o/» teder* lip!
Derde generatie in de Sovjet-Unie, voorhoede
periode
van een nieuwe
In badpak aan het ontbijt,
is het ideaal van Olga
(^Pr.
ERELDNIEUWS
JACC SHAWLS
Van dag tot dag
raatótcei
Nenni krijgt meerderheid
op socialistisch congres
eis
0p de
WOENSDAG 22 MAART 1961
3
20 STUKS F1.-
P. H. Schroder
Reeds eerder en meermalen is van di
verse kanten grote ongerustheid kenbaar
gemaakt over de regeling voor oversteek
plaatsen, die dezer dagen als Koninklijk
Besluit tot wijziging van het wegenver
keersreglement verschenen is in de Staats
courant. Rijkswaterstaat is zo voorzich
tig geweest de nieuwe regeling voorshands
op te schorten, tot een behoorlijke voorlich
ting over de nieuwe regeling zal hebben
plaatsgehad. Een inwerkingtreding van
de nieuwe regels zal niet voor oktober kun
nen worden verwacht.
In het kort komt de nieuwe regeling hier
op neer: de knipperbollen zullen uit de be
bouwde kommen verdwijnen en de aandui
ding van officiële oversteekplaatsen voor
voetgangers zal plaatshebben door middel
van zebra-strepen. Bestuurders van alle
voertuigen zijn verplicht, de voetgangers
op deze zebra-strepen ongehinderd voor
rang te verlenen.
Het Verbond voor Veilig Verkeer, de
ANWB en waarschijnlijk ook de Nederland
se Vereniging van Voetgangers delen de
bezorgdheid, die bij de publikatie van de
voornemens tot instelling van deze rege
ling tot uiting is gekomen. De bezorgdheid
gaat uiteraard in de eerste plaats uit naar
het punt, waarmee het succes van deze
regeling staat of valt: zal het rijdende ver
keer voldoende worden geattendeerd op
de zebra-strepen?
Het rijdende verkeer en vooral de ge
motoriseerde weggebruiker had in het ge
brekkige hulpmiddel der knipperbollen ten
minste nog een, zij het onbetrouwbaar,
steuntje: de oranjebol gaf in de gunstig
ste omstandigheden een attentie-sein. Dit
sein vervalt nu en in de plaats daarvan
komt officieel niets anders dan het-zwart
witte streeppad, dat geen enkele andere
aanduiding voorgeschreven krijgt. Het be
vindt zich op het wegdek, een plaats waar
de ogen van de automobilist of motorrij
der doorgaans niet gevestigd zijn. Van ver
re is de aanduiding niet te zien. Bij slecht
weer en sneeuw verdwijnt de aanduiding
geheel. In het donker valt zij pas op wan
neer men er vlakbij is. Bij regenweer gaat
het wegdek glimmen en onttrekken de
strepen zich aan het gezicht. Bij scherpe
zon eveneens.
Rijkswaterstaat stelt zich misschien voor
dat al deze bezwaren door een maanden
lange voorlichting te ondervangen zijn.
Dat zou een naïeve gedachtengang bete
kenen. Voorlichting bereikt uiteraard nooit
de honderd procent der betrokkenen. Een
grote groep weggebruikers, de vreemde
lingen en toeristen, is onbereikbaar voor
deze voorlichting. Jaarlijks komt een nieu
we generatie jongeren op straat, die de
voorlichting van 1961 gemist hebben. En tot
slot gaat de voorlichting bij hele volks
stammen het ene oor in en het andere uit.
Wat dan?
Verkleining van het risico tot het uiter
ste is een wet van Meden en Perzen bij
de verkeersvoorzieningen. Rijkswaterstaat
zou dat onderhand toch moeten weten.
Speculeren op de zin voor orde en veilig
heid bij de weggebruiker zelf is zinloos,
vooral ook, omdat bij duizend ordelijke
en voorzichtige weggebruikers één zwart
schaap al een dodelijk gevaar voor alle
negenhonderdnegenennegentig andere be
tekent. Al te overdreven aanduiding van
verkeersvoorzieningen is bijna niet moge
lijk. Hoe duidelijker en opdringeriger een
verkeersobstakel wordt aangegeven, hoe be
ter het is. Zelfs dan nog moet men reke
ning houden met onoplettendheid en roe
keloosheid, waardoor de aanduiding over
het hoofd wordt gezien.
Een overdreven duidelijke en niet mis
te verstane, uniforme aanduiding der ze
bra-strepen bij dag en avond is een eis
van de eerste orde, wil Nederland met zijn
nieuwe regeling tegen oktober niet ver
zeild raken in een nog levensgevaarlijker
situatie dan voordien. Hoe moet dat gebeu
ren? Rijkswaterstaat heeft de tijd om
daarover nuchter en spitsvondig na te den
ken. Wij hopen dat het deze keer niet gaat
als weleer, toen nieuwe regelingen werden
ingevoerd zonder dat de bebakening em
pirisch was uitgedokterd. Toen fungeer
den de weggebruikers als proefkonijnen
met dodelijke consequenties in vele ge
vallen: denk aan de snelheidsbeperking
tot 50 km. Een behoorlijk bord voor 70
km. is er nu nog steeds niet!
Het ontbreken van een „Rijksverkeer-
staat" en de uit het grijze verleden date
rende combinatie van Verkeer en Water
staat ten departemente zijn nog steeds ken
merkend voor een ontoereikende organi
satorische behartiging op nationaal niveau
van de verkeersbelangen, om nog maar
te zwijgen van het gebrek aan coördinatie
op internationaal niveau. De ingewik
kelde structuur van het wegennet, waar
bij rijks- provinciale en gemeentelijke
zeggenschap elkander kruisen, maakt de
toch al zo nijpende verkeersproblematiek
vele malen ingewikkelder dan nodig zou
zijn. De vreemdste paradoxen blijven
voortbestaan en dat allemaal ten koste
van de veiligheid.
Dit mag nog wel eens duidelijk worden
gezegd, nu de oppervlakkige beschouwer
van het verkeersgevaar steeds meer ge
neigd is het euvel geheel en al op rekening
van de weggebruiker te schuiven. Wat de
zebra-instelling betreft: als hier van hoger
hand niet eenvormig en resoluut de hoog
ste veiligheidsmarge wordt toegepast, zul
len de weggebruikers straks méér onge
lukken maken dan met redelijkheid op
hun conto njiag worden geschreven.
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
MOSKOU. Olga draait een wijnglas tussen haar gelakte nagels, schild
haar perfecte kapsel recht, monstert de volle dansvloer in het restaurant en
begint te praten: „Hou jij van veel licht op een dansvloer? Ik niet. Ik was
van de zomer met vakantie in Bulgarije. Heerlijk, je mocht er in badpak aan
hei ontbijt komen en 's avonds was er roulette. Heb je zo net die witte auto
buiten zien staan? Zo een zou ik er wel voor de deur willen hebben. Nu ja,
eerst een eigen deur hebben. Maar over een paar maanden krijg ik een eigen
appartementje. Een beetje luxe is wel fijn. Zou jij ooit om geld willen trouwen?
Ik heb er wel eens over gedacht. Een auto hebben, reizen, vreemde landen zien.
Eerst een visum krijgen. Nu ja, alles gaat al beter, dus dat komt ook wel. Ge
loof jij dat liefde iets met politieke systemen te maken heeft? Het is trouwens
de vraag of liefde wel bestaat. Zie je dat meisje daar met een neger dansen?
Zou jij willen dat je zuster met een neger trouwde? Ik weet het nog niet. Die
Amerikaanse diplomatenvrouwen aan dat tafeltje daarachter zijn ook niet
zo verschrikkelijk goed gekleed. Als ik hun mogelijkheden had...."
Olga praat en ziet eruit alsof zij zo uit een damesweekblad in Amsterdam,
Londen of Dusseldorp is weggelopen. Maar dat is Moskou 1961. En Olga is
niet alleen burgeres van de Sovjet-Unie, de arbeiders- en boerenstaat die de
voorhoede van de wereldrevolutie heet, maar zij is ook lid van de Komsomol,
de communistische jeugdbeweging. Maar boven alles is zij 25 jaar en behoort
zij dus tot het verrassend fenomeen van de „derde generatie", die over vijftien
jaar vermoedelijk de Sovjet-Unie ingrijpend gewijzigd zal hebben. En vermoe
delijk niet in de zin van de „overgang naar de communistische samenleving",
die Marx en Lenin zich droomden en waarnaar de nieuwe zevenjarenplannen
heten te streven, maar eerder in een technologisch ontwikkelde, rijk geschakeer
de maatschappij. Met een socialistische structuur, zeker, met formeel-ideologi
sche geschilpunten met het Westen, maar ook met grote innerlijke en uiterlijke
overeenko msten.
Het lijkt een stoutmoedige prognose,
maar zij dringt zich onweerstaanbaar op,
wanneer men die „derde generatie" van
de Sovjet-Unie ziet. Na de oude revolutio
nairen van oktober 1917, een uitstervend
ras, na de generatie die de revolutie con
solideren moest en daarvoor een ver
schrikkelijke prijs aan Stalin heeft be
taald, treedt een nieuwe lichting aan. Ook
die is door het stalinisme getekend, maar
in omgekeerde zin. Boven alle andere
groepen gepriviligeerd, aangevuurd door
het geloof dat Stalin een half-god was,
kreeg zij de schok van haar leven toen
Kroesjtsjev uitsprak wat iedereen, behal
ve juist die jeugd, in de Sovjet-Unie al
wist. Namelijk dat Stalin een afschuwelij
ke tiran was. Op die schok heeft de jeugd
eerst met verbijstering en ongeloof gerea
geerd. Zij weet nu dat het waar is, zij
heeft uit die louteringskuur haar eigen
conclusie getrokken. Zij is thans uitgerust
met een gezonde scepsis. Men zal haar
niet een tweede keer bedriegen.
Behalve de generalisatie dat zij de der
de revolutionaire generatie is, valt het
moeilijk haar in samenvattende definities
verder te omschrijven. Want deze leef
tijdsgroep die tot en met de dertigers
reikt, omvat van alles: de nozems uit Vla
divostok en de boerenjongens van de kol
chozen, de ijverige Komsomolskajas zo
goed als de gelagen zettende zoons en
dochters van de Sovjet-elite, de nieuwe
dichters en jonge arbeiders, technici en
briljante geleerden als de nieuwe lichting
van diplomaten en journalisten, sportjon-
gens en eerste-luitenants. Maar de no
zems „stiljagi" en „biznismen" uit de
grote steden en de gefortuneerde feestneu
zen van de dacha's buiten Moskou en de
villa's aan de Zwarte Zee waarin som
migen in het Westen hoopvol de ontbin
dende elementen zien, vergetend dat wij
er op de Dam en in St. Tropez net zoveel
hebben zullen het niet zijn. die het
aanschijn van de Sovjet-Unie zullen ver
anderen.
Die taak valt toe aan de werkelijke
voorhoede van die derde generatie, die in
zoveel opzichten met de voorgaande heeft
gebroken, dat men soms de indruk krijgt,
dat zij al in een volgend stadium leeft.
Daar zijn de jonge geleerden, die zich via
de noodzaak van een niet langer door ver
ouderde dogma's belemmerd wetenschap
pelijk onderzoek een grotere vrijheid heb
ben verschaft. Daar zijn de a-politieke
managers en ingenieurs die wel wat be
ters hebben te doen dan de feiten aan
Marx aan te passen. Daar zijn de kun
stenaars, schrijvers vooral voorhoede
van de voorhoede onophoudelijk het ter
rein verkennend waarop zij nieuwe uit
drukkingsvormen voor hun eigen genera
tie kunnen vinden. En ten slotte dringt
die nieuwe generatie binnen in het appa
raat van partij en staat en alle neven-
organisaties, in de journalistiek, de radio,
de dipomatie.
Het valt niet moeilijk hen te herkennen:
zij zijn meestal, ook naar westerse maat
staven, uitstekend gekleed. Zij hebben niet
alleen formeel goede manieren, maar zijn
werkelijk hoffelijk, op voorwaarde dat u
het ook bent en niet op hun land smaalt.
Zij converseren intelligent, redelijk, licht-
ironisch en weten meestal meer dan u
denkt. Maar ze hangen u niet alles aan
uw neus. Ze zijn zelfverzekerd, verbergen
noch hun trots op hun nieuw verworven
elegantie noch hun lust naar meer com
fort en luxe, zoals bij voorbeeld de bur
gerlijke Olga. Maar onder hun nieuw ver
worven „wereldwijsheid" stuit men ook
steeds weer op een diepe ernst, soms de
frisse naïveteit die het Russische karak
ter zo innemend kan maken.
In welke richting zullen zij de toekomst
van hun land beïnvloeden? Als men hun
die vraag stelt, kijken zij verbaasd of
glimlachen een beetje, maar antwoorden
niet of nauwelijks. Het gaat ook niet om
een actieve samenzwering, hun loyaliteit
aan partij en staat komt niet werkelijk in
het geding. Het gaat om een proces van
doorstroming, van het optreden van een
zuiverende generatie, die genoeg heeft van
vulgariteit, vooral van het verschil tussen
leuzen en daad, en die zich een gans an
dere voorstelling maakt van de qualifica-
tie „de hoogste vorm van menselijke be
schaving", die het socialisme voor zich
opeist. Nu zijn ongeduldige jonge genera
ties die intelligente, sceptische voorhoedes
voortbrengende, niet een specifiek voort
brengsel van de Sovjet-Unie.
Niet voor niets bespeurt men bij de Je-
vengeny's en Myla's, de Olga's en Boris-
sen een opmerkelijke, licht-afgunstige in
teresse wanneer men van de 43-jarige pre
sident Kennedy gewaagt. En Kroesjtsjev?
Ik heb geprobeerd hen uit hun tent te lok-
Een hij en zij uit de derde genera
tie, zelfs in de Moskouse winter
goed en elegant gekleed.
ken door mijn bewondering uit te spreken
voor de energie, de beweeglijkheid en de
praktische moed om te liberaliseren, die
Kroesjtsjev aan de dag legt. Het antwoord
was strijk en zet eerst een geamuseerde
glimlach. Men zei nooit iets tegen hem,
maar er was altijd reserve in hun uiterst
voorzichtige lof voor zijn verdiensten. Wat
met het trauma der de-stalinisme, vond
men dat hij zelf met het stalinisme ge
compromitteerd was, achtte men hem toch
een vulgair politicus, vond men hem ge
woon te oud?
'n Affreus figuur
Uit het schouderophalen en de glim
lach van die derde generatie moet Kroesj
tsjev zelf ook het antwoord halen op een
dringende vraag. Hij, de man die de ga
ve heeft zich op het juiste moment aan
het hoofd van tendensen te plaatsen,
schijnt er zich van bewust. Hij. zoekt er
contact mee, heeft in zijn eigen talrijke
familieambassadeurs van die generatie.
De belangrijkste is zijn schoonzoon Alexei
Adjoebei, hoofdredacteur van het rege
ringsorgaan Izvestia. Zo staat hij als een
De derde generatie: op een mode
show in Moskou wordt de nieuwe
wintermode getoond.
wat vreemde hybride figuur in alle drie
de generaties: de oude revolutionair met
oprechte, hevige beweegredenen, de harde
partijbaas uit de verachtelijke periode,
maar ook de man die komende verande
ringen voelt en inleidt.
Langzaam, jaar voor jaar, schuift deze
derde generatie op ieder terrein de ge
kneusde voorgangers voor zich weg: de
geterroriseerde terroristen, de gedesillu
sioneerden, de zwijgers en de leuzenfa^
brikanten. Gestaliniseerd en gedestalini
seerd, wel degelijk om comfort en carrière
gevend, ernstig en sceptisch, elegant maar
niet on-idealistisch, bekwaam en talend
naar een nieuwe tijd, zijn zij een mer
kwaardig monument voor de veelzijdig
heid der menselijke natuur in een staat
die sommigen ten onrechte door louter ro
bots bevolkt achten.
Geweten
Je hebt van die kinderen die als kalve
ren in de wei of als jonge honden lijken
te leven. Het is altijd pret geblazen in hun
bestaan en de lach is niet van de lucht.
Andere daarentegen hebben vroeg ontdekt
dat het leven waarachtig geen lolletje is,
maar een ernstige aangelegenheid. Tot die
laatste categorie behoort Toos. Ze is geen
tobstertje, geen piekeraarstertje, maar een
beetje een zwaartilstertje is ze wel. Dat is
aan haar ogen te zien. Die kijken dc wereld
niet in met de blijde onbevangenheid en
leutige zorgeloosheid der kalveren en jonge
honden; neen, ze stellen vragen. Ze ver
raden dat Toos de wereld een heel pro
bleem vindt en het leven een opgave waar
over ernstig behoort te worden nagedacht.
Ze kijkt met enige verbazing naar kinde
ren die doen wat ze weten dat niet mag
en die daarvan blijkbaar hélemaal geen
last hebben. Ze vindt dat maar vreemd.
Ze is pas zeven en het woord geweten
kent ze nog niet. Maar het spreekt met
luide stem in haar en Toos voelt dat ze die
stem moet gehoorzamen.
Onlangs liep ze weer met zo'n ernstig en
zwaarwichtig nadenk-gezichtje rond, dat
ik haar wel naar me toe moest trekken,
haar een aai over haar stroblonde piek
haren moest geven en glimlachend zeggen:
Wat is er aan de hand Toos? Vertel het
me eens.
Ze keek me een poosje zwijgend aan als
of ze de mogelijkheid overwoog dat ik
haar zou begrijpen. Toen kwam het.
Stelen is slecht, hè vader?
Ja Toos, ja. Stelen is slecht.
Wie eens steelt, is altijd een dief, hè
vader?
Daar moest ik wel even over denken.
Eh dat wil zeggenwie heeft je dat
verteld?
Marie. (Marie is onze rechtzinnige werk
ster, die weet dat wit wit is en zwart zwart
en die grijs geen kleur vindt).
Waarom denk je daar zo over, Toosje-
m'n-kind?
Ze fronste de wenkbrauwen. Het pro
bleem is moeilijk.
Een hond, mag die stelen, vader?
Neen, dat mag hij niet, maar dat weet
hij niet, omdat hij maar een hond is. Wij
moeten 't hem leren.
Maar vaderals nou eens een hond
toen hij nog heel klein was, eens een stuk
je vlees of zo iets gestolen hadZou die
dan toch nog politiehond kunnen worden?
Advertentie
Suiker. Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft dinsdag besloten het
verbod op de invoer van Cubaanse sui
ker te verlengen en de invoer van sui
ker uit de Dominicaanse republiek niet
te vergroten. Het desbetreffende wets
voorstel werd met 283 tegen 129 stem
men aangenomen. De Verenigde Staten
hebben de betrekkingen met Cuba en
de Dominicaanse republiek verbroken.
MILAAN (Reuter-AFP) Het congres
van de Italiaanse socialistische partij, dat
de afgelopen zes dagen in Milaan is ge
houden, heeft de politiek van partijleider
Pietro Nenni met 269.576 van de 498.277
stemmen goedgekeurd. Nenni streeft naar
onafhankelijkheid van socialisten ten op
zichte van de communisten en voorwaar
delijke samenwerking met de christen
democraten. Nenni's succes is minder
groot dan aanvankelijk werd verwacht.
Het percentage stemmen voor zijn politiek,
55, is kleiner dan op het vorige congres
werd uitgebracht.
Twee zetels
In het centraal comité van de partij kre
gen de aanhangers van Nenni twee zetels
minder. Zij hebben thans 47 van de 87 ze
tels; de fractie die samenwerking met de
communisten voorstaat kreeg er 29. De
leider van deze fractie, Tullio Vecchietti,
boekte een winst van drie zetels.
De socialistische partij van Nenni is in
grootte de derde politieke groepering van
Italië, na de christen-democraten en de
communisten. Nenni maakt zich geleide
lijk vrij van de communisten, maar de so
cialisten werken in de vakbonden, arbei
derscoöperaties en ongeveer tweeduizend
gemeenteraden nog met de communisten
samen.
Advertentie
Dakloos. De noordelijke groep van de Ton
ga-eilanden in het zuidwesten van de
Stille Oceaan is door een orkaan ge
troffen. Ruim acht duizend mensen zijn
dakloos geworden.
Verdovend. Een Israëlische veroordeelde
die zich vier jaar lang in de gevangenis
van Tel Aviv voorbeeldig had gedragen
en een halve dag verlof op erewoord
had gekregen voor bijwoning van een
bruiloft, had bij terugkomst een fonkel
nieuwe harmonica meegenomen om zijn
medegevangenen wat op te vrolijken.
Bij onderzoek vond men in het instru
ment echter een flinke voorraad verdo
vende middelen.
Speidel. De bevelhebber van de Ameri
kaanse troepen in Europa, generaal
Bruce Clarke, heeft de opperbevelheb
ber van de N.A.V.O.-troepen in Midden-
Europa, de Westduitse generaal Hans
Speidel, de versierselen van Comman
deur in de Orde van Verdienste uitge
reikt. De onderscheiding werd verleend
voor Speiders aandeel in de opbouw van
de N.A.V.O.-strijdkrachten.
Jeugd-misdaad. De Philippijnse politie is
een campagne tegen jeugdige misdadi-
gersbenden begonnen nadat afgelopen
zaterdag in Manilla een negentienjarige
straatventer, voor de ogen van een me
nigte mensen, door een aantal jongeren
op beestachtige wijze was mishandeld
en tenslotte met een eigen gemaakt
vuurwapen was doodgeschoten, waarna
hem nog de schedel werd ingeslagen.
De venter had zijn mand met eieren
niet willen afgeven.
Pool voor brein. Cedric, een elektronisch
brein dat gedurende drie jaar voor een
groep sportmensen en theatersterren uit
Manchester het voetbalpoolformulier
heeft ingevuld, heeft een prijs van
41.000 pond sterling (ruim 400.000 gul
den) gewonnen. Elke deelnemer krijgt
1.500 pond sterling.
Arsenicum. In de Philippijnse stad Kana-
laon zijn dertien mensen om het leven
gekomen door het eten van croquetten,
waarin een kok bij ongeluk arsenicum
in plaats van bloem had verwerkt. De
kok, die de croquetten voor een banket
had vervaardigd, behoort tot de slacht
offers. Vijfendertig mensen zijn met
ernstige vergiftigingsverschijnselen in
een ziekenhuis opgenomen.
Keizerin Farah. Koningin Farah van Per-
zië heeft dinsdag officieel de titel shah-
banou ontvangen. Dit betekent, dat zij
van nu af Keizerin Farah zal worden
genoemd.
Geboortebeperking. De Zweedse minister
Ulla Lindstroem heeft maandag in
Stockholm verklaard dat Zweden aan
het Pakistaanse comité voor gezinspoli
tiek drie medische ploegen, een kliniek,
vijf mobiele voorlichtingscentra en drie
studiebeurzen per jaar heeft aangebo
den. Mevrouw Lindstroem wees erop
dat de bevolking van Pakistan van
938 miljoen op dit ogenblik binnen
twintig jaar zal zijn opgelopen tot
144 miljoen, wanneer geen geboorte
beperking wordt toegepast.
