Raad voor de scheepvaart strafte
kapiteins en stuurlieden
In de vishal en op zee
V. :4rO£
IJmondverenigingen
vandaag en morgen
Rotterdam krijgt een
miljoen terug van
de „Floriade"
voor RIJLES
Woningbouwkwestie
matrnsiêrL
Luxaflex
Aluminium Jaloezieën
ook met dessins
Luxe damestassen v.a. 2,95
ZATERDAG 8 APRIL 1961
A 9
G. VAN TELGEN
is „SUCCES'
Lange Nieuwstr. 718 - Telef. 4553
w
Oudste vondsten
Middeleeuwse akker
Geen schatgraverij
Gritiek op A.O.W. door
Bond voor Staats-
pensionering
H. J. Caïkoen
DE RUYTER
De Raad voor de Scheepvaart heeft de I week te ontnemen. De raad acht deze ka
45-jarige kapitein en de 32-jarige stuurman pitein schuldig aan de aanvaring tijdens
van het M.S. „Anja" gestraft door het mist van het motortankschip „Caltex-Go-
uitspreken van een berisping. Hun wordt rinchem" (2050 b.r.t.) met het motorschip
verweten dat het stoten op een ondiepte „Antonie" (180 b.r.t.) in de Kielerfjord op
door de „Anja" in de Stockholmer Sche- 13 maart van het vorig jaar. Van dit laat-
ren nabij Södernamna op 4 november van ste schip was de kapitein de gezagvoer-
het vorige jaar een gevolg is geweest van der en tevens eigenaar. Tengevolge van
onvoldoende zorg en onoplettendheid bij de I de aanvaring liep de „Caltex-Gorinchem"
navigatie. De „Anja", eigendom van de een scheur op van drie voet lengte. De
rederij „Anja" te Groningen en groot „Anthonie" had slechts onbelangrijke scha-
262 b.r.t., liep na het stoten, mede omdat de aan de steven. De raad heeft noch op
het volle kracht voer, over de stenen en I de koers noch op de overige navigatie van
kwam weer vrij. Later bleek dat alleen de „Caltex-Gorinchem" aanmerkingen. Aan
de piek water maakte. Zonder verdere on- de hand van de beschikbare gegevens kan
gevallen arriveerde het in Harlingen, waar I volgens de raad worden geconstateerd dat
heen het op weg was. Ter zitting erkende de mistnavigatie op dit schip met voor
de kapitein dat hij tevoren onvoldoende de zichtigheid en beleid is gevoerd. Wat de
kaart had bestudeerd. Ook de stuurman „Antonie" betreft staat het wel vast dat,
heeft naar de mening van de raad zich mede gelet op de naar verhouding geringe
niet voldoende georiënteerd toen hij de na- schade, dit vaartuig langzaam heeft geva-
vigatie op zich nam. De kapitein heeft ren. De kapitein van de „Antonie" heeft
hem niet gezegd waar de „Anja" zich op I een fout gemaakt niet te stoppen toen hij
dat moment bevond. De kapitein en de de mistsignalen van de „Caltex-Gorin-
stuurman hebben, aldus de raad, ter zit- chem" hoorde. De raad aanvaardt niet
ting blijk gegeven zich ervan bewust te de door de kapitein ter zitting opgegeven
zijn dat het varen in de ingewikkelde reden voor deze nalatigheid, dat hij vrees-
Stockholmer Scheren nauwgezetheid en op- de bij stoppen van zijn koers af te zullen
lettendheid vereist en dat zij daarin zijn raken. Indien de „Antonie" had gestopt,
te kort geschoten. zou de aanvaring niet zijn geschied. De
Aanvaring kapitein van de „Caltex Gorinchem" gaat
naar het oordeel van de raad geheel vrij
De Raad voor de Scheepvaart heeft een uit.
40-jarige kapitein uit Delfzijl gestraft door
hem de bevoegdheid om als kapitein op
zeeschepen te varen voor de tijd van een
Gestrand in de Downs
Advertentie
De raad heeft een 56-jarige kapitein uit
Delfzijl schuldig bevonden aan het vast
lopen van het m.s. „Rapid" op 11 septem
ber 158 in de Downs en hem gestraft
door hem de bevoegdheid om als kapitein
op zeeschepen te varen voor de tijd van
een maand te ontnemen. Hiermede beves
tigt de raad zijn uitspraak van 3 januari
1961, waartegen de kapitein in verzet was
gekomen. Het hiernieuwde onderzoek dat
de raad heeft ingesteld leidde niet tot een
ander oordeel. Ook nu is de raad van
mening dat het vastlopen van de „Rapid'
op zijn reis van Londen naar Rouaan moet
worden geweten aan het in ernstige mate
tekortschieten van de kapitein in zijn na
vigatie en verder beleid. Hij had de na
vigatie niet mogen overlaten aan de onge
diplomeerde stuurman met dispensatie, die
tegen die taak niet opgewassen bleek te
zijn.
Alleen op zicht gevaren
De raad heeft een 25-jarige stuurman
uit Delfzijl gestraft door hem voor de tijd
van een maand de bevoegdheid te ontne
men om als kapitein of als stuurman op
zeeschapen te varen, omdat de raad hem
schuldig acht aan de stranding van het
m.s. „Olympia" op 25 april op de oost
kust van het eiland Oeland. De „Olympia'
eigendom van J. Boerma te Groningen en
groot 499 br.t., was op weg van Bayon
ne naar Köping. Met sleepboothulp kwam
het schip weer vlot. Hoewel de raad be
denking heeft tegen het beleid van de ka
pitein, wordt hij niet schuldig geacht aan
de stranding. De schuld ligt bij de stuur
man, die bij mooi weer, helder zicht en
vlakke zee deze stranding niet heeft voor
komen. De stuurman is geheel in gebreke
gebleven de positie van de „Olympia" te
bepalen of te controleren. Hij heeft uit
sluitend op zicht gevaren, hetgeen volgens
de raad onjuist en gevaarlijk is. Zijn ex
cuus, dat hij op de Zweedse kaart de
bankenlijn voor de kustlijn heeft aange
zien, kan de raad niet aanvaarden. De raad
heeft bij het bepalen van de strafmaat
rekening gehouden met zijn jeugdige leef
tijd en met het feit, dat hij pas kort ge
diplomeerd was en weinig ervaring had.
Niet gestopt bij slecht zicht
Een 41-jarige kapitein uit Delfzijl is ge
straft door hem de bevoegdheid om als
kapitein op zeeschepen te varen voor de
tijd van twee weken te ontnemen. De raad
acht de kapitein schuldig aan de stran
ding op 29 augustus 1960 van het m.s.
Maria S" tijdens slecht zicht in het
Vanernmeer.
Het schip, eigendom van J. Smith uit
Delfzijl en 272 b.r.t. metend, was op weg
van Amsterdam naar Lidköping. Het is,
nadat de bemanning het had verlaten, af-
gesleept en geborgen. Het had zeer belang
rijke schade opgelopen. De oorzaak van
de stranding is, naar het oordeel van de
raad, dat de kapitein, toen het zicht door
regenbuien zeer slecht was geworden, zijn
schip niet heeft gestopt en niet voor anker
is gegaan, maar is blijven doorvaren.
Daarbij is het schip van de juiste koers
afgeraakt met de stranding als gevolg.
Deze moet, aldus de raad, aan een ern
stig falen van de kapitein in zijn naviga
tie worden geweten. Hoewel dit bij de
stranding geen rol heeft gespeeld, meent
de raad toch zijn afkeuring te moeten uit
spreken dat de kapitein voor de navigatie
slechts een oude kaart, die bovendien niet
was bijgewerkt, ter beschikking had. Een
kapitein behoort te zorgen, dat hij behoor
lijke kaarten, die volledig zijn bijgewerkt,
ter beschikking heeft. Een niet voldoen
aan deze eis betekent een verwaarlozing
van zijn plichten en een gebrek aan ver
antwoordelijkheidsbesef, aldus de raad.
Onvoldoende navigatie
De raad heeft een 31-jarige kapitein uit
Groningen gestraft met het uitspreken van
een berisping en een 27-jarige stuurman
uit Zwolle de bevoegdheid ontnomen om
als kapitein of als stuurman op zeesche
pen te varen voor de tijd van twee we
ken, omdat zij beiden schuld hebben aan
de stranding van het m.s. „Viod" in de
Langelands Belt op 18 november. De „Viod"
groot 398 b.r.t. en toebehorende aan K
Groen te Harlingen, was op weg van
Amsterdam naar Malmö. Na enig manoe-
ZATERDAG 8 APRIL
Patronaatsgebouw, IJmuiden, Concert en
cabaret, „IJmuiden's Roem".
Jeugdgebouw, 20 u.: Herv. Toneelgroep
Bloemiust, Heemskerk, 2022 u.: Schil
derijententoonstelling Rien van den Brink.
ZONDAG 9 APRIL
Hoogovens, Restaurant Walserij-Oost, 14
17 u.: Schilderij ententoonstelleng Piet
't Hart.
Bloemiust, Heemskerk, 1417 u.: Schil-
derijntentoonstelling Rien van den Brink.
MAANDAG 10 APRIL
Jeugdgebouw, IJmuiden, 20 u.: Herv.
Toneelgroep.
Centrum, Beverwijk, 20 u.: lezing door
Rabbijn J. Soetendorp over „Exodus" van
Leon Uris.
De gemeente Rotterdam krijgt ruim
een miljoen gulden terug van de investe
ringen, die zij heeft gedaan in de „Floria
de", de tentoonstelling die vorig jaar on
geveer vier miljoen bezoekers heeft ge
trokken.
De gemeente Rotterdam heeft voor de
„Floriade" 3.800.000 gevoteerd en bo
vendien 40 ha. terrein ter beschikking ge
steld. Het aandeel van het bedrijfsleven
(tuinbouw en aanverwante bedrijven) in
de „Floriade" was 6,5 a 7 miljoen gulden.
Het ministerie van Landbouw en Visse
rij betaalde de demonstraties van de vele
wetenschappelijke tuinbouwinstituten.
Er zijn enkele elementen van de ten
toonstelling gehandhaafd, onder andere de
achttiende-eeuwse tuin bij het historische
herenhuis, de grote heemtuin en de lange
rodondendronallee.
Plet zeer gunstige exploitatieresultaat
is te danken aan de grote publieke belang
stelling.
Advertentie
De speciaalzaak voor IJmuiden
TROMPSTRAAT 2 - 4 en 10 - IJMUIDEN
Telefoon 4078
vreren kwam het schip weer vlot. De raad
is van oordeel dat de stranding in de eer
ste plaats een gevolg is van de onvol
doende navigatie van de stuurman, die
met de door de oostelijke wind veroor
zaakte stroom geen rekening heeft gehou
den. Ook de kapitein gaat volgens de raad
niet geheel vrijuit. De wijze, waarop hij
de wacht heeft overgegeven en zijn stuur
man die reeds eerder in 1960 een stran
ding van de „Viod" had veroorzaakt
vrijwel zonder instructies het schip heeft
overgedragen, is geheel onvoldoende, al
dus de raad.
Advertentie
'T BESTE ADRES
Aanvoer van zaterdag I RO 53 Dirkje 580 kisten, waarvan 50 ha-
Drie trawlers, vier loggers en 64 kotters I ring, 380 makreel, 40 kabeljauw, 45 kool-
zorgden zaterdag in IJmuiden voor een vis, 15 radio, 5 varia,
aanvoer van 2.807 kisten vis, waarvan 55 I RO 46 Claesje 740 kisten, waarvan 25
schelvis, 83 wijting, 80 gul en kabeljauw, I schelvis, 225 haring, 425 makreel, 45 gul
25 koolvis, 275 haring, 1400 makreel, 598 en kabeljauw, 20 varia, 900 stuks kabel
diversen, 290 schol, 37.000 kilo tong, 803 jauw.
stuks kabeljauw en 10 tarbot. In Scheveningen was de aanvoer 80 plat-
IJM 57 Medan (28 maart) 1010 kisten, vis, 3000 kilo tong.
waarvan 40 wijting, 25 schelvis, 50 gul en
kabeljauw, 20 koolvis, 150 haring, 700 ma
kreel, 25 varia, 1600 stuks kabeljauw.
KW 135 Emma Wilhelmina (29 maart)
950 kisten, waarvan 40 wijting, 30 schel
vis, 25 gul en kabeljauw, 15 koolvis, 125
haring, 700 makreel, 15 varia, 165 stuks
kabeljauw.
Prijzen van zaterdag
Export: grote regels kabeljauw 52 tot 60,
kleine regels kabeljauw 40 tot 46, kisten
grote kabeljauw 84 tot 90, witte koolvis
120, grote schelvis 43 tot 46, middel schel
vis 41 tot 43, grote tong 4 tot 4,10, groot
middel tong 4,10 tot 4,40, kleinmiddel tong
4,30 tot 4,60, tong I 4,50 tot 4,80, slips 3,40
tot 3,60, tarbot 4,60 tot 4,80, zetschol en
schol I 48 tot 54.
Binnenland: kleine kisten kabeljauw 90
tot 96, grote en middel gul 56 tot 58, torren
40 tot 48, zwarte koolvis 75, leng 80, klein
middel schelvis 56, pennen 58, braad 40 tot
(alle rijbewijzen)
LUXE VERHUUR
RIJBEWIJS VERNIEUWEN
In Culemborg zijn moeilijkheden ont
staan over de bouw van 54 koophuizen,
waarvoor de adspirantkopers al 1.000,-
hebben gestort en tot de bouw waarvan
het nog steeds niet is gekomen.
Op 8 februari 1960 koert een aannemer
46,"wijting 4*3 tót"47,*schël II 45 tot 50, schol I uit Hillegom van de gemeente Culemborg
III 34 tot 37, haring 16 tot 22, makreel 8,50 een stuk grond voor de bouw van 54 wo-
tot 13, paapjes 9 tot 9,50. ningen. Op verzoek van deze aannemer
Besommingen van zaterdag wijzigde de gemeenteraad de bepalingen
KW 113 1.610, KW 118 2.170, KW 59 zodanig, dat de grond uiterlijk op 31 de-
3.050, KW 137 3.020, KW 140 2.430, cember 1960 zou worden getransporteerd
KW 92 1.850, KW 177 1.750. KW 72 op naam van de aannemer. De koper
1.910, KW 112 1.760, KW 17 f 2.720,
TX 8 2.040, HD 75 4.060, IJM 59 1.870,
Op zee
Het was goed weer om de noord. Er
werd echter slecht gevangen, namelijk 80
tot 150 manden makreel en haring per
moest over de periode waarin de grond
nog niet was betaald een rente van vijf
percent vergoeden.
De 54 woningen zouden worden gebouwd
met de zogenaamde A-premie. Tegen het
einde van 1960 bleek echter, dat deze A-
etmaal. De Allanwater deed een trek van premie voor de woningen in Culemborg
een pakje, de Beatrice een trek van twee niet vóór midden 1962 was te verwachten
pakjes. en daarom verzocht de aannemer zich
De loggers en kotters op de kust vingen beroepend op overmacht het transport
80 tot 120 kilo tong en 10 tot 20 manden van de grond uit te stellen tot 1 april 1961.
bijvis. uitstel werd door het college van B.
De loggers en kotters bij de P-boeien en W. gegeven tot 1 maart 1961, echter
vingen 150 tot 300 kilo tong en 5 tot 10 zonder dat de gemeenteraad hierin werd
ZEESTRAAT - BEVERWIJK
MARKTPLEIN IJMUIDEN
Geheimen van Veis er
BURGERLIJKE STAND VAN
VELSEN
BEVALLEN: M. Luster-Broekhuizen, z.
Zandersstraat 26, IJmuiden-Oost; J. Hoek-
stra-Reinds, z„ Oosterduinplein 2, IJmui-
den-Oost; R. Dames-Palstra, d., Graham-
straat 210, IJmuiden; G. G. F. Heilig-Kaub,
z„ Orionweg 74, IJmuiden; A. Spreeuw-
Davids, d., Wester Parallelstraat 1, Velsen-
Noord; J. M. Smid-Slobbe, d„ van Moer
kerkenstraat 7 I, Haarlem; C. Koper-de
Ligt, 2 d., Wolframstraat 9, IJmuiden; A.
Vis-Lover, z„ Planciusstraat 56, IJmuiden-
Oost; L. W. Grimminck-Dijkhuizen, d„ v.
Zoals wij zagen bij de bespreking van
de Spanjaardsberg (zie IJ.C. 24 maart en
1 april jl.) te Santpoort en zoals ook ge
bleken is uit tal van andere vondsten in
de bodem van Velsen, woonden hier in het
begin onzer jaartelling en nog enige eeu
wen daarna Friezen, de Frisië of Frisia-
vones, waarover Tacitus en Plinius ons in
lichten. In die tijd moet onze streek vrij
dicht bevolkt zijn geweest, want op een
achttal plaatsen in onze gemeente zijn
woonplaatsen uit die periode ontdekt. Dit
geldt nog temeer, als men in aanmerking
neemt hoeveel er in de loop der eeuwen
ongemerkt moet zijn verdwenen en ook,
dat de tegenwoordige duinen nog heel wat
verborgen houden.
Een flinke boerderij moet gelegen heb-
d. Bergh van Eijsingaplantsoen 27, Sant- ben te Driehuis, aan de rand van „Schoo-
poort; C. M. de Wit-Beekman, z., Grote
Houtweg 84, Beverwijk.
OVERLEDEN: P. ter Voort, 82 j., weduw
naar van F. M. van Beringen, Brederood-
seweg 16, Santpoort; K. Tolsma, 76 j.. we
duwe van P. Strikwerda, Kleasterdijk 13,
Baarderadeel; A. Drogt, 60 j., echtgenoot
van M. E. Aerts, de Noostraat 153, IJmui-
nenberg"; een andere, nog niet nader on
derzochte vindplaats van Fries aardewerk,
bevindt zich in „Velserbeek"; een derde,
de grootste van allemaal, lag onder „Roos-
wijk" in Velsen.N. Van deze laatste, die
helaas door snelle afgraving goeddeels ver
loren ging vóórdat wij ervan hoorden, te
kende zich in het talud een dikke, circa
den-Oost; A. de Koning, 90 j„ weduwnaar 200 m. lange woonlaag af, doorspekt met
van N. van Groningen, Kon. Wilhelmina-
kade 63, IJmuiden; J. P. Th. van Es, 72 j.,
echtgenoot van C. S. J. Rennette. Rio
Grandelaan 35, Bloemendaal; L. C. Schel-
levis, 65 j., echtgenoot van L. Raspoort,
de Ruijterstraat 88, IJmuiden-Oost,
ONDERTROUWDA. W. M Steemers,
Booglaan 9, Oss en J. W. C. H. van der
scherven, botten, lagen as en houtskool,
j Hier moet, in de eerste en het begin van
de tweede eeuw, een heel dorp gelegen
hebben! Hoewel goed gekozen, aan de oos
telijke oever van een meertje, is toch ook
deze woonplaats weer ten offer gevallen
aan het stuifzand, dat de nederzetting in
drie dikke lagen bedekt en de bewoners
den met granietgruis, van huis uit zand
grondbewoners waren. Scherven van dik-
en dunwandig aardewerk kwamen aan het
licht, alles gemaakt zonder draaischijf en
soms versierd met opgelegde reliëfbanden
en rijen nagelindrukken. (Kleine nagels:
vrouwen!) Dichtbij hun woonplaats was
het noodzakelijke water, want in hun tijd
liep er een kreek in de richting van
Schoonenberg", ongeveer waar zich nu
de Waterloolaan bevindt. Ter hoogte van
Kriemhilde" verbreedde dit watertje
zich tot een meertje, zoals blijkt uit het
thans daar nog aanwezige veen. Enkele
van de gevonden scherven zijn merkwaar
dig, te weten die met de reliëfbandver
siering. Deze immers hebben een lange
en interessante vóórgeschiedenis. Om
streeks 1400 vóór Chr. kwamen Britse im
migranten uit Engeland naar ons land; zij
vestigden zich op de Gooise heuvelrij en
in Brabant ten westen van Eindhoven,
maar ook langs onze kust (Den Haag, Lis-
se, Vogelenzang) en vermengden zich
vreedzaam met de hier wonende bevol
king. Deze Britten importeerden een ty
pisch soort urnen, die later Hilversumur-
nen werden genoemd. De vormgeving van
hun aardewerk had grote invloed op het
inheemse en geleidelijk ontstond in de loop
der eeuwen een vorm, die men, naar de
voornaamste vindplaats, Drakenstein-urne
noemde. Sommige van onze potten uit
Driehuis nu, vertonen een duidelijke ver
wantschap met dit laatste vaatwerk!
Ham, van Rijswijkstraat 43, Velsen-Noord, moesten vertrekken.waarheen? Ook hier
t.a. Eisenhowerstraat 7, Oss; P. J. van
Houten, Archimedesstraat 37, Amster
dam en B. F. Bekker, Louise de Coligny-
laan 10, Santpoort-Zuid; H. P. de Groot,
Bouwlust C 51, Neede en A. M. du Pont,
geven weer enkele Romeinse fragmenten,
ongetwijfeld uit het castellum Velsen af
komstig, een goede datering. (Romeinse
scherven zijn vaak tot op tien jaar nauw
keurig dateerbaar). De aardigste vondst
Velserduinweg 197a, IJmuiden-Oost; S. van hiervan is een speelschijfje, door een Fries
der Bos, Spekkewegje 5, Santpoort en M. gesneden uit de wand van een met reliëfs
M. Mulder, Corverslaan 106, Velsen-Noord, versierde Romeinse kom. in Zuid-Gallië
t.a. Volgerweg 40, De Beemster; A. van de vervaardigd. Zulke speelschijfjes, maar
Pieterman, Koningin Wilhelminakade 46, dan meest uit inheems aardewerk gemaakt
IJmuiden en A. van der Plas, Uranus
straat 6, IJmuiden, t.a. Koningin Wilhel
minakade 46; B. J. Beentjes, de Lumey-
straat 11, IJmuiden en Z. Hennevanger,
Cypressenstraat 14, IJmuiden-Oost. t.a.
Curagaostraat 9, Santpoort; E. Das, Rhijn-lijk zijn geweest!
vis Feithstraat 2, Leeuwarden en J. P. G.
van Kampen, Biallosterskilaan 6, Sant
poort; C. J. Zonneveldt, Tuindersstraat 126,
IJmuiden-Oost en H. van Amersfoort,
Kloosterstraat 61, Haarlem; L. van der
Plas, van Ostadestraat 35, IJmuiden en G.
Voorma, Trompstraat 90, IJmuiden-Oost,
t.a. Trompstraat 90, IJmuiden-Oost; P. J.
kwamen in Velsen herhaaldelijk voor de
dag. Zij wijzen erop, hoe onze voorouders
toch ook nog tijd konden vinden voor een
ontspannend spel, al zullen verder hun le
vensomstandigheden niet altijd gemakke-
Theoret'sch zou men hier dus vondsten
uit de vroege Bronstijd (van 1500 v. Chr
af) kunnen verwachten. Meer dan eens be
reikten ons geruchten over de vondst van
een stenen bijl. Het is mij echter nooit
Schadé. Trompstraat 166, IJmuiden-Oost geiui{t er een onder ogen te krijgen en
wij moeten voorzichtig zijn met deze me
dedelingen, omdat de leek een eigenaar
dig gevormde steen al gauw voor een bijl
verslijt. Als men echter weet, dat deze
bijlen gebonden waren aan zeer speciale
vorm en afwerking, gaat de zaak er iets
wat niet is kan
en J. Prins Tuindersstraat 66, IJmuiden-
Oost, t.a. Trompstraat 166, IJmuiden-Oost
W. Uilen, Verlengde Hoogravenseweg 79
Utrecht en A. de Vries, Snelliusstraat 69,
IJmuiden, t.a. woonark „Panta Rei" aan
de Braakdijk, Zaandam.
GETROUWD: A. H. den Drijver en F anders uitzien. Maar
van Oevelen, Bestevaerstraat 4, IJmuiden- komen!
Oost; G. Gerrits en M. C. Kabalt, Woon
wagenkamp, Velsen; C. G. A. Mekenkamp Tot nu toe werden de oudste vondsten
en M. M. Jongeling, Wijk aan Zeeër- gedaan in Driehuis. Op één plaats bevindt
weg 100. IJmuiden-Oost; A. J. van der zich hier, dichtbij de Driehuizerkerkweg
Hulst en T. Meijboom, Van Leeuwen- 0p een diepte van ongeveer 1.50 onder het
straat 5, IJmuiden; H. Welte en A. M. de maaiveld een grijs gekleurde woonlaag
Wilde. Ladderbeekstraat 64, Velsen-Noord; waarin boeren tussen 800 en 600 vóór Chr.
J. Schadé en J. M. Schippers, van iets van hun hebben en houden achter lie-
Leeuwenstraat 65, IJmuiden; A. Hagen en
G. Freriks, Parallelstraat 9. Velsen-Noord;
A. van Laar en K. Zon, Eikenstraat 37,
IJmuiden-Oost; W. van der Schalk en F
ten, late Bronstijd dus. In die laag be
vinden zich aardewerkscherven, botten van
vee en jachtbuit, houtskool en kleine vuur
I stenen werktuigen. Het moet een vrij ar-
OrseL Bonekampstraat 16 bv„ IJmuiden- me bevolking zijn geweest, die, gezien de
Oost; T van Dijke en G. Bos. Hoofd- vormen van hun ceramiek en ook het
straat 222, Santpoort. feit dat zij de klei voor hun potten meng
V/X//S/
Scherf en pot waartoe deze behoort.
Driehuis, 800 v. Chr.
Een tweede nederzetting uit vóór Chr.
tijd kwam verleden jaar te voorschijn bij
de Van Lenneplaan. Het aardewerk dat
de bewoners hier achter lieten, ziet er
weer wat anders uit; het doet denken aan
dergelijke vondsten uit Oost-Friesland,
maar de merkwaardigste vondst hier, was
stellig de top van een prachtig bewerkte
vuurstenen sikkel. Wij kennen deze sikkels
vooral uit Westfriesland, b.v. in de buurt
van Hoorn en Enkhuizen. Zij zijn gemaakt
van grote stukken vuursteen, soms wel 20
cm. lang en zorgvuldig gescherpt door het
afslaan van kleine splinters langs de sne-
dekant. Opvallend is de sterke glans van
het oppervlak, behalve onderaan, waar zij
in een handvat bevestigd moeten zijn ge
weest. Die glans is ontstaan door het af
snijden van vele duizenden korenhalmen.
Over het algemeen worden zij gedateerd
in de late Brons-, vroege Ijzertijd (die
in 500 vóór Chr. aanvangt) en dit klopt
goed met de tijdsbepaling van deze neder
zetting, die in de 5e tot 4e eeuw voor
Chr. moet liggen.
Over de talrijke zaken die het middel
eeuwse Velsen opleverde, moeten wij kort
zijn, al wil ik u nog even iets vertellen
over een vroeg-Middeleeuwse akker, die
aangetroffen werd in een rioleringssleut
onder de Hagelingerweg, vlak bij het be
gin van de Biezenweg. Op ongeveer lVt m.
diepte tekende zich in het zand een don
kere laag af aan de onderzijde sterk ge
golfd. Dit bleek de doorsnijding te zijn van
bewerkt bouwland, dat met de hand was
gespit. In één der voren troffen wij een
scherf aan van dun, lichtgroen glas, die
deel uitmaakte van een Merovingische be
ker uit 500. Deze voorwerpen werden
stortbekers" genoemd, omdat men ze ad
fundum moest ledigen om ze daarna om
gekeerd op tafel te zetten, want, zij ein
digden in een punt! Vlak boven deze ge
spitte akker bleek de bodem met een keer
ploeg bewerkt te zijn. Onderzoek van
grondmonsters, waarbij onder de micro
scoop de aanwezige stuifmeelkorrels niet
alleen naar hun vorm herkend, maar ook
geteld kunnen worden, toonde aan dat men
op deze akker rogge had verbouwd en dat
het daarna met een keerploeg bewerkte,
braakliggende terrein tot weiland was ge
maakt, waarop vee had geweid. Dit laat
ste bleek uit stuifmeelkorrels van de weeg
bree. Eigenaardig was, dat juist onder het
straatniveau deze akker ophield, om aan
de overzijde zich weer voort te zetten.
Vroeger liep hier dus over de kruin van
het bouwland al een weg. Raadplegen wij
een kaart uit 1730, dan liep juist in het
verlengde van dit stuk van de Hagelinger
weg het oeroude Wijk aan Zeeër-voetpad,
waarvan ik twintig jaar geleden nog stuk
ken heb gekend.
Die glasscherf van 't jaar 500wij
zijn er blij mee, want het is vrijwel de
enige getuige van bewoning uit die tijd
Uit de jaren tussen 300 en 500 is tot nu
toe niets gevonden en dit hiaat geldt voor
een groot deel van Kennemerland. In la
ter eeuwen zien wij de bewoning geleide
lijk weer toenemen. Kort na 1200 worden,
altijd weer op die oude zandrug, de huizen
Brederode en Velsen gesticht. Hierover is
reeds zoveel geschreven, ook in dit blad,
dat ik met enkele opmerkingen kan vol
staan. Het oudste Brederode moet een ron
de ommuring hebben gehad, met een.weer
gang aan de binnenkant. Het huis te Vel
sen schijnt vooral een zware woontoren
gekend.
De adspirantkopers ontvingen van de
aannemer een brief, waarin hij mededeel
de dat de bouw van premiewoningen zou
stagneren. Hij vroeg hun of ze in de vrije
sector wilden bouwen. Dit zou neerkomen
op een prijsverhoging van plusminus
3.000,- per huis. Vele adspirantkopers
hadden echter geen belangstelling voor
een duurdere woning en vroegen het door
hen gestorte geld terug.
Van de 54 kandidaten lieten 43 de aan
nemer weten, dat zij niet bereid waren
een duurdere woning te aanvaarden. In
middels meldden zich zeventien nieuwe
kandidaten voor het bouwen van een huis
in de vrije sector.
Het college trachtte op te treden voor
de adspirantkopers en verzocht de aanne
mer de gestorte waarborgsommen in de
gemeentekas te storten, zodat de gemeen
te deze aan de adspirantkopers zou kunnen
terug betalen. Verder vroeg de gemeen
te de aannemer een lijst van namen en
adressen van hen, die wél wilden bouwen
en van de nieuwe kandidaten. Afgesproken
werd dat de grond definitief op 15 mei
1961 zou worden getransporteerd, maar
dat vóór 20 maart van dit jaar rente be
taald zou worden over de termijn 1 maart
1961 tot en met 15 mei 1961 (de voorgaande
met dubbele gracht te zijn geweest. Ge- verschuldigde rente was door de aanne-
manden bijvis per etmaal.
De kabeljauwvisserij op de 57 graden
leverde 50 tot 250 stuks kabeljauw en 10
tot 25 manden bijvis per etmaal op. De Al
batros, Toronto en Amsterdam zijn naar
zee vertrokken.
Voor maandag
IJM 35 Postboy 830 kisten, waarvan 35
schelvis, 85 haring, 620 makreel, 50 wij
ting, 15 gul en kabeljauw, 10 radio, 15 va
ria, 150 stuks kabeljauw, 300 kleine haring.
IJM 10 Maria van Hattem 10 schelvis,
150 haring, 460 makreel, 45 wijting, 120 gul
en kabeljauw, 10 koolvis, 50 radio, 15 varia,
70 kleine haring, 310 stuks kabeljauw.
SCH 171 Cornelis Vrolijk Fzn. 1080 kis
ten, waarvan 30 schelvis, 240 haring, 670
makreel, 20 wijting en 90 koolvis.
SCH 153 Onderneming 4 1000 kisten,
waarvan 10 schelvis, 200 haring, 750 ma
kreel, 10 wijting, 10 koolvis, 20 varia, 500
stuks kabeljauw.
rard van Velsen, één der moordenaars
van Floris V, heeft hier, ondanks allerlei
legenden, nooit gewoond. Maar wel heeft
de burcht, door binnenlandse onlusten
meer dan honderd jaar in puin gelegen
mer betaald). Aan deze laatste verplich
tingen heeft de aannemer niet voldaan.
B. en W. stelden nu de raad voor de
grond op 15 mei 1961 te transporteren en
dat de aannemer vóór 1 april de rente
en daaraan is het waarschijnljik toe te moest verg0eden die nog open stond. Hier-
schrijven, dat men op verschillende plaat- mede zou de raad de afspraken legaliseren
sen in V eisen grote bakstenen tegenkomt I d-e g en met de aannemer hebben ge
'n, deJmuren v/n de oude Engelmun- I maakt. Zou de aannemer op 15 mei van
duskerk) die van deze puinhopen afkom- dit jaar de grond niet betalen, dan wilden
stig moeten zijn. B. en W. de rechtbank een binding van de
n/r-^jS^en Hagelmger- en Biezenweglaghet rechtsovereenkomst, welke tussen de aan-
Middeleeuwse huis te Wissen. Met het huis nemer en de gemeente bestaat, vragen,
te Velsen vormde dit één der drie bouw- In een langdurige vergadering heeft de
werken die de naam Driehuis deden ont- raad hier0Ver gesproken. Het standpunt
staan. Van het derde werden jaren gele- van de fractie van de Partij van de Ar
den de fundamenten aangetroffen, met ver beid was met deze aannemer niet verder
van de P. C. Hooftlaan. jn 2ee te' gaan en de consequenties daar-
De vinders hebben deze vondst verhei- van te aanvaarden. De voorzitter stelde
melijkt en alles snel weer afgedekt, ten- daarop, dat men kan verwachten dat, wan-
einde stagnatie bij hun grondwerk te voor- neer de gemeente grond niet zou op^e -
komen! Een van hun kant begrijpelijk, ren, de aannemer en de adspirantkopers
maar overigens kortzichtig standpunt, dat de gemeente een proces zullen aandoen,
misschien in de toekomst nog valt goed I Voor dit argument zwichtte de raad
te maken. De mogelijkheid bestaat, dat
hier het huis van het geslacht Utenhage
heeft gelegen.
Met de zeer vele Middeleeuwse scher-
met negen tegen vijf (vier P.v.d.A. en
één V.V.D.-stem) werden aannemer en ad
spirantkopers de gelegenheid gegeven tot
15 mei 1961 de grond op naam te krijgen.
Bij de discussies liet de burgemeester dui
ven, die in allerlei plaatsen in Velsen voor delijk blijken, dat hij niet verwachtte, dat
het oprapen lagen (en soms nog liggen), de aannemer de gestelde voorwaarden zou
wil ik de lezer niet vervelen. Bij al dit kunnen nakomen. Doet hij dit niet, dan
aardewerk is veel import, vooral uit de valt na 15 mei de grond aan Culemborg
buurt van Keulen. Deze vondsten liggen terug,
tussen de jaren 800 en 1600 en kort daarna
breekt de grote tijd van de buitens der
Amsterdamse kooplieden aan.
Gelukkig is de tijd voorbij, waarin de
„Wij kunnen steeds duidelijker constate-
archeologie beschouwd werd als een soort I ren dat tegen de premieheffing voor de
schatgraverij en de stille getuigen van A.O.W. meer en meer verzet rijst", zei de
voorbije tijden die hierboven werden be- voorzitter van de Bond voor Staatspensio-
sproken, hebben slechts historische en nering, de heer L. Steenhuis, op de in Am-
geen geldswaarde. Toch wordt een heel sterdam gehouden algemene vergadering
enkele keer wel iets kostbaars gevonden, van de bond, die al meer dan 60 jaar
zoals b.v. de zestien laat-Romeinse gouden strijdt voor een premievrij staatspensioen,
munten, tevoorschijn gekomen bij het gra- „De normuitkeringen van de A.O.W voor
ven van het Noordzeekanaal in 1866. Ver- de bejaarden zijn bij lange na niet toe
melding verdient ook nog een bij ditzelfde reikend om aan de levensbehoeften te vol-
werk ontdekte, zeer grote bronzen man- doen", aldus de voorzitter. Hij noemde het
telspeld uit de Noormannentijd, in gezel-1 een gelukkig verschijnsel dat ook in het
schap van een reeks prachtige barnstenen zien. Wie nu een fietstocht langs de
kralen. Maar hierbij moeten wij dan dit kennen hebben gegeven, dat de normen
nog zeer onvolledige overzicht van de van de A.O.W. veel te laag zijn.
vondsten uit de Velser bodem laten. De vergadering nam met 99 voor en 92
Nu het verband tussen de naam Kenne- stemmen tegen voorstellen tot reorganisa-
merland en de Kaninefaten historisch on- I tie van de bond aan. Deze beogen een wij
houdbaar is gebleken, is het wel aardig om ziging in de structuur van de organisatie,
de oorsprong van deze oude naam na te waardoor de bond beter zal kunnen vol-
gaan. Hij duikt voor 't eerst op in de doen aan de eisen, welke de huidige maat-
genoemde oorkonde van Karei Martel uit schappij stelt aan een grote organisatie,
722, waar wij lezen: „in pago Kinheim die zich bezighoudt met het bejaarden
super fluvium Velisena". Zoals vele streek-I vraagstuk. Een der voorstellen hield een
namen langs de kust, moet ook „Kenne-1
merland" in verband met water staan.
„Kene" schijnt de oude naam van de Zijpe
te zijn. Kinheim is dus het land aan (ten
zuiden van) dit water.
Moge deze zeer onvolledige greep uit de
vondsten te Velsen, onze lezers hebben
doen zien, dat zij op historisch belang
wekkende grond wonen. En is het niet zó,
dat wij onze eigen, hedendaagse woon
plaats met andere ogen gaan bezien, als
wij weten wat hier vroeger is geweest en
geschied? Daarom is het nodig, dat onze
vele bodemvondsten in ere worden gehou
den, opdat eens een historicus hier zijn
materiaal zal kunnen vinden voor een
boeiende streekgeschiedenis.
contributieverhoging in, waartegen nogal
verzet was.
Advertentie
MARKTPLEIN
