De Zuiderkerkstoren staat
een meter uit het lood
Puzzel nummer achttien
Snel gaarboidklaa r «Molenaar
Saal-laxia
KERKELIJK LEVEN
Ook Jansma failliet
verklaard
Nieuws per telefoon
Ouderkerker schutting
moet verdwijnen
WITTE KRUIS
De negen muzen
mktw
DE STADSORGANIST
preludieert
Verzachting
Verjaarsgeschenk
Moderne bijbel
Voor automobilisten
Zending in Pakistan
ZATERDAG 28 JANUARI 1961
AMSTERDAMS ALLERLEI
MOLENAARS
Rijstebloem
Bordklaar
Tarwebloem
Tarwegries
De Socrates-affaire
Ingaande 1 februari in
Amsterdam en omgeving
BEELDSPRAAK
ECHT
VRAAG
TOEKOMST
OPLOSSING VORIGE PUZZEL.
Rechter beslist:
FILM EN FILMWERELD
Boekenweekgeschenk 1962
DE echJte PIJNSTILLER
Wij introduceren
Albert de Klerk
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Om een scheve toren te zien behoeft
men niet naar Pisa te reizen. De toren van
de Zuiderkerk in Amsterdam staat name
lijk ruim een meter uit het lood en wie
over een timmermansoog beschikt, kan
dat duidelijk zien. De Zuiderkerkstoren
is gemeenteëigendom en de dienst onder
houd gebouwen verricht van tijd tot tijd
metingen om te zien in hoeverre er bewe
ging in de toren zit. De afgelopen maan
den heeft de toren in de steigers gestaan
voor het periodieke onderhoudswerk. Het
bouwsel is echter even scheef weer te
voorschijn gekomen. Er is dan ook niets
te vrezen en de toren van Pisa bewijst wel
hoe scheef zo'n toren kan zijn alvorens er
instortingsgevaar bestaat.
De Zuiderkerkstoren is een van» de fraai
ste van de hoofdstad en is evenals de kerk
een schepping van Hendrick de Keyser,
de grote bouwmeester, die hier trouwens
ook is begraven. De Zuiderkerk werd in
1611 in gebruik genomen als eerste voor
beeld van een echte protestantse kerk, na
een periode, waarin men „door langheydt
van tijden uyt die ghewoonheyt gheraekt
was weder te zien kercken bouwen".
Inmiddels bouwde Hendrick de Keyser
toen. ook reeds aan zijn Westerkerk, waar
van de toren echter pas na zijn dood in
1621 verrees. Door de ontvolking van de
binnenstad is de Zuiderkerk sinds 1929
niet meer als kerk in gebruik. De ruimte
werd achtereenvolgens benut als opslag
plaats, als hoofdkwartier van de identifi-
catiedienst van de luchtbescherming en
als morgue tijdens de oorlog en thans als
„showroom" van de afdeling stadsontwik
keling die hier de ruimte heeft gevonden
om maquettes van de stadsuitbreidingen
op te stellen.
Op het gebied van de televisietoestel
len hebben Amsterdam en Rotterdam elk
een record gevestigd. Amsterdam is de
gemeente met het grootste aantal tv-toe-
stellen, namelijk 89.992 (per 1 januari)
oftewel meer dan Friesland, Groningen,
Drente en Overijsel tezamen. Rotterdam
heeft met negen kijkers per toestel de
grootste kijkdichtheid, op de voet gevolgd
door Leiden, in welke stad het aantal toe
stellen in één jaar tijds van 5000 op
10.000 is gebracht.
Uit de statistieken van de PTT blijkt
dat de groei in de grote steden en met na
me die in Amsterdam veel sneller is dan
op het platteland. De Amsterdammers
blijken dus niet genoeg te hebben aan hun
42 bioscopen, hun opera- en balletvoor
stellingen, de toneelpremières, de vele
cabarets en „My Fair Lady".
Men zou zeggen dat juist het platteland,
dat al zoveel moet missen het eerst in aan
merking zou komen voor een communi
catiemiddel in de vorm van een t.v.-toe-
stel dat cultuur en amusement aan huis
bezorgt. Natuurlijk zijn er tal van oorza
ken aan te wijzen voor dit verschil in te
levisiedichtheid zoals het feit dat het wes
ten in verhouding een grotere portie van
de welvaart opslokt dan er voor de rest
van het land overblijft.
Het nieuwe R.A.I.-gebouw wordt dezer
dagen op luisterrijke wijze in gebruik ge
nomen. Niet alleen in, maar ook buiten
het gebouw zullen er dan vrolijke gezich
ten zijn. Zo hebben de winkeliers aan het
Europaplein (vroeger: Westerscheldeplein)
vijfentwintig jaar achtereen tegenover een
aan de rand van de stad liggende zandvlak
te gezeten. Nu is daar plotseling niet al
leen het tentoonstellingscomplex verrezen,
maar zijn er tevens brede toegangswe
gen gekomen die in de naaste toekomst
ook de zuidelijke tuinstad Buitenveldert
zullen ontsluiten.
Vandaar dat vele winkeliers hun gevels
hebben geschilderd en op andere wijze
hebben verfraaid. Het Europaplein is tot
leven gekomen en er zal ongetwijfeld geld
gaan rollen. Hoe overtuigd men daarvan
is blijkt uit de inschrijving die heeft plaats
gehad voor de verpachting van een ben
zinestation aan het Europaplein. Hoewel er
reeds een d irgelijk station bij een bestaan
de garage is, zal een Franse olieverkoop
maatschappij jaarlijks de kapitale som
van 82.000 betalen voor het recht hier
benzine te mogen verkopen.
Advertentie
kindermeel
4 variaties»
De „ambassadeur" van de zogenaamde
„Heilige Daad", Jolle Jansma te Bussum
is gisteren door de Amsterdamse rechtbank
failliet verklaard. Het verzoek daartoe dat
een week geleden reeds werd behandeld,
was ingediend door de curatoren in het
faillissement van de n.v. Bouw- en Han
delmaatschappij „Socrates". De gedetineer
de Socrates-directeur N. den Besten zou
de heer Jansma een bedrag van ongeveer
3Y2 ton hebben geschonken ter financiering
van de aanloopkosten van deze bovenna
tionale en bovenkerkelijke droomorganisa-
tie. Naar aanleiding van deze transactie
werd laatstgenoemde in november wegens
oplichting gearresteerd. Tot curator in het
faillissement-Jansma werd benoemd mr.
J. C. F. Pons te Amsterdam: tot rechter
commissaris werd benoemd mr. M. Knap.
Van 1 februari 12 uur af zal men in de
stad Amsterdam en het telefoondistrict
Amsterdam (omvattende de telefoonnet
ten waarvan het netnummer begint met
029) per telefoon naar het A.N.P.-nieuws
kunnen luisteren.
De P.T.T. en het A.N.P. zijn namelijk
overeengekomen een proef van een jaar
met een telefonische nieuwsdienst te ne
men.
Overal in het genoemde gebied kan men
het nummer 06222-333 draaien om een bul
letin van ongeveer een minuut te horen,
waarin het belangrijkste nieuws kort is
samengevat. Zo'n gesprek wordt berekend
volgens het b-tarief.
Om blokkering van de lijnen tijdens de
uren van druk telefoonverkeer te voorko
men, is de telefonische nieuwsdienst ge
durende de proefperiode gesloten tussen
8 en 12 en tussen 14 en 18 uur op de dagen
van maandag tot en met vrijdag en tus
sen 8 en 12 uur op zaterdag.
Een telefonische nieuwsdienst als deze
bestaat reeds in verscheidene Westeu-
ropese landen zoals Duitsland, Zwitser
land, Oostenrijk, Denemarken, Zweden en
Finland.
Advertentie
ï<I
Het Algemeen Ochtend
blad verdacht (in zijn reportage
over president Kennedy's inaugura
tie) de sneeuw van iets waartoe ik
die nooit in staat had geacht:
„Sneeuw, die op het laatste ogen
blik roet in het eten dreigde te
gooien".
Van Houten (de sjokolade-jongen)
adverteert:
„echte, maar dan ook helemaal
echte chocoladekorrels".
Ik had laatst een boterham met een
ander merk. Dat waren óók wel
echte, maar niet helemaal echte
chocoladekorrels.
Volgens De Telegraaf merkte
ambassadeur Van Royen op
„dat Nederland in het oog van
Washington een van de vele
kleinere mogendheden vertegen
woordigt".
Mag ik nog even weten welke klei
nere mogendheid Nederland (volgens
Z.E. van Royen) vertegenwoordigt?
De Volkskrant had een kop:
„Bladel besteedt miljoenen aan
nieuwe toekomst".
Dit in tegenstelling tot gemeenten
die dat aan een oude toekomst
doen.
Talarius
Horizontaal: 1. voormalig eiland, 3. blaas-,
instrument, 10. was getekend, afk., 12. bep.
windrichting, afk., 14. verhoogde tempera
tuur, 15. roede, 16. Russ. gebergte, 19. bep.
houten verpakking, 20. iemand met don
kere huid, 21. Russ. diplomaat, 23. versna
peringen, 26. stad in Italië, 28. Eerw. Heer,
afk. Lat., 29. waarnemend, afk., 31. schil
derswerktuig, 33. voorzetsel, 35. meisjes
naam, 37. stad in Drente. 38. verder, 40.
gekke, 43. soort antilope, 44. manier, wijze,
45, lofzang, 48. duizelig, 49. Matheüs, afk.,
50. geld in ruil geven, 52. element, afk., 53.
Bescherming Bevolking, 55. werkelijk, 57.
profijt, 61. bep. bomen, 63. futloos, 34. zilt,
66. vereerd voorwerp, 68. bep. afbeelding,
69. van bep. hout gemaakt, 71. uitgebreide
aansprakelijkheid, afk., 7? vervoeging
w.w. zijn, 73. maatregel tegen te hoge
lonen, 74. bep. Europeaan.
Verticaal: 1. veren, van naties, afk., 2.
faam, 4. geloofsovertuiging, afk., 5. even
eens, 6. knoei, 7. hevig verlangen, 8. jon
gensnaam, 9. Nederl. Spoorwegen, afk., 10.
deel v.e. zin, 11. rijtuig(en), 13. wortel van
standelkruid, 15. plaats in Limburg, 17.
spinweefsel, 18. - recta: rechtstreeks. 20.
Militaire Politie, afk, 22. het scheppen van
schoonheid, 24. Eminentie, afk., 25. ver
binding van kiezel en zuurstof, 27. assi
stent, afk., 30. op die plaats, 32. vóór ande
ren, 33. deel v.h. hoofd, 34. gappen, 36.
vrucht, 39. misdrijf, 41. tak v.e. andere
plant, 42. laan, 45. met peper bestrooien,
46. halm, 47. meer dan andere, 51 Romeins
geschiedschrijver, 53. noemt men kortweg
de bootsman, 54. ten bedrage van, 56. bep.
Europeaan, 57. vervoeging w.w. vleien, 58.
Duits geld afk., 59. Spaanse rivier, 60.
steekwapen, 62. deel v.h. gelaat, 65. -krui
sertje: plezierjachtje, 67. lusteloos, 69. bep.
Japans spel v. 2 personen, 70. bep. wind
richting.
Inzenden voor donderdag, uitsluitend per
briefkaart.
Prijswinnaars: 7,50 mevr. L. Wuite,
Röntgenstraat 1, IJmuiden; 5,F. Schou
ten, Spaarnwouderstr. 30, Haarlem; 2.50
mej. C. M. Horeman, Gen. Joubertstr. 3 rd.,
Een in Ouderkerk wonende bouwkun
dige zal moeten toestaan dat de gemeente
de rieten omheining, die hij om zijn ach
tertuin heeft gebouwd, binnenkort een
halve meter lager komt maken. De schut
ting, die dan 1,20 meter hoog zal worden,
zal in oktober geheel moeten verdwijnen.
De president van de Amsterdamse rechtr
bank, die uitspraak deed in het korte ge
ding dat de bouwkundige tegen de ge
meente aanhangig had gemaakt, verklaar
de dat voor het bouwen van een dergelijke
omheining een schriftelijke vergunning
nodig is. Met het standpunt, dat de schut
ting als „bouwwerk" van ondergeschikt
belang gezien moet worden, kon de presi
dent zich niet verenigen.
De bouwkundige had de omheining, na
van een gemeenteambtenaar te hebben
vernomen dat er geen vergunning voor
nodig was, opgetrokken omdat hij bij het
zonnebaden niet bespied wilde worden.
De filmactrice Sophia Loren heeft haar
linkerschouder gebroken, toen zij uitgleed
en de trap in haar flat te Madrid afrolde.
De filmregisseur Joseph L. Mankiewicz
heeft zich bereid verklaard de regie over
te nemen van het nog steeds op stapel
staande filmepos ..Cleopatra". Mankiewicz
zal zijn werk aan de film „Justine" onder
breken en naar Londen vliegen.
„Cleopatra" is al enkele weken zonder
regisseur, doordat Rouben Mamculian ont
slag nam. Bekende films van Mankiewicz
zijn o.a. „All about Eve" (met Bette Davis
in de hoofdrol), „Julius Caesar" (met Mar
lon Brando als Antonius) en „Guys and
dolls" (met Marlon Brando, Frank Sinatra
en Jean Simmons in de hoofdrollen).
De Commissie voor de Collectieve Pro
paganda van het Nederlandse Boek zal
meer dan tot dusver geschiedde, in 1962
de Vlaamse letterkunde betrekken bij de
Nederlandse Boekenweek, die in dat jaar
wordt gehouden van 31 maart-7 april.
Zo zal het Boekenweekgeschenk 1962
een Vlaams en een Nederlands verhaal
bevatten, resultaat van een onder Vlaam
se en Nederlandse auteurs uitgeschreven
prijsvraag. Voor de Vlaamse inzendingen
is een jury benoemd bestaande uit Ada
Deprez, Raymond Brulez en Karei Jonck-
heere, de Nederlandse inzendingen zullen
worden beoordeeld door Ad den Besten,
Pierre H. Dubois en Kees Fens, terwijl
vanwege de Commissie C. P. N. B. zitting
hebben genomen de heren G. Lubberhui
zen, Paul Brand jr. en W. Hooymeyer. De
bekroonde novellen zullen met 1500,- elk
gehonoreerd worden.
Voor deelname aan deze prijsvraag ko
men in aanmerking zij, van wier hand
reeds eerder werk in boekvorm is ver
schenen. Manuscripten kunnen tot 1 juni
1961 worden ingestuurd aan het Bureau
C.P.N.B., Jan Tooropstraat 109, Amster
dam-W.
Advertentie
Kiespijn, hoofdpijn of griep onder
de leden? Neem Witte Kruis en u
bent het snel kwijt.
tabletten, poeders
of cachets!
(Van onze kunstredacteur)
Bij herhaling hebben wij gemerkt dat
voorbeschouwingen over het program
ma van de gemeentelijke orgelconcer
ten het bezoek aan deze concerten sterk
stimuleren. Zowel het publiek als de
beide stadsorganisten, Albert de Klerk
en Piet Kee, bleken voorbeschouwin
gen zeer op prijs te stellen; het pu
bliek omdat het op het programma
was voorbereid, de stadsorganisten om
dat zij een beter contact hadden met
een beter gevulde zaal. Op grond van
deze ervaring hebben wij de beide
stadsorganisten het verzoek gedaan om
de samenstelling van hun programma's
persoonlijk aan het publiek toe te lich
ten. Beiden reageerden spontaan op dit
voorstel. Vandaar dat wij vandaag kun
nen beginnen met de eerste van de
orogrammabeschouwingen, die wij
steeds vóór een stedelijk orgelconcert
zullen publiceren. Wij hopen hier dus
mee te bereiken dat de belangstelling
van het publiek voor het concert gesti
muleerd wordt en voorts dat het con
tact met onze eigen stadsorganisten en
hun publiek zal groeien. Het instituut
der gemeentelijke orgelbespelingen is
een der oudste cultuurschatten van
Haarlem. Sinds 1634 heeft het onafge
broken bestaan, en hopelijk groeit het
weer naar een nieuw hoogtepunt nu
het monumentale middelpunt van Haar
lems orgelcultuur, het Christiaan Mül-
ler-orgel in de Sint Bavo op 3 juli ge
restaureerd zal zijn. Hierbij treft u het
eerste „uitvoerig bericht" van een or
gelconcert aan. Albert de Klerk schrijft
over het programma dat hij donderdag
2 februari in het Concertgebouw zal uit
voeren. Zoals men weet zijn deze con
certen gratis toegankelijk. De volgende
beschouwing zal van Piet Kee zijn. Ho
pelijk stimuleert deze reeks beschouwin
gen niet alleen het orgelpubliek, maar
ook de muziekliefhebber-in-het-al-
gemeen, om zich nauwer verbonden te
voelen met het aloude instituut der
Haarlemse orgelconcerten.
NADERE VORMING VAN PREDIKANTEN
Op het landgoed „Hydepark" in
Doorn worden goede vorderingen ge
maakt met het optrekken van een ge
bouw, waarin het Theologisch Semina
rium van de Nederlandse Hervormde
Kerk zal worden ondergebracht en dat
tevens het centrum zal worden, waar
de dienstdoende Hervormde predikan
ten een nadere vorming ontvangen.
Het gebouw, dat ontworpen is door de
architect K. L. Symons de bouw
meester van enkele opvallende, moder
ne kerken hoopt men in het begin
van 1962 in gebruik te nemen. Het be
staat uit vier vleugels: een logiesge
bouw, een dienstvleugel, een kapel en
een ruimte met collegezaal, eetzaal en
keuken. Het Hervormde Seminarium is
sinds de oprichting in 1950 gehuisvest
in het Eykmanhuis te Driebergen, het
conferentie-oord van Kerk en Wereld.
Daar het Eykmanhuis in toenemende
mate wordt opgeëist voor zjjn eigen
lijke bestemming, was het nodig dat het
seminarie, dat inmiddels zijn bestaans
recht wel heeft bewezen, een eigen
onderdak krijgt.
In het Seminarium komen in twee
viermaandelijkse semesters per jaar de
theologische studenten samen die hun
studie aan de Universiteit hebben ge
ëindigd en hun leervicariaat in een ge
meente hebben volbracht, ter nadere
voorbereiding van de ambtsbediening.
In de resterende vier maanden zullen
dus de predikantscursussen plaats heb
ben. De bedoeling is dat deze twaalf
dagen zullen duren en in de toekomst
iedere predikant eens in de drie jaar
aan zulk een cursus kan deelnemen. De
kerk beseft dat zij haar predikanten die
in de komende jaren onder dikwijls
moeilijke omstandigheden hun roeping
zullen moeten vervullen, naar vermo
gen dient te steunen, onder andere door
hun deze gelegenheid te bieden tot be
zinning, studie en gemeenschap.
De rector en de conrector van het
Theologisch Seminarium, dr. J. M. de
Jong en dr. A. A. Koolhaas, zullen sa
men met een derde, nog te benoemen
functionaris, ook voor deze predikan
tencursussen verantwoordelijk zijn. Zij
stellen zich voor dat in deze conferen
ties de ochtenden steeds zullen worden
gewijd aan colleges en besprekingen,
waarbij onder meer bijzondere aandacht
besteed wordt aan de bijbelse theolo
gie, aan oecumenica en aan de ziels
zorg; de middagen zijn vrij voor ont
spanning en onderling contact en de
avonden zijn gereserveerd voor cultu
rele doeleinden.
In een ver verschiet zal het misschien
mogelijk en wenselijk zijn om in dit
centrum groepen samen te brengen die
zich op een bepaald terrein gespeciali
seerd hebben: in een bepaalde sector
van de zielszorg, in de industrie, in het
middelbaar onderwijs enzovoorts. Ten
slotte zal het gebouw een aantal week
einden ter beschikking zijn voor kortere
conferenties.
Bij het ontwerpen van dit gebouw is
men er van uitgegaan dat het bruik
baar moet zijn tegelijkertijd voor de
kleine gemeenschap van het Semina-
len en artikelen die dr. Echweitzer in
z(jn werk als arts en zendeling nodig
heeft.
Achter dit plan staat de inter-confes-
sionele organisatie van zakenlieden
„Religious Heritage of America". St.
Louis was de eerste van 50 Amerikaan
se steden, die haar aandeel bijdroeg in
dit geschenk: een scheepslading van
drie ton met onder andere 1500 paar
schoenen, 200 hoeden, kleren en huis
raad. Bij het geschenk behoren ook een
ton vitaminen, elektrisch materiaal en
grote hoeveelheden conserven.
Dr. Erik Rudén in Londen, de secre
taris voor Europa van de Baptisten
rium, voor de predikantencursussen, die
geraamd zijn op veertig deelnemers, en
voor conferenties van tachtig a honderd
personen. Daartoe komen er 42 zit-
slaapkamers, die in de seminarieperiode
bewoond worden door één persoon,
doch bij andere, kortere bijeenkomsten
ruimte bieden voor twee personen, zo
dat dan de capaciteit van het gebouw
verdubbeld kan worden.
Het landgoed „Hydepark" is gelegen
naast de Horst, het terrein van Kerk
en Wereld en is één van de fraaiste
oude landgoederen van de provincie
Utrecht.
Amerikaanse zakenlieden hebben aan
dr. Albert Schweitzer een enorm ver
jaarsgeschenk aangeboden. Op 14 janu
ari werd de bekende zendeling-arts in
zijn ziekenhuis in Lambarene in Frans
Equatoriaal Afrika 86 jaar. Het cadeau
woog 86 ton, een ton voor ieder jaar
van zijn leven, en bevatte levensmidde-
Wereld Alliantie, heeft vorig jaar di
verse besprekingen gehad met de
Spaanse autoriteiten om verzachting te
verkrijgen van beperkende maatrege
len die de regering ten aanzien van de
vrijheid van godsdienst heeft getroffen.
Thans heeft dr. Rudén bericht ont
vangen van het Spaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken dat „op 21 decem
ber de wettelijke functionering van de
Baptisten Kerk te Sevilla was goedge
keurd". Deze kerk was één van de vijf
Baptisten Kerken die in 1958 op bevel
van de Spaanse politie werden ge
sloten.
Op 14 maart zal bij de Oxford and
Cambridge Presses 'n nieuwe vertaling
van het Nieuwe Testament in „heel ge
woon hedendaags Engels" verschijnen,
waarmee men een aanvulling beoogt te
geven op de King James Bible van 1611.
De vertaling is het werk van een ge
zamenlijke commissie die alle grote
christelijke kerken in Groot-Brittannië
omvat, met uitzondering van de rooms-
kaholieke kerk. De commissie, in 1946
gevormd, is nog steeds bezig met nieu
we vertalingen van het Oude Testament
en van de Apocriefe boeken.
De gemoderniseerde versie van de
oorspronkelijke Griekse en Latijnse
manuscripten van het Nieuwe Testa
ment is gemaakt in woorden, taaleigen,
stijl en ritme van deze tijd. De verta
ling is bestemd voor lezing thuis. De
King James Bible zal men blijven lezen
tijdens de kerkdiensten.
Het oecumenisch georiënteerde vor
mingscentrum Oud-Poelgeest in Oegst-
geest houdt op 4 en 5 februari in sa
menwerking met het Verbond voor
Veilig Verkeer een weekeinde voor
automobilisten. Het thema van deze bij
eenkomst zal zijn: De mens in het ver
keer. Er zullen inleidingen worden ge
houden door mej. dra. N. H. Voltelen,
vormingsleidster van Oud-Poelgeest en
de heer J. Wendelkes namens het Ver
bond van Veilig Verkeer. De prijs van
deelneming bedraagt 10. Voor opgaven
en nadere inlichtingen kan men zich
wenden tot Kasteel Oud-Poelgeest in
Oegstgeest.
Op 30 januari zullen van Schiphol
twee gereformeerde zendingsarbeiders
met hun gezinnen naar West-Pakistan
vertrekken, namelijk dokter H. J. Bak
ker en ir. L. W. Hessel. De eerste zal
gaan werken in het ziekenhuis van de
Schotse zending te Jelalpur en de laat
ste wordt docent in de chemie aan het
Murray college in Sialkot.
Deze uitzending geschiedt in nauwe
samenwerking met de zending van de
Schotse Kerk. Beide zendingsarbeider?
zullen samen met dokter C. A. V. Wal
raven, die al eerder vertrok, de waar
nemingen voortzetten en te zijner tijd
een gezamenlijk advies uitbrengen vooi
eventuele verdere uitbreiding van hel
gereformeerde zendingswerk in Pakis
tan.
HET CONCERT van aanstaande donder
dag 2 februari gaat al helemaal in de
richting van toenadering, immers uw so
list is bereid om een hele avond uw lief
ste stukken te spelen. Vandaar dat op het
laatste concert in januari, het publiek de
gelegenheid kreeg om voor dit verzoek
programma zijn wensen kenbaar te ma
ken. Daar is dan ook grettig gebruik van
gemaakt, aangezien ik een keuze moest
maken uit tweeënnegentig orgelwerken.
Het is voor mij een interessante enquête
geworden, waaruit gebleken is dat de goe
de smaak bij het grootste deel van ons
publiek aanwezig is. Favoriet waren na
tuurlijk Joh. Seb. Bach en César Franck,
dat wisten we eigenlijk al van te voren.
Maar wat denkt u van namen als Swee-
linck, Clérambault, Walther, Pachelbel,
Stanley, Vierne. Alan Messiaen, Badings,
Hindemith, Andriessen, om er enkele te
noemen.
De bijzonder grote belangstelling voor
de hedendaagse orgelmuziek blijkt uit de
ze opgave en vooral worden werken ge
noemd die na een eerste uitvoering nog
wel eens graag gehoord zouden worden.
Zie, dat is nu precies wat we graag heb
ben, alleen moet ik u even meedelen dat
onze concerten in de zaal voor dit sei
zoen, bijna ten einde lopen, maar dat zeker
op het gerestaureerde Bavo-orgel deze zo
mer aan uw wensen wordt tegemoet ge
komen.
i Ook bereikten mij vele verzoeken om
te improviseren op bekende gezangen,
psalmen of Gregoriaanse thema's. Ik heb
op dit programma geen improvisatie in
gelast, aangezien Piet Kee en ik op 13
april onze jaarlijkse improvisatie-avond
geven en dan rekening kunnen houden met
uw verlangens.
Niet gemakkelijk was het om van twee
ennegentig uiteenlopende stukken een be
hoorlijk programma samen te stellen, bo
vendien zijn niet alle opgegeven werken
geschikt om op ons Cavaillé-Coll-orgel ge
speeld te worden.
Uiteindelijk is het dan als volgt gewor
den: Sonate I in f moll van Felix Men
delssohn en daarvan het eerste deel, waar
de componist een fraaie combinatie maak
te van een Hoofdthema met als contrast
het koraal „Was mein Gott will, das
g'scheh' allzeit". De „Suite Gothique" van
Léon Boëllmann werd nog al eehs ver
zocht, en omdat ik dit gemakkelijk aan
sprekende werk deze winter nog niet
speelde, zal het als tweede nummer op
het programma prijken. Een zeer fijnzin
nige compositie van de zo jong gestorven
Franse componist Jehan Alain, zal een
grote tegenstelling vormen met het voor
gaande werk. Bij „Le jardin suspendu"
tekent de componist het volgende aan:
,.De hangende tuin is het eeuwige ideaal
dat de artist achtervolgt en voorbijgaat,
het is het ontoegankelijke en onschendba
re toevluchtsoord".
De stap naar Olivier Messiaen is dan
niet meer zo groot en van hem zal ik
twee fragmenten spelen uit zijn cyclus
„La Nativité du Seigneur" namelijk „Les
Anges" en „Jésus accepte la souffrance".
Het programmadeel vóór de pauze wordt
dan afgesloten met Franck's magistrale
Derde Koraal, de zwanenzang van de
meester.
In het tweede deel van het verzoekpro
gramma zijn voornamelijk Duitse en Fran
se barokwerken geplaatst. Van Joh. Seb.
Bach de kapitale Preludium en Tripelfuga
in Es Dur, daarna de wonderlijk schone
variaties op een basthtema (Chaconne) van
de Zuidduitser Johann Pachelbel en boven
dien vier delen uit de Suite op de tweede
kerktoon van de Fransman Nicolas Clé
rambault. Een Nederlandse orgelcomponist
waarvan veel werken gevraagd worden,
mag op ons programma niet ontbreken,
vandaar dat dit concert eindigt met de
bnllante Toccata van onze oud-stadgenoot
Hendrik Andriessen.
Doopsgezind Zangkoor. Doopsgezind
Zangkoor en Schotens Chr. Gem. Koor
zullen op vrijdag 3 februari in de Gem.
Concertzaal een gecombineerd concert ge
ven met medewerking van Riggina Beek
man sopraan, Greet Wigman-Verkerk alt,
Bep van Leuven-alt-mezzo, Dick de Jong
tenor en Meindert Boekei orgel, en het
Doopsgezind Kinderkoor. Uitgevoerd zul
len worden werken van o.a. Vivaldi, G. F
Handel en Mendelsssohn-Bartholdy.
