Het brandende dal
KONING BARRONIX I
Alphenaar
TccU ió het zo
Artis krijgt een nieuw gezicht
GEVACOLOR
PANDA EN DE MEESTER.VODDENRAPER
J
DONDERDAG 29 DECEMBER 1960
9
Orakel
De radio geeft vrijdag
Eerste Duitse douanière
aangesteld
T elevisie programma
Orthodoxe kerk erkent het
primaat der Pausen niet
FOREVER
AMBER
door Radu Tudoran
Vertaling Margot Bakker
Hamer en sikkel in
Franse dorpskerk
FILM
/GEVAERT\
OP OUDEJAARSAVOND
GEBEURT HET
60. Nadat de deftige heren en dames
over hun eerste hoestbuien heen waren,
begonnen ze die scherpe limonade toch
wel lekker te vinden. Ze dronken hun gla
zen leeg en werden vrolijk. „Nog een
rondje!" riep de kolonel. Dit was een
tegenvaller voor opa. Hij had er zo op
gehoopt, dat hij zijn lastige buren nu ein
delijk kwijt zou raken. „Nee!" riep hij,
jullie krijgen niets meer. Hoepel op! Jul
lie horen hier niet!" „Waarom niet?"
vroeg zijn dochter, „dit is toch een her
berg? Dan hebben we dus het recht om
hier te zitten en wat te bestellen!" Drom
melse meid!" bromde opa, had ik haar
maar niet zo verwend!" Maar nu kwam
Panda hem te hulp. „Opa heeft gelijk!"
riep hij. „U hoort hier niet. Als U hier
blijft, gaan onze eigen klanten weg, want
die voelen zich dan niet op hun gemak.
U bent te deftig. Onze klanten moeten er
allemaal uitzien zoals die meneer!" En
bij die laatste woorden wees hij op een
zeeman, die bij de tapkast stond. Dat was
duidelijke taal: wie hier klant wilde zijn,
moest in lompen gekleed gaan. Maar tot
zijn verbazing klopte opa's dochter blij in
haar handen. „O, kleintje!" riep zij, „wat
een ééénig idee! Kom mee lui, we gaan
ons verkleden!"
Het is steeds weer een genot, het VARA-
forum „Welbeschouwd" te bekijken en
vooral te beluisteren, ook al is men het
niet in alle opzichten met de conclusies
van dit gezelschap of van de leden ervan
eens. Het is een forum dat het klappen van
de zweep verstaat en ook zijn onderwer
pen kiest met grote gevoeligheid voor de
publieke aandacht. Jammer dat de popula
riteit dit forum blijkbaar enigszins naar het
hoofd begint te stijgen, want gisteren liet
voorzitter Cammelbeeck zijn voorzichtig
heid en tact goeddeels varen in de verlei
ding om als een soort orakel een onver
hoedse uitspraak te doen over een telegra
fisch vlak voor de uitzending binnengeko
men vraag, namelijk over de kwestie-
Kaufmann. (Zie ook Van dag tot Dag pag
3). De heer Van Randwijk viel de eer te
beurt, van dik hout planken te zagen en
„namens het Nederlandse volk" een onge
motiveerde zwart-wit voorstelling van za
ken te geven. Wij hopen dat het „geachte
forum" weer spoedig zal terugvallen op
zijn bescheiden en voorzichtige basis, zon
der zich meer te willen opwerpen als Ne
derlands Geweten.
De vragen, die in de discussie werden
behandeld, waren beide zeer interessant.
Net stakingsrecht (naar aanleiding van
de gebeurtenissen in België) en de ge
wraakte opvoering van „De Duivel en
God" door „Theater". Het zou te ver voe
ren, deze discussie zelfs ook maar beknopt
samen te vatten, doch dat zij verhelderend
werkte en knap geconstrueerd was zijn
complimenten die wij het forum en zijn
leden niet mogen onthouden.
Er viel overigens heel wat te bekijken
en beluisteren, vooral betreffende de ka
binetscrisis. Over dit laatste onderwerp
hield onze medewerker dr. E. Van Raal-
te een uitvoerige achtergrond-beschouwing
en putte het journaal zich uit in mislukte
pogingen om nieuws te brengen. Wij me
nen dat de taak van de televisie hierbij
wel zeer ver wordt overschreden. In de
eerste plaats was er geen nieuws te bren
gen, omdat de informateur zowel als de
A.R.-partijleiders uiteraard in dit stadium
onmogelijk feiten of opinies kunnen wegge
ven, en in de tweede plaats is de t.v. een
beeldmedium, dat uit de evenementen het
visuele nieuws dient te puren. En wat voor
visueel nieuws zit er in de gezichten of
ruggen van politici?
„Croissantje Half-Om", zich noemende
cabaret, werd naar onze mening al te licht
vaardig op het scherm gebracht. Vijf Pa-
rijse Nederlanders onder leiding van Dou-
de van Herwijnen brachten een statisch,
soms doods en zeker niet met Franse spi
rit geladen allegaartje, waarmee ze in
Parijs niet door de zeef naar t.v. of toneel
zouden zijn gekomen. Bij ons lukt het
blijkbaar gauw, maar wij zouden de keu
ze toch wel een beetje minder zorgeloos
willen zien geschieden.
Beeldschermer
HILVERSUM I. 402 m. 1.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en S.O.S.-ber. 7.13 Gram.
7.30 Een woord voor de dag. 7.40 Gewijde muz.
8.00 Nieuws. 8.15 Radiokrant. 9.00 Voor de zieken.
9.35 Waterst. 9.40 Voor de vrouw. 10.10 Gram.
10.15 Morgendienst. 10.45 Gram. 11.15 Voor de
oudere luisteraars... 12.00 Gram. 12.30 Land- en
tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.53 Gram., eventueel
act. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muz. 13.45 Gram.
14.00 Kamerork. en soliste. 14.50 Koor, blokfluit-
groep en sol. 15.15 Gram. 15.30 Blaasorkeste. 16.00
Bloemen en planten, lezing. 16.15 Gram. 16.30
Britse kamermuz. 17.00 Voordr. 17.20 Gram. 17.30
Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Jazzmuz. 18.00 Chris
telijke muz.ver. 18.20 Licht progr. 18.50 Regerings-
uitz.: Suriname en de Nederlandse Antillen in
1960, door Z.E. de vice-ministerpresident drs. H.
A. Korthals. 19.00 Nieuws en weerpraatje. 19.10
Op de man af, praatje. 19.15 Gram. 19.30 Radio
krant. 19.50 Lichte muz. 20.15 Gevar. progr. 21.10
Smederij de eeuwigheid, spel bij de jaarwisseling.
22.00 Samenzang. 22.30 Nieuws. 22.40 Wijd als de
wereld, godsd. progr. 23.05 Filharm.-ork. en solist.
23.35 Gram. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.0 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. en
act. 8.00 Nieuws 8.18 Gram. en act. 9.00 Gymn.
voor de vrouw. 9-10 Gram. VPRO: 10.00 Dit en
het. andere, lezing. 10.05 Morgenwijding. VARA:
10.20 Voor de vrouw. 11.00 Voor de kleuters. 11.15
Kamermuz. 11.40 Orgelspel. AVRO: 12.00 Lichte
muz. 12.20 Regeringsuitzend.: Voor de landb. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Sport en prognose.
12.50 Carillonbespeling en draaiorgelmuziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte muz.
13.55 De Amsterdamse Effectenbeurs in 1960,
praatje. 14.00 Knapenkoor. 14.20 Voordracht. 14.40
Kérkorgëlconc. 15.10 Gevar. progr. VARA: 16.00
Grepen uit de muziekgeschiedenis, muzik. lezing.
16.30 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.53
Act. 18.00 Nieuws. 18.15 Polit. lezing. 18.25 Orgel
en mondharmonica. 18.50 De puntjes op de
praatje. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Kinderkoor.
VPRÓ: 19.30 De stad nu, lezing. 19.45 VPRO-
nieuws. 20.00 Nieuws. 20.05 Ontmoeting met Sczes-
ny, lezing. 20.15 Litt. progr. 20.30 Aktie Kruis en
Munt. VARA: 21.00 Quizprogr. 21.50 Geen tijd..?,
klankb. 22.15 Buitenl. weekoverz. 22.30 Nieuws.
VPRO: 22.40 Zorg om de mens, gesprek. VARA:
23.00 Soc. nieuws in Esperanti. 23.10 Kamerork.
23.55—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Gram. (Om 12.30 Weerber.)
12.50 Koersen. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgelrecital
14.00 Kamermuz. 14.40 Gram. 15.00 Die Lustige
Witwe, operette 15.30 Gram. 16.00 Koersen. 16.06
Gram. 16.30 Clavecimbelrecital. 17.00 Nieuws. 17.10
Lichte muz. 17.45 les. 18.00 Kamermuz. 18.10 Voor
dracht. 18.20 Voor de soldaten. 18.50 Sportkron
19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 19.50 Sportkron. 20.00
Ork.conc. 21.25 Kamermuziek. 22.00 Nieuws. 22.15
Pianorecital. 22.55-23.00 Nieuws.
„Haben sie noch etwas zu verzollen?"
(hebt u nog iets aan te geven?) Deze per
dag duizenden malen gestelde vraag aan
de grensdoorlaatpost klinkt sinds enkele
dagen ook uit de mond van een achttien
jarig meisje, Renate Beitz, uit Aken. Ze is
namelijk de eerste vrouwelijke douane
beambte (te Vaals) aan de honderden
kilometers lange grenzen tussen de West-
duitse bondsrepubliek en haar buurlanden.
Renate, die dit jaar na haar h.b.s.-
examen een cursus voor adspirant-ambte-
naren volgde, solliciteerde daarna bij de
„oberfinanzdirektion" naar een post als
„douanière". Daar ook de Duitse douane
met personeelsschaarste te kampen heeft,
kon Renate bij wijze van proef een
aanstelling voor de grensdienst krijgen.
Men heeft te kennen gegeven dat, als dit
experiment slaagt er nog meer vrouwen
voor de grenscontroledienst zullen worden
aangetrokken. Renate Beitz doet voorlopig
haar dienst nog in burger, maar in Keulen
is reeds een uniform voor haar in de
maak. Dat zal niet groen zijn, zoals haar
VOOR DONDERDAG
NTS: 20.00 Journaal. KRO: 20.20 Documentaire.
20.30 Gesprekken. 21.00 Een ander mens (The
univited), TV-spel. 22.00 Sportpraatje.
VOOR VRIJDAG
NTS: 20.00 Weekjourn. en weerijs,verz. AVRO:
20.30 Blik in het nieuwe jaar, lezing. 21.00 Flits
21.30 Perry Como-show. 22.10—22.15 Met. het oog
op....
Vanavond wordt in het KRO-program-
nia het t.v.-spel „Een ander mens" ver
toond. Een scène met Ton Kuyl, Frits
Butzelaar en Jenny van Maerlant.
mannelijke collega's dit dragen, maar
duifgrijs: dezelfde kleur als die van de
uniformen der stewardessen van de Deut
sche Lufthansa.
ATHENE (AFP) Metropoliet Nicode-
mus, directeur voor buitenlandse zaken
van het patriarchaat van Moskou, die mgr.
Aleksei, de patriarch van Moskóu, verge
zelt bij zijn bezoek aan Athene, heeft op
een persconferentie verklaard, dat de nei
ging naar vereniging van alle christelijke
kerken op zichzelf toe te juichen is. maar
zeer veel moeilijkheden oplevert, in het
bijzonder door de verschillen in dogma's.
Voorts zal de Orthodoxe kerk het primaat
van de Paus. hetzij geestelijk, hetzij we
reldlijk, niet erkennen. „Deze opvattingen
van de Pausen zijn overigens in het ver
leden de oorzaak geweest van het schisma
in de kerk", zo zei hij.
De metropoliet sloot ook de mogelijkheid
uit. dat het oecumenische patriarchaat van
Constanlinope] spreekt uit naam van alle
Orthodoxe kerken. „Hoezeer zij ook het
patriarchaat van Constantinopel respec
teert. wil de Russische kerk. evenals alle
andere Orthodoxe kerken, haar zienswijze
zelf tot uitdrukking brenrren en dit is ook
het geval met de Griekse kerk."
Patriarch Aleksei is vandaag naar Mos
kou teruggekeerd.
Patriarch Aleksei en aartsbisschop
Theoklitos hebben in een communiqué be
kendgemaakt, dat zij zullen blijven ijveren
voor de eenheid van hun kerken, omdat
deze eenheid „een waarborg zal zijn voor
het succes van hun streven tot behoud van
de vrede in de wereld". Hun overleg heeft
„het onschokbaar geloof van de twee ker
ken in de grondbeginselen van de Ortho
doxe en haar heilige instellingen" aange
toond.
Patriarch Aleksei heeft aartsbisschop
Theoklitos uitgenodigd voor een bezoek
aan Moskou.
r'
De moderne mens kent de amber alleen
nog uit exotische verhalen, waarin harems,
reukwater en pasja's een belangrijke rol
spelen. Een Canadese pelsjager of de mon
teur van een baggermolen kunnen we nu
eenmaal moeilijk met amber in verband
brengen. Waarmee we maar willen zeggen,
dat het gebruik van amber uitsluitend
moet worden gezocht in kringen die zich
met verfijnde luxe hebben omgeven.
Laten we echter beginnen met: een mis
verstand uit de weg te ruimen. De amber
die in de oudheid werd gebruikt, was
ivaarschijnlijk een welriekende balsem, af
komstig van de harsen van
een boom die ook het zgn.
amberhout levert. Maar tegen
woordig verstaat men onder
amber een produkt dat in de
ingewanden van de potvis
wordt aangetroffen. Omdat
deze walvisachtige zoogdieren
in bijna alle zeeën voorkomen,
kan amber bijna overal gevonden worden,
behalve in de Poolzeeën. De meeste amber
komt echter uit de streken rond de Indi
sche Oceaan, de Caraïbische Zee en de
Stille Oceaan.
Van oudsher behoort de amber tot de
klassieke wondermiddelen, maar wegens
de kostbaarheid werd zij hier te lande al
leen in de. hoogste kringen gebruikt, voor
namelijk als voorbehoedmiddel tegen pest
en andere ziekten en zij gold als een voor
treffelijk geneesmiddel tegen nerveuze
aandoeningen. Tot in de 18de eeuw werden
door de adellijke dames en heren stukjes
amber meegedragen in fijn a-jour bewerk
te gouden of zilveren doosjes, waarbij de
fijne amberlucht niet weinig zal hebben
bijgedragen het verkeer in dit gezelschap
dragelijk te doen zijn. Want lichamelijke
reinheid was in die dagen een weinig be-
oefende deugd, hetgeen ook in d.e hoogste
kringen duidelijk aan de reukorganen werd
geopenbaard.
Hoewel het verspreidingsgebied van de
amber zeer ruim is, zijn grote vondsten
toch betrekkelijk zeldzaam. Dientenge
volge is de prijs altijd nog enige duizenden
guldens per kilo. Worden er ergens ter
wereld hoeveelheden van enige betekenis
gevonden, dan kan de prijs plotseling tot
op 1/5 dolen. Dit was bijvoorbeeld een
twintigtal jaren geleden het geval, toen
150 kilo amber aan de kust van Californië
aanspoelde, waardoor de prijs van dit
produkt plotseling in elkaar
plofte, zéér tot teleurstelling
van de gelukkige vinders, die
zich in één klap miljonair
waanden. De ambermarkt die
in Boston is geconcentreerd
en de reukstoffenindustrie als
belangrijkste klant heeft, kan
dergelijke grote hoeveelheden
nu eenmaal niet verwerken en de vinders
doen dus goed uitsluitend kleine hoeveel
heden aan te bieden.
Merkwaardig moet het heten, dat men
nog niet precies weet wat amber nu eigen
lijk is. Sommige onderzoekers menen dat
deze stof uit gal van potvissen afkomstig
is, doch anderen menen dat zij op dezelfde
wijze ontstaat als de, ook ons niet onbe
kende, gal- en nierstenen. In beide geval
len is het dan toch het produkt van een
ziekte- of aandoeningsverschijnsel van de
potvis, waarvoor de mens gaarne een hoop
geld neertelt.
Deze zieke potvissen brengen ons in her
innering dat vele zieke dieren in staat zijn
hun eigen geneesmiddelen op te sporen.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
Publieke werken van Amsterdam heeft
een plan in voorbereiding, dat de dieren
tuin „Artis" een geheel nieuw aanzicht
moet geven. Hierbij wordt reeds rekening
gehouden met de mogelijkheid van uit
breiding van de dierentuin tot aan het
water van de Muidergracht,' die binnen
niet al te lange tijd te verwachten is.
Dit heeft de directeur van Artis, dr. E.
F. Jacobi, woensdagmiddag medegedeeld
in zijn jaaroverzicht. Als onderdeel van
deze uitbreiding en vernieuwing zal in 1961
begonnen worden met de bouw van een
nieuw nijlpaardenhuis op de plaats van
het huidige verblijf. In dit volgens de mo
dernste principes op te zetten verblijf zul
len de tropische plantengroei en de specia
le omstandigheden van een nijlpaard aan
elkaar worden aangepast. Volgens dr. Ja-
1819. Met de fles, waarin de geheimzinnige vloeistof zat, begaf Mafala, de alchi
mist, zich naar het koninklijk paleis. Daar stonden schildwachten, die hem vroegen,
ivat hij kwam doen.
Ik wens tot Zijne Majesteit te worden toegelaten, zei hij. Het is zeer belangrijk!
De schildwachten lieten hem door; een minister ontving de alchimist en ook hij vroeg
naar het doel van zijn komst.
Ik heb het middel gevonden, dat de baard van de koning zal doen groeien, zei
Mafala, de fles tonend.
Is het heus? zei de minister verheugd. Wat heerlijk. Volg me, ik zal u gauw bij
de koning brengen!
cobi zal dit nieuwe verblijf mooier zijn
dan welk ook ter wereld.
In verband met de te verwachten uit
breiding van het grondgebied van Artis zal
voorlopig niets worden gedaan aan het
berenhuis. Wel komt tegen Pasen een
nieuwe pinguinrots gereed, die aanmerke
lijk groter wordt dan zijn voorgangers en
plaats zal bieden aan 55 pinguins in zes
verschillende soorten.
Open kooien een succes
In 1961 zal ook een nieuw verblijf voor
de casuarissen worden gebouwd en zal het
hek rond het giraffenhuis worden vervan
gen door een diepe gracht en een lage
muur. Inmiddels zijn ook de restauratie
werkzaamheden in het aquarium begon
nen.
De Artisdirecteur liet in zijn overzicht
nog andere optimistische geluiden horen.
„De houding van de overheid tegenover
Artis wordt elk jaar soepeler en daarvan
profiteert de dierentuin in hoge mate".
Over de resultaten met het nieuwe vogel
huis, dat een half jaar geleden werd ge
opend, was hij erg tevreden. „Het experi
ment met de open kooien is volkomen ge
slaagd. Een deel van de vogelbevolking
brengt de helft van de tijd door in de
ruimte voor het publiek. Het belangrijkste
is echter dat wij deze bevolking hebben
kunnen uitbreiden van 104 soorten met 251
exemplaren tot 224 soorten met 614 exem
plaren".
Het bezoekersaantal is weer gestegen eri
wel van 654.000 in 1959 tot 690.000 in 1960.
Maar dr. Jacobi is pas tevreden als hij
jaarlijks een miljoen bezoekers krijgt. Een
nieuwe activiteit van Artis is het maken
van korte dierenfilms voor vertoning op
scholen, bij lezingen en dergelijke. Binnen
kort zullen vier films in première gaan:
over kraanvogels, apen, de aquariumsfeer
en het grootbrengen van jonge roofdieren.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
2)
Dat zijn er maar een paar dozijn mensen. Enkele
honderden achter hen wachten er evenwel op in be
weging te mogen komen. En vanavond tegen zeven
uur, als de sirenes op het werk loeien, zullen wij ze
niet meer kunnen tellen.
Toch zal ik niet een van hen vergeten: noch de oude
Neaga, die op een nacht, zonder dat men te weten
kwam hoe het gebeurd was.. Maar dat wil ik nu nog
niet vertellen, later misschien eens. Ook de oude
Vladoaje vergeet ik niet, evenmin als zijn op een on
gelegen ogenblik afgestreken lucifer. Al evenmin als de
boswachter, die verwaari&osde oude man, en de „kleine"
zoals zijn dochter werd genoemd, die rondzwierf tussen
boorputten en stellages, over de heuvels en door de
bossen. Zij hield van bomen, zij hield van paarden en
zij bracht jeugd, onschuld en vrolijkheid overal waar
zij kwam. Zij had nog nooit iemand kwaad gedaan.
Tussen al die met. aardolie besmeurde mensen bleef
zij smetteloos. Maar op een avond, terwijl zij dromend
door de dalen dwaalde, werd zij door een troepje man
nen gegrepen
Niets mocht hier zijn zuiverheid behouden.
Maar nu groeit het gras weer. Na de aardolie kwam
het vuur met zijn zuiverend geweld. En spoedig zullen
alle vroegere sporen uitgewist zijn. De wind zal het
uithangbord van de arme Dumitrica tenslotte van de
laatste spijker rukken. De ruïnes zullen tot op hun fun
damenten uiteenvallen en ook daarover zal het gras
een deken uitspreiden, Ik hoor nu al hoe het raadsel
achtig groeit. De vroegere openingen van de boorput-
zullen zich sluiten, zoals zelfs dé diepste wonden in
een litteken overgaan. Onder die littekens zullen de
ijzeren kolommen verdwijnen. Niemand zal er meer
van weten. Niemand zal meer weten van de mensen
die hier gewoond hebben, en van hun daden.
Wat. het begin van deze wereld was ben ik vergeten.
Het eind ervan zou ik niet kunnen vergeten. Ik weet
niet wie het eerst hier was en vanwaar hij kwam. Ik
weet ook niet vanwaar de tweede en de anderen kwa
men. Eigenlijk weet ik maar heel weinig; alleen wan
neer de laatste kwam. En met hem zal ik beginnen.
HOOFDSTUK I
De laatste man kwam op zekere middag in het begin
van de zomer, vele jaren na het eind van de eerste
grote oorlog, de .weg van Campina af. Hij zat in een
geel rijtuig met een grijze kap. Het was een van die
rijtuigen, afkomstig van een landgoed, zoals zij vroeger
overal op het platteland te zien waren.
Dadelijk na de middagmaaltijd was hij uit de stad
weggereden en tegen vier uur in Telega, het laatste
dorp voor de boorterreinen aangekomen.
Onder de grijze kap zat hij dus, Lipanescu, en rechts
van hem zat zijn vrouw Angehlina. Beiden hadden zij
ruime witte mantels omgeslagen, die hen tegen het
stof moesten beschermen. Motoaka, die hen 's morgens
was gaan halen, zat nu naast de koetsier op de bok.
Voor het rijtuig te Telega over de rivierbrug reed volg
de het enkele tientallen meters de brede dorpsstraat.
Voor zich uit zagen zij op geringe afstand de badpa
viljoens rohdom een meertje, overblijfsel van een vroe
gere zoutmijn. Enkele badgasten uit de stad kwamen
hun tegemoet: de mannen droegen ruime witte pakken
en strohoeden, de gezichten van de vrouwen gingen schuil
achter voiles en onder parasols. „De deftigheid komt hier
niet zo graag meer baden!" zei Motoaka, terwijl hij
zijn hoofd onder de kap stak. „Herinnert u zich nog,
mijn waarde Enachitza, dat het hier voor de oorlog
zo druk was?"
Lipanescu gromde iets achter de zakdoek, die hij ter
bescherming tegen het stof over zijn gezicht had uit
gespreid. Het stond hem niet aan, dat Motoaka zo'n
vertrouwelijke toon tegen hem aansloeg. Dat ontging
Motoaka evenwel volkomen.
„Jaa, mijn waarde Enachitza", ging hij op dezelfde
toon verder, „dat was een mooie tijd! Toen kwamen de
deftige heren en dames in zulke aantallen naar hier,
dat zij zich in de brede dorpsstraat nauwlijks konden
bewegen. Alsof het elke dag kermis was. Weet u nog
dat er op Eliasdag altijd een bal werd georganiseerd?
Toen heb ik eens vijfmaal van achter een heg gescho
ten. De deftige dames vielen haast flauw!" „Let u liever
op de weg!" zei Lipanescu enigszins bezorgd. Die dom
kop daar zal ons nog in het riviertje rijden!"
Het rijtuig was rechtaf geslagen naar de brug en
de paarden rukten aan het tuig en hinnikten zenuw
achtig. Een paar kinderen aan de oever van het ri
viertje begonnen spottende woorden te roepen.
De koetsier wachtte tot het rijtuig over de brug was
gereden. Daarna boog hij zich op de bok achteruit en
sloeg met zijn zweep achter de kap. Twee kinderen met
blote voeten lieten zich van de veren van het rijtuig in
het stof vallen. Om zich te wreken wierpen zij het stenen
achterna. Maar het rijtuig verdween al om de hoek.
Motoaka hield zijn mond. Hij was vijfentwintig jaar oud,
slank en gebruind. Zijn vriendelijk gezicht kreeg alleen
door de haast al te zwarte en al te scherp getrokken
wenkbrauwen iets van mannelijke kracht. Met een zwa
re distinctie droeg hij een zwart en tamelijk versleten
pak. Zijn hoofddeksel was een pet van grijsgeruite stof,
waarvan hij de vettig glimmende klep als een kwajon
gen zwierig over het ene oog had getrokken. Hij leek
geen stedeling en geen boer, geen arbeider maar ook
geen kantoorman. Het was onmogelijk zijn beroep te ra
den.
„Mijn waarde Enachitza, nu breekt het beslissende
ogenblik aan!" zei hij. Daarna boog hij zich weer ach
terover en probeerde bij wijze van grap zijn reisgezel
schap verschrikt te maken.
Het rijtuig begon te hobbelen. De weg, die van het
plein tegen de heuvel omhoogliep was door het omlaag-
stromende regenwater vrijwel onbegaanbaar geworden
Het steengruis was gedeeltelijk verdwenen, er hadden
zich scheuren in de bodem gevormd en er waren knoes
tige boomwortels blootgelegd. De wielen knarsten en het
ijzerbeslag ketste op de in de karresporen liggende ste
nen.
Lipaneseu klemde zich vast. De ongeregelde schok-
bewegingen van het rijtuig wierpen hem steeds opnieuw
tegen de schouder van Anghelina. Anghelina evenwel
dacht met een bezorgde rimpel tussen de wenkbrauwen
alleen aan de zaak, die zij onbeheerd hadden achterge
laten en lette niet op de kuilen in de weg.
Enige tijd zei niemand iets. Alleen het kraken van de
wielen, het knallen van de zweep en het zware hijgen
van de paarden waren te horen. Aan weerskanten van
de weg werden de bomen voortdurend dichter en scha
duwrijker en de blootliggende dooreengegroeide wortels
werden steeds zwaardere hindernissen voor het rijtuig.
Toen het de top had bereikt gaven de bomen zoveel scha
duw, dat het leek alsof de avond enkele uren vervroegd
was ingetreden. Op sommige plekken kon men even
wel links het dal in kijken, waar het volop licht was. Ge
heel in de diepte slechts tekende zich een donkerder
strook af en daarlangs kaatsten de witte daken het ros
sige licht van de ondergaande zon terug.
Rechts evenwel was de schaduw des te ondoordring
baarder en 't viel moeilijk te raden wat er achter de bo
men schuilging, hoe diep en groot het dal zou zijn. Lipa
nescu trachtte met opkomende angst en verkillend hart
de duisternis te doorboren en klemde zijn vingers vas
ter om de leuning. Het rijtuig hobbelde verder en een
hevige stoot was er de oorzaak van, dat hij en Anghelina
elkaar plotseling recht in de ogen keken. Hij zag de zor
gelijke rimpel tussen de wenkbrauwen van zijn vrouw.
En hij had zo gehoopt, dat deze tocht haar zou opmonte
ren; nu moest hij toegeven dat het niets geholpen had.
„En?" vroeg hij overbodig en terneergeslagen.
„Ach ik denk aan Lazar", zei zijn vrouw.
Lipanescu fronste de wenkbrauwen. Hij vond het onaan
genaam dat zij hem aan de zaak in de stad herinnerde.
„Wat kan er nu met Lazar zijn?" mopperde hij hu
meurig.
„Als hij er nu eens met de kas vandoor gaat?"
Een nieuwe schok slingerde hen in hun vorige houding
terug, zodat hij niet in de noodzaak was antwoord te ge
ven.
Lipanescu boog zich aan de linkerkant buiten de kap. Hij
maakte deze tocht niet voor het eerst, maar herkende
de weg toch niet. De eenzaamheid van de wildernis, dat
was het hier. Een weg was het nauwelijks, meer een tun
nel zonder eind, die voortdurend donkerder werd en ook
smaller en op enige afstand voor hem uit geheel ophield.
(Wordt vervolgd)
Advertentie
KRUISWEG 47-49 HAARLEM
Een Franse abt, die in zijn kerststalle
tje, in zijn kerk, dat „vrede op aarde"
moest uitbeelden, een communistisch
embleem had aangebracht, heeft dit sym
bool thans weer verwijderd.
De abt, Robert Tissot, die pastoor is in
het dorpje Repes, heeft geen ogenblik rust
gehad sinds hij zijn kerststalletje versierd
had met een tekening waarop een Ameri
kaanse wolkenkrabber, de Eiffeltoren en.
een rode hamer en sikkel waren afge
beeld. Hij had reeds eerder uitgelegd
waarom hij de communistische emble
men tussen die van Amerika en Frank
rijk had geplaatst. „Ik deed het omdat
een derde van de wereldbevolking com
munist is en er ongetwijfeld vele commu
nisten zijn die het goede pad weer willen
ontdekken", zei hij.
Hij werd sindsdien overstelpt met tele
foontjes en brieven van verontwaardigde
parochianen.
„Een paar oude dames waren gecho
queerd", gaf hij toe, „maar de kerk is
niet langer alleen voor oude dames be
stemd".
De abt heeft de steun gekregen van zijn
bisschop, mgr. Duchêne, die verklaard
heeft, zijn goede bedoelingen niet in twij
fel te trekken. De parochieleden blijkbaar
wel. Tissot heeft de gewraakte tekening
nu vervangen door een wereldkaart.
„Ik ben bestookt en beschuldigd van be
doelingen die ik nooit heb gehad", ver
telde Tissot aan verslaggevers. „Ik heb
er nu genoeg van. Ik heb de tekening ver
wijderd zodat ik zelf wat vrede kan krij
gen".
Advertentie
Volgens nog niet officieel bevestig
de berichten heeft de kortelings
gelanceerde kunstsatelliet op zijn
baan ons kleurengamma geraakt
en gedeeltelijk vernietigd. Hier
door zal binnen enkele lichtdagen -
vermoedelijk tijdens de jaarwisse
ling - onze kleurwaarneming op
aarde geheel veranderen. In plaats
van de diverse kleuren zullen wij
dan nog slechts de gradaties van
een grijze kleur onderscheiden.
Stel u voor: grijze oliebollen en
grauwe appelflappen
Ballistische experts verklaarden
echter, dat dit bericht uit de lucht
gegrepen is. Gelukkig maar, want
voor u is oudejaarsavond immers
een der kleurrijkste hoogtepunten
van het jaar. Hoe kunt u de sfeer
van spelletjes, oliebollen en klin
kende glazen, een sfeer van kleur
vooral, in uw herinnering bewaren
Heel eenvoudig! Haal morgen di-
rekt GEVACOLOR kleurenfilm en
flitslampjes. Oudejaarsavond is dè
gelegenheid om te ontdekken, dat
kleurenfoto's zoveel méér vreugde
geven dan zwart-wit foto's. Geva-
color kleurenfilms zijn geschikt
voor èlk toestel. Volgend jaar zult
u blij zijn, het afscheid van 1960 op
Gevacolor kleurenfoto's te hebben
vastgelegd.
COM 6017
