Afro-Aziatische wereld door Loemoemba's dood geschokt Franse politie op het spoor van politieke moord bende Kloof tussen Russen en Amerikanen verdiept WERELDNIEUWS esNMi IÉë? Van dag tot dag De originele pepermuntplant! De originele KING pepermunt! Loemoemba zou reeds weken geleden om het leven zijn gebracht cfiraatótoel (Dp de WOENSDAG 15 FEBRUARI 1961 Mr Mok V. Loemoemba s gevangenis Ontbinding van Belgisch parlement verwacht V rw THp MI üf v lliliSPiï ff%èL B. m, «g pSPK&j Advertentie Het Nederlandse ministerie van Buiten landse Zaken heeft opnieuw gereageerd op dreigende taal van Djakarta ten aan zien van Nieuw-Guinea. Zowel het ene als het andere kan moeilijk nieuws worden genoemd. De diverse verklaringen van Ne derlandse zijde over de verantwoordelijk heid van Indonesië voor eventuele inci denten zijn kennelijk bedoeld om het bui tenland voor te bereiden op de mogelijk heid van een gewapend conflict en de schuldige bij voorbaat in een helder licht te plaatsen. De consequentie van deze her haalde waarschuwingen zou intussen de UNO en met name de Veiligheidsraad reeds tot drastischer maatregelen hebben moeten aansporen dan tot dusver het ge val is geweest. De aanwezigheid van UNO- waarnemers bijvoorbeeld zou zowel in in ternationaal als in Nederlands belang ge wenst zijn. Nederland heeft zich tot het toelaten van dergelijke waarnemers be reid verklaard, doch kennelijk is deze vei ligheidsmaatregel niet bereikbaar tegen de gecompliceerde politieke achtergrond waar mee de grote mogendheden inzake Nieuw- Guinea te maken hebben. Intussen dragen de Nederlandse verkla ringen er niet toe bij, dat in Nederland vertrouwen zou kunnen ontstaan ten aan zien van een bevredigende oplossing der kwestie. Integendeel, als men leest hoe in Amerika gezaghebbende persorganen de indruk weergeven dat Nederland bereid zou zijn voor Nieuw-Guinea te vechten op emotionele gronden, kan men afmeten welke bezorgdheid de houding en uitlatin gen van ons ministerie van Buitenlandse Zaken bij het eigen volk hebben gewekt. Er is een grote ongerustheid groeiende in ons land, niet het minst ten aanzien van de vraag of wellicht dezelfde drei ging boven ons hoofd hangt die voor Frank rijk in Algerije werkelijkheid is geworden en duizenden mensenlevens heeft gekost en nog kost. Wanneer het waar zou zijn wat bijvoor beeld U.S. News and World Report schrijft, dat „de trots, het politieke spel en het voldoeninggevende gevoel iets te kunnen weigeren aan hun vroegere pleeg kindérende Nederlanders beheersen boven de praktische overwegingen, zodat zij op deze emotionele gronden vastbeslo ten zijn desnoods te vechten", dan wordt het hoog tijd duidelijk te doen uitmaken wie in dit verband „de Nederlanders zijtb .welke invloed zij. hebben op het re geringsbeleid en in welke mate zij een deel van de openbare mening vormen. Vechten op emotionele gronden lijkt ons immers een dwaze en verderfelijke con sequentie van de dwangpositie, waarin Nederland ten aanzien van Nieuw Guinea geraakt is. Niemand zal kunnen zeggen dat de re cente wereldgeschiedenis niet voldoende harde lessen bevat voor hen, die op emo tionele gronden lichtvaardig willen om springen met jonge levens. WASHINGTON (UPI) Te Washington is gisteravond druk overleg gepleegd tussen de nieuwe bewindvoerders van de Verenigde Staten en gedelegeerden van de bondgenoten en de neutrale landen welke zitting hebben in de UNO. Men heeft zich beraden over de maatregelen, die moeten worden genomen na de scherpe Rus sische aanval op de figuur van de secretaris-generaal van de Volkenorganisatie naar aanleiding van de dood van Loemoemba. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Dean Rusk, ontving de Franse en Indische ambassadeur, om met hen te spreken over de te volgen tactiek bij de zitting van de Veiligheidsraad welke vandaag bijeenkomt. De Belgische ambassadeur bij de UNO, Walter Loridan, sprak vandaag zijn vertrouwen erover uit dat de Veiligheidsraad niet zal ingaan op de Russische eis tot ontslag van secretaris-generaal Dag Hammarskjoeld. President Kwame NKrumah van Ghana heeft de UNO ervan beschuldigd, dat deze oogluikend de moord op Patrice Loemoemba heeft toegelaten. De president van India, Rajendra Prasad, verklaarde in Nieuw Delhi, dat de toestand in Kongo de diepe bezorgdheid van zijn regering blijft opwekken. In Belgrado werd het gebouw van de Belgische ambassade door demonstranten bestormd, het interieur vernield en een auto in brand gestoken. In de Joegosla vische hoofdstad brak een andere menigte door de politie-afzetting om de Franse ambassade, waar vervolgens stenen door de ruiten werden gegooid. Op het Marx- en Engelsplein werd door zeker dertig duizend mensen gedemonstreerd. In Nieuw Delsi drongen Afrikaanse stu denten de Belgische ambassade binnen. Meubilair werd vernield, kasten met do cumenten omgesmeten en een portret van Koning Boudewijn vernietigd. Te Wenen hebben ongeveer 150 commu nistische jongeren voor de Belgische am bassade gedemonstreerd tegen de moord op Loemoemba. In Oeganda werd door het Volkscongres verzocht om een week van rouw en het houden van protestdemonstraties in het gehele land. Te Salisbury, Zuid-Rhodesië, verklaarde Siloendika, secretaris-generaal van de Na- tionaal-Democratische Partij in dat land „dat alle grote westelijke mogendheden, in samenzwering met België, schuldig zijn aan de moord op Loemoemba. In Addis Abeba (Ethiopië) werd op een zitting van de economische commissie van de UNO voor Afrika een minuut stilte be tracht ter nagedachtenis van de ex- premier. De Cubaanse regering verweet België en het westen eveneens hun rol in de af faire-Loemoemba. De Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken eiste het aftreden van Hammarskjoeld. Ook in het westen was men allesbehalve opgetogen. In kringen van het Italiaanse ministerie van Buitenlandse Zaken werd verklaard dat Loemoemba's dood ernstig wordt betreurd. In Djakarta werd Loemoemba door de regering geprezen als „een symbool van de strijd tegen het kolonialisme in de ge hele wereld". In Warschau bezigden de kranten in de berichten over Loemoemba's dood uitdruk kingen als „fascistische beulen", „Gestapo- achtige terreur" en „een groot Kongolees patriot". In Zürich verklaarde de Tunesische mi nister van Buitenlandse Zaken Sadok Mo kaddem dat zijn regering scherp zou pro testeren tegen de moord. Koning Mohammed van Marokko stuur de een telegram naar de secretaris-gene raal van de UNO, waarin Loemoemba's dood „een vreselijke slag voor het prestige van de UNO" werd genoemd. Oók in een telegram aan Hammarskjoeld zei-de Maurice Jameogo, de president van Boven-Volta, dat de dood van Loemoemba een waarschuwing is voor alle Afrikaanse staten die voor hun onafhankelijkheid strijden. In Nairobi, Kenya, verklaarde de natio nalistische leider Tom Mboya dat Loe moemba is geofferd op het altaar van de ondoeltreffendheid der Volkenorganisatie. De regering van Senegal heeft een Afri kaanse topconferentie voorgesteld om de toestand in Kongo na de dood van Loe moemba te bespreken. In Colombo, op Ceylon, gingen 8000 dok werkers in staking uit protest tegen de dood van Loemoemba. Deze stakers zijn lid van een door Trotskisten geleide bond. Voor de ambtswoning van de Belgische zaakgelastigde en voor het Franse consu laat in Ceylon werd gedemonstreerd door studenten. Mevrouw Pauline Loemoeba, een van de echtgenotes van de ex-premier, heeft gis teren met ontbloot bovenlijf door de stra ten van Leopoldstad gelopen. Zij werd be geleid door ongeveer honderd volgelingen van haar overleden echtgenoot de vrou wen eveneens ontbloot, de mannen met gebogen hoofden. Mevrouw Loemoemba had een langdurig onderhoud met UNO- vertegenwoordiger Dayal. Uit Stanleystad, waar Gizenga (Loe moemba's opvolger) en zijn aanhangers 300 politieke gevangenen bewaken, is bericht gekomen dat alle café's gesloten zijn uit rouw over de dood van Loemoeba. xot dusver is dat de enige reactie. Wel hebben soldaten Europeanen bedreigd, doch gene raal Viktor Loendoela heeft ze van ge welddaden weerhouden. Tsjombe. •onberoerd ELÏS ABETHSTAD (UPI) De regering van Katanga negeert de verontwaardiging welke vooral in de Afrikaanse en Oost- europese landen ontstaan is over de dood van Loembeoa en is niet van plan een com missie van onderzoek Loemoeba's graf aan te wjjzen. De Ethiopische generaal Yiassou, door de UNO belast met het instellen van een onderzoek, maakt niet de geringste kans dat president Tjsombe hem voor een onderhoud ontvangen zal, aldus een hoge regeringsfunctionaris in Elisabethstad. BRUSSEL (UPI) Het Belgische minis terie van Buitenlandse Zaken heeft offi cieel geprotesteerd tegen de anti-Belgische betogingen in Belgrado en Moskou. Uit betrouwbare kring in Brussel is ver nomen dat men daar met verbazing heeft kennis genomen van de demonstraties tegen België, dat verantwoordelijk wordt gehouden voor de dood van Loemoemba. In werkelijkheid heeft het land niets met de arrestatie, detentie en dood van de ex- premier te maken gehad, aldus deze zegs lieden. Dinsdagavond is te Leopoldstad ver nomen dat aanhangers van Loemoemba maandagavond j.l. in Loeloeaburg, in de provincie Kasai, twee Belgen hebben ver- I moord. (Van onze correspondent) WASHINGTON. De felle reactie van de Sovjet-Unie op de dood van Loemoemba moet tot gevolg hebben, dat Russen en Amerikanen in de UNO weer scherper tegen over elkaar komen te staan. De Sovjet-Unie wenst immers het ontslag van Hammars kjoeld en de Verenigde Staten hebben terstond te kennen gegeven dat zij de secreta ris-generaal blijven steunen. Stevensons streven om in het milieu van de Volken organisatie een compromis over Kongo te bereiken lijkt daardoor voorlopig mislukt. De Amerikaanse afgevaardigde had de laatste dagen wel enige vorderingen gemaakt, doch van een inschikkelijker houding der Russen is nog niets te bespeuren geweest. Ingewijden in Washington hadden de laatste drie weken reeds sterk het vermoeden dat Loemoemba niet meer in leven was. Elf dagen geleden is uitgelekt, dat Amerika wilde aansturen op de vrijlating van de politieke gevangenen in Kongo, inclusief Loemoemba. Sommige commentatoren hebben de mening uitgesproken, dat deze bereidheid van Amerika de dood van de Kongolese leider zou hebben verhaast, daar Tsjombe en de zijnen de vrijlating van Loemoemba beslist wilden voorkomen. Deze hypothese lijkt achteraf weinig aannemelijk. lange zwarte lijst had opgesteld van libe- rale Fransen die het Algerijnse Algerije PARIJS De moord, die op 25 januari van p>e Gaulle welgezind zouden zijn. Dat u» lihoraaivpTindp ionffp i Popie, die enige malen door De Gaul le ontvangen werd, het eerste slachtoffer van deze politieke moordbende is gewor den, moet worden verklaard uit het feit dat de advocaat de volgende dag naar Parijs had willen komen om als getuige onthullingen te doen op het barricaden- proces over z.'jn voormalige collega aan de Algerijnse balie, Pierre Lagaillarde. Ook de vlucht van Lagaillarde naar Span je wordt nu in verband gebracht met het zeer belastende dossier dat mr. Popie over hem had samengesteld. De moord op ware, of vermeende, te genstanders was al lang een geliefkoosd wapen in het arsenaal der Franse recht se extremisten en acties. Men herinnert zich dat enkele jaren geleden zelfs een aanslag werd gepleegd op de toenmalige opperbevelhebber in Algerije generaal Ra- oul Salan, die door de neo-fascisten in die dagen als te slap stond aangeschreven. De generaal, die uit protest tegen de Alge rijnse politiek van De Gaulle nog steeds zijn lijdelijk verzet in Spanje voert, wist bij die aanslag, welke met een bazooka werd gepleegd het vege lijf nog net te redden. Een zijner staf-officieren werd echter dodelijk gewond. De dader van die aanslag, een zekere Kovacs, wist dankzij de medeplichtigheid van militaire en bur- (Van onze correspondent) in Algiers op de liberaalgezinde jonge Franse advokaat, mr. Popie werd gepleegd is voor de justitie aanleiding geworden een onderzoek in te stellen in de kringen der rechtse ultra's aan beide zijden van de Middellandse Zee. Twee moordenaars beiden oud-parachutisten, die de 35-jarige advocaat met twaalf deskundige dolkste ken om het leven brachten, zijn gegrepen en gisteren werd in Parijs bovendien nog de 26-jarige industrieel Thibaut uit Al giers verhoord die tot de opdrachtgevers van de misdaad moet behoren. Ook een der vroegere adjudanten van de chef der voor malige Algerijnse barricaden. Pierre La gaillarde, de 35-jarige winkelier Agay is intussen gearresteerd. De beide moordenaars waren, zo heb ben zij al erkend, ieder met 750,- door hun opdrachtgevers voor hun misdaad be loond. Zij stonden in dienst van een Euro pese terroristenbende, die, ter instandhou ding van een Frans Algerije reeds een Vreemdelingenindustrie In een van zijn novellen ik weet niet meer precies welke heeft Bordewijk zich op het woord vreemdelingenindustrie geworpen en daar enkele onvriendelijke dingen over gezegd. Het is dan ook geen aardig woord; het doet al te zeer denken aan exploitatie, en dan nog wel van men sen, uitheemse mensen, die voor hun ple zier in andermans land komen en daar voor de nodige contanten moeten neertel len. Iets ongewoons, laat staan iets afkeurens waardigs, steekt daar echter niet in. De vreemdeling van vandaag is morgen op zijn beurt gastheer en verlangt daarvoor een passende beloning. De oude deugd der gastvrijheid, zonder andere beloning dan een morele, is weliswaar nog niet verdwe nen, maar de blik erop wordt toch wel sterk verduisterd door de tot een indus trie opgebloeide dienstverlening aan toe risten. Zo niet het gehele jaar door, dan toch gedurende vele seizoenen worden wij attent gemaakt op het bestaan van zomer huisjes-, bungalow- en tentenparken, kam peerwagenterreinen en motels, alsmede reisbureaus en soortgelijke instituten die ons puntgave ontspanningsreizen voor een afgerond bedrag in de schoot willen wer pen. Wie geen vriend van de winter is, krijgt ruimschoots gelegenheid in gedachten uit de koude weg te vluchten naar de zon nige hoeken der aarde waar hij zijn nog verre vakantie kan slijten. Indien hij al thans niet behoort lot degenen die het zich kunnen veroorloven zich een ski-oord te laten aanpraten, waar men, voortsnel lend op de lange latten, kan vergeten dat men eigenlijk als een soort moeras kikker in de Nederlandse bodem is ge teeld. Dankzij de attenties van een onderne mend reisagentschap blijf ik bijzonder goed op de hoogte van de meest exclu sieve en gerieflijke mogelijkheden om mijn normale regenachtige existentie te verge ten. Er verstrijkt geen maand zonder dat er minstens één keer een goedgevulde en veloppe door mijn brievenbus glijdt. Ont vouw ik de inhoud van zulk een couvert, dan word ik terstond op waarlijk inne mende toon toegesproken over door de firma ontworpen lucht-, boot- of treinrei zen naar landen die ik nog nooit heb be treden en wellicht nooit betreden zal. Want hoewel allerlei elementen in mij spon taan en positief op de innemende toon rea geren, blijven mij enige kleinigheden ont breken om aan deze invitaties gevolg te geven. Toch zou ik ze niet willen missen te midden van de vele poststukken van puur zakelijke aard, als rekeningen en be lastingaanslagen. Ik. ben voor dat reis agentschap een gast, zij het slechts een potentiële, en ik wens dat te blijven, in dien niet tot hun, dan tot mijn eigen profijt, het profijt van in gedachten enke le ogenblikken onder beschermende vleu gelen weg te zeilen van alle dagelijkse b eslommeringen. Hetgeen een bewijs te meer is dat de vreemdelingenindustrie geen smaad ver dient, maar lof, zelfs van hen die zij vruchteloos haar weldadige diénsten aan-, biedt. gerlijke autoriteiten tijdens het proces toch nog aan de arm der gerechtigheid te ontkomen. Het ziet er nu evenwel naar uit dat de Franse justitie niet opnieuw een loopje met zich zal laten nemen en, zo verluidt in Parijs, dat er voor de komende dagen verschillende nieuwe arrestaties te ver wachten zouden zijn. De voornaamste lei der van deze politieke moordenaarsbende zou men al op het spoor zijn gekomen en in de omgeving van het ministerie van Justitie werd gezegd dat men zich door geen enkele politieke of andere reputatie zou laten weerhouden om de ware schul digen en medeplichtigen aan deze poli tieke moordkomplotten te ontmaskeren en te arresteren. Toen de Verenigde Staten zich voor vrijlating van de politieke gevangenen be gonnen uit te spreken, was Loemoemba waarschijnlijk reeds dood. Gezien in dit licht kan men Washingtons nieuwe lijn ten aanzien van Kongo dus niet bijzonder ge- De schuur met rieten dak, waarin Patrice Loemoemba, Maurice MPolo en Joseph Okito hebben gevangen ge zeten. Op 10 februari werd bericht dat de Kongolese politici tijdens een zwaar onweer door een gat in de achterwand van de schuur de wijk hadden genomen (boven). Onder: Kongolese politiefunctionarissen bij de auto waarmee Loemoemba zou zijn gevlucht. BRUSSEL (Reuter) Het Belgische rarlement zal waarschijnlijk volgende veek worden ontbonden, aldus is in mi nisteriële kringen in Brussel vernomen Krachtens de grondwet moet binnen veer tig dagen na Kamerontbinding verkiezin gen worden gehouden. De verkiezingen in België zullen naar wordl verwacht op zondag 26 maart wor den gehouden. V durfd noemen. Men krijgt de indruk dat de Russen thans Hammarskjoeld zullen gaan negeren zoals zij ook twee jaar lang Trygve Lie hebben genegeerd. Ham marskjoeld 's ambtstermijn eindigt offi cieel in het voorjaar van 1963. Hij zou het voorbeeld van Lie kunnen volgen doch zijn bemiddelaarspositie is door de scherpere houding van de Russen nog meer verzwakt. In de Veiligheidsraad zal de Sovjet-Unie niet in staat zijn haar reso lutie tegen de secretaris-generaal die zij bij zijn plaatsvervanger heeft ingediend, aan genomen te krijgen. Of zij dit in de Assem blee zal proberen, moet nog blijken, doch ondanks de sterke sentimenten, die de dood van Loemoemba in vele staten moet opwekken, zal de Assemblee zich niet spoedig tegen Hammerskjoeld keren. In het najaar is nog gebleken hoe grote sym pathie hij nog steeds bij vele UNO-leden heeft. De openlijke militaire steun van het communistisch bloc plus de meelopers daarvan aan Gizenga, zal echter de toe stand in Kongo veel meer gespannen ma ken. Het is op dit moment moeilijk te voorzien of de Volkenorganisatie nog in staat zal zijn haar kalmerende invloed te doen gelden op de partijen, die dreigen slaags te raken en die door verschillen de buitenlandse groepen worden gesteund. Over de toekomstige houding van Ame rika kan men nog slechts speculeren. Het enige wat op dit moment vaststaat is Ame- rika's steun aan Hammarskjoeld indien hij zelf verkiest te blijven. In gevangenschap gestorven. De Zuidviet- namese oppositieleider dr. Phan Quang Dan is in de gevangenis overleden, zo heeft de Vietnamese Democratische Partij in Parijs meegedeeld. De partij heeft een ir. Parijs wonende arts, dr. Phan Hoey Co, als haar nieuwe leider gekozen. Dr. Phan Quang Dan werd gevangen genomen na de mislukte re volte van valschermtroepen tegen pre sident Ngo Dinh Diem, in november j.l. Na-„pret". De politie van Rio de Janeiro heeft gisteren op de laatste dag van het carnaval meer dan tweeduizend personen gearresteerd wegens inbreuk op de openbare zedelijkheid. In zieken huizen zijn ruim vierduizend personen behandeld voor verwondingen die zij in de drukte van het carnaval hebben op gelopen. In de sfeer van extase en op winding kwamen 51 personen om het leven, van wie twaalf door moord. Staatsgreep. Tijdens het congres van de Albanese communistische partij heeft de eerste praktijksecretaris Enver Hox- ha maandag te Tirana mededelingen gedaan over een mislukte staatsgreep welke vanuit Joegoslavië en Grieken land, met steun van de Amerikaanse vloot in de Middellandse Zee, tegen Albanië ondernomen zou zijn. Jezuïeten op Cuba. Leerlingen die erover klaagden dat zij voortdurend door de Jezuïeten beledigd werden, hebben maandag de technische school van een Jezuïetencollege in Havana op Cuba overgenomen en een lekenleraar tot voorlopig directeur benoemd. Voor zij hiertoe overgingen hadden de leerlim gen eerst op een bijeenkomst geprO' testeerd tegen het verwijderen van de school van „revolutionaire leerlingen Vonnis na treinramp. Het Tsjechische nieuwsagentschap Ceteka heeft dins' dag bekendgemaakt, dat vier beamb ten van de staatsspoorwegen zijn ver oordeeld tot gevangenisstraffen varië rend van tweeëneenhalf tot vijf jaar nadat zij schuldig zijn bevonden aan de treinramp te Steblova op 14 nov. j.l. waarbij 110 mensen het leven ver loren. Londen-Antwerpen. De Britse luchtvaart maatschappij Channel Airways zal op 1 april aanstaande een nieuwe lucht lijn openen op het traject Londen-Ant werpen. De Sabena-dienst op deze lijn zal op dezelfde dag worden gestaakt. Metaalstaking. In Italië zijn gisteren 40.000 arbeiders in de particuliere metaalin dustrie voor 48 uur in staking gegaan. Zij willen een kortere werktijd met be houd van hetzelfde loon. Als deze ac tie niet helpt, willen de arbeiders voor onbepaalde tijd in staking gaan. Penny contra cent. Achtduizend negers in Durban, in Zuid-Afrika, hebben giste ren gedemonstreerd tegen de omscha keling in het land op het decimale muntstelsel. De negers, bewoners van hotels, protesteerden tegen het feit, dat zij met een penny niet konden kopen wat voor een cent geprijs stond. Toen de leiding van de hotels echter verze kerde, dat het oude geld voorlopig nog geaccepteerd zou worden, was ieder een weer tevreden. Indonesische rebellen. In Noord-Celebes hebben zich, volgens een mededeling te Djakarta, eind vorige week zesdui zend opstandelingen overgegeven aan de regeringstroepen. Deze groep, de grootste die zich dit jaar overgaf, stond onder commando van Laurens Saerang, die nauw bevriend was met de aanvoer der van de opstandelingen op Celebes, kolonel Soemoeal. Volgens een woord voerder van de regering vallen de op standelingen die zich thans hebben over gegeven onder de algemene amnestie, die verleden jaar is afgekondigd. Agadir. De eerste vierduizend overleven den van de aardbevingsramp waarbij de Marokkaanse stad Agadir werd ver woest, zijn uit een tentenkamp ver huisd naar een noodstad. Nog zesdui zend mensen worden in de komende tijd naar deze noodstad overgebracht. Bij de ramp kwamen vorig jaar twaalf duizend mensen om het leven. Temmer aangevallen. De 32-jarige Zwit serse dompteur Ernest Huber is maan dag in Palermo door een van zijn tij gers aangevallen toen hij bezig was zijn nummer te repeteren. De tijgerin El- hi had al een stukje van Hubers oor ingeslikt toen helpers van de temmer tussenbeide kwamen. Vrij ernstig ge wond werd de man overgebracht naar een ziekenhuis. Onderzeebootbestrijding. Meer dan non- derd officieren van diverse NAVO-lan- den, zijn gisteren het zeegat van Nor folk (V.S.) uitgevaren. Zij zullen de monstraties te zien krijgen in onder zeebootbestrijding vanuit de lucht en op zee.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 3