AUSTRALISCHE BURGERSCHAPSPRIJS
VOOR NEDERLANDSE IMMIGRANT
Zweeds oorlogsschip zal, na
drie eeuwen, gelicht worden
„TWEE MAAL
Gymnasiumleraren kregen dure
cadeaus voor bijlessen
AMSTERDAM"
Moeilijkheden bij r.-k. Bouw
orde in Oostenrijk opgelost?
Onderscheiding voor de
veelzijdige dr. Wouters
Fraai filmpje ter
voorlichting
Vaders en zonen,
Haanstra heeft
Veerse vissers nodig
ZATERDAG 28 JANUARI 1961
Willem Pijperprijs 1961
voor Robert de Roos
Galacabaretvoorstelling
voorlopig uitgesteld
Kerkelijk nieuws
Collecte moet berging
mogelijk maken
SCHANDAAL IN OOSTENRIJK
Expositie bij Ina Broerse
in *A msterdam
Bob Buys
een beroepsenquête
Elektronisch brein versnelt
sterrekundig speurwerk
Gaat Surinaams hout
Afrikaans vervangen?
(Van onze correspondent)
SYDNEY. De gouverneur-generaal
ran Australië, Lord Dunrossil, heeft de
oud-Nederlander dr. Cornells Wouters
op 24 januari, de Gertrude Kumm-prijs
voor goed burgerschap uitgereikt. Het is
de tweede keer dat een Nederlandse
immigrant deze prijs heeft ontvangen.
De eerste maal werd de onderscheiding
uitgereikt in 1958 aan een Nederlands
meisje, de toen vijftienjarige Odilia van
der Krtiys, die haar ontving uit handen
van minister-president mr. Robert Men-
zies. Odilia's vader was kort tevoren om
het. leven gekomen bij een poging tot
redding van een twaalfjarig Australisch
meisje van de verdrinkingsdood. In de
dochter werd de vader postuum geëerd
om zijn daad van menslievendheid.
Dr. Wouters, die 64 jaar oud is, heeft
de prijs gekregen als erkenning van zijn
buitengewone daden van burgerschap"
- terecht, want dr. Wouters, geboortig
uit Waspik bij Den Bosch, en opgevoed
in Meerssen (Limburg), heeft in de der
tien jaren van zijn verblijf in Australië
rusteloos gewerkt aan de verbreiding van
Nederlandse cultuur in dit land en aan
de inpassing der immigranten in de
Australische samenleving.
De assimilatie van meer dan anderhalf
miljoen immigranten na de oorlog is vele
jaren een groot probleem geweest. De be
volking heeft de nieuwkomers lange tijd
met een scheef oog aangekeken. Hoewel ook
thans nog uitingen van antipathie voor
komen heeft de Australiër, in het algemeen
gesproken, de immigrant aanvaard en
wordt deze met vriendelijkheid en behulp
zaamheid tegemoetgetreden. De immigrant
is een kans gegeven en hij heeft er wat van
gemaakt. Dat is voor de Australiër vol
doende om hem aan zijn hart te drukken.
De Australische regering heeft geruime
tijd zitten broeden op een gelegenheid om
op bijzondere wijze te getuigen van haar
waardering voor de immigranten. De
minister van immigratie, mr. Alexander
Downer heeft in de laatste jaren, herhaal
delijk de loftrompet gestoken over de
nieuwe burgers. Talloos ook zijn de loffe
lijke toespraken, die parlementsleden bij
naturalisatie-plechtigheden hebben ge
houden om de nieuwe Australiërs een hart
onder de riem te steken. Er ligt grote mo
rele waarde in die loftuitingen besloten,
maar de sprekers verlenen ook daadwerke
lijke hulp als het nodig is. Het lijkt er soms
op alsof zij zich verontschuldigen voor het
feit, dat de immigrant in de eerste jaren
na zijn komst veelal aan zijn lot werd
overgelaten.
Meer begrip
Ook de gewone burger heeft meer begrip
en gevoel gekregen voor de moeilijkheden,
die nieuw-aangekomen moeten overwin
nen. Uit die gevoelens kan vermoedelijk
worden verklaard, dat op initiatief van
mevr. Gertrude Kumm (lid van de immi-
gratie-adviesraad en in Australië bekend
om haar werk in de christelijke ,l°nge-
vrouwen beweging) een prijs is ingesteld
voor hem of haar, die zich door „buiten
gewone daad of daden van burgerschap
heeft onderscheiden. Sinds 1958 is die
onderscheiding uitgereikt op de .jaarlijkse
„burgerschapsconventie" in de nationale
hoofdstad Canberra.
De uitreiking van de prijs aan de heer
Wouters moet men zien in het ruimere ver
band van de gehele immigrantengemeen
schap. Daartoe is bij hem alle reden: h« is
lid van het hoofdbestuur van de raad van
goede buren in Nieuw Zuid-Wales, een
door de Australische overheid ingestelde
organisatie, bedoeld om de assimilatie van
de immigranten te bevorderen. Naast door
de regering benoemde leiders hebben er
gekozen vertegenwoordigers van verschil
lende nationale kerkengroepen zitting in.
De heer Wouters is dan ook voorzitter van
de bond van nieuwe burgers" en al langer
dan tien jaar bestuurslid van de represen
tatieve Nederlandse Vereniging in Sydney
Daarvan is hij ook voorzitter geweest.
Talenmonoder
Hii is Australisch burger, maar ook cos-
mopoliet in optima forma en een warme
voorstander van de verbreiding van Neder
landse cultuur in Australië. Hij spreekt
dertien talen en vertaalt uit twintig. Hij
vindt daarin dagelijks oefening als hoofd
van de vertaaldienst van de Common
wealth Scientific and Industrial Research
Organisation (te vergelijken met de T.N.U
in Nederland) en in zijn uitgebreide rela
ties met verschillende nationale vereni
gingen in dit land, dat meer dan dertig
nationaliteiten herbergt. Herhaaldelijk
spreekt hij op bijeenkomsten van nationale
groepen en op naturalisatie-plechtigheden.
Dr. Wouters is ook leider van de Neder
landse volksdansgroep 32 leden die
in Nederlandse nationale klederdrachten
vrijwel elke week van zich laat horen door
op te treden voor charitatieve verenigingen
en bij feestelijke gebeurtenissen. Bij de
jaarlijkse allegorische optocht die in Syd
ney wordt gehouden en waarnaar meer
dan een half miljoen mensen komen kijken,
heeft hij de leiding van alle nationale
groepen.
Dr. Wouters is een militante figuur, een
strijdvaardige geest, die de vinger legt op
fouten en tekortkomingen, die de regering
in haar politiek tegenover immigranten
maakt. Hij was de eerste, die een protest
indiende tegen discriminatie van genatura
liseerde immigranten, die volgens de wet
als tweede-klas burgers werden be
schouwd. De Australische regering toonde
zich verontwaardigd over die critiek, maar
moest uiteindelijk zwichten voor de juist
heid van Wouters' bezwaren en wijzigde
de wet. Ook de bond van musici heeft
eieren voor zijn geld gekozen toen dr.
Wouters in felle bewoordingen de leiders
van deze vakvereniging laakte voor het
onderscheid, dat zij maakten tussen immi
granten en geboren Australiërs door van
eerstgenoemden een vier keer zo hoge con
tributie te eisen als van de laatstbedoelden,
daarbij dus de uitoefening van het beroep
van musicus voor immigranten sterk be
moeilijkend.
Deze Brabantse Limburger en Neder
landse Australiër is. zo zegt hij zelf: „Een
vriend van Plato, maar de waarheid is
mij liever".
Tegenover uw correspondent verklaarde
hij: „De meningen van Europese immi
granten en van geboren Australiërs staan
vaak lijnrecht tegenover elkaar en wan
neer men weet dat de immigranten op de
burgerschapsconventie in Canberra slechts
tien percent uitmaken van de aanwezige
afgevaardigden, dan zal men begrijpen, dat
de stem van Europa in de debatten slechts
een zwakke weerklank kan zijn van het
geen er in de harten der immigranten om
gaat".
„Wouters" zijn naam is een begrip
onder de immigranten geworden windt
er nooit doekjes om. Hij zegt: „zodra im
migranten er een eigen mening op na hou
den en deze ook verkondigen, dan is Leiden
Het bestuur van de Johan-Wagenaar-
stichting te 's-Gravenhage heeft besloten
het derde strijkkwartet van Robert de Roos
te bekronen met de Willem-Pi.jperprijF
1961, groot 1000.
De uitreiking van deze prijs zal geschie
den tijdens een plechtige bijeenkomst op
9 maart. De reeds eerder aan Alexander
Voormolen toegekende Johan-Wagenaar-
prijs 1960 en de aan Bertus van Lier toe
gekende Sem-Dresden-prijs 1961 zullen te
zelfdertijd worden uitgereikt.
Drie staaltjes van de Franse voor-
j aars- en zo mermode uit de collect ie
van de Parijse ontwerpster Hyacinthe
Novak. Links: een zomerjapon van
katoen voor strand en buiten. Midden:
een strandtenue met pantalon van
ivoorkleurige jersey. De jumper is van
blauwe, en lichtgrijs gestreepte katoen.
Rechts: een cocktailjapon van licht
bruine crêpe de chine op een witte
achtergrond.
in last. Dan maken zij, die de teugels in
handen houden, zich ongerust over de ver
schijnselen van emancipatie en wensen zij
de meningsvrijheid in te tomen".
Ogen gaan open
De harde waarheid is gebaseerd op zijn
eigen ervaring, maar men kan gerust zeg
gen, dat de ogen van de regering, juist door
zijn critiek, steeds wijder zijn opengegaan.
Het besef is gerijpt, dat deze man niet
alleen een hart heeft van goud, maar ook
als vechter voor de fundamentele rechten
van de immigrant de waarheid verkiest
boven Plato met recht een ridder zonder
vrees of blaam. Vandaar dat de Australi
sche regering dr. Wouters ditmaal heeft
uitverkoren uit een voordracht, ingediend
door de „raden van goede buren" in de
afzonderlijke staten, om de burgerschaps-
prijs te ontvangen. Het vijfde werelddeel
maakt een stormachtige ontwikkeling door
en zijn aanzien wijzigt zich met de dag. De
bijdrage, die dr. Wouters tot die ontwik
keling levert, is een daad van burgerschap,
die terecht de onderscheiding verdient,
welke de regering hem heeft toegekend.
Het plan om in maart a.s. in een van
de grote Amsterdamse theaters een gala-
nachtvoorstelling te geven, waarin de gro
te vier van de Nederlandse kleinkunst
Wim Kan, Wim Sonneveld, Toon Hermans
en Max Tailleur zouden optreden en
waarvan de opbrengst ten goede zou ko
men aan de Joden in Marokko die naar
Israel willen emigreren, kan voorlopig
geen doorgang vinden.
De initiatiefnemer, Max Tailleur, deelt
mee dat de voorstelling niet is afgelast
doch is uitgesteld tot een tijdstip, waarop
de vier kleinkunstenaars zonder bezwaar
tezamen kunnen optreden. De reden van
het besluit tot uitstel is een brief van Wim
Kan, waarin deze de initiatiefnemer
schrijft zeer sympathiek te staan tegen
over de idee van de genoemde gala-avond
doch dat de reeds maanden tevoren ge
maakte plannen voor een grote buiten
landse reis het hem onmogelijk maken
om aan een in die periode vastgestelde
voorstelling zijn medewerking te verlenen.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor Toronto (Canada) (Free
Chr. Ref. Church) W. de Joode te 's-Gra-
venhage-Zuid.
(Van onze correspondent)
Begin mei zal het 322 jaar geleden ver
gane Zweedse oorlogsschip Wasa geborgen
worden. Op 27 april zal het bergingsvaar
tuig „Neptun" beginnen met de eerste van
een reeks „lifts", die het schip boven wa
ter brengen. Vorig jaar werden de eerste
lichtingsmaatregelen getroffen, toen het
schip onder water naar een plaats gesleept
werd, waar slechts 15 meter water staat,
vanwaar de lichting véél gemakkelijker is.
Als alles volgens plan verloopt, zal de
„Wasa" op 31 mei in een speciaal ge
bouwde ponton liggen en naar de kade ge
bracht worden op het eiland Djurgaarden.
Er wordt op het ogenblik onder water
reeds aan het schip gewerkt door duikers
die de achtersteven van de „Wasa" re
pareren om het in staat te stellen te blij
ven drijven. Als de berging lukt zullen
oudheidkundigen en andere specialisten
aan het werk gaan om het schip te con
serveren en van modder en aangroeisels te
ontdoen.
De „Wasa" zou drie eeuwen geleden
het vlaggeschip van de Zweedse vloot ge
worden zijn. Toen het schip aan zijn eer
ste reis begon kapseisde het en verging
met man en muis. De „Wasa" is geheel
van eikenhout gebouwd en de eeuwen door
bijna volledig intakt gebleven. Het zal
een fraai tentoonstellingsstuk zijn.
Van de Zweedse regering ontving het
„Wasa-comité" reeds een bedrag van
300.000 kronen. Daarvan werd de speciale
ponton gebouwd, waarop de „Wasa" zal
worden geplaatst en daarvan zal ook de
„schoonmaakfabriek" worden betaald die
speciaal voor de reiniging en restauratie
van het schip wordt gebouwd. Maar er
moet nog een speciaal „Wasa-museum"
worden gebouwd. Het comité heeft de
regering daarvoor om nog 1.200.000 kro
nen gevraagd. Ook de berging kost nog
het een en ander, hoewel vele Zweedse
bedrijven daarvoor reeds speciale schen
kingen en hulp beloofd hebben. De Nep
tun-reders bijvoorbeeld, zullen de moei
lijke berging nagenoeg gratis verrichten.
Men verwacht dat de koning van Zwe
den van zijn belangstelling zal doen blij
ken, als de „Wasa" eenmaal fraai opge
poetst staat te pronken.
Zodra het schip boven water is zal in
geheel Zweden een collecte worden gehou
den om de kosten van het project te be
strijden.
DE ACTIVITEIT, welke de gemeente
Amsterdam aan de dag legt om de
voorlichting over de hoofdstad zo aan
trekkelijk mogelijk te maken, zou om
meer dan een reden andere gemeenten ten
voorbeeld gesteld kunnen worden. Amster
dam moge dan nogal eens schamper een
stad van alleen maar plannen genoemd
worden, de activiteit op het terrein der
publiciteit beperkt zich niet tot voorne
mens alleen. Dat kan men constateren
wanneer men het filmpje ziet, dat in op
dracht van de gemeente door de cineast
Paul de Vries van Filmbedrijf Berretty is
vervaardigd van de tuinsteden van Am
sterdam onder de titel „Twee maal Am
sterdam" Bescheiden stelde het hoofd
van de afdeling perszaken der gemeente,
mr. P. Mijksenaar, vóór de vertoning, dat
men met dit filmpje alleen maar voor
lichting beoogde. Het ging er om interes
sante feiten ter kennis te brengen. Er zou
meer op de inhoud gelet worden dan op
de vorm. Of het nu komt doordat de
voorlichtingsdienst van Amsterdam zo
filmgevoelig is of de maker van de film
een ideale manier van samenwerking met
zijn opdrachtgeefster heeft gevonden, hel
16 mm. filmpje „Twee maal Amsterdam
is een fraai werkje geworden, dat nog eens
duidelijk aantoont dat de beste maniei
van voorlichten is: de mooiste manier van
voorlichten.
De camera voert ons eerst binnen in hei
Amsterdam van de toeristen Spoedig
wordt het accent verlegd van Amsterdarr
mals men het aan de buitenkant ziet naa-
Amsterdam, zoals men erin woont. De
stad wordt steeds kleiner, naarmate ze
groter wordt. Amsterdam moet door zijn
(Van onze correspondent)
WENEN Steyr is een welvarend stad
je in Oostenrijk. Het heeft een prachtige
omgeving, grote autofabrieken en ook een
gymnasium, dat echter nu in discrediet
geraakt is. Op het ogenblik worden drie
leraren van dit gymnasium ervan be
schuldigd dat zij niet alleen zonder toe
stemming bijlessen hebben gegeven, maar
dat zij daarvoor ook nog een veel te hoog
honorarium hebben gevraagd. Er zijn ge
vallen bekend geworden waarin voor een
uur bijles in latijn of meetkunde tussen
vijftien en twintig gulden werd gevraagd
en betaald. Bovendien hebben zij geschen
ken aangenomen die hun door de ouders
van hun leerlingen werden aangeboden,
o.a. radio- en t.v.-toestellen. De drie lera
ren zijn intussen geschorst nadat zij het
hun ten laste gelegde hadden toegegeven.
Ze hebben echter ook verklaard dat deze
geschenken geen invloed hebben gehad op
de cijfers van de leerlingen. Wat de bij
lessen betreft hebben de leerlingen en de
meeste ouders het voor de leraren opgeno
men en gezegd dat het initiatief daartoe
niet van het onderwijspersoneel is uitge
gaan, maar van hen zelf. De zaak is in
tussen nog gecompliceerder geworden
sinds gebleken is dat niet alleen een vierde
leraar zich aan het zelfde misbruik heeft
schuldig gemaakt, maar ook de directeur
en diens vrouw van dit alles zouden heb
ben geweten en ook wel eens een ge
schenkje hebben aangenomen.
Bijlessen „normale aanvulling"
In Oostenrijk trekt dit geval sterk de
aandacht, omdat het een merkwaardig
licht werpt op het hedendaagse gymnasia
le onderwijs, dat blijkbaar zo hoge eisen
stelt, dat bijlessen als normale aanvulling
van het gewone lesrooster worden aanbe
volen. De Oostenrijkse onderwijsverorde
ning verbiedt echter dat leerkrachten bij
lessen geven aan leerlingen van hun eigen
school. Is er echter maar één schoolinrich-
ting in een plaats of streek dan mag dit
wel gebeuren, mits er toestemming voor
gevraagd wordt. Daar Steyr maar één
gymnasium heeft, bestaat er zo'n uitzon
deringspositie, doch de leraren hebben
verzuimd toestemming te vragen.
Ina Broerse exposeert tot 8 februari
werk van verschillende aard en van ver
schillende kunstenaars. Er is een grote
reeks plastieken van Karei Gomes die
ook op de tentoonstelling van de Onafhan-
kelijken in de Nieuwe Vleugel van het
Stedelijk Museum nogal veel vertoont
Meer interessants is er over die vereni-
ginstentoonstelling niet te vertellen. Wat
Gomes' aantrekkelijke werk betreft kan
mgn volstaan met een bezoek aan Ina
Broerse's kunsthandel. Gomes' onderwer
pen zijn veelal van enigszins anekdotische
aard en dat bevorderde ook wel de leven
digheid van dit optreden dat een bewijs
is van grote ijver, die mij niet vervelend
aandoet. De plastiekjes in hout en ivoor
van Hil Andringa zijn naar vorm meer
gevarieerd dan Gomes' werk. De zeld
zaamheid van dergelijk werk is naast
het aan de dag gelegde vakmanschap al
een aanbeveling tot een bezoek aan deze
tentoonstelling. Wel zeer fraai zijn de
sieraden van Chris Steenbergen. Mindet
contact had ik met de mozai'ken van Hen-
ny Visch. Het werk van de jonge Amster
damse graficus Jan Mensinga roemde ik
al eerder. Hier zien we van hem zijn zo
levendig voorgedragen etsen.
wallen breken. Een nieuwe stad wordt op
gebouwd: de tuinsteden. Wij laten de oude
binnenstad achter ons en gaan met de ca
mera de tuinsteden binnen Het is een ver
ademing. Er is licht, ruimte, lucht. De
techniek, zo zegt het commentaar, heeft
een eigen schoonheid. Men laat ons die
schoonheid zien. De kunst hervindt er haar
plaats binnen de gemeenschap. Er is ge
legenheid tot recreatie. Het oude Sloter-
meer, dat driehonderd iaar geleden werd
drooggemalen en gedicht, is weer een plas
geworden, een zwembad. Het zand voor
het strand eromheen zou de hoogte kun
nen bereiken van de Mont Blanc. Snelle
royale wegen vormen de verbinding in de
ze conglomeraten. Hoog- en laagbouw wis
selen elkaar af. Ex- en interieur maken
deze tuinsteden tot gerieflijke, aangena
me woonsteden.
Het is maar een kort filmpje, achttien
minuten lang, waarin ons een snelle blik
op de twee gezichten van Amsterdam ge
gund wordt. Ik geloof zelfs dat die blik
flatteus Is. Maar wanneer de werkelijkheid
dan al wat te kleurrijk wordt voorgesteld,
dan staat daar tegenover dat de vergelij
king beslist opgaat. De film is een snelle,
trefzekere vorm van een aangename ken
nismaking Ze ontleent haar verdiensten
ran haar filmische kwaliteit evenzeer als
aan de goede dosering van haar stof. De
tekst van Alexander Pola is snedig en
geestig ter zake De muziek van het trio
Pim Jacobs zo dynamisch als de mens
van heden en evenzo expressief. Amster
dam slaat er een goed figuur mee.
P W. Franse
Jongens in de grote steden zullen, naar
een recent onderzoek heeft uitgewezen,
voor nog geen tien percent de loopbaan
van hun vaders volgen. Op het platteland
en in de kleine steden is dit heel wat
meer 23 percent maar ook hier is
de verhouding één op vier veelzeg
gend.
Wanneer men jaren geleden een jongen
vroeg wat hij wilde worden al shij groot
was, dan antwoordde hij in de regel „wat
pappie doet" of hij noemde een van de
destijds in jongensogen begeerlijke beroe
pen: machinist, brandweerman, automon
teur, baseballspeler.
Maar als men vandaag de dag dezelfde
vraag stelt, dan krijgt men veeleer ten
antwoord: ruimtevaartdeskundige, onder-
zeeboot-commandant, raketontwerper
bruggenbouwer of iets dergelijks. En dat
is ook geen wonder, want waar eens het
aantal beroepen de honderd nauwelijks
overschreed, telt de Amerikaanse samen
leving er nu zo'n 42.000. De jongelui heb
ben dus keus te over.
Een socioloog van de Johns Hopkins
Universiteit, dr. James S. Coleman, heeft
op dit terrein interessante onderzoekingen
gedaan. Hij vroeg aan een groot aantal
middelbare scholieren wat voor werk ze
zouden gaan doen als ze hun opleiding
zouden hebben voltooid. Het bleek dat in
de grote steden meer dan 90 percent van
hen een ander beroep ambieerden dan hun
vaders uitoefenen.
Op de middelbare scholen in „kleine ste
den van midden-Amerika, die het afzetge
bied vormen van het omringende platte
land, en met weinig industrie" bleek het
beroep van de vader op 23 percent der
leerlingen voldoende aantrekkingskracht te
bezitten om dat later eveneens te kiezen.
Het is, aldus dr. Coleman, of hier de tijd
enigszins is blijven stilstaan: in deze ste-
den treft men ten naaste bij het „ge.
middelde" leven aan van vroegere decen
nia, toen de dynamische industriële ont
wikkeling nog moest doorbreken.
Het is echter belangwekkend te vermei
den dat op enkele van die kleinestadsscho
len de jongere leerlingen meer neiging
toonden het beroep van hun vaders te kie
zen dan de oudere. De meerdere kennis,
die zij in die paar jaar verworven heb
ben, schijnt hun belangstelling ook op an
der terrein te richten.
Onze samenleving verandert in een
steeds sneller tempo, aldus dr. Coleman,
zodat het voor ouders en leraren niet lan
ger verantwoord is de jeugd op te voe
den „naar het beeld der volwassenen".
Carnaval tekent zich al af, men zou
zeggen ook in de letterlijke zin. In Den
Bosch is men druk bezig de maskers
te vervaardigen, die straks bij het feest
te zien zullen zijn.
De cineast Bert Haanstra is op het ogen
blik in Zeeland om na te gaan of het nog
mogelijk is een film te maken van net vis
sersplaatsje Veere. Ook de afsluiting van
het Veerse Gat in april zal verfilmd wor
den. Haanstra zal daarbij grote moeilijk
heden moeten overwinnen. Men is namelijk
erg laat met het maken van dezë film. De
meeste vissers zijn reeds verdwenen naar
IJmuiden of Scheveningen. Waaneer zij
terug komen, en dat is helemaal nog niet
zeker, gaan zij waarschijnlijk regelrecht
naar hun nieuwe haven in Colijosplaat.
Bert Haanstra wil nu proberen om met
behulp van de Zeeuwse en de Arnemui-
dense visserijvereniging alle vissers nog
eenmaal in Veere te krijgen. Het is voor
de film nodig, dat er wat bedrijvigheid in',
de haven van Veere is. Er moeten enkele,
opnamen gemaakt worden van een volle
haven en een uitvarende vloot. Wanneer
de vissers, uiteraard met hun boten, wer
kelijk nog een keer naar Veere willen
komen, dan zullen ze dat vlug moeten doen
want reeds twee maanden voor het Veerse
Gat afgesloten wordt, zal rijkswaterstaat
verbieden dat er nog door het sluitgat ge
varen wordt. De sluiting "an het Veerse
Gat is in april bepaald. De film moet in
kleuren opgenomen worden op 35 mm. Ze
zal in het bioscoopprogramma als voorfilm
draaien.
(Van onze correspondenten)
WENEN Nog voor de formele op
richting van een eigen afdeling van de
Bouworde in Oostenrijk, dus in de tijd dat
deze bouworde en de „Oostpriesterhulp"
nog gecombineerd waren, heeft een van
de leden van deze combinatie inderdaad
een lening van 270.000 schilling verstrekt
aan de schroothandelaar Hinterdorfer, die
zich nu in verband met enkele malversa
ties in arrest bevindt. Dit deelde ons de
Weense advocaat, tevens tweede voorzit
ter van de Bouworde in Oostenrijk, dr.
Majneri, mee naar aanleiding van geruch
ten omtrent de achtergronden van het ont
slag van pater Werenfried van Straaten.
Het bedrag van 270.000 schilling is thans
door een commerciële groep in St. Pöl-
ten zeker gesteld en zal aan de Oostenrijk
se Bouworde worden gerestitueerd. Ook
kan niet worden ontkend dat enkele schen
kingen voor goede doeleinden hebben
plaatsgehad, die echter niet in overeen
stemming waren met de doelstellingen
van de Bouworde. Dergelijke goedbe
doelde transacties zullen in de toekomst
niet meer plaatshebben, verzekerde dr.
Majneri ons.
Volgens de Belgische accountant, die
een onderzoek instelde, is de boekhouding
van de Bouworde in Oostenrijk op het
ogenblik volkomen in orde.
Ontslag ingetrokken
Bijna sensationeel is in dit verband ech
ter een brief van pater Werenfried van
Straaten, gedateerd 21 januari 1961, waar
in hij aan de directeur van de Oostenrijk
se Bouworde, F. J. Federsel, meedeelt
dat de abt van Tongerloo het aan hem.
pater Werenfried van Straaten, verleende
ontslag van 15 november 1960 heeft inge
trokken. „Aangezien mij echter dit ont
slag op het dringende verzoek van de
Bouworde werd opgelegd, zal ik slechts
dan terugkeren wanneer deze mij daarom
uitdrukkelijk verzoekt", aldus de brief.
Op grond van de grote verwarring in de
Oostenrijkse Bouworde heeft kardinaal
König van Wenen deze organisatie in Oos
tenrijk op 20 december 1960 verboden. Dit
verbod was echter niet officieel en werd
ook niet gepubliceerd. Na gesprekken met
enkele leden van het bestuur heeft kardi
naai König dit verbod later weer ingetrok
ken en opdracht gegeven tot hernieuwing
van het bestuur. Nadat drie bestuursle
den hun ontslag hadden ingediend bleef
de Oostenrijkse staatssecretaris F Grub-
hofen eerste voorzitter, dr. Majneri twee
de voorzitter, Manfred Mautner Markhof
waarnemend voorzitter en dr. Mittag jr.
penningmeester.
In Wenen heeft men de indruk dat de
in de internationale pers verschenen in
formaties afkomstig zijn van pater Weren
fried van Straaten.
Het Koninklijk Observatorium in Edin
burgh heeft nieuwe elektronische appara
tuur geïnstalleerd om het astronomisch
speurwerk te versnellen. Met de nieuwe
apparatuur zal het Observatorium in staat
zijn, gegevens bijna honderd keer sneller
uit te werken dan eerst. Het Koninklijk
Observatorium houdt zich voornamelijk
met drie dingen bezig de astrofysica
(de analyse van de samenstelling van af
zonderlijke sterren); de astronomie van
de sterren (de studie van de verdeling
van de sterren in de ruimte en de struc
tuur van sterren-groepen), en het volgen
van aardsatellieten. Professor H. A. Bruck
„Astronomer Royal" in Schotland, heeft
verklaard dat de toepassing van automa
tische berekeningsmethoden het speur
werk en de analyse van gegevens zozeer
had versneld dat er in de afgelopen tien
jaar meer gegevens over de sterren wa
ren verkregen dan in alle voorafgaande
eeuwen waarin de astronomie was bestu
deerd. Met traditionele werkmethoden kan
1 uur aan de telescoop 300-1000 werkuren
met zich meebrengen voor het analyseren
van een enkele spectrumfoto van een ster.
Omdat tengevolge van de politieke on
rust in Afrika de regelmatige invoer van
Afrikaans hout niet (meer) is verzekerd,
zien de Nederlandse houtimporteurs om
naar andere mogelijkheden. Zo Vernemen
wij, dat een representant van een Neder
landse houtzagerij in Suriname contacten
wil leggen voor de levering van houtsoor
ten, die de Afrikaanse kunnen vervangen.
In Europa, vooral in West-Duitsland en
Nederland, werd veel Afrikaans hout in
gevoerd. Wanneer het Surinaamse hout
wat betreft kwaliteit en prijs kan concur
reren met het Afrikaanse, worden moge
lijkheden aanwezig geacht dat uit dit be
zoek een export van Surinaams hout van
enige betekenis zal kunnen worden opge
bouwd.
