SOEPEN
KERKEN EN RASSEN !N ZUID-AFRIKA
Wees wijs
koop bij Gijs
Dansschool T. Griek
enige flinke meisjes
Gijs Plokker
VLAAMS VERZET TEGEN
DE STAKINGEN
Frankrijk gaat
door met zijn
onverstoorbaar
kernproeven
Welke
timmerman
VAN GELDER ZÜIEI N.V.
a EEN TYPISTE
b EEN TELEFONISTE
De Jubileum-polls
loopt deze week af
6
Grootste faculteit
De religie in Israël
Huwelijksgeschenk
Gebed in oudejaarsnacht
De Vlaming wil baas in eigen huis zijn
Oude kerk gekocht
Vierde is al in voorbereiding genomen
TELEVISIE
mm ,.v"
In dit
dagblad
Aanmelden van nieuwe leerlingen
in de eerste week van januari
Privéles op elk gewenst uur.
JOH. ENSCHEDÉ EN ZONEN
GRAFISCHE INRICHTING N.V.
VRIJDAG 30 DECEMBER 1960
Op de oecumenische conferentie over ras
senvraagstukken. gehouden in Johannes
burg, hadden velen hun hoop gevestigd op
een gemeenschappelijke houding der ker
ken ten aanzien van het voor de toekomst
van Zuid-Afrika zo kritieke rassenpro
bleem. Na zeven dagen besprekingen ach
ter gesloten deuren is er wel overeenstem
ming bereikt in een reeks belangrijke pun
ten. maar in het beslissende vraagstuk
van de apartheidspolitiek kwam men toch
niet tot eenheid van opvattingen. De We
reldraad van Kerken had het initiatief ge
nomen tot deze conferentie die noodzake
lijk was geworden omdat vooral tussen de
Anglikaanse kerk, die elke vorm van ras
senscheiding afwijst, en de Nederduits-ge-
reformeerde kerken in Zuid-Afrika, die de
apartheidspolitiek van de regering in prin
cipe goedkeuren, met name na de botsin
gen tussen negers en blanken in april,
felle tegenstellingen ontstonden.
In hun slot verklaring hebben de gede-
geerden (van de acht bij de Wereldraad
aangesloten Zuidafrikaanse Kerken en van
de Wereldraad zelf) eenstemmig elke wijze
van discriminatie verworpen, maar niet
temin onderstreept dat hun overtuigin
gen over de apartheidspolitiek in de Unie
ver uiteenlopen. In de verklaring wordt
onder meer gezegd: „Wij zijn overtuigd,
dat de waardigheid van ieder mens het
recht in zich besloten houdt om waar
hij ook zijn woonplaats mag hebben land
te bezitten en aan de regering van zijn
land deel te nemen. Op grond hiervan is
een politiek die dit recht van de niet-
blanke bevolking bij voortduring bestrijdt,
niet te rechtvaardigen. Wij zijn van me
ning dat geen principiële bezwaren tegen
een rechtstreekse vertegenwoordiging van
de gekleurde bevolking bestaan en hopen
dat de toepassingen van dit beginsel bin
nen afzienbare tijd in beschouwing zullen
worden genomen".
Dr. W. A. Visser 't Hooft, secretaris
generaal van de Wereldraad, die aan de
besprekingen heeft deelgenomen, deelde
mee dat vooraanstaande vertegenwoordi
gers van de blanke christenen aldaar, die
in nauw contact met d'e vertegenwoordi
gers van de niet-blanke bevolking staan,
de situatie in Zuid-Afrika bijzonder ernstig
achten. Volgens Visser 't Hooft was de
huidige toestand in hoge mate te wijten
aan het gebrek aan menselijk contact.
Hij sprak er zijn tevredenheid over uit
dat de conferentie een volledig oecume
nisch stempel had gehad en zich in de
discussies gekenmerkt had door een „ver
antwoord en waarachtig geven en nemen".
In het afgelopen najaar hebben zich 205
nieuwe studenten aan de theologische fa
culteit in Helsinki laten inschrijven, waar
van 99 vrouwelijke studenten. Dit aantal
is tot dusver nog niet eerder bereikt; het
hoogste aantal bedroeg tot nu toe 115. To
taal studeren tegenwoordig ruim 600 stu
denten aan de theologische faculteit Hel
sinki die daarmee de grootste theologische
faculteit ter wereld is geworden.
De Finse kerk, beducht voor een sterk
gebrek aan predikanten in de nabije toe
komst, heeft, zich veel moeite getroost om
jonge mensen te winnen voor de studie
van de theologie. De theologische is daar
de enige faculteit waar het aantal stude
renden onbeperkt is. De vrouwelijke theo
logen kunnen in de Lutherse Kerk van
Finland niet het volledige ambt van predi
kant uitoefenen: onder hen werken even
wel velen bij het onderwijs, het jeugdwerk
en in kerkelijk werk ten behoeve van
vrouwen.
Met .het oog op de grote toeloop wordt
thans overwogen of de theologische facul
teit Helsinki moet worden uitgebreid dan
wel of men een nieuwe faculteit moet
stichten.
Professor B. Akzin, hoogleraar in de
politieke wetenschappen in Jeruzalem,
heeft op uitnodiging van de Nederlandse
minister van O. K. en W. colleges gegeven
in Groningen. Amsterdam, Rotterdam,
Nijmegen en Den Haag. Hij gaf daarin
een beknopt overzicht van de verhouding
tussen staat en godsdienst.
„Deze aldus Akzin is nog niet ge
kristalliseerd. Israel aarzelt nog tussen
een milde vorm van staatsgodsdienst en
de scheiding van kerk en staat naar het
model van een land als België bijvoor
beeld. De Israëlische regering ondersteunt
de bouw van gebedshuizen van alle gods
dienstige stromingen en betaalt de salaris
sen der geestelijken.
Van deze regeling profiteren dus ook de
Mohammedanen en Christenen die tot de
kleine Oosterse Gemeenschappen behoren,
zoals Kopten en Abessijnen. De protestant
se, rooms-katholieke en Grieks-orthodoxe
kerken wensen geen geld van de Israëli
sche regering te ontvangen, aangezien zij
grote sommen uit het buitenland krijgen.
Hoewel de Sabbat en de Joodse feestdagen
de officiële rustdagen zijn, kunnen Christe
nen en Moslims desgewenst hun winkels
op Sabbat open houden en respectievelijk
op zondag en vrijdag sluiten".
De Federatie van Protestantse Kerken
van België heeft aan koning Boudewijn en
aan dona Fabiola ter gelegenheid van hun
huwelijk een gravure aangeboden die da
teert uit 1650. Ze stelt voor de Leo Belgi-
cus, de zeventien Provinciën in de vorm
van de Leeuw. De gravure vertoont als bij
zonderheid de beelden in medaillon van
de kardinaal-infant Ferdinand van Oosten
rijk, gouverneur-generaal van de Spaanse
Nederlanden, en van Prins Frederik Hen
drik, Stadhouder van de Verenigde Pro
vinciën. Bovendien staan er op de gravu
re de schetsen van de paleizen van Brus
sel en Den Haag. De kunstenaar heeft de
toenadering willen symboliseren tussen
het protestantse noorden en het katholieke
zuiden.
Tijdens de jaarwisseling zullen de zen
dingsarbeiders van de Gereformeerde
Kerken overal in de wereld in gebed ver-
BRUSSEL (ANP) Twee Vlaamse bla
den hebben woensdag gewaarschuwd tegen
de mogelijke politieke gevaren van de sta
kingen in België, die vandaag de tiende
dag zijn ingegaan.
„De Standaard" schrijft, dat wie deze
dagen van Vlaanderen het Waalse land
binnenrijdt, in een andere wereld komt.
„Meer dan ooit blijkt thans het wezenlijke
verschil tussen de Vlaamse en Waalse ge
westen".
Het blad betoogt, dat de staking is uit
geroepen door een vakbond, die voor drie
vierden een Waals karakter draagt en
herinnert aan anti-Vlaamse uitlatingen
van Waalse vakbondleiders, die de stakin
gen leiden. „Wij zijn het hardgrondig beu,
dat de zieke man van Wallonië steeds weer
het Belgische huishouden overhoop haalt.
In 1950 verjoegen de Walen een Koning,
die onze achting en sympathie genoot. In
1955 legden zij ons een schoolwet op, die
het Vlaamse land verontwaardigd had ver
worpen. Vandaag sturen zij aan op een il-
ligale krachtproef met de regering en zet
ten zij het leger tot muiterij aarjwij
weigeren nog langer ons lot te verbinden
aan zulke onverantwoordelijke elemen
ten."
Het blad wijst tenslotte op de economi
sche gevolgen van de stakingsactie voor
Vlaanderen en besluit: „Hoe lang nog
gaan wij de dupe zijn? Hoe lang nog gaat
Vlaanderen dulden, dat de Waalse agitatie
de Vlaamse expansie ondermijnt en af
grendelt? De tijd wordt rijp voor een gron
dige federalisatie van de instellingen. De
Vlaming wil baas in eigen huis zijn", al
dus De Standaard.
De „Gazet van Antwerpen" stelt met
voldoening vast, dat de regering er niet
aan denkt een duimbreed te wijken voor
het straatlawaai, noch voor de dreige
menten in de rode pers. „Een herhaling
van 1950 (de koningskwestie) valt dus niet
te vrezen".
Het blad betoogt, dat de stakingen zijn
georganiseerd door de uiterst linkse Waal
se vleugel van de socialistische partij en
noemt daarbij de naam van de leider
daarvan, Renard. „Gaan de Vlamingen
kastanjes uit het vuur halen voor iemand,
die eens doodsbedreigingen tot hen richt
te? De arbeidende bevolking van Vlaande
ren is te goed voor knechtenwerk".
De „Gazet van Antwerpen" wijst ver
volgens op het opzijschuiven van het par
lement door Renard c.s. en voegt hier aan
toe: „Zodra men de instellingen opzij
schuift om andere middelen aan te wen
den is niets meer veilig, zelfs de nationale
eenheid niet. Indien machteloos wordt toe
gezien en Renard zijn gang kan blijven
gaan, wie zegt ons dan dat de Vlamingen
bereid blijven hun lot aan dat van Wallo
nië te verbinden?"
Buitenlandse persstemmen
LONDEN (Reuter-AFP) De Londense
Times constateert dat de stakingsacties
van de socialisten duidelijk bedoeld zijn
om de regering-Eyskens ten val te bren
gen. Het feit dat de rooms-katholieke vak
bonden op raad van kardinaal Van Roey
niet aan de stakingen deelnemen, acht het
blad gunstig in economisch opzicht, maar
niet gelukkig voor de verhouding tussen de
vakbonden. Ook het vooruitzicht op een ka
binet op bredere basis acht het blad hier
door niet bepaald beter geworden.
De conservatieve Daily Sketch is van
mening dat de huidige stakingen het be
staan van België bedreigen. Niet alleen de
regering-Eyskens, maar de gehele consti
tutie staat op het spel, aldus de Daily
Sketch.
NEW YORK (Reuter-AFP) De New
York Times noemt de stakingen ernstig
voor de economie van het land, die reeds
zwaar getroffen is door het verlies van
Kongo. Het blad meent dat de gebeurte
nissen kunnen leiden tot een politieke cri
sis en nieuwe verkiezingen. Hoewel men
de aard van de gebeurtenissen niet te
licht moet nemen, ziet het blad echter
geen reden om overmatig gealarmeerd te
zijn over de mogelijke economische en po
litieke gevolgen.
Het blad constateert dat er duidelijke
grieven zijn van de arbeiders over het
feit dat de sociale voorzieningen van de
omstreden eenheidswet te lijden zullen
hebben, en van de liberalen over het feit
dat de belastingen zullen worden ver
hoogd. Toch zal men geld bijeen moeten
brengen om het zware gemis aan inkom
sten tengevolge van het verlies van Kongo
te compenseren. Tevens heeft men reeds
lang ingezien, dat het sociale welvaart
programma ernstige misbruiken met zich
brengt, die herzien moeten worden, aldus
de New York Times.
Het blad is van oordeel, dat de rege
ring-Eyskens wellicht te haastig is ge
weest en te veel tegelijk heeft willen doen.
Hierdoor heeft zij zich bloot gesteld aan
aanvallen. De kwestie zou misschien eerst
op het politieke vlak door middel van nieu
we verkiezingen moeten worden opgelost.
Een nieuw kabinet zou evenwel ook ge
noodzaakt zijn te bezuinigen en het socia
le welvaartsprogramma te herzien. „Dan
kan men verwachten dat het gezonde ver-»*
stand en de burgerlijke discipline van de
Belgen zullen leiden tot herstel van de
rust in het land", zo meent het blad.
Officiële Publikatie
TERUGGAAF OMZETBELASTING
De handelaar die op 1 januari 1961 personen
auto's, motorrijwielen en banden daarvoor in
ongebruikte staat ten verkoop in voorraad
heeft, kan bij de inspecteur der invoerrech
ten en accijnzen c.q. omzetbelasting tot
1 april 1961 een verzoekschrift indienen voor
restitutie van omzetbelasting in verband met
de per 1 januari 1961 verlaagde tarieven.
De fabrikant van sigaretten, die op 1 januari
1961 al dan niet op verpakkingen aange
brachte zgels voor sigaretten in zijn fabriek
in voorraad heeft, kan in verband met de
per 1 januari 1961 verlaagde heffing van om
zetbelasting voor sigaretten, restitutie van
omzetbelasting verkrijgen. Hiertoe dient
vóór 8 uur des morgens op 2 januari een
verzoekschrift in tweevoud bij de inspecteur
der invoerrechten en accijnzen te zijn bin
nengekomen.
Vorenbedoelde teruggaven worden alleen
verleend indien zij tenminste 25.bedra
gen.
Nadere inlichtingen omtrent de vereiste ge
gevens voor de verzoekschriften en de per
centages kunnen verkregen worden bij ge
noemde inspecteur.
enigd zijn. In Indonesië, In Pakistan, in
Argentinië en in Brazilië, en ook in Neder
land wordt dan gebruik gemaakt van de
zelfde liturgie die in het. zendingscentrum
in Baarn is ontworpen. Deze liturgie, die
uiteraard in het bijzonder afgestemd is op
de zending, geeft ook ruimte voor het per
soonlijk gebed.
De Hervormde Gemeente in het Brabant
se plaatsje Halsteren heeft met het Minis
terie van Financiën overeenstemming be
reikt betreffende de aankoop van de oude
St. Martinuskerk. De kerk is vanaf de Re
formatie in handen van de Hervormden
geweest fot 1809, daarna tot 1908 voor de
room-katholieke eredienst gebruikt en
sindsdien ongebruikt gebleven. Het hui
dige hervormde kerkje is veel te klein ge
worden.
In 1940 telde Halsteren slechts tien protes
tantse gezinnen, nu ongeveer honderd. De
St. Martinuskerk zal eerst nog gerestau
reerd worden en daarna begin 1962 in ge
bruik genomen worden.
FARIJS (UPI) Terwijl zij de protes
ten over de derde kernbomontploffing in
de Sahara naast zich neer legt, gaat de
Franse regering van de vijfde republiek
voort met haar plannen om het gebruik
van kernenergie bij de verdediging of
voor opzienbarende industriële projecten,
te bevorderen.
Een woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken zei. dat Frank
rijk zal doorgaan met de serie proefont-
ploffingen. Naar verluidt kan een vierde
kernontploffing in het centrum voor we
tenschappelijk onderzoek te Rcggane bin
nen enige weken worden verwacht.
Frankrijk is het enige land dat de proe
ven met kernwapens voortzet, terwijl de
Verenigde Staten, Groot-Brittannië en de
Sovjet-Unie zich hiervan reeds twee jaar
hebben onthouden.
De Franse deskundigen zouden zich nu
in het bijzonder gaan bezighouden met de
ontwikkeling van goed vervoerbare kern
bommen of oorlogskoppen met kernlading
voor raketten of geschut.
Deze wapens zouden de gewenste aan-
valskracht geven aan de vijftig supersoni
sche straalbommenwerpers van het type
Mirage IV, welke Frankrijk in de komen
de vijf jaar wil bouwen.
De oorlogskoppen zouden bestemd zijn
voor de bewapening van een kernonder
zeeboot, en eer. kruiser bewapend met ra
ketten, en lange-afstand projectielen die
de Franse regering in 1970 hoopte te be
zitten.
De vorming van een onafhankelijke
strijdmacht, uitgerust met kernwapens, is
evenwel niet het enige doel waar Frank
rijk naar streefde aldus de woordvoerder
van het ministerie.
Sommige ontploffingen zullen onder
gronds teweeg worden gebracht. De Fran
se deskundigen willen het gebruik van
kernenergie beproeven bij de aanleg van
kunstmatige havens, bij het opnieuw tot
leven wekken van oliebronnen, waarin de
olie nog wel aanwezig is, maar waar geen
kracht meer is om deze naar de opper
vlakte te stuwen, en bij andere grootse in
dustriële projecten.
Duizend dieren
Over de ontploffing van dinsdag, ge
naamd „Rode Jerboa" (een klein woestijn
diertje) werd maar weinig bekend. Vol
gens een officieel rapport zou de radioac
tieve neerslag beperkt zijn gebleven tot
een klein gebied. Wel is duidelijk gewor
den, dat de Franse deskundigen vorderin
gen hebben geboekt naar de ontwikkeling
van de massa-vernietigingswapens. De
eerste proefexplosie geschiedde dit jaar op
13 februari.
„We gaan ons nu toeleggen op de pro-
duktie van een wapen, dat gemakkelijker
in het gebruik en bij het vervoer is," z6
werd gezegd. Er zijn ook proeven geno
men met een verbeterde wijze om stra-
lings-brandwonden te behandelen. De
proefdieren waren geiten, ratten en konij
nen. Sommige beesten hadden inspuitingen
gekregen om hen beter bestand te maken
tegen de straling. De duizend dieren
werden per vliegtuig naar Compiègne
gebracht waar de uitwerking zal worden
bestudeerd. Een ander doel van de jongste
proef is ook geweest, betere beschermings
middelen te ontwerpen te gebruiken in éen
oorlog met kernwapens.
Het Japanse weerkundige observatorium
heeft verklaard dat de Franse kernproef
klaarblijkelijk te klein was voor registra
tie door instrumenten in Japan.
De Ghanese regering heeft uiting gege
ven aan haar „verrassing en ontsteltenis"
over de Franse kernproef, Nigeria, Tune
sië en Japan hebben officieel geprotes
teerd. De „voorlopige Algerijnse regering"
heeft te Caïro laten weten dat de derde
kernbomontploffing „een ernstige les iè
voor die Afrikaanse leiders die geloven hun
lot met dat van Frankrijk te kunnen ver
binden".
Concertgebouw - dinsdag 3 januari - 8.15 uur
Dirigent HENRI ARENDS
Solisten ANDRc GERTLER - viool
SONIA KURWIN alt
Programma: Bonporti - Concerto grosso; Monteverdi -
Lamento di Arianna; Vivaldi - Vioolconcert in g;
Berg - Vioolconcert: Wagner - Vorspiel und Liebestod
uit Tristan und Isolde.
Entrée 4.60 en 3.60 (a.i.). Kaartverkoop Alphenaar.
Kruisweg 49. tel. 10125. 's Maandags tot 1 uur gesloten.
in huur en door huur in eigendom, compleet met antenne
voor 30.per maand of 7.50 per week.
Keus uit: PHILIPS, ERRES, GRUNDIG, ARISTONA.
2 jaar gratis onderhoud Vraagt inlichtingen bij
N,Y. HEES CO. - B. KRAAY - Stephensonstr. 61
KONINKLIJKE PAPIERFABRIEKEN
PAPIERMAKERS SINDS 1784
vraagt voor het secretariaat van het Centraal
Laboratorium te Velsen N.
De werkzaamheden van deze medewerkster om
vatten in hoofdzaak de verzorging van corres
pondentie en het uitwerken van technische
rapporten. Voor deze functie is enige ervaring
gewenst, terwijl kennis van de moderne talen
tot aanbeveling strekt.
Voor de bediening van een eenvoudige telefoon
installatie en het verrichten van lichte kantoor
werkzaamheden.
Sollicitaties te richten aan: Koninklijke Papierfabrie
ken Van Gelder Zonen N.V.Centraal Laboratorium,
Velsen Noord, Postbus 54. Beverwijk.
U kunt hem nog
vol maken
Alleen volle polissen
hebben waarde
wil in zijn vrije tijd
wat bijverdienen?
Brieven No. Y 94.
Juwelen, Goud en
Zilver inkoop
H. W. DAMES
Kruisstraat 19, Haarlem
b. d. Ridderstr. Telef. 16910
:'i!i f, "M 'ZM
mm.
is uw advartentl*
omkleed met het
vertrouwen,
dat dit dagblad
beeft
ZIJLWEG 49
HAARLEM
TELEFOON 14441
Nieuwe clubs voor beginners, halfgevorderden en gevorderden, - Speciale
cursus voor gehuwden. - Aparte cursus voor Zuid-Amerikaanse dansen.
Inlichtingen en inschrijving dagelijks.
HAARLEM KLOKHUISPLEIN 5
vraagt voor één der binderij-afdelingen
leeftijd 1822 jaar.
De werkzaamheden bestaan onder andere uit hêt ponsen, perforeren,
tellen, spiraleren en controleren van bedrukt papier.
Sollicitaties: van 10.00—12.00 of 14.00—16.00 uur. Klokhuisplein 5. Haarlem,
VOOR Dl APPELBOLLEN
GOUDREINETTEN per kg 0.35
R IK L A M E
1 groot blik APPELMOES 1e soort0.65
3A literspot ANANAS0.88
1 grote pot SNIJBONEN, zachte 0.79
1 fles prima WIJN van 1.851.49
10 prima SINAASAPPELEN1.00
Verder NOTEN, PINDA'S enz.
Dagelijks VERSE GROENTE en FRUIT
tegen lage prijzen
EXTRA REKLAME:
Bij een besteed bedrag van 2.50
een half pond PRIMA KOFFIE voor0.75
Wij wensen U een prettige oudejaarsavond
en een gelukkig nieuwjaar
DE ROEMERSTRAAT 11 - IJMUIDEN
Speciaal Visserij-leverancier
