PWf Opvolger Hassan II staat in een „westerse" reuk Spannende verkiezingen voor de Nieuw-Guinea-Raad Voor de vijftiende keer herdacht Amsterdam de februaristaking Loemoemba-macht rukt in richting Leopoldstad op HET WEER Voorzorgsmaatregelen na het overlijden van Mohammed V Trouw aan de vorst Nek-aan-nekrace in Hollandia tussen De Rijke en Moezendi Moboetoe met insluiting bedreigd MÊBSÊm DAGBLAD VOOR V E L S E N - IJ M UID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING 46e :J AARG ANG NUMMER 99 Ontwapeningsvoorstel van Rusland verworpen Europese parlementariërs over Spanje Aanhoudend zacht ICOHG Sovjet-nota Koningin bij „My fair Lady" LANGE SUIDE EN NAPPA MANTELS fn de krant van heden: Het woord is aan MAANDAG 27 FEBRUARI 1961 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuidèn. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. IJmuider Courant Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129-88. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuidèn: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N. N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije Coquilhat- stad I Baekavoi Leopold-/ J J KASAI \MVOE_ LEOPOLDSTAD] LoeloeahurgJ KATANGA Elisabeth. I, i stad HUIDIGE INDELING VMLTltlHOl (UPI) Marokko's prinsen, politieke en religieuze leiders hebben vandaag trouw gezworen aan hun nieuwe koning, terwijl uit alle delen der wereld regeringshoofden hun betuiging van deelneming met de dood van Mohammed V naar diens zoon en troonopvolger zonden. De jonge Koning heeft bij decreet be paald dat de begrafenis van zijn vader dinsdagmiddag zal plaats hebben. De re gering heeft een week van nationale rouw afgekondigd. Radio Moskou meldde kortgeleden, dat kroonprins Moulay Hassan, op uitnodiging van president Brezjnev eind april een be zoek aan de Sovjet-Unie zou brengen. In februari 1958 verklaarde de kroonprins in Parijs, dat er „geen sprake" van was, dat Marokko zich bij een bondgenootschap van Arabische landen zou aansluiten. Ma rokko heeft vertrouwen in zijn toekomst en streeft er in de eerste plaats naar goede en hechte betrekkingen te onderhouden met zowel de Arabische als de westerse wereld, aldus de kroonprins. Marokkanen van alle politieke schakeringen spraken hun bezorgdheid uit over de toekomst van het land. Zij vrezen dat de jonge koning grote moeilijkheden te wachten staan. Hij heeft politieke vijanden binnen en buiten de regering, op grond van zowel persoon lijke als politieke kwesties. Zijn vader stuurde een neutrale koers, doch had de laatste maanden nauwere be trekkingen met de Sovjet-Unie aangeknoopt als gevolg van de binnenlandse politieke situatie. De nieuwe Koning bestijgt de troon op een tijdstip, waarop de politieke strijd hoogtij viert en de eisen voor beperking van de macht van de monarchie toenemen. De kroonprins had een leidend aandeel bij de reddingsoperaties na de aardbevings ramp in Agadir van verleden jaar, en is een ervaren sportbeoefenaar. RABAT (Reuter) Politie en militairen bewaken het centrale radiostation en patrouilleren door de straten van de Marokkaanse hoofdstad Rabat, waar gis teren Koning Mohammed plotseling is overleden. Voor alle openbare gebouwen zijn wachten geplaatst. In Casablanca, de voornaamste haven en de grootste stad van Marokko, is de politie eveneens door militairen versterkt. In officiële Marok kaanse kringen is gezegd, dat deze maatregelen genomen zijn bij wijze van voor- zorcr tegen mogelijke agitatie wanneer vandaag en morgen rouwende menigten zich in de grote steden verzamelen. De politieke vijanden van de nieuwe Koning, de voormalige kroonprins Moulay Hassan, die voornamelijk door het leger ge- steund wordt, beschuldigen hem ervan te westers en te Frans-gezind te zijn. (Van onze correspondent) PARIJS Mijn vader, de Koning is zo juist gestorven. Met die eenvoudige woor den, welke met een van ontroering verstik - te stem werden uitgesproken, heeft kroon prins Moulay Hassan, die vanaf dat ogen blik zelf koning was geworden, gister avond liet Marokkaanse volk via: de radio Koning Mohammed V kond gedaan van de dood van zijn 51-,jarige vader Mohammed V. De koning van Marokko, een titel, die hij zes jaar gele den verwisselde tegen die van sultan, was zaterdagavond in een kliniek van Rabat I opgenomen voor een neusoperatie, die door een Zwitserse chirurg werd verricht. Men vermoedt dat zijn neusaandoening door kanker veroorzaakt werd. Na de operatie die men al als geslaagd beschouwde, hield het hart van Mohammed onverwachts op te kloppen. Gedurende drie uren heeft de I Zwitserse chirurg, bijgestaan door de knapste Marokkaanse specialisten, vergeefs gepoogd Mohammeds hart weer tot actie op te wekken. Zes jaren geleden voerde de koning een ingrijpende reorganisatie van het Marok kaanse staatsbestuur door, waardoor hij zelf de leiding der dagelijkse politiek in handen kon nemen en een zijner zonen, Moulay Hassan, tot kroonprins uitriep. Men mag aannemen dat de toenemende politie ke spanningen en moeilijkheden, die Mo hammed V de laatste maanden het hoofd moest bieden, het einde van zijn leven hebben versneld. Tijdens zijn leven heeft Marokko een beslissende fase in zijn ge schiedenis doorgemaakt. Voorstander van samenwerking met Frankrijk, de voorma lige „beschermer" van Marokko, is Mo- hammed V niettemin meermalen in felle botsing met Parijs gekomen. In 1953 werd hij door de toenmalige Franse resident- generaal Maarschalk Juin afgezet en ver bannen, een der domste daden die Frank rijk op zijn jongste, koloniale rekening schrijft. Tijdens de oorlog werd de sultan door generaal Charles de Gaulle tot „Com pagnon van de bevrijding" benoemd, de hoogste eer die een buitenlands staatschef of monarch ten deel kon vallen. In 1955 teruggekeerd van zijn verbanning op het eiland Madagascar, waar zijn zoon het va derlijk lot deelde, nam Mohammed de toe komst van zijn land doelbewust in handen om van Marokko een gemoderniseerd ko ninkrijk te maken. Mohammed V heeft dit levenswerk niet mogen voltooien want juist de laatste maanden stapelden de problemen van bin nenlands en buitenlands politieke aard zich steeds hoger op. Tengevolge van diezelfde moeilijkheden heeft Mohammed de rol van pacificator ANDOVER (Massachusetts) (UPI) De speciale adviseur van president Ke nedy inzake ontwapeningskwesties, John J. McCloy, heeft zaterdag in Andover, in de Amerikaanse staat Massachusetts ver klaard, dat Amerika niet kan ingaan op een Russisch voorstel tot algemene en vol ledige ontwapening in vier jaar tijd. Hij zei, dat er naast dit voorstel nog garanties moeten worden gegeven, dat de wereld tegen die tijd niet in een golf van subversieve acties leeft, vol van achter docht en anarchie. McCloy voegde er aan toe „het zal misschien niet algemeen be kend zijn, maar ontwapening is nog iets anders dan vrede". Radio-Moskou merkt op, dat de mensen, die de voorkeur geven aan de koude oor log, nog steeds grote invloed hebben in de Amerikaanse regering. STRAATSBURG .ANP) Een aantal afgevaardigden van de Raad van Europa wenst een uitspraak van de Assemblee over Spanje. De afgevaardigden, onder wie de Nederlandse socialist F. Goedhart, hebben een ontwerp-resolutie ingediend waarin wordt gezegd dat de toestand in Spanje alle democratische landen van Europa aangaat. Volgens de resolutie, die waarschijnlijk op de maartzitting van de Assemblee aan de orde zal komen, zou de Europese openbare mening door middel van de raadgevende vergadering volledig op de hoogte moeten worden gehouden van wat er in Spanje gebeurt. van Noord-Afrika en bemiddelaar in de Frans-Algerijnse oorlog aan de Tunesische president Habib Bourguiba moeten overla ten, die vandaag juist zijn eerste ontmoe ting met generaal De Gaulle heeft gehad Het is geen lichte erfenis, die de 31- j jarige Moulay Hassan, die al vice-premièr minister van Defensie en Opperbevelheb ber van het Marokkaanse leger was, als koning Hassan II gisteren uit de handen van zijn stervende vader moest overne men. (Reuter, UPi) Koning Mohammed V werd in 1909 in Fez, de toenmalige hoofdstad van Marokko geboren, als derde zoon van sultan Moulay Joussef Ben Moulay Has san. Hij was een afstammeling van de dynastie der Alaoeieten van Tafilalet, die sinds drie eeuwen over Marokko regeer den. Bij de dood van zijn vader, in november 1927, werd de overleden Koning door de raad van schriftgeleerden (Oelamas) van Fez, die volgens traditie de troonopvolger aanwijst, tot wereldlijk en geestelijk soe verein van Marokko aangewezen. LEOPOLDSTAD (UPI) Loemoemba-gezinde troepen, afkomstig uit Stanleystad, de hoofdstad van Oostprovincie, hebben zondag de havenstad Francqui, ongeveer 480 kilometer ten westen van Leopoldstad gelegen, bereikt. Volgens zegslieden heeft de stad zich zonder slag of stoot overgegeven evenals een paar dagen eerder Loeloea- burg, de hoofdstad van Kasai. Het is niet duidelijk of de troepen uit Stanleystad aan een offensief zyn begonnen of alleen naar hun woongebieden zijn gegaan. Het feit dat by hun opmars geen schot werd gelost, schijnt te wijzen op een goed voor bereid plan. De verkiezingen voor de volksver tegenwoordiging op Nederlands Nieuw- Guinea, de Nieuw-Guinea-Raad, zijn ten einde. Voor de eerste zittingsperiode van drie jaar zal de Raad bestaan uit zestien gekozen en twaalf door de gou verneur te benoemen leden. In alle veertien districten heeft de Europese en autochtone bevolking grote belangstel ling voor deze verkiezingen getoond. In Hollandia waar evenals in het andere stedelijke kiesdistrict Manokwari de verkiezingen rechtstreeks waren, zijn de gemoederen nogal verhit geweest. In grote spanning werd daar de nek-aan- nek-race gevolgd tussen mr. De Rijke en ds. Moezendi. Botsingen tussen aanhangers van kandidaten werden niet uitgesloten geacht en de brandweer stond steeds klaar om zo nodig verkoelend op te treden. Ook de politie was versterkt. Tot het laatst was er vrijwel geen ver schil tussen beide gegadigden en tenslotte bracht een verschil van slechts vijf stem- Verwachting tot morgenavond: Overwegend zwaarbewolkt mei nu en dan regen of motregen Matige, tijdelijk krachtige wind tussen zuid en west. Over hei algemeen weinig verandering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee De verkiezingen voor de Nieuw- Guinea-Raad zijn in Holland bijzonder spannend geweest. Deze foto geeft een beeld van de drukte in een stembureau aan de Oranjelaan in het havengedeelte van de stad. men de beslissing in het voordeel van mr De Rijke die in Hollandia is geboren. Hij kreeg 1490 van de 3705 uitgebrachte stem men. Ds. Moezendi kreeg 1485 stemmen. In landelijk Hollandia werd met grote meerderheid de bekende Papoealeider Ni- colaas Jouwe gekozen. Van de 118 geldige stemmen van totaal 123 kiesmannen kreeg hij er 86. Tot dusver zijn de volgende gekozenen bekend: mr. J. O. de Rijke, advocaat (Hol- landia-stad), Nicolaas Jouwe, zakenman (landelijk Hollandia), Manasse Soewae, dorpsonderwijzer <Nimboran), Eliëzer Jan Bonay, hoofdbestuursassistent en Menasse Barnabas Ramandey, voorlichtingsambte naar (beiden Japen-Waropen), Abraham van Zeeland, bestuursambtenaar (Sorong). Nicolaas Tanggahma, districtshoofd (Fak- Fak), Alex Silas Onim (districtshoofd (Te- minaboean), Finehas Torey, bestuursamb tenaar (Ransiki), Marcus Kaisiepo en Bal dus Mofoe, dorpsonderwijzer (Schouten eilanden), Wilhelm Hertz Friedrich Gose wisch, planter (Manokwari), Daoed Deda, klerk (Ajamaroe). De uitslagen van de verkiezing van drie leden voor de Nieuw-Guinea-Raad zijn thans nog niet bekend. Zij kunnen vóór woensdag worden verwacht. Niet overal op Nieuw-Guinea zijn ver kiezingen gehouden. Twaalf van de acht entwintig leden van de Raad worden be noemd door de gouverneur. Bij deze be noemingen wordt er voor gezorgd dat het vertegenwoordigende karakter van de Raad zo duidelijk mogelijk tot uitdrukking komt,. Op den duur zal het aantal leden van de Niêuw-Guinea-Raad worden opgevoerd tot achtenveertig. Een tweede kolonne uit Stanleystad af komstige Kongolese soldaten heeft Ikela, in de Evenaarsprovincie en 275 kilometer ten zuidwesten van Stanleystad, bereikt en de stad bezet. Op een afstand van 375 kilometer noordwaarts staan de troepen van Moboetoe, die rond Boemba gecon centreerd zijn. Deze strijdmacht loopt ge vaar geïsoleerd te worden. Te Ikela zijn de Loemoemba-gezinde eenheden gesplitst. Een groep trekt op in de richting van Boende halverwege Ikela en Coquilhat- stad de andere gaat in de richting van Lomela 150 kilometer ten zuiden van Ikela gelegen in het noorden van de pro vincie Kasai. Loeloeaburg was zondag volkomen rus- OOST PROVINCIE stad via Bakwanga ên Loeloeaburg naar Elisabethstad in Katanga moest lopen. tig. Loemoemba-troepen hebben buiten de stad hun kamp opgeslagen. Zij legden de bevolking, die, in tegenstelling tot de ge wone reactie bij het zien van militairen, niet in paniek was geraakt, niets in de weg. De opmars van de soldaten uit Stan- leystad heeft een wig gedreven tussen Ka- londji en Tsjombe aan de ene kant en de autoriteiten te Leopoldstad ter andere zij- I de, juist op het moment dat zij een as I probeerden te smeden welke van Leopold- MOSKOU (UPI) In een nota., welke verzonden is aan een groot aantal rege ringen, heeft de Sovjet-Unie de onmiddel lijke terugtrekking van de internationale politiemacht uit Kongo geëist en voorge steld de regering van Antoine Gizenga in Stanleystad te erkennen als de enige wet tige regering van Kongo. Ook bevat het document weer een felle aanval op U.N.O.- secretaris-generaal Hammarskjoeld. Er dient thans een commissie van afge vaardigden uit Afrikaanse staten met troe pen in Kongo te worden gevormd, welke maatregelen dient vast te stellen waarmee de Kongo bevrijd kan worden van de agressie der kolonialisten, aldus de nota. Washington vermoedt dat het Kremlin met de links-georiënteerde regeringen van Afrika een verbond tot steun aan Gizen ga wil aangaan waardoor het UNO-optre- den in Kongo ontkracht kan worden. Premier Nehroe van India heeft van daag gezegd, dat de kwestie over de UNO secretaris-generaal op het ogenblik „elke vruchtbare activiteit in de Volkenorgani satie" zou beletten. De Koningin en de prinsessen Margriet en Marijke hebben zaterdagavond in Thea ter Carré'in Amsterdam de voorstelling van „My fair Lady" bijgewoond. In de pauze liet de koningin in de kleedkamers de hoofdrolvertolkers Margriet de Groot, Johan Kaart, Wim Sonneveld en Paul Storm door de produktieleiders, mr. P. Meerburg en W. Hofman, aan zich voor stellen. De Koningin roemde de Néder-1 landse vertaling. (Van onze Amsterdamse redacteur) Duizenden Amsterdammers hebben za terdagmiddag bij het verzetsmonument „De dokwerker" op het Jonas Daniël Meijerplein in de hoofdstad de februari staking van 1941 herdacht. Het was de vijftiende herdenking op deze plaats, maar voor het eerst bestond de plechtigheid uit één grote bijeenkomst Ei was ook slechts één spreker: burgemeester mr. G. van Hall. Op de plaats, waar twintig jaar te voren in de eerste pogrom, die Nederland beleefde, door de „Grüne Polizei" honder den Joden werden bijeengedreven om van daar te worden weggevoerd, bracht de bur gemeester in herinnering,' hoe de Amster dammers spontaan en massaal staakten als protest tegen de onmenselijke maatre gelen van de bezetter. Mr. Van Hall zag als verklaring voor dit spontane protest het feit, dat Amsterdam sinds eeuwen het bolwerk is geweest van de vrijheid van geest en gedachten. Hoewel de staking, na aanvankelijk de bezetter te hebben ver bijsterd, .poedig bloedig werd neergesla gen, was zij niet nutteloos. „De staking steunde allen, die zich van verzet bewust waren en zij bevorderde bovenal de saam horigheid van ons volk. Dat is de grote betekenis van de februaristaking ge weest". zei mr. Van Hall. Tijdens de plechtigheid, die door koraal- muziek van de Amsterdamse politiekapel en mannenzang werd opgeluisterd, werden tal van kransen bij het monument gelegd Er waren kransen en bloemstukken van het gemeentebestuur, verzetsorganisaties, het Comité Herdenking Februaristaking en socialistische en communistische orga nisaties. Na de kranslegging declameerde me vrouw Marie Hamel enkele fragmenten uit „Storm uit het Oosten" van Maurits Mok en het gedicht „Dag van Amster dam" van H. M. van Rantwijk. Het offi ciële gedeelte van de herdenking werd daarna gesloten met het gezamenlijk zin gen van het zesde couplet van het Wilhel mus. Aan de opwekking van communistische zijde om bij deze herdenking' oók stil te staan bij de bewapeningswedloop, de atoombom en de vrijlating van oorlogs misdadigers is geen gevolg gegeven. Wel viel het op, dat een aantal mensen wacht ten met het leggen van een krans tot de officiële herdenking was afgelopen. Zij mengden zich tussen de vele honderden, dié tijdens het défilé bloemen kwamen brengen. Naast het monument wapperde de stadsvlag met het op grond van de februaristaking verleende devies „Held haftig, Vastberaden, Barmhartig" en naast de bloemenschat stond urenlang een erewacht van het erepeloton van de voor malige B.S. Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 Weerrapporten L 2 Agenda van IJmond en Haarlem 2 Uit het binnenland 2 Buitenlands nieuws3 Op de Praatstoel 3 Horen en Zien 4 Kunst 4 In de Vishal en op zee 5 Uit stad en omgeving5, 6 Beeldverhalen 7 Feuilleton 7 Beurs 9 Economisch nieuws9 Scheepsberichten 9 Sport 10, 11, 12, 13 Dit nummer bestaat uit veertien pagina's De sleepboot „Zwarte Zee" van L. Smit en Co is begonnèn aan de lange reis met het in drie weken bij Verolme voor Amerikaanse rekening gebouwde middenschip naar Baltimore. Dit bijna 150 meter lange middenschip voor dit transport voorzien van een „kunst neus" zal op een werf in Chicago worden ingelast in een Amerikaanse tanker. R o d e r i c h Men kan in het leven veel verwerven als men van veel afziet.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 1