r (W ereldnieuwsj) Moskou bezorgt Bonn een aangename verrassing Stakingsonrust in België Newyorkse brandweer beklaagt zich over de marine Goed nieuws Van dag tot dag spits Erhard is boos Handelsverdrag wordt morgen getekend en geldt - stilzwijgend - voor Berlijn Overlevenden van de Pine Ridge eisen vergoeding Groeiversnelling door supersonisch geluid? raatótoel ENGEL 3 Westberlijns positie Russische aanvaarding Algemene ontspanning? Paco en Keystone voor miljoen aangesproken Blussing op de Constellation werd gesaboteerd Bemoeizucht &p de ft ft ft ft DONDERDAG 29 DECEMBER 1960 V, Een Duitse familie, Kaufmann genaamd heeft van zich doen spreken en stof doen opwaaien in Nederland, nadat zij in haar dorp Köppern verwikkeld was geraakt in een troebele plaatselijke ruzie. De getui genis van de heer Kaufmann in een pro ces tegen anti-semitische raddraaiers werd genoemd als aanleiding tot een nare dorpsactie tegen het gezin, dat zich ge noodzaakt zag naar elders uit te wijken. Dat „elders" werd dan Nederland, waar bij de bemoeiingen van een aantal Neder landers en de publikaties van een Neder lands weekblad een rol speelden. Het ge zin Kaufmann is reeds in ons land, uitge zonderd de man, die een hechtenisstraf in Duitsland uitzit wegens een delict dat niets met de kwestie te maken heeft. Thans heeft de demissionaire minister van Jus titie Beerman beslist, dat het gezin geen verblijfsvergunning zal krijgen. Deze be slissing steunt op zeer formele gronden, ontleend aan de asielwet van 1849, die bepaalt dat slechts verblijfsvergunning kan worden verleend als de betrokkene in zijn vaderland in lijfsgevaar verkeert. Het is een vreemde zaak, die niet zon der meer met een „voor" of „tegen" de ministeriële beslissing kan worden afge daan. De minister wil blijkbaar het gezin niet in Nederland hebben en heeft daar toe formele argumenten gebruikt. Het feit dat Kaufmann geen blanco strafregister heeft, vormt daarbij wellicht een informe le overweging. Verder blijkt de minister van mening te zijn, dat het gezin Kauf mann ook elders in Duitsland een bestaan had kunnen zoeken. Dat zal ook wel zo zijn, want Duitsland is niet meer het rijk van Hitier en de Westduitse regering heeft in diverse andere gevallen van plaatse lijke anti-semitische kuiperijen ingegrepen en slachtoffers geholpen. Het lijkt overdreven deze zaak op de spits te jagen als een toetssteen van Ne derlandse hulpvaardigheid ten bate van vervolgden. Aan de andere kant is de ges te van de minister onduidelijk en vreemd. Als er geen doorslaggevende argumenten waren om het gezin Kaufmann met open armen te ontvangen en liefderijk te ver zorgen, dan toch zouden er redenen kun nen zijn om dit gezin toe te laten zoals zovele vreemdelingen worden toegelaten. Wellicht is ook de verhouding Bonn-Den Haag nog een factor, maar wij kunnen ons niet voorstellen dat minister Beerman zozeer beducht is voor een geërgerd trek je op Adenauer's stoere gezicht, dat hij daarom de actie van een aantal idealisti sche en misschien zelfs overdreven age rende Nederlanders zo bot denkt te' moe ten weerstreven. Moeten we de reden van de ministeriële afwijzing wellicht zoeken in de anteceden ten van de heer Kaufmann én in gegron de twijfel aan zijn beweerd martelaar schap? Als dat. zo zou zijn. ware het be ter geweest wanneer de minister dat rond uit had gezegd, waarmee deze zaak dan voor alle objectieve toeschouwers uit de wereld zou zijn geweest. De Westduitse minister van Economi sche Zaken, prof. Ludwig Erhard, is eni ge dagen geleden in het Dusseldorper Han- delsblatt van leer getrokken tegen de Europese Executieve Commissie van de E.E.G., die hij het verwijt maakt de ver zoening tussen de „zes" en de „zeven", als een niet te verwezenlijken dagdroom, naar de verre toekomst te hebben ver schoven. Erhard is teleurgesteld, hij had zich de ontwikkelingen in het afgelopen jaar kennelijk anders voorgesteld. Bekend is dat de Duitse minister zich destijds met hand en tand verzet heeft tegen de versnelde uitvoering van het E.E.G.-verdrag en dat het vooral aan hem te wijten is geweest dat de extra tariefs verlaging niet op 1 juli 1960 werd door gevoerd, maar op 1 januari 1961 ingaat. De bedoeling daarvan was respijt te ver krijgen om met de EVA-landen tot een overeenkomst te komen. Dat is echter ondanks enkele gesprek ken tussen Adenauer en De Gaulle en Adenauer en Macmillan helemaal niet gebeurd. In tegendeel, de tegenstellingen hebben zich min of meer verscherpt. De EVA gaat begin volgend jaar een confe rentie beleggen om ook daar versnelde ta riefsverlagingen door te zetten. Maar wal erger is, en daarop wijst prof. Erhard. de handel tussen de twee blokken neemt duidelijk af. Men zoekt zijn partners bij voorkeur in de gebieden waar men in de toekomst nai^w mee zal samenwerken en tot wiens markt men een gemakkelijker toegang heeft. Erhard is ontevreden over de „kleinsta- terij", over het gebrek aan groot-Europese visie van de Europese Executieve Com missie (voornamelijk van de voorzitter prof. Hallstein) en over de afwezigheid van werkelijkheidszin bij vele Europese politici, vooral in Frankrijk. Een grote Europese vrijhandelszone, waaraan de E.E.G. eventueel als blok deelneemt, is niet alleen een Duits, maar ook een Ne derlands en ten slotte een groot Europees belang. Hoewel Erhard lichtpuntjes verwacht in de houding van Amerika onder Kennedy, geloven wij te moeten betwijfelen of er van die zijde veel aanmoediging zal ko men om een grote Europese vrijhandels zone te stichten. Daar minister Dillon aan blijft en hij was een voorstander van de E.E.G., niet van een economisch „groot-Europa" moet men zich afvra gen of de Amerikaanse politiek zich zal wijzigen. Ook de onlangs tot stand gekomen Or ganisatie voor Economische Samenwer king en Ontwikkeling (O.E.S.O.) biedt wei nig kansen tot nieuwe initiatieven in dit opzicht, omdat de Amerikanen bij deze organisatie voornamelijk het accent wil len leggen op de mogelijkheid om Europa tot grotere steunverlening aan ontwikke lingslanden aan te sporen. Erhard heeft gelijk als hij schrijft, dat wij ons dit alles zo niet hadden voorge steld, en met dat „wij" bedoelt hij voor- al de Duitse industrie. Wij nemen aan, dat ook vele Nederlandse industriëlen met de gang van zaken allerminst gelukkig zul len zijn. Bundeling van alle krachten ter voorkoming van een ernstige Europese breuk is meer dan ooit noodzakelijk. (Van onze correspondent) De Sovjet-Unie heeft Bonn met een on verwachte en aangename geste verrast waarvan men overigens maar moet af wachten wat er nog achter steekt. De Russische ambassadeur te Bonn, Smirnov, stapte gistermorgen naar de Westduitse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Van Scherpenberg en vervolgens naar bondskanselier Adenauer. In korte ge sprekken konden daarop de Russische be zwaren tegen de ondertekening van het Russisch-Westduitse handelsverdrag voor de periode 1961-1963 opgehelderd worden. Morgen zal het verdrag, dat op 1 januari ingaat, door Smirnov en Van Scherpen berg worden ondertekend. Uitermate tevreden toonde men zich te Bonn over deze goede afloop van het lang durige handelsoverleg. Zijn eerste climax had dit overleg in de avonduren van 12 de cember toen de boden van het Westduitse departement van buitenlandse zaken reeds de champagne de zaal binnen droegen, waar de Russische onderminister van han del Borisov. ambassadeur Smirnov en Van Scherpenberg het verdrag zouden onder tekenen. Toen Van Scherpenberg evenwel vlak voor de ondertekening eiste dat Bori sov en Smirnov een Westduitse brief over de verhouding van Berlijn bij het handels verdrag zouden aanvaarden, zeiden de Russen beslist neen. In het handelsverdrag voor de periode 1958-1960 staat ook niets vermeld over West-Berlijn. De handelspraktijk is even wel dat West-Berlijn in het goederenver keer tussen West-Duitsland en de Sovjet- Unie tot Westduits grondgebied wordt ge rekend en dat dus Westduitse fabrieken goederen naar Rusland kunnen exporteren die in hun Westduitse filialen zijn ge maakt. In overleg met de oppositie te Bonn en met de Westberlijnse regering besloot de Westduitse regering ditmaal anders te handelen. Zij eiste dat de Russen een brief zouden accepteren, waarin openlijk, maar overigens zeer beheerst werd ver kondigd dat West-Berlijn deelgenoot zou zijn van het handelsverdrag. Dat vonden de Russen op 12 december een reden om zonder verdrag naar Moskou terug te ke ren. Bonn meent evenwel met beslistheid te moeten staan op de invoeging van West-Berlijn in de handel met Moskou. Ware dat niet geschied, dan, aldus de Westduitse'mening, zou West-Duitsland de Russen zijn tegemoetgekomen op de Rus sische weg naar de vorming van een zo genaamde vrijstad West-Berlijn. afgesne den van het Westen. Men neemt aan dat Van Scherpenberg en Adenauer tegenover Smirnov nogmaals hebben verklaard hoe de Westberlijnse po sitie is en' dat Smirnov ditmaal niet heeft tegengesputterd. Dat wil zeggen, dat hij zou hebben beloofd, de Westduitse mening te zullen doorgeven aan de regering te Moskou. Daarmee is de kous af. Want, door niet te ontkennen dat West-Berlijn. althans voor de Westduits-Russische han del, deel van de bondsrepubliek is, accep teren de Russen althans voor dit ver drag de Westduitse zienswijze. Te Bonn acht. men dit een zeer goede tijding en een uitstekend begin van het jaar 1961. De Westduits-Russische handel zal op 1 januari normaal verder kunnen gaan. De Russen zien er van af het incident van 12 december op te blazen tot een poli tiek geschil. Zij bliezen in feite de aftocht, hoewel zij de gelegenheid hebben gehad om opnieuw inzake West-Berlijn hoog van de toren te blazen. Zij vermeden het met andere woorden nieuwe spannin gen in het leven te roepen. Algemeen neemt men te Bonn aan dat de jongste Amerikaanse stappen juist hier vrucht hebben gedragen. Nu vast staat dat Kroesjtsjev uit is op nieuw topoverleg, in het bijzonder met de nieuwe Amerikaanse president Kennedy, is er de Russen veel aan gelegen, de Amerikanen gunstig te stemmen. Daarvan hebben de Amerikanen geprofiteerd door de afgelopen twee we ken via diplomatieke wegen de Russen aan te manen zich de komende maanden rus tig te houden, in het bijzonder inzake Ber lijn. en Kennedy niet in een baaierd van politieke spanningen aan de macht te la ten komen. Men hoopt hier rekening houdend met de uiteindelijke communis tische veroveringsdoeleinden dat de vriendelijke stap te Bonn van Moskou het begin zal zijn van een nieuw jaar, waarin overleg in plaats van nieuwe spanning de overhand zal hebben. Ter andere zijde staat wel vast dat Bonn een wenk uit de Verenigde Staten heeft gekregen om thans geen extra politieke eisen te stellen. Men gelooft hier name lijk ook dat het Oostduits-Westduitse han- delsgesprek over een handelsakkoord tus sen Bonn en Oost-Berlijn eveneens op kor te termijn misschien wel vandaag met gunstig gevolg zal worden afgesloten. Dit akkoord zegde Bonn eind september per 31 december op. wegens het commu nistische gesar in Berlijn. Alles wijst er op dat beide partijen ook hier op verzoek van hun partners respectievelijk te Mos kou en Washington zo gematigd mogelijk ter zake van Berlijn zullen blijven. Advertentie ZEEROUDE Is d» handigs kosepfiai 8,Cper hele liter De gehelde gebelde van Wynand Focfcink NEW YORK (ANP-UPI) Veertien van de 29 opvarenden van de in tweeën ge broken Amerikaanse tanker „Pine Ridge" die werden gered hebben ieder van de reders, „Paco Tankers Inc." en de be vrachters „Keystone Shipping Co." een schadevergoeding van 100.000 dollar ge- eist. Het schip zou niet zeewaardig zijn geweest en de geredden zouden nadat zij in veiligheid waren gebracht niet de me dische verzorging hebben gekregen die zij behoefden. In hun eis stellen de zeelieden dat de eigenaars en de exploitant zich zorgeloos hebben getoond en geen aanstalten ge maakt hebben om verbetering te brengen in de conditie van het schip. (Vervolg van pagina 1) Men krijgt de indruk dat de regering strenge instructies aan de gewapende macht heeft gegeven tot elke prijs inci denten te vermijden. Haar lankmoedigheid heeft daarbij af en toe de schijn van slap heid. Zo bijvoorbeeld gisteren bij het Zuid station te Brussel, waar rijkswachters rus tig toekeken toen manifestanten met hun schoenen en met een stok de ruiten van een bus verbrijzelden, nadat zij de pas sagiers hadden gedwongen uit te stappen, evenals de bestuurder. Pas nadat het voer tuig was gerampokt vormden de politie mannen een kordon om de betogers te verdrijven. Nadat de berichten over de relletjes te Gent Antwerpen hadden bereikt breidde de staking zich daar gistermiddag snel uit, in het bijzonder in de grote metaal bedrijven zoals bij Ford (waar een der de van het personeel staakte) en bij Be- liard-Crighton. In de haven zelf was ech ter meer personeel dan dinsdag komen op zetten. De meeste kranen werkten weer en havenarbeiders werkten op verscheide ne zeeschepen en lichters op normale wij ze. NEW YORK (UPI/AFP) De hoofd brandmeester van de stad New York, Ca- vanagh, heeft gezegd dat de pogingen van de brandweerlieden, die de brand op het vliegdekschip „Constellation" op 19 decem ber bestreden, zijn gesaboteerd door de wacht, die de zorg heeft voor de veiligheid van het schip. Deze verbood de toegang tot afdelingen die als geheim werden be schouwd. Cavanagh zei verder dat de meest elementaire voorzorgsmaatregelen tegen brandgevaar waren nagelaten. Voor 10 december toen 49 arbeiders omkwamen, hadden zich aan boord van het vlïégdelt- schip 42 branden voorgedaan.Deze had men echter kunnen bedwingen. Cavanagh legde getuigenis af voor de uit drie admiraals bestaande raad van on derzoek van de Amerikaanse marine. Hij zei dat een aan boord gehesen gevulde olie tank een „tijdbom" was geweest die al leen nog maar had behoeven te worden aangestoken. Totdat Cavanagh zijn vernietigend ge tuigenis had afgelegd, hadden burgerlijke en militaire deskundigen als hun mening uitgesproken dat de veiligheidsmaatrege len „bevredigend" of zelfs „meer dan be vredigend" geweest waren. De hoofd brandmeester noemde een reeks voor schriften op waartegen was gezondigd. „Wij zouden het schip onmiddellijk als een bron van gevaar hebben bestempeld", aldus Cavanagh. Hiermee bedoelde hij dat het. werk aan de Constellation onmiddel lijk zou zijn gestaakt, en de arbeiders er aan onttrokken, totdat aan de veiligheids voorschriften zou zijn voldaan. .(Reuter) John Rutledge,, de -.eerste werktuigkundige van de „Constellation", verklaarde, dat de marine het vuur in een half uur meester had kunnen zijn als de gemeentelijke brandweer van New York zich er maar niet mee had bemoeid. Deze brandweer heeft volgens hem te weinig er varing met scheepsbranden. Rutledge had een ploeg van 26 man samengesteld, die met uitstekend resultaat werkte totdat een brandmeester van de gemeente de ploeg van boord stuurde omdat zij niet over helmen beschikte. Toen de ploeg met helmen terugkwam, had de brand zich al te veel uitgebreid. De Amerikaanse marine heeft een reeks strengere voorzorgsmaatregelen ingesteld na de brand. De bemanning van het lichtschip, dat voor Oostende ligt en die reeds veertien dagen dienst heeft gedaan, kan niet wor den afgelost omdat degenen die voor de aflossing moeten zorgen staken. In enige Waalse mijnen en te Luik is hier en daar het werk hervat. Veel hangt er daarbij vanaf in welke mate de over heid in staat is de werkwilligen te bescher men tegen de postende stakers. Tegen het einde van de maand is er bij velen, die aanvankelijk het werk hebben neergelegd, een neiging te onderkennen, weer aan het werk te gaan, doch als gevolg van de in timidatie door de aanhang van de vakbon den durven, vooral in de Borinage, vele werkwilligen niet voor hun overtuiging uit te komen. In Charleroi liepen gisteren honderden mensen met een papiertje opgespeld. Daar op kon men lezen: „La Wallonië en a as- sez" (het Walenland heeft er genoeg van). Dat sloeg niet op de eenheidswet, maar op de staking die de middenstand grote schade berokkent en voor iedereen zor gen en ongerief meebrengt. Ondanks de eisen van de socialisten dat de winkels ge sloten moeten worden, hielden de meeste winkeliers zich daar niet aan. In de provincies Henegouwen, Luik, Na men en Brabant is de levering van elek trische stroom beperkt tot de vitale be drijven, de openbare verlichting en het huishoudelijk gebruik. De directeur van de exploitatiedienst van de spoorwegen te Luik is door stakers zo afgerost, dat hij in een ziekenhuis moest worden opgeno men. AKEN, (Reuter) De taxichauffeurs van Aken, die als gevolg van de staking in België goede zaken hebben gedaan, wei geren thans hun passagiers tot in België te vervoeren. De stakers zouden enkele taxi's hebben beschadigd. Verscheidene chauffeurs uit Aken zijn door de stakers gewaarschuwd zich niet weer in België te vertonen. Bovendien zijn spijkers op de weg gestrooid PARIJS (UPI) Het Franse onder com munistische invloed staande vakverbond C.G.T. (Confédération Générale du Tra vail) heeft meegedeeld, dat onder de le den een campagne is begonnen voor het inzamelen van fondsen ter ondersteuning van d.e stakende arheiders in België. Uit de kas van het vakverbond is een bedrag van 10.000 nieuwe franc in het fonds ge deponeerd als aanvangssom. Radio Moskou bericht, dat Russiche bio logen hebben ontdekt dat supersonisch ge luid de gi'oei bevordert. De Russische geleerden hadden met de nawerking van supersonichte trillingen ge ëxperimenteerd op plantenzaden, en be vonden dat lupinen op de tweede dag ont sproten in plaats van in de gebruikelijke tweede of derde week. Spreiding gewenst Het is in de journalistiek jarenlang de gewoonte ge weest, in de dagen vóór de jaarwisseling' de lezer te ont halen op een selectie van het nieuws, dat het bijna verlopen jaar had opgeleverd. De keuze van de onderwerpen was ge baseerd op de belangrijkheid en die keuze werd meestal met groot gemak gedaan. Ik her inner mij tenminste niet. dat ik ooit. een vakbroeder in die laatste week van het jaar in eengekronkeld op de vloer zijner werkkamer heb aange troffen, zich in bochten en bul ten wringend omdat hij het met zichzelf niet eens kon worden over de vraag, welk van twee in aanmerking ko mende onderwerpen wel het belangrijkste zou moeten heten. Men baseerde zich eenvoudig op dc overweging, dat het ver schenen nieuws waarvan de koppen het grootst en de plaatsing het meest opzien barend was geweest, als het belangrijkste moest worden beschouwd en daarom kwam men aan het eind van het jaar meestal met een geschreven of afgebeelde opsomming van een twaalftal narigheden. Want het zijn de narigheden, die de meeste drukinkt eisen en daarbij zijn dan nog dié narigheden het gewichtigst, waarbij een zo groot mogelijk aantal mensen tegelijkertijd de dood heeft gevonden. Dat „tegelijkertijd" is een noodzakelijke bijkomstigheid. Versnipperde ellende, die zich in elk jaar van dag tot dag in kleine, eenzame tragedies voordoet, kan nooit: belangrijk zijn als men een jaar moet overzien. Vlieg- en scheeps rampen verdienen de voor keur, al worden treinbotsingen en wervelstormen natuurlijk ook niet versmaad. Het bin nenlandse nieuws van het jaar is een keten van spectaculaire manieren om dood te gaan: met honderd tegelijk dood vallen. met tien tegelijk ver drinken, met duizend tegelijk dakloos waaien en met twintig tegelijk in vlammen opgaan is voldoende om aan het einde van het jaar een goede jaar wisselingspagina te helpen samenstellen. Wat. het buitenland betreft, ligt de waardebepaling enigs zins anders. Daar is een bloe dige omwenteling nodig, of een kleine oorlog, of een mis lukte topconferentie, of een in ongenade gevallen dictator. De nadruk ligt daar namelijk meer op het politieke aspect, waarbij vooral moet worden gelet op de vraag of er bij elke gelegenheid voldoende angst voor een catastrofale wereldbrand is gewekt. Blijkt, dat zo. dan kan men het be treffende nieuws uitstekend gebruiken om de hoop uit te spreken, dat het komende jaar eindelijk de internationale op ruiming van de angst zal bren gen, waarbij stilzwijgend de zekerheid wordt gevoed dat er ongetwijfeld nog genoeg mas sale angstaanvallen zullen worden ontketend om ook aan het einde van dat komende jaar nog een bruikbare selectie te kunnen maken. Misschien heeft de nauwlet tende lezer echter gemerkt, dat in vage trekken en aarzelende stappen deze journalistieke in- ventarisatoren de laatste jaren zelf een selectie hebben onder gaan. waardoor langzamer hand de „jaaroverzichten" zeldzamer werden en in vele gevallen zelfs volkomen ach terwege bleven. Het is niet moeilijk te raden, waaraan dat ligt. Èr is een besef komen gloren, dat kenmerk van een verstandiger journalistiek zou kunnen worden genoemd: het besef namelijk, dat de lezers kring zich in deze tijd liever niet meer laat vertellen, wat hij als het belangrijkste moet beschouwen, doch zelf kan uitmaken wat voor ieder per soonlijk het belangrijkste is geweest. Ook journalistiek gezien is een in zeker aantal tegelijker tijd doodgaan niet meer be langrijker dan het persoon lijke, aparte, individuele ster ven. Men heeft begrepen, dat de stervende mens altijd al leen doodgaat, ook al slaat op datzelfde uur het klokje voor een aantal anderen. Men kan feestvieren, spelevaren, vlie gen, vechten of marcheren met duizenden tegelijk en met het gevoel, in groot gezelschap te zijn, maar men kan altijd slechts in eenzaamheid en strikt alleen doodgaan. Voor de stervende mens valt op het moment, van zijn verscheiden alles weg, wat. op gezelschap lijkt. Het is een van de weinige dingen, die hij op deze wereld volkomen alleen moet op knappen. Ongetwijfeld hebben vele krantenlezers in het afgelopen jaar iets ervaren, dat zonder enige bedenking voor hen het allerbelangrijkste was. Maar even ongetwijfeld was dat nu juist niet hetgeen op de voor pagina's met huizenhoge let ters is vermeld. Wat. het dan wél was, mogen zij zelf in hun binnenkamers bij het klinken van klokke twaalf gedenken en beschou wen. en niemand zal er met hen over mogen redetwisten. Men moet verbaasd zijn als men overweegt, hoe klein en ongemerkt soms dat ene be langrijke feit zich voor die mens voltrokken heeft mis schien in een uur dat de bui tenwereld zuchtte: er is geen nieuws. Als straks na eeuwen de ge schiedenis van onze tijd in boekvorm zal worden toege voegd aan de folianten van vergane eeuwen, zullen al die aparte, persoonlijke belang rijkheden met de personen in eeuwige stilte zijn vervallen. En in de boeken staan de krantenkoppen de revolu ties. de rampen, de wisselende regeringen, de oude en nieuwe presidenten, de verjaagde dic tatoren, de wereldoorlogen, de vredesverdragen, de uiteenge spatte conferenties en de ver legde grenzen. Maar nooit zal een leerling van de toekomstige lagere school vermoeden, wat eind 1960 voor u en voor mij als het. belangrijkste feit. met twaalf slagen werd beklonken. Hij heeft er overigens ook niets mee te maken. Maar journalistiek gezien zijn er toch ook uit het kran- tennieuws feiten op te diepen, die hun belangrijkheid ont lenen aan hun betekenis voor zoveel mogelijk mensen te gelijk. In het buitenland lijkt mij één gebeurtenis bij uitstek waard om verbonden te wor den aan de zegekar, waarin de mensheid van 1960 naar 1961 rijden zal. In New Orleans, Louisiana, V.S.. is een dominee op zekere dag in dit jaar be gonnen met een standvastige, zwijgende pelgrimstocht., waar bij hij symbolisch aan het hoofd van een progressieve menigte marcheert. Hij doet zijn bedevaart iedere dag op nieuw, met. de ogen strak voor uit gericht en de oren doof voor de scheldwoorden van te hoop gelopen vrouwen. Hij brengt zijn dochtertje naar school naar een „besmette" school, waar kinderén met donkere huidskleur zijn toege laten. De blanke dominee en zijn dochtertje maken geschie denis, en men weet dat de makers van geschiedenis vaak martelaren zijn. Eén man tegen velen, stand vastig en altijd weer opnieuw de goede weg gaande, geen lijden achtend en geen drei gen vrezend, arbeidend aan de nieuwe geschiedenis van een gelijkberechtigde mens heid die haar kleurscha keringen als verworven rech ten onbekommerd mededraagt. Dat lijkt mij zéér belangrijk nieuws. Maar ook in het binnenland is een feit te noemen, dat boven alle persoonlijke er varingen ons allen aangaat. Het is niet zozeer nieuws, zelfs meer een zwijgen. Doch het is een zwijgen dat zelfrespect en beheersing toont en daarom als verheugend nieuws dient te worden herdacht. De poging, door diverse bui tenlandse persorganen dit jaar ondernomen, om de Neder landse publiciteit te doordrin gen van een nieuwe moraal ten opzichte van de personen die ons volk eert en acht, is afgestuit op een nagenoeg eensgezinde, onwankelbare goede smaak. De poging met name om de persoonlijke en burgerlijke vrijetijdsbezig- heden van onze kroonprinses te knopen aan opdringerige speculaties met betrekking tot haar toekomst, is door het smaakvolle samenspel tussen pers en publiek in de kiem ge smoord. Dat lijkt mij een zeer belangrijk feit. omdat, het een volkskarakter openbaart op een helaas steeds een zamer wordende hoogte. Dat zij ook in de toekomst ge spaard mogen blijven van slui- perige horden fotografen en nieuwsjagers, die privé-perken overschrijden en zich vergrij pen aan persoonlijk eigen domsleven. wensen wij onze kroonprinses en haar gezins leden, en ook onze journalis tieke stand van harte toe. En zo zijn wij dan onwille keurig toch aan het wensen geslagen. Welnu, het moge een goed jaar zijn. En daarbij past de wens. dat wij ont dekken mogen wat goed is. Eén ding moet me hier en nu van het hart: de indeling van het jaar, zoals wij die kennen, deugt niet. 't Lijkt eenvoudig nergens op als u 't mij vraagt. De maand december is, om. te begin nen, veel te lang. Er moet nodig wat af. De maand december lijkt op een in de war geraakte knot wol; een warme kleuri ge knot wol, dat wel, maar een hopeloos probleem waar je in om komt, in verstrikt raakt, waar geen end aan lijkt te komen, een heksenwerk van ontrafelen, aan me kaar knopen en kijken: hoever sta ik nou?! Wie haalt 't nou toch bovendien in z'n hoofd om drie feesten in één maand bij elkaar te proppen! Feesten die stuk voor stuk geld, nobele gevoelens en zelf beheersing eisen! Is het niet onmenselijk, van ons te ver langen dat we in een tijdsbestek van 31 dagen: a, in de huid kruipen van een vierjarig kind en zo-doende kale ongezellige pijpen boetseerklei kopen waar dat kind alle kan ten mee op kan, tot in de slaapkamer als 't moet, inplaats van de, in onze ogen zo snoezige, wollen opdraaieend, omdat die hem geen ruimte „voor zelfwerkzaam heid" laat?! b, zo diep in de sfeer van vrede op Aar de duiken dat we ons zélfs nog weten te beheersen als er een vette konijnekluif neerdaalt op ons witte feestbloesje en alle verdiende klappen en snauwen inhouden, en dat maar liefst tweemaal vierentwintig uren lang! en c, (of dat alles nog niet voldoende onnatuur en geweldpleging is voor onze bruisende, spontane menselijkheid) ons, als klap op de vuurpijl, nog eens door de verplichte Goede Plannen, tranen en terug blikken de doodsteek laten geven. Maar hè, hè, dan is toch december om. Een Nieuw Jaar begint, ha! nou ben je d'r dan! Het nieuwe jaar begint (alle tra ditionele aanzichtkaarten, verhalen en films ten spijt die het immer in december weten te situeren) met een resolute verde re afdaling in de zwarte, kille put van de winter. Hij komt onherroepelijk met kou, sneeuw, ijs, ellende, griep, bevroren jog- hurt. nat wasgoed alom,me en kinderen die weigeren nog langer hun nek te wassen. Inplaats van werkelijk iets nieuws te brengen, voert hij je pas met recht het, door november en december zwakjes aan geduide, winterseizoen binnen. Ware het, zo vraag ik mij af, niet onein dig veel beter, zowel emotioneel als finan cieel bezien, om de kerstdagen naar januari te verleggen??? Sint zou het tot het einde aller tijden zonder de flatteus witte sneeuw-entourage moeten doen.maar ala, Sint is een ster ke persoonlijkheid, waarschijnlijk zou hij dat bevredigend verwerken. In de kille eind,eloze 31-dagen-vlakte van januari zou dan het licht van Kerstmis schijnen met een vrij grote kans van sla gen op de felbegeerde witheid daarvan. En dan oudjaar op, laat ons zeggen, 28 februari! Dan zou, er pas enige grond zijn voor Nieuw Begin, Beloften en Goede Voornemens met eindelijk al dat prille uit botten buiten. Nog een suggestie: als het allemaal praktisch onmogelijk en onuitvoerbaar isv waarom dan niet ons de paasdagen 'ge geven ergens in die kille ongebroken januarimaand; als Opkïkk'ertje," als inter mezzo. In de lente is er tóch veel minder behoefte aan feestdagen en na Oudjaar zijn we echt wel rijp voor Pasen. Ik althans zeker. Maar in ieder geval: laat ons iets doen! Laat ons spreiden! Cri Stellweg Advertentie Grote Houtstraat 181 Haarlem - Tel. 14444 Opstandige beweging. In Taco, in de Mexicaanse provincie Guerrero, is woensdag een opstandige beweging ont staan, die zich tot plaatsen in de om geving schijnt te hebben uitgebreid. Ook in de provinciale hoofdstad Chilpa- cingo. bekend door haar zilversmeden, is de spanning merkbaar. Gestaakt. Het Amerikaanse ministerie van Luchtvaart, heeft woensdag meegedeeld dat. de Amerikaanse kunstmaan Disco verer 19 die sedert 20 december om de aarde draait, zondag zijn uitzendingen heeft gestaakt. Vreemde gewaarwording. Frank Scatter- good uit Ilkeston, in Engeland, was dinsdagavond juist de slaapkamer op de bovenverdieping van zijn woning binnengegaan om te gaan slapen, toen hij een lawaai als een bominslag hoor de. Even later vond hij zich terug op het dak van een autobus. Het bleek al spoedig dat een autobus op de beijzelde weg was geslipt en Scattergood's woon kamer was binnengereden, waardoor het plafond naar beneden kwam. Kastelenoverschot. Iedereen die bereid is de kosten van de noodzakelijke repara tiewerkzaamheden voor zijn rekening te nemen, variërend van 27.500 tot 300.000 gulden, kan in West-Duitsland zonder verdere betaling eigenaar van een kasteel worden. Volgens de curac- tor van de Westduitse Vereniging van Kasteeleigenaren zijn er in dat land elfduizend leegstaande kastelen en soortgelijke woongelegenheden. Explosie. Tenminste twee personen zijn gisteravond om het leven gekomen en veertien anderen gewond bij een gewel dige ontploffing in de bekende Bayer- fabrieken te Leverkusen in West-Duits land. De kracht van de explosie was zo groot dat honderden vensters in de om geving van de fabriek werden verbrij zeld. Over de oorzaak van de ontplof fing tast men nog in het duister. Montevideo. Het leven in de hoofdstad van Uraquay, Montevideo, zou vandaag stil komen te liggen door een algeme ne staking van 24 uur, aldus werd gis teren aangekondigd. De kranten zou den niet verschijnen en de trams en bussen zouden in de remises blijven. Ook de film- en toneelzalen en fabrie ken zouden hun deuren gesloten hou den.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1960 | | pagina 3