Prof. De Gaay Fortman moet
breuk bij A.R. zien te helen
Verkeerschaos in Brussel door
staking bij openbaar vervoer
HET WEER
Regeringscentrum is onder
zware bewaking geplaatst
VUURWERK
Informateur sprak met
prof. De Quay en
mr. Van Aartsen
Prof. mr. W. F. de Gaay
Fortman
Kinderbijslag 10 januari
in Eerste Kamer
DE KABINETSCRISIS
Informateur dient oplossing te vinden
met handhaving van politieke
samenstelling van het kabinet
Sovjet-vliegtuig beschiet
Amerikaans toestel
Veel prijswinnaars
in sporttoto
before ijott êtuj!
Voor Oudejaarsavond
HAZENBERG - Tel. 6479
WOENSDAG 28 DECEMBER 1960
46e JAARGANG NUMMER 47
Grote belangstelling
voor Eerste Kamer
Minder koude nacht
Rijkswachters aan de kant
Het woord is aan
„BOUWPAKKETTEN" o.a.
„DE HOUTHAL"
Koning terug?
Staking te Antwerpen
In de krant van heden:
'T FEESTPALEIS
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR V E L S E N - IJ M UID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
De informateur, prof. mr. W. F. de Gaay
Fortman, heeft vanochtend een onderhoud
van omstreeks een uur gehad met de mi
nister-president, prof. De Quay. Na dit
onderhoud sprak prof. De Gaay Fortman
met minister Van Aartsen.
De informateur is vervolgens naar
Utrecht gegaan waar hij een bespreking
heeft gehad met de voorzitter der C.H.
Tweedekamer-fractie, dr. Tilanus, die in
Utrecht vertoefde in verband met een daar
te houden bijeenkomst van het partijbe
stuur der Christelijk Historische Unie.
Als lid van het moderamen der Anti-
Revolutionaire Partij zou prof. De Gaay
Fortman vervolgens in Utrecht de verga
dering bijwonen van het Centraal Comité
van A.R. Kiesverenigingen. Hij zou niet
deelnemen aan de discussies, maar achtte
het nuttig deze aan te horen.
De kabinetsinformateur, prof. mr. W. F.
de Gaay Fortman werd op 8 mei 1911
te Amsterdam geboren. Nadat hij het gym
nasium te Dordrecht en het Gereformeerde
Gymnasium te Amsterdam doorlopen had,
studeerde hij rechten aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam. In 1932 deed hij
doctoraal examen en vier jaar later pro
moveerde hij cum laude tot doctor in
de rechtswetenschappen op het proef
schrift: „De onderneming in het arbeids
recht". Gedurende de jaren 1934-1938 was
hij werkzaam bij het Landbouwcrisisbu
reau van het ministerie van Economische
Zaken. In februari 1938 ging hij over
naar het ministerie van Sociale Zaken in
de rang van hoofdcommies. Vier jaar
later werd hij bevorderd tot referendaris.
In 1946 werd hij benoemd tot chef van
de afdeling arbeidsverhoudingen. Op 30
mei van datzelfde jaar aanvaardde hij
de benoeming tot hoogleraar in het pri
vaatrecht en het arbeidsrecht aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Prof. De Gaay
Fortman was voorts secretaris der Alge
mene Armencommissie, rector van de ka-
derschool van het Christelijk Nationaal
Vakverbond en lid van de diverse staats
commissies o.a. die voor de burgerlijke
wetgeving. Tevens was hij medewerker
van het maandblad „Arbeid" en van „Vrij
Nederland". Hij heeft zitting in de Sociaal-
Economische Raad, is bestuurslid van de
Vereniging van Arbeidsrecht en lid van
de Nationale Raad Welzijn Militairen.
Sinds 1 juli 1955 is prof. De Gaay Fortman
Kamerheer in buitengewone dienst van
de Koninging. In 1960 werd hij gekozen tot
lid van de Eerste Kamer. Van zijn hand
verschenen tal van publicaties op juri
disch, sociaal en statistisch gebied.
Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer zal de verhoging van
de kinderbijslag met ongeveer 4 percent
behandelen op 10 januari. De verhoging
zou ingaan op 1 oktober 1960, zodat in
januari de verhoging wordt uitbetaald, in
dien de Eerste Kamer ermee akkoord
gaat.
Er bestond dinsdagmiddag grote be
langstelling voor de vergadering van de
Eerste Kamer die vóór 1 januari nog de
belastingvoorstellen moest behandelen.
Van de algemene financiële beschouwin
gen over de rijksbegroting voor 1961, die
op de agenda stonden, zag men echter
af. Mr. Van Hall (P.v.d.A.) zei dat het
geen zin zou hebben te discussiëren met
een demissionair kabinet. De Eerste Ka
mer is geen debatingclubje. Om die reden
zou zijn partijgenote, mej. Zeelenberg, die
een algemeen financieel betoog had willen
houden, van het woord afzien.
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
vooral aanvankelijk enkele
buien. Iets hogere temperaturen,
vooral des nachts. Aanvankelijk
krachtige tot harde zuidelijke
wind. Later matige tot krachtige
naar west ruimende wind.
Volledige weel-rapporten op pagina twee.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Koningin heeft dinsdagmiddag prof. mr. W. F. de Gaaij Fortman in paleis
Soestdijk ontvangen en hem verzocht de mogelijkheden te onderzoeken om tot
een spoedige oplossing van de kabinetscrisis te geraken met handhaving van
dezelfde politieke samenstelling als die van het huidige kabinet. Prof. De Gaaij
Fortman heeft verbindingen met het C.N.V., waarvan hij het volle vertrouwen
heeft. Hij is rector van de kaderschool van het C.N.V. Hij is ook goed bevriend
met prof. Zijlstra en ook zo vooruitstrevend. Hij is lid van de Eerste Kamer,
waarvan de A.R.-fractie achter prof. Zijlstra staat, tegen wiens beleid de A.R.-
motie in de Tweede Kamer eigenlijk was gericht. In prof. De Gaaij Fortman ziet
men dus de figuur, die het vertrouwen van beide partijen geniet.
De handhavers van orde en gezag
maken in Brussel ruim haan voor de
betogers tegen het versoberingspro
gramma van de regering-Eyskens. De
bereden rijkswachters, die eerst van
zins leken de demonstranten de door
tocht in de Rue Neuf te beletten,
schaarden zich langs de kant toen de
stoet zich in beweging zette. Op het
spandoek staat „Tegen de eenheids-
F i c h t e
Het doel van ons bestaan is niet, geluk
te hebben, doch het geluk waardig te
zijn.
wet", de leus waaronder de socialisti
sche oppositie te velde trekt tegen de
rooms-katholiek-liberale regering.
Prof. De Gaaij Fortman is niet be
noemd tot formateur van het kabinet,
maar tot informateur met de opdracht de
mogelijkheden te onderzoeken om tot een
spoedige oplossing van de kabinetscrisis
te geraken. De formulering van de op
dracht laat de mogelijkheid open van per
soonswisselingen, maar verlangt handha
ving van dezelfde politieke samenstelling
als die van het huidige kabinet, dus zon
der socialisten. De bedoeling is duidelijk:
een herstel van het oude kabinet.
Prof. De Gaaij Fortman, die ook in 1956
informateur is geweest, heeft gistermid
dag ongeveer anderhalf uur met de Ko
ningin gesproken. Hij heeft daarna in Den
Haag een onderhoud gehad met dr. W. P.
Berghuis, de voorzitter van de A.R.-Par-
tij.
Hedenmiddag vergadert in Utrecht het
partijbestuur van de A.R., waar dr.
Bruins Slot verantwoording zal afleggen
voor het beleid van de A.R.-fractie in de
Tweede Kamer. In verband daarmee heeft
deze fractie gisteravond in het gebouw van
de Tweede Kamer vergaderd van acht uur
tot halfelf. Na afloop werd verklaar dat
verscheidene aspecten van de moeilijkhe
den waren besproken, „waarbij gebleken
is van algehele eenstemmigheid". De be
spreking van 'de moeilijkheden was niet
beperkt tot die met de motie over de wo
ningbouw. Van optimisme bij de leden van
de A.R.-fractie over een spoedige oplos
sing van de kabinetscrisis kon niet wor
den gesproken. „De gesprekken over de
opheffing van de tegenstellingen en de al
gemene politieke situatie zijn nog maar
pas begonnen", zo werd gezegd.
Na afloop van de vergadering zijn dr.
Bruins Slot, de voorzitter van de A.R.-
fractie, en de heer Smallenbroek gister
avond laat nog naar prof. De Gaaij Fort
man gegaan om hem in te lichten over
hetgeen men besproken had.
Ofschoon de meningsverschillen in de
A.R.-Partij zeer diep zitten, heerste in Den
Haag toch enig optimisme. Een spoedige
oplossing van de kabinetscrisis werd mo
gelijk geacht, want in eigen kring heeft de
houding van de A.R.-fractie in de Tweede
Kamer zo'n slechte indruk gemaakt, dat
de betrokkenen ervan zijn geschrokken.
De A.R.-Kamerleden hebben geen rustige
kei-stdagen gehad, want zij zijn uit het he
le land opgebeld door verontruste partij
leden. Vanwege de slechte indruk dié de
kabinetscrisis in A.R.-kring heeft gemaakt
verwacht men dat beide groepen in de
partij bereid zullen zijn water in de wijn
te doen en zullen medewerken aan een op
lossing, die zonder al te veel pijn aan
vaardbaar is. De vergadering vandaag in
Utrecht kan daarvoor beslissend zijn.
Daarna zal prof. De Gaaij Fortman
echter nog enige dagen diverse besprekin
gen moeten voeren voordat hij een rap
port kan uitbrengen aan de Koningin met
een voorstel tot oplossing van de kabinets
crisis. Indien deze oplossing gepaard zou
gaan met een volledig buigen van de A.R.-
fractie, zou dat een pijnlijke positie wor
den. Er wordt dus gesproken over moge
lijkheden, waardoor ook het „gezicht" van
dr. Bruins Slot en de zijnen kan worden
gered. Een dergelijke uitweg lijkt echter
niet gemakkelijk te vinden. De kabinets
crisis zou dus nog wel even kunnen duren,
al spreekt men reeds over een spoedige
oplossing.
BRUSSEL (UPI) De zwaarbeproefde Belgische regering heeft vandaag
politie en rijkswacht samengetrokken in het hart van Brussel, nu de openbare
vervoersdiensten in die stad goeddeels zijn komen stil te liggen. Tienduizenden
Brusselaars moesten vanmorgen naar hun werk lopen, fietsen of liften, omdat het
bij de socialistische vakbond aangesloten tram- en buspersoneel zich bij de
staking had aangesloten. Naar schatting een half miljoen arbeiders is thans bij
de staking betrokken. De politie staat gereed om in te grijpen nu de socialistische
stakingsleiding met nieuwe demonstraties heeft gedreigd. Parachutisten, in aller
ijl uit West-Duitsland naar Brussel overgebracht, houden de wacht bij regerings
gebouwen en de voornaamste stations. De politie doorkruist de stad met radio
wagens oin tegen geweldplegingen op te treden.
VIENTIANE, (Laos) (UPI) Een Rus
sisch Ilyoesjin-14-vliegtuig heeft vandaag
een toestel van de Amerikaanse ambassa
de in de Laotische hoofdstad Vientiane,
dat de Russische bevoorrading door de
lucht van de linkse strijdkrachten in Laos
gadesloeg, beschoten.
Een van de motoren van het Amerikaan
se vliegtuig werd buiten werking gesteld,
maar persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
De plaats van het incident was vermoe
delijk het vliegveld van Vieng in de ber
gen waar zich de parachutisten-kapitein
Kong Le en de bevelhebber van de strijd
krachten van de communistische Pathet
Lao, kolonel Singkapo, ophouden.
Volgens vertraagde berichten, die in
In de grote Belgische steden heeft de
staking van gemeentepersoneel tot ge
volg dat de vuilnisophaaldiensten ge
staakt zijn. Op sommige plaatsen in
Brussel kan men al vuilnisbelten zien
ontstaan.
Advertentie
'1 deurs kast geheel hang 79.75
HOUT - TRIPLEX en BOARD
KENNEMERLAAN 159 - TELEFOON 7770
Voor het hoofdkwartier van de socialis
tische partij in Brussel verzamelde zich
een menigte stakers die spandoeken mee
droeg waarop anti-regeringsleuzen geschre
ven waren. De stakers riepen in koor om
het aftreden van de eerste minister Gas
ton Eyskens. Op het middaguur was de
menigte tot enkele duizenden mensen aan
gegroeid, maar het kwam niet tot moei
lijkheden met de politie. Enkele groepen
marcheerden onder het zingen van de In
ternationale naar het volkshuis.
Kort na elf uur zette zich de menigte in
beweging in de richting van de winkelwijk
in het centrum. Onder de stakers bevonden
zich veel brieven- en telegrambezorgers.
Op hun petten hadden zij gegomde strook
jes geplakt waarop werd geëist dat de
regering haar versoberingsprogramma zal
intrekken. Sommige stakers bekladden de
ruiten van geparkeerde auto's waaraan zij
voorbij trokken. Toen de menigte aankwam
bij het gemeentehuis werden de hekken
uit voorzorg gesloten. De stakers gingen er
onder boegeroep en met opgestoken vuisten
aan voorbij. De politie probeerde de mar
cherende menigte niet tegen te houden. Bij
het zuidstation werden de stakers opge
wacht door een sterke politiemacht, waar
onder twintig bereden agenten, allen uit
gerust met beschermende maskers. Eige
naars van winkels in de omgeving lieten de
ijzeren rolluiken neer om hun etalages te
beschermen. Intussen deden gemeenterei
niging en de weinige aan het werk ge
bleven postboden hun werk onder bescher
ming van de politie. In het centrum van
Brussel is evenwel al geen week post be
zorgd.
Ongeveer tweederde van het tramver
keer in Brussel ligt stil. In een aantal
buitenwijken weet het bij de rooms katho
lieke vakbond aangesloten personeel de
busdiensten gedeeltelijk op gang te hou
den. In Molenbeek, een arbeiderswijk van
Brussel, hielden stakingspiketten een bus
aan, dwongen de passagiers uit te stappen,
en maakten de motor onklaar. Ook naar
remises van bus en tram zijn politiever-
sterkingen gestuurd.
Vientiane werden ontvangen, hebben de
pro-westerse troepen van generaal Nosa-
van het vliegveld veroverd. Het waren
Nosavans legers die kapitein Kong Le eer
der in deze maand uit Vientiane verdre
ven, waar deze de later naar Cambodja
uitgeweken neutralistische premier prins
Soevanna Phoema had geïnstalleerd.
De geruchten dat Koning Boudewijn uit
Spanje zal terugkeren houden aan. Het hof
weigert ze te ontkennen of te bevestigen.
Voor het ogenblik zou de koning niet voor
nemens zijn ervoor 3 januari naar Brussel
terug te keren. De geruchten dat de Ko
ning zijn huwelijksreis zou afbreken, kre
gen nieuw voedsel dóór het bericht dat
zijn adjudant, kolonel Albert Debeche, met
een DC-6 van de Belgische luchtmacht
naar Sevilla was gegaan om zich ter be
schikking van de vorst te stellen.
Ondanks de crisis is er slechts weinig
critiek geleverd op het feit, dat de Ko
ning niet in zijn land is. Uit politieke bron
wordt vernomen, dat een vroegtijdige te
rugkeer van de Koning de indruk zal kun
nen wekken, dat België op de rand van
een revolutie staat.
In de Franssprekende provincies in het
zuiden is de staking vrijwel algeheel. De
elektriciteits- en gasbedrijven, de spoor-
en tramwegen de steenkoolmijnen en de
posterijen liggen stil. Grote industrieste
den, zoals Luik, Namen, Charleroi en Ber
gen zitten vrijwel geheel zonder stroom.
De warenhuizen en winkels zijn gesloten
en gebarricadeerd. Alleen de levensmidde-
lenbedrijven zijn enkele uren in de mor
gen geopend. Ook de cafés en restau
rants zijn gesloten. Firma's, die niet bij
de staking betrokken waren moesten even
eens sluiten, bij gebrek aan elektriciteit.
De regering heeft pogingen in het werk
gesteld om enkele treinen te laten lopen
tussen Brussel en steden in Zuid-België.
maar in deze pogingen werden door sa
botagedaden op de spoorlijnen ernstig be
lemmerd.
Twee zeeschepen, zo meldt onze corres
pondent, hebben gisteren de Antwerpse ha
ven kunnen verlaten en zee kunnen kiezen,
vier andere schepen zijn binnengekomen.
De beide grote sluizen, de Boudewijnsluis
en de Royerssluis zijn tot vier uur 's mid
dags door leden van de rooms katholieke
vakbond bediend, zodat 110 binnenvaartui
gen, die op stroom lagen te wachten, heb
ben kunnen schutten. Er zijn er thans nog
ongeveer 400 die op hun beurt wachten.
Ook zijn er havenarbeiders aan het werk
gegaan.
Voor vandaag is een staking afgekon
digd voor de grote metaalindustrie en
in het Antwerpse, te weten de Bell-Tele-
phone, General Motors, Ford, Cockerill,
Schippers-Podevyn en enige andere. Sa
men hebben die bedrijven daar ongeveer
twintigduizend man personeel in dienst.
Eerst had de vakbond van de metaalar
beiders erop gerekend dat de elektrische
centrales de stroomlevering zouden stop
zetten. In dat geval had de uitbetaling
van de stakingsvergoeding achterwege
kunnen blijven. Het stroomgebruik is ech
ter in Antwerpen, in tegenstelling met dat
te Brussel, nog niet beperkt. Wel worden
verscheidene grote bedrijven, zoals Ford
en General Motors, belemmerd door het
gebrek aan onderdelen die niet kunnen
worden aangevoerd. Zij hadden reeds voor
dat de staking van de metaalarbeiders
was aangekondigd medegedeeld dat zij hun
produktie van 3 januari af zouden moeten
beperken wanneer er voordien geen ver
andering in de toestand zou zijn gekomen.
In de stad Antwerpen zelf is de situatie
verder weinig veranderd. De post wordt
er wel thuisbezorgd en in het centrum van
de stad is de reinigingsdienst begonnen
met het wegwerken van het vele huisvuil
dat langs de stoepranden was gestort. De
auto's werden begeleid door een politie
agent. De Antwerpse middenstand klaagt,
zoals trouwens overal die in België, over
slapte in zaken. De cafés zijn stil en in
afwachting van de gebeurtenissen wordt
het kopen van goederen, die niet tot de
eerste levensbehoeften behoren, beperkt.
Het aantal eerste- en tweede-prijswin
naars in de toto is belangrijk groter gewor
den. Vanmiddag om twaalf uur had de
KNVB de namen geregistreerd van onge
veer 50 deélnemers met veertien en 550
met dertien punten.
Weerrapporten .1, 2
Agenda van IJ mond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 7
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 7
Kunst 4
Uit stad en omgeving5, 7
In de Vishal en op zee7
Beeldverhalen 9
Feuilleton 9
Horen en Zien 9
Economisch nieuws- 11
Beurs 11
Scheepsberichten 11
Sport 13
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL.'13439
LEIDSESTRAAT <BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
SUÈDE DAMES- EN HERENJASJES
Advertentie
Huzarensalade
p. p. 0.50 en ƒ1.
Zalmsaladep. p. 2
Russische eieren p. p. 2.
Hors d'oeuvres p. p. 4.
SPECIAAL AANBEVOLEN
Oude.iaarsavondschotel,
2—3 pers. 4 50
Saucijzebroodjes 35 ct
Pasteitjes, ongevuld25 ct
gevuld 60 ct
Echte kalfsvleescroquetten 35 ct
Appelflappen 28 ct
Appelbeignets 28 ct
Appelbollen 35 ct
Sneeuwballen m. slagroom 35 ct
Zoute koekjes, zoute noten
Bitterschotels 3.
Kaas- en hamsoesjes 100 gr 95 ct
Oudejaarsdag kunnen geen bestellingen
meer worden aangenomen.
Advertentie
ENORME SORTERING
Trompstraat 22 - IJmuiden (O.)