Tunesische missie naar
Parijs is geslaagd
KENNEDY TAST MOSKOUS
POSITIES OMZICHTIG AF
Spaak bereid zijn terugkeer
in het politieke leven voor
Wereldnieuws
Het
geschreeuw
Spoetnik nog steeds in
zijn baan
Hij zinspeelt op „gemeenschappelijke
belangen" in Kongo en Laos
Zes jaar geëist tegen
Von dem Bach-Zelewski
raatótoel
Blijf „buitenlands*
ABDIJSIROOP
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1961
Binnenkort gesprek tussen De Gaulle en Bourguiba
Pakket met helse machine
voor dr. Adenauer?
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
(Dp de
VOORNAAM EN AANGENAAM
- - -
Floris Flaneur
V
Zo'ri klein kuchje
(Van onze correspondent)'
I ter zal dan vermoedelijk door zijn Franse
collega van Buitenlandse Zaken, Couve de
Gisteren is de Tunesische minister van Murville, worden ontvangen om het verde-
Voorlichting in zijn functie van diplomatie re scenario samen nader uit te werken,
ke wegbereider voor zijn president Ha- gn generaal De Gaulle, die gisteren tij
bib Bourguiba op het Elysée door het dens de zitting van de regering ook te-
Franse staatshoofd, generaal De Gaulle, genover zijn ministers al wat over zijn
ontvangen, die meer dan een uur van zijn eerste indrukken van het gesprek met
immer overbelaste tijdschema voor hem Masmoudi en misschien zelfs over zijn
reserveerde. Masmoudi verliet na afloop verdere plannen moet hebben losgelaten,
van het onderhoud met een brede glim- zou binnen een dag of tien waarschijnlijk
lach op het gebruinde gelaat het ambts- op ig februari Bourguiba al graag in Pa
paleis om de journalisten te vertellen dat rjjs zjen verschijnen. Maar het is niet ze
de ontmoeting in een bijzonder prettige ker 0f de woordenrijke Tunesische minis-
geest en stemming verlopen was. De Tu- terj d;e om gezondheidsredenen morgen
nesische minister zal vermoedelijk tot vrij- naar Zwitserland vertrekt, de kuur voor
dag in Parijs blijven en daarna in Zwit- zijn vermoeide stembanden dan al zal
seriand zijn opdrachtgever Bourguiba van kunnen hebben voltooid. De Franse minis-
zijn bevindingen op de hoogte te gaan ter van Voorlichting Terrenoire zei dat
stellen. „in beginsel" overeenstemming bestaat
In Tunis werd verwacht, of tenminste over de ontmoeting De GaulleBourgui-
gehoopt, dat de premier van de voorlopi- ba, en dat de details thans worden be-
ge Algerijnse regering, Ferhat Abbas, studeerd.
vandaag, vervroegd, in de Tunesische
hoofdstad van zijn wereldreis zou terugke
ren om Bourguiba voor diens vertrek
naar Zwitserland deelgenoot te kunnen ma
ken van de gevoelens waarmee de Alge
rijnen deze Frans-Tunesische voorbereidn-
gen volgen. Want het is zowel in Parijs
als in Tunis de bedoeling, de keten van
ontmoetingen van De Gaulle met Masmou
di en Bourguiba tenslotte met een onder
houd tussen de generaal en Ferhat Abbas
te besluiten. Een laatste schakel van het
vooroverleg derhalve, waarmee dan te
vens de werkelijke Frans-Algerijnse on
derhandelingen zouden kunnen worden her
opend.
Het is zover intussen nog lang niet en
het is voor geen enkele waarnemer een ge-
LONDEN (UPI) De Sovjet-Unie heeft
gisteren vier dagen van officiële stilte ver
broken en Schotse geleerden meegedeeld
wanneer en waar zij de zeseneenhalve ton
zware Spoetnik VII kunnen waarnemen.
H. E. Butler, hoofddirecteur van het
Schots Koninklijk Observatorium in Edin
burgh, deelde mee uit Moskou een tele
gram te hebben ontvangen, waarin werd
meegedeeld dat de Spoetnik vanmorgen
om kwart over acht ten noorden van Edin
burgh gesignaleerd kon worden.
Professor Lovell van de Britse radiote
lescoop in Jodrell Bank verklaarde, dat
volgens hem de satelliet in een baan is
waarin de Russen hem gesitueerd hebben.
Professor Vladimir Dobronranov schreef
gisteren in de Sovjet Patriots, dat Spoet
nik VII zal helpen bij het scheppen van
een kunstmatig klimaat op aarde. Met be
hulp van de apparaten aan boord van de
satelliet, aldus Dobronranov, zullen zeer
beslist aanvullende gegevens verzameld
worden over de bovenste luchtlagen die
een grote rol zullen spelen bij het opstel
len van weerberichten op lange termijn
en de mens de mogelijkheid zullen ver
schaffen het weertype te beïnvloeden.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Drie onderwerpen
heim, dat zich nog altijd vele voetangels kregen extra nadruk op Kennedy's pers
en klemmen bevinden tussen dat eerste I confereritie van woensdag: de kwestie van
tête-a-tête van gisteren en het uiteinde- Amerika>s eventuele achterstand op ra-
lijke doel van een hersteld contact tussen ketgebiedj Amerika's betrekkingen tot de
het F.L.N. en het Franse staatshoofd. Sovjet-Unie en Washingtons houding ten
In de kringen van het F.L.N. in Turns Lanzien van de N00rdatlantisch Verdrags-
schijnt men nog altijd net te doen of men organisatie Door
een onvoorzichtige uit-
met deze Frans-Tunesische besprekingen latjng van de mjnlster van Defensie, Mc-
eigenlijk weinig of niets te maken hee U Nam Kennedy's regering voor het
Een houding die wel verklaard zal mekten I t jn een moejlijk parket gebracht. i„
worden uit een diep wantrouwen g vertrouwen beeft McNamara een aantal
Frankrijk, dat vooral m de radicale - LurnaIigten meegedeeld dat Amerika op
Pi V??u F.L.N. -nog altijd heer raketgebied geen achterstand op de Sov-
hat Abbas staat nu in de Positie, zo ge- t.Unie heeft en dat zulk een achterstand
looft men in Parijs, waarin De Gaulle a- L de naaste toekomst ook niet te ver.
ren heeft verkeerd, zodat het nu de beurt wachten is Deze uitSpraak werd door
aarFde Algerijnse I verscheidene kranten gepubliceerd en in
sommige bladen zelfs met bronvermel-
wijzen, dat ook hij zijn activisten in toom
weet te houden. Hat I ding, hetgeen stellig indiscreet was. Ken-
Intussen neemt men in Parijs aan, dat ii„i,e ^«V-uiaarH Hat het onder-
intussen neemt men m ijs u« heeft thans verklaard dat het onder.
Masmoudi generaal De GauUe die veel naar de Urachtverhouding op raket-
sympathie voor de Tunesische mm ster is voltooid en dat daarom
moet gevoelen, gisteren heeft ingelicht geen conclusie gewettigd is.
over de interne verhoudingen bij het Al-
gerijnse Bevrijdingsfront en de persoon- ffi. zo ronduit te verklaren
hjkheden de:r^voornaamste leiders, die h t dat McNamara wei gemerkt moet hebben
Franse staatshoofd de komende e en hoe rjskant dergelijke vertrouwelijke ge
moedelijk voor zich zal kunnen zien ver- kken met de kunnen zijn. De
r-n rt n vi on I 1
schijnen.
Na zijn bezoek aan Bourguiba in Zwit
serland wordt Masmoudi zaterdag in Pa
rijs terugverwacht. De Tunesische minis
nieuwe regering wenst echter een grote
mate van openhartigheid met de pers te
betrachten en Kennedy veroordeelde niet
het principe om de pers in vertrouwen te
nemen. Men mag echter aannemen dat
hij de kabinetsleden op het hart zal druk
ken voorzichtig te zijn bij bepsrekingen
ovèr dergelijke précaire onderwerpen.
Kennedy heeft in zijn verkiezingscam
pagne vrij veel nadruk gelegd op Ame
rika's achterstand op raketgebied. De Re-
-I-J-/ .7x T/^,„ Ipublikeinen vernamen met voldoening dat
IVcQeYlS OpdrttCht om V on McNamara de indruk wekte, dat hij Ei-
HnhhprP tp vprmoordpn senhowers beoordeling van de situatie
n onoerg IV UVt muur uvn I j-uist achtte. Een senaatscommissie zal
Iop aandringen van de Republikeinen
(Van onze correspondent) I egn onderzoek instellen naar de kracht-
BONN - Zes jaar tuchthuis heeft de verhouding op raketgebied,
officier van justie te Neurenberg gecist IEigener beweging wees Kennedy erop
tegen de 61-jarige ex-S.S.generaal Erich Uoe belangrijk het NAVO-bondgenootschap
von dem Bach-Zelewski wegens doodslag met alleen voor de defensie van de vrije
op de Oostpruisische landgoedbezitter An
ton von Hohberg und Buchwald, in 1934.
Het staat aldus de officier, vast dat Bach-
Zelewski in de zomer van 1934 zijn S.S.-
ondergeschikten Zummach en Deinhardt
opdracht heeft gegeven de Pruisische edel
man dood te schieten, hetgeen dezen dan
ook op hondse wijze deden.
wereld, doch ook voor de integratie van
Europa en de hulp aan nieuwe staten. Tot
tweemaal tot noemde hij Acheson in ver
band met de NAVO. Acheson, die onder
Truman minister van Buitenlandse Za
ken is geweest, zal de regering advise
ren omtrent de NAVO in het algemeen en
in bijzonder over een eventuele overdracht
van kernwapens aan het NAVO-comman-
do.
De laatste dagen is Achesons naam ge
noemd met het oog op de vrijgekomen
post van secretaris-generaal. Men moet
zich afvragen of dit voor Kennedy een
reden temeer is geweest Achesons des
kundigheid ten aanzien van de NAVO te
onderstrepen.
De Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
aldus Kennedy, hebben in Kongo en Laos
gemeenschappelijke belangen, en wellicht
kunnen „resultaten" worden bereikt. De
toestand in die landen wekt bezorgdheid
in Amerika en, zo voegde de president er
aan toe, ook de Sovjet-Unie zal zich daar
over bezorgd maken.
Uit de toon van Kennedy kon men op
maken dat hij wil vermijden de Russen
op stang te jagen door hen van expansio
nistische bedoelingerf te beschuldigen, van
inmenging of van agressie. Hij streeft ken
nelijk naar een compromis in deze haar
den van crisis en hij zei nogmaals dat de
toespraken van hoge officieren in overeen
stemming behoren te worden gebracht
met de nationale politiek. Kennedy wenst
onnodige wrijving te voorkomen, rustig te
zijn in officiële uitlatingen, doch .gegij
twijfel te laten bestaan aan Amerika'"
kracht.
j J'/iSS 'i Cl
BONN (DPA) Volgens geruchten die
woensdagavond in Bonn de ronde deden
heeft bondskanselier Adenauer dezer dagen
een pakket met een helse machine ontvan
gen. In gezaghebbende kringen zei men
dat de zaak door de recherche wordt on
derzocht. Commentaar wilde men echter
niet geven. Nadere bijzonderheden zijn niet
bekend.
Advertentie
Strozak of schuimrubber
'i+L-i* rit
Als U in klein gezelschap een
buitenlandse gast
hebt die de Nederlandse
taal niet machtig is, welke
taal spreekt U dan onderling?
Zoveel mogelijk zijn of haAr
taal. Tsja. Gemakkelijk gezegd.
Meestal zullen niet alle leden
van het gezelschap die andere
taal kunnen spreken. Wat dan?
Welnu, dan is het aardig als
één Nederlander zo nu en dan
een beetje „tolk" speelt voor
de gast. Deze kan dan volgen
wat er gezegd wordt, behoudt
het prettige gevoel er bij te
horen! Weet U wat ook inter
nationaal als zeer hoffelijk
gezien wordt? Als U een
Gladstone presenteert! Want
Gladstone is - met of zonder
filter - de sigaret die iedereen
voldoening schenkt.
BRUSSEL. Hoewel hij officieel nog
steeds secretaris-generaal van de Noord-
atlantische Verdragsorganisatie is, bereidt
Paul-Henri Spaak toch reeds zijn terugkeer
op het Belgische politieke toneel voor. Eer
gisteren en gisteren heeft hij te Brussel
gesproken voor niet-socialistische organi
saties over de gemeenschappelijke markt
en het verdrag van Rome, onder meer voor
de Cercle Gaulois, een zeer besloten club,
waarvan hoge ambtenaren, industriëlen,
beoefenaren van vrije beroepen, leden van
ambassades en dergelijken lid zijn.
Spaak heeft zijn terugkeer "in de Belgi
sche politiek verklaard door te spreken
van zijn „onmetelijke wens om goed te
doen voor zijn land en de overtuiging dat
hij zijn plicht moest doen". Toen ik de
moeilijkheden, de vergissingen en de on
rechtvaardigheden zag, heb ik besloten
terug te komen, omdat de hoogste belangen
van ons land in gevaar verkeerden.
Spaak zei dat de E.E.G. niet het toppunt
van het Europese integratie-streven zal
zijn. „De E.E.G. is slechts het eerste sta
dium van een politiek en economisch ver
enigd Europa", zei hij. Er is behoefte aan
De mededeling van de voorgenomen af-
I schaffing van de strozak in het Nederland
se leger zal ongetwijfeld door allen, die
looit verzaligd op deze sluimervoorwerpen,
I met open of geloken ogen hebben liggen
dromen, ontroering hebben gewekt. Ont-
I roering om het feit dezer afschaffing op
zichzelf en om de herinnering aan vele
I goede horizontale uren.
Althans: zo is het met mij gegaan.
Plotseling zag ik de strozak in al zijn
I fleurige sierlijkheid weer voor me. Niet
dat ik daar nu vochtige ogen van ont
roering van kreeg, maar het dééd me toch
uxit, te denken dat die nu zó maar ver
dwijnen gaat.
Er is al zo véél uit het kazerneleven
verdwenen sedert ik daar, gedurende vijf-
I eneenhalve maand zo geestdriftig aan deel
nam. Ik heb het van (betrouwbaar) horen
zeggen, dat bijvoorbeeld de, mij indertijd
zo dierbare, spuwbakken van de cham-
brees verwijderd zijn en ook de panne
lappen, veilig afgesloten in fraaie, in ju-
gendstil of empire opgetrokken wandkast-
Ijes, doch niettemin prettig zichtbaar door
het beschermende ijzerdraad, schijnen
geen deel van de, toenmaals gebruikelijke,
wandversiering meer uit te maken. Het
zou mij niet verbazen te vernemen dat
de fraaie banken en tafels op schragen uit
mijn. tijd hadden plaats gemaakt voor ta-
I fels-op-poten en banken met rugleuningen.
1 Maar het was juist hun oervorm, die
uitsluiten op utiliteit-puur gericht was, die
hun, niet door gemaksoverwegingen ge
stoorde, rechtlijnigheid tot zulk een diep
ogengenot maakte.
Doch de strozak met het koket daarop
I geschikte wolletje was voor mij, al die
honderdzeventig dagen lang, toch wel de
esthetische factor bij uitnemendheid in het
fijnzinnige chambree-mïlieu. Juist om de
eenheid van tegendelen, die hier tot uiting
kwam: de wat jolige, bobbelende dartel-
lijnigheid van deze kloeke onderligger te
gen de vierhoekige, driedimensionale es
thetiek van 't wolletje dat een niet te mis
kennen Mondriaanse beïnvloeding mani-
festeerde. En dit alles betreft alleen nog
maar de uiterlijke zichtbaarheid van de
strozak.
Ik hoor dat de legerleiding de invoering
van schuimrubber-matrassen overweegt.
Niet alleen dat deze, visueel, verre bij de
strozak achterblijven, alle bobbeling is hun
vreemd en juist die bobbeling maakte het
liggen op de nu verguisde strozak tot zulk
een innig genot. Het zich schikken van
het menselijk lichaam naar de berg-en-
dal formaties van deze kloeke onderligger,
was waar zingenot en was men er een
maal in geslaagd deze schikking tot stand
te brengen, dan kon men, in diep welbe-
een nieuw krachtig streven en president I yiagent 'meesmuilen om de ongewapende
De Gaulle kan de man zijn die het leidt. burgerij, die met matrassen genoegen
Weliswaar zijn diens gedachten meer op moesf nemen.
het confederalisme dan op het federalisme jveen, het is niet alles voordeel wat de
gericht. ..Maar waarom zou Europa het nieuwe (jjd te bieden heeft. Het zou mij
federalisme niet kunnen bereiken langs de I niet verbazen te vernemen, dat de leger-
weg van het confederalisme?" leiding de aanschaffing van clubfauteuils
Spaak bracht ook het verwijt ter sprake, I in overweging gaat nemen, niet overwe-
dat hij een opportunist zou zijn. Volgens I gende dat het Romeinse Rijk aan zulke
Zijn mening mag men om zijn opvattingen zaken is te gronde gegaan.
te doen zegevieren, compromissen aan
20 STUKS F U
vaarden. Hij meent dus dat hij in bepaalde
opzichten en voor zekere tijd best oppor
tunist mag zijn. „Ik ben opportunist," zo
zei hij. „en ik zal dat Wijven".
Aan bet slot van zijn toespraak zei Spaak
dat aan het hoofd van het land mensen
moeten worden gebracht, in wie men ver
trouwen heeft. Men moet mannen ver
zamelen, die niet noodzakelijkerwijs uit
dezelfde richting komen, maar die allen
vastbesloten zijn uit de sfeer van depres- t M £2: ÏT i
sie te geraken. In deze laatste uitlating 1 «w
menen velen te zien, dat Spaak verwacht
te zijner tijd na de verkiezingen deel te
zullen uitmaken van een kabinet, waarin
zowel rooms-katholieken als socialisten
zitting zullen hebben.
Advertentie
Grote Houtstraat 181
Haarlem - Tel. 14444
De officier verklaarde dat er een voor
beeld moet worden gesteld voor degenen
die een dictator naar de ogen zien en fun
damentele menselijke waarden negeren
ter wille van de macht of een ideologie,
aldus de aanklager.
In dit proces heeft men kennis kunnen
maken met een heel bijzonder soort nazi.
Bach-Zelewski noemt zich nog altijd de
aanhanger van Hitler, van wiens onschuld
bij overtuigd is. De ex-generaal ontkende
echter stijf en strak Zummach en Dein-
hardt het bevel te hebben gegeven om
Von Hohberg dood te schieten.
Von Hoberg was bij de S.S.-ruiterij ge
gaan alleen vanwege zijn functie in de rui-
terwereld. Hij had tegenover legerofficie
ren gepraat over S.S.-geheimen, hetgeen
voor de S.S.-leiding te Berlijn voldoende
was geweest om Bach-Zelewski de op
dracht te verstrekken: „Laat Von Hoh
berg uit de weg te ruimen".
Deinhardt is in 1945 gesneuveld. Zum
mach werd in 1958 gearresteerd en met
Bach-Zelewski geconfronteerd. Zummach
pleegde zelfmoord na een uitvoerige be
kentenis.
Bach-Zelewski gaf na de oorlog in het
Neurenbergse proces de tot de strop ver
oordeelde Hermann Goering een giftablet
zodat deze zelfmoord kon plegen. Deson
danks is hij voor de ex-S.S. een verrader
omdat hij te Neurenberg uit de school
klapte over S.S.-gruwelen. Dat zou verkla
ren waarom Bach-Zelewski na 1945 nooit
meer op behoorlijke wijze aan de slag is ge
komen: blijkbaar weigerden zijn vroegere
S.S.-vriendjes hem de helpende hand toe
te steken. Als nachtwaker verdiende hij
de laatste jaren zijn brood, maar trots
vertelde hij in het proces dat een van zijn
zonen na de oorlog Amerikaan is gewor
den en thans in het Amerikaanse zeven
de leger in Duitsland dient
Advertentie
kan een nare en langduri
ge griephoest worden. De 23
genezende bestanddelen van
Abdijsiroop (Akker-Siroop)
bestrijden het kwaad snél.
Vandaag wil ik met u spre
ken over de Kunst. Ik wil
vandaag en altijd met u spre
ken over de Kunst, omdat u
niets kunt terugzeggen. U
kunt dat dan wel morgen doen,
maar dan is het niet actueel
meer en doe ik het af met de
laatdunkende opmerking, dat
het nakaarten zou zijn.
Misschien is dit voor u een
enigszins ergerniswekkende si
tuatie, vooral omdat ik weet
hoe gaarne u over Kunst
spreekt. Daar wil ik echter
met grote welwillendheid iets
aan doen. Ik zal u nu en dan
sprekend opvoeren, uiteraard
met een tekst die ik heb be
dacht, doch overigens in vol
ledige vrijheid om te zeggen of
niet te zeggen wat u zelf wilt.
Ons gesprek speelt zich af
in een ruimte, die bij uitstek
geschikt is om een hoog cul
tureel niveau te bereiken. Het
is een lage, gewelfde lokali
teit, in functionele kelderkleu-
ren geschilderd, met hier en
daar achteloos een bronzen
naakt en een gipsen buste op
een stenen voet, die men voor
al geen houder mag noemen.
Aan de muren hangen platte
ereleden in smaakvolle lijsten
te oorkondenseren, vergeeste
lijkt neerblikkend op de nog
worstelende gemeenschap. Er
is een leestafel, waarop be
stofte flatgebouwen zijn opge
trokken van onverouderlijke
New Yorkers, verouderde Vo
gues en Roeping. Afzonderlijk
zwerven daartussen, eenzaam
en geladen met onvatbare im
pressies, bladen als De Gids,
De Nieuwe Gids, De Nieuwste
Gids, De Gids van Morgen en
de Onveranderlijke Gids. Wie
er de Lach zou willen vinden,
zal hem zelf moeten voort
brengen.
Wij zetten ons echter niet
aan de leestafel, voornamelijk
omdat men daar voortdurend
moet opstaan ten bate der bil
jarters die hun keu altijd
hardnekkig in onbetamelijke
lengte handhaven. Ja, er is
inderdaad een biljart. Een
functioneel meubel in deze ar
tistieke ruimte, omdat de diepe
zin van het spel de symboliek
van het leven zo treffend
weerspiegelt: raken wat men
raken kan en nog overhouden
ook.
Het is niet ongebruikelijk in
deze geheiligde sfeer enkele
ogenblikken peinzend te ver
wijlen in aanschouwing van
het biljartspel, alvorens men
over Kunst gaat praten. Wij
zullen dat eveneens doen. Wij
horen dan, dat de spelenden
voortdurend zachtjes jam
meren over het onverklaar
bare verschijnsel, dat de door
hen voortgedreven bal niet
beide andere ballen raakt, of
schoon dat toch hun enige roe
ping is. Soms ook barst een
der spelenden in luide bijvals
betuigingen uit, die nooit ge
heel en al kloppen met zijn
verbeten gezicht dat groen ziet
van naijver. Of van de weer
schijn van het laken, dat kan
ook zijn.
Wij horen eveneens, dat de
spelers hun avond niet hebben
dat zij op een haar na raken
dat alles goed bedoeld is
doch door pech ondergaat
dat de gestoten bal ongetwij
feld de beide andere zou heb
ben geraakt wanneer deze een
ietsje anders gelegen zouden
zijn geweest. Jaja, hoort men
dan, biljarten is ook een kunst.
En waarom zou dat niet
waar zijn?
Kunst is de expressie van
hetgeen in het binnenste ge
wekt wordt door een redelijk
onkenbare impressie. Een
redelijk volkomen onkenbare
impressie dunkt mij de over
tuiging, dat een ivoren bal im
pulsief de goede richting zal
kiezen ook al stoot men hem
verkeerd. De bal zou dan im
mers een geestelijk geleid pro
jectiel moeten wezen, zoals de
mens zelf.
Een geestelijk geleid projec
tiel is de mens gehoor-
zamend aan impulsen en im
pressies uit het onkenbare, zijn
weg zoekend naar het onver
mijdelijke doch ook onkenbare
doel, om hulp en begrip
schreeuwend terwijl hij door
de ruimte suist, zich verzet
tend tegen de frontale botsing
met de dood doch met nog
overvloediger pijn en angst
zijn verzet opgevend en de
verloren seconden inhalend.
En zo komt hij op tijd waar hij
wezen moet, al kent hij tijd
noch bestemming.
Wij zouden over Kunst pra
ten, zegt u voorzichtig en dui
zelig.
Dat zouden wij. Welnu, dat
schreeuwen om hulp en be
grip: dat noemen wij Kunst.
Want dat geschreeuw Is de
zeer menselijke, waarneem
bare omzetting van wat de ziel
verneemt in het onkenbare
universum. Te oordelen naar
de voortbrengselen der Kunst
verneemt zij daar vreemde,
ontzettende, troostende en glo
rierijke dingen. Haar geroep is
soms gezang van Gregoriaanse
eenvoud, een psalm van zeker
heid, een bitterzoet liefdeslied
van dankbaar ontvangen en
gelaten verliezen. Soms echter
klinkt er de rauwe toon van
afschuw in door, die niets an
ders dan een huiveringwek
kend kennen van eigen falen
kan zijn. Vaak is het ge
schreeuw geladen met vreug
de, die breekt in twijfel en
wegsterft in wanhoop en op
nieuw geboren wordt in loute
ring. Dat alles noemt men in
musea, op exposities en bij
veilingen „Kunst".
Het valt u moeilijk uzelf te
zien als een geleid projectiel,
zegt ge, om van het idee der
frontale botsing nog maar te
zwijgen. En ge meent zeker te
schreeuwt, in welke vorm of
situatie ook.
Dat kan zijn er zijn vele
projectielen die braafjes en
zwijgend hun banen volgen en
zich niet bekommeren om de
op hen af snellende seconden.
De oneindigheid waarin wij
suizen is vol van stille projec
tielen, die tevreden lijken met
hun wezen en bestaan. Doch
die zwijgzaamheid kan vele
gronden hebben.
Binnen zijn kennissenkring
bevindt zich een projectiel, dat
meent in een cirkelbaan afge
schoten te zijn. Het is van iet
wat plomp en rond model, met
zelfbewuste koplichten en een
bolvormige neuskegel. Het cir
kelt haastig en onverdroten
om zichzelf heen, met grote
voldoening zijn eigen staart
vinnen bekijkend. Het weet
niets van andere projectielen,
en waant zich enkel in de
ruimte aanwezig om het ple
zier van de waarneming, dat
het zelf aanwezig is. Het
schreeuwt nooit.
Andere projectielen gaan
zwijgend en geruisloos glim
lachend hun rechte baan, om
dat zij op een geheimzinnige
wijze het onfeilbare sein van
het baken ontvangen en weten,
dat zij geleid worden. Ook zij
schreeuwen nooit of soms in
stilte even, als de ontvangst
gestoord wordt.
Maar overigens is de ruimte
vol rumoer. En dat rumoer is
Kunst, op een enkele uitzonde
ring na.
Maar, zegt ge, hoe weet ik
wat Kunst is? Ik zie kubussen
en kwallen in geel, groen en
blauw uitgesmeerd op een ont
ploft spiegelei en men zegt dat
het kunst is. Hoe moet ik dat
geloven? Ik lees woorden, die
achterstevoor aaneengekop-
peld zijn als rangeerfouten
ik zie verwrongen ijzerdraad,
behangselhappen in lijst en al,
ik hoor getoeter zonder melo
die of harmonie. Ik zie zelfs
hoe men elkander door plassen
olieverf rolt en de smeerboel
laat opdrogen tot kunst. Hoe
moet ik weten wat kunst is?
Nu glimlach ik bij de her
over levensvragen. Gij zijt
mijn metgezel, als gij niet weet
wat niemand weet.... Als op
ijsschollen springend vafi de
ene vraag op de andere, zo zijn
wij door het leven gegaan en
nog zien wij geen oever, geen
schip.
Als gij geschreeuw hoort en
gij weet niet of het Kunst is,
dan weet ge tegelijkertijd dat
het enkel geschreeuw is en
niets anders.
Want Kunst is voor u wat
ge verstaat. Kunst is voor mij
wat ik begrijp. Hoe zullen wij,
als geleide projectielen, in ons
binnenste mechanisme de
elektronische impulsen uit
eeuwigheid tot richtsnoer
nemen, als nergens in ons de
vonk der ontvangst ontspringt?
Het kunnen zware stoten
van geladenheid zijn, die ons
tot in de fijnste draden onzer
innerlijke spoelen doen trillen
van reactie en daden. Het kun
nen bijna onmerkbare stroom-
stootjes zijn, die wij verwon
derd constateren en gedenken
als zij reeds zijn vervlogen.
Doch ook is er los gesteente
dat afketst tegen onze harde
huid, er zijn trillingen op an
dere golflengte die ons voor
bijgaan als lucht.
Wij zijn in variaties ge
bouwd, om zo te zeggen. En
wij weten niet waarom wij ge
maakt zijn zoals wij zijn.
Doch laten wij ons niet ner
veus maken om geluiden die
wij niet begrijpen. En laten
wij ons niet ergeren aan pro
jectielen, die een vroom ge
zicht trekken en beweren dat
zij geroerd worden door een
uiteengetrapte tube verf, of
door een bos ijzerdraad die
door een wazig comité met
plechtige domheid wordt ont
huld.
Want het gaat om onze fron
tale botsing: wij moeten de
rode raken, zou de biljarter
zeggen. En daarmee zijn wij
weer terug bij het spel, waar
gesprekken eindigen en de
scherpe geest de lichten dooft,
om plezierig naar bed
te gaan.
weten, zegt ge, dat ge nooit innering aan vertwijfeling
Franse spionage in Marokko. De Marok
kaanse veiligheidsdienst heeft een Fran
se spionage-organisatie opgerold in Ma
rokko, zo werd gisteren in Rabat offi
cieel bekend gemaakt. Volgens een
onofficiële woordvoerder zijn drie Ma
rokkanen gearresteerd. Zij konden ech
ter niet nader worden geïdentificeerd.
De woordvoerder zij ook, dat een aan
tal anderen onder verdenking staat en
in het oog gehouden wordt. Er kunnen
daarom binnenkort nog meer arresta
ties verwacht worden. Een buitenland
se fotograaf werd in verband met deze
spionage het land uitgezet.
Rechtse terreur. De politie van Tokio
heeft vijftig politici en schrijvers on
der zware bewaking gesteld om hen te
beschermen tegen mogelijke moordaan
slagen van ultra-nationalisten. De vrees
voor aanslagen is nog vergroot door de
arrestatie van een 17-jarige jongen die
bekende een poging te hebben gedaan
om een functionaris van de linksgeo
riënteerde bond van leerkrachten te
vermoorden.
Roofmoord. De politie te Mannheim heeft
drie Amerikaanse soldaten aangehou
den, van wie twee bekenden op oude
jaarsavond jl. een 55-jarige taxichauf
feur beroofd en vermoord te hebben.
De derde soldaat blijft ontkennen.
Raketproeven in Australië. Volgens een
mededeling van de Australische minis
ter van Bevoorrading heeft een Black-
Knight-raket, die dinsdagavond vanaf
de raketbaan Woomera is gelanceerd,
een hoogte bereikt van 560 kilometer.
De raket keerde op een afstand van
bijna honderd kilometer van de baan
naar de aarde terug. Zij werd gebruikt
voor wetenschappelijke onderzoekingen
in de ruimte.
Spionnen-ruil. Volgens journalisten van
Russische kranten wensen de Sovjets,
dat de Amerikanen een Rus vrijlaten,
die beschuldigd wordt van spionage,
in ruil voor de vrijlating door de Rus
sen van de twee RB-47 piloten. De
journalisten zeiden, dat de redactie
bureaus vele brieven krijgen van lezers
die dit vragen.
Ons kent ons. Met het oog op het naderen
de carnaval hebben protestantse or
ganisaties op alle aanplakzuilen in de
Westduitse stad Mannheim een affiche
laten aanbrengen met de tekst van het
zesde gebod: Gij zult niet echtbreken.
Redder gedood. De jonge circusleeuwin
Rita, die vorig jaar het leven van de
dompteur Freddy Hager redde toen
deze door de 14-jarige leeuw Atlas werd
aangevallen, is woensdag door deze
leeuw gedood. Atlas wist zich door het
slecht afgesloten hek tussen de twee
kooien te wringen, toen het circus in
de omgeving van Bordeaux zijn ten
ten had opgeslagen.
