SABENA-VLIEGTUIG BIJ j Het woord is aan BRUSSEL NEERGESTORT Sovj et-regering eist heengaan van UN O-secretaris-generaal Gizenga als opvolger van Loemoemba erkend HET WEER Levenslang voor moordenaar van Lina Feenstra Kü Alle 72 inzittenden zijn omgekomen Eis: 18 jaar en terbeschikkingstelling Politie joeg in Amsterdam groep betogers uiteen Kampbeul van Vught ontkent alles DAGBLAD VOOB VELSEN-IJMDIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS. BEVERWIJK EN OMGEVING 46e JAARGANG NUMMER 89 Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. A Adj. Hoofdredacteur, Jos L Lodewijta R^t,.IJm^,.^ U^ G^.B^D^N.V.G^H^S, IM- Directie, P. w. Peereboon, en Mr. H. C. van der Mlje Demonstraties in Moskou HA MM A R SKJOELD IN ONMOGELIJKE POSITIE Gecensureerd Rustig weer Desastreus] van de regering tegen hem geëist. Twee agenten mishandeld Hij werpt zich op als een verzetsman in Nederland MO RRIS "êefore you êuij! NYLON REGENJASSEN In de krant van heden: WOENSDAG 15 FEBRUARI 1961 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuideo. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. IJmuider Courant Henriëtte Roland Holst: Alles heeft deel aan een geheimenis die wij begrijpen en niet begrijpen. BRUSSEL (UPI) - Een Boeing-707 straalvliegtuig van de Belgische lucht vaartmaatschappij Sabena, met aan boord 61 passagiers en een bemanning van elf leden, is vanochtend omstreeks tien uur dichtbij het vliegveld van Brus sel neergestort. Alle 72 inzittenden zijn om het leven gekomen. Het vliegtuig kwam uit New York en Een menigt van een paar duizend personen heeft dinsdag wegens de dood van Loemoemba een felle demonstratie gehouden voor het ge bouw van de Belgische ambassade in Moskou. Enige ruiten sneuvelden doordat met stenen en stukken steen kool werd gegooid. Studenten forceer den de deuren en besmeurden het gebouw met inkt. (Telefoto) (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) MOSKOU, 14 februari. De moord op Loemoemba heeft een uiterst ernstige internationale crisis geschapen. Nadat reeds dinsdagmiddag vijandige demon straties voor de Belgische ambassade in Moskou waren gehouden, heett de Sovjet-regering in ongekend scherpe termen stelling genomen tegen Hammars- lqoeld. In een officieel communiqué beschuldigde zij dinsdagavond de UMO- secretaris-generaal van medeplichtigheid in uitvoering en voorbereiding van e moord op Loemoemba. Zij eisten Hammarskjoelds afzetting en kondigden aan hem niet langer te zullen erkennen en alle betrekkingen met hem te zullen verbreken. Luidt dit al een onmogelijke situatie in de UNO in, de toestand in Kongo zelf zal er ook niet gemakkelijker op worden. De Sovjet-regering zegt in haar vijf punten tellend communiqué dat zij hulp aan „de wettige regering van Antoine Gizenga", Loemoemba's plaatsvervanger, als een heilige plicht beschouwt en zij roept „alle vrijheidslievende landed' op, hun steun aan Gi zenga te geven. Zij eist tenslotte de terugtrekking der UNO-troepen uit Kongo binnen een maand. De Sovjet-verklaring krijgt des te meer gewicht omdat Kroesjtsjev zelf gisteren in Moskou terugkeerde. De Sovjet-leider zond trou wens een persoonlijk telegram van deelneming aan Gizenga. Men herkent oo zijn openhartige trant in de omschrijving van Hammarskjoeld als „een lakei van J - U - - _1 - TT\TA Air* pin trovorhfinff V911 DI IP Onze reisredacteur W. L. Brugsma, die m,omenteel een bezoek aan Moskou brengt, was gisteren ooggetuige van de felle protestbetogingen voor de Bel gische ambassade in de Russische hoofdstad naar aanleiding van de dood van de Kongolese leider Loemoemba. In het hierbij afgedrukte, gecensureer de artikel geeft onze reisredacteur een verslag van de onlusten^ welke een zware beschadiging van net ambas sadegebouw tot gevolg hadden, alsmede een beschouwing over de ernstige crisis, die tengevolge van de in (ie Kongolese kwestie aangekondigde Rus sische maatregelen en eisen weer op het internationaal vlak is ontstaan. De mening van sommige politici in Mos kou is. dat een vervanging van UNO- secretaris-generaal Hammarskjoeld wiens positie door de jongste stappen van de Sovjetregering bijkans onmoge lijk zou zijn geworden door een Afrikaan of een Aziaat de minst kwade mogelijkheid tot een compromis lijkt. de kolonialisten, die een smet is op de UNO en die de verachting van alle eerlijke mensen verdient". De scherpe toon van het Soy jet communiqué en de dreigende politie ke implicaties daarvan overtroffen zelfs de somberste verwachtingen van de waarnemers in Moskou, die dinsdag middag getuige waren van „spontane uitingen van verontwaardiging" voor de Belgische ambassade. Arbeiders, intellec tuelen, huisvrouwen, kolchozboeren en stu denten van de vriendschapsuniversiteit de fileerden er leuzen roepend met spandoe ken waarop bestraffing van Moboetoe, Tsjombe en Kasavoeboe werd geëist. (Hier twee regels gecensureerd) Dat de moord op Loemoemba inderdaad de oprechte ver ontwaardiging der Moskovieten heeft ge wekt, wordt begrijpelijker wanneer men bedenkt dat de figuur van Loemoemba hun altijd als de nationale held van Kongo is voorgehouden. Het Sovjet-communiqué beschrijft hem dan ook als zodanig alvorens het de vol gende maatregelen geeft: De UNO moet vastbesloten de Belgische acties veroorde len die de moord op Loemoemba en zijn medewerkers ten gevolge hadden als „een internationale misdaad, onverenigbaar met het Handvest van de UNO en een schreeu wende verkrachting van de resoluties der UNO-assemblee over de onafhankelijkheid der koloniale gebieden". Tsjombe en Mo boetoe moeten als agressors worden ge arresteerd en al hun troepen moeten door de UNO-contingenten worden ontwapend. Alle Belgische militairen en burgers moe ten worden ontwapend en teruggetrokken uit Kongo. De Sovjet-verklaring eist voorts het binnen een maand stop zetten van alle UNO-operaties in Kongo en het terug trekken van de UNO-troepen zodat de Kon golezen zelf orde op zaken kunnen stel len. De Sovjet-nota besluit met de hier boven vermelde eisen van afzetting van Hammarskjoeld en steun aan Gizenda. momenteel aan Nieuw-Guinea besteedt, houdt dit gevaarlijke verloop ook nog een waarschuwing aan Nederland in. Een per ongeluk tot martelaar gemaakte Papoea kan een soortgelijke bejegening van de Nederlandse ambassade in Moskou inlui den. Men mag ten slotte vaststellen dat Kennedy's poging om Loemoemba alsnog straai. ma een aanvaunciuiv bij een nationale verzoening in Kongo te défilé onder toezicht van de Sovjet-militie, be'trekken buiten zijn schuld, te laat is fnrPPArilp PPH aantal heethoofden ten slot- \/rr,r. Iron loo ief rlo hP7Grffrth Voordat de verklaring afkwam demon streerden zesduizend betogers vijf uur lang voor de kanselarij van de Belgische am bassadeur Hypolite Cools in de Brood- straat. Na een aanvankelijk vreedzaam Verwachting tot morgenavond: In de nacht en ochtend plaatse lijk mist of laaghangende be wolking, overigens droog weer met opklaringen. Zwakke wind. Over het algemeen iets minder zacht. Volledige weerrapporten op pagina twee. gekomen. Men kan lastig de bezorgdheid verhelen dat de nieuwe crisis de hoop vollere toon in de Amerikaans-Russische betrekkingen ernstig in gevaar zal bren gen, hoewel de Sovjet-verklaring zich van iedere verwijzing naar Amerikaanse me de-verantwoordelijkheid voor hetKongote se drama onthoudt. de zwaarste straf op zijn plaats. Daarbij heeft zij in aanmerking genomen „het hand over hand toenemende kwaad van grove agressie ter voldoening aan al dan niet normaal gerichte seksuele driften, welk kwaad zowel uit vergeldingsoogpunt als terwille van de preventie met gestreng heid dient te worden bestraft". forceerde een aantal heethoofden ten slot te de toegang tot het gebouw en brak een paar ruiten. Op dat moment greej) de mi litie in en verzocht zij de menigte per luidspreker zich te verspreiden. Dinsdag avond werd de Belgische ambassade vol ledig door de Russische militie beschermd. Men kan echter veilig aannemen dat de verontwaardigdheidscampagne over Loe moemba's dood in de komende dagen het hoogtepunt nog moet bereiken. Tijdens be togingen in bedrijven zal de „stem des volks" zeker alle steun verlenen aan de dreigende verklaring van zijn regering. Hoe dreigend die is, valt moeilijk te over schatten. De Sovjet-regering forceert op grond van de dood van de Kongolese lei der een crisis in de UNO, kennelijk om haar eerder afgewezen voorstel tot ver vanging van Hammarskjoeld door een drie manschap van vertegenwoordigers van het westen, het communistische en hel j-)e rechtbank in Amsterdam heeft de neutrale blok er alsnog door te drukken. 28-jarige Amsterdamse los werkman die "ZS. X op '7 april I960 in 6e wonin g van hoofd- uitvoerend orgaan van de UNO gesteld inspecteur Schipper aan de Ier Gouw waren, nu moeilijk vallen zich alsnog van straat jn Amsterdam het 17-jarige dit Sovjet-standpunt te distancieren. De Leeuwarciei. meisje Engelina Feenstra Sïïffi het leven beroofde wegen, dood- tie wordt geplaatst door een Afrikaan of slag vergezeld of voorafgegaan van an- een Aziaat, zo oordelen de politici hier. ^ere sti-afbare feiten, veroordeeld tot blijft de minst kwade mogelijkheid tot een jevensiange gevangenisstraf. Er was compromis. }g jaar en Jaarna terbeschikkingstelling Een stopzetting van de UNO-actie in De rechtbank die van mening is dat de Kongo hoe gebrekkig die ook verlopen man voor dit misdrijf niet verminderd toe- is, moét desastreuze gevolgen hebben. Het rekenbaar kan worden vcrklaard omdat wegvallen van de laatste verbindingen, het de voorbereiding en uitvoering van de uitbreken van een algemene hongersnood, misdrijven wijzen op een weloverwogen slachtpartijen en stamoorlogen zouden er handelen, deelde het oordeel van de beide vrijwel zeker het eerste gevolg van zijn. psychiaters die verdachte een gevaar voor Gevaarlijker-, voor de wereldvrede nog is I de samenleving noemden. dat buitenlandse steun aan welk Kongolees Op grond daarvan achtte de rechtbank regime dan ook haast onvermijdelijk tot internationalisatie van het conflict zal lei den. Gizenga, die vanuit Stanleystad een zeer beperkte macht uitoefent is voor Ne- der-Kongo en Leopoldville zo mogelijk nog onaanvaardbaarder dan Loemoemba zelf. De totale chaos die dreigt is de bittere oogst van de catastrofale mislukking van België's beleid, de rauwe wonde van zijn pogingen om via Tsjombe's marionetten regering de rijkdommen van Katanga te behouden, pogingen die Kongo's wankele eenheid verder ondergroeven. Gezien de bijzondere aandacht die de Sovjet-Unie I (Van onze Amsterdamse redacteur) Enkele honderden communistische jon geren, die dinsdagavond voor het Belgische consulaat in de Johannes Vermeerstraat te Amsterdam wilden demonstreren tegen de moord op Loemoemba, hebben deze straat niet bereikt omdat zij op het Mu seumplein werden opgewacht door zes tien politiemannen en een inspecteur. Zij moesten hun pogingen opgeven en trok ken zich terug in de richting van het Leid- seplein, maar kregen zoveel belangstel ling van nieuwsgierigen, dat het urenlang onrustig bleef in deze omgeving. De demonstranten hadden zich om streeks acht uur achter de Stadsschouw burg verzameld en trokken daarna met opgeplakte foto's van Loemoemba en spandoeken met spreuken als „Kolonia lisme is moord" „Kongo moet vrij", en „Belgen weg uit Kongo" in de richting van het Museumplein. Het viel daarbij op, dat meisjes voorop liepen, kennelijk met de bedoeling een hardhandige tegen actie van de politie te voorkomen. De agenten op het Museumplein, die de beschikking hadden over paarden en mo toren, traden de betogers kalm tegemoet. Maar toen deze niet op zachte aandrang reageerden, drongen de agenten door het „meisjesfront" heen en dreven de knapen met de gummistok uiteen. Even trachtten de jongelui de politie met stokken en ste nen te weerstaan, maar deze pogingen liepen op niets uit. Zij trokken terug naar het Leidseplein en gingen de smalle Leidsestraat in, waar zich honderden nieuwsgierigen samenpak ten. Ter hoogte van de Keizersgracht stuitten zij op een radio-auto van de po litie met twee agenten. Deze twee politie mannen stonden voor de moeilijke opgave de demonstranten tegen te houden en links en rechts over de gracht te verspreiden. Omdat de politie opdracht had, niet van pistool of sabel gebruik te maken, moes ten zij in de ongelijke strijd het onderspit delven. Eén van de agenten werd de gum mistok uit handen geslagen en men pro beerde zelfs hem in de gracht te gooien. Zijn collega, die een waarschuwingsschot loste, werd tegen de grond geslagen en kreeg een trap in het gezicht. Zijn pistool raakte hij kwijt. De beide agenten kwamen danig geha vend uit de strijd. Zij moesten voor het behandelen van hun verwondingen naar het Binnengasthuis worden gebracht en zullen zich een nieuw uniform moeten laten aanmeten. I verongelukte tijdens de landing. Het kwam terecht op een akker en explo deerde. Een 21-jarige landarbeider, werkzaam op de akker, werd gedood. Een andere werkman werd zeer ernstig gewond. De man die op de akker gedood werd is Theo de Laeter, een wielrenner (amateur) die twee maanden geleden zijn sport vaar wel moest zeggen. Van de andere man werd een been afgerukt. Onmiddellijk na de explosie ontstond brand in het vliegtuigwrak. Het toestel werd geheel vernield; de identificering van de inzittenden is zeer moeilijk. Het ongeluk gebeurde bij uitstekend vlieg weer heldere lucht, goed zicht, met slechts lichte grondmist. Het zilver en blauw geschilderde viermotorige straal vliegtuig was tweemaal om het vliegveld Zaventem gecirkeld voordat het aan de landing begon. Van officiële zijde werd vernomen dat de meeste passagiers Amerikanen waren. Het reuzenstraalvliegtuig kwam neer in de omgeving van villa's en boerderijen, geraakte in brand en werd volkomen vei- nield. De wrakstukken liggen over een groot gebied verspreid. Volgens een ooggetuige scheen het toe stel nadat het eerst langzaam daalde, plotseling weer omhoog te gaan. Daarna zakte het snel naar de aarde. Het vliegtuig scheen moeilijkheden met het landingsgestel te hebben. Een andere ooggetuige zei dat het toe stel met de neus naar beneden te pletter viel. Het maakte geen voor in de grond. (Van onze correspondent BONN De voormalige concentratie kampcommandant Carl Chmielewski ont kende gisteren, op de tweede dag van zijn proces te Ansbach in Zuid-Duitsiand, al les wat hem ten laste is gelegd. Van geen van de 297 moorden, waarvan hij wordt beschuldigd, wil hij iets weten. Ook niet wat hij in het nazi-kamp in ons land, Vught, heeft misdaan. Advertentie BARtËuÖrIsSTr"" HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (Bil .KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 Carl Chmielewski Weerrapporten 1, 2 Agenda van IJmond en Haarlem 2 Uit het binnenland 2, 5 Op de Praatstoel3 Van Dag tot Dag3 Buitenlands nieuws 3, 5 Horen en Zien4 Kunst 4 Uit stad en omgeving .6, 7, 9, 17 In de Vishal en op zee7 Langs sluizen en havens7 Beeldverhalen 11 Feuilleton 41 Beurs 43 Scheepsberichten 13 Economisch nieuws13 Sport 45 Dit nummer bestaat uit zestien pagina's Chmielewski behoort tot de wreedste, maar ook tot de meest bijzondere figuren onder de S.S.-beulen die de laatste jaren voor de Westduitse rechtbank zijn ver schenen. In 1936 deed hij dienst in het kamp Sachsenhausen, in 1940 in Mauthau sen, in 1943 behoorde hij tot de toonaan gevende S.S.-figuren in het concentratie kamp Vught bij Den Bosch. In het proces bleek gisteren dat Chmie- lewski in de oorlog door een S.S.-recht- bank tot gevangenisstraf is veroordeeld omdat hij in Vught edelstenen en andere goederen van gevangenen had gestolen. In het boek „Tausend Tage im K.Z." wordt beschreven hoe Chmielewski in de S.S.- kantine van Vught vrouwelijke gevange nen afschuwelijk mishandelde. Toen de of ficier van Justitie te Ansbach dit Chmie lewski voor de voeten wierp, antwoordde deze: „Dat is een grove leugen," waar na hij een sprookje vertelde over zijn „verzetsdaden" in de oorlog. Mag men Chmielewski geloven dan heeft hij in Ne derland tijdens de oorlog van Joodse fa milies geneesmiddelen en van Nederland se vrouwenverenigingen levensmiddelen aangenomen en ook doorgegeven aan de gevangenen te Vught. Van de werkelijk schandelijke aanval, die de regering van de Sovjet-Unie op de secretaris-generaal van de Verenigde Na ties heeft gedaan, hoeft de heer Dag Ham marskjoeld zich persoonlijk niet veel aan te trekken. Want die aanval is, ondanks de persoonlijk-beledigende vorm waarin hij is gesteld, in wezen niet gericht op hém, maar op de positie waarin hij onge veer acht jaar geleden is geplaatst na een lange periode van politieke touwtrekkerij tussen verschillende groepen in de Veilig heidsraad. (De secretaris-generaal wordt weliswaar formeel „benoemd" door de Al gemene Vergadering, maar „volgens een aanbeveling van de Veiligheidsraad", zo schrijft het Handvest van de Verenigde Naties voor.) Als niet Hammarskjoeld maar iemand, anders, met een even sterke persoonlijkheid en een even grote onaf hankelijkheidszin, in 1953 tot opvolger van Trygve Lie zou zijn aangewezen, zou den de beledigende verklaringen van het Kremlin nu op diens hoofd zijn neer gekomen. Het besluit van Moskou, Hammarskjoeld niet langer te „erkennen" als functionaris van de Verenigde Naties en zijn aftreden te eisen, is niets anders dan de voortzet ting van de campagne die premier Kroesj tsjev in september I960 in de Algemene Vergadering heeft ingeleid, een campagne die uitsluitend tot doel heeft, de commu nistische invloed op het secretariaat van de volkenorganisatie te vergroten. Door zulk een vergrote invloed hoopt het Krem lin blijkbaar, op den duur de werkzaam heden van de UNO op elk gebied te kunnen domineren. In de acht jaar, die sedert de benoeming van Hammarskjoeld zijn verlopen, is de internationale positie van de Sovjet-Unie politiek, militair en economisch ont zaglijk veel sterker geworden en het is duidelijk dat het Kremlin die toeneming van de Sovjet-macht tot uiting wenst te zien komen in een aanzienlijke uitbreiding van de rol die Moskou ook via de Ver enigde Naties in de wereld speelt. He laas is het UNO-optreden in Kongo nu eenmaal méér dan ongelukkig geweest (niet omdat Hammarskjoeld fouten heeft gemaakt, maar voornamelijk omdat er aan het Handvest ernstige fouten kleven), en deze gelegenheid heeft Kroesjtsjev in sep tember j.l. al dankbaar aangegrepen om te proberen de secretaris-generaal ten val te brengen en hem te doen vervangen door een driemanschap. Eén lid van dat drie manschap zou dan door Moskou worden aangewezen en bij de benoeming van het tweede (het z.g. „neutralistische" lid) zou Moskou een flinke vinger in de pap heb ben, zodat de communistische invloed op de topfunctie van de organisatie zich dan al tot de helft of twee-derde van het totaal zou uitstrekken. Het behoeft geen betoog, dat deze opzet van Kroesjtsjev volkomen in tegenspraak is met geest en letter van het Handvest, dat immers de bepaling bevat dat „elk lid van de Verenigde Naties zich verplicht, het uitsluitend internationale karakter van de verantwoordelijkheden van de secre taris-generaal en de staf (van het secreta riaat) te respecteren en geen pogingen te doen om hen te beïnvloeden bij de ver vulling van hun taak". Maar de tekst van het Handvest wordt door de Sovjet-leiders al hebben die ook zelf een belangrijk aandeel gehad in de formulering ervan reeds lang genegeerd, behalve in die ge vallen waarin zij er politiek voordeel uit kunnen trekken. Men kan er danook zeker van zijn, dat het Kremlin zich op den duur niet tevre den zou stellen met de vervanging van de secretaris-generaal door een drieman schap, gesteld dat de niet-communistische mogendheden zo dwaas zouden zijn daar mee in te stemmen. Uiteindelijk streeft Moskou naar de situatie, waarin het pre cies datgene zou kunnen doen wat nu ver boden is: het secretariaat zodanig te be- invloeden dat het volkomen naar het pijpen van de communisten danst. Geheel volgens de communistische beginselen poogt de minderheid hier dus. de wet te verzetten en haar wil aan de meerderheid op te leggen. In het hanteren van deze techniek hebben de communisten een grote, helaas al te grote ervaring. Voor de Westerse wereld betekent dit alles een zeer ernstige bedreiging, want toegeven kan en mag het Westen in geen geval, en bij niet-toegeven wordt de UNO van onder tot boven gespleten en blijft er van de internationale samenwerking in 't geheel niets over. De nieuwe Sovjet-aanval heeft in de UNO danook de gevaarlijkste crisis van haar bijna zestienjarig bestaan veroorzaakt en bovendien wel heel duide lijk gemaakt wat de communisten bedoelen met vreedzaam naast elkaar bestaan''!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 1