Min. Luns: Indonesisch gedrag wordt algemeen veroordeeld HET WEER Nieuw NAVO-plan voor ons land: minder vliegtuigen, meer geleide projectielen Nederlanders in Indonesië kunnen voorlopig in onderhoud voorzien Algemeen begrip voor het Nederlandse initiatief Indonesië is ontstemd over besprekingen in Londen Macmillan naar Indonesië? ZUID-AFRIKA BLIJFT IN HET GEMENEBEST Indonesië zoekt contact met Malakka Prinses Marijke luidt de scheepsbel cadeau! IJmuiden helpt Kongo Mr. W. G, J. Veenhoven overleden jfe Spijtoptanten kunnen eerder overkomen Wie is er morgen jarig? Geef 'n TOMADO WOENSDAG 15 MAART 1961 46e JAARGANG NUMMER 113 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMÜIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr» H. C. vanjerMjje In de krant van heden: Ochtendmist Tornado biedt a zo'n rijke keus uit leuke geschenken dat n ai- tijd een harteweas kunt. vervullen. efore you my! SUËDE DAMES- EN HERENJASJES Het woord is aan ■HipP Minister Klompé in Tweede Kameri IJmuider Courant (Van onze correspondent LONDEN. Het persoonlijk contact dat de Nederlandse mi nister van Buitenlandse Zaken, tnr. J. M. A. H. Luns, de afge lopen drie dagen in Londen heeft gehad, is, naar hjj dinsdag avond verklaarde, uitermate nuttig geweest. Hy sprak met leden van de Britse regering en een aantal minister-presidenten van het Britse Gemenebest, voornamelijk over de Indonesische situ atie en met name over Nieuw-Guinea. Ook zonder de jongste Indonesische nota, waarin Nederland in feite diplomatiek werd dood verklaard, zou mr. Luns toch naar Londen zijn gekomen om over het Indonesische probleem te spreken. Het was dus geenszins een papiekbezoek. Ook over zijn besprekingen met minister Heath inzake de Europese problemen is mr. Luns buitengewoon tevreden. Als resultaat hiervan zal minister Heath zijn officiële titel is groot-zegelbewaarder voor het einde van april na' terugkeer van Macmillan van diens bezoek aan president Kennedy naar Nederland komen, namelijk om de hele kwestie nog eens met de Nederlandse regering te bespreken. Voor Groot-Brittannië, dat zijn verhouding tot Europa in het verleden voornamelijk in economische termen zag, ligt thans de nadruk op de politieke kant van de zaak. LONDEN (AFP) En Indonesische woordvoerder heeft te Londen gezegd dat Indonesië het bezoek van mr. Luns aan de Britse hoofdstad in de huidige „zenuwenoorlog" over de kwestie Nieuw-Guinea ongaarne ziet. Indonesië is ook ontstemd over de critiek in Europese landen volgens welke het Indonesische be sluit een einde te maken aan de behartiging van Nederlandse belangen in Indonesië door Groot-Brittannië een nog niet eerder voorgekomen maatregel in de geschiedenis van de diplomatieke betrekkingen is.De Nederlanders hebben, aldus deze Indonesi sche woordvoerder, evenzeer een ongehoorde kwade trouw ge toond door het westelijk deel van Nieuw-Guinea niet over te dragen aan Indonesië. De Indonesische ambassadeur te Londen, Soenario, heeft dins dag een bezoek gebracht aan de Hoge Commissaris van India in de Britse hoofdstad, mevrouw Vidjaja Laksjmi Pandit. Zij hebben gesproken over het huidige bezoek van mr. Luns aan Londen om met ministers-presidenten van Gemenebestlanden en Britse leiders over Nieuw-Guinea te spreken. Naar verluidt, heeft Soenario mevrouw Pandit op de hoogte gesteld van het Indonesische standpunt in de kwestie. Na het mislukte topgesprek met Kroesj- tsjev in Parijs, ziet de Britse regering steeds meer in, dat alles dient te worden gedaan, om te voorkomen dat de politieke eenheid van Europa wordt verzwakt. Naar aanleiding van het overleg tussen de mi nisters Luns en Heath mogen in de naaste toekomst zekere hoopvolle Britse activi teiten voor een nauwer samengaan van Groot-Brittannië met het vasteland wor den verwacht. Van groot belang is dat uit alle gesprek ken welke mr. Luns heeft gevoerd, ge bleken is dat het Indonesische optreden algemeen veroordeeld wordt. Indonesië, zo voelt men, heeft zich door deze onbesuisde daad geen slechtere dienst kunnen bewij zen. Het heeft opnieuw de aandacht ge vestigd op de potentieel gevaarlijke kan ten van zijn drijven, waarvoor voor alles Soekarno verantwoordelijk moet worden geacht. Toeneming van diens persoonlijke macht heeft tot nu toe gelijke tred gehouden met het slechter worden van de verhouding tussen Indonesië en Nederland. De jongste maatregel om op hardhandige wijze een einde te maken aan de nog slechts zijde lings bestaande diplomatieke vertegen woordiging van Nederland, kwam recht streeks van het paleis in Djakarta. Het was het bevel van een dictator, die zijn eigen ministers er zelfs niet in heeft ge kend. Het motief van Soekarno's optreden is volgens mr. Luns grotendeels een kwestie van persoonlijke machtswellust. Ook de Britse regering vindt de volsla gen breuk in de diplomatieke betrekkin gen, iets dat zelfs in oorlogstijd nooit is voorgekomen, ongehoord. Op het ogenblik is de Britse regering nog in contact met de Indonesische regering over deze zaak. Londen wacht op bepaalde antwoorden. Hiervan zal het afhangen wat er gebeuren zal dit is echter louter een kwestie van juridische aard. Misschien moet voor de humanitaire kant van de kwestie, verzor ging van behoeftige Nederlanders, pen sioenen en dergelijke later een beroep worden gedaan op het Internationale Rode Kruis. Mr. Luns was buitengewoon goed te W eerrapporten1, 2 Agenda van IJmond en Haarlem 2 Uit het binnenland 2, 9, 11, 19 Van Dag tot Dag 3 Op de Praatstoel3 Buitenlands nieuws 3, 9, 11, 19 Horen en Zien4 Kunst 4 Langs sluizen en havens5 Uit stad en omgeving5, 7 In de Vishal en op zee7 Kerkelijk Leven 11 Feuilleton 13 Panda en beeldverhalen13 Economisch Nieuws 15 Beurs 15 Scheepsberichten 15 Sport 17 Amsterdams Allerlei 19 Dit nummer bestaat uit twintig pagina's Verwachting tot morgenavond: Droog weer met in de nacht en ochtend plaatselijk mist. Morgen overdag op de meeste plaatsen, vooral in het zuiden van het land, vrij zonnig. In het noorden van het land matige tot vrij krachtige zuidwestelijke wind, elders matige tot zwakke wind. Weinig verandering in tempera tuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. Van gezaghebbende Indonesische zijde te Londen is vernomen dat de Indonesi sche regering de Britse minister-president, Macmillan, waarschijnlijk zal uitnodigen een bezoek aan Indonesië te brengen tijdens Macmillans reis door het Verre Oosten in de herfst van dit jaar. spreken over zijn overleg met Lord Home, de Britse minister van Buitenlandse Za ken, klaarblijkelijk in zake Nieuw-Guinea. Deze kwestie is echter zo delicaat, dat mr. Luns zich daarover niet rechtstreeks kon uitlaten. Wel wilde hij zeggen, dat het suc ces dat hij in Londen heeft gehad, beslist geen diplomatieke dooddoener is. Hij vond algemeen begrip en steun bij zijn ge sprekspartners voor het Nederlandse ini tiatief om UNO-vertegenwoordigers aan te wijzen door de secretaris-generaal naar Nieuw-Guinea te sturen. Over 't moei lijke vraagstuk van 'n eventueel UNO-be- heerschap kon minister Luns niets zeggen. Alleen gaf hij toe dat, wat Nieuw-Guinea betreft daarover in zeer ruime zin is ge sproken. Tot zover minister Luns. Men mag niet vergeten, dat voor een UNO-beheerschap een meerderheid van tweederden der stemmen in de Assemblee vereist is, welke, gezien de Indonesische tegenwerking, moeilijk tot stand zal kun nen worden gebracht. Contact met Rahman Speciale betekenis had het gesprek van mr. Luns met de minister-president van Malaya, Abdoel Rahman, de dinsdag avond de Gemenebestconferentie verliet om met mr. Luns te spreken. De Neder landse minister kreeg van Abdoel Rah man de belofte, dat deze zal nagaan wat er gedaan kan worden om de nieuwe span ningen, voortvloeiende uit Soekarno's op treden, te verminderen. Zij spraken over de mogelijkheden van een vredelievende oplossing van het probleem Nieuw-Guinea. Verwacht mag worden dat als gevolg van dit gesprek de Nederlandse regering en de minister-president van Malaya in de naaste toekomst voeling zullen blijven houden. Ook met Robert Menzies, de mi nister-president van Australië, had mr. Luns een langdurig en bevredigend ge sprek. Met de Canadese minister-president Die- fenbaker besprak mr. Luns voornamelijk NAVO-zaken. Niet uitgesloten wordt ge acht dat mr Luns ook bilaterale kwesties heeft aangeroerd, met inbegrip van be paalde moeilijkheden van de K.L.M. in Canada. Onze indruk is dat de kwestie Nieuw- Guinea niet alleen ter sprake is gekomen in de persoonlijke gesprekken van mr. Luns, maar ook op de Gemenebestconfe rentie zelf, zoals niet in voltallige zitting dan toch achter de schermen. Ook mag worden verwacht dat Rahman en Nehroe, die nog na de conferentie in Londen blij ven, samen over Indonesië nader overleg zullen plegen. Gisteravond laat had mr. Luns een ontmoeting met Nehroe. De Ne derlandse regering zal naar verder ver wacht mag worden, langs diplomatieke weg de thans besproken kwesties nader met de Gemenebestregeringen behandelen. LONDEN (UPI) De elf premiers uit de landen van het Gemenebest hebben vanochtend verder beraadslaagd over de vraag of Zuid-Afrika lid kan blijven van het Gemenebest. Het resultaat van hun overleg is een formule waarmee Zuid- Afrika lid blijft van deze volkengemeen schap en een gematigde veroordeling wordt uitgesproken over de apartheidspolitiek. Premier Verwoerd van Zuid-Afrika zou hiermee hebben ingestemd. Een en ander werd vernomen uit zeer gezaghebbende bron te Londen. De Britse premier Macmillan heeft het compromis mogelijk gemaakt. Gisteren was Verwoerd fel tegen het ontwerp van een slotcommuniqué. Vanochtend hield Macmillan een spoedbespreking met Ver woerd het onderhoud duurde drie kwar tier en toonde hem zijn eigen ontwerp. De veroordeling was afgezwakt en daar door voor Verwoerd aanvaardbaar: ook de andere premiers konden ermee akkoord gaan. De Indonesische woordvoerder zei ver der dat Indonesië steeds meer het ge voel krijgt dat Groot-Brittannië, waarmee •Indonesië altijd bevriend heeft willen zijn, steeds aan de zijde van Nederland heeft gestaan omdat het een Europees land is. Tenslotte zei de woordvoerder nog dat het bezoek dat generaal Nasoetion onlangs aan Moskou heeft gebracht en het door hem getekende akkoord met de Sovjet unie over hulpverlening aan Indonesië misschien de machtsverhouding in het ge bied van Nieuw-Guinea kan veranderen. Indonesië is klaar voor een gewapende actie in het gebied, maar het zal niet de eerste zijn die er toe over gaat, zo zei hij. LONDEN (UPI) De Indonesische am bassadeur in Londen, dr. Soenarjo, zal vanavond een ontmoeting hebben met de premier van Malakka, Tengkoe Abdoel Rahman, om „inlichtingen te vragen over de besprekingen die minister Luns in Lon den met de Maleise staatsman gevoerd heeft." Dit werd door woordvoerder van de Indonesische ambassade in Londen meegedeeld. Prinses Marijke heeft dinsdagmiddag haar eerste officiële daad verricht door met het luiden van een grote scheepsbel de naar haar genoemde nieuwe jaarbeurshal op het Croeselaanterrein in Utrecht in gebruik te stellen. Vervolgens kwamen de rol trappen in werking, op de etage begon de Marinierskapel te spelen van „In naam van Oranje, doe open de poort", de pijpers van de kapel daalden al spelend af naar de begane grond en gleden op de andere roltrap weer naar boven. Prinses Marijke werd bij haar eerste optreden in het openbaar terzijde gestaan door haar moeder. Tevoren hadden de zevenjarige Liesbeth van Diën, wier vader chef is van de tech nische dienst van de Jaarbeurs, en de achtjarige Margriet Daamhouwer, dochtertje van een der exposanten, de Koningin en de Prinses bloemen aangeboden. De koninklijke gasten bezochten later op de middag onder meer de stand van Radio Holland. De Prinses toonde grote belangstelling voor de radio-telefonie-apparatuur en luisterde vol interesse naar een gesprek dat in de stand via Radio Scheveningen tot stand werd gebracht met het m.s. „Koningin Wilhelmina", dat onderweg was van Harwich naar Hoek van Holland. Verder bezochten de Koningin en Prinses Marijke een der ondiepwatermijnen- vegers, die ter gelegenheid van de Jaarbeurs in Utrecht liggen. De Prinses kreeg daar het scheepsembleem van de Mijnendienst, een gesneden mijnbol, die het symbool is van het veilig maken van de zee. Ook ontving zij een mascotte in de vorm van Donald Duck, die het squadron van de ondiepwatérmijnenvegers altijd met zich meevoert. Donald Duck is tevens de roepnaam die gebruikt wordt in het onderling radio- telefonisch contact van deze mijnenvegers. (Van onze parlementaire redacteur) „Persoonlijk ben ik van mening dat Amerika, als de grootste NAVO-bond- fjenoot, ook de grootste verantwoorde- ijkheid draagt voor de bewapening van de bondgenoten ter handhaving van de gezamenlijke veiligheid. Indien er al geen recht is op Amerikaanse defensie hulp, dan doet dat toch niets af van de morele plicht van de Verenigde Staten de hulp voort te zetten, aldus heeft mi nister Visser gisteren in de Tweede Ka mer gezegd. Vorige week had hij gezegd dat de Ame rikaanse hulp geen recht is. Daar tegen over stelde de heer Moorman (KVP) zich op het standpunt dat Nederland er wèl recht op heeft, want artikel 3 van het Atlantisch Verdrag bepaalt dat de NAVO- landen elkaar wederzijds hulp zullen ver lenen. Op 5 april 1949 heeft Acheson, de toenmalige minister van Buitenlandse Za- Advertentie Advertentie BARTELJORISSTR, HAARLEM TEL. 13439 LEIDSE STRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 ken, die bepaling zo uitgelegd dat Ameri ka hulp kan en moet verlenen om de ge zamenlijke veiligheid te handhaven. Op grond van de Amerikaanse wet van 27 januari 1950 zijn met verschillende lan den verdragen gesloten, ook met Neder land. Er is dus sprake van een recht krachtens overeenkomst en als Amerika zich niet aan de afspraken houdt, hebben wij het recht ons op de grondslagen van ons defensiebeleid te bezinnen. Onze mi nister staat dus in Amerika niet als een bedelaar, maar als een verdragspartner. Minister Visser antwoordde dat hij de Amerikaanse defensiehulp niet be schouwt als een gunst. Hij kon verder meegaan met de redenering van oud staatssecretaris Moorman, maar er is ten slotte geen sprake van een recht dat ze- kenheid geeft omtrent de omvang van de Amerikaanse bijdrage. Hij staat echter op het standpunt dat de Verenigde Staten de morele plicht hebben de defensiehulp voort te zetten. Daarvan uitgaande zal hij met de Amerikanen spreken. Het is een teleurstelling geweest dat Amerika geen steun heeft willen verlenen voor ongeveer honderd Starfighters, maar slechts voor 25. Inmiddels is echter een nieuw NAVO-plan opgesteld voor de taak van de luchtmacht tot 1966, deelde staats secretaris C a 1 m e y e r mee. Volgens de nieuwe eisen zal van Nederland een be langrijk kleiner aantal vliegtuigen worden verlangd, waartegenover staat een ver meerdering van het aantal geleide projec tielen. De vermindering van de Ameri kaanse hulp kan aldus worden opgevan gen, doordat van ons minder vliegtuigen worden gevraagd. In plaats van twee bataljons met gelei de projectielen, zal Nederland nu drie ba taljons bijdragen. Door de inkrimping van het aantal vliegtuigen zijn we bovendien in staat te voldoen aan de NAVO-wens naar een tweede Nike-afdeling. Het is niet mogelijk, zette de staatsse cretaris uiteen, de mechanisatie van het leger in de komende drie jaar te versnel len om de eenvoudige reden dat het ge schoolde personeel ervoor ontbreekt en er bovendien geen geschikte oefenterreinen zijn in ons kleine land. De voorgenomen motorisering en mechanisatie van de eer ste divisie gaat echter normaal door. Het is gemakkelijk, zei minister Vis ser, veel wensen te hebben en critiek te oefenen op het tempo van de modernise ring van de defensie, maar de financiële middelen zijn beperkt en men kan dus niet alles verwezenlijken. In everedigheid met de financiële mogelijkheden moet het ge heel worden opgebouwd. (Vervolg op pag. 2) Een zending van honderd ton meng- meststoffen wordt op het ogenblik bij Mekog in IJmuiden gereedgemaakt voor verzending naar Kongo. Deze zending is een gift van de beide eigenaars van de MEKOG, de Bataafse Petroleum Maat schappij n.v. (Koninklijke Shell-groep) en de Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken n.v. te IJmuiden. Deze schenking werd onlangs reeds in de Tweede Kamer aangekondigd door de minister van Landbouw, mr. V. G. M. Ma rijnen, als een onderdeel van de bijdrage van het Nederlandse bedrijfsleven om te helpen in de noodtoestand van de bevol king in Kongo. De internationale hulpactie, is zeals be kend, op touw gezet door het initiatief van de voedsel- en landbouworganisatie der Verenigde Naties. De kunstmest, verpakt in 2000 jute zak ken met een losse plastic binnenzak, zal op donderdag 23 maart a.s. aan boord wor den gebracht van het s.s. Dahomeykust in Amsterdam met bestemming Matadi Vauvenargues Hoe onredelijker de hoop, des te groter de zekerheid der vervulling. In de Ziekenverpleging Prinsengracht te Amsterdam is op zondag 12 dezer na een kortstondige ziekte overleden mr. W. G. J. Veenhoven. in leven secretaris van de ver eniging De Nederlandse Dagbladpers, ge vestigd te Amsterdam, de organisatie der uitgeversmaatschappijen van dagbladen in Nederland en daarin vertegenwoordigd door hun directies. De heer Veenhoven werd geboren op 4 december 1900 te Hengelo (Overijsel) en is dus ruim 60 jaar oud geworden. Hij is echter reeds op jeugdige leeftijd met het ouderlijk gezin naar Haarlem gekomen en bleef daar tot het einde toe woonachtig. Het bericht van het heengaan van deze kundige jurist en man van hoge karakter eigenschappen zal zijn zeer talrijke vrien den en relaties niet alleen in Nederland maar ook internationaal, ten zeerste schok ken. Hij was een man van bijzondere werkkracht, die door grote scherpzinnig heid in haar resultaten werd gesterkt en door absolute integriteit op haar gunstigst werd beïnvloed. De heer Veenhoven liep in Haarlem het gymnasium af en studeerde daarna in de rechten "aan de Universiteit van Amster dam. In 1923 voltooide hij deze studie en spoêdig daarna vestigde hij zich te Haar lem als advocaat en procureur. In 1929 volgde zijn benoeming tot secre taris van De Nederlandse Dagbladpers, welke functie hij nog een lange reeks van jaren naast de advocatuur bleef uit oefenen. In die periode trad hij ook vele jaren op als kantonrechterplaatsvervanger. In september 1954 werd hij door De Nederlandse Dagbladpers hartelijk ge huldigd ter gelegenheid van zijn zilveren jubileum als secretaris en op de eerstvol gende Koninginnedag viel hem de onder scheiding Officier in de Orde van Oranje Nassau ten deel. De werkzaamheden van zijn secretariale functie namen voortdurend zozeer toe, dat ook deze zo bij uitstek werkzame man wel gedwongen was zich in de uitoefening der advocatuur- steeds meer te beperken en de laatste tijd wijdde hij zich vrijwel uitsluitend aan zijn taak te Amsterdam. Het procureurschap legde hij in 1959 ge heel neer. Voor de vereniging De Neder landse Dagbladpers, die hij gedurende Pi meer dan 31 jaar op onovertrefbare wijze diende, betekent zijn overlijden een zeer zwaar verlies. Het stoffelijk overschot is heden in alle stilte gecremeerd. Anders dan in voorgaande jaren heeft de Eerste Kamer het minister Klompé dit keer bij de behandeling van de be groting van Maatschappelijk Werk niet moeilijk gemaakt. Mej. mr. Tjeenk Wil link (P. v. d. A.), die nogal eens critiek op het beleid van deze minister heeft geoefend, toonde zich nu bijzonder wel willend. Tal van vraagstukken, het maatschap pelijk werk rakende, werden door een zevental sprekers aangesneden. Het wa ren vrijwel steeds dezelfde onderwerpen die aan de orde werden gesteld. De mees te belangstelling genoten kwesties als de vervanging van de Armenwet door de Wet Bijstand Levensonderhoud, de Bejaarden- wet, een subsidie-wet, het Ambonezen- vraagstuk, de terugkeer van de spijtop tanten en dergelijke. Minister Klompé deelde mee dat de belangen van de Nederlanders in Indone sië thans meer dan ooit in het centrum van de aandacht van de regering staan. Er zijn reeds maatregelen getroffen dat de Nederlandse gepensioneerden en de ge- steunden in Indonesië voorlopig in hun le vensonderhoud zullen kunnen voorzien. Verdere mededelingen kon minister Klom pé op dit punt niet doen, nu nog in Lon den over deze aangelegenheid overleg gaande is. Op de haar uit de Kamer ge stelde vraag of de minister in staat is eventueel versnelde overkomst van spijt optanten op te vangen, antwoordde de mi nister bevestigend. Naar aanleiding van vragen, onder an dere van mr. De Vos van Steen- wijk (V.V.D.) over het aangekondigde vertrek van een groep Ambonezen naar Indonesië deelde minister Klompé mee, dat er behalve de groep-Siwaletta, nog wel meer groepen Ambonezen zijn die blijk baar terug willen. Intussen heeft tot nu toe alleen de groep-Siwaletta een verzoek daartoe gedaan. De namen van de leden van deze groep zijn aan de Indonesische ambassade in Brussel opgegeven. Dat de groep nog niet is vertrokken, komt door dat de mensen nog niet zijn ingeënt. Op een vraag van mej. Tjeenk Wil link of zou kunnen worden overgegaan tot de instelling van een niet-ambtelijke commissie tot bestudering van de depar tementale indeling, antwoordde minister Klompé dat dit een zaak van het hele kabinet is. Zij zegde toe deze kwestie aan het kabinet te willen voorleggen. Mej. Tjeenk Willink had ook gevraagd naar de mogelijkheid van de instelling van een wetenschappelijk instituut voor het maatschappelijk werk. De minister was van mening dat dit een zaak van de par ticuliere instellingen is. Zij zijn vrij een dergelijk instituut op te richten, al dan niet te financieren met behulp van gelden uit de voetbalpool. (Vervólg op pag. 2)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 1