IK KOSTTE OUiZEWO
GULDEN/
miETUM
Bibina en
STRAALVLIEGTUIGEN MAKEN MINDER
LAWAAI DAN U DENKT
meuw
mu\im
Rus voorspelt herstel van
Europese moearchiën
PANDA EN DE GROTBOKSER
Pol le
n
/^Hoe is het ontstaan?1^
RATTEN-
PASTA
J
WOENSDAG 12 APRIL 1961
15
De levensroman van een Chinees meisje
door
VERRASSENDE CONCLUSIE
VAN BRITS ONDERZOEK
V LOKKEN
Tegeocaimpsigaiie
Straalvliegtuigen laten de
klok achteruitlopen
Dit woord:
ARMOEDZAAIER
V™
8. Pelli doet zijn bek open, zodat Polle alle gereedschap heeft. Heer Kang
kijkt stomverbaasd toe: die twee kunnen nogeens wat! Ik heb ook wel
gereedschap, zegt hij, kijk maar, in mijn schort; het ligt alleen een beetje
door elkaar, want mijn zoontje speelt er mee. Kijk, daar heb je hem: wij
Kang's hebben onze kinderen altijd in de schortzak zitten, zie je. Polle
en Pelli moeten daar toch zo verschrikkelijk om lachen!
8) Hij zag mij en later vertel
de hij dat zijn goden hem hadden ge
holpen. Ik heb zijn goden vervloekt.
Hij moet bij de eerstvolgende halte
zijn uitgestapt want even later kwam
hij me tegemoet lopen. Dit was een
bittere tegenvaller voor me nu ik al
zover gevorderd was. Hij greep me
vast. Ik worstelde als een wilde om
los te komen en beet in zijn handen.
Voor me lag een rivier waarin het
water snel stroomde. Ik probeerde
erin te springen, maar de man was
sterker dan ik, en uiteindelijk gaf ik
het maar op en liet me naar de fa
milie, bij wie ik in huis was, terug
brengen. Ik had de vrouw des huizes
nog nooit zo kwaad gezien als toen
ik bij haar terugkwam. Ze leek wel
een tijgerin. Ze sprong op me toe en
schreeuwde dat ik een ondankbare
hond was. Toen pakte ze me bij de
haren en gooide me op de grond. Het
volgende ogenblik zat ze boven op
me en begon me overal te knijpen
met haar lange sterke nagels, die diep
in mijn vlees drongen. De man die
mij had teruggebracht, zei maar al
door: „Zo is het genoeg". Maar de
wrede vrouw vond het nog lang niet
genoeg. Ik moet toen zijn flauwgeval
len want het volgende dat ik me kan
herinneren is, dat ik ontdekte met een
ketting aan een deur te zijn vast
gemaakt. Ik heb zo een maand lang
aan de ketting gelegen en werd als
een hond-behandeld. In die tijd smeek
te ik op mijn knieën om voedsel, om
naar de w.c. te worden gebracht en
om gewassen te worden. Soms wer
den mijn verzoeken ingewilligd, maar
meestal werd er geen aandacht aan
mij geschonken. De andere kinderen
lachten mij uit en hielden me voor
gek.
Op een merkwaardige manier her
won ik mijn vrijheid. Een vrouw uit
de buurt die de kunst verstond om in
trance te gaan en contact te krijgen
met de geesten van de doden, vorm
de in het huis het voornaamste on
derwerp van gesprek. Ik zag hierin
voor mij een kans en vertelde de
vrouw des huizes brutaalweg dat ik
ook op de hoogte was met de we
reld der geesten. Haar interesse was
gewekt en daarom vertelde ik haar
dat we kort voor vaders dood de acht
ste maand gevierd hadden. Dit is de
maand waarin de meeste mensen „de
geesten uitnodigen". Een oude Chine
se legende vertelt van twee schoon
zusters die ruzie met elkaar kregen
en van wie de een de ander wurgde.
Niet wetend wat ze met het lijk moest
doen, verborg de vrouw dit in de af
voerbuis. (In Chinese huizen loopt er
vanuit de keuken een afvoerbuis naar
buiten.) Aangenomen wordt nu dat
men door de geest van deze dode
schoonzuster in contact kan komen
met de geesten van familieleden en
vrienden. Ik zei de vrouw dat ik van
een dergelijk contact eens getuige was
geweest. Ze was erg bijgelovig en
kwam zo onder de indruk van wat
ik vertelde dat ze geloofde dat ik een
medium was. Op die manier kreeg
ik mijn vrijheid weer. Ik mocht nu
weer samen met de andere kinderen
eten en kreeg zelfs bijzondere voor
rechten.
Veertien dagen later werd mij ge
zegd dat ik, omdat ik zo'n braaf
meisje was geweest, naar huis zou
gaan. Ik huilde van blijdschap. In
Swatou gingen wij aan boord van een
schip. Verscheidene dagen verkeerde
ik in de zevende hemel, toen ontdek
te ik dat ik niet naar huis ging.
Maar zelfs toen wist ik nog niet waar
we naar toe gingen. Een week later
hoorde ik iemand roepen: „Singapo
re!"
HOOFDSTUK TWEE
SLAVIN
1932—1934
Ik werd bekeken, geschat en na
veel gemarchandeer verkocht voor
250 dollar.
Mijn meester was een oude man.
Zijn tweede vrouw, die vroeger bij
hem in dienst was geweest, woonde
bij hem met hun zoon, die ongeveer
van mijn leeftijd was. Zijn eerste
vrouw, die al verscheidene volwassen
kinderen had, woonde bijna tien kilo
meter verder. In ons huis waren
voorts nog twee dienstboden en twee
meisjes; het ene een slavin zoals ik
en het andere een ver familielid van
de oude heer. Al gauw ontdekte ik
dat een dienstbode een hogere status
had dan 'n slavin; want de slavin was
gekocht en de meester kon met haar
doen wat hij wilde. Mijn levensopvat
ting veranderde; ik keek niet meer
uit naar de dagen die voor mij la
gen, maar leefde min of meer auto
matisch. Ik benijdde de gelukkige
meisjes, die dikwijls bij de familie op
bezoek kwamen en die zich zeker voel
den van de liefde van hun moeder.
Ik, een slavin, durfde zelfs niet in
hun nabijheid komen. Laat staan met
hen spelen, want we waren geen ge
lijken van elkaar.
Ik kreeg voornamelijk huishoudelijk
werk te doen, maar moest ook zor
gen voor het pluimvee. Ik vond het
niet erg; integendeel, want de gan
zen werden mijn grootste vrienden.
Ik praatte met hen over mijn ver
driet en mijn zorgen en als ze dan
hun koppen heen en weer zwaaiden
leek het alsof ze me begrepen. In dit
huishouden heb ik leren koken, naaien
en ..vloeken! Afgezien van de gan
zen had ik geen vrienden en al stond
de andere slavin op gelijke voet met
mij, toch hadden we weinig contact
met elkaar, want zij was de gunste
linge van onze meesteres. Ik voelde
mij erg eenzaam, en als ik mijn dag
taak verricht had, liep ik meestal de
tuin in om wat troost te zoeken bij
de ganzen. De tijd ging traag en
moeizaam en iedere dag hoopte ik dat
ik mijn moeder te zullen terugzien.
In China was het houden van sla
vinnen een algemeen erkend gebruik.
Een slavin werd een Mui tsai ge
noemd, een Kantonese term die „jon
ger zusje" betekent. Het woord wordt
soms in algemene zin gebruikt zon
der dat het op slaven van toepassing
is, maar meestal wordt er een meis
je mee bedoeld dat direct of door be
middeling van een derde partij van
haar eigen familie is overgebracht
naar een andere familie om daar in
het huishouden dienst te doen. Zo'n
meisje kreeg geen normale geldelij
ke beloning en bezat ook niet de vrij
heid om uit eigen wil of op verlangen
van haar ouders bij haar werkgever
weg te gaan. Er werd een overeen
komst op rood papier opgesteld in
mijn geval was ik er zelf getuige
van en tegelijk werd de koopsom
overhandigd. Meestal was het gewoon
een koop, maar soms betekende de
overdracht van het meisje de beta
ling van een lening of de waarborg
stelling daarvoor. In het laatste ge
val keerde het meisje naar haar
ouders terug als de lening was terug
betaald. Een Mui tsai was volgens
Chinese gewoonte, geen slavin in de
westerse betekenis van het woord. Het
meisje kreeg kost, inwoning en kle
ding en ontving haar deel van de al
gehele verzorging van het gezin, en
wanneer ze op huwbare leeftijd was
gekomen werd ze door haar meester
aan een passende echtgenoot uitgehu
welijkt, waarbij ze een bruidschat
meekreeg. In de praktijk werden de
ze meisjes echter vaak echte slavin
nen, die volkomen aan de willekeur
van hun meesters waren overgele
verd. Tal van oorzaken leidden tot de
ze ontwikkeling. In China werden
meisjes veel minder gewaardeerd dan
jongens. Bovendien waren de gezin
nen meestal zeer groot en velen leef
den op de rand van gebrek. In tijden
van hongersnood, overstromingen,
epidemieën of politieke strubbelingen
werd alles nog veel moeilijker. De
arme plattelander bleven dan maar
weinig mogelijkheden over. Hij had
dan de keus tussen kindermoord of
een of meer kinderen laten adopte
ren of verhandelen als slavin. Hoe
wel kindermoord wel voorkwam, was
dit het laatste waar men toe over
ging en de mogelijkheden voor adop
tie waren beperkt. Een aangenomen
dochter had een veel hogere status
het meisje in kwestie kreeg een
andere naam, werd behandeld als
een dochter en kreeg soms zelfs eni
ge opleiding. Eenvoudiger was het
een kind „slavinnetje" te laten wor
den en er op deze manier afstand van
te doen. In welgestelde families be
stond een grote vraag naar vrouwe
lijk huishoudelijk personeel en op de
ze manier kreeg de werkgever
iemand in zijn dienst die vele jaren
zou blijven en over wie hij een gro
tere macht had dan over een betaal
de kracht. Zo ontstond het houden van
Mui tsais.
(Wordt vervolgd)
90-91. Bibina stond tussen de Bosmanne
tjes in en allemaal waren ze blij, dat ze
haar gevonden hadden.
Wat 'n geluk dat de muis mijn briefje
goed overgebracht heeft! zei Bibina. An
ders hadden jullie niet geweten, dat ik
hier opgesloten zat!
Gromgram liet zich niet zien. Ze
zochten nog door 't huisje, maar hij was
niet te vinden.
Nou die zien we nog wel, zeiden de
Bosmannetjes. Wacht maar, dan zullen we
hem weieens goed vertellen, hoe we over
hem denken en hem waarschuwen, dat hij
z'n streken moet laten!
Toen verlieten ze met Bibina 't huis
je van Gromgram.
Ook in Amerika wordt steen en been geklaagd over het
lawaai dat de straalvliegerij produceert. Er worden overal
protestvergaderingen gehouden, luchtvaartmaatschappijen
ontvangen stromen boze brieven en men kan huizen zien
met grote borden, waarop de geplaagde bewoners met
enorme letters de woorden „jets go home" hebben laten
schilderen. De klachten zijn het ernstigst in New York, Los
Angeles en San Francisco, maar de luchtvaartmaatschappijen
bereiden zich er al op voor dat andere steden zich hij die
drie zullen aansluiten naarmate zij in het net van straal
vliegtuigroutes worden opgenomen. Die lijst is reeds lang en
wordt zienderogen langer, want in Amerika maakt men
anders dan bij ons, ook reeds veelvuldig gebruik van straal
vliegtuigen, die voor gemiddelde afstanden gebouwd zijn:
de Caravelle, de Convair 880 en de Boeiing 720. Deze toe
stellen kunnen gebruik maken van vliegvelden, die voor
grote straalvliegtuigen ontoegankelijk zijn en daarmee
brengen zij hun typische lawaai in steden, die er eerst ver
schoond van waren gebleven.
Telkens wanneer er weer een stad in een „jetroute" wordt
opgenomen, begint er een campagne tegen. Maar de maatschap
pijen zitten ertussen ook niet stil. Zij geven miljoenen uit om
te pogen, voor het probleem een oplossing te vinden. De „Natio
nale Raad voor het verminderen van vliegtuiglawaai" zegt ech
ter, dat men waarschijnlijk geen algemeen werkzame remedie
zal kunnen vinden. Deze raad wordt overigens in haar actie
gesteund door de luchtvaartmaatschappijen en de fabrieken
die de vliegtuigen bouwen. De raad is ongeveer een jaar geleden
opgericht om het publiek voor te lichten in de mogelijkheden om
de overlast zoveel mogelijk te verminderen. De voorzitter van
de raad, Jack R. Cram, zegt: „Wij hebben ontdekt dat wanneer
de mensen het probleem begrijpen voordat de straalvliegtuigen
in een bepaalde streek in gebruik worden genomen, er veel
minder klachten binnenkomen". Overigens heeft men alle
straalvliegtuigen uitgerust met geluiddempers, die bijna een
kwart miljoen dollar per vliegtuig kosten.
Men is bovendien bezig te zoeken
naar een betere en nog efficiënter vorm
voor deze geluiddempers. Tenslotte moeten
de piloten zich houden aan strenge voor
schriften, waarbij het vliegen over dicht
bevolkte streken zo veel mogelijk wordt
beperkt. Zo moeten zij bijvoorbeeld zo spoe
dig mogelijk na vertrek hun maximum
hoogte bereiken en zo lang mogelijk hoog
in de lucht blijven voor zij gaan landen.
Maar de luchtvaartautoriteiten zeggen:
Veiligheid komt voor alles. Wanneer een
systeem van geluiddemping aan de veilig
heid afbreuk doet dan kan er niet aan ge
dacht worden, zo'n systeem in te voeren".
De luchtvaartmaatschappijen zijn er reeds
toe overgegaan, oefenvluchten met straal
vliegtuigen niet meer in de buurt van be
volkingscentra te houden. Zo waren er in
San Francisco kortgeleden nog meer dan
duizend oefenvluchten per maand, maar
nu is er vrijwel geen enkele meer.
Ook dit kost echter geld. Op sommige
vliegvelden heeft men „akoestische bar
rières" gebouwd tussen de start- en lan
dingsbanen en nabijgelegen woonwijken.
Er is bij dit alles echter een grens en die
grens schijnt vrijwel bereikt te zijn.
Voor de luchtvaartmaatschappijen bete
kenen dergelijke maatregelen tegen het
lawaai schadeposten van miljoenen dol
lars. Geluiddempers bijvoorbeeld hebben
immers tot gevolg, dat de motoren van
het straalvliegtuig aan stuwkracht ver
liezen. Dit betekent, dat een Boeing 707
met geluiddempers op een vlucht van
Advertentie
ROEIT ZE GENADELOOS UIT
liters
kust tot kust ongeveer 1850
extra brandstof gebruikt, die even
veel wegen als vijftien passagiers. De Dou-
glas-fabriek heeft uitgerekend dat over een
periode van tien jaar de extra-kosten -we
gens het gebruik van geluiddempers onge
veer twintig procent van de oorspronke
lijke prijs van het gehele straalvliegtuig
bedragen. De luchtvaartmaatschappijen
wijzen op dergelijke cijfers wanneer ver
ontwaardigde burgers zeggen, dat er „geen
verandering in de toestand komt, omdat
niemand bereid is, er geld aan te spende
ren".
De zaak heeft echter ook een andere
zijde. Er bestaan namelijk wetenschappe
lijke bewijzen, dat de straalvliegtuigen
niet zulke enorme hoeveelheden lawaai
produceren als men placht te denken. De
bestuurders van een middelgrote Ameri
kaanse stad besloten onlangs een geluids
technicus metingen te laten doen over
lawaai in en rondom de stad. Uit diens
rapport bleek, dat de ergste lawaaima
ker in de stad een trein was. Daarna kwam
het lawaai van een helicopterdienst en het
lawaai van het laagst overvliegende straal
vliegtuig kwam pas op de derde plaats.
De vraag rijst dus waarom er juist over
de straalvliegtuigen zo veel geklaagd
wordt? Een antwoord daarop is in Enge
land gegeven, waar men ook een weten
schappelijk onderzoek naar het lawaaipro-
bleem heeft ingesteld.
Daar ontdekte men het volgende verras
sende feit: tachtig procent van de men
sen, die men ondervroeg, antwoordden, dat
de straalvliegtuigen hen hinderden, om
dat zij bang waren voor het geluid. Het
was dus blijkbaar niet de intensiteit van
het geluid, waarover men klaagde, maar
het angstaanjagende karakter ervan. Dat
heeft de luchtvaartmaatschappijen een be
langrijk wapen in handen gegeven. Men
kon toen een campagne beginnen, waarbij
het publiek in eenvoudige termen op de
hoogte wordt gebracht met de werking van
een straalvliegtuig, waarmee men het
„misverstand" bestrijden wil dat deze
vliegtuigen minder veilig zouden zijn dan
toestellen van het conventionele type. Der
gelijke campagnes zijn in Amerika thans
volop aan de gang.
Het summum van lawaai produceren
straalvliegtuigen met startraketten,
tot nog toe alleen militaire toestellen.
De dienstregeling op de nieuwe luchtlijn,
die de Pan American world Airways op
21 april openen tussen New York en Scan
dinavië, vertoont verrassende aankomsttij
den, die ogenschijnlijk op drukfouten be
rusten en de indruk wekken, dat de klok
terugloopt. Er is echter geen vergissing
gemaakt.
Als gevolg van een unieke combinatie
van vliegsnelheid, tijdzones en Noorse zo
mertijd arriveren de passagiers, die om
vier uur 's middags uit Helsinki vertrek
ken dezelfde middag om 3.55 uur reeds in
Stockholm, dus 5 minuten voor zij uit Hel
sinki vertrokken. Dat is op zich zelf nog
niet zo verbazingwekkend, want wij ken
nen het zelfde verschijnsel, wanneer we
van Schiphol naar Londen vliegen. In En
geland arriveert men dan ook 5 minuten
vroeger dan men van schiphol is vertrok
ken, omdat er een tijdsverschil van een
uur tussen beide landen is.
Maar merkwaardig genoeg doet zich dit
verschijnsel op de lijn naar Scandinavië
ook in oostelijke richting voor. De straal-
machines van Panam vertrekken op de
heenreis naar Helsinki om 10.15 uur uit
Oslo en komen om 10.10 uur in Stockholm
aan.
De oplossing van dit probleem is sim
pel vluchten van Oslo naar Stockholm in
oostelijke richting op de heenreis en vluch
ten van Helsinki naar Stockholm op de
terugreis duren beide 55 minuten. In Oslo
is echter eind maart de zomertijd inge
gaan, hetgeen betekent dat het daar een
uur later is dan in Stockholm. Finland be
vindt zich met Helsinki in de volgende tijd
zone en daar is het altijd een uur later
dan in Zweden (Stockholm en Helsinki ken
nen geen zomertijd.) Dus in welke rich
ting men ook vliegt, de Boeingmachines
komen steeds in Stockholm aan 5 minuten
voor zij uit Helsinki of Oslo vertrokken.
Advertentie
I «I
haiardrogers
>C I mixers
- keukenmachines
„De leden van het Russische vorstenhuis in balling
schap, de Romanoffs, hebben nog steeds niet alle hoop
opgegeven dat een hunner weer eens op de Tsarentroon
zal komen, en dit zou wel eens eerder kunnen gebeuren
dan men denkt, want het wiel draait", aldus heeft
George Knupffer, een Russische schrijver die in Londen
woont, onthuld. Hij deed deze mededeling als woord
voerder van een groep Russische réfugées, die zich „de
monarchistische persbeweging" noemt. Het doel van
deze beweging is, de koningsgezinde gevoelens levendig
te houden en de belangen van de vroegere dynastie te
behartigen.
Door het hoofdbureau
van deze beweging, die
haar zetel in Londen heeft,
worden regelmatig vlug
schriften verspreid waarin
de monarchistische staat
wordt geprezen. Men kan
daarin ook artikelen lezen
als „de waarheid omtrent
de regering van Tsaar Ni-
colaas II", waarvoor de fei
ten werden verzameld door
leden van de „opperste
Russische monarchistische
raad". Deze artikelen trach
ten de lezer duidelijk te
maken, dat de doorsnee-
Rus er beter aan toe was
onder het Tsarenregiem
dan onder de huidige Sov
jetregering van premier
Nikita Kroesjtsjev.
Een andere brochure is
de herdruk van het boek
„Monarchie in het atoom
tijdperk", dat door aarts
hertog Otto van Habsburg
aan de „koningsgezinde
stromingen" op de Cam
bridge universiteit is ge
schonken.
Knupffer zegt, dat aarts
hertog Otto wiens voor
zaten over het Oostenrijks-
Hongaarse keizerrijk re
geerden het bij het juiste
eind heeft gehad, toen hij
verkondigde, dat de mo
derne monarchieën „repu
blieken met een gekroond
hoofd dienen te zijn".
„Wat men nodig heeft in
de wereld is een gekroond
hoofd, zoals bijvoorbeeld
koningin Elizabeth van
Engeland". Hij voegde er
aan toe: „Wij geloven, dat
op deze basis menige repu
bliek vroeger of later haar
koninklijke familie zal
terugroepen".
Knupffer zei nog dat
Groothertog Wladimir
de pretendent van de Tsa
rentroon ,niet verwacht
dat het Kremlin hem in de
naaste toekomst naar Rus
land zal roepen". „Maar",
zo verklaarde hij, „er zal
een lid van de Romanoff-
familie klaar staan om di
rect naar Rusland te gaan
zodra de dag aanbreekt dat
het volk de Romanoffs
terugroept".
Knupffer profeteerde nog
dat Spanje beslist weer een
monarchistische staat zal
worden, hetzij onder Don
Juan, hetzij onder diens
zoon. „Koning Peter van
Joegoslavië, koning Simon
van Bulgarije en koning
Michael van Roemenië zijn
eveneens afhankelijk van
het politieke wereldgebeu
ren" aldus Knupffer. „Het
huis Braganza heeft na het
Salazar-regiem in Portugal
ook weer een kans om op
de troon terug te keren.
De graaf van Parijs is in
Frankrijk zeer populair en
president De Gaulle is zelf
vurig koningsgezind. Wat
aartshertog Otto van Habs
burg betreft, ook deze
schijnt ook iedere dag meer
veld te winnen in Oosten
rijk. In Duitsland en Italië
bestaat echter weinig hoop,
dat de koningsgezinden hun
wens in vervulling zien
gaan", aldus deze aarts
monarchist.
coe. mae rin ioonoee
rrftT»«n,.
82. Terwijl Joris, zoals we gezien hebben, druk bezig
was met het treffen van toebereidselen voor de grote
bokswedstrijd die de oerfiguur Blabla zou moeten hou
den, liet ook de zakelijke leider van de wereldkampioen
Gil Doordewinter, zich niet onbetuigd, en wij treffen
hem hier aan zoals hij op drukke maar welwillende
wijze de sport-verslaggevers te woord stond, die voor
beschouwingen wilden schrijven over de sensationele
match. „Er is geen twijfel aan de uitslag!" sprak hij.
„Tarzan „stroop" Bubbelbak verkeert in uitstekende con
ditie. Komt, ziet en overtuigt u!" De kampioen zag er
inderdaad blakend uit. „Maar waarom lacht hij zo?"
vroeg een der journalisten. „Dat is toch duidelijk?" riep
Gil Doordewinter uit. „Hij denkt aan zijn tegenstander!
Diens slechte geestelijke training werkt hem op de lach
spieren!" Inmiddels lag de geestelijke trainer van de
tegenstander nog steeds in het park te slapen maar
niet lang meer! Een zekere Manus Drupslof probeerde
hem te wekken. „Dat is mijn bank," prevelde Drupslof.
„Hier slaap ik altijd. Jij hoort hier niet, onderkruiper."
Een vreemd woord! Een armoedzaaier
is immers niet iemand die armoede om
zich heen zaait, maar iemand die ar
moede lijdt, die altijd geldgebrek heeft..
In het bijzonder bezigt men het woord
voor hem die ondanks een laag inkomen
toch altijd netjes voor den dag moet
komen. Voor de verklaring helpen ons
het Fries en verscheidene dialecten.
Het Fries kent: earmoedsaeyer voor:
ruziestoker en vooral oostelijke dialec
ten bevestigen deze betekenis. Wij
moeten uitgaan van de grondbetekenis
narigheid, ellende, waaruit zo
wel het begrip armoede als het be
grip ruzie is voortgekomen De oor
spronkelijke betekenis vindt men nog
terug in zinnen als: toen het maar bleef
regenen, zijn we eindelijk van armoe
maar naar huis gegaan, of: z'n geld in
armoe verteren.
