren kwam men
tot de conclusie, dat men de overschotten
door middel van een surplusfonds geza
menlijk moest opkopen. Om een norm te
hebben stelde men een minimumprijs in,
waaronder niet mocht worden verkocht.
Dit systeem bestaat nog. Jaarlijks wordt
vastgesteld hoe groot de oppervlakte zal
zijn, die de kwekers met hyacinten, tul
pen en narcissen mogen betalen. De laat
ste jaren is dat „ai-eaal" aan de krappe
kant gehouden, waardoor de vraag gro
ter werd dan het aanbod. De kwekers kon
den dus voldoende winst maken en voel
den zich zeer veilig.
Intussen is gebleken dat ook in het bui
tenland bloembollen kunnen worden ge
teeld. De buitenlandse kwekers, dikwijls
geëmigreerde Nederlanders, hebben het
voordeel van een goedkope grond, ze kun
nen de bloemen verkopen en ook de bol
len. De Nederlanders mogen óf alleen
bloemen óf alleen bollen verkopen.
Ongeremde produktie voorkomen
In de A.I.P.H. heeft men de daaruit
voortbloeiende problemen onderkend en
gezocht naar een methode om een onge-
remde produktie te voorkomen. Tot nu toe
is alleen bekend, dat men dit zal probe
ren te bereiken door het instellen van er-
kennings- en vestigingseisen. Men geeft
wel toe, dat het Nederlandse systeem van
minimumprijzen en opkoop van het sur
plus wel prachtig is, maar dat men daar
voor een hechte organisatie moet opbou
wen, die in de andere landen nog nergens
bestaat of slechts in het beginstadium
verkeert. Zou men dus al iets dergelijks
Twee beelden van de mijnramp in de
Oostdiiitse plaats Zwickau: Specialis
ten vullen brandblusapparaten welke
door de redders meegenomen worden
naar de plaats van de ramp (links).
Een ploeg mijnwerkers verlaat de lift
welke hen van de plaats van de ramp
naar de oppervlakte bracht, terwijl
een nieuwe ploeg kompels wacht om
te kunnen afdalen (rechts). (Telefoto)
willen dan zou dat in korte tijd toch niet
te bereiken zijn.
Bovendien acht men een intensieve con
trole als in Nederland in Europees ver
band uitgesloten.
Tot nu toe ziet men dus geen kans de pro
duktie te regelen. Dat betekent dus, dat
Nederland wel mee zal moeten doen en
zijn stelsel van maatregelen zal moeten
afbreken. Met andere woorden: de kwe
kers van siergewassen zullen geheel op
eigen benen moeten gaan staan.
Er zitten aan deze kwestie nog meer
problemen vast, onder meer die van de
prijzen. Deze zal men in de overgangspe
riode aan de grenzen nog wel kunnen re
gelen. De afzet wil men verhogen door
middel van een intensieve propaganda,
omdat men uitgaat van het standpunt dat
de welvaart in de Euromarkt zal stijgen.
Bij een stijgende welvaart worden atlijd
grotere gedeelten van het inkomen be
steed voor produkten, die het leven ver
aangenamen.
Op de vergadering van de afdeling bol
lenstreek van de K.V.O.B. zijn twee din
gen duidelijk gebleken. Deze groep bloem
bollenkwekers onderkent de problemen
van de Euromarkt niet, gaat bovendien
van het standpunt uit dat „die hele E.E.G.
pas over een jaar of tien, vijftien begint
te werken" en wacht liever af, wat er dan
gebeuren zal. Men ziet dan met verre
gaande nonchalance over het hoofd, dat
de Sociaal-Economische Raad niets voelt
voor vestigingseisen en dus helemaal
niets voor teeltbeheersende maatregelen.
Welke politiek uiteindelijk uit de bus
komt, staat nog niet vast. Wel zal men
er x-ekening mee moeten houden, dat het
strakke beleid van dit ogenblik binnen af
zienbare tijd kan veranderen.
Opmerkelijk is dat de grote organisaties
van het bloembollenvak, de Koninklijke
Algemene Vereniging voor Bloembollen
cultuur en de Bond van Bloembollenhande
laren de ontwikkelingen in de Euromarkt
niet voortdurend onder de aandacht van
hun leden houden. Zij lopen hierdoor het
gevaar, dat de Nederlandse bloembollen
cultuur straks overrompeld zal worden en
pas dan zal moeten gaan proberen zich te
handhaven.
In de loop van dit jaar zal de vervui
ling van de badstranden in studie worden
genomen door het Rijksinstituut voor Zui
vering van Afvalwater (R.I.Z.A.) en de
afdeling Water, Bodem en Lucht van het
Instituut voor Gezondheidstechniek
T.N.O. Vorig jaar is aan dit vraagstuk ook
reeds aandacht besteed.
De toenemende vervuiling van de stran
den meer in het bijzonder van de zui
delijke schijnt vooral het gevolg te zijn
van het afnemen van de zuiverheid van
het zeewater door het opdringen van het
afvalwater uit de monding van de Nieu
we Waterweg, waarop veel rioolwater ge
loosd wordt. Het zoete rivierwater ver
mengt zich moeilijk met het zoute zeewa
ter, met als gevolg vervuiling van de
stranden.
Het ligt in de bedoeling het onderzoek
in zee te doen geschieden door het R.I.Z.A.
en dat aan het strand door T.N.O. Dit zal
verschillende malen moeten plaats heb
ben, namelijk in een periode, dat er geen
badgasten zijn en in een periode dat dit
wél het geval is.
men de man
aan zijn kleren
kent, kent men
de zaak
aan het blad.
waarin tl)
adverteert
la nw advertentie
omkleed met het
vertrouwen,
dat dtt dagblad
heeft
7
B
Profiteert van onze
en neemt uw kindertjes mee,
want voor hen hebben wij
een leuke verrassing!
TEXTIEL
GALERIJ DUIN WIJK 28
een doos van 20 stuks GROOT FORMAAT VAN NELLE'S
AFTERNOON THEEBUILTJES (normale prijs 98 ct)
bij aankoop van een 100 GRAMS BLIK
VAN NELLE'S INSTANT COFFEE
de fijnproevers-koffie uit het rood-wit-blauwe blik
