ONGEVALLEN BINNENSHUIS
NAAIMACHINES
Boekenhoekje
PANDA EN DE MEESTER-VODDENRAPER
DE REIS VAN KOEN EN LINNIE
ENGEL
PROCO
VRIJDAG 28 OKTOBER 1960
19
Freule Julie
De radio geeft zaterdag
T elevisie programma
Morgen haarwassen met
crème shampoo met ei
crème shampoo
Hongaarse opstand thema
van televisiespel
The Royal Clarinet
in K.R.O.-programma
Borstbeeldvoor
A m er ik a
De negen muzen
Zoetermeer wil neven-
stad van Den Haag
worden
Hogeschoolrijder Otto
Schuman overleden
Probleem achter
gesloten deuren
ONS VERVOLGVERHAAL DOOR
RUTH ASPINALL
8. „Let er alsjeblieft op, dat grootvader
zijn pillen slikt!" zei de dochter, Panda
een doosje in de hand drukkend, „En laat
hij zich vooral niet opwinden dat is
niet goed voor zijn bloeddruk." Ook prop
te zij hem haastig een bundel bankpapier
in de hand. „Dat kan te pas komen,"
meende zij. „Zorg dat grootvader goed te
eten krijgt!" Panda stond maar te knik
ken. „Ik zal voor alles zorgen," beloof
de hij en toen liep hij het oudje tege
moet, die een piepende kruiwagen voor
reed. „Hier is de voddenman.zong
deze luidkeels. „Wie heeft er nog vodden,
VODDEN, VOHODDENÜ" Toen viel zijn
blik op het geld in Panda's hand en het lied
stokte in zijn keel. „Wie heeft jou dat
voddige geld gegeven, jong?!" vroeg hij
bars.
Het voornaamste programma-onderdeel
van de t.v. op donderdagavond is en blijft
het televisietoneelstuk. Al eens meer heb
ben we kunnen vaststellen dat regisseur
Kees van Iersel niet terugschrikt voor het
experiment, maar betwijfeld moet worden
of de onderneming om Strind'berg's „Freu
le Julie" op het beeldscherm te brengen
wel een televisie-experiment is. Hoe goed
Arxdrea Domburg in de titelrol ook speelde
en welke toon Pim Dikkers ook aansloeg,
het bleef toneel, wat wij gisteravond zagen,
het werd geen t.v.-toneel. Dat ligt zeker
aan de wijze waarop Strindberg's drama
als een originele toneelproductie aan ons
werd overgedragen. Door technische vir
tuositeiten maakt men er nog geen t.v.-spel
van. Van Iersel probeerde ons een t.v.-spel
te suggereren, maar het was en bleef to
neel in vlees en bloed. De problematiek
van dit werk is niet meer de huidige. Men
kijkt tegen dit stuk dat volgens onze
inlichtingen voor het eerst in Nederland
werd opgevoerd aan als tegen een ver
ouderd en naar het melodrama neigend ge
val. In de huiskamer valt zoiets zwaar,
zelfs al werd er dan geacteerd zonder aan
zet. De aard laat zich evenwel niet ver
loochenen en wij moeten zeggen, dat het
een stuk bleef van een brok sociaal be
wustzijn uit een periode, die achter ons
ligt en dat het nergens als in een soort
documentaire als historisch feit werd ge
boekstaafd. Dat is ons bezwaar tegen de
opvoering van gisteravond. Het werd geen
werkelijkheid, het bleef zweven tussen
echt en onecht. De t.v. is de stem, het beeld
der werkelijkheid. Het vereist meer dan al
leen regiecapaciteiten om een toneelspel als
dit tot televisietoneel, werkelijkheid in het
nu, te herleiden. De klaarblijkelijke opzet,
de authentieke tekst ongewijzigd te laten,
speelde hier de regisseur parten. Wanneer
beseffen de t.v.-regisseurs, dat hun me
dium eigen wetten stelt, die het woord
dienstbaar maken aan het beeld? Het be
grip daarvoor ontbreekt nog veel te veel,
uit louter eerbied voor het toneel. Is het
daax-door dat de film „Freule Julie" veel
meer indruk maakte, alleen omdat daar
met het oorspronkelijke toneelspel radicaal
werd gebroken
Beeldschermer
Advertentie
VERKOOP VAN ALLE MERKEN
DUS RUIME KEUZE
GROTE HOUTSTRAAT 181
TEL. 14444
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde muz. 7.30 Voor
de jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en over
weging. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voor de
vrouw. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gram. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Gram. 12.00 Middagklok
noodklok. 12.03 Zonnewijzer. 13.20 Lichte muziek.
13.50 Voor de jeugd. 14.00 Amateurorkest. 14.20
Kunstkroniek. 14.50 Gram. 15.10 Franse les. 15.30
Voor de jeugd 16.00 Gregoriaanse zang. 16.30
Instrum. octet. 16.50 Sportpraatje. 17.00 Voor de
jeugd. 18.00 Gram. 18.15 Journalistiek weekoverz.
13.25 Lichte muziek. 18.45 Vragenbeantw. 19.00
Nieuws. 19.10 Act. 19.25 Memojandum. 19.30 Ama-
teeursprogr. 19.50 Lichtbaken, lezing. 20.00 Ka-
merork. en solist. 21.00 U bent toch ook van de
partij?, lezing. 21.10 Gevar. progr. 22.25 Boek-
bespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Gewijde muziek. 22.45
Samenspraak der herders, lezing. 23.05 Muzikale
lezing. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.23 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 Gram. 8.50 Voor u en uw gezin, le
zing. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw 9.10 Gram.
VPRO: 10.00 Samen thuis, lezing. 10.05 Morgen
wijding. VARA: 10.20 Gevar. progr. 12.00 Nieuwe
gram. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Orgelspel.
12.50 Rep. van het buitengewoon congres van het
N.V.V. 13.00 Nieuws. 13.15 Sportuitz. 13.40 Lichte
muz. 14.00 Voor de jeugd. 14.35 Weense muziek.
15.50 Kamerork. en solist. 16.45 Rep. van het bui
tengewoon congres van het N.V.V. 17.00 Jazzmuz.
17.30 Weekjournaal. 18.00 Nieuws en comm. 18.20
Lichte muz. 18.35 Zigeunerorkest. 19.00 Kunstact.
VPRO: 19.30 Vrijzinnige Protestanten in den
vreemde, lezing. 19.40 Christus, zijn leerlingen
en de mensen, lezing. 19.55 Deze week, lezing.
VARA: 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd progr. 21.15
Soc. comm. 21.30 Lichte muz. 22.00 Scaramouche,
hoorsp. 22.30 Nieuws. 22.40 Licht progr. 23.05 We
reldkamp. dammen. 23.10 Oude successen. 23.30
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Gram. 12.30 Weerbericht. 12.35 Gesproken
aperitief. 12.45 Vlaamse liedjes. 13.00 Nieuws. 13.15
Muzik. kaleidoscoop. 14.30 Volksliedjes uit Bul
garije. 15.00 Gram. 15.15 Omr.ork. 16.00 Zang en
piano. (Om 16.10 Gram.). 16.30 Lichte muz. 17.00
Nieuws. 17.10 Dagklapper en lit. kal. 17.20 Liturg,
gezangen. 17.30 Lezing. 17.35 Gram. 17.45 Engelse
les. 18.00 Orgelrecital. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Gram. 20.00 Cabaretprogr. 21.00
Gram. 21.15 Amus.ork. 22.00 Nieuws. 22.15 Gram.
23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Gevarieerd programma.
Gram. 23.5524.00 Nieuws.
VOOR VRIJDAG
NTS: 20.00 Weekoverz van het journaal. KRO:
20.30. Sportprogr. 20.50 Volksliedjes en violen.
21.15 Filmcritiek. 21.30 Documentaire.
VOOR ZATERDAG
AVRO: 17.00—17.30 Voor de kinderen. NTS: 20.00
Jour. en weeroverzicht. AVRO: 2.20 Tegen wind
molens, TV-spel. 21.00 Amus.muz. 21.2022.20 In
de hoofdrol: Te gast bij Mies Bouwman..
Advertentie
Kijk in dt spiegeL: uw haar lijkt jonger, is
jonger en van een ongekende schoonheid. Dit
is het geheim van de nieuwe Proco Crème
shampoo in tube. Een totaal nieuwe shampoo
voor gezond en golvend haar.
.,w,
PROCO -■ tam J
mof et
Exfra voordeligI 65 ct
Voldoende voor c*. 8 wassingen
V Fmlent finc/oU, «V» prfmtt
De Amerikaanse televisieschrijver Rod
Serling, die ondermeer „Requiem voor een
zwaargewicht" schreef, heeft de Hongaarse
opstand van 1956 tot achtergrond gekozen
voor zijn spel „De donkere kant van de
aarde", dat de K.R.O.-televisie donderdag,
ter herdenking van de heroische vrijheids
strijd van het Hongaarse volk, uitzendt.
Tegen de achtergrond van deze bloedig
onderdrukte vrijheidsstrijd" speelt het ver
haal van een Russische kolonel die zich
aan de zijde der opstandelingen heeft ge
schaard. De autoriteiten willen het doen
voorkomen of de jongeman als gijzelaar is
gesneuveld, maar de kolonel is niet alleen
soldaat maar ook mens en deze menselijke
zijde komt naar voren als hij weigert zich
schriftelijk van zijn zoon te distanciëren.
Albert van Dalsum speelt de rol van
kolonel Sten. Luc van Gent regisseert dit
stuk, dat beslist ongeschikt is voor jeug
dige kijkers.
Advertentie
Bij gelegenheid van het bezoek van de
koning en koningin van Thailand heeft
Jurriaan Andriessen in opdracht een com
positie voor klarinetsolo geschreven, ge
titeld „The Royal Clarinet". Deze compo
sitie zal voor het eerst voor de radio wor
den uitgevoerd in het KR.O.-amusement-
programma „Tierelantijnen" van zaterdag.
Bert Paige verzorgde het arrangement, dat
de klarinettist Cees Verschoor en het
K.R.O.-dansorkest onder leiding van Klaas
van Beeck spelen.
De 25-jarige Helga Sternberg uit Pader-
born in West-Duitsland zal geen reis naar
de Verenigde Staten kunnen maken, zoals
zij zich die had uitgedacht. Zij had de
hulp ingeroepen van een Brusselse bio
scoopdirecteur om, naar zij zeide, een
borstbeeld van Goethe naar familieleden
in Amerika te sturen. De vrachtkosten
zouden bij aankomst worden betaald.
De bioscoopdirecteur stelde welwillend
zijn garage ter beschikking om „het
borstbeeld" in een grote kist te verpak
ken. De volgende ochtend bleek Helga
Sternberg spoorloos te zijn. In de garage
stond nog de kist, klaar om per vliegtuig
te worden verzonden. Uit nieuwsgierigheid
stak hij zijn hand door een van de ope
ningen om tot zijn schrik geen hoofd van
steen, maar van een mens aan te x-aken.
De gealarmeerde politie brak de kist open
en een teleurgestelde Helga stapte eruit.
Het borstbeeld van Goethe ontbrak. Wel
zat er een klein voorraadje voedsel in de
kist. Het avontuurlijke meisje werd over
gedragen aan de Belgische vreemdelingen
politie, die haar vrijdag wegens landlope
rij over de Duitse grens zal zetten.
De Brusselse politie breekt zich nog het
hoofd over de vraag, wie de kist zo zorg
vuldig had dichtgespijkerd.
Directie Rotterdamse Schouwburg.
Het bestuur van de Rotterdamse Kunst
stichting heeft de heer J. F. van As be
noemd tot directeur van de Rotterdamse
Schouwburg. 4
Romance van Liszt. Het blad Het Mu
ziekleven, dat in Moskou wordt uitgegeven,
heeft een onbekende romance van Franz
Liszt, op een tekst van Alexis Tolstoi en
gewijd aan diens echtgenote, gravin Sofia
Tolstoi, gepubliceerd.
De gemeenteraad van Zoetermeer heeft
in een adres aan de Tweede Kamer weer
de aandacht gevestigd op het voorstel van
die gemeente om de uitbreiding van de
Haagse agglomeratie in twee fasen te
doen geschieden: uitbreiding van Zoeter
meer tot 40.000 inwoners en daarna de
stichting van een nevenstad Wilsveen voor
ongeveer 90.000 inwoners. Reeds in maart
1959 heeft de gemeente voor dit plan ge
pleit. De raad heeft in een bijzondere ver
gadering besloten zich nogmaals tot de
Tweede Kamer te wenden. Als namelijk
de Kamer de regeringsnota over uitbrei
ding van de Haagse agglomeratie aan
vaardt, kiest zij definitief voor de stich-r
ting van Wilsveen overeenkomstig de vi
sie van Den Haag en de andere gemeen
ten die aan de grenzen van hun opname
capaciteit zijn. Dat zit Zoetermeer, blij
kens het adres, hoog. Want zo zegt het,
de Memorie van Antwoord verzekert her
haaldelijk, dat het bepalen van de plaats
en de vorm van de oostelijke uitbreiding
van deze agglomeratie zal worden overge
laten aan een in te stellen openbaar li
chaam. In de bestuursorganen van dat li
chaam zullen echter personen uit Den
Haag en aangrenzende gemeenten, die
zich ook voor Wilsveen hebben uitgespro
ken, een overgrote meerderheid bezitten.
De gemeenteraad zegt in het adres, be
vreesd te zijn voor de positie van Zoeter
meer. Als Wilsveen wordt gerealiseerd
volgens de huidige voorgestane plannen
zal de al geruime tijd aan de gang zijnde
ontwikkeling van Zoetermeer worden afge
broken. Zoetermeer breidt zich sterk uit
en heeft al het karakter van agrarisch
dorp verloren, aldus het adres. Nieuwe
wijken met flatgebouuwen en winkelcom
plexen verrijzen in een snel tempo. Een
toeneming van Zoetermeer tot 40.000 in
woners zou vrijwel onmiddellijk in de
Haagse behoeften aan uitbreiding voor de
eerste jaren kunnen voorzien. De raad is
bereid terstond daarvoor tot intensieve sa
menwerking met Den Haag over te gaan.
Op 77-jarige leeftijd is in Amsterdam
overleden de hogeschoolrijder Otto Schu
man. Hij werd in Berlijn geboren als zoon
van de eigenaar van een expeditiebedrijf.
Als jéugdig schoolrijder debuteerde hij bij
circus Kolzer. Hij heeft bij de grootste cir
cussen ter wereld gereden en van hem was
onder meer bekend het nummer „school-
paard en ballerina". Schuman was lange
tijd werkzaam bij de manege van De Gruy-
ter in Den Bosch. Later had hij een eigen
manege in Tilburg.
De begrafenis geschiedt maandag op de
Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amster
dam.
HET IS EEN BEKEND verhaal: de
geschiedenis van de man die continenten
en orkanen doorkruiste, de zeven zeeën
bevoer, vredespijp rookte met indianen
en robbenvet deelde met eskimo's, alles
zonder ook maar een schram op te lopen.
Thuisgekomen echter en op het punt
zich in de armen van zijn vrouw te wer
pen, verkeek hij zich op een losliggend
traproetje en liep met één slag alle bui
len, breuken en schrammen op die hij
zo lang met succes had ontweken. Nie
mand zal er door het horen van een der
gelijk verhaal toe komen in zijn huis een
levensgevaarlijke plaats te zien. Nie
mand. En toch.
Toch vielen er in Nederland in het
jaar 1959 ongeveer 1750 doden te be
treuren ten gevolge van ongevallen
binnenshuis. Dat is bijna vijf maal zo
veel als het aantal slachtoffers van on
gelukken in fabrieken en werkplaat
sen. Toch lijden bij voorbeeld de Ver
enigde Staten jaarlijks een schade van
ongeveer 30 miljard gulden als gevolg
van ongelukken. D.w.z. bijna het dub
bele van wat dit land aan nationaal
onderwijs uitgeeft. Toch vinden er in
West-Europa jaarlijks bij benadering
7-8 miljoen niet-dodelijke ongevallen
plaats, waarvan er 200.000 echter tot
blijvende invaliditeit leiden. Deze fei
ten stellen ons doorgaans behaaglij
ke, warme en gezellige huis in een
ander licht: namelijk als de geboorte
plaats van veel leed en schade. In
verreweg de meeste gevallen boven
dien: onnodig leed, onnodige schade!
Vallen
Vallen is de grootste gevaarfactor en
ook de meest voorkomende oorzaak van
binnenshuis opgelopen verwondingen. Ge
zien de statistische cijfers moeten wij ons
realiseren dat er iedere seconde van de
dag mensen bezig zijn te vallen. Te val
len door een schier eindeloze variatie van
aanleidingen. Men valt van de trap door
het struikelen over achtergelaten emmers
en dweilen, door slecht bevestigde trap
lopers, door rondslingerende rolschaatsen
en speelgoedauto's en door duizend ande
re dingen. Men valt van stoelen vanwege
de slappe rugleuningen en ongelijke stoel
poten. Men valt door het wegglijden van
kleedjes over pas gewreven vloeren (heel
vaak!) en door het „oerbetrouwbare
trapleertje, dat het na vele jaren toch
plotseling verkiest op te geven. Men valt
blijkens een onderzoek van de United Sta
tes Safety Council ook heel vaak door
misstappen, na in verwarring te zijn ge-
-k=^r-
1
ig8
197198. Wat leuk zijn jullie alweer terug? zei de Poetel verheugd. Gaan jullie
mee naar ons dorp?
Ja, zei Koen. Dat was ivel ons plan!
Kom dan maar gauw mee, zei de Poetel. Wat zullen mijn vrienden blij zijn, jullie
weer zo spoedig te zien!
En zo gingen ze samen op weg naar het dorp; het hoge, witte gebouw hadden ze al
gezien. Achter elkaar liepen ze tussen de planten door.
Toen ze naderden zagen andere Poetels hen komen; en het nieuws ging als een
lopend vuurtje rond
SCHIPBREUK
Vertaling: Margot Bakker
6)
Maar Valentine lette al niet meer op haai-. Zij keek
naar de deur, waardoor James Harper, de schoen
maker, binnengekomen was. Zijn dunne grijze haar
zat op zijn voorhoofd geplakt en zijn goedmoedige ogen
keken wanhopig in haar richting. Hij torste een tengere
gedaante, die slap in zijn armen lag. Valentine schoot
toe.
„Kijk me die jongen nou eens, dokter Manning. Zijn
hele arm kapot. Hij is flauwgevallen ook nog. Het is
nog maar een kind".
„U wordt bedankt meneer Harper", zei Valentine.
„Die halen wij er wel door. Leg hem daar maar neer".
Zij wees naar een matras, die tussen de chaos op de
vloer nog niet in gebruik was.
„Wat een jongen nog", zei Elisabeth.
Valentine keek even op en begon toen zorgvuldig de
wond te reinigen, die rafelige randen toonde en ver
oorzaakt moest zijn door een of ander roestig metalen
voorwerp. De jongen kon een jaar of vier jonger zijn
dan Elisabeth zelf, en het was merkwaardig dat het
leeftijdsverschil haar het eerst opviel. Maar Valentine
begreep haar wel. Hij had iets hulpeloos en aandoen
lijks, zoals hij daar op de grond lag. Het donkere
krullende haar was met zeewater doorweekt en de
zwarte wimpers lagen plat tegen de huid van zijn
wangen.
Elisabeth ging een deken halen en Valentine, die blij
was dat zij de wond had kunnen hechten voor hij weer
bij kennis kwam, wilde hem juist in haar hoede achter
laten om zich aan een volgende patiënt te wijden, toen
zijn oogleden begonnen te trillen.
„Moeder", zei de jongen, en dat was alles. Daarna
sloeg hij do grote ogen op. Ze waren lichtbruin, anders
dan het donkere haar had doen verwachten.
„Alles is in ox-de", zei Valentine zacht. Zij kwam
overeind en wilde weggaan, maar hij bleef haar ver-
di'ietig aankijken.
„U begrijpt me niet aan boord heb ik
„Dokter Manning!" wei'd er geroepen.
„Ik blijf wel even bij hem", zei Elisabeth dadelijk.
„Ik zal thee voor hem halenZij knikte Valen
tine geruststellend toe en Valentine liet het erbij.
„Dokter Manning, kunt u dadelijk komen?" Zij werd
bij de'arm gegrepen. Zij keek om en zag een van de
vei-pleegsters. „Er is een man binnengebracht die
zwaar gewond is".
De man lag op zijn rug op de brancard, waarop
hij binnengebracht was. Zijn hemd hing open en ont
hulde een ingedrukte borstkas. Zijn ogen waren wijd
geopend, maar zagen niets. Terwijl zij naast hem neer
knielde hoestte hij en er kwam bloederig schuim op
zijn lippen. Valentine was dankbaar, dat Elisabeth dit
niet zag.
„Waai-schuw dadelijk de mannen van de ambulance",
zei zij. „Hij moet ogenblikkelijk vervoerd worden".
Er ï-ende iemand naar buiten en iemand andei's, die
natuurlijk Nannie bleek te zijn, duwde haar een kop
thee in de hand.
„Ik ga met hem mee", zei Valentine en Nannie
knikte.
„Dat wordt een dubbeltje op zijn kant".
„Ja, de longen zijn beschadigd. Misschien kunnen wij
7
hem in het ziekenhuis nog x-edden, als ik hem zover
krijg".
„Drink eerst je thee op", zei Nannie, „dat kost
nauwelijks tijd".
Daarop vroeg zij: „Staat je wagen hier?
„Nee, die staat op het strand. Maar ik ga toch in
de ambulance mee. Die wagen zal ik later wel halen".
„Die wagen rijdt meneer Spencer straks wel voor je
naar het ziekenhuis", zei Nannie. „Maak je dasÜover
maar geen zorgen".
„Graag dan. En hoe kom jij thuis?"
„Hij brengt mij ook thuis. Ik red me wel".
Een van de broeders kwam naast haar staan.
„Is dit de patiënt, dokter?"
„Ja. Voorzichtig, hij is er slecht aan toe".
„Komt in orde, dokter".
Valentine keek toe, terwijl zij de brancard uiterst
langzaam optilden en de kamer uitdroegen. Zij gaf
Nannie het lege theekopje terug.
„Nannie, wil je Elisabeth Milner uit mijn naam be
danken? Zij heeft zich schitterend gehouden".
Daarna rende zij de broeders met de bi-ancard na.
HOOFDSTUK III
Er viel geen regen of hagel meer-, toen Valentine
voor de tweede maal thuiskwam. De lucht was opge
klaard en in de rauwe helderheid glinstei-den sterren
als splinters diamant. Maar de wind had nog aan
kracht gewonnen en leek meedogenloos aan het heide
land van West Penwith te rukken. De wind bestookte
ook haar kleine wagen die tegen de heuvel buiten de
stad opzwoegde. Het ene ogenblik leek zij in de berm
te worden gedrukt, het volgende, als de kracht plotse
ling afnam, dreigde zij op de verkeerde weghelft te
recht te komen, doordag haar handen, krachtig om
het stuur geklemd, opeens minder weerstand ontmoet
ten.
Het huis lag in donker toen zij er aankwam en dat
betekende, dat Nannie nog niet thuis was. Even vroeg
zij zich af of zij niet naar het Gx-ote Huis had moeten
terugrijden om haar te halen. Zij zag ervan af. Er zou
inmiddels wel thee worden uitgedeeld onder de uitge
putte bemanningen van de reddingboten, de vrijwillige
verpleegsters en de familie Milner zelf. Nannie, een
dochter uit een vitaal gezin uit Liverpool, zou stellig
niet thuiskomen voor ook dat achter de rug was. En als
zij naar huis wilde zou meneer Spencer, die volgens
belofte haar wagen naar het ziel<enhuis had gereden,
haar wel komen brengen, zoals Nannie had gezegd.
De gedachte kwam bij Valentine op, dat zij zelf wel
trek in een kop thee zou hebben. En daarbij drong het
ook tot haar door, dat zij haar avondmaaltijd mis
gelopen was.
Zij vermeed zorgvuldig de bevroren plas en reed de
wagen de garage binnen. Voor de tweede keer die avond
volbracht zij de reeks vertrouwde handelingen. Erst uit
de verwarmde wagen de bittere koude instappen, dan
de petroleumlanp, die op de stenen vloer schurende
geluiden maakte, tot dicht bij de motorkap schuiven,
de dekens er stevig omheenwikkelen, controleren of het
raam in de garage was gesloten, de deuren zorgvuldig
dichtti-ekken en goed afsluiten.
Valentines voeten gleden uit op de x-onde stenen van
haar tuinpad en zij was blij toen zij de voordeur achter
zich kon sluiten. Zij had genoeg van windvlagen, uit
glijden en door en door verlcleumd te zijn. Lichamelijk
was zij uitgeput, ofschoon haar gedachten even helder
waren als buiten de sterren in de kille lucht.
Het vuur in de huiskamer was langzamei'hand gedoofd
en een paar vonken onder de as was alles wat ervan over
was gebleven. Het enige dat zij kon doen was naar bed
gaan. En dat was ook het verstandigst als zij morgen
tot iets in staat wilde zijn in een ziekenhuis, dat vol lag
met gewonden en shock-patiënten. Maar zij wilde toch
eerst thee zetten en misschien kwam Nannie inmiddels
thuis, zodat zij nog zou horen wat er verder aan het
strand was gebeurd.
In het ziekenhuis hadden zij niets meer gehoord. Op
een gegeven ogenblik waren er geen patiënten meer bin
nengekomen en van het standpunt van het ziekenhuis
bezien was de stroom geen minuut te vroeg opgehouden.
Zij konden er niet meer bergen. Alle bedden waren in
gebruik en dadelijk in het begin al was er naar de stad
opgebeld om meer bedden. Tot die ook vol waren. Mau
rice had wel gelijk gehad, het was zo'n groot schip. Juf-
frouw Bruce, de sociaal werkster, was al begonnen een
lijst van de overlevenden samen te stellen. Daar zou zij
de hele nacht wel werlt aan hebben, zoals er ook in de
stad mensen zouden zijn, die de hele nacht in touw ble
ven om degenen, die ver van hun eigen huis en van al
hun bezittingen bex-oofd, bij vreemde mensen onderge
bracht moesten worden, behulpzaam te zijn Zij zouden
de lijst met ovei-levenden zo vlug mogelijk en zo vol
ledig mogelijk samenstellen, maar geheel volledig zou die
toch niet worden.
Niemand kon bijvoorbeeld zeggen wie de man met de
ingedeukte borstkas was.
Hij had het ziekenhuis goed en wel, althans nog levend
bereikt, maar de resultaten van een onmiddellijk geno
men röntgenfoto waren ver van bemoedigend. Hij lag
nu, door kundige ogen bewaakt, te vechten tegen het lot
dat hem getroffen had. Hij kon de volgende dag pas ge-
opereerd worden.
(Wordt vervolgd)
bracht door de dubbelgeslepen glazen van
een bril, die immers soms een „golvend"
effect teweeg kunnen brengen. Men
valt en neemt zodoende de helft van het
totale ongevallencijfer voor rekening.
Vooral oudere mensen worden vaak het
slachtoffer van een val. Boven de zeven
tigjarige leeftijd hebben mensen meer
kans een dodelijke val te maken dan men
sen van alle andere leeftijdsgroepen teza
men. En zelfs al is de val niet dodelijk,
ouderen herstellen vaak veel minder vlot
van breuken en verwondingen en soms is
blijvende invaliditeit hiervan het gevolg.
Brandgevaar
De tweede ooi-zaak van huiselijke onge
vallen is: brand. Jaarlijks wordt er in ons
land voor plus minus 40 miljoen gulden
brandschade aangericht ten gevolge van
10.000 tot 12.000 branden. Doorgaans vin
den hierbij tussen de 75 en 100 mensen de
dood. De oorzaken zijn al even verschei
den als dit bij andere ongevallen het ge
val is. Eén ervan ligt al zeer voor de hand:
lucifers! Dagelijks strijkt men honderd
duizenden lucifers af. Indien maar één op
de tienduizend lucifers nog brandend
wordt weggegooid of in handen van een
kind terecht komt zijn de gevolgen al niet
te overzien. Iedere onvoorzichtig gebruik
te lucifer is een potentieel brandhaartje.
Onze huiselijke strijkbout vindt als brand
stichter onder de elektrische apparaten
vrijwel zijns gelijke niet. West-Europa
heeft dagelijks met ongeveer 50 huisbran
den te kampen, die te wijten zijn aan
strijkbouten, waarvan de huisvrouw geen
ogenblik kwaad verwachtte, toen ze (voor
een sekonde maar!) weg moest. Blootlig
gende electrische leidingen, draden die
tussen deuren werden geklemd, ondeskun
dig gepeuter aan contactdozen en derge
lijke heel wat vuurzeeën zijn er het ge
volg van geweest.
Volgens statistieken is elke achtste dode
door een huiselijk ongeval het slachtoffer
van elektriciteit. Hierbij dient in het oog
gehouden te worden dat vooral stroom in
combinatie met vocht een dodelijk gevaar
vormt. Men onthoude er zich er dus van
met natte handen een lichtknopje, een
bout, scheerapparaat, lamp, radio of welk
elektrisch apparaat of toestel ook aan te
raken. Iemand die een bad of douche
neemt en een elektrisch straalkacheltje
naast zich neer zet, heeft minder kans dit
te overleven dan een soldaat een sper
vuur.
Voorts zijn er dan nog de gevaren van
gas, vergiftiging en verstikking. Afgezien
van het kolendampgevaar kan door ver
schillende oorzaken het vuur van een gas
kachel gedoofd worden (tocht, gebrek
aan zuurstof, ed.), waarna het uitstromen
de gas ieder levend wezen in een slaap
vertrek dreigt te doden.
Het verschuiven van gaskachels zonder
eerst de aansluitingen te ontkoppelen,
vormt weer een nieuw gevaar. Bijzonder
riskant is ook 't plaatsen van een nieuwe
munt in de gasmeter zonder eerst te contro
leren of de kranen van het gasstel wel
gesloten zijn. De automobilisten die in hun
gax-age de tank van hun wagen even uit
een blik benzine willen bijvullen, zonder
eeerst de kachel uit te draaien overle
ven deze domheid meestal niet.
Nu doen
Het bestrijden van ongelukken komt in
de praktijk meestal neer op het bestrijden
van zorgeloosheid. Aan een dodelijk onge
luk ging heel vaak de opmerking vooraf:
„Ik zal het straks wel even in orde ma
ken!" Het tijdig nazien van een elektri-
sche leiding kan een leven sparen. Mon
tage van anti-slip-stroken op de trap kan
uw huis veiliger maken. Weiger een was
machine of centrifuge in werking te stel-
alvorens een vakman voor een behoorlijke
geaarde aansluiting heeft zorggedragen.
Kleden en kleedjes kunnen het beste aan
de grond bevestigd zijn, terwijl pannen
en schalen met hete spijzen en vloeistof
fen onbereikbaar voor kinderen dienen te
zijn.
D
De Duitse pater L. Leppich is bekend
geworden om zijn plein- en fabriekspre-
ken in divei-se Duitse steden. Hij is een
bewogene die harde woorden over de nood
van deze wereld spx-eekt. In 79 dagen heeft
deze pater een wereldreis gemaakt, waar
bij hij Azië, Afrika en Amerika door-
kruiste. Zijn indx-ukken heeft hij vastge
legd in „GOD TUSSEN OUDE EN NIEU
WE GODEN (Lannoo, Tielt Den Haag).
Die wereldreis was geen snoepreisje voor
Leppich. Want hij is achter de faqades
gaan kijken en ontdekte overal mensen-
in-nood. Leppich ontmoette uitgehongerde
kinderen en kx-eperende paupei-s, schijn
heiligen en parasiterende woekeraars. Die
ontmoetingen heeft hij weergegeven in een
verbijsterend meditatieboek. Met alle men
sen in nood verklaart hij zich solidair. En
hij schreeuwt het uit: waar blijft het chris
telijk medeleven van de in comfort leven
de Europeanen?
Leppich is een onruststoker, die zijn le-
zei-s geen zoete kleurenplaatjes van zijn
i-eis voorzet. Zijn boek is schokkend, soms
schreeuwex-ig, maar altijd eerlijk. Het is
een getuigenis, waar weinig tegen in valt
te brengen.
Wie sommige oude x\k. gebedenboeken
openslaat, kan niet anders dan meewarig
glimlachen. Want de gebedenstijl van
zo'n enkele tientallen jaren terug is voor
moderne mensen soms ronduit lachwek
kend. Enige geestelijken en ook „le
ken" hebben het gemis aan eigentijd
se gebeden gevoeld en geprobeerd gebe
den samen te stellen die de mensen-van
deze tijd aanspreken. Eén van hen is de
Franse Dominicaan L. J. Debret, een
oud-marine-officier. In „HIER BEN IK,
HEER" (Lanno, Tielt, Den Haag) heeft
hij een aantal gebeden voor moderene
mensen opgenomen.
Nu is bidden een zéér persoonlijke aan
gelegenheid en daarom heeft Debx-et geen
pasklare formules ontworpen, maar meer
een handleiding gegeven in de gebeden
van een arme, van een intellectueel, van
een werkgever, van een vader enz. De
meditaties zijn bedoeld als een poging om
de mensen „los te maken van de zoute
loosheid van vele onwezenlijke gebeden".
Zo'n boek betekent natuux-lijk voor de mo
derne rooms-katholiek een nuttige rich
tingwijzer. Door de nu en dan krampach
tige pogingen van de schrijver om toch
vooral modei-n en oprecht te zijn, doen
sommige gebeden juist weer onecht en
onwezenlijk aan. Dat is dan de zwakheid
van dit overigens verdienstelijke gebeden
boek.
