IJmuider Courant | 1961 | 8 april 1961 | pagina 4

STUDIERAPPORT OVER DOODSTRAF

m

'aa*-óürvüdaaJi'-Aió{emw*

Officier van Justitie: Men moet
bij heropvoeding risico's nemen

Puzzel nummer 21

LINNEN

OP EN OM HET BINNENHOF

KERKELIJK LEVEN

Kennedy's ministers
actieve kerkleden

„Mede schuldig'

heken-theologen

ROME-REFORMATIE

Kerkbouwprijsvraag

Veertien gemeenten
gaan samenwerken

Commissie voor derde
T.H. geïnstalleerd

LINNEN

ZATERDAG 8 APRIL 1961

4

Bezoeken aan de paus

Tilburgs jongetje bij
spel omgekomen

Kerkelijk nieuws

!?.9-enaar

in 4 variaties: Rijstebloem Bordklaar Tarwebloem Tarwegries

Ontvluchtingen uit Utrechtse inrichting

Ai?

-^Fka
K'AiFpfD

01 idJHTn e

- L O R u|Mg
kJ7l eden

Kort

nieuws

heeft alléén voordelen,
let op dit gar anti emerk

Dr. E. van Raalte

'^<z>doocxdoooooocoooocooocoocoooo<m<>>»3oooooooocx>3cx>3oc»3oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooc3000ooooc

De Episcopaalse gemeenteleden uit
alle delen van de Verenigde Staten zijn
opgeroepen om in de openbare mening
een gunstig klimaat te bevorderen ten
aanzien van de afschaffing van de dood
straf door de wetgevende macht in de
verschillende staten. Het verzoek is ver
vat in een studierapport van 31 blad
zijden, waarin de theologische en prac-
tische argumenten tegen de doodstraf
de revue passeren. Het is een uitgave
van de Nationale Raad van de Protes
tantse Episcopaalse Kerk, bestemd
voor verspreiding in alle diocesen van
de Verenigde Staten.

Het geschrift stelt met klem dat de
doodstraf flagrante inbreuk maakt op
de christelijke leer, de maatschappij
brutaliseert en niet bij machte is mis
dadigers af te schrikken. „Een hard
nekkige actie tegen het euvel van de
doodstraf aldus het document be
hoort mee tot de zendingsopdracht van
de Kerk". Het verklaart voorts dat het
voor het christelijke geweten afschuwe
lijk is om een mens in een geest van
wraak ter dood te brengen, aangezien
alle menselijk leven geheiligd is en
zelfs de meest gewetenloze misdadiger
het voorwerp blijft van Gods verlossen
de liefde.

Het stuk bevat onder meer critiek op
het standpunt van J. Edgar Hoover, de
directeur van het centrale bureau voor
de recherche in de Verenigde Staten.

Hoover weerlegt de argumen-

nten der tegenstanders van de
doodstraf met de bewering dat
zij geen enkele notie hebben
van de daden die misdadigers
plegen. „Met het aureool van
gezaghebbendheid dat een
dergelijke openbare persoon
omgeeft", aldus het stuk, „is
(Hoover's) bewering, waarmee
hij alleen staat, heilloos omdat
zijn woorden in de ogen van
politiek ingestelde wetgevers zwaarder
wegen dan alle zorgvuldig verrichte
statistische gegevens over dit vraag
stuk. Het enige dwingende argument
dat we hier tegenover kunnen stellen
is een verontrust geworden en verlichte
openbare mening".

Interessant in het Episcop: stuk
is onder meer de stelling d; dis
criminatie is bij de toepassing van de
doodstraf in de Verenigde Staten. Het
geschrift beweert dat de doodstraf in
het algemeen wordt voltrokken aan hen
die niet het voorrecht van een geschik
te opvoeding hebben genoten, aan de
leden van de minderheidsgroepen, aan

De mannen die president Kennedy
heeft uitgezocht om in zijn kabinet te
dienen, staan allen bekend als ictieve
leden van hun kerken of synagogen. Tot
hen behoren twee presbyterianen, twee
methodisten, twee Joden, een lid van
de Episcopaalse kerk, een lutheraan,
een rooms-katholiek en een mormoon.

De minister van Buitenlandse Zaken
Dean Rusk, voorheen president van de
Rockefeller-stichting, is de zoon van
een zuidelijke presbyteriaanse predi
kant die vele jaren in Georgia heeft
gestaan. Dean Rusk studeerde aan het
Presbyteriaanse Davidson College.

Robert S. McNamara, minister van
Oorlog, is ouderling van de First Pres
byterian Church te Ann Arbor, in de
staat Michigan.

De minister van Financiën C. Dou
glas Dillon, is lid van een Episcopaalse
gemeente en doet veel voor de
FRASCO, de stichting voor religieuze
activiteit in het maatschappelijk en
(staats-)burgerlijke bestel.

De nieuwe Postmaster General, J.
Edward Day, is een functionaris in het
bestuur van de Wilshire Methodisten
Kerk in Los Angeles en ontplooit acti
viteit in het YMCA-werk.

Ook lid van een Methodisten-gemeen
te is de voormalige gouverneur Luther
Hodges van Noord Carolina, de minis
ter van Handel. Zijn collega van Land
bouw, Orville Freeman, voorheen gou
verneur van de staat Minnesota, is een
lid van de Lutherse synode en de mi
nister van Binnenlandse Zaken, Ste
ward L. Udall, voorheen lid van het
Huis van Afgevaardigden voor Arizona,
is lid der Kerk van de Heiligen der
laatste Dagen (Mormonen).

Twee bewindsmannen zijn leden van
de Liberale Joodse gemeenten: de mi
nister van Arbeid Albert J. Goldberg
en de minister van Volksgezondheid,
onderwijs en Maatschappelijk Werk
Abraham Ribicoff, oud-gouverneur van
Connecticut.

De minister van Justitie Robert F.
Kennedy, broer van de president, is
rooms katholiek.

Met een artikel in „The Reformer"
heeft een groep Engelse protestanten
zich gekeerd tegen het voornemen van
Koningin Elizabeth van Engeland een
bezoek te brengen aan Vatikaanstad.

Verwezen werd naar het onderhoud
van aartsbisschop dr. Geoffrey Fisher
aan paus Joannes. Opgemerkt werd dat
de deur van de paus platgelopen wordt
door Britse geestelijke leiders.

„Het is mode deze bezoeken af te
schilderen als beleefdheidsbezoeken,
maar de vijanden van de bijbelse chris
tenheid zuilen niet nalaten veel voor
deel te slaan uit deze en dergelijke ont
moetingen", aldus „The Reformer",
geestelijk gehandicapten, aan hen die

In Tilburg is de zesjarige Leo Naaij-
kens, toen hij op het Besterdplein aan het
spelen was, onder een aanhangwagen, be
laden met onderdelen van marktkramen
gekropen. Plotseling kantelde de wagen,
waardoor de jongen een gewicht van
ongeveer 300 kilogram op zijn borst kreeg.
Hij werd naar het ziekenhuis overge
bracht waar hij korte tijd later overleed.

in medisch opzicht ongezond (ontoere
kenbaar) zijn, maar voor de wet gezond.
De opstellers van het stuk wijzen er op
dat misdadigers die ter dood gebracht
worden, niet altijd de slechtste zijn,
zijn, maar dat zij die voldoende rijk
dom en invloed bezitten om langdurige
procedures in hoger beroep te voeren,
zelden met de dood gestraft worden.

Talrijke (in het stuk staat inderdaad
„numerous"!) met documenten gestaaf
de gevallen hebben aangetoond dat on
schuldige mensen zijn geëxecuteerd
wegens misdaden die zij, naar uit de
latere ontwikkeling bleek, niet hadden
bedreven. „De executie van zelfs maar
één onschuldige mens is een kolossaal,
onherstelbaar en definitief vergrijp dat
het geweten van de christen niet met
rust mag laten" Het geschrift roept
daarom de christenen op om hun be
zorgdheid hierover organisatorische
vorm te geven en hun opvattingen ken
baar te maken, om aldus invloed uit te
oefenen op overheidsbeleid en wetge
ving.

Met het oog op het komende proces-
Eichmann heeft de synode van de
Evangelische Kerk in Duitsland een
verklaring afgelegd waarin onder meer
het volgende wordt gezegd „Het pro-
ces-Eichmann zal nog eens een licht
werpen op de gruwelen waarvoor de
Duitsers als volk verantwoordelijkheid
dragen. Als die historische gebeurte
nissen worden opgediept, mag niemand
zijn ogen en oren sluiten. Wij moeten
voor God bekennen dat wij door ge
brek aan waakzaamheid mede schuldig
zijn geworden aan de dood van zes mil
joen Joden.

Plannen om leken in de gelegenheid
te stellen aan de r.k. universiteit in
Nijmegen een volledige theologische op
leiding te volgen, zijn in een gevorderd
stadium, zo heeft mgr. W. Bekkers, bis
schop van 's Hertogenbosch, tijdens een
vergadering van vooraanstaande room-
katholieke leken uit parochies in Nij
megen en omgeving meegedeeld. De
bisschoppen van Nederland bevorderen
dit streven.

Rooms-katholieken hebben tot nu toe
ten aanzien van de verdeeldheid der
christenen te weinig gedaan. Anders
denkenden brengen veel gemakkelijker
schuldbesef op dan wij. Te lang hebben
wij in zwart-wit-verhouding gedacht.
Daarom kwamen wij zo moeilijk tot
een mea culpa.

Dat heeft op eer bijeenkomst in Den
Haag de prof. C. Pauwels P. uit
Nijmegen gezegd.

Hij sprak over de christelijke ver
deeldheid en wees op de veranderde
situatie in de r.k. kerk. Er is tussen
gescheiden christenen onderling begrip
gekomen, zei hij. Het meer gaan lezen
van de bijbel heeft een andere visie op
de „heiligheid" der kerk gegeven

Door gesprekken zijn we elkaar beter
gaan begrijpen en katholieken ontdek
ken met vreugde dat er ook buiten hun
kerk echt christendom is. In heel de
geschiedenis der kerk zijn gebeurtenis
sen, die veroordeeld moeten worden,
aldus pater Pauwels. Hij noemde de
Bartholomeusnacht, waarover in r.-k.
Franse kringen rouw bedreven wordt,
maar waarvoor vroeger een Te Deum
werd gezongen.

Het komend concilie mag als een her
vormingsconcilie gelden, aldus prof.
Pauwels. Het teruggrijpen naar het
door de Reformatie steeds vooropge
stelde algemene priesterschap der ge
lovigen zal er een belangrijke rol spe
len, zei hij.

Het Deense ministerie van Kerkelijke
Zaken heeft een prijsvraag op het ge
bied van kerkbouw uitgeschreven voor
architecten, beeldhouwers en schilders
uit de hele wereld. Gevraagd wordt het
ontwerp van een Evangelisch-Lutherse
kerk in de industriewijk van een mo
derne grote stad. Het totale bedrag aan
prijzen beloopt 100.000 Deense kronen,
waarvan de eerste prijs tenminste
50.000 kronen zal bedragen (in Neder
lands geld respectievelijk iets meer dan
50.000 en 25.000 gulden).

De uiteindelijke projecten moeten het
resultaat zijn van de gecombineerde
arbeid van architect, beeldhouwer en
schilder, waarbij de nadruk wordt ge
legd op een kunstzinnige algemene in
druk. De jury zal voor een deel be
noemd worden door het ministerie van
Kerkelijke Zaken en voor een deel in
ternationale organisaties van schilders,
architecten en beeldhouwers. Men ver
wacht bij deze prijsvraag vele mede
dingers, van wie de inzendingen voor
1 september van dit jaar binnen moeten
zijn. De te ontwerpen kerk moet plaats
bieden aan vijf- zeshonderd mensen.

Het denkbeeld van de prijsvraag is
van de minister van Kerkelijke Zaken,
mevrouw Bodil Koch, die ook als jury
lid zal fungeren. Een aantal personen
en instellingen die zich voor het pro
ject interesseren hebben beloofd te zul
len voorzien in de financiële middelen
die nodig zijn voor het verwezenlijken
van de plannen.

Ned. Herv. Kerk

Beroepen te Beekbergen (vac. J. Veen)
J. N. de Ruiter te Leiden door de Ge
nerale Synode als predikant voor buiten
gewone werkzaamheden (geestelijk verzor
ger in Duisburg-Ruhrort) T. Schot, kand.
te Rotterdam.

Aangenomen naar Wierden (toez.) G.
Westland te Driesum.

Geref. Kerken

Beroepen te Abcoude J. de Waard, kand.
te Rijsoord te Siddeburen J. Wolven te
Urk te Benschop-IJselstein F. J. Schol
ten te Oosterend (Texel).

Recreatie op de Veluwe

Nu de stroom van toeristen steeds meer
in omvang gaat toenemen, zeker na de
invoering van de vijfdaagse werkweek,
hebben de gemeentebesturen van Barne-
veld, Scherpenzeel, Doornspijk, Elburg,
Epe, Ermelo, Harderwijk, Nijkerk, Hattum,
Oldenbroek, Voorst, Hoevelaken, Apel
doorn en Putten een gemeenschappelijke
regeling ontworpen om de belangen van
deze gemeenten gezamelijk te behartigen
en de diverse plannen te coördineren. Men
wil daartoe een recreatiegemeenschap
Noord- en Midden-Veluwe stichten. Het
werkgebied van deze gemeenschap zal zich
uitstrekken binnen de grenzen van de
veertien betrokken gemeenten, alsmede op
de wateren in en grenzend aan dit gebied.

De recreatiegemeenschap zal een rechts
persoonlijkheid bezittend lichaam dienen
te zijn en het doel is onder meer de bereik
baarheid van het recreatiegebied te be
vorderen en de waterwegen bevaarbaar te
maken voor de watersport. Zo zal bij het
Veluwemeer aan de IJselmeerkust een
groot watersportcentrum ontstaan, waar
aan thans reeds hard wordt gewerkt.

Voorts wil men de nodige gebouwen ver
beteren of stichten, natuur- en landschaps-
schoon in standhouden en verbeteren, ge
gevens verzamelen, een gedocumenteerd
archief inrichten en voorlichting en ad
viezen geven.

Advertentie

tarwebloem

K'NDERBLOEM

In Utrecht heerst ongerustheid over de
geregeld voorkomende ontvluchtingen uit
de Van der Hoevenkliniek, waarin ter be
schikking gestelden zijn opgenomen: men
sen met vaak een lijvig strafdossier, die
zich schuldig hebben gemaakt aan tal van
zeer ernstige delicten als doodslag, moord
en zedenmisdrijven. De Van der Hoeven-
kliniek is in het hart van de stad geves-

Bv- m

36

37

3^

AA

51

55

Horizontaal: 1. zeden; 6. beker voor het
Laatste Avondmaal; 11. trouwhartig; 12.
wennen; 14. element, afk.; 15. bekende
Petrol Mij, afk.; 16. Oostenrijkse keizerin;
17. als boven, afk.; 19.'gewicht; 21. bloed
verwant; 22. „koe der armen"; 23. voor
spoed; 25. wild zwijn; 26. bewoner van
Estland; 28. uitholling in de muur; 30.
boom; 31. vervaardigers van een bepaald
soort afbeelding; 33. plaats in Gelderland;
34. verbeelding; 35. hakwerktuig; 36. hard
deel waaruit bladeren springen; 40. niet
ziek. fit; 44. tijdperk; 45. soort papegaai;
47. ijzerhoudende grond; 48. stad in Ara-
bië; 49. eiland van de Antillen; 50. dus;
51. Europeaan; 54. volente: als God 't
wil; 55. e-mol; 56. jongensnaam; 58. tijds
aanduiding; 61. Duits geld, afk.; 62. oude
benaming voor t.b.c.; 64. vochtdoorlatend;
66 gesloten stand; 67, soms, bijna.

Verticaal: 1. mijns inziens, afk.; 2. lof
gedicht; 3. overgebleven deel; 4. Annie v.
„boefje"; 5. zwoegen; 6. koolzuurhou
dend; 7. gebouw: bep. tentoonstellings
gebouw; 8. dokter; 9. gravin uit het Hol
landse Huis; 10. element, afk.; 11. nood
lottig; 13. stad in Italië; 14. gast; 18 scheur;
20. bont bedrukt katoen; 21. voorzetsel;
24. deel van het gelaat; 27. wijze, manier;
29. dwalen; 32. geit; 33. zuidvrucht; 36.
reeks; 37. droef; 38. vreemd, gek; 39. on
gezouten; 41. plaats; 42. oorspronkelijke
bewoners van Afrika; 43. voorstelling in
de slaap; 45. zijrivier van de Garonne; 46.

plotseling; 52. Griekse godin van twee
dracht en strijd; 53. grasrand langs de
u/e'g; '56. papegaairi57. intendant,' 'afk.'! 59.
staf; 60. ontkenning; 63. maanstand, afk.;
65. do.

Inzenden vóór donderdag, uitsluitend per
briefkaart.

OPLOSSING PUZZEL NR. 26

R'TE

RLANGEN

KRA

E'R'E

KAR

EpTN E D

Ö-V_,U MpTN

REN

PRIJSWINNAARS VORIGE PUZZEL

7,50: B. Veenstra, Oriönweg 195, IJmui-
den; 5: J. G. Geerling, Stuijvesant-
plein 19 zw„ Haarlem; 2,50: Mevr. V.
Zeeuw, Junoplantsoen 12, Haarlem

tigd. Van de 110 delinquenten die in deze
kliniek verpleegd worden, werken er der
tig normaal in de stad. Zij gaan zonder
begeleiding naar hun werkgever. Daar
naast behoren sommige delinquenten tot
geregelde bezoekers van de Utrechtse
bioscopen.

De officier van Justitie in Utrecht, mr.
W. H. Overbeek, heeft nu in een onder
houd met het A.N.P. verklaard dat het
aantal ter beschikking gestelden maar een
klein percentage is van het grote aantal
personen dat wordt berecht. Wel zijn de
ter beschikking gestelden gevallen die de
aandacht trekken. Het zijn veelal mensen
die voortdurend recidiveren en zeer ern
stige misdrijven op hun geweten hebben.
Dat zij veelal weer in dezelfde ernstige
fouten vervallen betekent, aldus mr. Over
beek, dat deze mensen niet normaal zijn
en de maatschappij niet aankunnen.

In inrichtingen als de Van der Hoeven-
kliniek tracht men hen nu van hun eigen
aardigheden af te helpen. De delinquenten
die daar verpleegd worden hebben iets
dwangmatigs. Ze worden als patiënten be
schouwd die uit een beschermde omgeving
weer moeten worden aangepast. Dit aan
passingsproces moet vloeiend gaan, waar
bij men de maatschappij niet kan missen.
Men neemt, aldus mr. Overbeek, in de
Van der Hoevenkliniek risico's en men
laat de teugels wel eens vieren om de
delinquenten te toetsen op hun eigen ver
antwoordelijkheidsgevoel. Bij dit vieren
van de teugels hoort ook het werken in de
stad, het maken van een wandeling of het
bezoeken van een bioscoop. De man die
voor een moord acht jaar of langer in een
gevangenis opgesloten heeft gezeten, komt
ook eens vrij, aldus mr. Overbeek, en hij
is er vaak minder aan toe dan degene die
na een psychiatrische behandeling en on
der voortdurende controle weer geleide
lijk in de maatschappij wordt opgenomen.

Voor hetgeen men in inrichtingen als de
Van der Hoevenkliniek doet, kan de maat
schappij, aldus de officier van Justitie,
niet dankbaar genoeg zijn. Hij ontkende
niet dat er ook wel eens een steek valt bij
het vieren van de teugels. Men moet, zo
zei hij, bij deze therapie steeds aftasten
hoe gróót het risico is dat men mag ne
men. De Van der Hoevenkliniek mag zich
gelukkig prijzei^ aldus mr. Overbeek, dat
bij al de onregelmatigheden die er ge
beurd zijn, als ontvluchtingen en dergelij
ke, nimmer een ernstig delict zich heeft
herhaald bij een delinquent. Dat betekent,
volgens hem, dat het werk dat men hier
doet wel aanslaat en succes heeft.

De psychiater

Mejuffrouw dr. A. M. Roosenburg, diri
gerend geneeskundige van de Van der
Hoevenkliniek, verklaarde tegenover het
A.N.P. dat in Nederland meer en meer de
'misvatting dreigt te ontstaan dat de psy
chiaters op de stoel van de rechter gaan
zitten. Aan twee percent van alle rechts
zaken komt echter slechts een psychiater
te pas. Het is onder meer de taak van de
officier van Justitie, naar een psychiater
te verwijzen, maar ook dan heeft de rech
ter nog het volste recht, de psychiatrische
rapporten bij het formuleren van zijn eind
oordeel naast zich neer te leggen.

Het opvangen van voor de maatschappij
gevaarlijke delinquenten in inrichtingen,
brengt uiteraard talloze problemen met
zich mee. Natuurlijk staat op lang niet
ieder delict een levenslange gevangenis
straf en dat houdt in dat de mensen eens
terug moeten keren in de maatschappij.
In de inrichtingen streeft men er dan ook

In het ministerie van Onderwijs, Kuns
ten en Wetenschappen heeft minister Cals
de commissie van voorbereiding voor de
derde technische hogeschool geïnstalleerd.
De commissie, onder voorzitterschap van
ir. J. B. G. ridder de van der Schuren,
commissaris der Koningin in Overijsel,
krijgt tot taak het opstellen van concrete
voorstellen ten aanzien van de voorberei
ding van de oprichting van een technische
hogeschool in het oosten van het land.
Minister Cals zei o.m. dat de grote naties
zich tot het uiterste inspannen öm zo veel
mogelijk studenten een goede academische
opleiding te geven. Nederland kan daarbij
niet achterblijven. De toeloop van studen
ten, die volgens de prognoses zal blijven
aanhouden, dwingt tot snel handelen. Dit
is ook de reden waarom deze commissie
reeds thans in het leven is geroepen, nog
voordat de Kamers hun standpunt be
paald hebben. Het werk van de commis
sie, dat in het bijzonder van belang is
voor het oostelijk deel van Nederland, zal
echter ook voor de verdere ontwikkeling
van het wetenschappelijk onderwijs in het
algemeen van nut zijn, aldus de minister.
Het gist nog binnen de universiteiten en
hogescholen, die de vele na-oorlogse pro
blemen nog niet verwerkt hebben. Het
werk van de commissie zal ook ter op
lossing van deze problemen zeer belang
rijk zijn. Eén van de moeilijkste vragen,
waarvoor de commissie zal komen te
staan, is het probleem van de bemanning
van de nieuwe hogeschool.

De minister hoopte tenslotte, dat de
commissie de grondslagen zal leggen voor
de opbouw van een bloeiende technische
hogeschool in oostelijk Nederland.

Twee jaar. Het gerechtshof in
Leeuwarden heeft een 43-jarige belasting
consulent uit Balk veroordeeld tot twee
jaar gevangenisstraf wegens verduiste
ring van 20.000 gulden en oplichting. Hij
gebruikte geld van cliënten ten eigen bate,
nam geld op van spaarbankboekjes van
cliënten en verduisterde bovendien een
bedrag van 5700 gulden uit de kas van de
plaatselijke Rode-Kruisafdeling, waarvan
hij penningmeester was.

Advertentie

naar hen op te voeden tot normale leden
van de samenleving. Natuurlijk zijn er aan
het naar buiten brengen van de patiënten
risico's verbonden. De controle is echter
scherp en men moet deze periode, volgens
dr. Roosenburg, zien als de overgang tot
de terugkeer naar de normale maatschap
pij, een terugkeer die, volgens haar, veel
riskanter zou zijn als men de mensen
regelrecht vanuit de inrichting naar huis
zou sturen.

Vervolging van een minister

Niet slechts op het Binnenhof, maar ook
dicht daarbij, namelijk op het Plein, waar
de minister van Defensie zetelt, heerste in
deze week na Pasen grote rust. Deze op
merking geldt eveneens met betrekking
tot minister Visser zelf. Wel schijnt de
voormalige sergeant-konstabel van de Ko
ninklijke Marine A. H. F. Fonteyn de pro
cureur-generaal bij de Hoge Raad ver
zocht te hebben, tegen vermelde bewinds
man wegens het plegen van een ambtsmis
drijf een vervolging in te stellen, men kan
echter veilig aannemen dat de minister
van Defensie nog allerminst in de zenu
wen is geraakt door dat verzoek.

Dit alleen reeds omdat het aan het ver
keerde adres is gericht. Ingevolge grond
wet en wet kan immers de procureur-ge
neraal bij de Hoge Raad en hetzelfde
geldt voor iedere andere ambtenaar van
het Openbaar Ministerie slechts over
gaan tot vervolging van een minister (het
zij wegens schending van de bepalingen in
zake ministeriële strafrechtelijke verant
woordelijkheid voorkomend in de artikelen
355 en 356 van het Wetboek van Straf
recht, hetzij wegens ambtsmisdrijven van
andere aard, zoals het maken van mis
bruik van macht bij het begaan van een
strafbaar feit) op last des Konings of op
last van de Tweede Kamer. Welnu, voor
zover bekend is er tot dusverre geen spra
ke van dat het staatshoofd enigerlei be
sluit heeft genomen, hetgeen dan onder
verantwoordelijkheid van een der minis
ters zou moeten gebeuren, om de procu
reur-generaal bij de Hoge Raad op te dra
gen een strafvervolging tegen minister Vis
ser in te stellen. En evenmin is er sprake
van, dat de Tweede Kamer een dergelijke
opdracht heeft gegeven. Op zijn eigen
houtje kan genoemde procureur-generaal
niet tot zulk een strafvervolging overgaan.
Vandaar dat de heer Fonteyn zich tot het
verkeerde adres heeft gericht. Hij had
zich namelijk met zijn verzoek moeten

wenden, óf tot de Kroon óf tot de Twee
de Kamer.

Laat ik hieraan meteen toevoegen dat
er, heel zacht uitgedrukt, overigens alles
zins reden bestaat om in twijfel te trek
ken of hij, met wat hij thans beoogde, ook
maar enige schijn van kans op succes zou
hebben. De heer Fonteyn meent, nu reeds
langer dan een kwart eeuw geleden on
rechtvaardig behandeld te zijn. Te weten,
toen hij zich twee jaar na de muiterij in
1933 op het pantserschip De Zeven Provin
ciën op grond van bronchiale astma ont
slagen zag. Volgens hem zou men hem na
die muiterij, bij welke gelegenheid hij
zich, aldus zijn stelling, juist uitste
kend gedragen had, ten onrechte met een
muiter verwisseld hebben. De marine-offi
cieren, wie hij ten laste legde zich in dat
opzicht aan een bedenkelijke vergissing
schuldig te hebben gemaakt, had hij ern
stige verwijten naar het hoofd geslingerd.
Daarop werd hij naar Nederland terugge
zonden en hier te lande wegens astma af
gekeurd.

Na jarenlange strijd over dit alles, inclu
sief een onderzoek door een Kamer
commissie, had de vorige minister van
Defensie aangeboden hem een schadever
goeding van f 2400 te laten uitbetalen,
mits de heer Fonteyn dan alle verdere ac
tie in zijn zaak zou laten varen. Daarvan
wilde hij echter niet weten. Zo kwam hij
er toe in een brief aan minister Visser in
december van het vorige jaar een onder
houd te verzoeken. Deze wees dit echter
schriftelijk af omdat er zijns inziens geen
aanleiding bestond tot een nadere gedach-
tenwisseling over de hele kwestie. En
hierin nu heeft de heer Fonteyn reden ge
zien om te trachten de procureur-generaal
bij de Hoge Raad te bewegen, een straf
vervolging tegen de huidige minister van
Defensie in te stellen.

Nogmaals, zelfs indien het desbetreffen
de verzoek tot het staatshoofd of tot de
Tweede Kamer gericht geweest zou zijn,
geloof ik dat de klager, gezien alle facto

ren, vrijwel zeker nul op een dergelijk re
kest zou hebben gekregen. Trouwens, se
dert het bestaan van de wet op de straf
rechtelijke verantwoordelijkheid, dat wil
zeggen sinds 1855, is er van 's Konings
wege of door de Tweede Kamer nog nooit
last aan de procureur-generaal bij de Ho
ge Raad gegeven om een minister voor dat
hoge college te dagen. Evenmin is er ooit
een strafvervolging ingesteld naar aan
leiding van enigerlei aanklacht als zou een
minister zich aan een ambtsmisdrijf heb
ben schuldig gemaakt.

De kinderbijslagregeling

In een redevoering welke het tot de
K.V.P. behorende Tweede Kamerlid J. M.
Peters onlangs te Sittard heeft gehouden,
heeft deze afgevaardigde getoond eniger
mate te betwijfelen of het met de kinder
bijslagregeling wel voldoende naar de wen
sen van zijn partij zal lopen.

Hij scheen over het in gang zijnde stre
ven om het te zoeken in een voor de ver
schillende regeringspartijen aanvaard
baar compromis minder optimistisch ge
stemd te zijn dan dit naar mijn indruk
niet alleen bij de liberalen, doch eveneens
bij tal van K.V.P.ers wel het geval is.
Binnen de intiemere kring van het kabinet
houdt men zich naarstiglijk bezig met po
gingen om zo snel mogelijk een bevredi
gende oplossing ten aanzien van dit tere
vraagstuk gereed te krijgen. De bedoeling
zou bepaald zijn om nog vóór het aanbre
ken van het zomerreces in de Tweede Ka
mer de hindernis te nemen. Mogelijk, dat
danook reeds tegen het eind van deze
maand en anders niet veel later dan in de
eerste helft van mei naar buiten zal blij
ken of het kabinetsberaad tot resultaten,
en zo ja tot welke, geleid heeft.

Een merkwaardig geschenk

Bij de min of meer feestelijke installa
tie van de Nieuw-Guinea Raad is minister
Toxopeus met een aardig, tegelijkertijd

echter merkwaardig geschenk voor de dag
gekomen. Hij bood namelijk als begin van
een bibliotheek ten behoeve van het ginds
,in wording zijnde parlement" een collec
tie boeken aan en overhandigde als eerste
ling daarvoor een uit drie delen bestaand
boekwerk, waarin men de grondwetten
van alle staten ter wereld aantreft. Een
en ander isin het Engels te boek ge
steld. Hier en daar ving ik reeds de enigs
zins kritische vraag op, of het veel leden
van de Nieuw-Guinearaad, ja, of het zelfs
wel de meerderheid van dat orgaan mo
gelijk zou zijn de nodige wijsheid uit dit
geschenk te putten. Inderdaad valt te be
zien of daartoe wel voldoende kennis op
staatsrechtelijk gebied alsook van de En
gelse taal voorhanden is! Niet geheel on
gegronde twijfel dienaangaande kan er
toe leiden, het boekgeschenk in kwestie
dan ook een beetje wonderlijk te vinden.
Maar ja, de opzet is nu eenmaal, het bes
te te hopen (en als het kan ook te ver
wachten) van wat de Nieuw-Guinearaad
mettertijd waard zal zijn en zal aankun
nen. En als men dat doet, dan is natuur
lijk ook een uitgebreide bibliotheek op zijn
plaats en daarin de verzameling van
grondwetten.

Hoe het zij, van Nederlandse zijde is en
wordt alles gedaan om de betekenis van
het nieuw geschapen college te onderstre
pen. Niettemin is reeds gebleken dat het
elders, met name bv. bij de regering van
de Verenigde Staten, aan bereidheid ont
breekt om het net zo te zien. Aldus de
nuchtere, in sommiger ogen droeve werke
lijkheid. Met bijzondere belangstelling is
thans het wachten op wat minister Luns
bij zijn met president Kennedy te voeren
gesprek in het Witte Huis omtrent die
werkelijkheid wellicht nader te horen zal
krijgen. En natuurlijk tevens op de reac
ties, die de inhoud van dat gesprek even
tueel kan te weeg brengen op het verder
door Den Haag te voeren beleid.